Güvenli İnternet Seçmek Özgürlüktür. İnternette Güvenlik ve Güvenli İnternet Kullanımı Semih YILMAZ AÜ - BÖTE 2013 İNTERNETTE GÜVENLİK VE GÜVENLİ İNTERNET KULLANIMI Güvenli İnternet Seçmek Özgürlüktür ANADOLU ÜNİVERSİTESİ Eskişehir http://smhylmzbto208.blogspot.com/ Haziran 2013 1
Contents İNTERNET VE SOSYALLEŞME... 3 a. İnternet Nedir? Ne Değildir?... 4 b. İnternette Sosyalleşme ve İletişim... 6 c. Sosyal Paylaşım Siteleri...7 İNTERNETTEKİ TEHLİKE TÜRLERİ... 8 a. Hakaret ve Zorbalık... 9 b. Dolandırıcılık... 11 c. Cinsel İstismar ve Çocuk Pornografisi... 12 Çocuk Pornografisi... 13 d. Kumar ve Yasadışı Bahis... 16 e. Terör... 17 f. Bilgisayar Sabotajı... 17 YASAL MEVZUATLAR... 18 a. 5651 Sayılı Kanun... 19 b. TCK da İlgili Maddeler... 19 c. Yönetmelikler ve Genelgeler... 20 d. İlgili Kamu Kuruluşları... 20 2
Konu 1 İNTERNET VE SOSYALLEŞME a. İnternet Nedir? Ne Değildir? b. İnternette Sosyalleşme ve İletişim c. Sosyal Paylaşım Siteleri 3
a. İnternet Nedir? Ne Değildir? İnternet, dünya genelindeki bilgisayar ağlarını ve kurumsal bilgisayar sistemlerini birbirine bağlayan elektronik iletişim ağıdır. İnternet'in kökeni, hataya dayanıklı, sağlam ve özel bir bilgisayar ağı kurmak isteyen Amerika Birleşik Devletleri hükümeti tarafından 1960 yılındaki araştırmalara dayanır. 1980'lerde Ulusal Bilim Vakfı tarafından yeni bir ABD omurgasının finansmanı için toplanan özel fonlar, dünya çapında katılım ve birçok özel ağın birleşmesine neden olmuştur. 1990'larda uluslararası bir ağın yaygınlaşması ile internet, modern insan hayatının temelinde yer almıştır. Şekil 1 İnternet haritası. Bu cisim C sınıfı ağların %30 unu temsil eder. Günümüzde inanılmaz boyutlara ulaşan internet ağı dünyanın her yerine ulaşmıştır. Öyle ki internet kullanımında son 12 senede yaklaşık olarak Afrika da %3700, Asya da %900, Avrupa da %500, Uzak Doğu da %2700, Güney Amerika da %1400 artış kaydedilmiştir. Tablo 1 Kaynak: http://www.internetworldstats.com/stats.htm 4
Ülkemizde ise tam 36,5 milyon internet kullanıcısı vardır ki bu da nüfusumuzun yarısına tekabül etmektedir. Bunun içinde 32,1 milyon insanda Facebook kullanıcısıdır. Rakamlar gayet ortada olmakla birlikte internetin insan hayatına nasıl girdiğini ve özellikle akıllı telefonlarla birlikte hayatımızın her anında ve sürekli olarak internete bağlı kaldığımızı gözler önüne sermektedir. İnternet bizlere koca bir dünya sunmaktadır. İşimiz için, eğitimimiz için ya da bir yemek tarifi bulmak için kullandığımızda gayet faydalı ve reel olabildiği gibi amacımız yeni insanlarla tanışmak, oyun oynamak veya video izlemek olduğunda faydalarının yanında zararlarını da görmeye başlarız. Ya da sadece internete bağlı olduğumuz için kötü niyetli bilgisayar korsanlarının hedefi haline gelebiliriz. Bu zararlar bize uzun süre bilgisayar başında kaldığımızda fiziksel olabildiği gibi, maddi veya manevi de olabilir. Şekil 3 Şekil 2 5
b. İnternette Sosyalleşme ve İletişim nsanların sosyalleşmesi bakımından internet, artık son derece önemli bir hal aldı. İ İnternet üzerinde en az bir sosyal paylaşım sitesine üye olmayan insanlara farklı bir gözle bakılmaya başlandığı bir zaman diliminde yaşamaya başladık. Karşınızdaki insanlara, Facebook a üye değilim ya da Twitter da hesabım yok dediğinizde şaşırıyorlar. Sanki acayip bir durummuş gibi, olmazsa olmazmış gibi düşünüyorlar. Çünkü yukarıda da değindiğimiz gibi 36,5 internet kullanıcısından 32,1 milyonunun Facebook hesabı var. Bu nedenle bu durum çokta fazla ilginç olmasa gerek. Fakat internet üzerinden sosyalleşmeye çalışmanın günlük hayatımıza etkileri de fazla. Bilgisayar başında ya da elimizde telefonla geçirdiğimiz zamanın, arkadaşlarımızla veya çevremizle birlikte yüz yüze geçirdiğimiz zamandan fazla olmaya başladığı bir devre doğru yol almaktayız. İnternet üzerinde o kadar çok vakit geçirilebilecek yer var ki bazılarımız yemek, uyku gibi temel ihtiyaçlar haricinde neredeyse internet başından kalkmıyor. Ailelerimizle, akrabalarımızla ya da arkadaşlarımızla geçirdiğimiz zaman git gide azalmakta ve bu durum özellikle aile içerisinde bir huzursuzluğa yol açmaktadır. Bütün yaşandığımızı internet üzerinde geçiriyor, hayatımızın her anını fotoğraflayarak internet üzerinden paylaşıyoruz. Bu bir süre sonra bağımlılığa yol açıp ve hastalık haline gelebilmektedir. Fakat en güzel tarafı da iletişim boyutudur. İlkokul arkadaşlarımızdan bir seminerde tanıştığımız herhangi bir insana kadar herkesle iletişim kurulabilmektedir. Bu sayede bilgiye ulaşma ve bilgi alışverişi son derece kolaylaşmıştır. 6
c. Sosyal Paylaşım Siteleri S osyal Paylaşım siteleri adı üstünde internet üzerindeki sosyal hayatımızın çok büyük bölümünü geçirdiğimiz, hayatımızdan fotoğrafları, beğendiğimiz video klipleri, fikirlerimizi vs. diğer insanlarla paylaştığımız ortamlardır. Sosyal ağlar üzerinde çok kolay iletişim kurulabilmekte ve fikir alışverişinde bulunulabilmektedir. varlığımızın başkalarının eline geçmesine sebebiyet verebilir. Günde ortalama 550 milyon adet fotoğrafın yüklendiği Facebook ta ve yine günde ortalama 650 milyondan fazla tweet atılan Twitter da bu hiçte zor olmasa gerek. Fakat bir nevi hayatımızı paylaştığımız sosyal ağlarda çok dikkat etmemiz gerekiyor. Kötü niyetli kişiler her yerde olduğu gibi internet ortamında da mevcuttur. Bilmeyerek eklediğimiz bir insan kolayca fotoğraflarımızı elde edebilir. Ya da gizlilik ayarlarında yapacağımız ufak bir hata sosyal paylaşım sitelerindeki bütün 7
Konu 2 İNTERNETTEKİ TEHLİKE TÜRLERİ a. Hakaret ve Zorbalık b. Dolandırıcılık c. Cinsel İstismar ve Çocuk Pornografisi d. Kumar ve Yasadışı Bahis e. Terör f. Bilgisayar Sabotajı 8
a. Hakaret ve Zorbalık B Siber Zorbalık ilgi ve iletişim Zorbalık denince önceleri aklımıza sözlü veya teknolojilerinin en büyük ağı fiziksel şiddet gelirdi. Şimdilerde ise sanal bir kılıfa olan internet, insanların her büründü. 'Siber zorbalık' adını alan internet geçen gün artan bilgiye ulaşma, ortamındaki saldırı ve tehditler, öyle bir boyuta saklama ve paylaşma isteğini ulaştı ki kullanıcıları paranoyak olmaya bile sürükleyebiliyor. karşılayan bir mecra haline geldi. Ama bu imkânların sınırsız ve denetimsiz olması, avantajını dezavantaja dönüştürecek kapılar aralıyor. Her ne kadar bu imkânları olumsuz yanlarının başında internet bağımlılığı gelse de son beş yılda bilişim ve psikoloji literatürüne yeni bir terim daha girdi: 'Siber zorbalık'. Sanal ya da elektronik zorbalık olarak da bilinen bu tehdit türü, birey üzerindeki etkileri sebebiyle bağımlılıktan çok daha zararlı sorunlara yol açıyor. İnternet kullanıcılarının bilgisayar ya da cep telefonlarından gönderilen mesaj ve metinlerle korkutulup sindirilmesi olarak bilinen bu kavram, yeni olmamakla beraber hem ülkemizde hem de dünyanın birçok ülkesinde giderek yaygınlaşıyor. 9
Ülkemizde 2007 yılında yapılan bir araştırmaya göre 'sanal zorba' oranının yüzde 28, 'sanal kurban' oranının ise yüzde 30 olduğu belirtiliyor. Türkiye'de Bilişim Teknolojileri ve İletişim Kurulu (BTK) yetkilileri de ihbar@ihbarweb.org.tr sitesine siber zorbalıkla ilgili birçok şikâyet geldiğine dikkat çekiyor. Öyle ki, örnekler arasında kişisel tacizler, sanal ilişki teklifleri, bir başkasının bilgisini kullanarak e-mail yoluyla şantaj, tehdit, şifre kırma, sistemi ele geçirme yer alıyor. Sanal tehlikelerin yol açtığı intihar olayları ülkemizde de görülüyor. Geçtiğimiz yıl üniversite öğrencisi genç bir kız kendi adına açılan ve hakkında yanlış bilgiler aktarılan sahte Facebook hesabı yüzünden intihara teşebbüs etti ve bitkisel hayata girdi. Anonymous, RedHack ve LulSec gibi kendilerine haktivist adını veren gruplar, politik gelişmeleri öne sürerek dünya çapında belirledikleri kurumlara saldırılar düzenledi. En son yapılan saldırıda 68 bin kredi kartı, 50 bini ABD'de yaşayanlara ait 859 bin e- posta adresi, 50 bin telefon numarası, 860 bin şifre ortalığa saçıldı. "Her saniyede 3,5 milyon yeni tehdit üretiliyor. Veri ve ekonomik kayıp riski hiç olmadığı kadar artıyor. Mobil tehditlerin ölçeği git gide genişliyor. BTK, siber zorbalıkla mücadele adına 'Zararlı Yazılımlarla Mücadele Projesi'ni yürütüyor. Bu çalışmalarda, vatandaşları muhtemel tehditlere karşı koruyacak ve yakın zamanda halka duyurulacak tedbirler geliştiriliyor. Sanırız bu konuda en temel çözüm ise topluma 'internetin güvenli kullanımı' bilincinin kazandırılması oluyor. (2) Anayasa'nın 20. maddesine göre açıkça herkes, özel ve aile hayatına saygı gösterilmesini isteme hakkına sahip ve kimsenin gizliliğine dokunulamaz. Ayrıca Medenî Kanun da kişilik haklarının HUKUKİ MÜCADELE korunmasını düzenliyor. Hal böyle olunca, kişilik ihlalinin önlenmesine, sürmekte olan saldırıya son verilmesine, sona ermiş olsa bile etkileri devam eden saldırının hukuka aykırılığının tespitinin istenmesine izin veriliyor. Dolayısıyla eğer kanunlarda yer alan bir istisna ya da rıza yoksa yapılan her türlü kişisel veri kullanımı veya paylaşımı hukuka aykırı oluyor. İlk olarak Cumhuriyet savcılığına suç duyurusunda bulunup, yasal sürece paralel öncelikler varsa ilgili sitesinin geliştirmiş olduğu kötüye kullanımı bildirme sistemi işletilmeli. Kişilik haklarını ihlal eden içeriğin yabancı bir web sitesinde yer alması kullanıcıları caydırmamalı. İnternet ortamındaki içerik sebebiyle eğer bir ihlal varsa, öncelikle bu içeriği paylaşan içerik sağlayıcısına, eğer buna ulaşılamıyorsa söz konusu içeriğin yer aldığı siteyi barındıran yer sağlayıcısına başvurmalı.(2) 10
b. Dolandırıcılık G ünümüzde en yaygın dolandırıcılık mecrası olarak internet gelmektedir. Çok tercih edilmesinin sebebi tespitinin zor olması dolandırılan kişinin dolandırıldığını anlamasının uzun sürmesi gibi nedenlerdir. Genel olarak dolandırıcılar, internet üzerinden araba yedek parçaları, elektronik cihazlar, cep telefonları, bilgisayar satma vaadiyle insanları kandırıyorlar. Satılacak ürünün fotoğrafları gösterilip verilen hesap numarasına ücreti yatırılması karşılığında malın gönderileceği söyleniyor ve dolandırma işlemi başlıyor. Böyle bir dolandırılmaya maruz kalmamak için güvenli alışveriş siteleri haricinde internette alışveriş yapılmaması ve birebir muhataba girilmemesi önerilen yöntemlerden en etkilisi. Diğer bir yöntem olarak virüs içerikli mail yollamak suretiyle insanların kişisel bilgileri ele geçirilmekte ve bu bilgilerle şantaj yapılmaktadır. Güvenmediğimiz ya da kaynağını bilmediğimiz maillerin açılmaması ve derhal silinmesi gerekmektedir. Ayrıca dolandırıcılar, bilgisayarınıza virüs, trojan, keylogger bulaştırmak vasıtası ile internet bankacılığında kullandığınız şifrelerinizi ele geçirip diledikleri gibi hesaplarınızda oynayabilirler. Bu gibi durumlarla da kalmamak için bilgisayarınızda mutlaka anti-virüs programlarının kurulu olması gerekir. Ayrıca internet bankacılığı kullanırken mutlaka tek kullanımlık şifre kullanılması gerekir. Bu sayede bir işlem için kullandığınız şifre bir dahaki girişinizde değişir ve ele geçirilen sizin bu şifrenizi dolandırıcılar kullanamaz. HUKUKİ MÜCADELE İnternet üzerinden dolandırıcılık için ayrıca bir kanun olmamakla birlikte mevcut Türk Ceza Kanunundaki ilgili maddelerle mücadele edilir. Mağdur olan kimse hemen savcılığa suç duyurusunda bulunmalı ve bir avukattan profesyonel destek almalıdır. Dolandırıcılık, nitelikli suç kapsamına girdiğinden cezası da ağırdır. 11
c. Cinsel İstismar ve Çocuk Pornografisi nternet çocuklara araştıracakları ve keşfedecekleri bir bilgi ortamı, yeni kültürler İ ve yaşamlar ile ufuklarını genişletme olanağı sunarken aynı zamanda çeşitli tehlikeler ile de karşı karşıya kalmaları riskini içinde barındırıyor. Ne yazık ki, İnternetin sunduğu hizmetleri kullanarak cinsel açıdan çocuklardan faydalanmak isteyen kişiler de bu sanal dünyada varlar. Bu kişilerden bazıları, gösterdikleri ilgi, nezaket hatta hediyeler ile aşamalı olarak kandırarak hedef aldıkları çocukları baştan çıkarmayı başarıyorlar. Amaçlarına ulaşmak için gönüllü bir şekilde zaman, para ve enerji harcıyorlar. Çocukların sorunlarını dinleyip onlarla empati kuruyorlar, çocuklar için popüler olan müzik grupları, parçaları ve diğer ilgi alanları hakkında bilgi sahibi oluyorlar. Bu kişiler yavaş yavaş çocukların kendilerini korumak için koydukları yasakları yumuşatmayı başarıp konuşmalarını (mesajlarını) cinsel içerikli boyuta taşıyorlar. Böyle sabırlı bir şekilde amacına ulaşmak için uğraşanların yanında derhal cinsel içerikli konuşmalara girenler de bulunmakta. Bazı suçlular çocukların pornografik görüntülerini toplayıp bu konuların ticaretini yapmaya başlarken bazıları da çocuklar ile yüz yüze görüşebilmenin (buluşabilmenin) peşinde koşuyorlar. Anne ve babaların anlamaları ve bilmeleri gereken, çocukların değiş tokuş edilen görseller (resimler, videolar) veya sohbet aracılığı ile dolaylı olarak kurban durumuna düşürülmeleridir. Kötü niyetli bu kişiler her yaştan, cinsiyetten olabildikleri gibi, meslek sahibi, eğitimli günlük hayatta saygı duyulan kişiler de olabilmektedir. 12
Çocuklar, özellikle de ergenlik çağındaki çocuklar cinsellikle ve cinsel içerikli materyal (resim, video, yazı, vb.) ile daha ilgili ve meraklı olabiliyorlar. Bu nedenle de anne ve babalarından uzaklaşarak dışarıda yeni arkadaşlıklar edinmeye daha hevesli olabiliyorlar. ÇOCUK PORNOGRAFİSİ Ç ocuk pornografisi, kız ve erkek çocuklarının cinsel istismarını içeren filmler ve resimlerden oluşan, uluslararası olarak da yasaklanmış olan zararlı pornografi türüdür. Bu tür filmlerin çekilmesi, üretilmesi, indirilmesi, dağıtılması, paylaşılması cezası ağır bir suçtur. Yine Avrupa Konseyi nin Bilişim Suçları Sözleşmesinde (EC, 2001) çocuk pornografisi, bir küçüğün cinsel olarak kullanılmasını, küçük gibi görünen bir kişinin cinsel olarak kullanılmasını, bir küçüğü temsil eden gerçekçi bir imajın cinsel olarak kullanılmasını görsel olarak içeren pornografik materyaldir şeklinde tanımlanmıştır. Bu tanımda geçen "küçük" den kasıt 18 yaşın altındaki herkestir. Çocuk pornografisi yayınları birçok ülkede yasadışı olmasına rağmen bu sektör büyük bir hızla genişlemektedir. Yılda 2 milyon çocuğun seks kölesi yapıldığı ve pazarın 20 milyar dolara ulaştığı tahmin edilmektedir. Bu durumda sadece polisiye önlemler yetersiz kalmaktadır. Her ne kadar ülkemizde çocuk pornosu ile ilgili durum tam olarak araştırılamamış olsa da internette Google arama motorunda bu isimle yapılan aramalarda Türkiye'den dört şehrin dünya sıralamasında ilk 10 a girmiş olması ülkemizde korku yaratmaktadır. Bu suçtan dolayı tutuklanan bir doktorun anlattıkları çocuk pornosunun neden bir sektör haline geldiğinin nedenlerini açıklayabilmektedir; doktor, on dakikasını harcayarak bir site yaptığını ve bu siteye bir anda binlerce insanın girdiğini, reklam gelirlerinden aldığı ilk çekin beş bin dolarlık olduğunu söylemiştir. 13
Çocuk pornografisinde, en çok telaffuz edilen kavramlardan biri pedofili hastalarıdır. Pedofili, erişkin bir kimsenin, küçük çocukları cinsel açıdan çekici bulması ve onlara cinsel eğilim duyması olarak tanımlanmaktadır. Amerikan Psikoloji Derneği ne göre pedofilinin kriterleri şu şekilde tanımlanmıştır (APAS, 2003) : - En az altı aylık bir süre zarfında, ergenlik çağına henüz girmemiş çocuk veya çocuklara (genellikle 13 yaş ve altı) karşı, cinsel fantezi duyma, cinsel eylemde veya zorlamada bulunma, - Kişinin, psikolojik sorunları nedeniyle bu tür bir eylemde bulunması, - Eylemi gerçekleştiren kişinin, en az 16 yaşında olması ve çocuktan en az 5 yaş büyük olması. Riskleri nasıl azaltabilirsiniz? - Çocuğunuzla cinsel taciz hakkında ve İnternet ortamında oluşabilecek bu tür bir tehlikenin varlığı hakkında konuşmaya çalışın. - En sevdiği siteleri size göstermesini isteyin. Ebeveyn kontrol sistemi programları kullanın. Çocuğunuzun e-posta şifresini kullanarak düzenli olarak e- postalarını kontrol edin. Ancak onun özel hayatına saygı göstermeyi unutmayın. - Çocuğunuza İnternetin sadece sohbet odalarından ibaret olmadığını anlatın, İnternetin daha geniş bir içeriğe sahip olduğunu açıklayın. İnternetteki faydalı siteleri ona öğretin. - Hiçbir zaman İnternette tanıştığı birisiyle gerçek hayatta buluşmaması gerektiğini öğütleyin. EBEVEYNLER İÇİN ÖNEMLİ BİLGİLER - Çocuklar en çok akşam ve gece saatlerinde tehdit altındadırlar. Kötü niyetli kişiler gündüz çoğunlukla işte olduklarından, eve döndüklerinde akşamlarını, istismar edebilecekleri bir çocuk aramakla geçirirler. - Pornografik resimler, tacizciler tarafından baştan çıkarmanın bir aracı olarak kullanılır. Bu resimler çocuk pornosu içerikli de olabilir. Bunun amacı, yetişkinler ile çocukların cinsel ilişkide bulunmalarının normal olduğunu gösterme isteğidir. - Aileler, çocuklarının bu resimleri sadece bilgisayarda değil, CD veya hafıza kartlarında da unutmamalıdırlar. saklayabileceklerini - Çocuk tacizcileri amaçlarına erişmek için ilk başta İnterneti kullansalar da, bir süre sonra telefonla da arayabilirler. - Bunun amacı, çocukla telefon seksi yapmak ya da dışarıda bir görüşme ayarlayabilmektir. - Çocuğunuz telefon numarası vermeye isteksiz de olsa cinsel tacizciler çok kolaylıkla numaralarını verirler. - Eğer çocuğunuz bu numarayı ararsa telefonların arayan numarayı gösterme özelliği sayesinde çocuğun telefon numarasını öğrenebilirler. kolaylıkla 14
- Hiçbir zaman kendi kullanıcı alanlarında telefon numarası, e-posta adresi, ev adresi, okul bilgisi gibi özel ve kişisel bilgileri vermemeleri gerektiği konusunda çocuklarınızı uyarın. - Çocuklarınızla birlikte kullanıcı alanlarındaki ayarları düzenleyin. Yabancıların onlara mesaj iletmelerini engelleyin. Resimlerinin başkalarına iletilebilmesi ayarlarını da kapatın. - Bilmedikleri adreslerden dosya ve resim indirmemeleri konusunda uyarın. 15
d. Kumar ve Yasadışı Bahis Ülkemizde 49 ilde yasa dışı bahis oynatıldığı tespit edilmiştir. Yasadışı bahisle ilgili olarak mahkûmiyetle sonuçlanan kararlar 2010 yılında 580, 2011 yılında 929 dur. Ve oynayanların sadece 129 TL ceza ödemesi caydırıcılığı engelliyor. Bir rapora göre ise Türkiye de internet üzerinde kumar ve bahis oynayanların sayısı 1,5 milyonu bulmaktadır. Milli Piyango İdaresi ne göre Türkiye de online casinoların yıllık cirosu 1 milyar doları aşmış durumda. Üstelik bu paradan vergi de ödenmiyor ve havale kredi kartı gibi yollarla ciddi miktarda para yurtdışına transfer ediliyor. Kumar oynayanlara ve bahisçilere ulaşmak ve ödeme ağından faydalanmak için sanal POS karşılığı Türk bankalarına 10 milyon dolar ücret önerileri götüren şirketlerin olması, Türkiye deki kumar pazarının ulaştığı boyutu gözler önüne sermeye yetiyor. Sanal kumarhanelere bir tık ile girip 10 cent ile oynamaya başlanabiliyor. Buna karşılık üst sınır bulunmuyor. İnternetteki kumar siteleri reklamlarını internetteki siteler üzerinden yapıyor. Hatta yeni kumar bağımlıları oluşturmak için siteler üzerinden eğitim dahi veriliyor. Bazı kumar siteleri yeni başlayanlar için öğrenme amaçlı bile menü bile oluşturmuş durumda. Bazı casinolarda ise cep telefonundan oyun oynanabiliyor bazılarında ise kameralı canlı oyunlarda bayan kurupiyerler kullanılıyor. Bu tür kumarhaneler, o ay içinde kredi kartı dışında yatırılan her paraya bonus veriyor. Bu sayede kredi kartına ödeyecekleri işlem komisyonlarını oyunculara dağıtıyorlar. DİKKAT EDİLMESİ GEREKEN HUSUSLAR Kumar ve yasadışı bahis nedeniyle ülkemizle her yıl onlarca aile parçalanmakta ve küçük yaşta çocuklar kumara alıştırılmaktadır. Milyarlarda lira para ise vergisiz bir şekilde yurtdışına çıkarak ekonomide kayıt dışılığı arttırmaktadır. Bu konuda bilinçli olup çocuklarımızın internet başında kontrolsüz bırakılmaması gerekiyor. Ayrıca güvenli internet paketlerine geçerek korunmak ta mümkündür. 16
e. Terör Pek çok terör örgütü kendilerine üye kazanmak için internetin tercih etmektedir. Saf ve masum gençlerimizi andırarak kendi kötü emellerine alet ediyorlar ve gençlerimizi militanlaştırıyorlar. En modern teknoloji araçlarını da propagandaları için kullanıyor ve şiddet içeren videolar ve nefreti körükleyen mesajlar yayınlıyor. Eğer terör propagandası sırasında terör övülüyorsa, şiddet meşru gösteriliyorsa ve tehdit varsa buna verilecek ceza 1 ile 3 yıl arasındadır. Buna konuya dikkat etmeli ve özellikle çocuklarımızı bilgisayar başında denetimsiz bırakmamalıyız. Güvenli internet paketlerinden birine geçmek bu konuda bir çözüm olabilir. f. Bilgisayar Sabotajı Yetkisiz erişimin aktif sahası olarak da nitelendirilen Bilgisayar Sabotajı, yalnız sisteme erişimle kalmamakla birlikte, eriştiği sistemin içerdiği bilgileri silme veya değiştirme olarak ifade edilir. Fiziksel olarak bilgilerin yok edilmesi veya silinmesi yani bilgilere sanal ortam haricinde yapılan dış etkiler de bilgisayar sabotajına girmektedir. Bir bilgisayara veyahut sisteme yetkisiz erişim sağlayanlar; sadece eriştiği bilgileri incelemekle, kopyalamakla kalmıyor, kendi menfaatleri doğrultusunda bu bilgileri değiştirebiliyor, silebiliyor ya da bu bilgileri kanun dışı kullanmak isteyenlere satabiliyor. Türkiye de Bilgisayar Sabotajı kavramının suç sayılması TCK 243. maddesinin 3.fıkrasının, 244. maddesinin 1 ve 2. maddelerine göre suçtur. Bu suçla karşılaşıldığında hemen savcılığa suç duyurusunda bulunulmalıdır. 17
3. Konu YASAL MEVZUATLAR a. 5651 Sayılı Kanun b. TCK da ilgili Maddeler c. Yönetmelikler ve Genelgeler d. İlgili Kamu Kurumları 18
a. 5651 Sayılı Kanun 5651 Sayılı Kanun İnternet Ortamında Yapılan Yayınların Düzenlenmesi Ve Bu Yayınlar Yoluyla İşlenen Suçlarla Mücadele Edilmesini düzenler. Toplam 14 madde ve 1 geçici maddeden oluşur. Bu kanunu amaç ve kapsamı; İçerik sağlayıcı, yer sağlayıcı, erişim sağlayıcı ve toplu kullanım sağlayıcıların yükümlülük ve sorumlulukları ile internet ortamında işlenen belirli suçlarla içerik, yer ve erişim sağlayıcıları üzerinden mücadeleye ilişkin esas ve usûlleri düzenlemektir. olarak belirtilmiştir. Bu kanunda yer sağlayıcı, içerik sağlayıcı, erişim sağlayıcı, internet toplu kullanım sağlayıcı kavramları tanımlanmış olup bunlara ilişkin yaptırımlar ele alınmaktadır. Bu kanun kapsamında suç sayılan intihara yönlendirme, çocukların cinsel istismarı, uyuşturucu veya uyarıcı madde kullanılmasını kolaylaştırma, sağlık için tehlikeli madde temini, müstehcenlik, fuhuş, kumar, Atatürk aleyhine işlenen suçlar ve bahis ve şans oyunlarının düzenlenmesinde işlenen suçlar suç kapsamına girmektedir. Bu suçlardan biriyi veya birkaçı işlendiğinde İçeriğin yayından çıkartılması, erişimin engellenmesi, idari ve cezai yaptırımlar gibi cezalar öngörülmektedir. b. TCK da İlgili Maddeler TCK nın 243, 244, 245, 246. Maddeleri bilişim alanında işlenen suçları kapsar. Bu suçlar, 1. Hukuka Aykırı Olarak Bilişim Sistemine Girme veya Sistemde Kalma 2. Bilişim Sisteminin İşleyişinin Engellenmesi, Bozulması, Verilerin Yok Edilmesi veya Değiştirilmesi 3. Bilişim Sistemi Aracılığıyla Hukuka Aykırı Yarar Sağlama 4. Banka veya Kredi Kartlarının Kötüye Kullanılması Olarak tanımlanmıştır. 19
c. Yönetmelikler ve Genelgeler Bilişim alanını ilgilendiren yönetmelikler daha çok kuruluşu Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumunu ilgilendiriyor olup, Kanunların verdiği yetkilerin kullanımının esas ve usullerini içermektedir. Bu yönetmelikler şunlardır.: TELEKOMÜNİKASYON KURUMU TARAFINDAN ERİŞİM SAĞLAYICILARA VE YER SAĞLAYICILARA FAALİYET BELGESİVERİLMESİNE İLİŞKİN USUL VE ESASLAR HAKKINDA YÖNETMELİK. İNTERNET TOPLU KULLANIM SAĞLAYICILARI HAKKINDA YÖNETMELİK İNTERNET ORTAMINDA YAPILAN YAYINLARIN DÜZENLENMESİNE DAİR USUL VE ESASLAR HAKKINDA YÖNETMELİK. d. İlgili Kamu Kuruluşları Bilişim alanını düzenleyen en önemli kamu kuruluşu Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumudur. Yetkilendirme, denetleme, uzlaştırma, tüketici haklarını koruma, rekabetin tesisi ve korunması, bilgi teknolojileri, teknik düzenlemeler, spektrum yönetimi ve denetimi bu kurumun başlıca görevleridir. Türkiye deki bütün bilişim alanını kontrol eder ve ilgili kanunları uygular. Bilişim alanında faaliyet gösterecek şirketlerin yetkilendirmesini yapar. 20