HAZIR GİYİM SEKTÖRÜ SEKTÖRÜN TANIMI TÜRKİYE DE ÜRETİM

HAZIR GİYİM SEKTÖRÜ SEKTÖRÜN TANIMI SITC NO: 84 ARMONİZE NO: 61 ve 62 TÜRKİYE DE ÜRETİM Tekstil ve hazır giyim sektörü, 1980 yılında uygulamaya konulan ihracata yönelik kalkınma politikası ile hızla büyümeye başlamış ve bu tarihten itibaren sektöre yapılan yatırımlar artmıştır. Tekstil ve hazır giyim sektörü birlikte değerlendirildiğinde, gayri safi yurt içi hasıla, imalat sanayi ve sanayi üretimindeki pay, ihracat, ekonomiye sağladığı net döviz girdisi, istihdam, yatırım gibi makro-ekonomik büyüklükler açısından Türkiye nin önemli sektörlerinden biridir. Tekstil ve hazır giyim sektörü beraberce ülkemiz GSYİH sinin yaklaşık %7 lik kısmını sağlamaktadır. Bugün Türk tekstil ve hazır giyim sektörü büyük oranda ihracat odaklı bir sektördür. Mevcut kapasiteler yurt içi talepten oldukça fazladır. Türk hazır giyim sektörü %3,4 pay ile dünyanın 7. büyük hazır giyim ihracatçısı konumundadır. AB ülkelerine tekstil ve hazır giyim ihracatında ise ülkemiz Çin in ardından 2. sırada yer almaktadır. Bugün, hazır giyim sektörü, üretim ve istihdamdaki büyük ağırlığıyla ülkemiz ekonomisinin lokomotif sektörlerinden birisi konumundadır. Sektörlerde faaliyet gösteren işletmelerin çoğu küçük ve orta büyüklükteki işletmeler niteliğindedir. Sosyal Güvenlik Kurumu istatistiklerine göre, Türkiye genelinde tekstil ve hazır giyim sektörlerinde faaliyet gösteren firmaların sayısı 52.000 civarındadır. Bu firmalarda kayıtlı yaklaşık 918.000 kişi istihdam edilmektedir. Türkiye de üretilen hazır giyim ürünlerinin büyük bir kısmını pamuklu ürünler oluşturmaktadır. Sektör üretiminin yaklaşık %65 i ihraç edilmektedir. Yine, ihraç edilen ürünlerin yaklaşık %80 ini pamuklu ürünler oluşturmaktadır. Sektörün pamuk, yün, iplik ve kumaş gibi hammadde ve ara malı ihtiyacı büyük ölçüde yurt içinden karşılanmakla birlikte, önemli miktarda ithalat da gerçekleştirilmektedir. Türkiye dünyanın 8. büyük pamuk üreticisi olmasına karşın, yerli üretim iç talebi karşılamamaktadır. Ülkemiz dünya pamuk tüketiminde 4. sırada bulunurken, organik pamuk üretiminde dünyada Hindistan ve Suriye den sonra üçüncü sırada yer almaktadır. Sektörün sahip olduğu başlıca avantajlar hızlı teslimat, hedef pazarlara olan yakınlık, teknik, sosyal ve idari bilgi birikimi, tecrübe, geniş ürün yelpazesi ve tasarım kapasitesi olarak sıralanabilir. Hazır giyim sektöründeki büyük firmalar son zamanlarda yurt içinde ve yurt dışında mağazalaşmaya yoğunlaşmışlardır. Türk hazır giyim sanayi esnek üretim yapısına sahip olup, değişen moda eğilimlerine de uyum sağlayarak yüksek katma değere sahip, modalı ürünler üretir konuma gelmiştir. Dünyada, özellikle gelişmiş ülkelerde çevre, kalite, sağlık vb. alanlarda yaşanan gelişmelerin bir sonucu olarak bu konularla ilgili çeşitli düzenlemelere ve uygulamalara gidilmektedir. Bugün, hazır giyimde en önemli pazarımız olan AB de çevre ve sağlıkla ilgili olarak yaşanan gelişmelerin bir sonucu olarak, pek çok ürünün yanı sıra tişörtler için AB çevre etiketi geliştirilmiştir. Firmalarımız da son yıllarda bu gelişmeleri yakından takip etmekte ve çevre etiketlerine artan bir oranda ilgi göstermektedirler. Buna bağlı olarak da kalite yönetim sistemlerine uygun faaliyet gösteren firmaların sayısı hızla yükselmektedir. Sektör Avrupa da uygulamaya konan çevre ve sağlıkla ilgili düzenlemelere uyum sağlamıştır. Azo boyar maddelerle ilgili özellikle Almanya da başlayan gelişmelerin bir sonucu olarak, 1 Mart 1995 den itibaren söz konusu boyar maddelerin Türkiye de üretimi, kullanımı ve ithali ile söz konusu aminlerin boyar madde üretiminde kullanımı yasaklanmıştır. Türkiye Cumhuriyeti-Ekonomi Bakanlığı, 2014 1

TÜRKİYE'NİN DIŞ TİCARETİ İhracat 2005 ve 2006 yılında 11,5 milyar dolar civarında gerçekleşen hazır giyim ihracatı 2007 yılında %15,6 oranında artış göstererek 13,5 milyar dolara yükselmiştir. 2008 yılında ise önemli pazarlarımızdan İngiltere ve A.B.D. ye gerçekleştirilen ihracatın sırasıyla %20 ve %40 oranlarında gerilemesi toplam hazır giyim ihracatının %2,3 düşmesine ve 13,2 milyar dolar seviyesinde gerçekleşmesine yol açmıştır. 2009 yılında küresel krize bağlı dış talepteki daralmanın bir sonucu olarak %14,7 gerileyerek 11,2 milyar dolar seviyesinde gerçekleşen sektör ihracatı, 2010 yılında yeniden artış trendine girerek %10,3 oranında artış göstermiş ve 12,4 milyar dolar olarak gerçekleşmiştir. 2011 ve 2012 yıllarında sırasıyla %9,4 ve %2,5 artış sağlanmış, 2013 yılında ise %8,1 oranında artışla 15 milyar dolar tutarında hazır giyim ürünleri ihracatı gerçekleştirilmiştir. Son yıllarda hazır giyim ihracatının toplam ihracat içindeki payı azalmış olmakla birlikte söz konusu pay 2012 yılında %9,1 iken 2013 yılında artarak %9,9 olmuştur. 2012 yılı itibarıyla hazır giyim ihracatının 8,4 milyar doları örme ürünlerden, 5,4 milyar doları da örülmemiş ürünlerden kaynaklanmıştır. 2013 yılında ise ülkemiz 9,3 milyar dolarlık örme ürün, 5,7 milyar dolarlık da örülmemiş ürün ihracatı gerçekleştirmiştir. 3,3 milyar dolarla tişörtler, 1,6 milyar dolarla kazaklar, 1,2 milyar dolarla kadın ve kız çocuklar için takımlar ve 1,1 milyar dolarla çoraplar örme ürünler arasında en öne çıkan ihracat kalemleridir. Türkiye nin Örme Giyim İhracatı (1000 ABD $) GTİP Ürün Tanımı 2011 2012 2013 (%) (12/13) 6101 Erkek/erkek çocuk için dış giyim 40.285 37.215 35.434-4,8% 6102 Kadın/kız çocuk için dış giyim 30.817 27.998 30.151 7,7% 6103 Erkek/erkek çocuk için takım elbise, takım, ceket, pantolon vs. 215.840 253.197 348.935 37,8% 6104 Kadın/kız çocuk için takım elbise, takım, ceket, pantolon vs. 1.123.845 1.107.212 1.212.305 9,5% 6105 Erkek/erkek çocuk için gömlek 199.125 224.745 242.790 8,0% 6106 Kadın/kız çocuk için bluz, gömlek, gömlek; bluz 622.049 560.842 533.378-4,9% 6107 Erkek/erkek çocuk için iç ve gece giyim 90.991 107.606 118.279 9,9% 6108 Kadın/kız çocuk için iç ve gece giyim 269.726 283.180 292.903 3,4% 6109 Tişört, fanila, diğer iç giyim 3.049.125 3.087.438 3.278.085 6,2% 6110 Kazak, süveter, hırka, yelek vb. eşya 1.320.569 1.397.226 1.630.916 16,7% 6111 Bebek için giyim 103.612 117.206 141.923 21,1% 6112 Spor kıyafetleri, kayak, yüzme kıyafetleri 69.746 62.713 74.051 18,1% 6113 Emdirilmiş, sıvanmış mensucattan örülmüş giyim 408 176 298 69,8% 6114 Diğer giyim 150.264 119.865 115.327-3,8% 6115 Çorap; külotlu, kısa; uzun konçlu, soketler 1.056.734 991.656 1.151.711 16,1% 6116 Eldiven 2.945 2.471 2.511 1,6% 6117 Giyim nın diğer aksesuarı; hazır aksesuar ve parçaları 39.554 37.871 41.930 10,7% Toplam 8.385.636 8.418.618 9.250.925 9,9% Kaynak: Ekonomi Bakanlığı Bilgi Sistemi Türkiye Cumhuriyeti-Ekonomi Bakanlığı, 2014 2

Örülmemiş ürünlerden ise 2013 yılında 2,3 milyar dolarla kadın ve kız çocuklar için takımlar, 1,5 milyar dolarla erkek ve erkek çocuklar için takımlar, 631 milyon dolarla kadın ve kız çocukları için bluz ve gömlekler ve 534 milyon dolarla erkek ve erkek çocuklar için gömlekler en önemli ihracat kalemlerini oluşturmuştur. Türkiye nin Örülmemiş Giyim İhracatı (1000 ABD $) GTİP Ürün Tanımı 2011 2012 2013 (%) (12/13) 6201 Erkek/erkek çocuk için dış giyim 81.330 73.098 86.544 18,4% 6202 Kadın/kız çocuk için dış giyim 96.503 104.444 108.617 4,0% 6203 Erkek/erkek çocuk için takım, takım elbise, ceket vs. 1.382.184 1.473.559 1.512.655 2,7% 6204 Kadın/kız çocuk için takım, takım elbise, ceket vs. 2.069.654 2.202.108 2.283.807 3,7% 6205 Erkek/erkek çocuk için gömlek 546.768 539.902 533.543-1,2% 6206 Kadın/kız çocuk için gömlek, bluz, vs. 511.728 565.707 630.780 11,5% 6207 Erkek/erkek çocuk için iç ve gece giyim 47.635 39.758 42.912 7,9% 6208 Kadın/kız çocuk için iç ve gece giyim 150.675 163.394 205.037 25,5% 6209 Bebek için giyim ve aksesuar 38.601 43.737 54.973 25,7% 6210 Plastik, kauçuk sıvanmış, emdirilmiş elyaftan hazır giyim 15.688 18.593 20.535 10,4% 6211 Kadın/kız çocuk için spor, kayak ve yüzme kıyafetleri vb giyim 65.612 83.160 98.354 18,3% 6212 Sütyen, korse, korse kemer, pantolon askısı, çorap bağı, jartiyer 67.524 64.212 63.524-1,1% 6213 Mendil 253 449 417-7,1% 6214 Şal, eşarplar, fularlar, kaşkollar, peçe ve duvaklar vb eşya 34.226 43.892 57.917 32,0% 6215 Boyun bağı, papyon kravat ve kravatlar 3.318 3.735 4.001 7,1% 6216 Eldiven 854 965 1.098 13,7% 6217 Giyim nın hazır teferruatı, parçaları, aksesuarları 11.906 10.555 10.878 3,1% Kaynak: Ekonomi Bakanlığı Bilgi Sistemi Toplam 5.124.460 5.431.268 5.715.592 5,2% Türkiye 2013 yılı hazır giyim ihracatının %70,9 unu ilk 10 da yer alan Almanya (%20,8), İngiltere (%13,7), İspanya (%9,7), Fransa (%6,1), Hollanda (%5,3), İtalya (%4), Irak (%3,4), Danimarka (%3,2), Belçika (%2,5) ve Polonya ya (%2) gerçekleştirmiştir. Bu ülkelerden Almanya, uzun yıllardır Türkiye nin en önemli hazır giyim pazarı durumundadır. Son 10 yıldır diğer ülkelere yapılan ihracatın gelişmesiyle, Almanya nın payı 1996 yılında %47,3 iken 2013 yılında %20,8 e kadar gerilemiştir. Uzun yıllar Almanya ve A.B.D. nin ardından üçüncü önemli pazar olan İngiltere, 2002 yılında ikinciliğe yükselmiş ve günümüze kadar sıralamadaki yerini korumuştur. Buna karşın 2008 yılında İngiltere ye gerçekleştirilen hazır giyim ihracatı %20,4 gibi çok keskin bir gerileme göstererek 2,4 milyar dolardan 1,9 milyar dolara kadar gerilemiş, 2009 yılında da %13 oranında gerileyerek 1,7 milyar dolar olarak gerçekleşmiştir. Söz konusu ülkeye ihracatımız 2010 yılında artış trendine girmiş, 2010, 2011 ve 2012 yıllarında sırasıyla %14,7, %0,7 ve %7,9 oranlarında artarak 2012 yılında 2,1 milyar dolar seviyesine ulaşmıştır. 2013 yılında ise anılan ülkeye %2,2 oranında azalış ile 2 milyar dolar tutarında ihracat gerçekleştirilmiştir. Türkiye Cumhuriyeti-Ekonomi Bakanlığı, 2014 3

2002 yılında İngiltere nin ardından üçüncülüğe gerileyen A.B.D. ye gerçekleştirilen hazır giyim ihracatı, 2003 yılında 1,2 milyar dolarla en yüksek seviyesine ulaşmış; ancak, sonraki yıllarda büyük bir gerileme içine girerek 2013 yılı itibarıyla 229 milyon dolar seviyesinde gerçekleşmiştir. ABD ülkemiz hazır giyim ihracatında %1,5 pay ile 15. sırada yer almaktadır. Diğer taraftan Irak son yıllarda hazır giyim ihracatımızın en fazla artış gösterdiği pazarlardan birisi olmuştur. 2009 yılında Irak a yönelik hazır giyim ihracatımız %90,5 oranında artış göstererek 161,4 milyon dolara ulaşırken, ülkemiz hazır giyim ihracatı içindeki payı %1,4 e yükselmiştir. Anılan ülkeye yapılan hazır giyim ihracatı 2010, 2011 ve 2012 yıllarında sırasıyla %6, %33 ve %52,7 oranlarında artış göstermiştir. 2013 yılında ise anılan ülkeye %47,7 artış ile 513 milyon dolar ihracat gerçekleştirilmiştir. Bu ülkenin toplam hazır giyim ihracatımız içindeki payı %3,4 e yükselmiş olup, anılan ülke ülkemiz hazır giyim ihracatında 7. sırada yer almaktadır. 2013 yılında hazır giyim ihracatımızdan aldığı %1,9 pay ile AB ülkeleri dışında en fazla ihracat artışı sağlanan ülke Ukrayna oluştur. Anılan ülkeye 2013 yılında %88,5 artış ile 282 milyon dolar hazır giyim ihracatı gerçekleştirilmiştir. Türkiye nin Ülkeler Bazında Hazır Giyim İhracatı (1000 ABD $) Ülkeler 2011 2012 2013 (12/13) (%) Almanya 3.215.964 2.907.693 3.118.069 7,2% İngiltere 1.947.819 2.101.682 2.056.123-2,2% İspanya 1.295.889 1.373.970 1.453.509 5,8% Fransa 1.047.690 857.218 918.209 7,1% Hollanda 740.800 738.589 788.796 6,8% İtalya 721.098 624.582 604.961-3,1% Irak 227.483 347.279 512.882 47,7% Danimarka 445.082 479.696 481.891 0,5% Belçika 383.137 350.119 379.162 8,3% Polonya 147.345 257.477 303.400 17,8% Rusya Federasyonu 232.117 284.024 300.815 5,9% Ukrayna 96.477 149.842 282.443 88,5% İsveç 260.795 261.798 267.363 2,1% Romanya 136.112 156.144 241.788 54,8% A.B.D. 220.754 237.600 229.006-3,6% Suudi Arabistan 129.558 183.580 214.243 16,7% İsrail 127.230 140.339 165.735 18,1% Cezayir 92.476 117.086 139.234 18,9% Slovakya 45.441 52.339 125.311 139,4% B.A.E. 82.986 118.429 123.447 4,2% Libya 70.147 97.029 112.229 15,7% İsviçre 107.677 120.170 109.940-8,5% Avusturya 103.316 90.174 104.227 15,6% Çek Cumhuriyeti 121.991 107.961 102.115-5,4% İst.Ahl.Serbest B 99.775 89.042 90.727 1,9% Diğer 1.410.938 1.606.022 1.740.891 8,4% Toplam 13.510.096 13.849.886 14.966.517 8,1% Kaynak: Ekonomi Bakanlığı Bilgi Sistemi Türkiye Cumhuriyeti-Ekonomi Bakanlığı, 2014 4

Hazır giyim alanında Türkiye nin en önemli rakipleri, özellikle düşük ihraç fiyatlarına sahip Uzakdoğu ülkeleridir. 2005 yılında tekstil ve hazır giyim ticaretindeki kotaların kalkmasıyla dünyanın en büyük hazır giyim üreticisi ve ihracatçısı olan Çin, dünya tekstil ve hazır giyim pazarındaki liderliğini güçlendirmektedir. Diğer taraftan, 2007 yılının ortalarında ABD de ortaya çıkan finansal kriz, 2009 yılında hem ABD de hem de AB de daha da derinleşmiş; büyük ölçüde bu pazarlara ihracat yapan gelişmekte olan ekonomilerde de daha yıkıcı etkiler yaratarak tüm dünyayı etkisine almıştır. Bu olumsuz koşullarda özellikle gelişmiş ülkelerdeki tüketicilerin zorunlu olmayan mallardaki tüketimlerini büyük ölçüde kısmaları pek çok üründe olduğu gibi hazır giyim harcamalarının da azalmasına yol açmış ve bu durumdan ülkemiz hazır giyim ihracatı da çok olumsuz bir biçimde etkilenmiştir. Diğer taraftan; 2013 yılı itibarıyla AB ülkelerinin ekonomilerinde yaşanan toparlanmaya bağlı olarak daha önceki yıllarda %82 seviyelerinde olan AB ülkelerinin ihracatımızdaki payının yeniden artma eğilimine girdiği gözlenmektedir. AB nin hazır giyim ihracatımızdaki payı 2013 yılında %76,2 dir. İthalat Türkiye nin hazır giyim ithalatı, kotaların kaldırılması süreciyle birlikte, özellikle 2003 yılından itibaren hızla yükselmeye başlamış ve 2011 yılı itibarıyla 2,9 milyar dolara ulaşmıştır. Ancak 2012 yılında hazır giyim ithalatımız %20,9 oranında gerileyerek 2,3 milyar dolar seviyesinde gerçekleşmiştir. 2013 yılında ise sektör ithalatı yeniden artış göstererek 2,8 milyar dolar olarak gerçekleşmiştir. Çin, Bangladeş, Hindistan, Vietnam, Kamboçya, Sri Lanka, Endonezya ve Pakistan dan gerçekleştirilen hazır giyim ithalatı 1998 de %7 payla sadece 14,5 milyon dolarken, 2013 yılına gelindiğinde %69,2 payla yaklaşık 1,9 milyar dolara ulaşmıştır. Diğer taraftan son yıllarda Çin ve Bangladeş, ülkemiz ithalatında benzer Uzakdoğu pazarlarını geride bırakarak öne çıkmıştır. Hazır giyim ithalatımızda Çin 1. sırada, Bangladeş 2. sırada yer almaktadır. 2012 yılına kadar anılan ülkelerden yapılan hazır giyim ithalatımız artmış olup, 2012 yılında Çin den yapılan ithalat %26,6, Bangladeş ten yapılan ithalat %21,6 oranında azalmıştır. 2013 yılında ise Çin den %3,4 artış ile 829,6 milyon dolar; Bangladeş ten ise %45,4 artış ile 780,2 milyon dolar tutarında hazır giyim ithalatı yapılmıştır. Sektör ithalatında 3.sırada İtalya yer almaktadır. İtalya dan 2013 yılında %8,7 artış ile 145,9 milyon dolar tutarında ithalat gerçekleştirilmiştir. Türkiye nin Örme Giyim İthalatı (1000 ABD $) GTİP Ürün tanımı 2011 2012 2013 (12/13) 6101 Erkek/erkek çocuk için dış giyim 13.817 9.459 11.175 18,1% 6102 Kadın/kız çocuk için dış giyim 11.318 8.116 9.224 13,6% 6103 Erkek/erkek çocuk için takım elbise, takım, ceket, pantolon vs. 23.809 22.276 30.541 37,1% 6104 Kadın/kız çocuk için takım elbise, takım, ceket, pantolon vs. 76.755 68.352 72.559 6,2% 6105 Erkek/erkek çocuk için gömlek 47.105 33.058 35.683 7,9% 6106 Kadın/kız çocuk için bluz, gömlek, gömlek; bluz 44.390 27.794 34.250 23,2% 6107 Erkek/erkek çocuk için iç ve gece giyim 9.729 6.874 8.843 28,6% 6108 Kadın/kız çocuk için iç ve gece giyim 27.036 21.859 22.200 1,6% 6109 Tişört, fanila, diğer iç giyim 194.208 127.569 168.519 32,1% 6110 Kazak, süveter, hırka, yelek vb. eşya 399.973 276.508 323.646 17,0% 6111 Bebek için giyim 33.885 32.699 43.757 33,8% 6112 Spor kıyafetleri, kayak, yüzme kıyafetleri 29.686 24.536 28.216 15,0% Türkiye Cumhuriyeti-Ekonomi Bakanlığı, 2014 5

6113 Emdirilmiş, sıvanmış mensucattan örülmüş giyim 2.737 2.389 3.717 55,6% 6114 Diğer giyim 9.228 6.197 6.621 6,8% 6115 Çorap; külotlu, kısa; uzun konçlu, soketler 61.128 56.091 48.534-13,5% 6116 Eldiven 80.244 101.965 76.087-25,4% 6117 Giyim nın diğer aksesuarı; hazır aksesuar ve parçaları 19.819 17.647 17.653 0,0% Toplam 1.084.866 843.388 941.223 11,6% Kaynak: Ekonomi Bakanlığı Bilgi Sistemi Ürünler bazında hazır giyim ithalatı incelendiğinde, örülmemiş giyim nın 1,9 milyar dolarla daha önemli bir yer tuttuğu görülmüştür. Bu ürünler arasında özellikle kadın ve kız çocukları için takımlar ve erkekler ve erkek çocuklar için takımlar ithalatta önemli yer tutmuştur. Örme ürünlerde ise, ithalat 941 milyon dolar olarak gerçekleşirken, kazak ve tişörtler en önemli kalemleri oluşturmuştur. Türkiye nin Örülmemiş Giyim İthalatı (1000 ABD $) GTİP Ürün tanımı 2011 2012 2013 (12/13) 6201 Erkek/erkek çocuk için dış giyim 177.954 137.267 157.634 14,8% 6202 Kadın/kız çocuk için dış giyim 152.499 134.964 165.645 22,7% 6203 Erkek/erkek çocuk için takım, takım elbise, ceket vs. 341.362 293.315 367.141 25,2% 6204 Kadın/kız çocuk için takım, takım elbise, ceket vs. 449.420 355.687 442.719 24,5% 6205 Erkek/erkek çocuk için gömlek 157.672 122.271 173.646 42,0% 6206 Kadın/kız çocuk için gömlek, bluz, vs. 126.935 99.097 119.413 20,5% Erkek/erkek çocuk için iç ve gece giyim 6207 3.354 2.586 2.111-18,4% 6208 Kadın/kız çocuk için iç ve gece giyim 7.289 5.076 4.658-8,2% 6209 Bebek için giyim ve aksasuar 19.701 14.351 19.477 35,7% 6210 Plastik, kauçuk sıvanmış, emdirilmiş elyaftan hazır giyim 152.858 172.285 211.565 22,8% 6211 Kadın/kız çocuk için spor, kayak ve yüzme kıyafetleri vb giyim 73.137 47.366 67.818 43,2% 6212 Sütyen, korse, korse kemer, pantolon askısı, çorap bağı, jartiyer 117.926 34.678 43.585 25,7% 6213 Mendil 1.075 508 615 21,1% 6214 Şal, eşarplar, fularlar, kaşkollar, peçe ve duvaklar vb eşya 51.552 45.230 51.521 13,9% 6215 Boyun bağı, papyon kravat ve kravatlar 17.147 8.204 9.093 10,8% 6216 Eldiven 3.432 3.241 5.035 55,4% 6217 Giyim nın hazır teferruatı, parçaları, aksesuarları 20.717 21.769 21.236-2,4% Toplam 1.874.030 1.497.894 1.862.913 24,4% Kaynak: Ekonomi Bakanlığı Bilgi Sistemi Türkiye Cumhuriyeti-Ekonomi Bakanlığı, 2014 6

Türkiye nin Ülkeler Bazında Hazır Giyim İthalatı (1000 ABD $) Ülkeler 2011 2012 2013 (%) (12/13) Çin 1.093.106 802.646 829.573 3,4% Bangladeş 684.063 536.535 780.239 45,4% İtalya 144.809 134.269 145.894 8,7% Mısır 66.628 88.748 140.326 58,1% Hindistan 170.069 95.954 101.072 5,3% Vietnam 86.111 58.142 68.782 18,3% Kamboçya 27.486 34.109 63.312 85,6% İspanya 58.815 53.627 57.995 8,1% Fas 44.284 41.794 54.295 29,9% Gürcistan 20.720 31.579 37.944 20,2% Mersin Serbest Bö 24.283 40.999 36.951-9,9% Sri Lanka 74.852 34.222 36.662 7,1% Romanya 23.940 28.505 34.257 20,2% Portekiz 25.222 27.040 33.423 23,6% Endonezya 47.739 34.578 31.204-9,8% Pakistan 60.852 32.717 30.991-5,3% Tunus 15.852 14.050 30.395 116,3% Bulgaristan 29.093 29.642 30.166 1,8% Almanya 31.731 28.843 25.392-12,0% Moldova 10.526 10.915 18.302 67,7% A.B.D. 14.010 11.505 17.736 54,2% Fransa 19.883 16.408 17.392 6,0% İst.Trakya Ser.Böl. 664 1.171 16.800 1.334,7% İngiltere 20.249 19.269 16.549-14,1% Belçika 4.857 4.809 15.717 226,8% Diğer 159.052 129.204 132.765 2,8% Toplam 2.958.896 2.341.281 2.804.139 19,8% Kaynak: Ekonomi Bakanlığı Bilgi Sistemi DÜNYA HAZIR GİYİM TİCARETİ 2005 yılında kotaların kalkmasıyla birlikte, dünya hazır giyim pazarında hem arz hem de talep yönünde şiddetli bir rekabet yaşanmaya başlamıştır. Kötüleşen ekonomik koşullar nedeniyle A.B.D, Almanya ve Japonya gibi büyük ülkelerde tüketicilerin satın alma kararlarında fiyatın önemi artmaya başlamıştır. Özellikle, tüketicilerin belirli bir kalitedeki ürünü daha düşük fiyatlardan talep etmesi, hazır giyim ürünleri üzerinde ciddi bir fiyat baskısı yaratmıştır. Diğer taraftan, perakende sektöründe faaliyet gösteren firmaların çeşitlenmesi, sayılarının artması ve faaliyetlerinin genişlemesi hazır giyim ürünlerindeki fiyat rekabetini şiddetlendirmiştir. Örneğin, geçmişte distribütörlerden ya da doğrudan ithalatçılardan alım yapan perakendeciler, günümüzde doğrudan ithalata, hatta ucuz işçilikle üretim yapan ülkelerde fason üretime yönelmişlerdir. Bu da perakendecilere, aracısız olarak doğrudan tüketiciye ulaşma imkanı vermiş ve fiyatların düşmesine yol açmıştır. Kotaların kalkmasıyla birlikte, büyük alım gruplarının alımlarını tek ya da birkaç ülkede yoğunlaştırması ve bunu üreticiler üzerinde kullanması, fiyatlar konusunda üreticilerin aleyhine önemli bir baskı unsuru oluşturmuştur. Dolayısıyla, bu baskı, hem üretici ülkeler arasında, hem de aynı ülkedeki üreticiler arasında şiddetli bir rekabetin yaşanmasına yol açmıştır. Türkiye Cumhuriyeti-Ekonomi Bakanlığı, 2014 7

Kotaların kalkmasıyla dünya tekstil ve hazır giyim pazarlarındaki koşullar değişmiş, firmaların 2005 öncesinde sahip oldukları tedarik imkanları büyük ölçüde sınırlanmıştır. Yeni dönemde ürün tedariki yanında hizmet sunumu da önem kazanmıştır. Dünya tekstil ve hazır giyim ticaretine etki eden en önemli olay, Çin in 11 Aralık 2001 tarihinde DTÖ ye 143. üye olarak girmesi olmuştur. Çin bu üyelikle, DTÖ nün Tekstil ve Konfeksiyon Antlaşması na tabii olmuş ve 2005 yılından itibaren kotaların kaldırılmasıyla tekstil ve konfeksiyon ihracatını önemli oranda artırmıştır. Bununla birlikte, 1,3 milyarlık nüfusa sahip olan Çin aynı zamanda önemli bir pazar durumuna gelmiştir. Dünya hazır giyim ihracatı 2012 yılında 405,5 milyar dolar civarında gerçekleşmiş olup, bu rakamın 212,1 milyar doları örme ürünlerden, 193,4 milyar doları da örülmemiş ürünlerden oluşmaktadır. Örme hazır giyim ticaretinde en önemli yeri kazaklar ve kadın ve kız çocukları için takımlar tutmaktadır. 2012 yılındaki ticaret kazaklarda 48,6 milyar dolar, kazaklarda ise 39,7 milyar dolar seviyesinde gerçekleşmiştir. Örülmemiş hazır giyim ticaretinde ise en önemli yeri kadın ve kız çocukları için takımlar ile erkek ve erkek çocuklar için takımlar tutmaktadır. 2012 yılındaki ihracat, kadın ve kız çocukları için takımlarda 53,2 milyar dolar, erkek ve erkek çocuklar için takımlarda ise 41,8 milyar dolar seviyesinde gerçekleşmiştir. Dünya Örme Giyim İhracatı (Milyon ABD $) GTİP Ürün Tanımı 2010 2011 2012 No (11/12) 6101 Erkek/erkek çocuk için dış giyim 1.527 1.844 1.768-4,1% 6102 Kadın/kız çocuk için dış giyim 2.105 2.686 2.398-10,7% 6103 Erkek/erkek çocuk için takım elbise, takım, ceket, pantolon vs 10.276 13.001 14.626 12,5% 6104 Kadın/kız çocuk için takım elbise, takım, ceket, pantolon vs. 26.903 33.797 39.750 17,6% 6105 Erkek/erkek çocuk için gömlek 7.476 9.165 8.689-5,2% 6106 6107 6108 Kadın/kız çocuk için bluz, gömlek, gömlek; bluz Erkek/erkek çocuk için iç ve gece giyim Kadın/kız çocuk için iç ve gece giyim 5.837 5.982 5.929-0,9% 4.770 5.606 5.481-2,2% 10.370 10.957 10.535-3,9% 6109 Tişört, fanila, diğer iç giyim 34.347 39.196 38.093-2,8% 6110 Kazak, süveter, hırka, yelek vb. eşya 44.447 50.897 48.601-4,5% 6111 Bebek için giyim 5.516 6.217 5.939-4,5% 6112 Spor kıyafetleri, kayak, yüzme kıyafetleri 3.885 4.586 4.376-4,6% 6113 Emdirilmiş, sıvanmış mensucattan örülmüş giyim 714 910 1.111 22,1% 6114 Diğer giyim 4.492 5.253 4.396-16,3% 6115 Çorap; külotlu, kısa; uzun konçlu, soketler 11.573 13.130 12.849-2,1% 6116 Eldiven 2.930 3.868 3.827-1,0% 6117 Giyim nın diğer aksesuarı; hazır aksesuar ve parçaları 2.489 2.952 2.881-2,4% Toplam 179.657 210.045 211.249 0,6% Kaynak: ITC Trademap Türkiye Cumhuriyeti-Ekonomi Bakanlığı, 2014 8

Ülkeler bazında bakıldığında, 2012 yılı itibarıyla örme hazır giyim ihracatında Çin (%41), Bangladeş (%5,5), Hong Kong (%5,3), Almanya (%4), Türkiye (%4), İtalya (%3,7), Vietnam (%3,3), Hindistan (%2,6), Kamboçya (%1,9), Belçika (%1,9), Fransa (%1,8), İspanya (%1,8) ve Hollanda nın (%1,7) ilk sıralarda yer aldığı görülmektedir. Örülmemiş hazır giyim ihracatında ise Çin (%31,7), İtalya (%6,5) ve Bangladeş (%5,7) ilk üç sırada yer almıştır. Bu ürünlerin ihracatında önde gelen diğer ülkeler ise Almanya (%5,2), Hong Kong (%5,2), Vietnam (%4,4), Hindistan (%3,8), Fransa (%2,9), Türkiye (%2,8), İspanya (%2,8) ve Endonezya (%1,9) olmuştur. Dünya Örülmemiş Giyim İhracatı (Milyon ABD $) GTİP Ürün Tanımı 2010 2011 2012 (%) No (11/12) 6201 Erkek/erkek çocuk için dış giyim 9.186 12.180 12.015-1,4% 6202 Kadın/kız çocuk için dış giyim 11.379 14.663 13.593-7,3% 6203 Erkek/erkek çocuk için takım, takım elbise, ceket vs. 36.273 43.121 41.818-3,0% 6204 Kadın/kız çocuk için takım, takım elbise, ceket vs. 47.878 53.913 53.226-1,3% 6205 Erkek/erkek çocuk için gömlek 12.431 15.149 14.575-3,8% 6206 Kadın/kız çocuk için gömlek, bluz, vs. 10.668 11.785 11.135-5,5% 6207 6208 Erkek/erkek çocuk için iç ve gece giyim Kadın/kız çocuk için iç ve gece giyim 1.371 1.525 1.353-11,3% 2.178 2.336 2.080-11,0% 6209 Bebek için giyim ve aksasuar 2.260 2.582 2.337-9,5% 6210 6211 6212 Plastik, kauçuk sıvanmış, emdirilmiş elyaftan hazır giyim Kadın/kız çocuk için spor, kayak ve yüzme kıyafetleri vb giyim Sütyen, korse, korse kemer, pantolon askısı, çorap bağı, jartiyer 8.902 11.156 10.742-3,7% 8.641 10.532 10.275-2,4% 9.293 10.047 10.108 0,6% 6213 Mendil 180 220 252 14,5% 6214 Şal, eşarplar, fularlar, kaşkollar, peçe ve duvaklar vb eşya 3.509 4.394 4.558 3,7% 6215 Boyun bağı, papyon kravat ve kravatlar 974 1.071 977-8,7% 6216 Eldiven 791 1.015 948-6,6% 6217 Giyim nın hazır teferruatı, parçaları, aksesuarları Kaynak: ITC Trademap 2.071 2.434 2.396-1,6% Toplam 167.985 198.122 192.388-2,9% Ülkeler bazında 2012 yılı örme hazır giyim ithalatında A.B.D. (%22,2), Almanya (%8,5), Japonya (%8,2), İngiltere (%6,2), Fransa (%5,2), Hong Kong (%4,2), İtalya (%3,9), İspanya (%3,2), Hollanda (%2,5), Kanada nın (%2,2) ilk sıralarda olduğu görülmektedir. Örülmemiş hazır giyim ithalatında da benzer şekilde A.B.D. (%20,1), Almanya (%9,3), Japonya (%8,6), İngiltere (%6,2), Fransa (%5,6), İtalya (%3,9), Hong Kong (%3,7), İspanya (%3,7), Hollanda (%2,6) ve Kanada (%2,2) ilk sıralarda yer almıştır. 2012 yılı itibarıyla dünya toplam hazır giyim ithalatının %21,1 ini (80,7 milyar dolar) ABD, %8,9 unu da Almanya (33,9 milyar dolar) gerçekleştirmiştir. Türkiye Cumhuriyeti-Ekonomi Bakanlığı, 2014 9

Dünya Örme Giyim İthalatı (Milyon ABD $) GTİP No Ürün Tanımı 2010 2011 2012 (%) (11/12) 6101 Erkek/erkek çocuk için dış giyim 2.233 2.747 2.589-5,7% 6102 Kadın/kız çocuk için dış giyim 3.159 3.807 3.319-12,8% 6103 6104 Erkek/erkek çocuk için takım elbise, takım, ceket, pantolon vs Kadın/kız çocuk için takım elbise, takım, ceket, pantolon vs. 4.501 5.532 7.309 32,1% 17.891 21.275 26.549 24,8% 6105 Erkek/erkek çocuk için gömlek 7.237 8.737 8.291-5,1% 6106 Kadın/kız çocuk için bluz, gömlek, gömlek; bluz 6.219 6.592 6.445-2,2% 6107 Erkek/erkek çocuk için iç ve gece giyim 5.008 5.824 5.641-3,1% 6108 Kadın/kız çocuk için iç ve gece giyim 10.365 11.234 10.646-5,2% 6109 Tişört, fanila, diğer iç giyim 31.188 35.586 34.255-3,7% 6110 Kazak, süveter, hırka, yelek vb. eşya 47.849 53.734 51.070-5,0% 6111 Bebek için giyim 6.322 7.465 6.678-10,5% 6112 Spor kıyafetleri, kayak, yüzme kıyafetleri 3.782 4.370 4.072-6,8% 6113 Emdirilmiş, sıvanmış mensucattan örülmüş giyim 560 667 645-3,3% 6114 Diğer giyim 4.618 5.032 4.918-2,3% 6115 Çorap; külotlu, kısa; uzun konçlu, soketler 10.295 11.773 11.745-0,2% 6116 Eldiven 2.796 3.675 3.716 1,1% 6117 Giyim nın diğer aksesuarı; hazır aksesuar ve parçaları Kaynak: ITC Trademap 2.521 2.871 2.759-3,9% Toplam 166.543 190.918 190.646-0,1% Dünya Örülmemiş Giyim İthalatı (Milyon ABD $) GTİP (%) Ürün Tanımı 2010 2011 2012 No (11/12) 6201 Erkek/erkek çocuk için dış giyim 9.067 11.777 11.464-2,7% 6202 Kadın/kız çocuk için dış giyim 12.181 14.985 13.850-7,6% 6203 Erkek/erkek çocuk için takım, takım elbise, ceket vs. 35.209 41.545 40.721-2,0% 6204 Kadın/kız çocuk için takım, takım elbise, ceket vs. 48.232 53.871 52.071-3,3% 6205 Erkek/erkek çocuk için gömlek 12.719 15.401 14.810-3,8% 6206 Kadın/kız çocuk için gömlek, bluz, vs. 12.102 13.264 12.996-2,0% 6207 Erkek/erkek çocuk için iç ve gece giyim 1.445 1.748 1.503-14,0% 6208 Kadın/kız çocuk için iç ve gece giyim 2.239 2.269 2.211-2,5% 6209 Bebek için giyim ve aksasuar 2.820 3.234 2.561-20,8% 6210 Plastik, kauçuk sıvanmış, emdirilmiş elyaftan hazır giyim 7.139 8.543 7.845-8,2% 6211 Kadın/kız çocuk için spor, kayak ve yüzme kıyafetleri vb giyim 7.978 9.609 9.390-2,3% 6212 Sütyen, korse, korse kemer, pantolon askısı, çorap bağı, jartiyer 9.562 10.560 10.661 1,0% 6213 Mendil 184 229 240 4,7% 6214 Şal, eşarplar, fularlar, kaşkollar, peçe ve duvaklar vb eşya 3.211 3.901 4.033 3,4% 6215 Boyun bağı, papyon kravat ve kravatlar 967 1.073 969-9,7% 6216 Eldiven 891 1.136 1.051-7,5% 6217 Giyim nın hazır teferruatı, parçaları, aksesuarları 2.132 2.406 2.202-8,5% Toplam 159.012 183.776 177.116-3,6% Kaynak: ITC Tradema Türkiye Cumhuriyeti-Ekonomi Bakanlığı, 2014 10

Türkiye Cumhuriyeti-Ekonomi Bakanlığı, 2014 11