EL ALETLERİNDE İŞ SAĞLIĞI ve GÜVENLİĞİ DERSİN AMACI El aletleri kullanımı esnasında uyulması gereken temel güvenlik kurallarını öğrenmek El aletleri kullanımı sırasında ortaya çıkabilecek kazaları önlemek El aletleri kullanımından kaynaklanabilecek meslek hastalıklarını önlemek 0 1 DERSİN İÇERİĞİ EL ALETLERİNDE GÜVENLİK ØEl aletleri Elektrikli Pnömatik Hidrolik Mekanik ØEl aletlerinin kullanımında ortaya çıkabilecek riskler ve dikkat edilecek hususlar Øİlgili mevzuat Araştırmalara göre özellikle küçük işyerlerinde meydana gelen iş kazalarının büyük bir çoğunluğu el aletlerinin doğru kullanılmamasından veya arızalı olmasından kaynaklanmaktadır. Bu sebeple el aletlerini kullanmaya başlamadan önce, nasıl kullanılacağı hakkında gerekli bilgiye sahip olunmalıdır. 2 3 EL ALETLERİ El aletleri, çeşitli maddeleri sıkıştırmak, kesmek, düzeltmek, asmak, delmek, çevirmek, sürmek, şekil vermek İşaretlemek vb. için kullanılır. 4 5 1
El Aletlerinde Tehlikeler Tehlikelere genelde yanlış kullanım ve bakımsızlık neden olur 1.Ağzı bozuk anahtarlar, 2.Uçları mantarlaşmış keski, 3.Tutma yerleri çatlak, gevşek ve parçalanmış aletler, 4.Keski yerine tornavida kullanılması, 5.Tutma yerleri bantlanmış (çatlakları gizliyor olabilir) ØASLA Kullanılmamalıdır! aletler Çatlak 6 El Aletlerinde Tehlikeler El Aletlerini kullanan işçiler aşağıdaki tehlikelere maruz kalırlar: Ø Düşen, fırlayan, uçan, aşındırıcı ve sıçrayan cisimler Ø Kesikler, Ezilmeler, Uzuv kopmaları, Parça batması Ø Düşmeler Ø Tehlikeli tozlar, dumanlar, sisler, buhar ve gazlar Ø Yırtılmış veya zarar görmüş kablolar, tehlikeli bağlantılar ve uygun olmayan topraklama, elektrik tehlikeleri 7 Temel Güvenlik Kuralları 1. Düzenli bakım yapılmalıdır. 2. Doğru iş için doğru alet kullanılmalıdır. 3. Üretici talimatlarına uyulmalıdır. 4. Doğru kişisel koruyucu malzeme kullanılmalıdır. İşyerlerinde kullanılan alet ve makineler başlıca iki guruba ayrılır 1. Enerjisiz el aletleri ve makineleri, 2. Enerjili (elektrikli, havalı «pnömatik», sıvı yakıtlı, hidrolik vb.) el aletleri ve makineleri. 5. Muhafazalar (koruyucular) kullanılmalıdır. 8 9 ELEKTRİKSİZ ALETLERDE İŞ GÜVENLİĞİ ENERJİSİZ EL ALETLERİNDE İŞ GÜVENLİĞİ İş yerlerinde kullanılan belli başlı el aletleri (takımlar) şunlardır. Kesici aletler: Metal ve ağaç iş parçalarının kesilmesi işlemlerinde kullanılan aletlerdir (testereler, makaslar, keskiler, bıçaklar, baltalar vb.), Vurma aletleri: İş parçalarının imalatı veya tamiratı sırasında darbe işlemini yapan saplı aletlerdir (balyozlar; çekiçler, tokmaklar vb.), Sıkıştırma aletleri: İş parçalarının işlenmesi, birleştirilmesi, bükülmesi gibi işlemlerde sıkıştırma görevi yapan aletlerdir (mengeneler, işkenceler, anahtarlar, penseler, karga burun, tornavidalar vb.), Ölçme, kontrol ve markalama aletleri vb. 11 2
Eğe İle Çalışma: Eğe kullanımında dikkat edilecek hususlar: Eğelemede titreşim olmaması için iş parçası mengeneye bağlanmalıdır. Eğelemede, kolların çabuk yorulmaması için vücudun hareketi kolların ritmine uydurulur, Daima saplı eğe kullanılır (sapsız eğenin kuyruğu ele batabilir), eğeye sap geçirilirken sapın çatlamamasına dikkat edilmelidir. Eğelemede ellerin mengene ağızlarına çarpmamasına dikkat edilmelidir. Eğe talaşları üflenerek değil, fırça ile temizlenir, Eğeler (sertleştirilmiş metalden yapıldığı için) çok kırılgandır. Çarpıldığında kırılarak kopan parça bir kazaya sebep olabilir. 12 13 Tornavida İle Çalışma: El Testeresi İle Çalışma: Tornavida kullanılmasında dikkat edilecek hususlar: Vida başına uygun tornavida seçilir, El testerelerinin kullanılmasında dikkat edilecek hususlar: Tornavida saplarının pürüzlenmemesine itina edilir, Testere laması eğilmeye ve bükülmeye fazla dayanıklı değildir. Bu yükler altında aniden kırılarak eli yaralayabilir, Tornavida sapına çekiç ile vurulmaz, Vidalanacak parça elle tutulmaz, Küçük parçalar tesviyeci tezgahı üzerine koyularak vidalanabilir. İş parçasının kesilmesi sona ererken, aniden koparak elin yaralamaması için, sona doğru uygulanan baskı azaltılmalıdır. 14 Pense İle Çalışma: Anahtar İle Çalışma: Penselerin kullanılmasında dikkat edilecek hususlar: Anahtarların kullanılmasında dikkat edilecek hususlar: Cıvata başına ve somuna uygun ölçüde anahtar seçilir, Hiçbir suretle (anahtar gibi) cıvata veya somunların sökülüp takılmasında kullanılmaz, Her zaman işe uygun biçimde pense seçilir, büyüklükte 15 Ağzı bozulmuş anahtarlar kullanılmaz, Bir tezgâhta anahtarla iş yaparken önce tezgâh durdurulur, Daima anahtarın kolu (itilerek değil) vücuda çekilerek çalışılır, ve Anahtar kolu boru parçası ile uzatılarak çalışılmaz, Parmaklar pensenin ağzından uzak tutulur, Anahtara asla sert bir çekiçle vurulmaz. Sıkışmış bir cıvata veya somunu gevşetmek için anahtara ancak yumuşak gereçle kaplanmış bir çekiçle vurulabilir, Pense çekiçlenmemelidir. Eğer anahtar çapaklanırsa (elleri kesmemesi için) taşlanır, Ayarlı (kilitlenebilir) penseler uzun süre kilitli bırakılmamalıdır, elemanlar oynayabilir. 16 Anahtarı döndürürken parmak eklemlerinin çevreye çarparak hasar verilmesi önlenir. 17 3
Çekiç İle Çalışma: Çekiçlerin kullanılmasında dikkat edilecek hususlar: Çekiç kullanırken eller yağlı veya terli olmamalıdır (yağlı el, çekicin elden kaymasına sebep olabilir), Kullanım öncesi, sapın gevşek veya kırık olup olmadığı kontrol edilir, Kullanımda çekiç sapını çekice yakın tutmak doğru değildir, Keski İle Çalışma: Keskilerin kullanılmasında dikkat edilecek hususlar: Keskiler kullanılmadan önce keskinliği kontrol edilir, gerekirse bilenir, Keski kullanırken güvenlik gözlüğü takılmalıdır, Keskiler sertleştirilmiş çelik parçalar üzerinde kullanılmamalıdır, Çekiç ile keski kullanırken, keskinin başında çapak bırakılmaz, (başının biçimi bozulmuş veya çapaklanmış keskiler kullanılmaz), Sert bir çekiçle, sertleştirilmiş parçaların ince kenarları çekiçlenmez (iş parçası veya çekiçten kopan parçalar göze kaçabilir). 18 Talaş bir kimseye doğru fırlayacak yönde çıkarılmaz (parçaların sıçrayabileceği yerlerde tel kafes kullanılabilir). 19 ELEKTRİKLİ ALETLERDE İŞ GÜVENLİĞİ 20 Elektrikli Aletler - Önlemler Elektrikli Aletler - Önlemler Elektrikli aletler sadece bu konuyla ilgili eğitim almış kişiler tarafından kullanılmalıdır. Kullanım dışı zamanlarda, parçalar ve aksesuarlar değiştirilirken, güç kablosu elektrikten ayrılmış olmalıdır. İşle ilgisi olmayan kişiler iş sahasından uzak tutulmalıdır. İki elin kullanılması gereken aletlerle çalışırken parça mengene veya işkence ile sabitlenmelidir. Fişi takılı alet taşırken anahtarından tutulmamalıdır. Aletleri keskin ve temiz tutulmalıdır. Aletleri kullanmadığı zaman, temizlik ve bakım yaparken, parça değiştirirken fişten çekilmelidir. 22 Giyime dikkat edilmeli sarkıntılı giyecekler ve takılar dönen kısımlara takılabilirler. Zarar görmüş aletleri kaldırılmalı ve Kullanılamaz işareti konulmalıdır. 23 4
Anahtarlar Elektrikli el aletleri aşağıdaki tip anahtarlardan birine sahip olmalıdır: Sabit basınç anahtarı Bırakıldığında enerjiyi keser Örnek: daire testere, zincirli testere, taş motoru, elektrikli el matkabı Açma kapama anahtarı Örnekler: planyalar, zımpara tezgahları, torna, frezeler, şerit testereler Elektrikli Aletler - Önlemler Elektrik Kabloları Ø Portatif aletleri kablosundan tutarak taşınmamalıdır. Ø Elektrik kabloları, aletleri yukarı çekmek / indirmek için kullanılmamalıdır. Prizden çekmek için kablodan asılma yapılmamalıdır. Kablolar yağ, sıcak ve keskin kenarlardan korunmalıdır. 24 25 Elektrikli Aletler İşçileri elektrik şokundan korumak için bu aletlerde: Topraklı prize bağlı toprak hatlı kabloya sahip olmalı çift izolasyonlu olmalı veya izolasyon trafosuna bağlı olmalıdır. Elektrikli Aletler İyi Uygulamalar Tasarım limitlerinde kullanın. Eldiven ve emniyet ayakkabısı giyin. Kuru yerde depolayın. Onaylı değilse ıslak yerlerde kullanmayın. Çalışma yerlerini iyi aydınlatın. Kabloların takılmaya neden olmamasına dikkat edin. Çift izolasyon işareti Topraklı fiş 26 27 Makine Koruyucuları Elektrikli aletlerin dönen kısımlarını koruma altına alınmalıdır. Kayışları, şaftları, zincirleri, kasnakları, dişlileri, volanları ve diğer dönen kısımları koruyucu altına alınmalıdır. Alet kullanımda iken asla koruyucular sökülmemelidir. EL ALETLERİ İLE ÇALIŞMALARDA GİYİM Çalışmaya başlamadan önce, vücuda uygun, kısa kollu veya kolları sıvanmış temiz iş elbisesi (önlük, tulum vb.) giymeli, Kravat takılmamalı, eğer varsa gömlek içerisine sokulmalı, Bol, yırtık ve saçaklı iş elbisesi giyilmemeli, İşin gereğine göre kişisel koruyucular (kaynak işlerinde koruyucu gözlük) kullanılmalı, Yüzük, saat, bilezik, kolye vb. eşyalar çalışmaya başlamadan önce mutlak surette çıkartılmalıdır. 28 29 5
Matkap İle Çalışma: Matkapların kullanılması sırasında meydana gelebilecek iş kazaları ve sebepleri şunlardır : Matkap iyi tutulmadığından düşürülür, Matkap ucunun matkaba gevşek ve uzun bağlanması sonucu ucun yerinden fırlaması, Malzeme cinsine göre matkap ucu seçilmemesi, Matkapla çalışma sırasında kollu elbise giyilmesi, Elektrik kablosundaki sıyrıklar sebebiyle elektrik çarpması, Elektrik motorunun topraklanmamış olması, Titreşim ve sese karşı iyi korunma sağlanmalıdır. 30 Testere İle Çalışma: Testere kullanımı sırasında meydana gelebilecek kazalar ve sebepleri şunlardır: Eski ve ömrünü tamamlamış testerenin kullanılması, Titreşim sebebiyle, hakimiyetin yitirilmesi ve testerenin düşürülmesi, Sürekli çalışma sebebiyle testerenin kopması, Elektrik motorunun topraklanmamış olması. 31 Bileme ve Taşlama Çarkı İle Çalışma: Bileme ve taşlama çarklarının kullanımında meydana gelen kaza sebepleri şunlardır : Koruyucu gözlük kullanılmaması, (toz ve çapakların göze kaçması) Toz ve çapakların elle temizlenmesi, Sağlam tutulmadığından dengesiz salınımlar yapması, Çarkın sağlam takılmaması, Hasarlı çarkların kullanılması, Elbisenin çarka kaptırılması, Aletin çarka kaptırılması, Elektrik motorunun topraklanmaması. 32 Koruyucunun taşlama ağzı açıklığı 90 dan fazla yapılmamalıdır. Taşla tabla arasındaki açıklık 3 mm. yi geçmemelidir. Seyyar zımpara taş aparatları koruyucusuz kullanılmamalı ve koruyucunun taşlama ağzı 180 dereceden fazla olmamalıdır. Elle yapılan taşlama işlerinde, taşlanacak parça bir mesnet veya tabla üzerinde tutulmalıdır. 33 Havalı Aletler Basınçlı hava ile çalışır. PNÖMATİK EL ALETLERİ Çivi, zımba tabancaları, zımpara, matkap ve yontucuları içerir. Ana Tehlike aletin fırlattığı cismin veya bağlantı parçalarının çarpmasıdır. Çivi Tabancası kesit görünüşü Elektrik kabloları için alınan önlemlerin aynısını hava hortumları için de alınması gereklidir. 34 35 6
Pnömatik el aletlerinde güvenlik: Kullanım sırasında mutlaka gözlük veya yüz maskesi kullanılmalıdır. Çalışan yere basınçlı hava ile çalışıldığına dair uyarı levhası konulmalıdır. Çalışma bölgesi yakınlarında başka çalışanlar var ise onların tozlardan, kıvılcımlardan ve parçacıklardan etkilenmemeleri için siperlik kullanılmalıdır. Alete gelen basınçlı havanın temiz ve kuru olmasına dikkat edilmelidir. Aletlerin hava girişlerinde filtre olması tercih edilmelidir. Pnömatik el aletlerinin bakımları düzenli olarak yapılmalıdır. Aletler her zaman yağlanmış ve temiz halde bulundurulmalıdır. Aletin kırılma ya da kaymasından kaynaklanabilecek el ve ayak kesilmelerine karşı dikkatli olunmalıdır. Basınçlı hava ile kesinlikle elbise temizliği yapılmamalıdır. 36 Basınçlı hava hortumlarında güvenlik: Hortum çaplarının ve bağlantılarının uygun olmasına dikkat edilmelidir. Özel yerlerde (aşınma, kesilme, kıvrılma riski yüksek) özel hortumlar kullanılmalıdır. Kesilme çatlak ve aşınmalara karsı basınçlı hava hortumlarını sık sık kontrol edilmelidir. Hortumdan bir miktar havayı püskürttükten sonra el hortum bağlanmalıdır. Hortum bağlantıları için uygun kelepçeler kullanılmalıdır. Öngörülen basıncın üzerindeki bir basınçta yapılmamalıdır. aletlerine çalışma Kullanmadığında ya da alet değişmelerinde hortumlardaki hava girişini kapatılmalıdır. 37 Havalı Aletler - Bağlantılar Havalı Aletlerde Güvenlik Aletin hava hortumunun kurtulmayacak şekilde bağlandığından emin olun. Aletin namlusuna iş yüzeyine temas etmediği sürece aletin çalışmasını engelleyecek bir kilit sistemi yerleştirilmelidir. Hortumu emniyete alan tel Hava hortumunu alete bağladıktan sonra tel veya başka bir kilit sistemiyle emniyete alın. Namlu iş yüzeyiyle temas halinde Kırıcı matkabın ucunun yerinden fırlamasını önleyecek toka veya tutucu bir sistem yerleştirilmelidir. Göz ve kulak koruyucularını mutlaka kullanılmalıdır. 38 39 Basınçlı Hava ile Temizlik Basınçlı havayı kullanmayın! temizlik için HİDROLİK EL ALETLERİ 40 41 7
Krikolar Krikoyu kurmadan önce: Tabanı sağlam ve düz zeminde mi? Merkezlenmiş mi? Krikonun kafası düzgün yüzeyde mi? Kaldırma yükü dengeli verilmiş mi? Krikolar - Kapasite Üretici tarafından tavsiye edilen kapasite kriko üzerine yazılmalı ve aşılmamalıdır. Tüm krikolarda bitiş işareti olmalı ve geçilmemelidir. Kontrol edin, muntazam olarak yağlayın ve muayene edin. 42 43 Krikolar - Takozlama Kaldırılan yükü vakit geçirmeden takozlayın! Zemin düzgün değil ise krikonun tabanına, kayma tehlikesi varsa başlığın üzerine takoz yerleştirin. Kriko düzgün yere yerleştirilmiş ve devrilme tehlikesine karşı takozlanmış olmalıdır! Krikolar Yüksek basınçlı hidrolik hatlardaki kaçaklar sadece bir pislik olmayıp, ayni zamanda tehlikelidir. Kaçaklar, kayma, düşme ve yangın tehlikesi oluşturabilir, çevreyi kirletebilir. Kaçaklar vücutta cilt yanıklarına neden olabildikleri gibi yüksek basınçla sıvılar cilde de nüfuz edebilirler. Hortumlardaki sızıntıların en yaygın nedenleri aşınmalar, sıyrıklar ve hatalı montajdır. Hidrolik hortumlarla çalışıyorsanız, oluşabilecek sorunları önceden bilebilmek, bunları önlemek ve giderilmeleri konusunda beceri kazanmış olmanız gerekir. 44 45 Problemlerin Önlenmesi: Aşınmaların önlenebilmesi için hortumların doğru uzunluk ve çapta olmaları zorunludur. Hortumların, destekleme olunuz. makina üreticilerinin kullanılması öngörülen ve mandal malzemeleri ile kullanıldığından askı, emin Başlangıçta var olan aşınma koruyucuları eksik ise, bunların yenilenmesi gerekir. Dış katmandaki bir hasarı katiyen göz ardı etmeyiniz. Böyle bir hasar, hortumun basınca dayanıklılığını sağlayan örgü sisteminin su ile nemlenerek paslanmasına, paslanmalar ise hortumun iş göremez hale gelmesine neden olabilir. 46 Kaçaklar tespiti ve giderilmesinde yapılan yanlışlıklar Bağlantılarda bir kaçağın tespit edilmesi halinde neler yapılmalıdır? Fazla sıkılaştırma daha büyük bir sızıntıya, hatta bağlantının artık iş göremez hale gelmesine neden olabilir. Kaçağın yerini tespit için el kullanılmamalıdır. Bunun yerine bir parça karton veya tahtadan yararlanabilirsiniz. Hidrolik sıvı sıcak olup cildi yakabilir. Bir iğne deliği kadar kaçak nedeniyle, sıvı basınçla derinizin altına enjekte olabilir, zehirlenmeye, enfeksiyona sebep olarak, yaşamınız ve uzuvlarınız için büyük bir tehlike oluşturabilir. Böyle vakalar görülmüştür. 47 8
İlgili Mevzuat İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Tüzüğü İşçi Sağlığı ve İş Güvenliği Tüzüğü Madde 312 - Elektrik işlerinde kullanılan penseler, karga burunlar, tornavidalar ve benzeri el aletleri, uygun şekilde yalıtılmış ve yağdanlıkların, süpürgelerin, fırçaların ve diğer temizlik araçlarının sapları, akım geçirmeyen malzemeden yapılmış olacaktır. Elektrik el aletleri iyi bir şekilde muhafaza edilecek ve her an işe hazır şekilde bakımlı bulundurulacaktır. Elektrik el aletleri kendi özel gayeleri için, doğru olarak ve kendi kapasiteleri içinde, aşırı zorlamalara başvurulmadan kullanılacaktır. Madde 313 - Taşınabilir elektrikli el aletlerinin sapları, yeterli cins ve kalınlıkta akım geçirmeyen bir maddeyle kaplanacak veya bu gibi malzemeden yapılmış olacak ve bu aletlerin üzerlerinde, devreyi kapalı tutmak için, sürekli olarak basılması gereken yaylı devre kesicileri (enterüptör) bulunacaktır. 48 49 Madde 314 - İnşaat şantiyeleri ile diğer açık çalışma yerlerinde kullanılan elektrikli el aletleri, küçük gerilim veya 1/1 oranlı ve sargıları birbirinden ayrı güvenlik transformatöründen (ayırıcı transformatör) elde edilen gerilim ile çalıştırılacak veya özel olarak imal edilmiş, iki yalıtkanlı olacaktır. Güvenlik transformatörü kullanılması halinde, çıkış devresine yalnız bir elektrikli el aleti bağlanacaktır. Madde 315 - Elektrikli el aletleri üzerinde meydana gelebilecek kaçakların zararlı bir seviyeye gelmesinden önce, alete gelen elektrik devresini kesen güvenlik otomatikleri de uygun bir iş güvenliği tedbiri olarak kabul edilecektir. Topraklamalı aletlerde, topraklama devresindeki kesinti halinde, aletin elektrik devresini kesen bir kontaktörün bulunması şekli de geçerli sayılacaktır. Madde 317 - Parlayıcı, patlayıcı maddelerin imal edildiği, taşındığı ve depolandığı yerlerde, elektrikli el aletleri kullanılmayacaktır. Madde 322 - Elektrikli el aletleri kullanılmadan önce, yetkili kimseler tarafından kontrol edilecek, topraklanması arızalı, motoru fazla kıvılcımlı, priz, fiş, anahtar ve bağlantı kablosu bozuk olanlar kullandırılmayacaktır. Taşınır elektrik lambaları, ancak sürekli aydınlatmanın yeterli yapılamadığı yerlerde kullanılacak, duyları ve gerilim altındaki kısımları, akım geçirmeyen, sağlam, kanalı koruyucu kafesler içinde olacak ve organik tozlar veya parlayıcı maddeler bulunan yerlerle nemli yerlerde, lambalar cam koruyucu içinde bulundurulacaktır. Aletler, besleme kablosu içinde bulunan özel topraklama iletkeni ile topraklanacaktır. 50 51 ALTINCI BÖLÜM El Aletlerinin Kullanılmasında Alınacak Güvenlik Tedbirleri Madde 355 - İşyerlerinde kullanılacak el aletleri, yapılacak işe uygun malzemeden yapılmış olacak ve yalnız yapımına özgü işlerde kullanılacaktır. Bunların ahşap sapları budaksız, iyi cins ve elyaflı ağaçtan, uygun biçim ve boyutta, kenarları yuvarlatılmış kıymıksız ve düzgün yapılmış olacaktır. Madde 356 - Kıvılcımın tehlikeli olacağı yerlerde kullanılacak el aletleri, kıvılcım çıkartmayacak malzemeden yapılacak ve bu nitelikte olmayan aletler, bu yerlerde kullanılmayacaktır. Madde 357 - Çekiç, balyoz, kalem, keski, zımba ve benzeri aletler, standartlarına uygun şekilde ve kaliteli çelikten yapılacak ve bunların bozulan veya çapaklanan başları, taşlama veya eğeleme suretiyle düzeltilecektir. Madde 358 - El aletlerinin su verme veya bilenmesi ile bakım ve onarım işleri, kalifiye işçiler tarafından yapılacak ve bunların sivri veya keskin uçları, kullanılmadıkları zaman uygun şekilde korunacaktır. Madde 359 - El aletleri, yerlerde, merdivenlerde, geçitlerde veya işçilerin geçit olarak faydalanabileceği herhangi bir yer üzerinde ortada bulundurulmayacak ve bunlar için uygun dolap, askı tablosu veya en az 2 santimetre yükseklikte etekliği bulunan raflar yapılacaktır. Baş üstü yüksekliğinden düşmelere karşı gerekli tedbirler alınmadan, bunlar elden bırakılmayacaktır. Madde 360 - Baltalar, keserler, satırlar gibi el aletleri, daima keskin olarak bulundurulacak, bunların sapları alete sıkı ve sağlam duracak şekilde geçirilecek ve taşınmalarında uygun kılıf, askı veya mahfaza içinde bulundurulacaktır. Madde 361 - Kalemler, keskiler (saplı keskiler),zımbalar ve benzeri aletlerde, kalem uçları, keski ağızları ve zımba burunları, yapılacak işe uygun biçimde ve daima keskin olacak ve bunlar kullanılırken, uygun siper veya paravanalar veya benzeri koruyucular bulundurulacaktır. 52 53 9
Madde 362 - Kaldıraçlar ve benzeri aletler kullanılmadıkları sırada, yere veya tezgah üzerine dayalı ve dik olarak bırakılmayacak, yatık olarak bırakılacaktır. Madde 363 - Eğe ve törpülerin metal bileziği bulunan sağlam sapları veya başka çeşit bir tutacakları olacak ve bunlar sapsız olarak kullanılmayacaktır. Eğe ve törpüler, sandık açma, çivi sökme veya sert bir cisme vurma işlerinde kullanılmayacak, bunlara çekiç ve benzeri aletle vurulmayacak ve eski eğelerden keski, kalem veya zımba gibi aletler yapılmayacaktır. Madde 364 - Bıçakların sapları üzerine, gerektiğinde elyaf, deri veya paslanmaz çelikten yapılmış kabza mahfazaları yapılacak veya parmak kavramları veya kalkan konulacaktır. Kauçuğun kesilmesinde kullanılan bıçakların uçları, uygun şekilde yuvarlatılacaktır. Konserve, deri yüzme,deri işleme ve lastik fabrikalarında kullanılacak bıçakların taşınmaları için, uygun kılıfları veya kınları bulunacaktır. Madde 365 - Krikolar, yük kaldırılırken yere sağlam bir şekilde ve dik olarak konulacak ve yükler istenilen yüksekliğe kaldırıldıktan sonra, krikolar dayanıklı ve uygun takozlarla beslenmedikçe bu yüklerin altında veya üstünde çalışılmayacak ve yüklerin kriko ile indirilmesinde gerekli tedbirler alınacaktır. Madde 366 - Tomruk veya kütük aktarma veya ambarlama işlerinde kullanılan kancaların veya süngülerin uçları, daima sivri olacak ve el kancalarının kolları, saplarına sağlam ve sıkı bir şekilde geçirilecektir. Madde 367 - Penseler, tel makasları ve kıskaçları ile gergin tel, yay veya benzeri teller kesilirken, telin kesilen uçlarından biri uygun şekilde tespit edilecektir. Madde 368 - Somun sıkma veya gevşetme için, uygun anahtarlar kullanılacak, pense ve benzeri aletler kullanılmayacaktır. Normal kollu anahtarların ucuna boru geçirerek veya benzerleri takılarak uzatılmayacak ve anahtarlar, çekiç olarak kullanılmayacaktır. Mandren anahtarları, yuvasına gevşek oturacak ve bırakıldığında, kendiliğinden düşebilecek şekilde olacak ve zincir, ip veya benzerleriyle bir yere bağlanmış olmayacaktır. Madde 369 - Pnömatik seyyar cihazların kumanda tetikleri uygun şekilde konulmuş olacak ve operatör elini çektiğinde, hava giriş supabı otomatik olarak kapanacaktır. Bunların basınçlı hava hortumları ve hortum bağlantıları, yapacakları işe uygun ve dayanıklı olacak ve bunlarla normal onarım dışında bir parça değiştirilirken veya benzeri bir iş yapılırken, hava hortumlarının ana valfleri kapatılacaktır. 54 55 Madde 370 - Pnömatik çekiçlerin pistonları, çalışırken yerlerinden çıkmayacak şekilde yapılmış ve parça fırlamalarına karşı yaylar, güvenlik, kancaları veya benzerleriyle korunmuş olacaktır. Pnömatik çekiçlerden parçalar basınçlı hava ile fırlatılarak çıkarılmayacaktır. Madde 371 - Pnömatik keskilerle perçin başı kesilirken, kesilen perçin başlarının bir tel sepet içine düşmesi sağlanacak ve bu işlerde çalışanlara, baş ve gözlerin korunması için uygun koruyucu araçlar verilecektir. Madde 372 - Basınçlı çivi çakma tabancalarının tetiklerinde güvenlik tertibatı ve namlularında, parça fırlamalarına karşı, koruyucu bir huni bulunacaktır. Madde 497 - Kuru maddelerin yığın halinde depolandığı ve bunların el aletleri ile alındığı hallerde, yığınların dip tarafında, bunların dengesini bozabilecek nitelikte boşluklar meydana getirilmeyecektir. TEŞEKKÜRLER.. 56 57 10