ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΜΕΣΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΚΡΑΤΙΚΑ ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΑ ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗΣ ΤΕΛΙΚΕΣ ΕΝΑΙΕΣ ΓΡΑΠΤΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ 2011-2012 Μάθημα: Τουρκικά Επίπεδο: 3 Διάρκεια: 2 ώρες Ημερομηνία: 22 Μαΐου 2012 Υπ. Καθ.: Βαθμός: ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ ΜΑΘΗΤΗ/ΤΡΙΑΣ: ΤΟ ΕΞΕΤΑΣΤΙΚΟ ΔΟΚΙΜΙΟ ΑΠΟΤΕΛΕΙΤΑΙ ΑΠΟ ΟΚΤΩ ( 8 ) ΣΕΛΙΔΕΣ BİRİNCİ BÖLÜM: YAZMA 30 Puan Lütfen aşağıdaki konulardan birini seçerek, aşağı yukarı 100-120 kelimelik bir kompozisyon yazınız: 1. Ünlü bir kişiye bir mektup yazınız. 2. Seyahatleri seviyor musunuz? Son tatilinizde nereleri gezdiniz? Tatilinizde nelerden hoşlandınız, nelerden hoşlanmadınız? Neden? 1
2
İKİNCİ BÖLÜM: METİN BİRİNCİ METİN 40 Puan 8 Puan Aşağıdaki metinleri okuyup onunla ilgili alıştırmaları yapınız. A. Bütün çocuklar harçlık alır. Eskiden bana da her hafta annem harçlık verirdi. Küçük bir miktardı ama ben yine de paramın hepsini harcamaz, birazını biriktirirdim. Küçük bir vardı. Paralarımı onun içinde saklardım. B. Dedem klasik müziğini çok severdi. Geniş bir plak koleksiyonu vardı. Sesi gençken çok güzelmiş. Müziğe merakı da oradanmış. Geçen hafta ondan kalma eski çalıştırdım. Eski plaklardan birini koydum ve onu sevgiyle andım. C. Bir yeni yıl sabahı babam eve elinde kocaman bir kutuyla geldi. Kutuyu yavaş yavaş açtı. İçinden gıcır gıcır bir çıktı. Onu salonun en güzel köşesine koyduk. O zamanlar her evde televizyon yoktu; bu nedenle çok değerli bir eşyaydı. D. Anneannem eskiden tek katlı, bahçeli bir evde yaşardı. Artık bizimle birlikte sekiz katlı bir apartmanda oturuyor. Ama hayatından hiç memnun değil. Bu kaloriferli evde hiç ısınamıyorum, yavrum. Ben alışkınım. Onun sıcaklığı bambaşkaydı. diyor. A. Metinlerdeki boşlukları uygun kelimelerle tamamlayınız. Her boşluğa bir kelime yazınız. (4 puan) A. B. C. D. B. Doğru mu? (D) / Yanlış mı? (Y) (4 puan) Doğru Yanlış 1. Kaloriferlerin sıcaklık dereceleri sobalarınkinden farklıdır. 2. Televizyon kutusunu salonun bir köşesine koyduk. 3. Harçlıklarımın hepsini kumbaramda biriktirirdim. 4. Dedemden kalma gramofon hala çalışıyor. 3
İKİNCİ METİN 24 Puan Aşağıdaki metinleri okuyup onunla ilgili alıştırmayı yapınız. İlk Gazete İlk gazeteyi eski çağlarda Romalılar kullandılar. Tabii o zamanlarda gazete kağıdı yoktu. Toprak tabletler vardı. 15. yüzyılda Gutenberg in matbaayı icat etmesi modern gazeteciliğin başlangıcı oldu. İlk çağdaş gazete 1605 te Anvers te Fransızca ve Flamanca olarak çıktı. İlk gazetelerden yalnızca birkaç yüz adet basmak mümkündü. Zamanla baskı teknikleri gelişti, gazeteler milyonlarca kişiye ulaşmaya başladı. Dünya Yayıncılık Birliği ne göre İsveç gazetesi The Post Och Inrikes Tidningar dünyanın en eski gazetesi. Ancak bu gazetenin 1 Ocak 2007 de yayın hayatı sona erdi. İlk sayısı 1645 te Kral III. Gustaf ın emriyle çıkmıştı. Gazetenin amacı dünyadaki gelişmeleri halka duyurmaktı. Bisiklet Lambasından Televizyona Televizyon hepimiz için olağanüstü bir buluştur. Peki ilk televizyonu kimler, nerede ve nasıl yaptılar, biliyor musunuz? Bu mükemmel aletin mucidi 1888 İskoçya doğumlu John Baird dir. John gerçekte çok zeki bir çocuktur ama öğretmenlerinin gözünde son derece başarısız bir öğrencidir. İngiltere de bir üniversitenin elektrik mühendisliği bölümünden mezun olur. Sağlık durumunun kötü olması nedeniyle Birinci Dünya Savaşı yıllarında orduya katılamaz. Bu onun televizyonu icat etme yolundaki en büyük şansı olur. İcatlarını bu dönemde yapmaya başlar. Bir süre sonra Baird, aklına görüntü ve sesi bir yerden bir yere aktarma düşüncesini koyar. Çok geçmeden ilk modelin planlarını yapar. Tabii bu model şimdiki televizyonlara hiç benzememektedir. Çünkü bu televizyon birkaç dikiş iğnesi, birkaç şapka kutusu, büyük bir bisküvi kutusu, bir bisiklet lambası ve mumdan oluşmaktadır. Baird sonradan çalışmalarına daha gelişmiş laboratuarlarda devam eder ve bazı çalışmaları için asistanlar kullanır. 1924 te tarihin ilk televizyon patentini alır. Bu televizyon da bir çay kutusu, bir şapka kutusu, yuvarlak bir karton ve anten görevinde bir haçtan oluşmuştur. 4
Doğru kutuya işaretleyiniz. (24 puan) Gazete Televizyon Metinlerde yok 1. Bu alandaki modern çalışmalar 15. yüzyılda başladı. 2. İlk önce Fransızlar kullandı. 3. İlk önce Romalılar kullandı. 4. Amacı insanları bilgilendirmekti. 5. Şimdiki modellere hiç benzemiyordu. 6. Elektrikle çalışıyordu. 7. Geliştirmek için laboratuar gerekti. 8. Savaş yıllarında çalışmalar durdu. 9. Zaman içinde daha çok kişiye ulaştı. 10. Çok pahalıydı. 11. Kralın isteğiyle ortaya çıktı. 12. İlk denemeler başarısız oldu. 13. İngilizler buldu. ÜÇÜNCÜ METİN Aşağıdaki metni okuyup onunla ilgili alıştırmaları yapınız. 8 Puan Spor yapalım Hareketsizlik çağımızın en büyük sorunlarından biri. Artık her yere arabayla ya da otobüsle gidiyoruz. Gün boyu iş yerinde yerimizden hiç kalkmadan çalışıyoruz. Teknoloji sayesinde az çabayla birçok iş yapabiliyoruz. Bu kadar hareketsiz bir hayatın içinde en azından haftada iki günü spora ayırmak gerekiyor. Bazen hareketsizlik yüzünden merdiven çıkma, bir yükü taşıma gibi günlük işlerimizi yapmak bile bize zor geliyor. Oysa spor, kaslarımızı güçlendirip bu işleri yorulmadan yapmamızı sağlıyor. Spor sayesinde hem fiziksel rahatsızlıkları engelleyebiliyoruz hem de psikolojik olarak rahatlıyoruz. Spor, günlük hayatın sıkıntılarından uzaklaşıp mutlu olmamızı sağlıyor. Bunlar sporun faydalarından yalnızca birkaçı. Ama bu kadarını bilmek bile spora başlamak için yeterli. 5
A. Metinde var mı? / Yok mu? (4 puan) Var Yok 1. Doktorlar spor yapmamızı öneriyor. 2. Fazla spor yapmak fiziksel rahatsızlıklara neden olabiliyor. B. Yukarıdaki metni okuduktan sonra aşağıdaki boşlukları doğru seçenekle doldurunuz. (4 puan) 1. Spor yapmamak. a. kilo almaya neden oluyor. b. çağdaş hayatın büyük bir sorun. 2. Spor ruh sağlığımızı. a. da olumlu etkiliyor. b. etkileyemiyor. ÜÇÜNCÜ BÖLÜM: DİL KULLANIMI 30 Puan A. Aşağıdaki cümleleri uygun şekilde eşleştiriniz. (6 puan) 1. Öğretmen hepsi öğrencilere e-mail 2. Bu ayın 15 inde ev sahibine kira 3. Bir Amerikalı Nuh un gemisini 4. Öğrencilerin hepsine e-mail 5. Ayşe bu ayın 15 inde ev sahibine kira 6. Duydun mu? Nuh un gemisi a. buldu b. gönderildi c. verdi d. bulundu e. verildi f. gönderdi 1. 2. 3. 4. 5. 6. 6
B. Boşlukları geniş zamanın şartı ile (Dilek Şart Kipi ile) doldurunuz. (5 puan) 1. Eğer geç kal sana telefon edeceğim. 2. Evimde sigara iç, sevinirim. 3. Çok kitap oku gözlerin bozulabilir. 4. Param ol bu yaz mutlaka tatile gidemem. 5. Bursa ya git mutlaka hamama da git. C. Boşlukları Dilek Şart Kipiyle doldurunuz. (5 puan) 1. Kolay sen yap! 2. İşin yok bana yardım eder misin? 3. Cep telefonun açık kapat! Film başlıyor. 4. Aspirinin var bir tane verir misin? Başım ağrıyor. 5. İşinden memnun değil, başka iş bul. D. Lütfen paragraftaki boşlukları seçeneklerde verilen kelimelerle tamamlayın. (5 puan) Hollanda da yapılan bir araştırmaya göre sebze, meyve, balık ve zeytinyağına ağırlık veren Akdeniz diyetini (1) daha uzun yaşıyor. Wageningen Üniversitesi nden Prof. Dr. Kim Knoops a göre sigarayı bırakıp günde yarım saat spor yapan ve alkollü içkileri ölçülü miktarda (2) Akdeniz diyetini uyguladığı takdirde, daha uzun ömürlü oluyor. Dr. Knoops, bu şartlara uyanların, ileri yaşlarda olsalar bile uzun ömürlü (3) söylüyor. 11 Avrupa ülkesinde 70 ve 90 yaşları arasındaki 1507 erkek ve 832 kadın üzerinde yapılan araştırmaya göre; Akdeniz diyeti kalp hastalıkları ve kanser nedenli ölüm oranlarını düşürüyor. Dünyanın en uzun ömürlü insanlarının (4), baklagillerin tüm türlerinin yetiştiği Akdeniz bölgesindeki Avrupa ülkelerinde kırmızı et seyrek yeniyor; ekmek, makarna ve şarap sofradan eksik olmuyor. Üstelik Akdeniz çevresinde yaşayan insanlar saf zeytinyağı ve bol sebze ile (5) geleneksel yemeklerini yavaş yavaş ve tadını çıkararak yiyor. 1. a. uyguladıkları b. uygulayanlar c. uygulanan 2. a. içenler b. içtikleri c. içilenler 3. a. olduğu b. olunacağı c. olacaklarını 4. a. yaşayanan b. yaşayacağı c. yaşadığı 5. a. yapılan b. yapan c. yapacağı 7
E. Aşağıdaki cümleleri yeterlik eylemi (-e bilmek) tamamlayınız. (5 puan) 1. Bunu ona söylersen, kalbini kır. 2. Bir dakika beni dinle? 3. Gir. Yasaktır. 4. İsterseniz, siz de bizimle gel. 5. Burada çok gürültü var. Sesinizi duy. F. Aşağıdaki kelimeleri düzgün sıraya koyarak cümleler kurunuz. (4 puan) 1. ve / ediyor / gemi / çok / günümüzde / tercih / emekliler / daha / yolculuğunu / yaşlılar 2. giriş / önemli / okuma / çok / hızlı / sınavları / üniversiteye / için 3. biraz / veriyor / soru / ona / cevap / sorunca / düşünüp 4. konuşamadı / söylediğimde / ona / heyecandan / sevdiğimi Başarılar dileriz! 8