Bülten Sayı: 14 Ağustos 2015

Bülten Sayı: 14 Ağustos 2015 Bu sayı, günemeki yoğun terör ve savaş tartışmalarının gölgesine çıkıyor. Türkiye e kaın hareketi yıllarır oluğu gibi bu öneme e çatışmaların, savaşın kaınları aha farklı biçimlere vuruğunu hatırlatarak barışın sesini yükseltmeye evam eiyor. Bunun bir göstergesi olarak bu sayımıza farklı kesimleren kaınların bir araya geliği Barış İçin Kaın Girişimi nin kaınlara mektubuna yer verik. Savaş tartışmaları sürerken, Türkiye e mevsimlik işçiler ağır çalışma koşulları altına yaşam mücaelesi vermeye evam eiyor. En son Temmuz ayına Manisa a 13 ü kaın 15 işçinin trafik kazasına hayatını kaybetmesiyle yenien güneme gelen mevsimlik gezici tarım işçiliğini bu sayıa osyamıza taşıık. Nasıl bir çalışma biçimi? Sağlık ve barınma koşulları nasıl? Kaın işçiler neler yaşıyor? Çocuk işçiliği ne uruma? Alana çalışan erneklerin, kaın örgütlerinin konuyla ilgili talepleri neler? Bize ulaşmak için: ********************************* web sitesi: www.keig.org e-posta: iletisim@keig.org twitter : https://twitter.com/keig_platformu facebook : https://www.facebook.com/keigplatformu Ares : Kamer Hatun Mah. Hamalbaşı Ca. 22/13 Beyoğlu/ İSTANBUL Telefon-Fax: 0212 251 58 50 KEİG en Haberler bölümüne İMECE nin Dünya Ev İşçileri günüyle ilgili İstanbul ve Antalya aki eylemini, KEİG Platformu nun Bursa, İzmir ve İstanbul a üzenleiği toplantıları okuyacaksınız. Güneme Neler Varı a ise Eğitim Sen in hazırlaığı cinsiyetçilik raporu ve kaınların hayatını kaybeen mevsimlik tarım işçileriyle ilgili eylemi yer alıyor. Bu sayıa ayrıca, KEİG Platformu nun Berlin e katılığı feminist ekonomi konferansına air eğerlenirme yazısını, SeraPool e irenen kaın işçilerin sesini, çalışma yaşamına ayrımcılık kitabını anlatan yazıyı a bulabilirsiniz. Söyleşi bölümüne ise, Platformun Aana aki üyesi EVKAD ile 1994 en beri kaınlar olarak yürüttükleri çalışmaları konuştuk. s. 2 KEİG en Haberler s. 7 Mevsimlik Tarım işçileri s. 14 EVKAD la Söyleşi

2 3 KEİG DEN HABERLER KEİG DEN HABERLER MECLİS TE KADIN TEMSİLİ YÜZDE 17 DE KALDI! BURSA DA KADINLARIN ÇALIŞMA HAYATI KONUŞULDU Ankara KA.DER in hazırlaığı infografikte kaın vekillerin oranı paylaşılı. KA.DER Genel Merkez en yapılan açıklamaa ise, TBMM e 453 erkek 97 kaın vekil varsa Türkiye e gerçek emokrasi yoktur! enili. Ankara KA.DER in seçim sonrasına hazırlaığı infografiğe göre 25. öneme kaınlar Meclis teki 550 sanalyenin 98 ini kazanı. Meclis te kaın temsili açısınan % 33 lük eşik yine aşılamazken, Meclis te kaın temsili % 17.8 e kalı. 2011 seçimlerine 79 olan kaın vekil sayısı, 7 Haziran 2015 genel seçimleri sonrasına 98 e çıktı. 24. öneme % 14.4 olan kaın temsil oranı ise 25. öneme % 17,8 e çıktı. HDP %40 kaın vekil oranıyla Meclis te en çok kaın temsiline sahip parti olu. KA.DER Genel Merkez en 8 Haziran a yapılan açıklamaa üç partieki kaın oranının %20 yi bile bulmaığı hatırlatılarak, TBMM e 453 erkek 97 kaın vekil varsa Türkiye e gerçek emokrasi yoktur! enili. Açıklamaa ayrıca, yeni kurulacak hükümette bakan ve bakan yarımcıları ile meclis komisyonlarının tümüne görevli olacakların yarısının kaın olması talep eili. KA.DER açıklamayı, TBMM e ve kamu görevlerine kaın oranı yüze 50 olmaıkça mücaelemizi sürüreceğiz, iyerek sonlanırı. DÜNYA EV İŞÇİLERİ GÜNÜNDE İMECE DEN AÇIKLAMA İMECE Ev İşçileri Senikası, Dünya Ev İşçileri Günü ne basın açıklaması üzenlei. Kaınlar, ev işçilerinin iş yasası kapsamına alınması ve insana yakışır iş koşullarına kavuşmaları için taleplerini ile getiriler. İMECE Ev İşçileri Senikası, 16 Haziran Dünya Ev İşçileri Gününe İstanbul a ve Antalya a basın açıklaması yaparak ev işçilerinin sorunlarını ve taleplerini bir kez aha uyuru. İstanbul a Galatasaray Meyanı naki açıklamaa Senika Başkanı ve ev işçisi Ayten Kargın, Türkiye e 1 milyonan fazla ev işçisi oluğunu belirterek kayıt ışı çalışan ev işçilerinin caman üşerek hayatını kaybetme, sakatlanma, menüsküs, bel fıtığı, astım, alerji gibi meslek hastalıklarıyla karşı karşıya oluklarını söylei. Kargın ayrıca, ev işçilerinin mücaelesi sonucu ele eilen kazanımları hatırlatarak geçmişe önük açtıkları hizmet tespit avalarını a kazanıklarını belirtti. Antalya a yapılan açıklamaa ise basın metnini Antalya Temsilcisi Minire İnal okuu. Açıklamaa torba yasa ile getirilen 10 gün ayrımının ev işçilerini önceki urumlarınan a geriye götürüğü ifae eilirken, ev işçilerinin İş Yasası kapsamına alınması talebi vurgulanı. KEİG Platformu üyelerinen Koza Kaın Derneği 18 Haziran a Bursa a kaınların çalışma hayatınaki geleceğini konuşuyoruz isimli panel üzenlei. Bursa Yeşil Ev e gerçekleştirilen etkinlikte kaın emeği ve istihamı ile sosyal politika alanınaki gelişmeler eğerlenirili. Bursa aki kaın örgütlerinen katılımın oluğu panele yaklaşık 20 kişi kaın emeğine air güncel sorunları tartıştı. Etkinlik, KEİG tarafınan hazırlanan, farklı meslek grupları ve çalışma biçimlerinen kaınların ekonominin temel kavramlarını anlattığı Uzun Lafın Kısası isimli vieoların izlenmesi ile başlaı. Arınan Meltem Arıoğlu Pultar kaın emeğinin eğretileşmesi üzerine İSTANBUL DA STRATEJİK DAVA TAKİBİ ATÖLYESİ YAPILDI KEİG Platformu tarafınan üzenlenen Stratejik Dava Takip Atölyesi 20 Haziran a İstanbul a yapılı. Farklı illeren katılımcılar stratejik ava takibinin önemi ve yöntemlerini konuştu. bir sunum yaptı. Son bölüme ise, Gülnur Elçik kolaylaştırıcılığına kaınlar için emek süreçlerinin kaınların yaşamlarına ve kaın örgütlerinin faaliyetlerine yansıması üzerine fikirler ve öneriler paylaşılı. İstanbul a üzenlenen atölyeye aha önce e konuyla ilgili toplantıların yapılığı Antalya, Batman, Urfa ve Bursa illerinen 24 avukat katılı. Tanışma bölümünen sonra ilk oturum Av. Habibe Yılmaz Kayar ın stratejik ava takibinin önemi, yöntemleri, ava takibi yapılacak vakaların özellikleri, içtihatlara yansıması ve stratejik ava örneklerine air bilgiler içeren sunumu ile başlaı. Sunum esnasına katılımcı avukatların takip ettikleri avalar üzerinen örnekler e tartışılı. İkinci oturuma Av. Filiz Ayın, grup çalışmasına tartışılacak örneklere ilişkin iç hukukta ayanak olabilecek ayrımcılık yasağı ile ilgili üzenlemeleri aktarı. KEİG Platformu nan Sibel Özen ise, Türkiye nin taraf oluğu Kaına Karşı Her Türlü Ayrımcılığın Önlenmesi Sözleşmesi (CEDAW) ve İstanbul Sözleşmesi ni etkili kullanabilmek ve CEDAW Komitesi ne başvuru usulü konularını içeren bir sunum yaptı. Sunumların arınan grup çalışmasına geçili. 6 şar kişien oluşan gruplara ayrılan katılımcılar, çalışma hayatına kaına yönelik ayrımcılıkla ilgili 4 ayrı vaka üzerinen iç hukuktaki başvuru yollarını tüketip CEDAW Komitesi ne başvuru yapmak üzerine tartışma yürüttü. Son oturuma atölye eğerlenirmesi yapılırken KEİG Platformu nun ava takip çalışmasına birlikte neler yapılabileceği üzerine tartışılı.

4 5 KEİG DEN HABERLER GÜNDEMDE NELER VARDI? İZMİR VE İSTANBUL DA KADIN KOOPERATİFLERİ KONUŞULDU KEİG Platformu tarafınan üzenlenen kaın kooperatifleri konulu toplantılar, İstanbul ve İzmir e yapılı. Platform üyelerinin katılığı toplantılara KEİG in konuyla ilgili yürüttüğü araştırma tartışılı. KEİG üyesi örgütlerin içeriğini belirleiği kaın kooperatifleri konulu araştırmanın hem kaın emeğine ayalı üretimin hem e kaın ayanışmasının nasıl örgütleniği konularına oaklanması kararlaştırılmıştı. KEİG Platformu tarafınan yürütülen araştırmanın sonuçlarını paylaşmak ve politika metnini olgunlaştırmak üzere 9 Temmuz a İstanbul a, 21 Temmuz a İzmir e iki toplantı üzenleni. Araştırma, kaınlar tarafınan kurulmuş ve işletilmekte olan tarım ışı faaliyet alanlarınaki kooperatifleri, kaınların işgücü piyasasına ve sosyal yaşam içerisine bireysel ve kolektif güçlenmelerine yaptıkları etki açısınan eğerlenirmeyi heefliyor. KEİG Platformu üyelerinin katılığı toplantılara katılımcılar, kaın kooperatiflerinin karşılaştıkları sorunları keni eneyimleri üzerinen paylaşarak araştırma sonuçlarınan nasıl bir politika savunusu geliştirileceğini tartıştılar. Araştırma sonuçları, katılımcıların katkısı ile birlikte gözen geçirilerek kamuoyu ile paylaşılacak. KEİG BERLİN DE FEMİNİST EKONOMİ KONFERANSINA KATILDI KEİG Platformu, Uluslararası Feminist İktisat Birliği (IAFFE) nin bu sene Berlin e üzenleiği yıllık konferansa katılı. Konferansta Şemsa Özar IAFFE nin yeni önem başkanı seçili. 1992 yılına feministler tarafınan kurulan IAFFE nin her sene başka bir ülkee üzenleiği yıllık konferansın 24 üncüsü 16-18 Temmuz a Berlin e yapılı. Konferansta ünyanın farklı yerlerinen feministler bir araya gelerek sunumlar yaptı ve tartışma yürüttü. Konferansın ilk gününe gerçekleştirilen Türkiye e Kaın ve Emek isimli oturumun kolaylaştırıcılığını Şemsa Özar yürüttü. Oturuma Meltem Arıoğlu Pultar, KEİG Platformu çalışmalarını aktarırken Zeynep Ceren Eren, Kreş Haktır Platformu yla ilgili bir sunum yaptı. Yela Yücel, Özge İzeş ile birlikte yürüttüğü araştırmaları, Türkiye e insana yaraşır iş konusuna bir sunum yaptı. Özgün Biçer ise Türkiye e kaın istihamı ve mesleki eğitimler konusunaki politikaları, kaınları güçlenirip güçlenirmemesi açısınan eğerleniri. Konferansta KEİG Platformu kurucularınan Boğaziçi Üniversitesi nen Prof. Şemsa Özar, IAFFE başkanı seçili. Konferans sonuna ise, katılımcılaran bir grup tarafınan Yunanistan borç krizine ilişkin hazırlanan açıklama, 200 e yakın katılımcı tarafınan imzalanarak paylaşılı. (Metnin Türkçe çevirisine www.keig.org an ulaşılabilir.) EĞİTİM SEN CİNSİYETÇİLİK RAPORUNU AÇIKLADI Eğitim Sen Merkez Kaın Sekreterliği Haziran ayına 2014-2015 Eğitim- Öğretim Dönemi Eğitime Cinsiyetçilik Raporu nu açıklaı. Rapora göre kaın öğretmenlerin % 41 i görevleri boyunca en az bir kez psikolojik tacize, % 14 ü ise cinsel tacize maruz kalıyor. 27 ile bulunan Eğitim Sen in 29 şubesine 869 kaın eğitim ve bilim emekçisi ile yüz yüze görüşme şekline yapılan anket sonucu hazırlanan rapor, kaın öğretmenlere ve öğrencilere yönelik şietin boyutlarını ortaya koyu. Rapora 2014-2015 önemi içine okullara en az 47 öğrenci ve 1 öğretmenin tacize uğraığı, 3 kaın öğretmenin fiziksel şiete, 3 öğrencinin ise cinsel istismara maruz kalığı belirtili. Yapılan alan çalışmasının sonucuna göre eğitim ve bilim emekçisi kaınların % 41,3 ü görevleri boyunca en az bir kere psikolojik şiete uğrarken, okul ve üniversitelere çalışan kaınların % 14 ü cinsel tacize ve psikolojik şiete maruz kalıyor. Rapora ayrıca, kaemeli eğitimin cinsiyet eşitsizliğini arttırığı vurgulanırken, istatistiklere göre kız çocukların ortaokulan sonra evlere kapanığı belirtili. Rapora 3-5 yaş arasınaki her 3 çocuktan ikisine eve kaınların baktığına, bu neenle 7-24 açık ve anailine eğitim verecek kreş sayısının arttırılması gerektiğine e yer verili. KADINLARDAN PROTESTO: KAZA DEĞİL KATLİAM! Kaınlar, Manisa a yaşanan kazaa hayatını kaybeen tarım işçisi kaınlar için İstanbul ve Antalya a bir araya geli. 8 Temmuz a yapılan açıklamalara evletin sorumluluğu hatırlatılırken, kaza eğil katliam vurgusu yapılı. Manisa nın Gölmarmara ilçesine bir kamyonetin açık kasasına taşınan 13 ü kaın 1 i çocuk olmak üzere 15 tarım işçisi hayatını kaybetmişti. Olayı protesto etmek için Galatasaray Lisesi önüne bir araya gelen kaınlar aına açıklamayı KESK Dönem Sözcüsü Faime Kavak okuu. Kavak, asma yaprağı toplamaya kamyonet kasasına götürülen işçilerin bir katliama kurban gittiğini söylei. Kavak, ünyaa mevsimlik tarım işçilerinin % 80 inin herhangi bir sosyal güvenceye sahip olmaığını belirtirken, çoğunluğunun kaın ve çocuk oluğunu ifae etti. Kavak, kaınların bu işleri seçmek zoruna kalmasına hükümetin kaın istihamı ile ilgili politikalarının yattığını vurgulaı. Antalya a ise, Sermayenin Ateşi En Çok Kaınları Yakıyor çağrısıyla Atalos Meyanı na toplanan kaınlar, yaşananların kaza eğil katliam oluğuna vurgu yaptı.

6 7 GÜNDEMDE NELER VARDI? KADIN EMEĞİ VE İSTİHDAMINA YÖNELİK POLİTİKALAR Serapool a ücretini almak isteyen kaın işçiye patron tarafınan fiziksel şiet uygulanması üzerine 14 Temmuz a işyeri önüne yapılan basın açıklamasına katılan kaınlar Serapool işçileriyle ayanışma gösteri. Serapool e 34 günür ireniş sürüren işçiler aına açıklamayı, Cam Keramik-İş Senikası İşyeri Baştemsilcisi ve aynı zamana Serapool işçisi Filiz Alazoğlu yaptı. Maruz kalınan zorlu koşulları aktaran Alazoğlu, Rapor alınığına, 1 güne 2 günlük ücret kesiliyor, babalık izni alan arkaaşlarımızan 6 günlük ücret kesintisi yapıyorlar ya a yıllık izinlerinen kesiliyor. Serapool işçileri 11-12 kişinin çalışması gereken bantta 5-6 kişi ile iş yapmaya zorlanıyorlar, ei. Serapool aki kaın işçilerin kötü iş koşullarına karşı örgütlenmek için verikleri senikalaşma mücaelesinin engelleniğini vurgulayan Alazoğlu, kaınlara verilen bu gözağının eşitsizliğin bir parçası oluğunu vurgulaı. Alazoğlu açıklamaya şöyle evam etti: Geçen hafta işten atılan kaın işçi arkaaşımız ün, ücretini almak için içeriye giriğine patron tarafınan fiziksel şiete ve hakaretlere uğramıştır. Fabrika yönetimi tarafınan kolunan sürüklenerek ışarıya çıkarılmıştır. Bu konua suç uyurumuzu a yaptık. Açıklamaya, aha önce e Serapool işçisi kaınlara ayanışma ziyaretine bulunan İstanbul un birçok yerineki kaın örgütlerinen kaınların yanına emokratik kitle örgütleri e estek veri. Bülent Arınç ın Meclis kürsüsünen HDP vekili Nursel Ayoğan a Bir kaın olarak sus emesinin arınan, HDP li ve CHP li kaın vekiller ayrı ayrı basın toplantıları üzenleyerek Arınç ın tüm kaınlaran özür ilemesini istei. Arınç ise Twitter an konuyla ilgili yaptığı açıklamaa, Meclis isiplini gereği söylenmiş sözür. HDP Milletvekilleri şov yapıyorlar, ei. SERAPOOL İŞÇİSİ KADINA ŞİDDETE PROTESTO KADINLARDAN ARINÇ A TEPKİ: #BirKaınOlarakSusmayacağız Geçici Hükümet sözcüsü Bülent Arınç ın 29 Temmuz a Meclis olağanüstü toplantısına kürsüen HDP li bir kaın vekile, Bir kaın olarak sus emesi üzerine kaınların tepkileri büyüyor. CHP li Selina Doğan, Meclis te sık karşılaşılan cinsiyetçi tepkilerin son bulması için İçtüzük te eğişiklik yapılarak cinsiyetçi ve ırkçı ifaelerin yasaklanmasını istei. Twitter a #BirKaınOlarakSusmayacağız etiketi birçok kaın tarafınan paylaşılı. Arınç ın özür ilemesi için internet üzerinen başlatılan imza kampanyasına 2 gün içine 40 bin kişi imza veri. KA.DER ise konuyla ilgili yaptığı açıklamaa, Arınç yalnız eğilir! Kaının sözünü, beenini, giyim tarzını, yaşam biçimini, kısaca, kaının siyasette ve topluma var oluşunu sorgulayan, kaınları keni yaşam tarzının ve ieolojisinin kalıpları içine sokmaya çalışan zihniyetin temsilcisi ve sözcülerinen biriir, iyerek Arınç ın erhal özür ilemesi gerektiğini vurgulaı. 6 Temmuz günü Manisa nın Gölmarmara ilçesine asma yaprağı toplamaya gien 13 ü kaın 1 i çocuk olmak üzere toplam 15 tarım işçisi hayatını kaybetti, 2 si yaralanı. Tarlaya taşınıkları kamyonetin kasası açıktı; 2005, 2007, 2009, 2014 teki kazalaran a biliğimiz gibi yüzlerce tarım işçisinin kaeri bekliyoru onları a. Kaın örgütleri olayın kaer olmaığının altını çizi, Kaza eğil katliam ei, iş cinayeti ei, evletin sorumluluğunu vurgulaı. Kayıt ışı ve güvencesiz çalışmanın sıkça görülüğü, kaın emeği sömürüsünün yoğun şekile rastlanığı alanlaran biri olan mevsimlik gezici tarım işçiliğine air çalışan ernekler ve kaın örgütleri yıllarır çalışmalar yürütüyor. KEİG Platformu olarak konuyla ilgili hazırlaığımız bilgi notunu bültenin bu sayısına taşıık 1. Türkiye e 1 milyon mevsimlik tarım işçisi var Mevsimlik gezici tarım işçiliği, sabit bir yere birkaç aylığına çalışma şekline eğil, tarımsal işlerin sürürülüğü uzun bir önem boyunca (genellikle Mart-Nisan aylarınan Kasım ayı sonuna kaar) çocuklar a âhil aile üyelerinin evlerinen ayrılarak biren fazla yere gezici işçi olarak çalışmalarını ifae eer. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı na göre 300 bin civarına mevsimlik gezici tarım işçisi var. Ancak, kayıt ışı çalışanlar ve çocuk işçiler ekleniğine bu sayının bir milyona ulaştığı üşünülüyor. İşçiler aına her konua aracılar karar veriyor Üçlü bir çalışma ilişkisi söz konusu: işçiler, ayıbaşı/elçi aı verilen aracılar ve işveren. Ancak, araaki ilişki formel eğil. Yani, işçiler aına nereeyse her konua aracılar karar veriyor ve işverenle pazarlık yapıyor. Bunun karşılığına a belirli bir komisyon alıyor. Mevsimlik tarım işçiliğinin İş Kanunu içerisine eğerlenirilmemesi işçilerin işveren karşısına güçsüz kalması anlamına gelirken, aracıların önemini ve işçilerin onlara olan bağımlılığını a arttırıyor. Ücretler üşük, izin yok, koşullar ağır Mevsimlik tarım işçilerinin ücretlerine etnik kökene, cinsiyete, giilen bölgeye göre farklılık söz konusu. Ancak, bu ücretler aracılara verilen komisyonlar, ulaşım, barınma alanlarına kullanılan elektrik, su gierleri çıkılıktan sonra minimuma iniyor. 2013 TÜİK Tarımsal İşletmeler (Hanehalkı) Ücret Yapısı Araştırması na göre ortalama günlük ücret 42 TL. Bu uruma ortalama aylık ücret 1.232 TL oluyor. Son öneme mevsimlik tarım işçilerinin ücretleri Valilik bünyesine toplanan komisyonlar tarafınan belirleniyor. Örneğin, 2015 yılı için Aıyaman Valiliği ne yapılan toplantıa günlük 50 TL, Malatya a ise Temmuz ayının 15 inen önceki önem için 40.5 TL, sonraki önem içinse 43.5 TL olarak belirleni. Aynı işi yaptıkları hale kaınlar erkekleren aha az ücret alırken, çocuk işçilerin ücreti çok aha üşük. İşverenin hasat sonrası ürünün fiyatını arttırmak için ürünü bekletmesi ve olayısıyla işçilerin ücretlerini geç öemesi ve/ya a işçileri bir ahaki yıl için kenisine bağlamak amacıyla ücretlerin bir kısmını öemeyi bir sonraki yıla bırakması eneyimlenen uygulamalar arasına yer alıyor. Kaın işçiler güne 18 saate kaar çalışıyor Mevsimlik tarım işçisi kaınlar tarlaa mesaileri bittikten sonra evin tüm sorumluluklarını yerine getirerek güne nereeyse 16-18 saat çalışıyorlar. Yemek yapma, su taşıma, oun toplama, ateş yakma, çaır temizliği gibi işler bunların içine. Kız çocuklar a bu iş yükünün büyük bir kısmını üstleniyor. Ayrıca, kenilerinen küçük kareşlerinin bakım sorumluluğunu a almak zoruna kalıyorlar. 1 Bu metnin tamamına ve yazarken yararlanılan kaynaklara şu linkten ulaşılabilir: http://www.keig.org/bilginotlari.aspx?i=6

8 9 MEVSİMLİK GEZİCİ TARIM İŞÇİLİĞİ MEVSİMLİK GEZİCİ TARIM İŞÇİLİĞİ Kaınlar ve kız çocuklar çifte iş yükü ile baş etmeye çalışırken bir taraftan a erkekleren aha az ücret alıyor. Çoğu zaman a bu ücrete erkekler tarafına el konuluyor. Ayrıca, kaınların ne ücret pazarlığına ne e başka konulara herhangi bir söz hakkı bulunuyor. Öte yanan, fazla illenirilmese e kaınların tacize ve tecavüze maruz kalıkları ve şiete uğraıkları biliniyor. Mevsimlik gezici tarım işçiliğinin İş Kanunu ışına kalması ve kapsayıcı bir sosyal güvence sisteminin yokluğu, cinsiyete ayalı işbölümüyle e birleştiğine, kaınlar iş yüklerinin karşılığını alamaıklarınan kırsala kaın yoksulluğunun artışı hızlanıyor. Diğer taraftan, egemen feoal ağlar kaınların ucuz ve güvencesiz çalışmasını pekiştiriyor. Çocuklar tarlaa çalışıyor, okula giemiyor Türkiye e çocuk işçiliği olukça yaygın ve bu çocukların nereeyse yarısına yakını tarıma çalışıyor. Çocukların büyük bir kısmı haftanın yei gününü ve güne nereeyse 12 saatlerini işle geçiriyor. 12-15 yaş arasına her üç çocuktan birisi eğitimini yarıa bırakırken bu oran 16-18 yaş arasına yüze 71 e yükseliyor. Mevsimlik İşçi Göçü İletişim Ağı nın raporuna göre eğitimen kopan kız çocuklar, yaşaıkları yerlere önükten sonra okula evam etme konusuna ailelerinin irenci ile karşılaşıyor. Böyle bir irencin olmaığı urumlara ahi yaşaıkları yerlere önüklerine okulların kayıt zamanını kaçırıyorlar. Bunun yanına, çocuklar çalışılan yerlere okula gitme şansı bulukları takire e okula ayrımcılığa uğrayabiliklerinen okula gitmeyi bırakabiliyorlar. İşçi sağlığı ve iş güvenliği yok, iş cinayetleri yaygın Mevsimlik gezici tarım işçileri çok fazla ölümlü ve ağır yaralanmalı kaza yaşıyor. 2014 yılına en az 309 tarım işçisi hayatını kaybetti. İşçiler tarıma kullanılan kimyasal maelere oğruan maruz kalıyor. Kullanılan tarım ilaçları kaınlara üşüğe ve ölü oğuma sebep olabiliyor. Ulaşıma kullanılan kamyonetlereki sarsıntılar kaınların üşük yapmasına neen olabiliyor. Hijyen koşullarının yetersizliği, genç yaşta yapılan evlilikler ve gebelikler ile hiçbir aşamaa yeterli sağlık hizmetine ulaşılamaması anne ve bebek ölümlerine sık rastlanmasına neen oluyor. Kaınlara ve çocuklara emir ve B12 vitamini eksikliğine bağlı olarak kansızlık ve beslenme bozuklukları yaşanıyor. Bazı işverenler kaınların bebeklerini getirmesini istemeiğinen eve bırakılan bebekler yetersiz beslenme neeniyle ölebiliyor. Halsizlik, yorgunluk, bel ağrısı gibi yakınmalar; ishaller; solunum yolu enfeksiyonları; yara, çıban, egzama, uyuz, bit gibi cilt hastalıkları; güneş çarpması; baş ağrısı; zehirlenmeler; anksiyete, epresyon ve intihar girişimleri yaşanılan sağlık sorunları olarak göze çarpıyor. Yerleşim yerinin sağlık kurumlarının bulunuğu merkezlere uzaklığı bu hizmetlere erişimi kısıtlıyor. Ayrıca, senenin nereeyse 8 ayı sürekli göç ettiklerinen koruyucu sağlık hizmetlerine ulaşmaları zorlaşıyor. Enformel iş ilişkisi olayısıyla işçilerin büyük bir kısmının sosyal güvencesinin bulunmaması, sağlık hizmeti almalarını engelliyor. Ayrıca, Arapça/Kürtçe konuşan sağlık görevlilerinin yokluğu, özellikle kaınların hastalanıkları zamanlara sağlık hizmetlerinen fayalanmalarının önüneki engelleren birisi. İşçiler etnik kimliklerinen kaynaklı olarak sağlık personelinin ayrımcı avranışlarına maruz kalıyor. Barınma ve sağlık koşulları yetersiz İşçilerin % 80 i, ortalama büyüklüğü 16 metrekare civarına ve ortalama 7 kişinin yaşaığı çaırlara barınıyor. Çaırların kurulması için gösterilen yerler sulama kanallarına ve anayollarına yakın oluğunan hem çocuklar hem e yetişkinler için boğulma ve trafik kazaları gibi tehlikeler mevcut. Banyo ve tuvalet gereksinimlerinin karşılanması yetersiz. Tuvalet olarak kullanılan yerler çoğunlukla çaırların yanına kazılan çukurların etrafının pereyle çevrelenmesiyle oluşturulmuş alanlar. Bu urum, hastalıkları a beraberine getiriyor. Hanelerin % 56 sının elektriğe erişimi yok. Kanalizasyon ya a çöp toplama imkânlarınan uzakta yaşıyorlar. Ayrıca, çalışılan ve yaşanılan ortama sivrisinek, yılan, fare, akrep gibi hayvanların bulunması sağlıklarını tehit eiyor. İçme suları sağlıksız, gıaları saklayacak imkânları bulunmuyor. Dışlanma yaygın, örgütlenme nereeyse imkânsız Mevsimlik gezici tarım işçilerinin yaşaığı sıkıntılaran birisi e ışlanma. Özellikle etnik kökene ve ini inanışa ayalı ışlanma yoğun bir şekile yaşanıyor. Diğer taraftan, barınma koşullarının elverişsizliğinin ve yoksulluklarının a ışlanmaa etkili oluğu ifae eiliyor. İşçilerin yaşaığı temel problemleren bir iğeri e örgütlenme zorluğu. Son yıllara konu ile ilgili önemli aımlar atılmasına rağmen, çalışma ve yaşam koşulları örgütlenmelerini nereeyse imkânsız hale geliyor. Kapsamlı bir yasal üzenleme yapılmalı Mevsimlik ve gezici tarım işçiliğine neen olan koşulların ortaan kalırılması ile ilgili olarak çeşitli görüşler var. Ancak, mevcut uruma ulaşım, çalışma, barınma ve ayrımcılıkla ilgili gerekli önlemler alınmalı. Bunun için: Kapsamlı bir yasal üzenleme yapılmalı, Mevsimlik tarım işçileri sosyal güvenlik kapsamına alınmalı, İşçi-işveren arasına yer alan aracılık kurumu ortaan kalırılmalı, Çocuk işçiliği engellenmeli, Ulaşım ücretsiz ve güvenli hale getirilmeli, Barınma alanları yaşamaya uygun hale getirilmeli, Kaın işçilerin omuzlarına yüklenen çocuk bakımı ve haneiçi sorumluluklar ücretsiz ve ulaşılabilir hizmetlerle ve erkeklerin eşit paylaşımı ile hafifletilmeli.

10 11 GÜNDEME DAİR NELER YAPIYORUZ? NELER YAPIYORUZ? SeraPool e kaınların Serapol e kaınlar ireniyor ama... irenişini Petrol İş Kaın Dergisi nen Serapol işçilerinin irenişi 50 günür evam eiyor. Serapool Penik yakınlarına Kaynarca a kurulu fabrikaa yüzme havuzları için porselen kaplama Necla Akgökçe maesi üretiliyor. Ağırlıklı olarak kaınlar çalışıyor. Kaın işçi sağlığı ve eğerleniri güvenliğine yönelik cii sıkıntıların yaşanığı, çalışma şartlarının çok ağır oluğu fabrikaa, ücretler e çok üşük. Ağır çalışma koşulları karşısına işçiler, senikaya üye olmaya karar vermiş ve DİSK e bağlı Cam Keramik İş Senikasına üye olmuşlar. Bu kararan sonra, her işyerine olan olmuş, örgütlenmeye öncülük een erkek işçi işten çıkarılmış. Bunun büyük bir haksızlık oluğunu üşünen senika üyeleri, irenişe geçmişler, onları a çıkarmış işveren; işten atılanların sayısı 120 yi buluyor. Önceleri içerie kalıp çalışanlar epey azı, hatta üretim urma noktasına gelmişti. Daha sonra işveren yeni işçiler almaya başlaı. İşten çıkarılanların büyük bir bölümü kaın. İki kere ziyarete gittik. Serapol e ilk ziyaretimize epey kaın varı bizleri karşılayan. İkinci ziyarette sayıları azalmıştı. Bununla birlikte umutları a... Serapol tipik bir kaın işyeri, o neenle ücretler çok üşük, çalışırken sağlığınan olmanın her türlü hali mevcut buraa. Kesme, çapak temizleme gibi işler yapılığı için porselen tozu solumak zoruna kalıyorlar ve bu a astıma yol açıyor. Maske yok, var olan maskeler e kaınlara uygun eğil, ağızları burunlarını tahriş eiyor. Porselen fırınları neeniyle kaınlar 50 erece oa ısısına çalışıyorlar ve 30-40 kiloluk ağır malzeme kalırıyorlar. Boyun ve bel fıtıkları sıraan hastalıkları olmuş. Bunun ışına bantın akış hızı yüzünen parmağını makineye kaptırmış onlarca kaın var. Buraa çalışan, irenen işçi kaınların ayanışmaya, kaın ayanışmasına ihtiyaçları var. Sağlanabilir mi, bu konua ümiim yok. Kaın ayanışması aına son giişimize, epey hayal kırıklığına uğraığımızı söyleyebilirim. Gerçi bizim e sayımız azı. Önüne fotoğraf çektiriğimiz pankart bile bir siyasi parti pankartıyı. KEİG DEN ÜÇ YENİ YAYIN KEİG Platformu Ağustos ta üç yeni yayın çıkarı. Bunlaran ilki Kaın Emeği ve İstihamına İlişkin Bilgi Notları başlığını taşıyor. Bu kitapçıkta, Platformun son bir yıl içerisine farklı konulara hazırlaığı bilgi notları yer alıyor. Sırasıyla ev işçileri, ev eksenli çalışanlar, haneiçi karşılıksız emek, sosyal güvenlik sistemi ve mevsimlik gezici tarım işçileri konularını içeren yazılara kaınların yaşaığı sorunlar ortaya konulurken, kaın örgütlerinin talepleri e sıralanıyor. İil Soyseçkin tarafınan erlenen kitapçıktaki yazılar, Platform üyelerinin katkılarıyla hazırlanı. İkinci yayının aı Türkiye e Kaın Emeği ve İstihamı ile İlgili Mevcut Yasaların Değerlenirilmesi. Bu kitapçıkta a kaın emeği ve istihamı konusunu hukuksal açıan inceleyen yazılar yer alıyor. Kitapçıkta bulunan yazılar, mobbing, senikalara toplumsal cinsiyet, emzirme oaları ve çocuk bakım yurtları, uluslararası sözleşmeler bağlamına çalışma hakları gibi konuları içeriyor. Sibel Özen in erleiği kitapçığa Evra Çetin, Özlem Ayata, İil Soyseçkin ve Sezin Uçar yazılarıyla katkıa bulunuyor. Erken Çocukluk Bakım ve Eğitim Hizmetleri Paneli isimli iğer yayın ise, 20 Nisan a aynı isimle İstanbul a üzenlenen panele yer alan sunumları içeriyor. ILO, AÇEV, ERG, UNICEFF, UNDP ve KEİG Platformu nun katılığı panele yapılan sunumlar konuyu, çocuk gelişimi ve eğitimin niteliğinen toplumsal cinsiyet eşitliğine, kaın istihamının arttırılmasınan işgücü piyasasının koşullarının üzenlenmesine kaar birçok farklı açıan ele alıyor. Tüm yayınların online versiyonuna www.keig.org sitesinen ulaşabilirsiniz. kreş haktır platformu www.kreshaktir.org Direniş, eylem, vs. aına bunları rahat telaffuz eemiyoruz; ama Dost acı söyler, özeyişi üzerinen belirtmeen geçemeyeceğim, Hey Tekstil en Greif e pek çok irenişte olan şey buraa a oluyor. İşçilerin konumu, gelikleri yer, cinsiyetleri göz önüne alınmaan yürütülen kaba küçük grup siyasetleri bu alanları ayanışmaya kapatıyor. Sonuç, aha sonra girikleri işyerlerine senikalaşmaya öcü gibi bakan işçiler oluyor. Sayı: 14 \ Ağustos 2015 2 Aylık KEİG İletişim Bülteni KEİG Bülten e katkıa bulunan İsveç Hükümeti ne (Sween) teşekkür eeriz. Sahibi: Kaınlarla Dayanışma Vakfı aına Begüm Acar Sorumlu Müür ve Yazı İşleri Müürü: Begüm Acar Yayına Hazırlayanlar: KEİG Platformu Bu sayıya katkıa bulunanlar: Günay Demirbaş, Necla Akgökçe, Sema Turan Yapıcı, İil Soyseçkin, Nihal Şirin Pınarcıoğlu, Gülnur Elçik, Sibel Özen, Meltem Arıoğlu Pultar. İletişim aresi: Kamer Hatun Mah. Hamalbaşı Ca. 22/13 Beyoğlu İstanbul - 0212 251 58 50 - iletisim@keig.org Grafik uygulama: Güneş Resul Baskı: Hazal Matbaa, Davutpaşa Emintaş San. Sitesi No: 103/ 434-435 Topkapı/ İstanbul. Tel: 0212 501 95 96 Yayın türü: Yerel Süreli Yayın Bu bültene yayımlanan yazı ve fotoğraflar sahibinen izinsiz kullanılamaz.

12 13 NERELERE KATILDIK? NELER GÖZLEMLEDİK? NERELERE KATILDIK? NELER GÖZLEMLEDİK? Uluslararası Feminist İktisat Birliği (IAFFE) nin bu sene Berlin e üzenleiği yıllık konferansa katılık. 1992 yılına feministler tarafınan kurulan IAFFE nin her yıl başka bir ülkee üzenleiği 24. yıllık konferans bu sene 16-18 Temmuz a Berlin Ekonomi ve Hukuk Okulu na yapılı. Konferansta ünyanın farklı yerlerinen feministler bir araya gelerek sunumlar yaptı ve tartışma yürüttü. Makroekonomi ve kalkınma alanlarına toplumsal cinsiyet perspektifinen sosyal girişimciliğe, tarıma kaın emeğinen esnek çalışmaya, annelikten ev içi emeğe, işgücü politikalarınan hükümetlerin kemer sıkma politikalarına, iş hayatına cinsiyet temelli ayrımcılıktan cinsiyete uyarlı bütçelemeye, küreselleşmeen göçe, feminist kurumlar inşa etmekten kaın istihamına birçok konunun tartışılığı eşzamanlı oturumların yanı sıra toplu oturumlar a üzenleni. BERLİN DE FEMINİST EKONOMİ KONFERANSINA KATILDIK Konferansın ilk gününe Türkiye en katılımcılarla gerçekleştirilen Türkiye e Kaın ve Emek isimli bir oturum a üzenlenirken, oturum başkanlığını yeni önem IAFFE Başkanı seçilen Şemsa Özar yürüttü. Türkiye e Bir Feminist Aktivizm Örneği Olarak KEİG başlıklı sunuma Meltem Arıoğlu Pultar, KEİG Platformu ve faaliyet alanlarını aktarırken bir örgütlenme moeli olarak KEİG in farklılaştığı noktalara ikkat çekti. KEİG in yaptığı iyi uygulamalar arasına ulusal ve uluslararası örgütlerle işbirliği, kollektif birer çalışma olarak KEİG Bülten ve web sitesi, sosyal meyaa görünürlük, kampanya örgütleme ve rapor yayınlayarak bilgi üretme ve yayma süreçleri paylaşılı. İyi örneklerin yanı sıra, KEİG in hükümetin tavrı ve meyanın ilgisizliği başta olmak üzere karşılaştığı zorluklar ve engellere e eğinili. KEİG aktivizminen feminist kazanımlara kalkınma raporlarına KEİG politikalarının yer alması, Başbakanlık Genelgesi yle ilgili Meclis soru önergesine KEİG in çalışmalarınan yararlanılması, beleiyelerin stratejik planlama süreçlerine müahil olunması, araştırma raporlarıyla bilgi üretimi ve yaygınlaştırılması konusuna önemli bir oyuncu haline gelmesi örnekleri verili. Zeynep Ceren Eren ise 2011 yılına KEİG in çağrısıyla oluşturulan ve çalışmalarını hâlâ sürüren Kreş Haktır Platformu yla ilgili bir sunum yaptı. Sunuma, KEİG üyesi kaın örgütlerinin 13 farklı ile bu kampanya kapsamına mahallelere ve beleiyelerle yürüttüğü çalışmalar özetleni. Yela Yücel, Özge İzeş ile birlikte yürüttüğü araştırmaları, Türkiye e insana yaraşır iş konusuna bir sunum yaptı. Bu konua farklı yaklaşımlar içeren uluslararası çalışmaların özetleniği sunuma, Türkiye e imalat sanayi sektörlerine insana yaraşır iş ölçümlemenin boyutları tartışılı. Farklı sektörlere toplumsal cinsiyet temelli benzerlikler ve farklılıklar oluğunun tespit eiliği çalışmanın bir sonraki aşamasının insana yaraşır iş eneksi oluşturulması ve buna bağlı olarak ve sektörler arası karşılaştırmalar yapılabilmesi oluğu belirtili. Özgün Biçer ise Türkiye e kaın istihamı ve mesleki eğitimler konusunaki politikaları, kaınları güçlenirip güçlenirmemesi açısınan eğerleniri. ÇALIŞMA HAYATINDA AYRIMCILIK KITABI YAYIMLANDI Kaos GL nin, KaosGL.org eitörü Yılız Tar tarafınan erlenen Çalışma Hayatına Ayrımcılık ve Ayrımcılığa Karşı Mücaele kitabı yayınlanı. Çalışma hayatına cinsel yönelim, cinsiyet kimliği, toplumsal cinsiyet temelli ayrımcılık ve hak ihlallerini görünür kılma ve ayrımcılıkla mücaele yöntemleri üzerine bu alana çalışan akaemisyen, gazeteci, avukat ve aktivistlerin yazılarınan oluşuyor. Kitap Yılız Tar ın, Kaos GL nin çalışma hayatına ayrımcılıkla ilgili olan yayınlarınan alıntılarla, LGBTİ hareketinin 1 Mayıs alanlarına çıkışının ve senikalara var olma mücaelesinin tarihini aktarığı Eşcinsellerin 1 Mayıs ta İşini Sorgulamaktan Heteroseksizme Karşı Mücaele başlıklı yazısıyla başlıyor. Kaos GL en Umut Güner, Heteroseksist Ayrımcılığın Eşcinsel, Biseksüel ve Trans Yaşamlara Yansımaları yazısına gay, biseksüel, lezbiyen ve transların belirli alanlara farklı eneyimler yaşaığını ve farklı ayrımcılıklarla karşı karşıya kalığını aktarıyor. Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi nen öğretim üyesi Gülay Toksöz, Kaınlar İşgücü Piyasasının Neen ışına? Kapitalizm ve Patriyarka Temeline Bir Analiz yazısına İşgücü piyasasının toplumsal cinsiyet koları üzerinen şekilleniğini, olayısıyla kaınların belirli iş kollarına yöneliğini, bakım hizmetlerine yönelik kamusal kurumların yetersizliği ve evletin cinsiyete ayalı işbölümünü estekleyen sosyal politikaları sebebiyle e kaınların istihama kalıcı olamaığını vurguluyor. Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Çalışma Ekonomisi ve Enüstri İlişkileri Bölümü öğretim üyesi Elif Tuğba Doğan, İşgücü Piyasasına Cinsel Yönelim ve Cinsiyet Kimliği Ayrımcılığının Sosyal Politika Açısınan Değerlenirilmesi yazısına çalışma yaşamına cinsel yönelim ve cinsiyet kimliği temelli ayrımcılığın boyutlarını, ayrımcı pratikleri ve başa çıkma stratejilerini aktarıyor. Aysun Öner, Beyaz Yakalı Eşcinseller alı kitabına ele alığı ve çalışmasınan çıkan verileri, çözüme air önerilerini, Türkiye e İş Yerine Cinsel Yönelim Ayrımcılığı ve Mücaele Stratejileri yazısı ile aktarıyor. Bianet ten gazeteci Çiçek Tahaoğlu ise, Ayrımcılığın Yasal Dayanakları ve Eşcinsel Memurlar yazısına haberleştiriği ayrımcılık vakalarını, eşcinsel memurların yaşaığı ayrımcılığı ve yasal süreçleri örnekler üzerinen anlatıyor. İnsan hakları savunucusu Hakan Ataman, Avrupa Sosyal Şartı nı LGBTİ lerin ekonomik ve sosyal haklar alanına uğraıkları ayrımcılık açısınan eğerleniriyor. Feeral Ayrımcılık Karşıtlığı Ajansı (FADA) Yasal Danışmanı Anna Braunroth, Alman Ayrımcılık Karşıtlığı Ajansı na rapor eilen LGBTİ çalışanlara yönelik ayrımcılık vakalarını ve Alman Genel Eşit Muamele Yasası ve senikalar üzerine hükümleri aktarıyor. Furkan Hancıoğlu, Senikal Mücaele ve LGBTİ Hareketi Üzerine başlıklı yazısına LGBTİ hareketin senikal mücaeleeki yeri ve temsilini eğerleniriyor. KEİG Platformu an Sibel Özen istihama toplumsal cinsiyet temeline mevcut ayrımcı yasal üzenlemeler ve ilgili uluslararası sözleşmelere eğiniyor. Cahie Sarı, Senikalara Çizilen Sınırlar yazısına senikalara göçmenlerin, LGBTİ lerin ve kayıt ışı çalışanların urumunu tartışırken Peter Purton, İngiltere e LGBT eşitliği ve senika çalışmaları aktarıyor. Kitapta ayrıca 3. Ayrımcılık Karşıtı Sempozyum an notlar ve LGBTİ Hakları Senikal Haklarır! broşürü e yer alıyor.

14 15 SÖYLEŞİ SÖYLEŞİ Birlikte yaşamayı ve farklılıklarımızı öğrenerek büyüyoruz Ev Hanımları Dayanışma ve Kalkınırma Derneği/ EVKAD, 94 yılına Aana a kurulan bir kaın erneği. Ev kaınlarının sosyal ve ekonomik hakları ile ilgili çalışmalar yürüten EVKAD, eve üretilen işlerin satılabileceği sergiler e açıyor. Bunun yanına, Çukurova Beleiyesi ile ortak olarak bir Çaır Dükkân kuru ve 50 kaın bu kapalı pazar alanına istiham eiliyor. EVKAD yerele yürüttüğü işbirlikleri ile kaınlar için birçok fırsat yaratıyor. Derneğin hikâyesini üyeleren Sema Turan Yapıcı ile konuştuk... Nasıl bir araya geliniz, erneğin hikayesi nasıl başlaı? Sema: Derneğimiz 1994 yılına kurulu. O yıllara ev kaınları aına çalışan örgütlü bir yapının olmaması ikkatimizi çekmişti. Biz e ev kaınlarının sorunlarını görünür kılabilmek aına bir ernek çatısı altına yerele toplanabilir miyiz, iye kuruk. Derneği kuruktan sonra nelerle karşılaştınız? S: Kuruktan sonra kenimizi bir sorun yumağı içine görük. Neyi bu sorunlar: eğitim sorunları, sağlık sorunları, aile içi sorunlar, şiet sorunları, çocuk sorunları, akraba sorunları, ekonomik sorunlar, hukuki sorunlar... Kaç üyeniz var ve nasıl bir örgütlenme yöntemi benimsiyorsunuz? S: Derneğimizin 44 üyesi var. Örgütlenme moelimiz ise yatay örgütlenme, yani bir hiyerarşi bulunmuyor. Ancak, teknik olarak resmiyette ne olması gerekiyor ise resmi kurumlar için yapılmakta... İlk olarak ne tür çalışmalar yaptınız? S: Elbette bu sorunlarla tek başımıza baş eebilmemiz mümkün olamazı; biz e bu sorunlarla ilgilenen başka kurumlarla iletişime geçerek önce kenimizin eğitilip onanımlı hale gelmemiz gerektiğinin farkına varık. Böylece, kaın bakış açısının ne oluğunu, nasıl olması gerektiğini öğrenmeye başlaık -ki bize gelen iğer kaınlara anlatabilelim. Hiçbir şey yapamamaktansa en azınan bilgi paylaşırız ve yol göstermee önayak olabiliriz iyerek çalışmalarımıza başlaık. Kısa zamana epey yol alık. Örneğin neler yaptınız? S: Ülkemizeki çeşitli kaın gruplarına üye oluk, onlaran çok şey öğrenik. Biz ernek olarak, KEİG (Kaın Emeği İstihamı Girişimi), Kaın Sığınakları Kurultayı, Kaın ve Anayasa Platformu, Kaın Koalisyonu, Şiete Karşı Platform, DASP (Doğu Akeniz Sivil Platformu), AYKEP (Aana Yerel Yönetimlere Kaın-Erkek Eşitliği Kurulması Platformu), Aana Kreş Haktır Platformu nun üyesiyiz. Ev kaınları birer ekonomist Ev kaınlarıyla ilgili ne söylersiniz? S: Ev kaınlarını şöyle eğerlenirmek yanlış olmaz, onlar birer ekonomist; çünkü ev ekonomisini engeleyeme çalışmaktalar. Nasıl mı? En azınan evlerine ikiş, nakış, örgü yaparak, zaman zaman satarak, satmasalar bile aile fertlerinin ihtiyaçlarını giermeyi görünmez el emekleri ile gerçekleştiriyorlar. Ev içineki görünmeyen emeği vurguluyorsunuz... Ev kaınları birer sağlıkçı, hasta yakınlarına ve çocuklarına hizmet alımı yapmaan ücretsiz hasta bakımı gerçekleştiriyorlar. Ev kaınları akraba ilişkilerini ve sosyal yaşam ilişkilerini üzenleyerek aile fertlerinin rahat yaşamasını sağlıyorlar. Ev kaınları ailee okuyan çocuklarına her türlü mai ve manevi esteği vermeye çalışıyorlar. Tüm bu ve benzeri işleri yaparken haksızlıklara uğraıklarının bazen farkına varmıyor ya a kabullenmek urumuna kalıyorlar. Kenilerine biçilen rolü eğitilmiş bir eilgenlik içine kabul etmiş urumalar. İçsel olarak kabul etmeseler bile sürekli baba, anne, kareş, eş, çocuk, vs., birilerine bağımlı yaşama haline önüştürülmeye çalışılıyorlar. Siz ernek olarak bununla ilgili neler yaptınız? Canları yanana kaar veya şiete maruz kalana kaar bütün bunların farkına varmaıklarını, yine kenileri bize gelerek ile getiriyorlar. Bizler e çeşitli toplantılar yaparak bir farkınalık yaratmaya, toplumsal cinsiyet eşitliğinin/eşitsizliğinin ne oluğunu anlatmaya çalışıyoruz. Bu çalışmalar hangi konuları kapsıyor? Yasalar biz kaınlara ne getiriyor veya götürüyor ile getirmeye çalışıyoruz. Şietle nasıl baş eebilirizi hâlâ konuşuyoruz. Karar alma mekanizmalarına aha çok kaının olması için mücaele etmeye evam eiyoruz. Siyasette kaının var olması için, kaın için çalışma koşullarının iyileştirilmesi, istihama kaının artması için çalışmalarımıza evam eiyoruz. Her zaman başarılı oluğumuzu söyleyemeyiz; ama en azınan bölgemize çaba sarf eiyoruz. İstihamla ilgili çalışmalarınız var mı? Bizler, Çukurova Kaın Platformunu (ÇKP) oluşturarak Çukurova Beleiyesi ile Güzelyalı Toplum Merkezinin açılmasına öncülük ettik. Bu merkeze, İngilizce, satranç, iksiyon, cilt bakımı ve güzellik uzmanlığı, anlayarak hızlı okuma, el sanatları, resim, müzik gibi kurslar açılarak 7 en 70 e herkese hizmet sağlanı. EVKAD, ÇKP, Çukurova Beleiyesi ve Çağaş Yaşamı Destekleme Derneği Çukurova Şubesi ile yerele ortaklaşılarak Toplum Önerliği Okulu projesi gerçekleştirili. Çaır Dükkân a 50 kaın istiham eiliyor Bir e Çaır Dükkân var.. EVKAD ile Çukurova Beleiyesi ortaklaşarak Kaınlar Çeyiz San-

16 17 SÖYLEŞİ tüm STK lar için geçerli. Aslına hırsımız aklımızın önüne geçiyor ve yanlış yapıyoruz. Bizim erneğimizin çok şükür böyle bir sorunu yok, hiç kimseye ve hiçbir olaya önyargı ile yaklaşmamaya azami özen gösteriyoruz. Hayatınıza neler eğiştiri? KADINLAR SAVAŞ İSTEMİYOR! ıklarını Açıyor projesini başlattı ve bu proje halen evam eiyor. Bu proje kapsamına aına Çaır Dükkân eiğimiz çaıra 50 ye yakın kaın istiham eiliyor. Buraaki kaınlar ürünlerini satarak hem kenilerine hem ev ekonomilerine katkının yanı sıra sosyalleşerek, birbirlerine okunarak hem terapi yapmış oluyorlar hem e bir araa olarak kaın örgütlülüğünün ve ayanışmanın ne emek oluğunu öğreniyorlar. 10 kaar a erkek esnafımız bulunmakta. Biz e kota uygulamasını pozitif ayrımcılık yaparak erkek arkaaşlarımıza uygulaık ve yaşamın her alanına pozitif ayrımcılığın uygulanması gerektiğini ifae etmeye çalıştık. Başka ne tür çalışmalar yürütüyorsunuz? Aralık 2012 e Çukurova İlçesinin ilk bağımsız Kaın Danışma ve Dayanışma Merkezini açtık. EVKAD ve Çukurova Halk Eğitim işbirliği ile 5 yılır el sanatları kursu ve yıl sonuna el sanatları sergisi açıyoruz. Bu yıl geleneksel serginin yanı sıra, ernek olarak plastik malzemeleren oluşan geri önüşüm sergisi e açtık. Bunların yanı sıra, sosyal ve kültürel etkinliklerimiz, programlarımız çerçevesine evam eiyor. Hayatımıza neler eğişti ersek, birlikte yaşamayı ve farklılıklarımızı öğrenerek büyüyor ve yol almaya evam eiyoruz. Yaşamlarımıza oğru noktalaran okunmaya çalışıyoruz. Elbette bu a göreceli bir kavram; ama en azınan bunu eniyoruz. Aslına bunu yaşamlarına okunuğumuzu ifae een kaınlara sormak gerek. Bir kaın arkaaşımız bizim için bir toplantı esnasınaki konuşmasına şunu ifae etmişti, EVKAD Derneği ile tanıştıktan sonra hayatta kalmak ile ayakta kalmak arasınaki farkı ve nasıl oluğunu öğrenim. Bu bizim için inanılmaz güzel bir uygu ii. Örgütlenme hayatımıza yalnız olmaığımıza işaret etmesi en önemlisi iyebiliriz. Barış için Kaın Girişimi nen Kaınlara Mektup - 29 Temmuz 2015 Sevgili Kaınlar, Bizler 2009 an beri ve bizen önceki barış mücaelelerini örnek alarak kurulmuş Barış İçin Kaın Girişimi nen kaınlarız. Aramıza her kesimen kaın var. Kürt, Türk, Çerkez, Laz, feminist, laik, Alevi, muhafazakar, sosyalist. 6 yılır barış için kaınların sesini yükseltme çabası içineyiz. Çözüm sürecine kaınların sürece katılması ve sürecin garantisi olması için çaba gösterik. Dünyanın farklı yerlerinen kaınlarla buluştuk. Meclis te görüşmeler yaptık. Kanil e kaınlarla buluştuk. Türkiye nin birçok şehrine gittik, barış isteyen kaınlarla çalışmalar yaptık. Lice e Meeni ölürülüğüne oraayık, Gezi eyik, Suruç ta Kobanêliler için kurulan kamplara çalıştık. Tüm bu görüşmelere bir kez ahi bir kaının ağzınan bu savaş sürsün, sorunlarımız savaşla çözülür iye bir laf uymaık. Bir kez ahi tüm kalbiyle barışı istemeyen, çözümü istemeyen bir kaınla karşılaşmaık. Ne Kanil e ne Meclis te. Ne Diyarbakır a ne Aana a, ne Dersim e ne Bursa a. Lice e kaınların 90 lara yaşaıklarını, askerler tarafınan tecavüze uğraıklarını, kayıplarını, üzerlerineki baskıyı inleik. Kanil e anaillerini konuşmak, halklarına kavuşmak, hakikatlerle yüzleşmek isteyen, onurlu bir barış, emokrasi ve özgürlük ileyen ve bunun uğruna ölmeyi göze alan kaınlarla tanıştık. Suruç ta sınırın ötesine vatanlarının bombalanmasını izlemek zoruna kalan ve Türkiye nin neen kenilerine yarım etmeiğini, neen IŞİD e karşı önlem almaığını soran kaınlarla ertlerini paylaştık. Bursa a, Aana a kaygılı kaınları inleik. Barış sürecinin şeffaf olması tek isteikleriyi. Meclis te hepsi barış ileyen ama partilerinin üşmanlıkları sebebiyle barış için mücaelee bir araya gelemeyen kaınlar görük. Dersim e saece Kürt olmalarınan eğil aynı zamana Alevi olmalarınan olayı a ışlanmış olan, varlıklarının, geçmişlerinin, farklılıklarının emokrasi yoluyla tanınmasını isteyen kaınlara tanıklık ettik. Soma a tarıman koparılan kaınların çocuklarını okutmak için zorla maene yollaıkları kocaları için yaktıkları ağıtlara katılık. Hepsini yazık. Raporlaık. Kaınlar olarak örgütlenmek nasıl bir eneyim? Bu zor bir soru esek yalan olmaz. Çok güzel uygularla bir araya geliyoruz; ancak ne oluyor ise egolarımız kaprislerimiz zaman zaman ön plana çıkıyor. Bu söyleiklerim Guatemala an, Bosna an kaınlarla tanıştık. Yaşaıklarımız ne kaar a ortaktı. Onlaran süreçler bozuluğuna nasıl aha a büyük felaketlerin geliğini, bu felaketlere en çok a kaınların sesinin kesiliğini, eziliğini öğrenik.

18 19 Dinar kaınların toplantılarına katılık. Onların a 28 Şubat sürecine yaşaıkları, mücaeleleri ve barış ve emokrasi istekleri bizimkilere benzeri. Bunları her yere anlattık. Bizlerin, kaınların, sivillerin izleme heyetleri kurması, barış sürecine ahil olması barışın garantisiir eik. Sonra yavaş yavaş umutlarımız parçalanmaya başlaı. Seçim süresine ve sonrasına Diyarbakır a, Kobanê e ve Suruç ta olan katliamlara çok yakın ostlarımızı kaybettik. Hepsi olağanüstü insanları. Diyarbakır a bacaklarını kaybeen Lisa, Suruç ta birlikte çalıştığımız ve sonra Kobanê katliamına ölürülen arkaaşlarımız, Suruç ta ölürülen Polen, Çağaş, Ezgi, Koray, girişimimizin üyesi Ferane ve onca insan... Şimi Kanil e bombalar yağarken oraa tanıştığımız, konuştuğumuz, kaın olma eneyimini paylaştığımız ostlarımıza ne oluyor merak içineyiz. Haberlere polis eşlerini, asker annelerini, Suruç takilerin yakınlarını görükçe aklımız giiyor. Gazi e efalarca cenaze için gittiğimiz Gazi e- bir cemevine üç gün boyunca gömülemeyen evrimci bir kaın yattı. Ölülerimizin önce parçalarını topluyor sonra ya gömemiyoruz, ya a zar zor gömüyoruz. Daha ne kaar eksileceğiz? Sevgili kaınlar, barış için ses çıkarmanın tam zamanıır. Neye inanıyorsanız inanın. Şunu iyice bilin; savaşta kaınlar kaybeer. Öfkeli bağırtılar, linç kalabalıkları, şaşalı cenazelere önce kaınlar susar. Bizim her şeye gücümüz var. Hepinize sesleniyoruz. Çok iyi insanlar ölüyorlar. Geleceğimiz beraber kurabileceğimiz insanlar. Yan yana urup sesimizi yükseltebileceğimiz bu insanlar kollarını, bacaklarını, canlarını, yakınlarını kaybeiyor. Biz urmayalım, seyretmeyelim. Hayatlarımıza üşen bombalara karşı Barışta ısrar eelim. Bizi savaşa iten siyasetlere, gazetelere, erkeklere itiraz eelim. Gerçeklerin peşine üşelim. Geçmişle ve bugünle cesaretle yüzleşelim. Türkiye nin kaınlaşması, emokratikleşmesi için, eşitlik için sesimizi yükseltelim. Bulunuğumuz her yere barış için ses çıkaralım. Yeter ki bu topraklara kaınların savaş istemeiğini görmeyen, uymayan kalmasın!

Kaın Emeği ve İstihamı Girişimi (KEİG) Platformu, kaın emeği ve istihamı alanına çalışma yürüten kaınlar tarafınan 2007 yılına kurulu, şu ana 16 ilen 32 kaın örgütü üyesi bulunuyor. Platform, kaın emeği ve istihamı konusuna kaın örgütlerinin ortak taleplerini ile getirmek için politika üretmek ve politikaları etkilemek amacıyla çalışmalar yürütüyor. Bu çalışmaların içine toplantılar ve atölyeler üzenlemek, basın açıklamaları yayınlamak, araştırmalar yapmak, yayınlar çıkarmak, konuyla ilgili kaın platformlarına çalışmalar yürütmek, konuyla ilgili kurum ve kuruluşlara oluşturulan politika ve talepleri iletmek yer alıyor. İnternet sitemizen KEİG ile ilgili ayrıntılı bilgiye ulaşabilir, sosyal meyaa KEİG'i takip eebilirsiniz. www.keig.org Ev Hanımları Dayanışma ve Kalkınırma Derneği/ EVKAD (ADANA) Ev Eksenli Çalışan Kaınlar Çalışma Grubu Kaın Eğitim ve İstiham Derneği/ KEİD Türk Tabibler Birliği Kaın Hekimlik ve Kaın Sağlığı Kolu (ANKARA) Antalya Kaın Danışma Merkezi ve Dayanışma Derneği (ANTALYA) Koza Kaın Derneği (BURSA) Çanakkale Girişimci Kaınlar Üretim ve Pazarlama Kooperatifi Eler Kaın El Emeğini Değerlenirme Derneği/ ELDER (ÇANAKKALE) Girişimci Kaınların Desteklenmesi Derneği/ GİKAD (DENİZLİ) Selis Kaın Danışmanlık Merkezi Doğu ve Güneyoğu İş Kaınları Derneği / DOGÜNKAD (DİYARBAKIR) Kaın Aayları Destekleme Derneği/ KA.DER Kaın Mühenisler Grubu Kaın Senikacılar Grubu Kaının İnsan Hakları Yeni Çözümler Derneği/ KİH-YÇ Kaınlarla Dayanışma Vakfı/ KADAV Mavi Kalem Sosyal Yarımlaşma ve Dayanışma Derneği Petrol İş Kaın Dergisi Türkiye Kaın Girişimciler Derneği/ KAGİDER İmece Ev İşçileri Senikası Sosyal Kalkınma ve Cinsiyet Eşitliği Politikaları Merkezi/ SOGEP (İSTANBUL/ KOCAELİ) Buca Evka 1 Kaın Kültür ve Dayanışma Evi/ BEKEV Çiğli Evka-2 Kaın Kültür Evi / ÇEKEV İzmir Kaın Dayanışma Derneği (İZMİR) Mersin Bağımsız Kaın Derneği/ BKD (MERSİN) Emek Benim Kaın Derneği (MUĞLA) Oru Kaını Güçlenirme Derneği (ORDU) Karaeniz Kaın Dayanışma Derneği Yaşam Kaın Merkezi Derneği (TRABZON) Yaşam Evi Kaın Dayanışma Derneği (URFA) Van Kaın Derneği/ VAKAD (VAN) Kaın Emeği Çalışan Feminist Araştırmacılar /KEFA