4. HME
KTI BĞI NEM VE HSSEDEN SICKIK tmosferdeki su buharına denir. Havadaki nem miktarı,.ve göre değişir. Bağıl nem; belli bir sıcaklıkta havada bulunan su buharı miktarının, havanın o sıcaklıkta taşıyabileceği en fazla su buharı miktarına oranıdır.. 1 m 3 havanın neme doyma oranıdır. Su buharı bulunmayan havaya. denir. Nemli hava ise su buharı ve kuru havanın bulunduğu karışımdır. Hava sıcaklığı arttıkça havadaki nem miktarı artar, hava soğudukça nem miktarı azalır. Belirli bir yükseltide ölçülen sıcaklığa sıcaklık denir. Yine bu haberlerde bahsedilen.;rüzgâr hızı, nem ve Güneş ten yararlanılarak hesaplanan değerdir. S I V I VSKOZTE Sıvıların akmaya karşı gösterdiği dirence, tersine ise.. adı verilir VSKOZTEYE ETK EDEN FKTÖE 1-MOEKÜE SI ETKEŞM Moleküller arasındaki etkileşimler arttıkça Böylece vizkozite.. 2-SICKIK ETKS Sıcaklık. Moleküller arasındaki çekim kuvvetleri.. Sıvının viskozitesi.., kıcılığı..
SIVI Buharlaşma, sıvının yeterli enerji alarak sıvı yüzeyindeki taneciklerin sıvı yüzeyinden ayrılmasına denir Kapalı bir kapta sabit sıcaklıkta sıvısı ile dengede olan buharın yaptığı basınca DENGE BUH BSINCI denir. Sıvının Buhar basıncının dış basınca..olduğa sıcaklığa KYNM NOKTSI denir. Birim zamanda buharlaşan molekül sayısına.denir. Buharlaşma hızı maddenin cinsi, yüzey alanı, sıcaklık, nem,rüzgâr gibi faktörlere bağlıdır. YEMEK PŞME SÜES DÜDÜKÜ TENCEEDE NEDEN DH KIS? Düdüklü tenceredki basınç,açık kaptaki suya etki eden atmosfer basıncından daha fazladır.düdüklü tenceredeki su 100 0 C tan daha yüksek sıcaklıkta kaynar.bu yüksek sıcaklık yemeklerin daha kısa sürede pişmesini sağlar
GZ Basınç, birim yüzeye etki eden kuvvettir. 1 atm = 760 mmhg Sıcaklık, bir maddeyi oluşturan taneciklerin ortalama kinetik enerjisinin (hareket enerjisinin) bir ölçüsüdür. Hacim, bir maddenin boşlukta kapladığı yerdir. Hacim V sembolü ile gösterilir. Normal şartlarda (1 atm basınç ve 0 C sıcaklık şartları) 22,4 hacim kaplar. Bazen kulaklardaki iç basınç aynı kalırken dış basınç düşer. Bu durum kulakta bir dengesizlik oluşturur. Yüksek iç basınç kulak zarına kuvvet uygulayarak kulaklarda ani bir ağrı hissedilmesine neden olur. Birkaç esneme yardımıyla kulaktaki fazla hava dışarı çıkarılarak iç ve dış basınç dengelenir. Böylece kulaktaki ağrı dindirilmiş olur GZ 1 mol He= 1 mol H 2 =... 1 mol CO 2 = MKT Mol, 6,02. 10 23 tane tanecik (atom, molekül veya iyon ) içeren madde miktarıdır. Yüksek sıcaklıklara kadar ısıtılan gaz hâlindeki maddenin bazı molekülleri, önce hızlı ve rastgele hareket eden gaz hâlindeki atomlarına ayrılır. Sıcaklık daha da artırılırsa gaz hâlindeki atomların dış katmanlarından bir ya da birkaç elektronun kopmasıyla, iyonlardan ve serbestçe hareket eden elektronlardan meydana gelen yüklü tanecikler oluşur. Bir maddenin atom, molekül, iyon ve serbest elektronlarının bir arada bulunduğu karışım hâline plazma denir PZM Floresan lamba, neon lamba, plazma topu ve plazma televizyon yapay plazmalardır Plazma nötr yapıda olmasına rağmen yüklü tanecikler içerdiğinden, 1-.ve elektriği iyi iletir, 2-elektriksel ve manyetik alandan etkilenir. 3-Isı ve elektriği bazen metallerden daha iyi iletir. 4-Plazma yüksek sıcaklıkta ve yüksek basınçta oluşabilir. 5-Sıcaklık ve basınç arttıkça gazın iyonlaşma oranı da artar. Güneş ve diğer yıldızlar, yıldızlar arası ortam, gezegenler arası ortam, yıldızlar ile gezegenler arası ortam, yıldırım, kutup ışıkları (aurora) ve gezegenlerin atmosferinin iyonosfer katmanları, volkanik lavlar ve alev doğal plazmalardır
DOĞ VE KMY SU KYNKI... %97... %3... %0,3... %31,4... %68,3......... SU SETĞ SET SU: çerisinde çözünmüş olarak çok miktarda ve iyonları bulunan suya sert su denir KICI SETK:..ve. tuzlarının suda çözünmesi ile oluşan sertliktir. Kalıcı sertliğin giderilmesi için.. işlemler yapılır. YUMUŞK SU: çerisinde çözünmüş olarak.. iyonları bulunmayan ya da çok az bulunan suya yumuşak su denir. YUMUŞK SUYUN ÖZEKE 1-çimi ve lezzeti daha iyidir. 2-Temizlikte daha az..tüketilir. 3-Enerji tasarrufu sağlar. 4- Deriyi daha sağlıklı ve saçları daha parlak yapar. 5-Kap kacakların, lavabo ve küvetlerin daha uzun süre parlak kalmasını, 6-Kumaşların daha az yıpranmasını sağlar. GEÇC SETK *. iyonlarından oluşan su; KYNTM ile..iyonu şeklinde çökerek yok edilen sertliktir. SET SUYUN ÖZEKE Suyun lezzetini bozar, ağızda acımsı bir tat bırakır...tahriş eder. Yıkanan kumaşları yıpratır. Kap kacakların renklerinin atmasına neden olur... katılaşmasına ve renksizleşmesine neden olur. avabo ve küvetlerin. Daha fazla tüketimine neden olur. Kireç birikimine ve tortulaşmaya neden olur. Kireç birikimi nedeniyle ısı aktarımını engellediğinden tüketimini artırır.
ÇEVE KMYSI H V K Ğ NO X CO 2 ZOT OKSTE:Havadaki azot ve oksijen gazlarının yüksek sıcaklıklarda tepkimeye girmesiyle.gazı oluşur...gazı oksijen gazıyla tepkimeye girerek. gazını oluşturur. gazı, atmosferdeki su buharı ile birleşerek asit yağmurlarının oluşmasına neden olur. KBONDOKST: Solunumla,.yakılmasıyla endüstride maddelerin üretilmesiyle ve..faaliyetlerle açığa çıkan.gazı atmosfere salınır.tmosfer gazları tarafından Güneş ışınlarının soğurularak ısının hapsedilmesi olayına.., atmosferde.neden olan gazlara da.denir. SO x KÜKÜT OKSTE:Kükürt dioksitin atmosfere salınımına katkıda bulunan başlıca neden,.kullanılmasıdır. SU TOPK K Suyun fiziksel, kimyasal ve biyolojik özelliklerinin olumsuz yönde değişmesine, insan sağlığında ve su kalitesinde bozulmalar yaratacak atık maddelerin su kaynağına boşaltılmasına.denir. Toprağın fiziksel, kimyasal, biyolojik ve jeolojik yapısının bozulmasına da denir..... Ğ.
T E M E K N U N KÜTENN KOUNUMU KNUNU (VOSE) Bir tepkimede girenlerin kütleleri toplamı ürünlerin kütleleri toplamına eşittir. KMYS TEPKME Bir maddenin farklı maddelere dönüşmesine ya da farklı maddelerin etkileşerek yeni maddeler oluşturmasına KMYS TEPKME denir. Erime,donma,buharlaşma gibi olaylarda da kütle korunur. ÖNEK:avoisier 59,5 gram kalay ile bir miktar oksijenin tepkimesinden 67,5 gram kalay(ii) oksit elde ettiğine göre reaksiyona giren oksijen miktarını bulunuz. SBT ON KNUNU: (POUST) Bileşiği oluşturan elementlerin kütleleri arasındaki değişmeyen ve sabit birleşme oranı vardır. Sabit Oranlar Kanunu sadece bileşikler için uygulanır. Bileşiğin kütlesinin değişmesi elementler arasındaki bu sabit oranı değiştirmez. S O U 1.örnek: Eşit kütlede lüminyum ve oksijen elementinin tepkimesinden 204 gr l 2 O 3 oluştuğunda hangi elementten kaç gr artar?(l:27 O:16) a) 12 gr l b) 12 gr O 2 c) 24 gr l d) 24 gr O 2 e) 32 gr O 2 2.Örnek: 22 gram N2O bileşiğinde 14 gram N2 vardır Buna göre 42 gram N2ʼun yeterli miktardaki O2 ile birleşmesinden kaç gram NO2 bileşiği oluşur? ) 48 B) 84 C) 96 D) 138 E) 196 3.örnek: X ve Y 2 elementlerinden XY oluşumu sırasında eşit kütlede X ve Y 2 den 48 gramlık bir karışım alınıyor. 8 gram Y 2 nin artıp X in tamamının kullanıldığı bilindiğine göre bileşikteki X ve Y nin kütlece birleşme oranı kaçtır? a) ½ b) 5/4 c) 5/2 d) 3/2 e) 1 4.Örnek:
T E M E KTI ON KNUNU: (Dalton) ynı iki element birden fazla bileşik oluşturuyorsa bu elementlerden birinin sabit kütlesine karşı,diğer elementlerin miktarları arasında basit tamsayılı bir oran vardır. *Katlı oran 1 olamaz.bileşiğin basit formülleri farklı olmalıdır Farklı elementlerden oluşan bileşikler için geçerli değil Katlı Oranlar Kanunu 2 den fazla element içeren bileşikler için uygulanmaz K N U N 1.soru:X elementinin oksijenle oluşturduğu bileşikler I- X 3 O 4 II- X z O y Eşit kütlede oksijenle birleşen I.bileşikteki X in,ii.bileşikteki X e oranı 2 olduğuna göre y/z oranı kaçtır? a) 4/3 b) 8/3 c) 2 d) 4 e) 2/3 Çözüm: 2.soru: S O U 3.SOU: X 2 Y 3 bileşiğinde kütlece birleşme oranı m x/ m Y = 7/6 dır. X ve Y elementlerinin oluşturduğu diğer bileşikte kütlece birleşme oranı m x /m y =7/4 tür. Buna göre, ikinci bileşiğin formülünü bulunuz? ) XY B) X 2 Y C) X 4 Y 3 D) XY 3 E) X 2 Y 5 4.soru:X ve Y den oluşan iki bileşiğin formülleri sırasıyla X m Y n ve X a Y b dir. m=2n ve b=2a ise eşit miktarda Y ile birleşen X ler arasındaki katlı oran aşağıdakilerden hangisidir? a) 2 b) 3 c) 4 d) 5 e) 8