Alt işverenlere ait işyerlerinde

Benzer belgeler
alt işveren işçilerinin ücret ve sosyal haklarında, toplu iş sözleşmesine bağlı olarak meydana gelecek artış sebebiyle her bir işçiye alt işveren

BİLİŞİM EĞİTİM KÜLTÜR ve ARAŞTIRMA DERNEĞİ

DURSUN AKTAĞ DAİRE BAŞKANI

İlgili Kanun / Madde 6356 S. STSK. /43

İlgili Kanun / Madde 4857 S. İşK. /18-21

İlgili Kanun / Madde 6356 S. STSK. /35

TÜHİS İş Hukuku ve İktisat Dergisi Cilt: 25 Sayı: Şubat- Mayıs - Ağustos - Kasım 2014 MEVZUAT BÖLÜMÜ

SENDİKA ÜYELİĞİNİN KAZANILMASI VE SONA ERMESİ İLE ÜYELİK AİDATININ TAHSİLİ HAKKINDA YÖNETMELİK. BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar

TOPLU İŞ SÖZLEŞMESİ YETKİ TESPİTİ İLE GREV OYLAMASI HAKKINDA YÖNETMELİK. Yayımlandığı Resmi Gazete Tarihi/Sayısı: /28792 BİRİNCİ BÖLÜM

İlgili Kanun / Madde 6356 S. STSK. /5,41

TÜRKİYE KAMU HASTANELERİ KURUMUNA Mali Hizmetler Kurum Başkan Yardımcılığı)

Yeni asgari ücret devam eden personel ihalelerinin fesih nedeni olabilir mi? (Düzenleyici Karar)

İlgili Kanun / Madde 6356 STSK. /5, 41, 43

İlgili Kanun / Madde 6356 S. TSK/41-43

Yönetmelikte yer alan alt işveren kimdir?

TÜRK BORÇLAR KANUNU IŞIĞINDA ASGARİ ÜCRETTEKİ ARTIŞIN İHALE KAPSAMI SÖZLEŞMENİN FESHİ İLE FİYAT FARKI ÖDEMELERİNE ETKİSİ

21/7/1953 tarihli ve 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun 58 inci maddesinin üçüncü fıkrası yürürlükten kaldırılmıştır.

HAK-İŞ KONFEDERASYONU

SÖYLEŞİ H /PROF.DR. SEZA REİSOĞLU**

KIDEM ZAMMI ÜCRETE UYGULANAN AYRI ZAMDIR ÖNCE KIDEM ZAMMI UYGULANIR DAHA SONRA TOPLU SÖZLEŞMEDEKİ NISBİ ZAM UYGULANIR Y A R G I T A Y İ L A M I

İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ HİZMETLERİNİN DESTEKLENMESİ HAKKINDA YÖNETMELİK TASLAĞI

Davacı ve Yürütmenin Durdurulmasını isteyen: Türk Tabipleri Birliği. Vekili : Av. Mustafa Güler Strazburg Cad. 28/28 Slhhiye/ANKARA

KAMU KURUM VE KURULUŞLARINDA ÇALIŞTIRILAN ALT İŞVEREN (TAŞERON) İŞÇİLERİNİN KIDEM TAZMİNATI NASIL ÖDENECEKTİR?

2. TOPLU İŞ SÖZLEŞMESİNDEN GELEN HAKLAR VE UYGULAMA ÖRNEĞİ

T.C. Yargıtay. 7. Hukuk Dairesi E: 2015/40820 K: 2016/13362 K.T.:

27 Eylül 2008 CUMARTESİ. Resmî Gazete. Sayı : YÖNETMELİK. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığından: ALT İŞVERENLİK YÖNETMELİĞİ BİRİNCİ BÖLÜM

LİSANSSIZ ELEKTRİK ÜRETİMİ YÖNETMELİĞİNDE DEĞİŞİKLİKLER ÖNGÖREN YÖNETMELİK YAYIMLANDI

ALT İŞVERENLİK YÖNETMELİĞİ BİRİNCİ BÖLÜM. Amaç ve Kapsam, Dayanak ve Tanımlar

SİRKÜLER NO: POZ-2010 / 23 İST, Bazı Kanunlarda değişiklik yapan 5951 sayılı Kanun yayımlandı.

Alman Federal Mahkeme Kararları. Belirli süreli bir hizmet sözleşmesinin fiilen başlamasından önce yazılı olarak düzenlenmesi gerekir.

SOSYAL SİGORTA İŞLEMLERİ YÖNETMELİĞİNDE DEĞİŞİKLİK YAPILDI

SOSYAL SİGORTA İŞLEMLERİ YÖNETMELİĞİNDE DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA İLİŞKİN YÖNETMELİK MADDE

İŞVERENLERİN İŞSİZLİK SİGORTASI İLE İLGİLİ YÜKÜMLÜLÜKLERİ VE BU YÜKÜMLÜLÜKLERİ YERİNE GETİRMEDİKLERİ TAKDİRDE KARŞILAŞACAKLARI İDARİ PARA CEZALARI

6661 sayılı Askerlik Kanunu ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun 17.maddesi aşağıda yer almaktadır.

ÇEŞİTLİ İŞKOLLARINA AİT İŞLERİN ASGARİ İŞÇİLİK ORANLARI

TOBB. r~ ~ı TÜRKİYE ODALAR VE BORSALAR BİRLİĞİ. Tarih : İ.3./04/2012 Sayı : 0546/82-1^ Konu : Sigorta Primleri

Hizmet Alımı İhalelerinde Sınır Değer Tespiti ve İhale Dokümanında Aşırı Düşük Tekliflerle İlgili Düzenlemeler

KURUM İDARİ KURULLARI, YÜKSEK İDARİ KURUL, KAMU İŞVEREN KURULU VE UZLAŞTIRMA KURULUNUN TEŞKİLİ İLE ÇALIŞMA USUL VE ESASLARINA İLİŞKİN YÖNETMELİK

TUTAN AKTIR. Recep Ali ER İşveren Vekili Genel Müdür Yardımcısı Kurum İdari Kurulu Başkanı. İşveren Vekili 1.Hukuk Müşaviri Üye

İlgili Kanun / Madde 4857 S. İşK. /112

2011 YILI KAMU TOPLU İŞ SÖZLEŞMELERİ ÇERÇEVE ANLAŞMA PROTOKOLÜ

Sayfa 1/10

YÖNETMELİK BİRİNCİ BÖLÜM. Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar

MARMARA ÜNİVERSİTESİ ÖĞRETİM ÜYELERİNİN ÖZEL HASTANELER VE VAKIF YÜKSEKÖĞRETİM KURUMLARI HASTANELERİNDE ÇALIŞTIRILMALARINA İLİŞKİN USUL VE ESASLAR

DURSUN AKTAĞ DAİRE BAŞKANI

T.C. AİLE VE SOSYAL POLİTİKALAR BAKANLIĞI Strateji Geliştirme Başkanlığı

TÜM YÖNLERİYLE KAMU İHALE MEVZUATI 2015 YILI HAZİRAN DEĞİŞİKLİKLERİ. Sn. Bahadır KADRON

ELAZIĞ VALİLİĞİNE (Defterdarlık) tarihli ve /12154 sayılı yazınız

T.C. SANAYİ VE TİCARET BAKANLIĞI Tüketicinin ve Rekabetin Korunması Genel Müdürlüğü GENELGE NO: 2007/02....VALİLİĞİNE (Sanayi ve Ticaret İl Müdürlüğü)

YÖNETMELİK. j) Endeks: Türkiye İstatistik Kurumu tarafından yayımlanan Yurt İçi Üretici Fiyat Endeksini (Yİ-ÜFE),

6661 SAYILI ASKERLİK KANUNU VE BAZI KANUNLARDA DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR KANUN YAYIMLANDI

AİLE VE SOSYAL POLİTİKALAR BAKANLIĞI KOCAELİ İL MÜDÜRLÜĞÜ SOSYAL GÜVENLİK VE İŞ KANUNUNDAKİ BAZI DEĞİŞİKLER HAKINDA BİLGİLENDİRME TOPLANTISI 23 EKİM

T.C. ÇALİŞMA VE SOSYAL GÜVENLIK BAKANLİĞİ Çalışma Genel Müdürlüğü

86 SERİ NO'LU GİDER VERGİLERİ GENEL TEBLİĞ TASLAĞI

Uygulama ile ilgili örnekler de içeren ve yeterince açık olan ve ek açıklama gerektirmeyen sözkonusu tebliğ sirküler ekinde gönderilmiştir.

TARİHLİ RESMİ GAZETEDE. Hizmet Alımı İhale Uygulama Yönetmeliğinde Değişikliklerin Yapılmasına İlişkin Düzenlemeler Yayımlanmıştır.

6552 SAYILI KANUN UYGULAMASINDA ÖZEL GÜVENLİK SEKTÖRÜ AÇISINDAN ORTAYA ÇIKAN HUKUKİ SORUNLAR

T.C. ÇALİŞMA ve SOSYAL GÜVENLİK BAKANLIĞI Çalışma Genel Müdürlüğü. KÜLTÜR VE TURİZM BAKANLIĞINA (Personel Daire Başkanlığı)

Sosyal Sigortalar Kanunu, Tarım İşçileri Sosyal Sigortalar

GENELGE (Sadece Müşterilerimiz içindir) TEBLİĞ

İhale İşlemleri Açısından İş Ortaklığı

İŞKUR VASITASIYLA İŞE İLAVE ALINANLAR İÇİN GETİRİLEN GELİR VERGİSİ STOPAJ DESTEĞİ HAKKINDA GENEL TEBLİĞ YAYIMLANDI:

(Resmi Gazetenin 10 Nisan 2012 tarih ve sayılı nüshasında yayımlanmıştır)

SİRKÜLER SAYILI KANUNLA GETİRİLEN ASGARİ ÜCRET DESTEĞİ ve SGK PRİM ERTELEMESİ HAKKINDA. Tarih: Sayı:2017/12

T.C. MALİYE BAKANLIĞI Bütçe ve Mali Kontrol Genel Müdürlüğü GENELGE

T.C. DANIŞTAY ONBİRİNCİ DAİRE Esas No : 2016/1698 Karar No : 2017/6525

Resmî Gazete TEBLİĞ KAMU İHALE GENEL TEBLİĞİNDE DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR TEBLİĞ

Endüstri İlişkileri Kapsamında

TÜRK TABİPLERİ BİRLİĞİ MERKEZ KONSEYİ BAŞKANLIĞINA

VERGİ SİRKÜLERİ NO: 2012/53. KONU: Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliğinde Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik Yayımlandı.

SİRKÜLER KONU. KONU : 297 Seri No lu Gelir Vergisi Genel Tebliği

GSG Hukuk Aylık İş Hukuku Bülteni Sayı -10

BAKIŞ MEVZUAT KONU İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ HİZMETLERİNİN DESTEKLENMESİ HAKKINDA YÖNETMELİK SAYI

T.C. D A N I Ş T A Y ONUNCU DAİRE. Esas No : 2009/13770

TUTAN AKTIR. Recep Ali ER İşveren Vekili Genel Müdür Yardımcısı Kurum İdari Kurulu Başkanı. Firuzan KARACAOGLU İşveren Vekili 1.

TEKNİK ŞARTNAME VE YAKLAŞIK MALİYET

İlgili Kanun / Madde 4857 S. İşK. /18-21

MERKEZİ FİNANS VE İHALE BİRİMİNİN İSTİHDAM VE BÜTÇE ESASLARI HAKKINDA KANUN

6009 SAYILI YASA İLE DEĞİŞTİRİLEN GELİR VERGİSİ TARİFESİ İLE İLGİLİ 274 NO LU GELİR VERGİSİ GENEL TEBLİĞİ YAYIMLANDI

SİRKÜLER NO: POZ-2009 / 18 İST, Çalışanların ücret ve bu nitelikteki her türlü istihkakının banka aracılığı ödenme zorunluluğu başladı.

İş Sağlığı ve Güvenliği Hizmetlerinin Desteklenmesi Hakkında Yönetmelik Resmi Gazete Yayım Tarih ve Sayısı :

SĐRKÜLER : KONU : Alt Đşverenlik Yönetmeliği

GELİR VERGİSİ GENEL TEBLİĞİ TASLAĞI (SERİ NO: 297) BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam ve Yasal Düzenleme

İlgili Kanun / Madde 4857 S. İşK/2, S. TSK/25

SİRKÜLER NO: POZ / 53 İSTANBUL,

Belediye Şirketi Üzerinden İstihdam Edilen İşçilerin 2019 Yılı Ücretlerinin Belirlenmesi

SSK TABAN VE TAVAN TUTARLARINDAKİ DEĞİŞİKLİĞE İLİŞKİN SİRKÜLER SİRKÜLER NO: 2004/31

YÖNETMELİK. Türkiye İş Kurumundan: AKTİF İŞGÜCÜ HİZMETLERİ YÖNETMELİĞİNDE DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR YÖNETMELİK

T.C. ORMAN GENEL MÜDÜRLÜĞÜ Strateji Geliştirme Dairesi Başkanlığı DAĞITIM YERLERİNE

ANAYASA MAHKEMESİNDEN KATMA DEĞER KANUNUYLA İLGİLİ BİREYSEL BAŞVURUYA İLİŞKİN YETKİSİZLİK KARARI

GÖRÜŞ BİLDİRME FORMU

VERGİ SİRKÜLERİ NO: 2017/48

SİRKÜLER 2017/34. Söz konusu Yasada düzenlenen konular ana hatları itibariyle aşağıdaki gibidir:

İlgili Kanun / Madde 4857 S. İşK. /2

5746 SAYILI ARAŞTIRMA, GELİŞTİRME VE TASARIM FAALİYETLERİNİN DESTEKLENMESİ HAKKINDA KANUN GENEL TEBLİĞİ (SERİ NO: 5) YAYIMLANDI

YÖNETMELİK HİZMET ALIMI İHALELERİ UYGULAMA YÖNETMELİĞİNDE DEĞİŞİKLİK YAPILMASINA DAİR YÖNETMELİK

MEMURİYETTE GEÇEN SÜRELERE İKRAMİYE ÖDENMESİNDE SON NOKTA

632 SAYILI KANUN HÜKMÜNDE KARARNAMENİN UYGULANMASINA İLİŞKİN REHBER

TÜRK TOPLU İŞ HUKUKUNDA YENİ GELİŞMELER MERKEZ VE ŞUBE YÖNETİCİLERİ EĞİTİMİ,HARB-İŞ YALOVA DOÇ.DR. İBRAHİM AYDINLI

S İ R K Ü L E R : /

Transkript:

KAMU KESİMİ ALT İŞVERENİNİN İŞYERİNDE/İŞLETMESİNDE YAPILACAK TOPLU İŞ SÖZLEŞMESİ DR. NACİ ÖNSAL* Alt işverenlere ait işyerlerinde sendikaların örgütlenmesi ve toplu iş sözleşmesi yapması neredeyse olanaksız hale gelmiştir. Sendikaya üye olan işçiler işten atılmakta, işten atılan işçiler tarafından açılan davalar kazanılsa da, alt işverenler işçileri tekrar işe başlatmamaktadırlar. Örgütlenmenin başarıldığı iş yerlerinde de işçi sendikası yetki alabilmek için büyük bir mücadele vermektedir. Alt işveren tarafından yapılan itirazlar, açılan davalar uzun zaman kayıplarına neden olmakta, bu süreç içinde işçiler umutsuzluğa kapılmakta, işveren tarafından işten çıkarmalar da devam etmektedir. Açılan davalar sonuçlandığında da, çoğu kez asıl işveren alt işveren ilişkisi sona ermiş olmaktadır ve ortada alt işverene ait bir işyeri kalmamaktadır. Yüksek Hakem Kurulu nca karara bağlanan toplu iş sözleşmelerinden ise işçilerin yararlanması ancak alt işverene açılan davalar yoluyla sağlanabilmektedir. Alt işverenin toplu görüşmeden kaçmadığı, görüşmelere başladığı halde de; alt işveren, asıl işverenden aldığı işten gelecek paranın büyük bölümünü işçi ücretleri olarak ödediğini, sendikanın istediği ücret zamları ve sosyal hakları kabul etmesi halinde zarar edeceğini söylemekte ve anlaşma sağlanamamaktadır. Satırbaşları ile ifade etmeye çalıştığım bu sorunları kamu kesiminde çözmek iddiasıyla 6552 sayılı İş Kanunu ile Bazı Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması ile Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılmasına Dair Kanun ile bir dizi düzenleme yapılmıştır. Kanunun Genel Gerekçesinde, Alt işveren işçilerinin iş mevzuatından kaynaklanan haklarını kullanmalarını sağlayan hak kayıplarını ortadan kaldıran, ücretlerini garantiye alan, kamu kurum ve kuruluşları tarafından yapılan alt işveren sözleşmeleri ve uygulamalarının iş mevzuatına uygunluğunu sağlayan ; madde gerekçesinde de, Yapılan düzenleme *TÜRK-İŞ Genel Sekreter Yardımcısı

164 KAMU KESİMİ ALT İŞVERENİNİN İŞYERİNDE/İŞLETMESİNDE YAPILACAK TOPLU İŞ SÖZLEŞMESİ ile 4857 sayılı Kanunun 2. Maddesinin yedinci fıkrasında yer alan asıl işveren alt işverenin taraf olduğu toplu iş sözleşmesinden doğan yükümlülüklerinden alt işveren ile birlikte sorumludur hükmüne istinaden, alt işveren işçilerinin sendikal örgütlenmeyi tercih etmeleri halinde, 6356 sayılı Kanunun ilgili hükümlerine göre toplu iş sözleşmesi görüşmeleri, yüklenicinin işyerinde örgütlü işçi sendikası ile kamu işveren sendikası arasında yapılacaktır. denilmektedir. Bu yazıda, 6552 sayılı Kanunla yapılan düzenlemelerle, özel sektördeki alt işveren işçilerinin hakları ile kamu kesimindeki alt işveren işçilerinin hakları arasında yaratılan farklılık değerlendirme konusu yapılmayacak, sadece kamu kesimi alt işvereninin işyerinde/işletmesinde yapılacak toplu iş sözleşmesi için getirilen düzenlemeler değerlendirilmeye çalışılacaktır. Kamu kesiminde 4734 sayılı Kanunun 62. Maddesinin birinci fıkrasının (e) bendi uyarınca ihale edilen işi alan alt işvereninin işyerinde/işletmesinde yapılacak toplu iş sözleşmesi için 6552 sayılı Kanun ile getirilen düzenlemeler; 6552 sayılı Kanunun 13. Maddesi ile 4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanunu nun 8. Maddesine iki fıkra eklenmiştir. Konumuzu sınırlayan birinci fıkrada yapılan düzenlemeler, değerlendirmeleri kolaylaştırmak amacıyla 8 madde halinde sıralanmıştır. 1.4734 sayılı Kamu İhale Kanununun 62. Maddesinin birinci fıkrasının (e) bendi uyarınca ihale edilen işlerde 4857 sayılı İş Kanununun 2. Maddesinde tanımlanan asıl işveren-alt işveren ilişkisi çerçevesinde alt işveren tarafından münhasıran 4735 sayılı Kanun kapsamına giren kamu kurum ve kuruluşlarına ait işyerlerinde çalıştırılan işçileri kapsayacak olan toplu iş sözleşmeleri; 2. Alt işverenin yetkilendireceği, 3. Merkezi yönetim kapsamındaki kamu idarelerinin üyesi bulunduğu, Kamu İşveren Sendikalarından birisi tarafından, 4.6356 sayılı Sendikalar ve Toplu İş Sözleşmesi Kanunu hükümlerine göre yürütülecek ve sonuçlandırılacaktır. 5.Bu durumda toplu iş sözleşmesinde belirlenen ücret ve sosyal haklardan kaynaklanan bedel artışı kadar idarece fiyat farkı (alt işverene ) ödenecektir. 6.Kamu İşveren Sendikaları tarafından yürütülmeyen ve sonuçlandırılmayan toplu iş sözleşmeleri için fiyat farkı ödenmeyecektir. 7.4857 sayılı Kanunun 2. Maddesinin 7. Fıkrası esas alınarak asıl işveren sıfatından dolayı ücret farkına hükmedilemeyecek ve asıl işveren sıfatıyla sorumluluk yüklenemeyecektir. 8.Bu fıkranın uygulanmasına ilişkin esas ve usuller, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı nın görüşü alınmak suretiyle, Maliye Bakanlığı nca belirlenecektir. Kamu kesiminde 4734 sayılı Kanunun 62. Maddesinin birinci fıkrasının (e) bendi uyarınca ihale edilen işi alan alt işvereninin işyerinde/işletmesinde toplu iş sözleşmesi yapılmasına ilişkin 6552 sayılı Kanun ile

KARATAHTA/ İŞ YAZILARI 165 getirilen düzenlemelerin değerlendirilmesi; 1.Getirilen düzenlemeler kamu kesiminin tamamını kapsamamaktadır. Sadece 4734 sayılı Kanunun 62. Maddesinin birinci fıkrasının (e) bendi uyarınca ihale edilen işlere ait sözleşmeleri imzalayan kamu idarelerini kapsamaktadır. Böylece, kamu- özel ayrımına ilave olarak, kamu kesimi içinde de ayırım yapılmıştır. 2. İlk akla gelen soru, Kamu İşveren Sendikasının yetkilendirmeyi kabul edip etmemek hakkına sahip olup olmadığıdır. Usulüne uygun yapılmış bir yetkilendirmeyi Kamu İşveren Sendikasının reddetmesi olası değildir. Zira bu görev, Kamu İşveren Sendikasına Kanun(4735/8) tarafından verilmiş bir görevdir. Düzenlemeye göre alt işveren, merkezi yönetim kapsamındaki kamu idarelerinin üyesi bulunduğu Kamu işveren Sendikalarından birisini yetkilendirecektir. Bu yetkilendirme, alt işverenin işyeri/işletmesini kapsayacak toplu iş sözleşmesinin yürütülmesi ve sonuçlandırılması için yapılacaktır. Yetkilendirme 6356 sayılı Kanunda düzenlenmiş bir kurum değildir. Sendikalar, yetkilendirme ile toplu iş sözleşmesi yapmazlar; sendikalar üyeleri için toplu iş sözleşmesi yaparlar. İşveren sendikasına üye olan bir işveren o andan itibaren toplu iş sözleşmesi yapma ehliyetini kaybeder. İşveren sendikası yetkilendirme ile değil, işverenin üyeliği ile o işverenin işyeri/işletmesinde toplu iş sözleşmesi yapmak için ehliyet kazanır ve toplu iş sözleşmesini kendi adına bağıtlar. Kanun koyucu, yukarıda özetle ifade edilen kurallar çerçevesinde, özel sektör işvereni olan alt işverenin Kamu İşveren Sendikalarına üye olması koşulunu getirememiş, bir gerçek veya tüzel kişinin taraf olmadan toplu iş sözleşmesini bağıtlamasının olanaksız olduğunu da bilerek ve hukuku zorlayarak, toplu iş sözleşmesini Kamu İşveren Sendikasının bağıtlamasını istemiştir. Maddenin iptali için Anayasa Mahkemesine gidilmiş, Anayasa Mahkemesi 14.05.2015 tarihli kararı ile maddeyi Anayasaya uygun bulmuştur. Böylece, Kamu İşveren Sendikasının taraf olarak toplu görüşmeleri sürdürmesi ve taraf olarak toplu iş sözleşmesini bağıtlaması gerekecektir. Toplu iş sözleşmesinin yürürlük süresi içinde toplu iş sözleşmesi maddelerinde yapılacak olası değişiklikleri de Kamu İşveren Sendikasının taraf olarak yapması gerekecektir. Yetkilendirme kavramını sadece toplu görüşmenin tarafı olarak anlamak Toplu İş Hukuku ilkelerine aykırı olduğu gibi, Ticaret Hukukunun temel ilkelerine de aykırıdır. * 3. Alt işveren kamu işveren sendikalarından herhangi birini değil, merkezi yönetim kapsamındaki kamu idarelerinin üyesi bulunduğu Kamu İşveren Sendikalarından birisini yetkilendirecektir. Bu sendikalar Türk Ağır Sanayii ve Hizmet Sektörü Kamu İşverenleri Sendikası (TÜHİS) ile Kamu İşletmeleri İşverenleri Sendikası (KAMU İŞ) tir. *Yazımı paylaştığımda, yetkilendirme kavramının Ticaret Hukuku na da aykırı olduğu konusunda beni uyaran Av.Dr. Murat Özveri ye teşekkür ederim.

166 KAMU KESİMİ ALT İŞVERENİNİN İŞYERİNDE/İŞLETMESİNDE YAPILACAK TOPLU İŞ SÖZLEŞMESİ 4.Yetkilendirilen Kamu İşveren Sendikası toplu iş sözleşmesini 6356 sayılı Kanun hükümlerine göre yürütecek ve sonuçlandıracaktır. Yürütmek ve sonuçlandırmak kavramları da 6356 sayılı Kanunun kavramları değildir. 6356 sayılı Kanunda toplu iş sözleşmesi yapmak, görüşmek, anlaşmaya varmak ifadeleri bulunmaktadır. Kamu İşveren Sendikası, toplu görüşmeleri yürütecek, toplu iş sözleşmesini sonuçlandırmak için gerekiyorsa Yüksek Hakem Kuruluna baş vurabilecek, koşulları oluştuğunda lokavt kararı alacaktır. Kısacası, toplu iş sözleşmesini sonuçlandırmak için 6356 sayılı Kanunda işveren sendikasına tanınmış tüm yetkileri kullanacaktır. 5. Toplu iş sözleşmesinin Kamu İşveren Sendikası tarafından sonuçlandırılması halinde asıl işveren, alt işverene ücret ve sosyal haklardan kaynaklanan bedel artışı kadar fiyat farkı ödeyecektir. Asıl işveren tarafından yapılacak ödeme çok açık bir şekilde ücret ve sosyal haklardan gelen artışlar içindir. 6. Kamu İşveren Sendikaları tarafından yürütülmeyen ve sonuçlandırılmayan toplu iş sözleşmeleri için fiyat farkı ödenmeyecektir. 7. Bu cümle ile 4857sayılı İş Kanununun 2. Maddesinin 7.fıkrasının söz konusu alt işverenlerin asıl işverenleri için yok sayılacağı düzenlenerek muvazaa iddiasının önü kesilmiştir. 8. Yetkilendirmenin esas ve usulleri Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı nın görüşü alınmak suretiyle Maliye Bakanlığı nca belirlenecektir. Görev niçin doğrudan Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı na verilmemiştir? Düzenlemelerin amacı; kamu kesiminde alt işveren işçilerinin haklarını da vermiş gözükerek muvazaa iddiası ile karşılaşmadan ucuz işçi çalıştırmak olunca, konu parasal olarak ele alınmaktadır. Ancak bu arada İş Hukukumuz zedelenmektedir. Personel Çalıştırılmasına Dayalı Hizmet Alımlarında Toplu İş Sözleşmesinden Kaynaklanan Fiyat Farkının Ödenmesine Dair Yönetmelik ile Getirilen Düzenlemeler ve Değerlendirilmesi. 4735 sayılı Kamu İhale Sözleşmeleri Kanununun 8. Maddesinin üçüncü fıkrası uyarınca Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı nın görüşü alınarak Maliye Bakanlığı tarafından Personel Çalıştırılmasına Dayalı Hizmet Alımlarında Toplu İş Sözleşmesinden Kaynaklanan Fiyat Farkının Ödenmesine Dair Yönetmelik 22.01.2015 tarihli Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe girmiştir. Bu yönetmelik, 17.03.2015 tarihli Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Personel Çalıştırılmasına Dayalı Hizmet Alımlarında Toplu İş Sözleşmesinden Kaynaklanan Fiyat Farkının Ödenmesine Dair Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik ile değiştirilmiştir. Yönetmeliğin 3. Maddesinde yapılan iki tanım önemlidir. (a) fıkrasında işçiliğe bağlı gider kavramı tanımlanmıştır. Bu tanıma göre işçiye verilen ücret ve sosyal haklar ile sosyal güvenlik mevzuatı uyarınca işveren tarafından karşılanması gereken pirimler toplamı işçiliğe bağlı giderdir. (f) fıkrasında da toplu iş sözleş-

KARATAHTA/ İŞ YAZILARI 167 mesi tanımlanmıştır. Tanıma göre, toplu iş sözleşmesi, 4735 sayılı Kanunun 8.maddesinin üçüncü fıkrası kapsamında ve 6356 sayılı Kanun hükümleri çerçevesinde merkezi yönetim kapsamındaki kamu idarelerinin üyesi bulunduğu Kamu İşveren Sendikası ile yetkili işçi sendikası arasında yürütülen ve sonuçlandırılan toplu iş sözleşmesidir. Yönetmeliğin 4. Maddesinin birinci fıkrasında Kamu İşveren Sendikaları nca yürütülen toplu iş sözleşmeleri için bir uyuşmazlık söz konusu olduğunda, bu uyuşmazlığın 6356 sayılı Kanun hükümlerine göre sonuçlandırılması halinde de fiyat farkı ödenir. düzenlemesi yapılmıştır. Kamu İşveren Sendikası nın kendisine verilen yürütmek ve sonuçlandırmak yetkisi ile toplu iş sözleşmesinin tarafı olarak uyuşmazlık aşamasını da yöneteceği, gerekli koşullar varsa Yüksek Hakem kuruluna da başvurabileceği açıktır. Yönetmelikte yapılan bu düzenleme Kanunun vermediği bir yetkiyi genişletmek anlamında olsaydı Kanuna aykırı olurdu. İkinci fıkrada alt işverene verilecek toplu iş sözleşmesi yetkisine açıklık getirilmiştir. Aynı ihale sözleşmesinin kapsamında tek bir işyeri bulunması halinde işyeri yetkisi verilecektir. İhale sözleşmesi birden fazla işyerini kapsıyorsa işletme yetkisi verilecektir. Bu konu 6356 sayılı Kanun bakımından gayet açıktır. Yönetmelikteki düzenleme; Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığının 28.01.2015 tarihinde üç işçi konfederasyonuna gönderdiği yazıdaki Yönetmelik uyarınca 4734 sayılı Kanunun 62. Maddesinin birinci fıkrasının (e) bendi uyarınca ihale alan alt işverenlere ait yapılan yetki tespit başvurularında her bir ihale sözleşmesi ayrı bir işyeri olarak değerlendirilecek ve buna göre işlem yapılacaktır. yorumunu değiştirmek amacıyla Yönetmeliğin tadili sırasında yapılmıştır. Üçüncü fıkrada alt işverenin hangi süre içinde Kamu İşveren Sendikasını yetkilendirebileceği düzenlenmiştir. Alt işveren, yetki belgesinin kendisine tebliğinden itibaren on gün içerisinde yetkilendirme yapabilecektir. Bu süre içerisinde yetkilendirme yapılmazsa, toplu iş sözleşmesi Kamu İşveren Sendikası tarafından yürütülmeyecek ve sonuçlandırılmayacaktır. Kanunda yetkilendirme ile ilgili bir süre bulunmamaktadır. Yönetmeliğin, alt işverenin görüşmelere başlayıp bazı kabuller yaptıktan sonra Kamu İşveren Sendikasını yetkilendirmesinin önünü kesmek istediği anlaşılmaktadır. Ancak, bu düzenlemenin Yönetmelikte yapılıp yapılamayacağı tartışılabilir. Üçüncü fıkraya Yönetmeliğin tadili sırasında getirilen Yetkilendirmenin şekli ve içeriğine ilişkin hususlar, Maliye Bakanlığı nın uygun görüşünün alınması kaydıyla, Kamu İşveren Sendikalarınca müştereken belirlenir. Düzenlemesi; Kanunun Maliye Bakanlığı na verdiği, fıkranın uygulanmasına ilişkin esas ve usulleri belirleme görevini, maliye Bakanlığı nın bir yönetmelik ile yerine getirmesinden sonra; görevini yerine getirmediği kanısına vararak, yönetmeliği tadil eden ikinci bir yönetmelikle görevinin bir kısmını Kamu İşveren Sendikalarına geçirdiği

168 KAMU KESİMİ ALT İŞVERENİNİN İŞYERİNDE/İŞLETMESİNDE YAPILACAK TOPLU İŞ SÖZLEŞMESİ şeklinde anlaşılır. Kamu İşveren Sendikaları kamu kurumu değildir. Maliye Bakanlığının Kamu İşveren Sendikalarını Kanunda yazılı olmamasına karşın görevlendirmesi mümkün müdür? Uygulamada TÜHİS ve KAMU-İŞ, Maliye Bakanlığı nın verdiği bu görevi üstlenmişler, esas ve usulleri müştereken hazırlamışlar, Maliye Bakanlığı da bu müşterek hazırlığı 04.05.2015 tarih ve 5875930-155.99-4197 sayılı yazısı ile uygun görmüştür. TÜHİS ve KAMU-İŞ tarafından müştereken hazırlanan Alt İşverenlerce Yapılacak Yetkilendirmeye İlişkin Esas ve Usuller de dikkat çekici iki düzenleme bulunmaktadır. Birincisi, alt işverenin Kamu İşveren Sendikalarından birisini seçme hakkına (Kanunda ve Yönetmelikte böyle bir düzenleme olmamasına karşın) sınırlama getirilmiş olmasıdır Alt işverenin asıl işvereni hangi Kamu İşveren Sendikasına üye ise alt işveren onu seçmek zorunda bırakılmıştır. İkincisi Kamu İşveren Sendikasının yetkilendirme süresi, yetkilendirmeye konu toplu iş sözleşmesinin imzalanması veya sonuçlanması ile sona erer düzenlemesidir. Kamu İşveren Sendikaları Kanundaki toplu iş sözleşmesi kanun hükümlerine göre yürütülür ve sonuçlandırılır ibaresini imzalanması veya sonuçlanması şeklinde değiştirmiştir. 6356 sayılı Kanuna göre, toplu iş sözleşmesi taraflar arasında anlaşma sağlanması ya da Yüksek Hakem Kurulu kararı ile sonuçlanır. Başka bir sonuçlanma şekli yoktur. Yani imzalama sonuçlanmanın bir şeklidir. Önemli olan husus ise yetkilendirmenin imzalanması veya sonuçlandırması ile sona ereceğinin yazılmış olmasıdır. Kanun ve Yönetmelikte buna ilişkin bir düzenleme yoktur. İş Hukuku öğretisinde yürütme toplu iş sözleşmesinin sona ermesiyle son bulur. Altıncı fıkrada Kanunda olmayan, 6356 sayılı Kanunun toplu iş sözleşmesinin süresine ilişkin düzenlemesine de uymayan Toplu iş sözleşmesinin süresi, ihale sözleşmesinin süresini geçemez. düzenlemesi yer almaktadır. Düzenleme, ihale tekrar edildiğinde alt işverenin değişeceği varsayılarak, yeni alt işverenin iş yerinin devri iddiası sonucu toplu iş sözleşmesi ile bağlı olması olasılığını ortadan kaldırmak istemiştir. Ancak, uygulamada Kamu İşveren Sendikaları bir başka sorun çıkarmıştır. İşçi sendikasının yetki belgesini aldığı tarihte ihale sözleşmesinin süresinin bitimine bir yıldan kısa süre kalmışsa, Kamu İşveren Sendikaları bir yıldan kısa süreli toplu iş sözleşmesi yapılamaz diyerek, toplu iş sözleşmesini sonuçlandırmaktan kaçınmıştır. Kamu İşveren Sendikaları Yönetmelik hükmünü, Toplu iş sözleşmesinin süresi ihale sözleşmesinin süresini geçemez, ihale sözleşmesinin sona ermesine bir yıldan kısa süre kalmışsa da toplu iş sözleşmesi yapılamaz şeklinde anlamaktadırlar. Kanunda buna ilişkin bir düzenleme yoktur. 6356 sayılı Kanunun 35/3. maddesi ise bir yıldan kısa süreli toplu iş sözleşmesi yapılabileceğini düzenlemiştir. Sekizinci fıkrada, toplu iş sözleşmesinin yürütülmesine ilişkin işveren tarafına ait giderler alt işverence karşılanır ibaresi yer almıştır. Bu

KARATAHTA/ İŞ YAZILARI 169 düzenleme, Kanunda yer almayan, düzenleneceğine de işaret edilmemiş bir husustur. Bu giderlerin sözleşmenin tarafı olan Kamu İşveren Sendikası tarafından karşılanması gerekir. Dokuzuncu fıkraya göre de, Toplu iş sözleşmesinin imzalanmasından sonra yürürlük süresi içinde alt işveren ile yetkili işçi sendikası arasında ücret ve sosyal haklarda artış öngören herhangi bir anlaşma yapılması halinde, bu artışlardan kaynaklanan fiyat farkı kamu kurum ve kuruluşlarınca ödenmez. Sekizinci fıkra ve bu fıkra Kamu İşveren Sendikası toplu iş sözleşmesinin tarafı değildir anlamına gelir. Bu görüş doğru ise, Yönetmeliğin dördüncü fıkrasında getirilen uyuşmazlık ile ilgili düzenleme kanuna aykırıdır. Kanunun ve Yönetmeliğin düzenlenmesindeki kafa karışıklığı yetkilendirme kavramının toplu iş sözleşmesi taraflarının görüşmelere başlarken birbirlerine teati ettikleri yetki belgeleri ile karıştırılmış olmasından ileri gelmektedir. Toplu iş sözleşmelerinde yetki belgesindeki isimler toplu görüşmeleri sürdürür, oturum tutanaklarını imzalar, uyuşmazlık zaptını, anlaşma tutanağını imzalarlar. Ancak, Yüksek Hakem Kuruluna başvuramazlar, lokavt kararı alamazlar, bu kararları tüzel kişilik olan sendika alır. Kamu İşveren Sendikası taraf değilse, 6356 sayılı Kanundaki düzenlemelere işçi sendikası nasıl uyacaktır? Söz gelimi grev kararını Kamu İşveren Sendikasına mı alt işverene mi tebliğ edecektir? Onuncu fıkra, 6356 sayılı Kanunda düzenlenmiş olan hususların tekrarından ibarettir. Yönetmeliğin beşinci maddesi fiyat farkının hesaplanması ve ödenmesine ilişkindir. Birinci fıkrada...işçiliğe bağlı giderlerde oluşacak artışlar, kamu kurum ve kuruluşlarınca fiyat farkı olarak alt işverene ödenir denilmektedir. Böylece, Yönetmeliğin 3. Maddesinin (a) fıkrasında getirilen işçiliğe bağlı gider tanımı anlam kazanmaktadır. Bu düzenleme Kanuna aykırıdır. Kanunda alt işverene ait sosyal güvenlik işveren primlerinde meydana gelecek artışın da, asıl işveren tarafından karşılanacağına ilişkin bir düzenleme yoktur. Yönetmeliğin geçici birinci maddesi ile Kanunun yayım tarihinden (11.09.2014) önce yapılmış ihale sözleşmelerinde toplu iş sözleşmelerinden kaynaklanan fiyat farkı ödemeleri için 11.09.2014 tarihinin esas alınacağı düzenlenmiştir. Bu düzenleme de Kanunda yapılmalıydı. Sonuç: 6552 sayılı Kanun ile 4735 sayılı Kanunun 8.maddesine eklenen iki fıkradan birincisi, yetkilendirme denilen bir kurum yaratarak, alt işverenin işyeri/işletmesi için toplu iş sözleşmesini yürütmek ve sonuçlandırmak görevini Kamu İşveren Sendikaları na vermiştir. Bu düzenleme İş Hukukuna aykırıdır. Ancak, Anayasa Mahkemesi Anayasaya uygun bulmuştur. Kanuna dayanılarak çıkarılan Yönetmelik (yönetmelikle değiştirilmiş) bazı yönleriyle Kanuna aykırıdır. Maliye Bakanlığı onaylı esas ve usuller in bir kısmı Kanuna ve Yönetmeliğe aykırıdır. Sonuçta; Kanun, Yönetmelik, Esas ve Usuller yürürlüktedir. Bütün iş-

170 KAMU KESİMİ ALT İŞVERENİNİN İŞYERİNDE/İŞLETMESİNDE YAPILACAK TOPLU İŞ SÖZLEŞMESİ lemlerin bu mevzuata uygun olarak yürütülmesi gerekir. Ancak, hukuk ve yürürlükte olan toplu iş sözleşmesi sistemini zorlayarak yapılan düzenlemelerin daha fazla soruna ve tartışmaya yol açmaması için, yetkilendirme kurumunun Kamu İşveren Sendikalarını toplu iş sözleşmesinin tarafı kıldığının kabul edilmesi yerinde olur.