ORUÇLA İLGİLİ, DOĞRU BİLİNEN YANLIŞLAR 1. Yanlış Söz: Diyorlar ki: Bir kimsenin, akşam vakti girdikten ve ertesi günün orucu için niyet ettikten sonra bir şey yemesi veya içmesi câiz değildir. Doğrusu: Bir kimse iftardan sonra bir sonraki günün orucuna niyet etse dahi, imsak vaktine kadar bir şey yemesi, içmesi ve hanımıyla cinsî münâsebette bulunması harâm değildir. 1 / 20
2. Yanlış Söz: Diyorlar ki: Her kim gün boyu uyursa orucu sahîh (geçerli) olmaz. Doğrusu: Kişi imsak vaktinden önce niyet edip gün boyu uyusa dahi, orucu geçerli olur. Farz namazlarını kılmak için uyanamaz veya uyandırılmaz ise günâhı yoktur. Çünkü uyuyan kişinin üzerinden günâ h kalemi kald ırılmıştır. Peygamber Efendimiz ﷺ Hadîs-i Şerîf te buyuruyor ki: ع ن الن اي م ح ت ى ي س ت ي ق ظ و ع ن : ر ف ع ال ق ل م ع ن ث لا ث الص ب ي ح ت ى ي ح ت ل م و ع ن ال م ج ن ون ح ت ى ي ع ق ل 2 / 20
Anlamı: Kalem üç sınıf üzerinden kaldırılmıştır. Bunlar: Uyuyan, uyanana kadar. Çocuk, buluğa erene kadar. Deli olan, delilikten şifa bulana kadar. Yani kalem bu üç sınıf insana günâh yazmaz. 3.Yanlış Söz: 3 / 20
Diyorlar ki: Ramadân ayında evlenmek harâmdır veya mekrûhtur. Doğrusu: Kişi Ramadân ayında nikâh akdini yapıp, orucun şartlarına dikkat ederse, yani eşiyle iftar ile imsak vakti arası nda cinsî münâsebette bulunursa bu câizdir. İki bayram arasında evlenmek de câizdir, harâm değildir. 4. Yanlış Söz: Diyorlar ki: Ramadân ayının orucuna astronomi hesaplarına veya diğer hesaplamalara dayanılarak başlanılabilir. Doğrusu: Ramadân ayının başlangıcı ancak ve ancak hilâlin görülmesiyle tespit edilir. Allâh-u Teâlâ El Bakarah Sûresi nin 185. Âyet-i Kerîmesi nde şöyle buyurmuştur: 4 / 20
ف م ن ش ه د م ن ك م الش ه ر ف ل ي ص م ه Mânâsı: Sizden hilâli gören orucunu tutsun! Peygamber Efendimiz ﷺ Hadîs-i Şerîf te buyurdu ki: 5 / 20
) ص وم وا ل ر و ي ت ه و ا ف ط ر وا ل ر ؤي ت ه ) Anlamı: Hilâlı görünce oruca başlayınız ve hilâli tekrar görünce bayram yapınız. Bu, Ehl-i Sünnet akîdesidir. Bu asırda buna itiraz edenlere bakılmaz. 5. Yanlış Söz: Diyorlar ki: Gıybet yapmak orucu bozar. Doğrusu: Şüphesiz gıybet yapmak harâmdır. Aynı zamanda orucun sevâbını azaltır veya hepsini götürür ama orucu bozan hâllerden değildir. 6 / 20
İmâm Ahmed Bin Hanbel buyurdu ki: Eğer gıybet orucu bozuyor olsaydı, çok az insanın orucu geçerli olurdu. 6. Yanlış Söz: Diyorlar ki: Zekât sadece Ramadân ayında verilir. Doğrusu: Kişinin malı nisâb miktarına ulaşmış ve üzerinden bir hicrî yıl geçmiş ise, hangi ay olursa olsun, bu kişinin zekât vermesi farzdır. Zekât vermeyi, mâzeret olmaksızın geciktirmek harâ mdır. 7. Yanlış Söz: 7 / 20
Diyorlar ki: Kişi namaz kılmaz ise orucu geçerli olmaz. Doğrusu: Bu söz dînimize aykırıdır. Kişi orucu bozan hâllerden (bir şey yemek içmek, cinsî münâsebette bulunmak, riddeye düşmek gibi) birine düşmedikçe orucu geçerlidir. Fakat kişi namaz kılmıyorsa, büyük günâ ha d üşer. Ancak bu, orucun geçerli olması na engel de ğildir. Hattâ bazı insanlar dışarıda başını ö rtmeden gezen han ımlar için: Namaz kılsa bile namazı geçerli değildir. diyorlar. Bu sözün dînimizde yeri yoktur ve hiçbir Müslüman âlim bu sözü söylememiştir. Ancak bilinmelidir ki bir bayanın örtünmesi farzdır. Ö rtünmemesi ise harâ md ır. 8. Yanlış Söz: Diyorlar ki: Gül koklamak orucu bozar. 8 / 20
Doğrusu: Gül veya başka kokuyu koklamak orucu bozmaz. Ancak açık menfezlerden, hacmi olan bir şey mideye veya beyne girerse orucu bozar. 9. Yanlış Söz Diyorlar ki: Bazı insanlar gece yarısı olmadan yemek yiyip yatarlar ve biz sahur yaptık derler. Doğrusu: Gece yarısından sonra yenen yemek sahur sayılır. Gece yarısından sonra, imsak vaktine kadar bir yudum su içmek dahi sahurun bereketini almak için yeterlidir. 10. Yanlış Söz: 9 / 20
Deniliyor ki: Vitir namazını kıldıktan sonra nâfile namaz veya başka namaz kılınmaz. Doğrusu: Gece, vitir namazının ardından kılınan nâfile, kazâ veya başka bir namaz ile sonlandırılabilir. Bundan dolayı bu sözleri söylemek yanlıştır. Ancak bir gecede iki vitir namazı kılınmaz. 11. Yanlış Söz: Deniliyor ki: Ağız suyunu (tükürük) yutmak orucu bozar. Doğrusu: Doğal ağız suyunu yutmak orucu bozmaz. 10 / 20
Herhangi bir şeyle karışmamış ağız suyunun orucu bozduğuna hükmetmek Dînimize aykırıdır. Çünkü bu hükmü vermekle, oruçluya zorluk ve meşakkat yüklemiş olur. Bazı insanların devamlı tükürdüğünü görürüz. Kendilerince bunu oruçları bozulmasın diye yapıyorlar. Oysa bu, onların câ hilliğinden kaynaklanmaktadır. 12. Yanlış Söz: Diyorlar ki: Diş çektirmek orucu bozar. Doğrusu: Diş çektirmek orucu bozmaz. Ancak az da olsa bilerek kan yutulursa oruç bozulur; istemeden, yani irâde dışı yutulursa, oruç bozulmaz. 13. Yanlış Söz: 11 / 20
Diyorlar ki: Sadece ezana dayanarak oruç açılmalı ve imsak edilmeli. Birçok insan sadece ezan sesini takip ederek oruca başlıyor veya orucunu açıyor. Doğrusu: Oruca başlamak veya orucunu açmak isteyen kimsenin sadece herhangi bir müezzinin sesini, televizyon veya radyodan ezanı duyması yeterli değildir. Çünkü akşam vaktinin ve imsak vaktinin alâmetleri vardır. Bunları takip etmek gerekir. Ancak sesini duyduğu mü ezzin takvâ sahiplerinden ise ve duyduğu sesin, onun sesi olduğundan emin ise, ona itimat edebilir. Ne yazık ki bu zamanda birçok müezzin, namaz vakitlerinin alâmetlerine dikkat etmemekte, bazıları vakit girmeden önce ezan okumaktadırlar. Aynı durum bazı televizyon ve radyolarda da söz konusudur. Peygamber Efendimiz ﷺ e tâbi olmak isteyen kimsenin, namaz vakitlerinin girdiğinden tam emin olması gerekir. Bazıları diyebilir ki: Orucu açmada acele etmek sünnet değil midir? Onlara denilir ki: Vaktin girdiğinden emin olduktan sonra orucu açmakta acele etmek sünnettir; vakit girmeden ö nce de ğil. 14. Yanlış Söz: Diyorlar ki: Ramadân ayında kişinin geceleyin hanımıyla cinsî münâsebette bulunması harâm d ı 12 / 20
r. Doğrusu: Oruçluyken cinsî münâsebette bulunmak harâmdır. Kişi iftar vaktinden sonra, imsak vaktine kadar yiyip içebilir, helâl olan cinsî münâsebette de bulunabilir. Allâh-u Teâlâ El-Bakarah Sûresi nin 187. Âyet-i Kerîmesi nde buyuruyor ki: ا ح ل ل ك م ل ي ل ة الص ي ام الر ف ث ا ل ى ن س اي ك م Manâsı: Oruç gecesinde kadınlarınızla birlikte olmanız size helâl kılındı. 13 / 20
15. Yanlış Söz: Diyorlar ki: Oruçluyken rahatlamak için yıkanmak ve yüzmek harâmdır. Doğrusu: Oruçluyken banyo yapmak veya yüzmek, sıcak mevsimlerde öğleden sonra serinlemek için bile olsa, açık olan menfezlerden karna bir şey girmemesi şartıyla harâm değildir. Açık menfezlerden karna, hacimli bir şeyin girmesi orucu bozar. 16. Yanlış Söz: Diyorlar ki: Cünüpken oruç tutulması câiz değildir. Doğrusu: Kişi Ramadân ayı boyunca cünüp kalsa dahi orucuna zararı olmaz ama farz namazları terk ettiği için çok büyük günâ ha düşer. Sahîh te vârid oldu ki; 14 / 20
Peygamber Efendimiz ﷺ bazen fecirde (eşiyle cinsî münâsebette bulunduğundan ötürü) cünüp olarak kalkar, yıkanır, sabah namazını kılar ve orucuna da devam ederdi. 17. Yanlış Söz: Diyorlar ki: Kişi oruçlu iken uykusunda ihtilam olursa orucu bozulur. Doğrusu: Kişi oruçlu iken uyur ve uykuda iken ihtilam olursa orucu bozulmaz. 18. Yanlış Söz: 15 / 20
Diyorlar ki: Peygamber Efendimiz ﷺ dedi ki: Beş şey orucu bozar: Bunlar harâm olan bakış, yalan söylemek, gıybet etmek, koğuculuk yapmak ve öpmek. Doğrusu: Bu söz Efendimiz e ﷺ atılan bir iftirâdır. Kesinlikle hiçbir muhaddis böyle bir söz nakletmemiştir. Hadîs Hafızı İbnu l Cevzî buyurdu ki: Bu Hadîs mevzûdur. Ancak bunlardan bazıları, örneğin koğuculuk yapmak orucun sevâbını götürür. Koğuculuk: İki Müslüman ın arasını bozmak için birisinin sözünü diğerine taşımaktır. 19. Yanlış Söz: Diyorlar ki: Peygamber Efendimiz dedi ki sizin bayram gününüz oruç gününüzdür. 16 / 20
Doğrusu: Böyle bir Hadîs yoktur. Bayram günü oruç tutmak harâmdır. 20. Yanlış Söz: Diyorlar ki: Bazı hanımlar, oruçlarının bozulacağını sandıkları için torunlarını öpmüyor. Doğrusu: Hanımların, torunlarını veya mahremleri olan başka birilerini öpmeleri oruçlarını bozmaz. Mahremi olmayan birini öpmek harâmdır. Ancak meni gelmedikçe oruç bozulmaz. 17 / 20
21. Yanlış Söz: Diyorlar ki: Erkek isterse, hanımı onun gönlünü hoş tutmak için oruçlu iken bile onunla ilişkiye girebilir. Doğrusu: Âlimler buyurdular ki: Ramadân orucunu tutarken, oruçlu olduğunu bile bile ve ölümle tehdidi altında olmadan cinsel ilişkiye girenin orucu bozulur ve bu kimse büyük günâ ha d üşmüş olur. Bunu yapan kimsenin derhal tövbe edip, bayramdan sonra o günün kazâsını ve de bunun yanı sıra keffâretini yerine getirmesi gerekir. 22. Yanlış Söz: Diyorlar ki: Sahurda müezzin sabah ezanını bitirinceye kadar yemek yenilebilir. 18 / 20
Doğrusu: Ezanın okunmaya başladığı an itibariyle sabah vakti girmiş olur, yani o anda yemek yiyenin veya su içenin orucu bozulmuş olur. 23. Yanlış Söz: Diyorlar ki: Sigara ve nargile orucu bozmaz. Doğrusu: Sigara ve nargile orucu bozar, çünkü içindeki nikotin ve başka maddeler kişinin bedenine girer. 19 / 20
Sonuç olarak din ilmi âlimlerden öğrenilir. İbn-u Sîrîn in buyurduğu gibi: Bu ilim din ilmidir, dîninizi kimden öğrendiğinize bir bakınız. Bir kimse evine bir eşya almak istediğinde birçok yeri araştırıp en iyisini, en güzelini, en uygun olanını bulmaya çalışır. Aynı şekilde hasta olan bir kimse onu en iyi şekilde tedavi edecek doktoru bulmaya çalışır. Hatta çok uzak ve maliyetli olsa bile bu doktora ulaşmaya çalışı r. En önemlisi ise hiç sonu olmayan ebedî hayâtın kurtuluşu olan din ilmidir. Bu ilmin ise kimden öğrenileceği iyi bilinmelidir. Allâh ım bizlere din ilmini, ehil olan kimselerden almayı nasip eyle. Bu ilimle kalbimizi, kabrimizi, Âhiret imizi nûrlandır 20 / 20