COCHRANE LİBRARY Klinik incelemelerin tam metinlerinin yer aldığı; The Cochrane Database of Systematic Reviews (Cochrane Reviews), Database of Abstracts of Reviews of Effects (DARE), The Cochrane Central Register of Controlled Trials (CENTRAL), The Cochrane Database of Methodology Reviews (Methodology Reviews), The Cochrane Methodology Register (Methodology Register), Health Technology Assessment Database (HTA), NHS Economic Evaluation Database (NHS EED), About The Cochrane Collaboration and the Cochrane Collaborative Review, Groups (About) veritabanlarından oluşmaktadır. Wiley InterScience, Sağlık Bakanlığı EAH için deneme olarak açılan Cochrane Library'nin özellikleri ve kullanımını anlatan bir web tabanlı Türkçe tanıtım ve eğitim modülü hazırlamıştır. Bu kısa tanıtım ve eğitim modülüne girmeden önce kayıt olmanız gerekmektedir. Dilediğiniz anda hızlı, ileri alabilir, duraklatabilir ya da başa alabilirsiniz. Bu modül sesli ve ücretsiz olup, çok kolay kullanımlıdır. http://brainshark.com/wiley/cochranetr COCHRANE KİTAPLIĞI NEDİR? Cochrane Kitaplığı sağlık hizmetlerinin etkilerine ilişkin kanıtları içeren tek ve en güvenilir kaynaktır. Cochrane Kitaplığı, kanıta dayalı, kaliteli ve bağımsız sağlık hizmetleri veritabanlarının derlenmesiyle oluşturulmuştur ve kullanıcılara tanı ve tedavi seçeneklerine ilişkin geniş bilgiye dayalı tercihler yapma fırsatını verir. Dünyada sağlık personeli için altın standart oluşturan bir kaynak olarak tanımlanmaktadır. 21. Yüzyılın sağlık hizmetleri sadece bireylerin tıbbi becerilerine değil, her müdahalenin etkinlik ve verimlilik durumunun hekimlere, hastalara ve yasama organlarına açık olmasına da bağlıdır. Bu yaklaşıma, Kanıta Dayalı Tedavi adı verilmektedir. 1
Cochrane İşbirliği Wiley, Cochrane İşbirliği nin bir parçası olarak Cochrane Kitaplığı nı yayımlamaktadır. Cochrane İşbirliği, epidemiyolojinin bir bilim dalı olarak geliştirilmesine büyük katkılarda bulunan İngiliz tıp araştırmacısı Archie Cochrane in onuruna bu adı almıştır. Cochrane İşbirliği, sağlık müdahalelerinin etkileri konusunda sistemli incelemeler hazırlamak, bulundurmak ve bunlara erişim sağlamak yoluyla insanların sağlık hizmetleri hakkında bilgiye dayalı kararlar vermesine yardımcı olmayı hedefleyen uluslararası bir kurumdur. Cochrane Kitaplığı ndan kimler yarar görür? Tüm sağlık personeli, tıp araştırmacıları, tıpla ilgili yasama organları, bakım kurumları ve hastalar. COHRANE KİTAPLIĞI Cochrane Kitaplığı nın kökeni, hedefi ve yapısı konusunda bilgi edindiğimize göre, her veritabanının içeriğini inceleyebiliriz. Cochrane Kitaplığı, kanıta dayalı tıp veritabanlarından oluşan bir derlemedir. Cochrane Sistemli İncelemeler Veritabanı Diğer İncelemeler Klinik Deneyler Yöntem İncelemeleri Cochrane Metodoloji Sicili Sağlık Teknolojisi Değerlendirme Veritabanı Sağlık Hizmetleri Ekonomik Değerlendirme Veritabanı Cochrane İnceleme Grupları (YENİ!) Ayrıca Cochrane İşbirliği ve Cochrane İşbirliği İnceleme Grupları hakkında bilgiler de içerir 2
Bunlardan ilki ve en önemlisi, Cochrane Sistemli İncelemeler Veritabanı dır. Sistemli İncelemeler, belirli bir hastalık veya rahatsızlıkla ilgili müdahaleleri ele alır ve bunların başarılı olup olmadığını inceler. İkinci veritabanının adı, Diğer İncelemeler dir. Bu veritabanında, dünyanın çeşitli yerlerinden toplanmış ve konuyla ilgili olan incelemelerin kurgulu özetleri yer alır. Klinik Deneyler veritabanı, kaynakça veritabanlarından ve diğer yayımlanmış ya da yayımlanmamış kaynaklardan elde edilen makalelerin ayrıntılarını içerir. Makalelerin tam metni bulunmaz. Yöntem İncelemeleri, metodolojik çalışmaların tam metinli, sistemli incelemeleridir. Son derece kurgulu ve sistemli bir yapıya sahiptir. Her inceleme, metodolojinin belirli ve iyi tanımlanmış bir alanını ele alır. Bundan sonra gelen Cochrane Metodoloji Sicili, kontrollü deneylerin yapılmasında kullanılan yöntemleri ele alan bir yayın kaynakçasıdır. Dergi makalelerini, kitapları ve konferans tutanaklarını kapsar. Bu kaynaklar MEDLINE veritabanından ve elle yapılan aramalardan derlenmiştir. Sağlık Teknolojisi Değerlendirme Veritabanı, sağlık hizmetlerindeki teknolojilere ilişkin değerlendirmelerin bilgilerini içerir. Veritabanında dünyanın çeşitli yerlerinde süren projeler ve tamamlanmış yayınlarla ilgili ayrıntılar bulunur. Sağlık Hizmetleri Ekonomik Değerlendirme Veritabanı, tıbbi müdahalelerin ekonomik değerlendirmelerini içerir. Kitaplığa son eklenen veritabanı, Cochrane İnceleme Grupları dır. Bu veritabanında, Cochrane İşbirliği ve Cochrane İşbirliği İnceleme Gruplarına ilişkin bilgiler yer alır. 3
Cochrane İncelemeler veritabanının büyüklüğü nedir? Cochrane Sistemli İncelemeler Veritabanı nın büyüklüğünü merak etmiş olabilirsiniz. 4400 ü aşkın tam metinli Cochrane İncelemesi ve Protokolü vardır. Bunların 2785 i tam inceleme, 1625 i protokoldür. Protokoller, devam eden incelemelerdir. Bunlara HTML ve PDF formatında ulaşılabilir. Tüm incelemeler son kanıtlarla düzenli olarak güncellenir. Cochrane Sistemli İncelemeler, daha kapsamlı olmaları, taraflılık şansını en aza indirgemeleri ve böylece daha güvenilir olmaları için son derece katı süreçlere bağlı kalmaları nedeniyle diğer inceleme türlerinden farklıdır. COCHRANE İNCELEMELERİ Cochrane İncelemeleri, he Lancet, New England Journal of Medicine, British Medical Journal ve Journal of the American Medical Association gibi yayınlarda sistemli incelemeler için altın standardı oluşturur ve gerek bu yayınlarda, gerek uzmanlık dalı yayınlarında düzenli olarak yer bulur. Wiley InterScience taki Cochrane Kitaplığı nın Güçlü Yönleri Cochrane Kitaplığı na Wiley InterScience yoluyla erişmenin bazı avantajları vardır: İnceleme ve protokoller HTML ve PDF formatlarında bulunur. Cochrane Kitaplığı, üç ayda bir düzenli olarak güncellenir ve genişletilir. Wiley InterScience, CrossRef i de içeren geniş bir bağlantı ağına sahiptir. Wiley InterScience, kullanıcıların Cochrane İnceleme Gruplarıyla iletişim kurmasına olanak sağlayan görüşler ve geribildirim işlevleri içerir. Sayaca Uyumlu Kullanım İstatistikleri bulunur. 4
Wiley InterScience kullanıcılarına internet üzerinden ücretsiz eğitim verilir. 5