HAK-İŞ KONFEDERASYONU GENİŞLETİLMİŞ BAŞKANLAR KURULU SONUÇ BİLDİRİSİ 5 Mart 2014, Ankara HAK-İŞ Konfederasyonu Genişletilmiş Başkanlar Kurulu Çalışma Hayatındaki Gelişmeler, Suriye Halkı ve Mülteciler İçin 'Sana İhtiyacım Var' Kampanyası ; Üye Sendikaların Örgütlenme Durumu ; Taşeronlaşma ve Sendikal Örgütlenme Kampanyası ; Kıbrıs'ta Yeni Müzakere Süreci ; 8 Mart Dünya Kadınlar Günü HAK-İŞ Kutlama Programı, 1 Mayıs Kutlamaları, Kırım Bağlamında Yaşanan Gelişmeler, 28 Şubat ın 17. Yılı ve Yerel Seçimler gündem maddeleri ile 4 Mart 2014 tarihinde toplanarak aşağıdaki kararları almıştır; 1. Çalışma Hayatındaki Gelişmeler: HAK-İŞ Genişletilmiş Başkanlar Kurulu olarak, 2014 yılında sendikalara karşı önyargı ve tutumların gözden geçirilerek, eski ezberlerin bozulmasını, sendikal örgütlenmenin önündeki engellerin kaldırılmasını temenni ediyoruz. 6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu bir yılı aşkın süredir uygulanmakta olup, yaklaşık 4 aydan beri noter şartı kaldırılmıştır. Sendikal örgütlenme oranı Ocak 2013 te %9.2, Temmuz 2013 istatistiklerinde %8.8, Ocak 2014 istatistiklerinde %9.45 olmuştur. Temmuz-Ocak döneminde noter şartının yerini e-devlet üzerinden üyelik ve istifaya bırakmasına rağmen sendikal üyeliklerdeki artış sadece 64.374 tür. Ocak 2014 istatistiklerine göre Türkiye de toplam işçi sayısı 11 milyon 600 bin iken sendikalı işçi sayısı ise sadece 1 milyon 96 bindir. 115 sendika içerisinde toplu iş sözleşmesi yapma yetkisi alması için gerekli %1 işkolu barajını geçen sadece 47 sendika bulunmaktadır. 68 Sendika İşkolu barajını geçememiştir. Önümüzdeki süreçte sosyal paydaşlarla birlikte yeni ve modern endüstriyel ilişkiler sistemini kurabilmek için doğru ve yeni yaklaşımlar geliştirebilmeyi istiyoruz. 2. Suriye Halkı ve Mülteciler İçin Sana İhtiyacım Var Kampanyası: HAK-İŞ Konfederasyonu Genişletilmiş Başkanlar Kurulu, Suriye de insanlığın bugüne kadar benzerine şahit olmadığı bir vahşet ve katliam uygulandığının, tüm dünyanın gözleri önünde yapılan bu katliamın artık insanlık ayıbını aşmış bir trajediye dönüştüğünün altını çizer. HAK-İŞ Konfederasyonu Genişletilmiş Başkanlar Kurulu, kan ağlayan Suriye halkına her şeyden ve herkesten önce bizim sahip çıkmamız ve yaşanan katliamlara karşı bir İNSANLIK SEFERBERLİĞİ başlatmamız gerektiğine vurgu yapar. Çeşitli sivil toplum kuruluşları ve kamu kurum ve kuruluşları ile Suriye halkı için 'Sana İhtiyacım Var' Yardım Kampanyası'nı başlatan HAK-İŞ Konfederasyonu, bağlı sendikaları ve üyeleri ile birlikte Kampanyaya destek olmaya devam edecektir. Suriye de masumlar, mazlumlar, yaşlılar, kadınlar, çocuklar katledilirken, ne yazık ki uluslararası toplum pasif bir izleyici olarak bu vahşeti seyretmektedir. Uluslararası toplum, her nedense Suriye de soykırıma dönüşen katliamlara sessiz kalmaktadır. 1
Suriye'nin barışı hepimizin davasıdır. Bu konuda ülkemizin ve HAK-İŞ mensuplarının duyarlılığı oldukça yüksektir. Suriye halkının acısı acımızdır. Türkiye, herkesten önce Suriyeli mağdur sığınmacılara kapılarını ve kucağını açmıştır. HAK-İŞ; sadece tarih ve medeniyet sorumluluğumuzun değil, insani ve bir emek örgütü olarak sorumluluğunun gereği SANA İHTİYACIM VAR çağrısıyla Suriyeli mağdur ve mazlumlara YARDIM KAMPANYASI başlatmıştır. Bundan önce gerek ülkemiz gerekse dünyanın pek çok bölgesinde yaşanan insan dramlarına kayıtsız kalmayan HAK-İŞ; SANA İHTİYACIM VAR diyerek kendilerine uzanacak yardım elini bekleyen çaresiz Suriyelilerin yanında olmanın, onlara katkı vermenin hem kurumsal hem de insani bir görev olduğuna inanmaktadır. HAK-İŞ Genişletilmiş Başkanlar Kurulu olarak, Üye Sendikalarımızın üyelerini, şubelerini, temsilcilerini, genel merkezlerini bir bütün olarak medyayı ve halkı harekete geçireceklerine olan inancımız tamdır. 3. Üye Sendikalarımız ve Örgütlenme Durumu: HAK-İŞ son dönemde başlattığı örgütlenme atağıyla üye sendika sayısını 18 e yükseltmiştir. Metal, genel işler, ulaştırma, gıda, tekstil, ağaç, turizm, petrol, tarım ve ormancılık, basın, büro, savunma ve güvenlik, taşımacılık, gemi yapımı ve deniz taşımacılığı ardiye ve antrepoculuk, banka, madencilik işkollarında örgütlü üye sendikalarımızla tüm Türkiye de örgütlenme çalışmalarımız hızla devam etmektedir. HAK-İŞ Konfederasyonu Genişletilmiş Başkanlar Kurulu, Konfederasyonumuza üye sendikalarımızın örgütlenme çalışmalarını hızlı ve etkin olarak sürdürmesinden büyük memnuniyet duyduğunun ve bu çalışmaların devam edeceğinin altını çizmiştir. Genişletilmiş Başkanlar Kurulu, HAK-İŞ in tüm işkollarında örgütlülüğünü sağlama yönündeki kararlılığının devam etmesinin önemine vurgu yapmıştır. 4. Taşeronlaşma, Mevsimlik Çalışanlar ve Sendikal Örgütlenme Kampanyası: HAK-İŞ Konfederasyonu Genişletilmiş Başkanlar Kurulu ülkemizde yaklaşık bir milyon işçinin güvencesiz koşullarda taşeron işçi olarak çalıştığına vurgu yapmıştır. Örgütsüzlüğü, güvencesiz çalışmayı, kayıtdışını, kuralsızlığı tetikleyen, insan onuruna yaraşır düzgün iş tanımını yok sayan bu uygulama, çalışma hayatının dengelerini bozmakta, ekonomik ve sosyal olarak büyük bir tahribat yaratmaktadır. HAK-İŞ Konfederasyonu olarak kölelik sistemiyle eş değer bir hale gelen ve kabul edilemez bulduğumuz alt işverenlik uygulamasını teşvik eden politikaların terk edilmesi gerektiğine inanıyoruz. Bu çerçevede çalışma şartlarında hukukun delindiği, düşük ücretli ve sendikasız bir yapı oluşturma niyeti ile istismar edilen alt işverenlik uygulamasına ilişkin mevcut durumun ıslah edilmesine yönelik çalışmalar ülkemizin de kabul ettiği 94 sayılı ILO Sözleşmesi ve yargı kararları doğrultusunda acilen başlatılmalıdır. Çalışanların mağduriyetini giderecek, çalışma hayatımızın gelişimine katkı verecek şekilde bu konuya yönelik yasal düzenleme hazırlıklarına görüş ve önerilerimiz ile katkı vermeye devam edeceğiz. HAK-İŞ Konfederasyonu Genişletilmiş Başkanlar Kurulu olarak, kamudaki asli görev ve süreklilik arz eden işlerin kamu işçileri eliyle görülmesini, taşeron çalıştırılmamasını ve kamudaki geçici işçilere kadro verilmesini talep ediyoruz. Ülkemizde kadrolu işçilerin sayısı hızla azalırken, kadrosuz ve geçici işçilerin sayısı artmaktadır. Yasa gereği, kadrosuz işçiler yılın 5 ay 29 gününde çalıştırılmakta; yılın diğer yarısında işsiz kalmaktadırlar. İşyerlerinde yılın 12 ayında yapılacak işleri olmasına rağmen sadece 5 ay 29 gün çalıştırılan geçici işçilere kadro verilerek, sorunları çözülmelidir. 5 ay 29 gün çalıştırılan geçici işçilere kadro verilmesini talep ediyoruz. 2
Diğer taraftan taşeron işçilerini örgütleme çalışmalarımıza hız vereceğiz. Ocak ayında bir Sendikamız tarafından Seni Sendika Korur ve Hakkın Bize Emanet kampanyasına benzer kampanyaların HAK-İŞ e bağlı sendikalarca hayata geçirilmesinin faydalı olacağına inanılmaktadır. 5. Kıbrıs ta Yeni Müzakere Süreci: HAK-İŞ Konfederasyonu Genişletilmiş Başkanlar Kurulu, Kıbrıs ta 50 yılı aşkın süredir devam eden ve çözümlenmeyen Kıbrıs sorununa adil ve kalıcı bir çözüm bulunmasını istemektedir. Bu bağlamda geçtiğimiz günlerde Kıbrıs taki her iki liderinde onayladığı ve müzakerelerin çerçevesini belirleyen Ortak Mutabakat Metni çerçevesindeki gelişmeleri memnuniyetle karşılamaktadır. HAK-İŞ Konfederasyonu Genişletilmiş Başkanlar Kurulu, Kıbrıs ta iki halkın siyasi eşitliğine dayalı, iki bölgeli ve iki kurucu devletten oluşacak ve egemenliğini de bu iki kurucu devletten alacak tek egemenliliğe dayalı yeni bir Federal Kıbrıs ın hem Kıbrıslı Rumlar, hem Kıbrıslı Türkler ve hem de iki anavatan ile tüm bölge barışı için gerekli olduğuna inanmaktadır. Konfederasyonumuz, cesaretle yeniden başlatılan müzakere sürecinin kalıcı ve adil bir çözümle sonuçlanmasını istemektedir. HAK-İŞ Konfederasyonu Genişletilmiş Başkanlar Kurulu bu konuda varsa üzerine düşen her türlü pozitif katkıyı yapmaya hazır olduğunu teyit eder. HAK-İŞ, Türkiye nin aktif dış politikasına denk düşecek şekilde gerek ayrı olarak gerek Kıbrıs ta muhtemel bir çözümden sonra KKTC nin güçlendirilmesi konusunda destek ve girişimlerinin sürmesine inanır. HAK-İŞ, KKTC ye yönelik uluslararası izolasyonların bir an önce kaldırılması için Türkiye nin aldığı aktif rolün devam etmesi gerektiğini yineler. 6. 8 Mart Dünya Kadınlar Günü ve HAK-İŞ Kutlama Programı: HAK-İŞ Konfederasyonu Genişletilmiş Başkanlar Kurulu, 8 Mart Dünya Kadınlar gününde, Ankara da Örgütlenme ana temasıyla 3. Kadın Emeği Buluşması nı düzenlemekten memnuniyet duymaktadır. 8 Mart Dünya Kadınlar günü, son iki yıldır olduğu üzere bu yılda 81 ilden gelen kadın temsilcilerinin katılımıyla, günün anlam ve önemine uygun olarak idrak edilecektir. HAK-İŞ Konfederasyonu 2012 yılında Avrupa İşçi Sendikaları Konfederasyonu ETUC, Uluslararası İşçi Sendikaları Konfederasyonu ITUC Pan Avrupa Bölgesel Konseyi Kadın Komitelerinin temsilcileri ve 81 ilden gelen HAK-İŞ Kadın Komitesi üyeleri ile HAK-İŞ li Kadınlar Buluşuyor: 81 Renk, Tek Ses Oluyor sloganıyla; 2013 yılında ise ITUC PERC ten, 36 ülkeden gelen 44 kadın sendikacı ile üyelerimizin ülkemizin her köşesinden daha yoğun katılımıyla Küresel Kadın Emeği Buluşması adı altında görkemli etkinlikler gerçekleştirmiştir. 8 Mart 2014 tarihinde gerçekleştirilecek olan 3. Kadın Emeği Buluşmasının ise stratejik önceliklerin belirleneceği kurumsal kapasiteyi artırıcı nitelikte yapılması planlanmaktadır. HAK-İŞ, kadın odaklı kurumsal verilerinde iyileşme yaşansa da, oransal olarak daha ileri bir seviyeye taşımak, çalışmalarını somut adımlarla pekiştirmek, kadın üyelerini tabandan tavana bir hareketle başta sendikal faaliyetler olmak üzere, karar ve temsil mekanizmalarına katılımını artırmaya yönelik teşvik edici çalışmalar yapmayı hedeflemektedir. Kadın sorunlarının ihmal edildiği bir toplumun varlığını sağlıklı bir şekilde sürdürmesinin mümkün olmadığına inan HAK-İŞ ve HAK-İŞ Kadın Komitesi, kadınların mesleki bilgi ve becerilerinin geliştirilmesine, kadına yönelik şiddet ve mobbingle mücadeleye, başta üyeleri olmak üzere kadınların siyasi, ekonomik ve sosyal hayata katılımlarına, kadınların çalışma hayatında daha fazla yer almasına, kadınlara yönelik hak ve menfaatlerini geliştirmeye, terfi ve yükselme, çalışma saatleri, iş ve aile yaşamını uyumlaştırma, çocuk, yaşlı, engelli bakımı, doğum ve emzirme izni, sendikal üyelik ve karar alma mekanizmalarına katılım, güvencesiz esnek çalışma, düşük ücret, ulaşım, sağlıksız işyeri koşulları gibi temel sorunlarının çözümüne yönelik çalışmalarını etkinlikle sürdürmeye devam edecektir. 3
7. 1 Mayıs Kutlamaları: HAK-İŞ Genişletilmiş Başkanlar Kurulu, bu yıl da 1 Mayısı etkin bir şekilde kutlama kararlılığını ortaya koymuştur. HAK-İŞ, 1 Mayısı; barışçıl ve etkin olarak, şablonlardan uzak bütün sendikal örgütlerle ve emekçilerle hep birlikte kutlama kararlılığını ortaya koymuştur. HAK-İŞ Genişletilmiş Başkanlar Kurulu, HAK-İŞ in geçen yıl Karabük te başlattığı 1 Mayıs ın Anadolu nun bir şehrinde odak olarak kutlanması geleneğinin bu yıl da bir başka ilde sürdürülmesi talebini vurgulamıştır. HAK-İŞ Genişletilmiş Başkanlar Kurulu, 1 Mayıs ın ülkemizin her iline ve köşesine yaygınlaştırılması konusunda kararlı politikaların sürdürülmesini talep etmiştir. 8. Kırım Bağlamında Yaşanan Gelişmeler: HAK-İŞ Konfederasyonu Genişletilmiş Başkanlar Kurulu, Ukrayna-Kırım-Rusya bağlamında yaşanan gelişmeler ve olayları yakından ve kaygıyla izlediğine dikkat çeker. Geçmişte Ortadoğu başta olmak üzere yakın coğrafyalarda yaşanan acı olayların yeniden yaşanmaması için dünya kamuoyu ve uluslararası örgütler sessiz kalmamalıdır. HAK-İŞ Konfederasyonu Genişletilmiş Başkanlar Kurulu, Türkiye nin aktif, barışçı ve güvenilir bir ülke olarak bölgesel ve küresel sorunlarla yakından ilgilenmeye, katkı ve katılım vermeye, bölgesel sorunların çözümünde sağduyulu ve denge ülke konumunu muhafaza ederek çabalarına devam etmesi gerektiğine inanmaktadır. 9. 28 Şubat ın 17. Yılı: HAK-İŞ Genişletilmiş Başkanlar Kurulu, 28 Şubat 1997 post modern darbesinin 17. Yılında darbeleri, muhtıraları, operasyonları ve bütün antidemokratik oluşumları kınadığının altını çizer. Darbe ve başka kılıflara bürünmüş bütün antidemokratik müdahaleleri reddettiğine vurgu yapar. Ekonomik kalkınma ve sosyal gelişme ancak özgürlükçü ve demokratik bir ortamda mümkün olabilir. Türkiye de demokrasinin askıya alındığı bütün süreçler çalışanların ve emekçilerin, yani toplumun büyük bir kesimlerinin zarar görmesine neden olmuştur. Yaşanan anti demokratik süreç dolayısıyla yüksek dış borç stokları; siyasi iradeyi felç etmiş, toplum fakirleşmiş ve devlet yerli ya da uluslararası finans çevrelerine mahkum hale gelmiş, 16 banka batırılmış, 50 milyar dolarlık fatura topluma ve devlete çıkartılmıştır. İrtica-laiklik söylemi ile pek çok kesim mağdur edilmiş, 2000 ve 2001 krizlerini yaratan koşulları teşkil etmiştir. Bu krizlerden de en büyük zararı halk ve küçük işletmeler görmüştür. 28 Şubatta emek hareketinin önü kesilmiş, baskı ve korkularla, görevlendirmelerle, sivil ve demokratik refleksler zayıflatılmıştır. Sendikalar, 1990 larda 12 Eylül travmasını atlatmış, sivil ve demokratik reflekslere yeniden dönmüşken, 28 Şubat, sendikaların demokratikleşme, sivilleşme ve güçlü, sivil ve bağımsız kurumlar haline gelme çabalarını durdurarak yeniden geri çevirmiştir. 28 Şubat sürecinde, sendikalar içerisinde ciddi bir ayrım mekanizması kullanılarak kendi otoriter karakterine ve anti demokrasiye itaatkar bir sendikal hareket yaratılmak istenmiştir. HAK-İŞ Konfederasyonu Genişletilmiş Başkanlar Kurulu, 28 Şubat postmodern darbesinin 17 yıl sonra tekrar sorgulanıyor ve yargılanıyor olmasını önemli bulmakta; yargılama neticesinde, 28 Şubat faillerinin hak ettikleri cezaya çarptırılacaklarına inanmaktadır. Bu süreçle beraber mağdur olanların da mağduriyetlerinin giderilmesini beklemektedir. HAK-İŞ Konfederasyonu, öteden beri, 12 Eylül askeri darbesine, 28 Şubat Post Modern darbesine ve 27 Nisan e-bildirgesine, siyasi parti kapatmalarına karşı çıkmış her koşulda demokrasiden yana taraf olmuştur. Türkiye nin demokratikleşme yolunda attığı adımları ve yeni anayasa çalışmalarını destekleyen HAK-İŞ, bugün yaşananlara karşı da demokrasiden yana taraftır. HAK-İŞ Konfederasyonu olarak, yeni; sivil ve demokratik bir Anayasa talebimizi güçlü bir şekilde dile getiriyoruz. 4
HAK-İŞ Konfederasyonu Genişletilmiş Başkanlar Kurulu, ülkemize ve bu ülkenin geleceğine güvenmekte, yaşanan bütün darbelere ve darbe girişimlerine, operasyonlara, demokrasi dışı müdahalelere karşı Türkiye nin demokrasi yolunda ilerlemeye devam edeceğine inanmaktadır. 10. Yerel Seçimlere Giderken: HAK-İŞ Genişletilmiş Başkanlar Kurulu, Türkiye nin 30 Mart 2014 Pazar günü sandığa gideceğine dikkat çekerek, seçimlerin barış ve huzur ortamında büyük bir olgunluk içinde gerçekleştirilmesi temennisinde bulunmuştur. Seçimler, demokrasi kültürünün önemli araçlarından birisidir. Temsili demokraside sorunların çözümünde önemli bir yoldur, demokrasinin güzel bir örneğidir. Sandığa gitmek, katılımcı demokrasinin bir gereğidir; demokrasiye sahip çıkmaktır, önemli bir vatandaşlık görevidir. 30 Mart 2014'de yapılacak olan seçimler de demokrasimizin önemli bir parçasıdır ve daha ileri demokrasi standartlarının yakalanması açısından önemli bir fırsattır. Bütün siyasi partiler ve adaylar seçim sürecinde yoğun bir propaganda çalışması yapmaktadır. HAK-İŞ Genişletilmiş Başkanlar Kurulu olarak, partilerden ve adaylardan somut projelerini ortaya koymalarını ve yapılacak tartışmaların odağında da bu konuların olmasını bekliyoruz. 30 Mart tarihinde millet, sandığa gidecek, partilerin ve adayların ortaya koydukları projelerine ve vaatlerine göre son sözü söyleyecek. Sandıktan kimin çıkacağı, milletin takdirindedir. Ancak, birilerinin demokrasilerde milletin seçtiğini beğenip beğenmeme lüksü yoktur. Seçim sonuçlarını kazananından kaybedenine herkesin büyük bir olgunluk içinde kabul edip geleceğe bakmaları gerekmektedir. HAK-İŞ Genişletilmiş Başkanlar Kurulu olarak, başta HAK-İŞ üyesi işçilerimiz olmak üzere tüm vatandaşlarımızın sandığa gitmesini, temel vatandaşlık görevini yerine getirmesini, seçimlerin barış ve huzur ortamında gerçekleştirilmesini temenni ederiz. 5