e*

GEMEL BİLGİLER

10

S

YATAKLARIN DEĞİŞTİRİLMESİ VE DİKKAT EDİLMESİ GEREKEN KURALLAR 1. Yatakları çıkarmak için (puller) çektirme kullanın. Ancak çektirme ebatının yatağa uygun olması gerekir ve çektirme tırnaklarının yatağı kavaraması lazımdır. Bazı çektirme tırnakları içe doğru kavislidir bu eğrilik nedeni ile eğer kullanılırsa bilhassa kapalı rulmanların rulman koruyucu plakasında hasarlar oluşur ve rulman tekrar kullanılamaz. 2. Çektirme tırnakları rulmanı kavramalıdır, işlem esnasında rulman iç kapağını bu maksatla kullanmayın. 3. Rulmanı çekerken zamanında uygun şekilde monte edilmemiş ise rulman iç halkası şaftı aşırı sıkmıştır bu durumda çektirme rodunun tepesine çekiçle darbe yapılır, ancak bu yapılırken şaftın aksi tarafında bulunan detaylara bir hasar verilmemelidir, (mekanik seal, diğer rulman kapaklar vs.) şafta darbe yapılırken mekanik seal kırılmaları % 85 olasılıkla yaşanmaktadır. 4. Yatağı söktükten sonra temizleyin ve rollerler veya bilyaların yüzeylerini kontrol edin. Yatağı göbeğinden tutarak ve yandan hava vererek rulmanı çevirin. Ses, tutukluk, sürtünme bakımından rulmanı kontrol ediniz. 5. Eğer rulmanı değiştirmek maksadı ile sökmediyseniz bu kontrol rulmanın tekrar kullanımı açısından çok önemlidir. 6. Kapalı rulmanlarda rulman içindeki yağın koruyucu kapak dışına sızıp sızmadığı çok dikkatli kontrol edilmelidir. 7. Rulmanı söktükten sonra şaftı temizleyin şaft yüzeyinde paslanma veya ufak görüntülü piting varsa çok ince zımpara ile mümkün olduğunca sathı temizleyin. 8. Şaftı ince bir satıh olarak gresleyin veya molikot sürün. 9. Motor şaftı iç tarafında olan iç kapak üzerindeki labrinz kısmı gresle yağlayın. 10. Transforner yağı içine daldırılmış rulman yatağı 90-110 derece arasında ısıtın ve bu sıcaklığı tesbit edince yatağı yağdan çıkararak şafta geçirin ve yatağın şafttaki faturaya oturmasını temin edin. 11. Yatağı soğutmaya bırakın soğuduktan sonra gresleyin (miktar için çizelgeyi kullanın) Listede parantez içindeki değerler * 12. Kapalı rulman kullanılırken rulmanın ısıtılması 60-70 derece arasında olmalı ve bu durumda şaft soğutulmalıdır. Kapalı rulmanların montajında katiyetle çakma işlemi yapılmaz. Her rulman ölçüsüne göre uygun çektirme veya ittirme aparatı kullanın. 13. Rulmanı şaft üzerinde çevirin ve uygun yumuşaklıkta ve serbestlikte döndüğünü görün. Yatağın dış kısmında katiyetle yağ olmaz; EĞER YATAK EVİ İÇİNDE RULMANIN DÖNDÜĞÜ TESBİT EDİLMİŞ İSE MONTE ESNASINDA RULMAN DIŞ KISMINA ÖZEL RULMAN LOKTITE SIVISI SÜRÜLÜR, (bu sıvı rulman dış yüzü ile yatak hamili iç yüzü arasındaki kayma hareketini önler. Arızaların büyük bir kısmı bu hadiseden kaynaklandığı tesbiti yapılmıştır. 14. Monte bitince yukarıda verilen ölçülerde (başlangıç) gresini pompa ile nipel yardımı ile yatağa basın. Eğer yatak hemen kullanılmaya başlanacak İse çizelgedeki miktarın % 30 fazlasını kullanın. 15. Kapalı rulman kullanılan bir yatakta eğer daha evvelce açık rulman kullanılmış ve yatak gresörlük yeri varsa bu gresörlük yeri körlenmelldir. Bunun yapılmaması nedeni ile motor iç kısmının gresle dolduğu hadiseler ve bu nedenle motor sargıları hasarlarına raslanmıştır. 16. Yukarıda belirtilen bu nedenle elektirik motorları rulmanlarının tek tip olmasına özen gösterilmelidir. 17. Kullanılacak rulmanların srast yönleri iyi belirlenmeli ve bilhassa 2 veya daha fazla rulman kullanılan şaftlarda srast kuvvetinin rulman aralarında sıfırlanması için srast yönleri iyi ayarlanmalıdır. 18. Rulmanların montajı esnasında rulman dış bileziğini sabitleyen (faturası rulman dış kısmına basan) kapaklar monte edilirken bu kapakların faturalı kısımmın mutlaka fazla basınç yapmadan rulman dış bileziğine temas etmesi sağlanmalıdır. Bu yapılmadığı takdirde rulmanın şaftına binen yük çevresel olarak rulman evine ve rulman evi kapağına dağıtmadığı için kullanılan rulman ömrü az olur. BİR RULMANIN YATAKTA YENİDEN YAĞLANMASI İÇİN GEREKEN GRES MİKTARI; G = 0,005 DB dir. G= gres miktarı (gram ) D= yatağın dış çapı mm. B= yatak iç bileziğinin genişliği 19. Sıvı yağ içinde çalışan rulman yataklarda eğer yağa kir ve su karışmıyorsa ve rulman evinde yağ eksilmesi yoksa bu yağlar her 3 ayda bir yenilenmelidir. 20. Kullanılan açık rulman yatak nosuna göre elektirik motorlarında rulman yatak yağlama periyotları ekte verilmiştir. Daha sık ve fazla gres kullanmak daha fazla problemi beraberinde getirir.

ELEKTİRİK MOTORLARINDA İZOLASYON RESISTANCE ÖLÇÜMÜ 1- Sıcaklıklar ve ortamdaki rutubet nedeni ile sargıların izolasyonlarında değişimler olabilir bu husus belirli periyotlarla ölçümler ile izolasyonların durumları tesbit edilir. Bir ölçüm esnasında ölçüm yerindeki sıcaklık katiyetle tesbit edilerek kayıt edilmelidir. 2- Kullanılacak meğer aleti DC voltajı 500 volt olmalıdır. 3- Bir 500 voltluk meğer ile yapılan ölçümde en az aşağıda formül ile belirtilen değerden fazla olmalıdır. Insulation resistance( M O) = 3x ( motor çalışma voltajı) / motor çalışma gücü (KW) + 1000 (min resistance : 1 M O.) ancak genel olarak bu değerin üstünde olması gerekir. Uzun zaman kullanılmayan motorlar bilhassa bulundukları yer eğer nemli bir ortam ise, kullanmadan evvel mutlaka İzolasyon resistansı ölçülmeli ve durum bilinmelidir. Eğer varsa motorların ısıtma kangallarına ceryan basılı olmalıdır. Motorlar soğuk ve nemli ortamda bulunuyorsa (tersane / havuz periyotları) ve ortam özelliklede soğuksa motor bedenleri elektirikli battaniye ile veya güçlü lambalar İle sıcak tutulmalıdır. Motorun içine izolasyon resistansının yükselmesi için sıcak hava direk basılmaz. Motorun dış karkas kısmına ısıtıcısı olan fan İle sıcak hava basılır maksimum kurutma sıcaklığı (90-100 derecedir) ve sıklıkla bu sıcaklık kontrol edilmelidir. Kurutma işlemi sonunda meğer ölçüsü alınacak ise bu ölçü 24 saat sonra yapılmalıdır.

HENDIL ALT DİLİ SUWİCE DEĞSİN. YAPILAN TEST SONUNDA SELL TEMİZ İKEN HALA YÜKSEK DEĞER GÖRÜLÜYORSA SIFIR AYARI YAPMAK GEREKEBİLİR BUNUN İÇİN KİTABA BAKINIZ.