ÖDEV (Vize Dönemi) CEVAPLAR 1. Ekrana Merhaba Dünya! yazdıran algoritmanın akış diyagramını çiziniz ve sözde kod olarak yazınız. PROGRAM Soru1 PRINT Merhaba Dünya! ; 2. Klavyeden girilen negatif bir sayıyı pozitif sayıya çeviren algoritmanın akış diyagramını çiziniz ve sözde kod olarak yazınız. PROGRAM Soru2 IF (Sayi < 0) THEN Sayi = -Sayi; IF 1
3. Bir dikdörtgene ait kısa ve uzun kenar ölçülerini klavyeden girilerek, bu dikdörtgenin alanını ve çevresini hesaplayarak sonuçları ekranda gösteren algoritmanın akış diyagramını çiziniz ve sözde kod olarak yazınız. PROGRAM Soru3 READ a; READ b; Alan = a*b; Cevre = 2*(a+b); PRINT Alan, Cevre; 4. Klavyeden girilen bir sayının karesini, küpünü, karekökünü ve küp kökünü bulan algoritmanın akış diyagramını çiziniz ve sözde kod olarak yazınız. PROGRAM Soru4 Kare = Sayi^2; Kup = Sayi^3; KareKok = Sayi^(1/2); KupKok = Sayi^(1/3); 2
5. Klavyeden girilen bir sayı için; girilen değer 100 den küçükse karekökünü, diğer durumlarda küp kökünü bulan ve sonucu ekranda gösteren algoritmanın akış diyagramını çiziniz ve sözde kod olarak yazınız. PROGRAM Soru5 IF (Sayi >= 100) THEN Sonuc = Sayi^(1/3); PRINT Sonuc; IF (Sayi >= 0) THEN Sonuc = Sayi^(1/2); PRINT Sonuc; IF IF *** Not: Negatif bir sayının karekökü olmadığı için (Sayi >= 0) kontrolünün yapılması gerekir. 6. Klavyeden girilen bir sayının Asal Sayı olup olmadığını bulan ve sonucu ekranda gösteren algoritmanın akış diyagramını çiziniz ve sözde kod olarak yazınız. FOR Yapısı ile Çözüm PROGRAM Soru6 SET Sayac = 0; FOR X: 2 TO (Sayi-1) STEP 1 IF (Sayi mod X = 0) THEN Sayac = Sayac + 1; IF FOR IF (Sayac = 0) THEN PRINT Asal Sayı ; PRINT Asal Sayı Değil! ; IF *** Burada FOR döngüsündeki X kontrol değişkeni, 2 den (Sayi-1) e kadar olan değerleri alır. Asal sayı şartını sağlayan 1 ve sayının kendisi işleme tabii tutulmamıştır. Dikkat ediniz! 3
WHILE Yapısı ile Çözüm PROGRAM Soru6 SET S=0, X=2; WHILE (X < Sayi) IF (Sayi mod X = 0) THEN S = S + 1; IF X = X + 1; WHILE IF (S = 0) THEN PRINT Asal Sayı ; PRINT Asal Sayı Değil! ; IF 7. Klavyeden girilen pozitif bir tam sayının tam bölenlerini bulan ve sonucu ekranda gösteren algoritmanın akış diyagramını çiziniz ve sözde kod olarak yazınız. FOR Yapısı ile Çözüm PROGRAM Soru7 FOR X: 1 TO Sayi STEP 1 IF (Sayi mod X = 0) THEN PRINT X; IF FOR WHILE Yapısı ile Çözüm PROGRAM Soru7 SET Sayac = 1; WHILE (Sayac <= Sayi) IF (Sayi mod X = 0) THEN PRINT X; IF X = X + 1; WHILE 4
8. Klavyeden girilen pozitif bir tamsayının Tau Sayısı olup olmadığını bulan algoritmanın akış diyagramını çiziniz ve sözde kod olarak yazınız. FOR Yapısı ile Çözüm PROGRAM Soru8 SET S = 0; FOR X: 1 TO Sayi STEP 1 IF (Sayi mod X = 0) THEN S = S + 1; IF FOR IF (Sayi mod S = 0) THEN PRINT TAU Sayısı ; PRINT TAU Sayısı Değil! ; IF WHILE Yapısı ile Çözüm PROGRAM Soru8 SET S = 0, X = 1; WHILE (X <= Sayi) IF (Sayi mod X = 0) THEN S = S + 1; IF X = X + 1; WHILE IF (Sayi mod S = 0) THEN PRINT TAU Sayısı ; PRINT TAU Sayısı Değil! ; IF *** Burada S değişkeni, klavyeden girilen sayıya ait pozitif tam bölenlerin adedini temsil etmektedir. X değişkeni ise hem FOR hem de WHILE döngüsü için kontrol değişkeni olarak kullanılmıştır. 5
9. Klavyeden girilen pozitif bir tamsayının, Mükemmel Sayı olup olmadığını bulan algoritmanın akış diyagramını çiziniz ve sözde kod olarak yazınız. FOR Yapısı ile Çözüm PROGRAM Soru9 SET Top = 0; FOR X: 1 TO (Sayi 1) STEP 1 IF (Sayi mod X = 0) THEN Top = Top + X; IF FOR IF (Sayi = Top) THEN PRINT Mükemmel Sayı ; PRINT Mükemmel Sayı Değil! ; IF WHILE Yapısı ile Çözüm PROGRAM Soru9 SET Top = 0, X = 1; WHILE (X < Sayi) IF (Sayi mod X = 0) THEN Top = Top + X; IF X = X + 1; WHILE IF (Sayi = Top) THEN PRINT Mükemmel Sayı ; PRINT Mükemmel Sayı Değil! ; IF *** Burada Top değişkeni, klavyeden girilen sayıya ait pozitif bölenlerinin toplamını temsil etmektedir. Ancak Mükemmel Sayı tanımına göre pozitif tam bölenlerden sayının kendisi hariç olduğu unutulmaması gerekir. Bunun sonucu olarak, problemin çözümündeki döngü yapıları; FOR yapısı için (Sayi - 1) e kadar, WHILE yapısı için de (X < Sayi) şartı sağlandığı sürece çalışacaktır. 6
10. Klavyeden girilen üç basamaklı pozitif bir tamsayının Palindromik Sayı olup olmadığını bulan ve sonucu ekranda gösteren algoritmanın akış diyagramını çiziniz ve sözde kod olarak yazınız. PROGRAM Soru10 IF (Sayi>99 AND Sayi<=999) THEN B1 = Sayi mod 10; B2 = Sayi / 100; IF (B1 = B2) THEN PRINT Palindromik Sayı ; PRINT Palindromik Değil! ; IF PRINT Geçersiz Sayı! ; IF 11. Klavyeden girilen üç basamaklı bir sayının Dudeney Sayısı olup olmadığını bulan ve sonucu ekranda gösteren algoritmanın akış diyagramını çiziniz ve sözde kod olarak yazınız. PROGRAM Soru11 SET TopKup = 0; IF (Sayi>99 AND Sayi<=999) THEN B1 = Sayi mod 10; B2 = (Sayi / 10) mod 10; B3 = Sayi / 100; TopKup = (B1 + B2 + B3)^3; IF (Sayi = TopKup) THEN PRINT Dudeney Sayısı ; PRINT Dudeney Değil! ; IF PRINT Geçersiz Sayı! ; IF 7
12. Klavyeden girilen üç basamaklı pozitif bir tamsayıyı ekrana tersten yazdıran algoritmanın akış diyagramını çiziniz ve sözde kod olarak yazınız. PROGRAM Soru12 IF (Sayi>99 AND Sayi<=999) THEN B1 = Sayi mod 10; B2 = (Sayi / 10) mod 10; B3 = Sayi / 100; PRINT B1, B2, B3; PRINT Geçersiz Sayı! ; IF 13. Klavyeden girilen üç farklı sayıdan ortanca olan sayıyı bulup ekranda gösteren algoritmanın akış diyagramını çiziniz ve sözde kod olarak yazınız. PROGRAM Soru13 READ A, B, C; IF ((A > B AND A < C) OR (A > C AND A < B)) THEN PRINT A; IF ((B > A AND B < C) OR (B > C AND B < A)) THEN PRINT B; PRINT C; IF IF 14. Klavyeden kilo (kg) ve boy (m) bilgileri girilerek, aşağıda verilen tabloya göre kilo durumunu değerlendirerek sonucu ekranda gösteren algoritmanın akış diyagramını çiziniz ve sözde kod olarak yazınız. Kilo Durumu BKI (kg m 2 ) Zayıf 18,5 altında Normal 18,5 24,9 Fazla Kilolu 25 29,9 I. Derece Obez 30 34,9 II. Derece Obez 35 39,9 III. Derece Obez 40 ve üzeri BKI: Boy Kilo İndeksi Kilo durumu belirlenirken BKI ye göre hesaplama yapılması gerekeceğini unutmayın! 8
PROGRAM Soru14 READ Boy, Kilo; SET BKI = 0.0 BKI = Kilo / Boy^2; IF (BKI < 18.5) THEN PRINT Zayıf ; IF (BKI>=18.5 AND BKI<25) THEN PRINT Normal ; IF (BKI>=25 AND BKI<30) THEN PRINT Fazla Kilolu ; IF (BKI>=30 AND BKI<35) THEN PRINT I. Derece Obez ; IF (BKI>=35 AND BKI<40) THEN PRINT II. Derece Obez ; PRINT III. Derece Obez ; IF IF IF IF IF 9
15. Bir y = f(x) fonksiyonu, grafiksel olarak aşağıdaki gibi verilmektedir. Buna göre klavyeden girilen x değeri için y yi hesaplayıp sonucu ekranda gösteren algoritmanın akış diyagramını çiziniz ve sözde kod olarak yazınız. Yandaki grafiğin denklemi aşağıdaki gibidir; 1, x < 0 x, 0 x 2 f(x) = { 3, 2 < x 4 4 x, 4 < x PROGRAM Soru15 READ x; SET y = 0; IF (x < 0) THEN y = 1; IF (x>=0 AND x<=2) THEN y = x; IF (x>2 AND x<=4) THEN y = 3; IF (x>4) THEN y = 4 - x; IF IF IF IF PRINT y; 16. Fibonacci sayıları 0, 1, 1, 2, 3, 5, 8, 13, 21, 34, 55, 89, şeklindeki sayılardan oluşan bir dizidir. Bu dizideki ilk iki sayı 0, 1 dir ve sonra gelen sayılar, kendisinden önceki iki sayının toplamıdır. Buna göre, Fibonacci dizisinin ilk 10 elemanını bulan ve sonuçları ekranda gösteren algoritmanın akış diyagramını çiziniz ve sözde kod olarak yazınız. PROGRAM Soru16 SET Top = 0; SET S1 = 0, S2 = 1; PRINT S1, S2; FOR X: 1 TO 8 STEP 1 Top = S1 + S2; S1 = S2; S2 = Top; PRINT Top; FOR *** Bu soru, ardışık ve bağlantılı işlemler için değişken kullanımı açısından zor sorulardan birisidir. 10
17. 10 dan 99 a kadar olan tamsayıların, sayı değerleri toplamı tek olanları ekranda gösteren algoritmanın akış diyagramını çiziniz ve sözde kod olarak yazınız. PROGRAM Soru17 SET TOP=0, B1=0, B2=0; FOR X: 10 TO 99 STEP 1 B1 = X mod 10; B2 = X / 10; TOP = B1 + B2; IF (TOP mod 2 <> 0) THEN PRINT X; IF FOR 18. Klavyeden girilen üç basamaklı bir sayının Faktorion Sayı olup olmadığını bulan ve sonucu ekranda gösteren algoritmanın akış diyagramını çiziniz ve sözde kod olarak yazınız. Bu soruyu cevaplarken, faktöriyel hesaplayan kısmı alt yordam olarak belirleyiniz. PROGRAM Soru18 IF (Sayi>99 AND Sayi<=999) THEN B1 = Sayi mod 10; B2 = (Sayi / 10) mod 10; B3 = Sayi / 100; Top = FaktoriyelHesapla(B1) + FaktoriyelHesapla(B2) + FaktoriyelHesapla(B3); IF (Sayi = Top) THEN PRINT Faktorion Sayı ; PRINT Faktorion Değil! ; IF PRINT Geçersiz Sayı! ; IF PROGRAM FaktoriyelHesapla(Sayi) SET Sonuc = 1; FOR X: 1 TO Sayi STEP 1 Sonuc = Sonuc * X; FOR!!! DİKKAT!!! RETURN Sonuc; 11
19. ax² + bx + c = 0 şeklinde verilen II. derece denklemin köklerini bulan ve sonucu ekranda gösteren algoritmanın akış diyagramını çiziniz ve sözde kod olarak yazınız. = b 2 4ac < 0 ise Reel kökleri yoktur. = 0 ise x 1,2 = ( b 2a) > 0 ise x 1 = ( b + ) 2a ve x 2 = ( b ) 2a PROGRAM Soru19 READ a, b, c; SET Delta = 0; SET X1 = 0, X2 = 0; Delta = b^2 4*a*c; IF (Delta > 0) THEN X1 = (-b + Delta^(1/2)) / 2*a; X2 = (-b - Delta^(1/2)) / 2*a; PRINT X1, X2; IF (Delta < 0) THEN PRINT Reel kök yoktur. ; X1 = -b / 2*a; X2 = X1; PRINT X1, X2; IF IF Bazı Önemli Hatırlatma Notları: Değişken isimlerinde; ç, ğ, ı, ö, ş, ü, Ç, Ğ, İ, Ö, Ş ve Ü şeklindeki Türkçe karakter kullanmıyoruz. Ekrana yazdırma işlemi yaparken; değişken yazdırılacak ise TIRNAK kullanmıyoruz! Eğer bir metin yazdırılması isteniyorsa, Örn. Tek Sayı, Çift Sayı gibi tırnak kullanıyoruz. Matematiksel ifadeleri algoritma içerisinde kodlama yaparken aşağıdaki kurallara uyuyoruz! İşlem Adı Matematiksel Notasyon Algoritmadaki Yazım Şekli Çarpma A.B A*B Bölme 1 A + B 1/(A+B) Kuvvet Hesaplama A (B+1) A^(B+1) Kök Hesaplama (B+1) A A^(1/(B+1)) 12
20. Karabük Üniversitesi sınav yönetmeliğine göre hazırlanmış olan not baremi yandaki gibidir. Buna göre, klavyeden girilen 0-100 arasındaki bir sınav notu için harf notunu bulan algoritmanın sözde kodunu yazınız. PROGRAM Soru20 READ SN; IF (SN>=90 AND SN<=100) THEN PRINT AA ; IF (SN>85 AND SN<90) THEN PRINT AB ; IF (SN>80 AND SN<=85) THEN PRINT BA ; IF (SN>75 AND SN<=80) THEN PRINT BB ; IF (SN>=70 AND SN<=75) THEN PRINT BC ; IF (SN>=65 AND SN<70) THEN PRINT CB ; IF (SN>=60 AND SN<65) THEN PRINT CC ; IF (SN>=57 AND SN<60) THEN PRINT CD ; IF (SN>=54 AND SN<=56) THEN PRINT DC ; IF (SN>=50 AND SN<=53) THEN PRINT DD ; IF (SN>=0 AND SN<50) THEN PRINT FF ; IF IF IF IF IF IF IF IF IF IF IF 13
21. Bir öğrencinin transkriptindeki almış olduğu N adet dersin kredisi ve harf notu girilerek GANO (Genel Akademik Not Ortalaması) değerini dörtlük katsayısına göre hesaplayan algoritmanın sözde kodunu yazınız. I. Yöntem (Tavsiye edilir!): PROGRAM Soru21 READ N; SET AN = 0.00; SET TopKredi = 0.00; FOR X: 1 TO N STEP 1 READ Kredi, HarfNotu; AN = AN + (Kredi * DortlukNotuBul(HarfNotu)); TopKredi = TopKredi + Kredi; FOR GANO = AN / TopKredi; PRINT GANO; PROGRAM DortlukNotuBul(HNotu) SET Sonuc = 0.00; CASE HNotu OF AA : Sonuc = 4.00; AB : Sonuc = 3.75; BA : Sonuc = 3.33; BB : Sonuc = 3.00; BC : Sonuc = 2.75; CB : Sonuc = 2.33; CC : Sonuc = 2.00; CD : Sonuc = 1.75; DC : Sonuc = 1.33; DD : Sonuc = 1.00; FF : Sonuc = 0.00; CASE RETURN Sonuc; *** Bu soru, ödevin en zor sorularından birisidir. Öğrencinin gerçek bir problemin çözümüne yönelik strateji geliştirmesinde önemli katkı sağlar. Bunun nedenlerini şöyle sıralayabiliriz; geliştirilecek algoritmanın bölünerek alt yordamlara ayrılabilmesi, verilen tablo değerlerine (not baremi) göre giriş ve çıkış parametreleri için senaryo belirlenebilmesi, seri olarak yapılan veri girişlerinin organizasyonu gibi unsurların bir araya gelerek oluşturduğu karmaşık bir yapı olmasıdır. Bir sonraki sayfada, bu sorunun II. yöntemi bulunmaktadır. Ancak çözüm olarak I. yöntem önerilir! 14
II. Yöntem: PROGRAM Soru21 READ N; SET AN = 0.00; SET TopKredi = 0.00; FOR X: 1 TO N STEP 1 READ Kredi, HarfNotu; SET DortlukNot = 0.00; CASE HarfNotu OF AA : DortlukNot = 4.00; AB : DortlukNot = 3.75; BA : DortlukNot = 3.33; BB : DortlukNot = 3.00; BC : DortlukNot = 2.75; CB : DortlukNot = 2.33; CC : DortlukNot = 2.00; CD : DortlukNot = 1.75; DC : DortlukNot = 1.33; DD : DortlukNot = 1.00; FF : DortlukNot = 0.00; CASE AN = AN + (Kredi * DortlukNot); TopKredi = TopKredi + Kredi; FOR GANO = AN / TopKredi; PRINT GANO; 22. 0 ile 100 arasındaki Tau sayılarını (Bkz. Soru 8) bulan ve sonucu ekranda listeleyen algoritmanın akış diyagramını çiziniz ve sözde kod olarak yazınız. PROGRAM Soru22 FOR M: 1 TO 100 STEP 1 SET S = 0; FOR X: 1 TO M STEP 1 IF (M mod X = 0) THEN S = S + 1; IF FOR IF (M mod S = 0) THEN PRINT M; IF FOR 23. Klavyeden girilen 4 basamaklı binary sayıyı decimal sayıya çeviren ve sonucun tek ya da çift sayı olduğunu ekranda gösteren algoritmayı sözde kod olarak yazınız. 15
PROGRAM Soru23 READ Binary; SET Sonuc = 0; B1 = Binary mod 2; B2 = (Binary / 10) mod 2; B3 = (Binary / 100) mod 2; B4 = (Binary / 1000) mod 2; Sonuc = B1*2^0 + B2*2^1 + B3*2^2 + B4*2^3; IF (Sonuc mod 2 = 0) THEN PRINT Çift Sayı ; PRINT Tek Sayı ; IF 24. Klavyeden girilen 0-255 arasındaki bir sayıyı binary sayıya çeviren ve sonucun kaç basamak olduğunu ekranda gösteren algoritmayı sözde kod olarak yazınız. İlaveten, 0 dan küçük veya 255 ten büyük bir sayı girildiğinde ekrana Geçersiz bir sayı girdiniz! yazdırınız. PROGRAM Soru24 SET Sayac = 1; IF (Sayi < 0 OR Sayi > 255) THEN PRINT Geçersiz bir sayı girdiniz! ; WHILE (Sayi > 1) Binary = Sayi mod 2; PRINT (Binary); Sayi = Sayi / 2; Sayac = Sayac + 1; WHILE PRINT (Sayi); PRINT (Sayac); IF 25. Aşağıdaki verilen algoritma sonlandırıldığı durumda F ve S değerleri kaç olur? 16 0 S F 9 1 6 9 3 14 0 16 16