Elektrik Elektronik Mühendisliği Bölümü Elektrik-Elektronik Mühendisliği Lisans Programı Kataloğu İstanbul 2015
İçindekiler SUNUM... 1 Elektrik-Elektronik Mühendisliği Tanımı... 1 EEM Bölümünün Vizyon ve Misyon... 1 EEM Lisans Programının Eğitim Hedefleri ve Avantajları... 2 Mezunların Çalışma Alanları... 3 Programın Teknolojik Gelişmelerdeki Yeri ve Başarının Belirlenmesi... 3 Öğrenci Kazanımları... 4 Programın Güçlü ve Zayıf Yönleri... 5 EĞİTİM PROGRAMI... 5 Bilimsel Alanlar... 5 Laboratuvarlar... 6 Eğitim Modeli... 6 Ders Kodlama Sistemi... 7 Programdaki Dersler... 8 Öğrenci Kazanımlarının Sağlanması... 13 Programın Uygulanışı... 15 Eğitim-Öğretim Yöntemleri... 16 A. Sınıf Tipi Uygulamalar... 16 B. Tatbikat ve Laboratuvar Tipi Uygulamalar... 17 C. Proje Tipi Uygulamalar... 18 Başarıyı Değerlendirme Yöntemleri... 19 EĞİTİM PLANI VE DERS İÇERİKLERİ... 20 1. Yarıyıl... 20 2. Yarıyıl... 22 3. Yarıyıl... 25 4. Yarıyıl... 28 5. Yarıyıl... 31 6. Yarıyıl... 34 7. Yarıyıl... 37 8. Yarıyıl... 44 PROGRAMI YÜRÜTECEK AKADEMİK KADRO... 55 Program Koordinatörleri... 55 Öğretim Üyeleri... 57 Yardımcı Akademik Personel... 62
SUNUM İstanbul Medeniyet Üniversitesi (İMÜ) Mühendislik ve Mimarlık Fakültesi (MMF) Elektrik-Elektronik Mühendisliği (EEM) lisans programı Yüksek Öğretim Kurumu (YÖK) tarafından onaylanmış olup 2015 2016 öğretim yılında ilk kez öğrenci alacaktır.. Öğretim dili en az %30 İngilizce olmak üzere Türkçe olacaktır. Program, İngilizce hazırlık sınıfı dışında, dört akademik yılı (sekiz dönemi) kapsamaktadır. Programı başarı ile tamamlayanlar Elektrik-Elektronik Mühendisi unvanını alacaklardır. Elektrik-Elektronik Mühendisliği Tanımı Elektrik - elektronik mühendisliği, elektrik ve elektromanyetiğin çalışma ve uygulaması ile ilgilenen bir mühendislik bilimidir. Elektrik mühendisliği birçok bilim dalını kapsayan geniş bir alandır ve 1980 sonrası genellikle elektrik enerjisi ve kullanımı ile uğraşan mühendislik disiplini olarak tanımlanır. İki ana uygulama alanı; 1. Elektrik enerjisinin üretim, dağıtım, dağıtım ağları, depolama ve kullanımı ile ilgilenen elektrik güç mühendisliği ve 2. Elektrik enerjisinin mekanik eylem ve işe dönüşümü için gerekli makine, düzenek ve kontrol sistemleri ile ilgilenen elektrik makineleri mühendisliğidir. Elektronik mühendisliği ise: Yarıiletken diyotlar, triyot, transistorlar, dijital sistemler, mikroişlemciler, bilgisayar ve benzeri mikro devre yongaları, baskılı devre kartları vb. elemanlarla ilgilenen Eleman, cihaz, sistem veya donanım geliştirmek için elektronların davranış ve etkileri ile ilgili bilimsel bilgiyi kullanan ve Elektrik gücü ve kontrolü ile ilgili donanımlar, enstrümantasyon mühendisliği, telekomünikasyon cihazları ve ağları, bilişsel radyo, elektro akustik, optik ve fiber optik iletişim sistemleri, yarı iletken devre tasarımı, gömülü sistemler, tıp elektroniği ve benzeri birçok uygulamaları kapsayan geniş bir mühendislik alanıdır. EEM Bölümünün Vizyon ve Misyon Vizyon Öğrencilerin öncelikle tercih ettiği ve sanayinin mezunlarını aradığı, bir öğretim kurumu olma çerçevesini aşarak bilimsel yaklaşımı ve proje kültürünü özümsemiş, ulusumuzu paylaşımsal iş birliği içinde ileri teknolojilere kavuşturmak için gerekli kavramsal temelleri aşılayan bir bölüm olmaktır. Misyon 1
Elektrik-Elektronik Mühendisliği Bölümü misyonu; araştırma ve akademik çalışmalarda öncülük etmek ve uluslararası gelişmelere paralel olarak ülkemizin bilimsel ve teknolojik yeteneklerini artırmak için bilgi ve teknoloji transferi yapmak, insani değerleri göz ardı etmeksizin sanayi, ekonomi ve toplumun gelişmesine katkıda bulunacak seçkin mühendisler yetiştirmek olup tüm bu çalışmalarda toplumumuza hizmet ve onun gelişmesini hedeflemektir. EEM Lisans Programının Eğitim Hedefleri ve Avantajları Öğretim dili en az %30 İngilizce olmak üzere Türkçe olacaktır. Ulusal ve/veya uluslararası yabancı dil sınavlarından birinden yine üniversitece belirlenen düzeyde başarılı olduğunu belgeleyen veya Üniversitece öğretim yılı başında yapılacak İngilizce yeterlik sınavında başarılı olanlar, doğrudan birinci sınıfa alınırlar. İngilizce dil puanları yeterli olmayan öğrenciler İstanbul Medeniyet Üniversitesi Yabancı Diller Yüksek Okulundaki İngilizce hazırlık sınıfına katılıp başarılı olduktan sonra programa başlayacaklardır. İngilizce Hazırlık Sınıfı öğretim süresine dâhil değildir. Bu konuda öğrencilere, Yükseköğretim Kurumlarında Yabancı Dil Öğretimi ve Yabancı Dille Öğretim Yapılmasında Uyulacak Esaslara İlişkin Yönetmelik hükümleri uygulanır. İstanbul Medeniyet Üniversitesi Elektrik-Elektronik Mühendisliği Lisans Programının amaçları, mezunlarına şu üç konuda yetkinlik kazandırmak olarak özetlenebilir: 1. Kariyer: Mezunlar özel, kamu ve askeri alanlardaki yerel ve küresel sanayi ve akademik kuruluşların elektrik ve elektronik mühendisliği ile ilgili iş kollarında başarıyla hizmet vermeyi. 2. Mesleki Katkı ve Geliştirme: Mezunlar medeniyetimizin kültürel temelleri çerçevesinde mesleki, teknik, yönetsel, iletişim, takım çalışması ve araştırma yetkileri ile topluma hizmet geliştirmek için, aktif sürekli ve yaşam boyu mesleki gelişim ile meşgul olmayı. 3. Sosyal Sorumluluk: Mezunlar sorumlu mühendislik uygulamaları ile toplumun refahına ve mühendislik mesleğinin gelişimine katkıda bulunmayı, amaçlamaktadır. Bu hedefe yönelik, öğrencilere öğrenmeyi öğretmeyi ve aktif mühendislik yaşantıları boyunca yenilikleri izleyerek güncel kalmalarını sağlayan bir lisans programı sunulmaktadır. Programın avantajlarının başında öğrencilere sanayinin mezunlarda aradıkları bilimsel yaklaşım ve proje kültürünü özümsetmek, ulusumuzu paylaşımsal iş birliği içinde ileri teknolojilere kavuşturmak için gerekli kavramsal temelleri aşılamak hedefi ile tasarlanmış olması gelmektedir. Üniversitemizin İstanbul un Anadolu yakasında sanayi tesisleri yakın bir bölgede konumlanmış olması ve programın öğrencilerin bu durumdan en iyi şekilde yararlanılmalarını sağlayacak biçimde tasarlanmış olması da diğer önemli bir avantajdır. 2
Mezunların Çalışma Alanları Elektrik-elektronik mühendisliği çok hızlı değişen bir bilim dalıdır. Bu alanda, İngilizce bilen ve sürekli gelişmeyi kendine hedef edinen mühendisler istihdam sıkıntısı çekmemektedirler. Elektrik-elektronik mühendisliği mezunları çoğunlukla şu işlerde çalışırlar: Enerji endüstrisi ile ilgili alanlarda tasarım, kurulum, işletme ve bakım. Güç santralları, Yüksek ve orta gerilim iletim hatları ve trafo istasyonları, Yük dağıtım merkezleri, Elektrik enerjisi kullanan sanayi kuruluşları. Enerji yönetimi ve korunması. Mikrodalga ve radar sistemleri, optik ve lazer iletişim sistemleri, mobil iletişim sistemleri vb. gibi çeşitli sistemlerin kurulum, yönetim ve bakımı. Aşağıda belirtilen işlerde tasarım, kurulum, işletme ve bakım. Çeşitli endüstriyel tesislerde kullanılan elektronik cihazlar, Kontrol sistemleri, veri kayıt istasyonları ve ilgili cihazlar, Bilgi teknolojisi ve yerel alan ağları, Bina yönetim sistemleri ve Elektronik eğlence cihazları. Biyocihazlar: Hastalığın tanı ve tedavisinde kullanılan cihazları geliştirmek için elektronik, bilgisayar ve ölçüm tekniklerinin uygulanması ile ilgili cihazların tasarım, kurulum, bakım ve onarımı. Otomotiv endüstrisi Programın Teknolojik Gelişmelerdeki Yeri ve Başarının Belirlenmesi Elektrik-elektronik mühendisliği son çeyrek asırda en hızlı gelişen ve değişen bilim dallarından biridir. Bu konuda çalışan mühendisler bu hızlı değişime ayak uydurup güncel kalabilmek için sürekli kendilerini yenilemek durumundadırlar. İMÜ elektrik-elektronik mühendisliği programı; Araştırma ve akademik çalışmalarda öncülük etmek, Uluslararası gelişmelere paralel olarak ülkemizin bilimsel ve teknolojik yeteneklerini artırmak için bilgi ve teknoloji transferi yapmak, İnsani değerleri göz ardı etmeksizin; sanayi, ekonomi ve toplumun gelişmesine katkıda bulunacak seçkin mühendisler yetiştirmek, olup, tüm bu çalışmalarda toplumumuza hizmeti ve onun gelişmesini hedeflemektedir. 3
Programın başarısı mezunların program hedeflerine ulaşacak başarıyı elde etmeleri ile ölçülür. Programın paydaşları ilgili sanayi kuruluşları, mezunlar (alumni), AR-GE ve ÜR-GE kurumları ile eğitim/öğretim kurumları olarak belirlenmiştir. Programın başarısı Paydaşlarla yapılan mülakat, çalıştay ve konferans gibi bilimsel etkinliklerde elde edilen geri bildirimlerle, İki yılda bir yapılacak ve paydaşların geniş bir kesimini kapsayacak anket çalışmaları ile, Mezunlardan elde edilecek başarı, meslekte ilerleme ve yükselme raporlarının değerlendirilmesi ile, Mezunlar anketinden elde edilecek mezunların bilimsel ve sosyal etkinliklere katılımları bilgilerinin değerlendirilmesi ile ölçülecektir. Değerlendirmeler paydaş temsilcilerinden oluşturulacak bir kurul tarafından yapılacaktır. Öğrenci Kazanımları İstanbul Medeniyet Üniversitesi Elektrik-Elektronik Mühendisliği Bölümü mezunlarının yukarıdaki Program Eğitim Hedeflerini elde edebilmeleri için lisans eğitimlerinin sonunda aşağıda sıralanan bilgi, beceri ve yeteneklerle donatılmaları beklenmektedir: a) Programın adına uygun cihaz ve sistemleri analiz ve tasarımlamak için gerekli matematik, fen ve mühendislik bilgileri ile ileri matematik ve elektrik ve elektronik mühendislik bilimleri bilgilerini uygulama becerisi. b) Deney tasarlama, yürütme ve verileri analiz edip yorumlama becerisi. c) Ekonomik, çevresel, sosyal, politik, etik, sağlık ve güvenlik, üretilebilirlik ve sürdürülebilirlik gibi gerçekçi kısıtlar dâhilinde istenilen gereksinimleri karşılayacak bir sistem, bileşen ya da süreç tasarımlama becerisi. d) Çok disiplinli takımlarda etkin bir şekilde çalışabilme becerisi. e) Bir mühendislik problemini belirleme, formüle etme ve çözme becerisi. f) Mesleki ve etik sorumluluk bilinci. g) Etkin iletişim kurma becerisi. h) Mühendislik çözümlerinin küresel / toplumsal etkilerini kavrama. i) Yaşam boyu öğrenme ihtiyacının farkında olup kendini sürekli yenileme. j) Çağdaş konular hakkında bilgi sahibi olma. k) Mühendislik uygulamaları için gerekli teknikleri, becerileri ve modern mühendislik araçlarını kullanma becerisi. Fakültemizdeki eğitim ve öğretim öğrenci odaklı olacak ve öğrencilerin ne öğrenmeleri gerektiği ve hangi yetenek ve becerilerle donatılması gerektiği eğitim programlarının paydaşları ile birlikte tespit 4
edilip öğrencilerle paylaşılacaktır. Bilgi yüklemekten ziyade öğrenmeyi öğreten bir yaklaşımla, öğrencilerin bağımsız çalışma, yaşam boyu öğrenme ve öğretme, takım çalışması, eleştirel düşünme, yaptıklarını yazılı ve sözlü sunma ve savunma, bilişimden etkin yararlanmayı sağlayacak aktif eğitimöğretim yöntemleri uygulanacaktır. Öğrencilerin kendi yetenek ve becerilerini ilk yıllarda belirlemelerine yönelik çalışmalar yapılıp eğitim-öğretim tarzının farklı kabiliyetleri olan öğrencileri destekleyecek ve onların beraberce çalışmalarını sağlayacak biçimde olmasına dikkat edilecektir. Programın Güçlü ve Zayıf Yönleri Programın güçlü yönleri: Yenilikçi ve girişimci bir vizyonla tasarlanmış özgün bir program oluşu, Kavramsal olarak zor olan konuların Türkçe olarak verilmesi, Mezuniyete kadar öğrencilerin İngilizce yazma ve okumada yeterli düzeye gelebilmeleri için İngilizce verilecek derslerin program boyunca serpiştirilmiş olması, Öğrencilerin hem Türkçe hem de İngilizce terminolojiye hâkim olacak şekilde yetiştirilmeleri, İlk yıllardan itibaren proje ve tasarım kültürünün verilmesi, Çift ana dal, yan dal ve ortaklaşa programlarla öğrencilerin yetenek ve arzularına göre geniş kariyer seçim alternatifleri sunulması, İstanbul un Anadolu yakasındaki sanayi kuruluşlarına yakınlık, Genç ve dinamik eğitici kadrosu, Kapsamlı bir Teknoparkın kurulacak olması ve öğrencilerin burada geliştirilecek projelerde görev alabilmeleri, Gerektiğinde laboratuvar ve teknik hizmet alınabilecek olan Marmara Üniversitesine ve Gebze Teknik Üniversitesine yakınlık, Konum olarak ulaşım kolaylığı. Programın zayıf yönleri ise Üniversitemizin yeni kurulmakta olması nedeniyle: Sınıf, laboratuvar ve teknik donanımların yapım ve kurulma aşamasında olması, Öğrencilerin üniversite içinde kalabilecekleri öğrenci yurtlarının kurulma aşamasında olması. Öğrencilere sağlanan sosyal imkânların azlığı. EĞİTİM PROGRAMI Bilimsel Alanlar Açılması teklif edilen program, ülke gerçeklerine göre en çok ihtiyaç duyulan 1. Elektrik enerjisi, makineleri ve sürücüleri 2. Elektronik, optoelektronik ve haberleşme 3. Elektronik işaretler, devreler, sistemler ve kontrol alanlarında mühendisler yetiştirmek için tasarlanmıştır. 5
Laboratuvarlar 1. Temel elektrik, devreler ve ölçme 2. Elektronik ve devreleri 3. Sayısal elektronik, mikroişlemciler ve bilgisayar donanım 4. Bilgisayar uygulama 5. Haberleşme ve mikrodalga 6. Elektrik tesisleri 7. Elektrik makineleri ve güç elektroniği Eğitim Modeli Lisans diploma programlarının her bir düzeyi için öğrenci çalışma yüküne dayalı asgarî krediler ile başarılı olarak mezun olan öğrencilerin kazanacağı bilgi, beceri ve yetkinlikler ve diğer ölçütler, Kurul tarafından yükseköğretim yeterlilikler çerçevesinde belirlenmektedir. Yükseköğretim kurumları açmayı planladıkları diploma programları için yükseköğretim yeterlilikler çerçevesinde belirlenmiş olan asgarî yeterlilikleri sağlayacak program yeterliliklerini tespit eder ve buna göre ders müfredatlarını oluştururlar. Öğrencilerinin mezuniyete kadar elde etmeleri gereken kazanımları elde edebilmeleri için şu ders ve etkinlikleri başarı ile tamamlamaları gerekmektedir: 1. İstanbul Medeniyet Üniversitesi (İMÜ) zorunlu dersleri; 4 ders, 8 kredi, 8 AKTS 2. İMÜ Vizyon dersleri (seçimlik); 2 ders, 4 kredi, 4 AKTS 3. Mühendislik ve Mimarlık Fakültesi (MMF) zorunlu dersleri; 14 ders, 43 kredi, 73 AKTS 4. Elektrik-Elektronik Mühendisliği (EEM) zorunlu dersleri; 15 ders, bitirme projesi ve iki meslek stajı, 48 kredi, 89 AKTS 5. Sosyal seçimlik dersler; 2 ders, 4 kredi, 4 AKTS 6. Teknik seçimlik dersler; 2 ders, 6 kredi, 10 AKTS 7. Mühendislik Yönetimi seçimlik dersleri: 1 ders, 2 kredi, 2 AKTS 8. Alan dersleri (EEM içinde öğrencinin seçtiği bilimsel alan için zorunlu dersler); 1 ders, 3 kredi, 6 AKTS 9. Seçimlik alan dersleri; 6 ders ve 1 laboratuvar dersi, 20 kredi, 40 AKTS olmak üzere 48 ders, 2 meslek stajı ve bitirme projesi olmak üzere 51 ders, 137 kredi ve 240 AKTS. Programda yer alan zorunlu ve seçmeli dersler aşağıdaki tablolarda listelenmiştir. İngilizce verilecek derslerin adları İngilizce olarak yazılmış ve ayrıca yanlarına (İNG) konmuştur. Derslerin %25 i (60 AKTS) seçimlik derslerden oluşmaktadır. Zorunlu derslerdeki (180 AKTS) İngilizce verilecek olan 13 6
ders 70 AKTS yapmaktadır. Seçimlik derslerde de çok miktarda İngilizce ders bulunmakta olup öğrenci bunlardan iki tanesini seçtiğinde en az %30 İngilizce koşulu rahatlıkla sağlanmaktadır. Öğrenciler 4. ve 6. yarıyılı takip eden yaz döneminde 20 şer iş günlük iki staj yapmak zorundadırlar. Birinci staj genel mühendislik stajı olup herhangi bir mühendislik iş dalı ile ilgili bir iş yerinde yapılabilir ama ikinci stajın öğrencinin ana bilim dalındaki bir iş yerinde yapılması zorunludur. Ayrıca, ortaklaşa (cooperative) eğitim uygulamasında öğrenciler 6. yarıyıldan sonraki yaz dönemini ve 7. yarıyılı meslekleri ile ilgili bir iş yerinde staj yaparak (intern) geçirirler. Bu çalışmanın yapılabilmesi için iş yerinde öğrencilere rehberlik yapabilecek düzeyde eğitilmiş ve bu iş için arzulu deneyimli bir meslek erbabının bulunması gereklidir. Üniversitedeki danışman ile iş kolundaki danışmanın beraberce hazırlayacakları bir çalışma planı üzerine Üniversite bu iş koluyla bir protokol yapar ve çalışmalar iş yerinin sorumluluğunda yürütülür. 8. yarıyıl başında öğrenciler yaptıkları çalışmalarla ilgili detaylı bir rapor sunar ve bölümün atayacağı bir jüri önünde savunur. Bu çalışma 2. meslek stajı, bitirme projesi I, iki teknik seçim dersi ve bir teknik seçim laboratuvar dersine denk sayılır. 7. yarıyıldan kalan diğer dersler 6. ve 8. yarıyıllara eklenerek öğrenciler dönem kaybetmeden normal 8 yarıyılda lisans eğitimlerini tamamlayabilirler. İMÜ Kariyer Geliştirme Koordinatörlüğü (KAGEK) ve İşkur öğrencilere staj yeri bulmakta yardımcı olacaklardır. İsteyen öğrenciler yurt dışında da staj yapabileceklerdir. Ders Kodlama Sistemi Her dersin ait olduğu bölümü bildiren bir harf kodu ve buna sıralamasını gösteren üç rakamlı bir kodu vardır: 1. Elektrik-Elektronik Mühendisliği bölümü EE kodu ile temsil edilir. 2. Rakamların yüzler basamağı dersin hangi seviyede verildiğini gösterir 3. Onlar basamağı aşağıdaki tabloda gösterildiği gibi dersin bölüm içinde ait olduğu bilimsel alanı belirtir 4. Birler basamağı ise dersin aynı seviye ve alan dersleri arasındaki sıralamasını ve tek rakamlar güz dönemini çift rakamlar ise bahar dönemini gösterir. Tablo 1: Elektrik-Elektronik Mühendisliği Ders Kodundaki Onlar Hanesinin Anahtarı Onlar Hanesi Bilimsel Alan 0 Temel Elektrik Mühendisliği Kurulum Dersleri 1 Elektronik 2 Haberleşme 3 İşaret, Devreler, Sistemler ve Kontrol 4 Elektrik Makineleri, Güç Elektroniği ve Sürücüler 5 Elektrik Enerjisi Sistemleri 7
Onlar Hanesi Bilimsel Alan 6 Sayısal Sistemler ve Bilgisayar 7 Biyomedikal Mühendisliği, Elektronik Ölçme ve Enstrümentasyon 8 Optoelektronik 9 Özel Konular, Proje, Araştırma ve İş Becerileri Programdaki Dersler Tablo 2 İstanbul Medeniyet Üniversitesi (İMÜ) Zorunlu Dersleri Kod Dersin Adı T,U Kredi AKTS IMU 0xx IMU vizyon dersi I (Tablo 3 den seçilecek) 2,0 2 2 IMU 0xx IMU vizyon dersi II (Tablo 3 den seçilecek) 2,0 2 2 IMU 021 Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi I 2,0 2 2 IMU 022 Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi II 2,0 2 2 IMU 031 Türk Dili I 2,0 2 2 IMU 032 Türk Dili II 2,0 2 2 Toplam 12 12 IMU vizyon dersleri aşağıdaki tablodan seçilecektir. Tablo 3 İstanbul Medeniyet Üniversitesi (İMÜ) Vizyon Dersleri Kod Dersin Adı T,U Kredi AKTS IMU 051 Bilim ve Teknoloji 2,0 2 2 IMU 052 İstanbul: Şehir ve Kültür 2,0 2 2 IMU 053 Yenilikçilik ve Girişimcilik 2,0 2 2 IMU 054 İnsan ve Medeniyet 2,0 2 2 IMU 055 Toplum ve Etik 2,0 2 2 IMU 056 Sağlıklı Yaşam 2,0 2 2 Tablo 4 Mühendislik ve Mimarlık Fakültesi (MMF) Mühendislik Bölümleri Zorunlu Dersleri Kod Dersin Adı T,U Kredi AKTS CSE 101 Computer Programming (Bilgisayar Programlama) (İNG) 2,2 3 6 IE 304 Engineering Economy (Mühendislik Ekonomisi) (İNG) 2,0 2 3 PHYS 101 Fizik I (mekanik) 3,2 4 6 PHYS 102 Fizik II (elektrik ve optik) 3,2 4 6 LANG 101 LANG 102 MATH 105 Development of English Reading and Writing Skills I (İngilizce Okuma ve Yazma Becerilerinin Geliştirilmesi I) (İNG) Development of English Reading and Writing Skills II (İngilizce Okuma ve Yazma Becerilerinin Geliştirilmesi II) (İNG) Introduction to Probability and Statistics (Olasılık ve İstatistiğe Giriş) (İNG) 2,3 3 5 2,3 3 5 3,0 3 5 8
Kod Dersin Adı T,U Kredi AKTS MATH 101 Matematik I 3,2 4 6 MATH 201 Diferansiyel Denklemlere Giriş 3,2 4 6 MATH 102 Mathematics (Matematik) II (İNG) 3,2 4 6 MATH 104 Analytical Methods in Engineering (Mühendislikte Analitik Yöntemler) (İNG) 3,0 3 6 IE 102 Mühendisliğe Giriş 2,0 2 3 IE 201 Mühendislik Tasarımına Giriş 2,2 3 5 IE 302 Academic Presentation Skills (Akademik Sunu Becerileri) (İNG) 1,2 2 5 Toplam 44 73 Tablo 5 Elektrik-Elektronik Mühendisliği Zorunlu Dersleri Kod Dersin Adı T,U Kredi AKTS EE 212 Elektronik Elemanlar ve Analog Elektronik 3,0 3 6 EE 221 Elektromanyetik Alan Teorisi 3,0 3 6 EE 231 Devre Teorisi I 3,0 3 6 EE 232 Circuit Theory (Devre Teorisi) II (İNG) 3,0 3 5 EE236 Elektrik Devre Laboratuvarı 0,4 2 4 EE 262 Digital Circuit Design (Sayısal Devre Tasarımı) (İNG) 3,3 4 6 EE 300 Meslek Stajı I 0,1 0 4 EE 313 Elektronik Devre Laboratuvarı 0,4 2 5 EE 322 Introduction to Communications Engineering (Haberleşme Mühendisliğine Giriş) (İNG) 3,0 3 6 EE 331 Signals and Systems (İşaretler ve Sistemler) (İNG) 3,0 3 6 EE 332 Theory of Control Systems (Kontrol Sistemleri Teorisi) (İNG) 2,2 3 6 CSE 202 Object Oriented Programming (Nesne Yönelimli Programlama) (İNG) 2,2 3 5 EE 341 Elektrik Makineleri I 3,0 3 5 EE362 Microprocessors (Mikroişlemciler) I (İNG) 3,3 4 6 EE 391 Elektrik-Elektronik Mühendisliğinde Tasarım 1,2 2 5 IE 492 Teknolojide İnovasyon ve Girişimcilik 1,3 2 3 EE 400 Meslek Stajı II 0,1 0 4 EE 490 Graduation Project (Bitirme Projesi) (İNG) 1,4 3 5 Toplam 46 93 Öğrenciler Tablo 4 ve Tablo 5 deki derslerin tamamını almak zorundadırlar. 9
Tablo 6 Sosyal Seçimlik Dersler Kod Dersin Adı T,U Kredi AKTS Sosyal Seçimlik I 2,0 2 2 Sosyal Seçimlik II 2,0 2 2 Toplam 4 4 Olası Sosyal Seçimlik Dersler BIOE 202 Environment and Energy (Çevre Ve Enerji) (İNG) 2,0 2 2 IE 262 Proje Yönetimi Ve Girişimcilik 2,0 2 2 IE 362 Industrial Relations (Endüstri İlişkileri) (İNG) 2,0 2 2 IE 364 İş Güvenliği 2,0 2 2 IE 202 Bilişim Hukuku 2,0 2 2 IE 204 Kültür Tarihi 2,0 2 2 IE 306 Sanat Tarihi 2,0 2 2 Tablo 7 Teknik Seçimlik Dersler Kod Dersin Adı T,U Kredi AKTS Teknik Seçim I 3,0 3 5 Teknik Seçim II 3,0 3 5 Toplam 6 10 Olası Teknik Seçimlik Dersler BIOE 261 Biyokimya ve Moleküler Biyoloji 3,0 3 5 PHYS 251 Modern Fiziğe Giriş 3,0 3 5 CE 371 Statik 3,0 3 5 CHEM 261 Genel Kimya 2,2 3 5 CSE 291 Bilgisayar Destekli Teknik Çizim I 2,2 3 5 EE 355 Elektromanyetik Dalga Teorisi 3,0 3 5 EE 353 Electrical Materials (Elektrik Malzemeleri) (İNG) 3,0 3 5 MATH 353 Numerical Analysis (Sayısal Analiz) (İNG) 3,0 3 5 ME 381 Termodinamik 3,0 3 5 EE 351 Elektrik Enerji Sistemlerine Giriş 3,0 3 5 Tablo 8 Mühendislik Yönetimi Seçimlik Dersler Kod Dersin Adı T,U Kredi AKTS Mühendislik Yönetimi Seçimlik Ders 2,0 2 2 Toplam 4 4 Olası Sosyal Seçimlik Dersler IE 461 Total Quality Management (Toplam Kalite Yönetimi) (İNG) 2,0 2 2 IE 463 İşletme Yönetimi 2,0 2 2 10
IE 465 Stratejik Yönetim 2,0 2 2 IE 467 İş Hukuku 2,0 2 2 Tablo 9 Alan Dersleri Kod Dersin Adı T,U Kredi AKTS Zorunlu Dersler Alan Dersi 2,2 3 6 Toplam 3 6 Seçimlik Alan Dersleri Alan Seçim I 3,0 3 6 Alan Dersi II 3,0 3 6 Alan Seçim III 3,0 3 6 Alan Seçim IV 3,0 3 6 Alan Seçim V 3,0 3 6 Alan Seçim VI 3,0 3 6 Alan Seçim Laboratuvarı 1,2 2 4 Toplam 20 40 Olası Zorunlu (Z) ve Seçmeli Alan Dersleri EE 411 Digital Electronics (Sayısal Elektronik) (Z) (İNG) 2,2 3 6 EE 412 Amplifiers and Electronic Devices (Kuvvetlendiriciler ve Elektronik Düzenekler ) (İNG) 3,0 3 6 EE 421 Yüksek Frekans Tekniği 3,0 3 6 EE 422 Mikrodalga Tekniği 3,0 3 6 EE 423 Stokastik Süreçler ve Rastgele Değişkenler 3,0 3 6 EE 424 Antenler ve Yayılma 3,0 3 6 EE 425 Communication Systems (Haberleşme Sistemleri) (İNG) 3,0 3 6 EE 426 Elektronik Ve Haberleşme Laboratuvarı 1,2 2 4 EE 427 Electromagnetic Compatibility (Elektromanyetik Uyumluluk ) (İNG) 3,0 3 6 EE 431 Elektrik Tesislerinde Koruma 3,0 3 6 EE 432 Numerical Control Systems (Sayısal Kontrol Sistemleri) (İNG) 3,0 3 6 EE 434 Otomasyon Sistemlerinin Endüstriyel Uygulamaları 3,0 3 6 EE 435 Process Control (Süreç Denetimi) (İNG) 3,0 3 6 EE 436 Kontrol Laboratuvarı 1,2 2 4 EE 437 Digital Signal Processing (Sayısal İşaret İşleme) (Z) (İNG) 2,2 3 6 EE 441 Elektrik Makineleri II (Z) 2,2 3 6 EE 443 Power Electronics (Güç Elektroniği) (İNG) 3,0 3 6 EE 442 Enerji Dönüşüm Temelleri 3,0 3 6 EE 444 Güç Elektroniğinin Endüstriyel Uygulamaları 3,0 3 6 11
Kod Dersin Adı T,U Kredi AKTS EE 446 Elektrik Makineleri Laboratuvarı 1,2 2 4 EE 450 Power Transmission Systems (Enerji İletim Sistemleri) (İNG) 3,0 3 6 EE 451 Elektrik Enerjisi Üretimi 3,0 3 6 EE 452 Elektrikle Tahrik 3,0 3 6 EE 453 Yüksek Gerilim Tekniği 3,0 3 6 EE 454 Electrical Energy Distribution (Elektrik Enerji Dağıtımı) (İNG) 3,0 3 6 EE 455 Illumination (Aydınlatma) (İNG) 3,0 3 6 EE 456 Elektrik Enerji Sistemleri Laboratuvarı 1,2 2 4 EE 458 Dış Aydınlatma 3,0 3 6 EE 457 Elektrik Tesis Projesi 3,0 3 6 EE 459 Power Transmission Lines (Enerji İletim Hatları) (İNG) 3,0 3 6 EE 461 Yazılım Mühendisliği 3,0 3 6 EE 462 Microprocessors (Mikroişlemciler) II (İNG) 3,0 3 6 EE 464 Algoritmalar ve Veri yapıları 3,0 3 6 EE 471 Electronic Instrumentation Technology and Measurement (Elektronik Cihaz Teknolojisi ve Ölçme) (İNG) 3,0 3 6 EE 472 Medical Electronics (Tıp Elektroniği) (İNG) 3,0 3 6 EE 473 Biyomedikal İşaretlerin Oluşumu 3,0 3 6 EE 474 Biomedical Systems (Biyomedikal Sistemler) (İNG) 3,0 3 6 EE 476 Tıp Elektroniği Laboratuvarı 1,2 2 4 EE 481 Optoelektronik I 3,0 3 6 EE 482 Optoelectronics (Optoelektronik) II (İNG) 3,0 3 6 EE 484 Fiber optic Communications (Fiber Optik Haberleşme) (İNG) 3,0 3 6 EE 486 Optoelektronik Laboratuvarı 1,2 2 4 EE 493 Elektrik-Elektronik Mühendisliğinde Güncel Konular 3,0 3 6 EE 494 Elektronik, Optoelektronik ve Haberleşme Alanında Özel Konular 3,0 3 6 EE 496 Elektronik İşaretler, Devreler, Sistemler ve Kontrol Alanında Özel Konular 3,0 3 6 EE 498 Elektrik Enerjisi, Makineleri ve Sürücüleri Alanında Özel Konular 3,0 3 6 Tablo 10 Kredi ve AKTS özet tablosu Kod Dersin Adı Ders Adedi Kredi AKTS Zorunlu Dersler Zorunlu Türkçe ve İnkılap Tarihi 4 8 8 MMF Zorunlu 14 44 73 EEM Zorunlu 18 46 93 Alan Dersleri (Zorunlu) 1 3 6 Toplam 37 101 180 12
Kod Dersin Adı Ders Adedi Kredi AKTS Seçimlik Dersler İMÜ Vizyon 2 4 4 Sosyal Seçim 2 4 4 Teknik Seçim 2 6 10 Mühendislik Yönetimi Seçim 1 2 2 Alan Seçim 7 20 40 Toplam 14 36 60 Genel Toplam 51 137 240 Öğrenci Kazanımlarının Sağlanması Dersler planlanırken Şekil 1 de görüldüğü gibi o dersin hedefi olan kazanımlar göz önüne alınarak ders tasarlanacaktır. Programın misyonu doğrultusunda iş çevrelerinin yönlendirmesi ile program hedefleri belirlenir. Bu hedeflere ulaşabilmek için öğrencilerin mezuniyete kadar kazanmaları gerekli bilgi, beceri ve yetenekler tespit edilir. Bunlara göre de eğitim programı tasarlanır. Eğitim programının temel taşları olan dersler ise Şekil 2 de gösterildiği gibi tasarlanacaktır. Tablo 8 de gösterildiği gibi her dersin kapsaması gereken öğrenci kazanımları belirlendikten sonra bunların öğrenciye sunum şekil ve yöntemleri her bir ders saatine kadar detaylı belirlenir. Buna göre de ders planlanır ve uygulanır. Başarıyı değerlendirme ise klasik yöntemlerin yanında performans değerlendirme ve inceleme yöntemleri de kullanılarak yapılır. Ders kredilerinin hesaplanmasında her bir ders saatine bir kredi, 2 veya 3 saatlik uygulamaya da bir kredi verilir. Tek saatlik uygulamalara kredi verilmez. Avrupa Kredi Transfer Sistemi (AKTS) (European Credit Transfer System - ECTS) hesaplamalarında ise dersler, uygulamalar ve öğrencinin o ders için Şekil 1 Elektrik-Elektronik Mühendisliği eğitim programının tasarımı 13
harcayacağı ders dışı çabalar belirli ağırlıklarla çarpılarak kullanılmaktadır. AKTS kredileri her ders için ayrı ayrı hesaplanmakta olup dersin içeriği sayfasında dönem başında detaylı olarak verilecek ve her dönem sonunda güncellenecektir. 8 dönemlik lisans programı için derslerin dönemlere göre dağılımını, kredilerini ve AKTS lerini gösteren eğitim planı aşağıda verilmektedir. Öğrenci kazanımları ilk dönemden itibaren mezuniyete kadar dersler arasında dengeli bir şekilde dağıtılarak öğrencilerin bunları mezuniyette arzu edilen düzeyde kazanmaları sağlanacaktır. Aşağıdaki Tablo 11 de öğrenci kazanımlarının zorunlu derslerdeki dağılımını göstermektedir. Alan dersleri ve çeşitli seçimlik derslerle bu kazanımlar olgunlaştırılacaktır. Tablo 11 Öğrenci kazanımlarının zorunlu derslerdeki dağılımı Dersin Adı Öğrenci Kazanımları a b c d e f g h i j k IMU Vizyon Dersi I X X X X X X IMU Vizyon Dersi II X X X X X Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi I Atatürk İlkeleri ve İnkılap Tarihi II Türk Dili I X X Türk Dili II X X Bilgisayar Programlama X X X X Mühendislik Ekonomisi X X Fizik I (mekanik) Fizik II (elektrik ve optik) Şekil 2 Elektrik-Elektronik Mühendisliği lisans programında derslerin tasarlanması İngilizce (Okuma ve Yazma Becerilerinin Geliştirilmesi) I X X X X X X 14
Dersin Adı İngilizce (Okuma ve Yazma Becerilerinin Geliştirilmesi) II Öğrenci Kazanımları a b c d e f g h i j k Olasılık ve İstatistiğe Giriş X X X Matematik I X Diferansiyel Denklemlere Giriş X X X Matematik II X Mühendislikte Analitik Yöntemler X X X Mühendisliğe Giriş X X X Mühendislik Tasarımına Giriş X X X X X Akademik Sunu Becerileri X X X X Elektronik Elemanlar ve Analog Elektronik X X X Elektromanyetik Alan Teorisi X Devre Teorisi I X X X Devre Teorisi II X X X Elektrik Devre Laboratuvarı X X X X Sayısal Devre Tasarımı X X X Meslek Stajı I X X X X X X X Elektronik Devre Laboratuvarı X X X X X X X Haberleşme Mühendisliğine Giriş X X X X X İşaretler ve Sistemler X X X X Kontrol Sistemleri Teorisi X X Elektrik Makineleri I X X Nesne Yönelimli Programlama X X X X X X Mikroişlemciler I X X X X Elektrik-Elektronik Mühendisliğinde Tasarım X X X X X X X X Yenilikçilik ve Girişimcilik X X X X X Meslek Stajı II X X X X X X X X Bitirme Projesi X X X X X X X X X X X X Programın Uygulanışı Fakülte içinde halen yürütülmekte olan bir lisans programı yoktur. Ancak, program diğer fakülteler ve fakülte içindeki diğer bölümler tarafından şu şekilde desteklenecektir: 1. Önerilen programda dersler üniversite zorunlu dersleri, mühendislik ve mimarlık fakültesi zorunlu dersleri, elektrik-elektronik mühendisliği zorunlu dersleri, alan dersleri ve seçimlik 15
dersler olmak üzere beş ana grupta değerlendirilmektedir. Üniversite zorunlu dersleri üniversitedeki diğer programlarla beraber üniversitenin ilgili birimlerince verilmektedir. 2. Fakülte zorunlu derslerinden matematik, istatistik, fizik ve kimya dersleri fen fakültesinin öğretim üyelerince verilecektir. 3. Bilgisayar bilimleri ilgili dersler bilgisayar mühendisliği bölümü, iş güvenliği ve yönetimle ilgili dersler endüstri mühendisliği bölümü, statik, dinamik ve termodinamik dersleri de inşaat mühendisliği ve makine mühendisliği bölümleri öğretim elemanlarınca verilecektir. Öğrenciler 4. ve 6. yarıyılı takip eden yaz döneminde 20 şer iş günlük iki staj yapmak zorundadırlar. Birinci staj genel mühendislik stajı olup herhangi bir mühendislik iş dalı ile ilgili bir iş yerinde yapılabilir ama ikinci stajın öğrencinin ana bilim dalındaki bir iş yerinde yapılması zorunludur. Ayrıca, ortaklaşa (cooperative) eğitim uygulamasında öğrenciler 6. yarıyıldan sonraki yaz dönemini ve 7. yarıyılı meslekleri ile ilgili bir iş yerinde staj yaparak (intern) geçirirler. Bu çalışmanın yapılabilmesi için iş yerinde öğrencilere rehberlik yapabilecek düzeyde eğitilmiş ve bu iş için arzulu deneyimli bir meslek erbabının bulunması gereklidir. Üniversitedeki danışman ile iş kolundaki danışmanın beraberce hazırlayacakları bir çalışma planı üzerine Üniversite bu iş koluyla bir protokol yapar ve çalışmalar iş yerinin sorumluluğunda yürütülür. 8. yarıyıl başında öğrenciler yaptıkları çalışmalarla ilgili detaylı bir rapor sunar ve bölümün atayacağı bir jüri önünde savunur. Bu çalışma 2. meslek stajı, bitirme projesi I, iki teknik seçim dersi ve bir teknik seçim laboratuvar dersine denk sayılır. 7. yarıyıldan kalan diğer dersler 6. ve 8. yarıyıllara eklenerek öğrenciler dönem kaybetmeden normal 8 yarıyılda lisans eğitimlerini tamamlayabilirler. İMÜ Kariyer Geliştirme Koordinatörlüğü (KAGEK) ve İşkur öğrencilere staj yeri bulmakta yardımcı olacaklardır. İsteyen öğrenciler yurt dışında da staj yapabileceklerdir. Eğitim-Öğretim Yöntemleri Fakültemizde uygulanacak olan eğitim öğretim yöntemleri sınıf tipi, deneysel ve proje esaslı olmak üzer üç grupta toplanabilir. Öğrencinin yararını artırmak için derslerde bu yöntemlerden uygun olanlardan yararlanılır. Bu yöntemlerin uygulama şekilleri ve beklenilen öğrenci kazanımları özetle şöyle sıralanabilir: A. Sınıf Tipi Uygulamalar Ders Standart derslik teknolojileri kullanarak verilen derslerde hedef esas olarak öğrencinin dinleyerek konuları anlamlandırmasıdır. Ancak bu klasik yöntemin yararları günümüzde sürekli tartışılmaktadır. Yararları artırmak için derslerin soru-cevap şeklinde sunulması, bazı konuların tartışmalı olması, ödev 16
ve sözlü sunumlarla desteklenmesi, ders malzemelerinin web de sunulması gibi teknikler kullanılacak ve böylece öğrencilerin araştırma, yaşam boyu öğrenme, okuma, yazma, durumları işleme, soru geliştirme, eleştirel düşünce ve yorumlama, bilişim teknolojilerini kullanma becerileri geliştirilecektir. Probleme Dayalı Öğretim (PDÖ) Öğrenciler takım halinde önceden hazırlanıp kendilerine verilen senaryolar üzerinde çalışırlar. Sorunları tespit edip çözüm önerileri getirirler. Her öğrenci ilgili tüm konuları çalışır. Böylece öğrencilerin, okuma, anlamlandırma, araştırma ve yaşam boyu öğrenme, yazma, bilişim, eleştirel düşünme, soru geliştirme, takım çalışması ve yönetsel beceriler gibi yeteneklerinin geliştirilmesi amaçlanır. Aktif Eğitim Öğrenciler verilen bir konuyu takım halinde irdeleyip çalışırlar. Hedeflenen kazanımlar PDÖ dekine benzerdir ama öğrenciler konu ile ilgili bölümleri aralarında paylaşır ve her öğrenci kendi bölümünü öğrenip diğer öğrencilere öğretir. Beyin Fırtınası ve Küçük Grup Tartışması Genellikle çoklu ortamlarda yapılır. Dinleme ve anlamlandırma, gözlem/durumları işleme, eleştirel düşünme, soru geliştirme, takım çalışması gibi yeteneklerin geliştirilmesi amaçlanır. B. Tatbikat ve Laboratuvar Tipi Uygulamalar Çeşitli benzetim ve deneysel uygulamalarla öğrencilerin dinleme ve anlamlandırma, gözlem/durumları işleme, bilgi toplama, kanıtlama, veri işleme ve yorumlama, analiz ve sentez yapmanın yanında bilişim, yönetsel beceriler, takım çalışması yeteneklerinin geliştirilmesi amaçlanır. Yapısal Örnekler Önceden yapılmış örnek cihaz, süreç ve benzeri örnekler laboratuvar ortamında geri mühendislik yöntemleri ile ayrıştırılıp tekrar bütünleştirilir. Benzetim ve Gösterim Gözleme imkân verecek gerçek ya da sanal ortam kullanılır. Laboratuvar Deneyleri Başarılı bir mühendislik çalışması için iyi tasarlanmış, bilinçli yürütülmüş, dikkatli incelenmiş ve akıllıca değerlendirilmiş bir deney gerekebilir. Özel donanım gerektirir. Bir çalışmanın değişik 17
aşamalarında en belirgin olanları aşağıda sıralanan çeşitli nedenlerle deneyler yapılır ve öğrenciler eğitim öğretim sürecinde bu amaçlara yönelik deneyleri tasarlayıp uygulayacaklardır: 1. Ölçme cihazlarını, deney düzeneklerini ve yöntemlerini tanımak, tecrübe kazanmak, 2. Literatürden elde edilen verinin doğruluğunun tespiti, 3. Başka türlü elde edilemeyen bilgileri elde etmek, 4. Deneysel etkenleri kontrol ederek önerilen çözümü laboratuvarda denemek ve 5. Önerilen çözümü gerçek hayat şartlarında uygulama yerlerinde denemek. Gözlem, Saha Çalışması Mühendislik çalışmalarında önemli bir adım mühendisim sorunun oluştuğu yerlere gidip gözlem yapmasıdır. Yapılacak işlem sadece gözlem olup gözlemci bir sürü ölçmeler yapabilir, veri toplayabilir ve bunlar istatistik olarak güvenilir veri elde edene kadar da tekrarlanabilir. Böylece sorunun ekonomik, sosyal, çevre ve politik sınırlamalarını kapsayan geniş bir bakış açısı elde edilir. İnceleme / Anket Çalışması Özel tasarlanmış yöntem ve sorularla bilgi toplanır. C. Proje Tipi Uygulamalar Öğrencilerin aşağıda belirtilen çeşitli proje çalışma yöntemleri ile araştırma yaşam boyu öğrenme, yazma, okuma, bilişim, eleştirel düşünme, soru geliştirme, yönetsel beceriler, takım çalışması gibi becerilerinin geliştirilmesi amaçlanır. Grup Çalışması Ucu açık bir problemi çözmek için çalışma / proje grubu oluşturulup İnternet veri tabanları, kütüphane veri tabanları, e-posta, çevrimiçi sohbet, Web tabanlı tartışma forumları gibi alet ve imkânlar kullanılır. Dönem İçi Projeler Öğrencilere bireysel olarak veya küçük gruplar halinde ders kitabındakilere benzer projeler verilerek yukarıdakine benzer kazanımları elde etmeleri amaçlanır. Dönem Sonu Projeleri Derslerde işlenen konuların uygulaması olarak gerçek hayattakilere benzer problemler bireysel olarak veya küçük proje grupları şeklinde verilir. Bitirme Projesi 18
Öğrencilere bir gerçek problem üzerinde gruplar halinde çalışıp çözüm üretmeleri / tasarlamaları istenir. Yukarıdaki üç tip uygulamaya ek olarak seminer, panel, konuk konuşmacı gibi faaliyetler ile öğrenci topluluğu faaliyetleri ve projeleri yoluyla da öğrencilerin gelişimi sağlanır. Başarıyı Değerlendirme Yöntemleri Ders değerlendirmeleri öğrencinin kazanımlarını objektif olarak yansıtacak yöntemlerle yapılacaktır. Bunları da klasik yöntemler, performans belirleyicileri ve inceleme yöntemleri olarak üç gruba ayırabiliriz. Dersin veya değerlendirilecek işin durumuna göre bu yöntemlerden bir kısmı kullanılır ve başarı notu belirli ağırlıklarda yansıtılır. Kullanılan ölçme ve değerlendirme yöntemleri başlangıçta öğrencilerle paylaşılır. 1. Klasik Yöntemler: kısa sınav, ödev, ara sınavları, dönem sonu sınavı, dönem içi projeleri ve dönem sonu projesi değerlendirmeleri gibi, 2. Performans Değerlendirmesi: Laboratuvar performansı, kısa ve detaylı laboratuvar raporları, takım çalışması ve aktif öğrenme gayretleri, yazılı ve sözlü sunumlar, web deki tartışmalara katılma, sanat tasarımları, örnek olay incelemeleri, geri bildirim raporları, hizmet içi değerlendirme raporları, jüri değerlendirmeleri, portfolyolar gibi, 3. İnceleme Yöntemleri: giriş anketi, ön sınav, çıkış anketi, performans anketleri, kamuoyu Şekil 3 Elektrik-elektronik eğitim programını inceleme ve değerlendirme çevrimleri 19