Örneğin şirket belirli bir amaç için kurulmuşsa amacın gerçekleşmesi ile faaliyetler sona erdirilir.

Benzer belgeler
ŞİRKETLER MUHASEBESİ DANIŞMANLIK HİZMETLERİ

Bu kişilik ortaklarınkinden tamamen bağımsız bir mal varlığına sahiptir ve bir ticaret unvanına sahip olmak zorundadır.

Paranın satın alma gücünde meydana gelen düşmeler nedeniyle sermayenin yetersiz hale gelmesi

İÇİNDEKİLER. Giriş... 1 BİRİNCİ BÖLÜM ŞİRKETLER HAKKINDA GENEL BİLGİLER

Sorumluluğu sınırlı olmayan ortaklara komandite, sorumluluğu sınırlı olanlara komanditer denir.

Yurt içi ve Yurt dışı müteahhit şirketleri muhasebesi ve raporlama, bütçeleme sistemlerinin kurulması,

Dr. OSMAN EŞGİN ORTAKLIKLARDA TASFİYE İŞLEMLERİNİN TÜRK VERGİ SİSTEMİ AÇISINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ


1- Aşağıda verilenlerden hangisi ticaret şirketlerine uygulanacak mevzuat hükümlerinden

ŞİRKETLER HUKUKU. Şirket, en az 2 kişinin mal ve emeklerini kazanç paylaşmak amacıyla bir araya getirdiği sözleşmeye denir. ŞİRKETLERİN UNSURLARI


MATRAH ARTIRIMINA İLİŞKİN MUHASEBE İŞLEMLERİ

Dr. MURAT KADEROĞLU ANONİM ŞİRKETLERİN İNFİSAHI (DAĞILMASI)

USUL İNCELEMELERİ KİTABI (TEK DÜZEN HESAP PLANI ÇERCEVESİNDE) Doç. Dr. Özgür ÇATIKKAŞ

SGK TEFTİŞİNE İLİŞKİN İŞVEREN REHBERİ

Limited Şirket aşağıdaki nedenlerden birinin gerçekleşmesi ile sonlanır; 1. Esas sözleşmede belirlenmiş ise belirlenen şirket süresinin bitmesi

ANONİM ŞİRKETLERDE TASFİYE MEMURLARININ YERİNE GETİRMEK ZORUNDA OLDUĞU GÖREV VE SORUMLULUKLAR

KOOPERATİF Kooperatif, tüzel kişiliğe haiz olmak üzere ortaklarının belirli ekonomik menfaatlerini ve özellikle meslek ve geçimlerine ait

NO: 2012/96. Limited şirketlerde kar payı avansına ilişkin 509 uncu maddenin üçüncü fıkrasının uygulanacağı

6102 SAYILI YENİ TÜRK TİCARET KANUNUNA (YENİ KANUN) GÖRE ŞİRKET TÜRLERİ, ŞİRKET BİRLEŞMELERİ 1 MURAT KAYKUSUZ 2

Yeni Türk Ticaret Kanunu na Ait Kâr Payı Avansı Dağıtımı Hakkında Tebliğ

6102 SAYILI TÜRK TİCARET KANUNUNUN 376 NCI MADDESİNİN UYGULANMASINA İLİŞKİN USUL VE ESASLAR HAKKINDA TEBLİĞ BİRİNCİ BÖLÜM

T.C. GELİR İDARESİ BAŞKANLIĞI İSTANBUL VERGİ DAİRESİ BAŞKANLIĞI Mükellef Hizmetleri Usul Grup Müdürlüğü

Sirküler no: 100 İstanbul, 10 Ağustos 2012

Kanununun 376 Ncı Maddesinin Uygulanmasına İlişkin Usul Ve Esaslar Hakkında Tebliği yayımlanmıştır.

1.İşletme sahiplerinin varlıklar üzerindeki haklara ne denir? A) Sermaye B) Sermaye payı C) Borçlar D) Para E) Gider

5520 Sayılı Kurumlar Vergisi Kanunu*

-Satış konusunun taşınmaz, iştirak hissesi, kurucu senetleri,intifa senetleri, rüçhan hakkı olması,

Trakya Kalkınma Ajansı. Şirket Kurulması İşlem Basamakları

KASA MEVCUDU VE ORTAKLARDAN ALACAKLARA İLİŞKİN HAKLARINDA VERGİ İNCELEMESİ YAPILAN MÜKELLEFLERLE İLGİLİ 6552 SAYILI KANUN KAPSAMINDA DEĞERLENDİRME

Resmi Gazete Tarihi: Resmi Gazete Sayısı: 28513

Staja Baþlama Ticaret Hukuku Çýkmýþ Soru ve Cevap Gönderen : guliz - 12/05/ :31

MUHASEBE UYGULAMALARI

VERGİ AFFI TAKVİMİ sayılı Askerlik Kanunu, - Mülga 5539 sayılı Karayolları Genel Müdürlüğü Kuruluş ve

: Matrah Arttırımı ve İşletme Kayıtlarının Düzeltilmesi

KONU : KÂR PAYI AVANSI DAĞITIMI HAKKINDA TEBLİĞ YAYIMLANDI

Kâr Payı Avansı Dağıtım ve Vergilendirilmesi

ŞIRKET YÖNETIMININ BELIRLENMESI

Yeni TTK na Göre Şirket Birleşmeleri ve Bölünmeleri. Mustafa TAN E. Gelirler Başkontrolörü YMM

BAZI VARLIKLARIN MİLLİ EKONOMİYE KAZANDIRILMASI HAKKINDA KANUN

yapılmasına karar verilmiştir. (Kar dağıtımında GV Stopaj Oranı %15 dir.)

A MUHASEBE KPSS/1-AB-PS/ Kayıtlarında nâzım hesapları kullanan bir işletmenin, 1. I. Amortisman ayrılması

Sermaye Piyasası Kurulu ve Sanayi ve Ticaret Bakanlığı İç Ticaret Genel Müdürlüğün den gerekli izinleri alınan; Ana sözleşmemizin

FİNANSAL MUHASEBE I DERSİ ARA SINAVI

GENEL MUHASEBE SORULARI

: Matrah Arttırımı ve İşletme Kayıtlarının Düzeltilmesi

SİRKÜLER 2012/50. : Kâr Payı Avansı Dağıtımı Hakkında Tebliğ Yayımlandı.

ŞİRKETLER MUHASEBESİ. Öğr.Gör. Şebnem ADA

AVUKATLIK ORTAKLIĞI TĐP ANA SÖZLEŞMESĐ 1 (Yabancı Ortaklıklar Đçin)...Danışmanlık Hizmetleri Avukatlık Ortaklığı Ana Sözleşmesi

VERGİ VE DİĞER BAZI ALACAKLARIN YENİDEN YAPILANDIRILMASINA İLİŞKİN 7143 SAYILI KANUN GENEL TEBLİĞİ (SERİ NO: 2)

BAZI ALACAKLARIN YENİDEN YAPILANDIRILMASINA DAİR 7020 SAYILI KANUN GENEL TEBLİĞİ (SERİ NO: 2)

2013 TEMMUZ VE ÖNCESİ TARİH BASKILI KONUT YAPI KOOPERATİFÇİLİĞİ DERS KİTABINA İLİŞKİN DÜZELTME CETVELİ

KAYA 1 DÖNEN VARLIKLAR 20 TİCARİ ALACAKLAR

YENİ TÜRK TİCARET KANUNU NA GÖRE TÜR DEĞİŞTİRME - III. Av. Nur Işın KÖROĞLU ERYİĞİT HUKUK BÜROSU / ANKARA

Ö z e t B ü l t e n Tarih : Sayı : 2019/4

DENET VERGİ DUYURU. BDO Yayıncılık A.Ş. ŞİRKET ORTAK VE YÖNETİCİLERİNİN SİGORTALILIĞI VE BİLDİRİMLERİ

ŞİRKET TÜRLERİ. Almanya da söz konusu şirket türleri şunlardır: ADİ (KOLLEKTİF) ŞİRKET -GbR- KOLLEKTİF ORTAKLIK ŞİRKETİ -ohg- ŞAHIS ŞİRKETLERİ

AKTİF AKADEMİ EĞİTİM MERKEZİ /3. DÖNEM SERBEST MUHASEBECİ MALİ MÜŞAVİRLİK SINAVI FİNANSAL MUHASEBE SINAVI SORULARI


Konkordato - Konkordato Komiserliği Prof. Dr. Münir Şakrak

KAR PAYI AVANS DAĞITIMI

GENELGE NO: 14/108 İstanbul,

KÂR PAYI AVANSI DAĞITIMI HAKKINDA TEBLİĞDE DEĞİŞİKLİK YAPILDI

Sayı : 2014/203 6 Tarih : Ö Z E L B Ü L T E N KAR PAYI AVANSI DAĞITIMI

ANONİM ŞİRKET KAVRAMI VE KURULUŞ SÜRECİ

ADİ ORTAKLIK SÖZLEŞMESİ. Stj. Av. Müge BOSTAN ERYİĞİT HUKUK BÜROSU/ANKARA

Bir ticaret unvanına "Türk", "Türkiye", "Cumhuriyet" ve "Milli" kelimeleri yalın, sade ve eksiz olarak; Bakanlar Kurulu kararıyla konulabilir.

İŞLETME KAYITLARININ DÜZELTİLMESİ

Limited Şirketlerin Kuruluş İşlemleri İçin Gerekli Belgeler,

DEFTER TUTMA MÜKELLEFİYETİ VE TASDİK ZAMANLARI

Gümrük ve Ticaret Bakanlığından: KÂR PAYI AVANSI DAĞITIMI HAKKINDA TEBLĠĞ BĠRĠNCĠ BÖLÜM

Kasadaki para ,- Mevcut giyim eşyaları ,- A Bankası ndaki ticari mevduat ,- Giyim eşyaları için ödenen KDV 6.

İstanbul, SiRKÜLER 2016/05 KONU : 1-KAMU ALACAKLARININ YENİDEN YAPILANDIRILMASI

Sayılı KANUNUNDA YAPILAN DEĞİŞİKLİKLER

2014 TTK UYGULAMA TAKVİMİ

denetim mali müşavirlik hizmetleri

SİRKÜLER (2018/60) İşletmelerinde fiilen bulunduğu halde kayıtlarında görülmeyen, Kayıtlarda yer aldığı halde işletmede fiilen bulunmayan,

Tasfiye Edilmiş Kurumlar Vergisi Mükelleflerine Ceza Kesilebilir mi? 12 Ağustos 2015

Yapılan bu açıklamalar ve yasal düzenlemeler ışığında somut olaya gelince;

Kollektif şirket sözleşmesi yazılı şekle tabidir, sözleşmedeki imzaların noterce tasdiki şarttır.

A MUHASEBE KPSS-AB-PS/ İşletmede satılan ticari mallar maliyeti tutarı kaç YTL dir? SORULARI AŞAĞIDAKİ BİLGİLERE GÖRE CEVAPLAYINIZ.

/101-1 MÜCBİR SEBEP HALİ DOLAYISIYLA VERİLMEYEN BEYAN VE BİLDİRİMLERİN, 31 AĞUSTOS 2018 TARİHİNE KADAR VERİLMESİ GEREKMEKTEDİR

VAKA (Dönemsonu Sınavı Uygulaması - 2)

5811 Sayılı Bazı Varlıkların Milli Ekonomiye Kazandırılması Hakkında Kanunda 5917 Sayılı Kanunla Yapılan Değişiklikler

7143 VERGİ VE DİĞER BAZI ALACAKLARIN YAPILANDIRMASI KANUNU MATRAH VE VERGİ ARTIRIMI

ANONİM ŞİRKETLERDE TASFİYE

ödenecek vergiler yedekler dağıtılacak kar payları hisse başına kar payı

6102 Sayılı Türk Ticaret Kanunu nun 376. Maddesinin uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar hakkında tebliğ yayımlanmıştır.

ANIL YEMİNLİ MALİ MÜŞAVİRLİK VE BAĞIMSIZ DENETİM ANONİM ŞİRKETİ

SİRKÜLER NO: POZ-2008 / 61 İST,

GELİR VERGİSİNE TABİ MÜKELLEFLERE GÖRE; KURUMLAR VERGİSİ MÜKELLEFLERİNİN VERGİSEL AVANTAJLARI TÜR DEĞİŞTİRME

BAŞKENT KARİYER KPSS-A KPSS-B ADLİ-İDARİ HAKİMLİK KAYMAKAMLIK SAYIŞTAY DENETÇİLİĞİ KURUM SINAVLARINA HAZIRLIK ALES-DGS KURS VE YAYINLARI

2.000 V.Özkaynaklar 500 Sermaye Ödenmemiş Sermaye (2.000) Aktif Toplamı Pasif Toplamı 2.000

C) I-II-III D) IV-III

86 SERİ NO'LU GİDER VERGİLERİ GENEL TEBLİĞ TASLAĞI

Duyuru : 2016/ DUYURU (Sadece Müşterilerimiz içindir)

TASFİYEYE GİREN KURUMLARDA BEYANNAME VERME SÜRELERİ

Özet, yaprak test, deneme sınavı ders malzemelerine ANADOLUM ekampüs Sistemin'nden ( ulaşabilirsiniz. 19.

T.C. MİLLÎ EĞİTİM BAKANLIĞI MEGEP (MESLEKİ EĞİTİM VE ÖĞRETİM SİSTEMİNİN GÜÇLENDİRİLMESİ PROJESİ) MUHASEBE FİNANSMAN ŞİRKET KAPANIŞ İŞLEMLERİ

Transkript:

ŞİRKETLERDE TASFİYE İşletmeler belirli bir amaç için kurulurlar. İşletmelerin bazıları belirlenen amaçlara ulaştıkları için bazıları kuruluş amaçlarına ulaşamadıkları, ulaşmaları olanaksız hale gelmesi veya diğer ekonomik ve yasal nedenlerle faaliyetlerine son verir. Tasfiye işletmelerin faaliyetlerine son vermesidir. Tasfiye kavramı, bir şirketin varlıklarını nakite çevirmesi, alacaklarını tahsil etmesi borçlarını ödemesi ve kalan tutar varsa ortaklara dağıtılması işlemidir. Şirketler faaliyetlerini sona erdirme kararı verdiklerinde artık ekonomik ömürlerini tamamlama aşamasına gelmiş olurlar. Şirketlerin faaliyetlerini sona erdirmesi iki şekilde olur, Dağılma (infisah) Dağıtılma (fesih) Dağılma, bir şirketin elde olmayan nedenlerle faaliyetlerine son verilmedir. Şirket sözleşmesinde ya da yasada öngörülen bir nedenin gerçekleşmesi sonucu şirket faaliyetlerinin kendiliğinden sona ermesidir. Örneğin şirket belirli bir amaç için kurulmuşsa amacın gerçekleşmesi ile faaliyetler sona erdirilir. Dağıtılma ise şirketin faaliyetlerinin sona erdirilmesidir. Buradaki faaliyetlerin sona ermesi kendiliğinden olmamaktadır. Ortakların, kamu otoritesinin ya da mahkemenin aldığı bir kararla faaliyetler sona erdirilir. Kollektif ve komandit şirketler şahıs şirketleri olup tasfiyesi ile ilgili hükümler büyük oranda benzerdir. Aynı şekilde sermaye şirketleri anonim, limited ve sermayesi paylara bölünmüş komandit şirket tasfiyesi ile ilgili hükümlerde benzerdir. Bu nedenle tasfiye işlemi iki başlık altında ele alınabilir; Şahıs Şirketlerinde Tasfiye Sermaye Şirketlerinde Tasfiye 1 ŞAHIS ŞİRKETLERİNDE TASFİYE Kollektif şirketler ile komandit şirketler şahıs şirketleridir. Tasfiye ile ilgili hükümler her iki şirket içinde benzerdir. Şahıs şirketleri çeşitli nedenlerden dolayı tasfiye olurlar. Tasfiye nedenleri Türk Ticaret Kanunu ve Borçlar Kanunu nda sayılmıştır. Bunları şöyle sıralayabiliriz; Şirket ortaklarının aldığı dağılma kararı, Şirkettin başka bir şirketle birleşmesi, Şirketin sözleşmesinde belirlenmiş amaca ulaşmış olması, Şirketin sözleşmesinde belirlenmiş amaca ulaşma olanağının kalmaması, Konkordato ile sonuçlanmış olsa bile şirketin iflası, Şirket sözleşmesinde belirlenen sürenin dolması, Şirketin sermayesinin tamamının ya da üçte ikisinin yok olması durumunda ortakların sermayenin tamamlanmasına ya da kalan sermaye ile faaliyetlere devam edilmesine karar almamış olması, Şirket ortaklarından birisinin iflas etmiş olması, Ortak sayısının ikinin altına inmesi, Şirket ortaklarından birinin ölümü, Şirketin dağılmasına mahkemece karar verilmiş olması, Bir ortağın üzerine düşen görevi yerine getirmemesi, Bir ortağın herhangi bir nedenle iş yapma kabiliyetini ve yeteneğini kaybetmesi,

Bir ortağın kişisel yarar sağlayıp şirketin unvanını ve varlıklarını kötüye kullanması, Bir alacaklının mahkemeden fesih isteğinde bulunması, Ortaklardan birisinin şirketin yönetiminde ve hesaplarında bilinçli olarak yanlışlık yapması, Komandit şirketler açısından bazı özel durumlar vardır. Komandit şirketler de komandite ortak (sınırsız sorumlu ortak) şirketten ayrılması halinde şirket sona erer. Komandit şirketlerde komandite ortak sınırsız sorumlu, komanditer ortak sınırlı sorumludur. Diğer yandan şirket sözleşmesinde aksine bir hüküm bulunmadıkça komanditerin ölümü veya kısıtlanması şirketin sona ermesi sonucunu doğurmaz. Komanditer ortağın hakları mirasçılarına geçer. Diğer yandan Kollektif şirketlerde otakların sorumluluğu sınırsızdır. Ancak komanditer ortak koyduğu sermaye ile sorumludur. Şahıs Şirketlerinde Tasfiye İşlemleri Kollektif ve komandit şirketlerde tasfiye süreci benzerdir. Kollektif şirketlerin sona ermesine, tasfiyesine ilişkin hükümleri komandit şirketlerde de uygulanır. Kollektif şirketlerde tasfiyeye başlayabilmek için öncelikle şirketin tasfiyesine ilişkin karar almak gerekir. Tasfiye sürecini yönetmek ve tasfiye işlemlerini gerçekleştirmek için tasfiye memuru atanır. Ortaklardan birisinin tasfiye memuru olarak görevlendirilmesi de mümkündür. Kollektif şirket tasfiyesine ilişkin hükümler Türk Ticaret Kanunu 267-303 maddelerinde düzenlenmiştir. Diğer yandan TTK m.328 de komandit şirketlerin tasfiyesinde Kollektif şirketlere ait hükümlerin uygulanacağı belirtilmiştir. 2 Kollektif şirketin tasfiyesi, iflas dışındaki sona erme hâllerinde tasfiye memurlarına aittir. Tasfiye memurları şirket sözleşmesiyle, şirketin devamı sırasında veya sona ermesinden sonra ortakların oybirliğiyle seçilir. Şirket ortaklarının da tasfiye memuru olarak görevlendirilmesi mümkündür. Bununla beraber ortaklardan birinin istemi üzerine şirketin merkezinin bulunduğu yerdeki ticaret mahkemesi, tasfiye hâlindeki şirket için bir veya birkaç tasfiye memuru atar. Tasfiye hâline giren şirket, tüzel kişiliğini korur ve ticaret unvanına tasfiye hâlinde ibaresini eklenir. Tasfiye memurları, tasfiye hâlinde bulunan şirketin bütün mal ve haklarının korunması için basiretli bir iş adamı gibi gerekli önlemleri almakla ve tasfiyeyi olabildiğince en kısa zamanda bitirmekle yükümlüdür. Tasfiye memurları, şirket adına karlı da olsa yeni bir işe başlayamazlar, karar alamazlar. Ancak şirketin faaliyette bulunduğu dönemde başlanmış olup da henüz sonuçlandırılmamış olan iş ve işlemleri tamamlamaları gerekmektedir. Ortaklar oybirliğiyle karar vermedikçe, tasfiye memurları önemli miktardaki şirket varlıklarını toptan satamazlar; ancak oybirliğinin sağlanamadığı hâllerde mahkeme toptan satışa karar verebilir. Tasfiye memurları, tasfiye sırasında elde edilen paraların bin Türk Lirasından fazlasını, mahkemece belirlenecek bir bankaya, şirket adına yatırırlar. Tasfiye hâlinde bulunan bir Kollektif şirketin vadesi henüz gelmemiş olan borçlarını tasfiye memurları ıskonto uygulayarak derhâl ödemeye ve alacaklılar da bu ödeme tarzını kabule zorunludurlar. Bir Kollektif şirketin varlığı, borçlarının tamamına yetmediği takdirde, kalan şirket borçlarının ödenmesini sağlamak için tasfiye memurları ortaklara başvururlar. Tasfiye memurları, alacaklıların ve ortakların ilerde doğması muhtemel hak ve alacaklarına yetecek tutarı alıkoymak şartıyla, mevcut parayı geçici olarak ortaklar arasında dağıtabilirler.

Şirketin net varlığı, şirket sözleşmesine veya sonradan verilecek karara göre, tasfiye memurları tarafından dağıtılır. Sözleşmede aksine hüküm veya ortakların kararı bulunmadığı takdirde dağıtma para olarak yapılır. Tasfiyesine karar alınan şirketin normal faaliyet dönemi sona erer. Şirket tasfiye dönemine girmiş olur. Bu sebeple şirketin ismi aynı kalır ancak isminin başına tasfiye halindeki ibaresi eklenir. Örneğin Solmaz Kollektif Şirketinin tasfiyesine karar alınmışsa artık şirketin adı şöyle olacaktır. Tasfiye Halindeki Solmaz Kollektif Şirketi olur. Tasfiye memuru şirketi temsil yetkisine sahiptir. Yani tasfiye halindeki bir şirkette artık ortakların temsil yetkisi kalmamaktadır. Bu yetki tasfiye memuruna geçer. Tasfiye memuru şirketin tasfiye işlemlerini kısa sürede bitirmelidir. Ancak tasfiye işlemleri sırasında şirketin çıkarlarını korumak, işlemleri şirketin yararına olacak şekilde yürütmesi gerekir. Tasfiye memurunun yapacağı işlemler özet olarak şöyle sıralayabilir; Tasfiyeye başlamadan önce, şirketin envanterini yapar ve Tasfiyeye Başlama Bilançosu nu çıkarır. Şirketin tutması gereken defterleri tutar. Şirketin henüz sonuca bağlanmamış işlerini tamamlar. Ancak tasfiyenin gerçekleşmesi ile ilgili olmayan işler yapamaz. Alacakları tahsil eder. Zamanı gelmemiş alacaların vadesi gelmemiş alacakların vadesini beklemeden peşin değerleri (ıskontolu değer) üzerinden tahsil eder. Mevcutları paraya çevirir. Taşınabilir (menkul) mallar pazarlıkla ve açık artırma ile satılır. Taşınmazlar (gayrimenkuller) açık artırma ile satılabilir. Ortaklar oybirliği ile karar vermedikçe mallar toptan satılamaz. 3 Şirketin borçlarını öder, taahhütlerini yerine getirir. Vadesi gelmemiş borçları peşin değer (ıskontolu değer) üzerinden öder. Alacaklılar peşin değeri kabul etmek zorundadır. Tasfiye sonunda Tasfiye Sonu Bilançosu düzenler. Bu bilançoya göre her bir ortağın şirketten alacağını hesaplar ve nakit olarak öder. Eğer şirketin paraya çevrilen mevcutları ve alacakları şirketin borçlarını ödemeye yetmezse kalan kısım için ortaklara başvurur. Tasfiye işlemleri bittikten sonra, tutulan muhasebe defterlerini ortaklardan birisine ya da notere teslim eder. Şirketin ticaret unvanının ticaret sicilinden silinmesi için gerekli işlemleri yapar; tasfiye işlemlerinin bittiğini ve şirketin kapandığını vergi dairesine ve ilgili diğer kurumlara yasal süre içinde bildirir. Diğer yandan şirketin tasfiye edilmesi ile yükümlü olan tasfiye memurlarının görevi, ortakların oybirliği ile alacakları karar ya da mahkemece sona erdirilebilir. Ayrıca tasfiye memurlarının yetkileri ortakların oybirliği ile alacağı kararla ya da mahkemece kısıtlanabilir. Yaptıkları işler dolayısıyla üçüncü kişilere ve ortaklara verdikleri zararlardan sorumludurlar. Ortaklar arasından seçilmiş tasfiye memurları ücret alamazlar. Ücret alabilmeleri için sözleşmede hüküm bulunması ya da sonradan ücret alabileceğine dair karar alınması gerekir. ŞAHIS ŞİRKETLERİNDE TASFİYE İŞLEMLERİNİN MUHASEBE KAYITLARI Tasfiye memurları tasfiye işlemleri için gerekli defterleri tutmak zorundadırlar (TTK md.227). Tasfiye işlemlerine ilişkin muhasebe kayıtları, tasfiye memurunun tasdik ettireceği yeni defterlere ya da şirketin eski defterlerine yapılabilir. Tasfiye memuru, tasfiye işlemlerine ilişkin muhasebe kayıtlarını şirket defterlerinden ayrı defterler üzerinde yapması durumunda, gerekli kayıtların şirket defterlerinde de yapılmasına olanak sağlamak üzere yaptığı işler hakkında şirketteki ilgililere bilgi vermekle yükümlüdür.

Tasfiye işlemlerinde muhasebe uygulamaları şöyle sıralanabilir; Tasfiyeye başlama bilançosu hazırlanır. Yasal defterler tutulur. Alacaklar tahsil edilir. Borçlar ödenir. Verilmesi gereken beyannameler verilir. Tasfiye sonu bilançosu çıkarılır. Tasfiye sonu kalan tutar ortaklara ödenir ve hesaplar kapatılır. Defterler bir ortağa ya da notere teslim edilir. Örnek: Ali Durmaz ve Ortakları Kollektif Şirketi 15.02.20xx tarihinde, ortaklar oybirliği ile şirketin dağılması kararı almışlardır. Ortak Ali Durmaz tasfiye memuru olarak seçilmiştir. Şirketin sermayesi 42.000 olup ortakların sermaye payları aşağıdaki gibidir. Ortaklar Sermaye Payları Ali Durmaz 28.000 Veli Koşmaz 14.000 Tasfiye memuru olarak seçilen Ali Durmaz Tasfiyeye Başlama Bilançosu nu düzenlemiş ve tasfiyeye başlamıştır. 4 Şirketin tasfiyeye başlama Bilançosu aşağıdaki gibidir.

Tasfiye işlemleri ile ilgili bilgiler şöyledir; Kasadaki paranın tamamı Ziraat bankasındaki hesaba yatırılmıştır. Müşterilerden olan alacaklar 36.000 olarak tahsil edilmiştir. Ticari mallar 80.000 + KDV(%18) satılmıştır Demirbaşlar 10.000 + KDV (%18) satılmıştır. Bankalara olan kredi faizi ile birlikte 74.000 olarak ödenmiştir ( 4.000 faiz). Borç senetleri 44.000 peşin değer (ıskontolu) üzerinden ödenmiştir. Farklı tarihlerde 4.000 tasfiye ile ilgili gider ve 720 KDV ödenmiştir. KDV ile ilgili işlemler yapılmış ve KDV den dolayı oluşan borç vergi dairesine bildirilmiş ve ödenmiştir. 30.06.20XX tarihinde tasfiye işlemleri sonuçlandırılmış ve tasfiye sonucu kalan para ortaklara sermaye paylarına oranlı olarak dağıtılmış ve ödenmiştir. Yapılacak işlemler şöyle sıralanabilir; Öncelikle tasfiye bilançosuna dayanarak açılış kayıtları yapılmalıdır. Sonra tasfiye işlemlerine ilişkin muhasebe kayıtları yapılır. Tasfiye sonu bilançosu düzenlenir. Tasfiye bilançosundaki kalan ortaklara dağıtılır ve ödenir. 5

6

7

8

9 Tasfiye Sonu Bilançosu Tasfiye sonrası 4.000 kar olmuştur. Ancak tasfiyeye başlama bilançosunda şirketin t2.000 zararı vardır. Zarar kardan mahsup edildikten sonra şirketin 2.000 karı kalmıştır. Bu aşamada yapılacak işlem kar ortakların sermaye paylarına oranlı bir şekilde dağıtmaktır.

Bunun için yararlanacağımız formül şöyledir; Ortağın Sermaye Payı Ortağa Düşen Kar Payı = --------------------------------- x Kar Şirket Sermayesi 28.000 Ortak Ali Durmaz Kar Payı= -------------- x 2.000 = 1.334 42.000 14.000 Ortak Veli Koşmaz Kar Payı= -------------- x 2.000 = 666 42.000 Tasfiye Sonu Kayıtları 10

Büyük Defter Kayıtları Artık ortaklar paralarını almışlardır. Şirketin defterlerinde açık hiçbir hesap kalmamıştır. 11 Hesapların tamamı kapanmış ve tasfiye işlemi tamamlanmıştır. Dersimizde Burada Şimdilik burada Son bulmaktadır. Haftaya Sermaye şirketlerinin tasfiye nedenleri ve sürecini inceleyeceğiz.

12 SERMAYE ŞİRKETLERİNDE TASFİYE Anonim şirketler, limited şirketler ve sermayesi paylara bölünmüş komandit şirketler sermaye şirketleridir. Sermaye şirketlerinin çeşitli nedenlerle ekonomik faaliyetleri sona erer ve tasfiye edilirler. Sermaye şirketlerinin tasfiye edilmesi dağılma (infisah) veya dağıtılma (fesih) şekilde olur. Sermaye şirketlerinin tasfiye nedenleri ve süreci büyük benzerlikler gösterir. Sermaye Şirketlerinde Dağılma ve Dağıtılma Nedenleri Anonim şirket açısından aşağıdaki hallerdir: a. Sürenin sona ermesine rağmen işlere fiilen devam etmek suretiyle belirsiz süreli hâle gelmemişse, esas sözleşmede öngörülen sürenin sona ermesiyle, b. İşletme konusunun gerçekleşmesiyle veya gerçekleşmesinin imkânsız hâle gelmesiyle, c. Esas sözleşmede öngörülmüş herhangi bir sona erme sebebinin gerçekleşmesiyle, d. Alınan genel kurul kararıyla, e. İflasına karar verilmesiyle, f. Kanunlarda öngörülen diğer hâllerde, sona erer (TTK. 529). Sona eren anonim şirket tasfiye hâline girer ve tasfiye hâlindeki şirket, pay sahipleriyle olan ilişkileri de dâhil, tasfiye sonuna kadar tüzel kişiliğini korur ve ticaret unvanını tasfiye hâlinde ibaresi eklenmiş olarak kullanır. Bu hâlde organlarının yetkileri tasfiye amacıyla sınırlıdır (TTK 533). Anonim Şirket tasfiye hâline girince, organların görev ve yetkileri, tasfiyenin yapılabilmesi için zorunlu olan, ancak nitelikleri gereği tasfiye memurlarınca yapılamayan işlemlere özgülenir. Tasfiye işlerinin gereklerinden olan hususlar hakkında karar vermek üzere genel kurul tasfiye memurları tarafından toplantıya çağrılır (TTK 535). Limited şirketlerin dağılma ya da dağıtılma nedenlerin bazıları şöyle sıralanabilir; Sözleşmede belirtilen nedenlerle, (sürenin dolması gibi) Şirketin amacına ulaşması ya da ulaşama olanağının kalmaması, Genel Kurul Kararı ile Ortaklardan birinin talebi üzerine haklı nedenlerden dolayı mahkeme kararıyla, Şirketin başka bir şirketle birleşmesi Şirketin iflasına karar verilmesi, Kanunda öngörülen diğer sona erme hâllerinde. Limited şirketlerde tasfiye usulü ile tasfiyede şirket organlarının yetkileri hakkında anonim şirketlere ilişkin hükümler uygulanır (TTK 643). Sermaye Şirketlerinde Tasfiye İşlemleri Faaliyeti sona eren bir şirket tasfiye dönemine girer. Aynı tarihte tasfiye dönemi başlar. Şirketin ismi aynı kalır ve başına Tasfiye Halindeki.. ibaresi eklenir. Tasfiye işlemlerine başlayabilmek için her şeyden önce tasfiye memuru atanmış olması gerekir. Tasfiye memurları ana sözleşmede belirlenmiş olabileceği gibi genel kurul kararı ile de atanabilirler. Bu yolla tasfiye memuru atanmamışsa tasfiye işlemlerini yönetim kurulu yürütür. Şirketin feshine mahkemenin karar verdiği hâllerde tasfiye memuru mahkemece atanır. Temsile yetkili tasfiye memurlarından en az birinin Türk vatandaşı olması ve yerleşim yerinin Türkiye de bulunması şarttır. Yönetim kurulu tasfiye memurunu tescil ve ilan ettirmekle yükümlüdür. Ayrıca şirketin tasfiye sürecine girdiği de tescil ve ilan edilir. İlan 3 defa birer hafta arayla yapılır. Şirketten alacaklı olanların belgeleriyle birlikte 1 yıl içinde şirkete başvurmaları istenir. Tasfiye aşamasında, tasfiye memuru basiretli bir iş adamı gibi davranarak ve şirketin mal varlığını koruması gerekir.

13 Tasfiye memurunun görev ve yetkilerini şöyle sıralayabiliriz; Tasfiyeye başlamadan önce, şirketin envanterini yapar ve Tasfiyeye Başlama Bilançosu nu çıkarır. Şirketin tutması gereken defterleri tutar. Hazırladığı bilançoyu genel kurulun onayına sunar. Şirketten alacaklı olanları haberdar eder. Varlıkları nakite çevirir. Alacakları tahsil eder. Şirketin borçlarını öder. Şirket mal varlığının borçları karşılayamaması durumunda mahkemeye başvurarak iflasını ister Ödenmesi gereken vergileri öder. Tasfiye sonunda Tasfiye Sonu Bilançosu düzenler. Tasfiye sonucu kalan değerleri ortaklara dağıtır. Tasfiye işlemleri bittikten sonra, tutulan muhasebe defterlerini notere teslim eder. Şirketin ticaret unvanının ticaret sicilinden silinmesi için gerekli işlemleri yapar. Tasfiyenin sonunda defterler ve tasfiyeye ilişkin olanlar da dâhil, belgeler saklanır. Tasfiyenin sona ermesi üzerine şirkete ait ticaret unvanının sicilden silinmesi tasfiye memurları tarafından sicil müdürlüğünden istenir. İstem üzerine silinme tescil ve ilan edilir. Sermaye Şirketlerinde Tasfiye İşlemlerinin Muhasebe Kayıtları Tasfiye sürecine girmiş bir şirket için artık bir faaliyet dönemi değil bir tasfiye dönemi söz konusu olur. Tasfiye dönemi şirketin tasfiye durumuna girdiği tarihte başlar. Sermaye şirketlerinde tasfiye süreci bir yıl içinde yapılabileceği gibi bir yıldan daha uzun da sürebilir. Her takvim yılı bağımsız bir tasfiye dönemi sayılır. Her tasfiye dönemi sonunda tasfiye memuru bilanço ve gelir tablosu düzenlemek zorundadır. Buna göre eğer tasfiye karı oluşmuşsa, kar üzerinden kurumlar vergisi hesaplayarak vergi dairesine bildirir ve kurumlar vergisini öder. Tasfiye süreci boyunca bu işlemleri yapar. Bir anonim ya da limited şirketin tasfiye işlemleri aynı takvim yılı içinde sonuçlandığında, tasfiye sonu bilançosunun düzenleme tarihinden itibaren 15 gün içinde tasfiye beyannamesi vergi dairesine verilir. Tasfiye karı oluşmuşsa bu kurumlar vergisi matrahını oluşturur. Tasfiyenin birden fazla yıl sürmesi durumunda her tasfiye dönemi sonunda tasfiye karı ya da zararı bulunur. Tasfiye dönemini izleyen 4.ay içinde vergi dairesine beyanname ile bildirilir. Karlı tasfiye döneminde tahakkuk eden vergiler ödenir. Gerçek tasfiye karı veya zararı tasfiye işlemlerinin tamamlanması ile bulunacaktır. Tasfiye süreci tamamlandığında sonuç olarak tasfiye sürecini karlı ya da zararlı olmasına göre gerekli işlemleri yapar. Karlı ise ödemesi gereken kurumlar vergisini öder, zararlı bir sonuç olmuşsa daha önce ödemiş olduğu vergilerin iadesini vergi dairesinden ister. Tasfiye sürecinde yapılacak muhasebe işlemleri kısaca şöyle sıralanabilir; Tasfiyeye başlama bilançosu düzenlenir. Tasfiyeye başlama bilançosuna dayanarak yevmiye defterinde açılış kayıtları yapılır. Tasfiye dönemindeki yevmiye ve büyük defter kayıtları yapılır. Tasfiye sonu bilançosu düzenlenir. Tasfiye sonu kapanış işlemleri yapılır. Örnek: Güneş Sanayi ve Ticaret Anonim Şirketi. Tarihli genel kurul toplantısında şirketin dağılması kararı alınmıştır. Şirketin tasfiyesi için tasfiye memuru atanmıştır. Şirketin tasfiyesi için gerekli yasal formaliteler yerine getirilmiştir. Tasfiye memuru göreve başlamış ve aşağıdaki tasfiyeye başlama bilançosunu düzenlemiştir.

14 Tasfiye işlemleri ile ilgili bilgiler şöyledir; Kasadaki paranın tamamı Ziraat Bankasındaki hesaba yatırılmıştır. Müşterilerden olan alacaklar 72.000 olarak tahsil edilmiştir. Alacak senetleri 100.000 peşin değer üzerinden tahsil edilmiştir. Şüpheli ticari alacakların ancak 8.000 si tahsil edilebilmiştir. Ticari mallar 240.000 +KDV (%18) satılmıştır. Makineler 360.000 +KDV (%18) satılmıştır. Bankalara olan kredi faizi ile birlikte 260.000 olarak ödenmiştir. ( 20.000 faiz) Satıcılara olan borç bilançoda görülen değer üzerinden ödenmiştir. Borç senetleri 160.000 peşin değer (ıskontolu) üzerinden ödenmiştir. Farklı tarihlerde 20.000 tasfiye ile ilgili gider ve 3.600 KDV ödenmiştir. KDV ile ilgili işlemler yapılmış ve KDV den dolayı oluşan borç vergi dairesine bildirilmiş ve ödenmiştir. - tarihinde tasfiye işlemleri sonuçlandırılmış ve tasfiye sonucu kalan para ortaklara sermaye paylarına oranlı olarak dağıtılmış ve ödenmiştir. Yukarıda ki bilgilere dayanarak şirketin tasfiye işlemlerine ilişkin muhasebe kayıtları için Yapılacak işlemler şöyle sıralanabilir; Öncelikle tasfiye bilançosuna dayanarak açılış kayıtları yapılmalıdır. Sonra tasfiye işlemlerine ilişkin muhasebe kayıtları yapılır. Tasfiye sonu bilançosu düzenlenir. Tasfiye sonu bilançosundaki kalan değerler ortaklara dağıtılır ve ödenir. Yevmiye Defteri Kayıtları

15

16

17

18 Büyük defter kayıtları

19

20

Tasfiye sonrası 10.000 kar olmuştur. Şirketin tasfiye karı çıktığı için şirket bu kâr payı üzerinden kurumlar vergisini hesaplayıp ve ödeyecektir. Kurumlar Vergisinin Hesaplanması Kurumlar Vergisi = Tasfiye karı x Kurumlar vergisi oranı Kurumlar Vergisi = 40.000 x % 20 = 8.000 Tasfiye Sonu Bilançosu 21 Tasfiye sonu bilançosu çıkarıldıktan sonra yapılacak işlem vergi dairesine kurumlar vergisi tutarı ödedikten sonra kalan kısmın ortaklara dağıtılacaktır. Tasfiye Sonu Kayıtları

22

Büyük Defter Kayıtları 23 Yukarıdaki kayıtlardan sonra ortaklar paralarını almışlardır. Şirketin defterlerinde açık hiçbir hesap kalmamış ve Hesapların tamamı kapanarak tasfiye işlemi tamamlanmıştır. Dersin Sonu