SAĞLIK MEVZUATI
ÖZEL SAĞLIK KURULUŞLARI İLE İLGİLİ MEVZUAT Bu bölümde incelenecek olan ve özel hastaneler, özel tıp merkezleri ve poliklinikler, özel muayenehaneler, özel laboratuarlar ve özel ağız ve diş sağlığı hizmeti sunan kurumlar gibi özel sağlık kuruluşlarının hizmet sunum ilkelerini belirleyen temel yasal düzenlemeler aşağıdaki gibidir: Hususi Hastaneler Kanunu ve Özel Hastaneler Tüzüğü Özel Hastaneler Yönetmeliği Ayakta Teşhis ve Tedavi Yapılan Özel Sağlık Kuruluşları Yönetmeliği Ağız ve Diş Sağlığı Hizmeti Sunulan Özel Sağlık Kuruluşları Yönetmeliği Radiyoloji, Radiyom ve Elektrikle Tedavi ve Diğer Fizyoterapi Müesseseleri Kanunu (3153sayılı Kanun) Seriri Taharriyat ve Tahlilat Yapılan Bakteriyoloji ve Kimya Laboratuarları Kanunu (992 sayılı Kanun)
Hususi Hastaneler Kanunu ve Özel Hastaneler Tüzüğü 24.05.1933 tarih ve 2219 sayılı Hususi Hastaneler Kanunu, devletin resmi hastaneleri ve belediyelere ait hastaneler dışında kalan özel hastanelerin açılma, kullanma ve kapanma şartları ile teşkilat yapısını düzenlemektedir. Kanunun birinci bölümünde özel hastanelerin tanımları ve açılma şartlarına, ikinci bölümünde özel hastanelerin teşkilat yapısına, üçüncü bölümünde özel hastanelerin görevlerine ve son bölümünde ise cezai hükümlere genel olarak yer verilmektedir.
Özel hastanelere kabul edilecek hastalar, hastanelerin türleri, binaların nitelikleri, personel kadroları, bulundurulması zorunlu ilaç, araç ve gereçler ve özel hastanelerin iç hizmetlerine ilişkin esaslar bu tüzükte gösterilmiştir.
Özel Hastaneler Yönetmeliği Özel hastanelerin tabi olduğu Hususi Hastaneler Kanunu ve Özel Hastaneler Tüzüğü nün yetersiz kalması sonucu ve insan sağlığı gibi önemli bir konuda görev alacak özel hastanelerin çağdaş kurallara tabi olması gerekliliğinden hareketle, 27.03.2002 tarih ve 24708 sayılı Özel Hastaneler Yönetmeliği yayımlanmıştır. Yönetmelik hukuksal dayanağını 3359 sayılı Sağlık Hizmetleri Temel Kanunu nun 3. ve 9. maddesinin (c) bendinden ve 181 sayılı Sağlık Bakanlığı nın Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname nin 43 üncü maddesinden almaktadır.
Özel Hastanelerin Temel Özellikleri ve Kadroları Özel hastaneler, yönetmelikte asgari olarak öngörülen bina, hizmet ve personel standartlarına sahip olan, yirmi dört saat süreyle sürekli ve düzenli olarak, bir veya birden fazla uzmanlık dalında hastalara ayakta ve yatarak muayene, teşhis ve tedavi hizmeti veren kuruluşlar olarak tanımlanmaktadır. Özel hastanelerde gözlem yatakları hariç en az yüz hasta yatağı bulunmalıdır. Ancak Sağlık Bakanlığı tarafından belirlenen bölgesel hizmet ihtiyaçları doğrultusunda, atıl kapasiteye de yol açmamak için ellinin altında hasta yatağı olmamak kaydıyla özel hastane açılmasına izin verilebilir.
Hastane Kuruluş Yeri, Bina Altyapı ve Personel Standartları Özel hastane kuruluş yerinin seçiminde dikkate alınması gereken özellikler, yönetmelikte ayrıntılı olarak ele alınmaktadır. Buna göre, hastanenin kurulacağı alanın gürültü, hava ve su kirliliğine maruz olmadığının ve insan sağlığını olumsuz yönde etkileyecek endüstriyel kuruluşlardan uzak olduğunun raporlarla tespit edilmesi gerekmektedir. Hastane binası için yeterli yeşil alan ayrılmış olmalı ve ulaşım şartları ve ulaşım noktaları açısından hastane yeri uygun olmalıdır. Ayrıca hasta ve yakınları ile hastane çalışanları için yeterli sayıda otopark da ayrılmış olmalıdır.
Özel Hastanelerin Hizmet Ünitelerine İlişkin Alt Yapı Standartları Özel hastanelerde hasta odalarının, yeterli günışığı alabilecek konumda, dezenfeksiyona elverişli ve kolay temizlenebilir nitelikte olması gerekmektedir. Doğrudan gün ışığı almayan, ziyaretçi ve personelin yoğun kullandığı ve hastanın sağlığını olumsuz yönde etkileyebilecek mekânlarda hasta odası olmamalıdır.
Özel Hastanelerin Diğer Birim ve Alanlarına İlişkin Alt Yapı Standartları Özel hastanelerde, katlar arasındaki merdivenlerin, sedye ile hasta çıkarılabilecek nitelikte en az bir metre elli santimetrekare genişlikte olması gerekmektedir. Hastanelerin bütün katlarında koridor genişlikleri ise en az iki metre olmalıdır. Özel hastanelerde, otomatik olarak devreye giren uygun güç ve nitelikte bir jeneratör ile en az iki asansörün bulunması ve asansörlerden birinin tekerlekli sandalye ve sedye ile hasta taşımaya elverişli olması şarttır. Birden fazla katı bulunan özel hastanelerde ilgili mevzuata uygun olarak yangın merdiveni yapılması da zorunludur. Özel hastanelerin merkezi ısıtma sistemi ile
Ayakta Teşhis ve Tedavi Yapılan Özel Sağlık Kuruluşları Hakkında Yönetmelik 6 Ocak 2008 de yürürlüğe giren yönetmeliğin amacı, ayakta teşhis ve tedavi yapılan özel sağlık kuruluşlarının yapılandırılmaları, ruhsatlandırma işlemleri, faaliyetleri ve faaliyetlerine son verilmesi, denetimleri ve diğer hususlar ile ilgili usul ve esasları düzenlemektir. Yönetmeliğin kapsamına, tıp merkezleri, poliklinikler, laboratuarlar, müessese ve muayenehaneler girmektedir.
Ağız ve Diş Sağlığı Hizmeti Sunan Özel Sağlık Kuruluşları Hakkında Yönetmelik 14.10.1999 tarihinde yürürlüğe giren yönetmeliğin amacı, mesleğini serbest olarak icra etme yetkisine sahip diş hekimlerinin tek başına ya da ortaklaşa ağız ve diş sağlığı hizmeti verdikleri muayenehanelerin ve özel sağlık kuruluşlarının açılması, çalışması ve denetlenmesi ile ilgili usul ve esasları düzenlemektir. Bu yönetmelik kapsamında faaliyette bulunan özel sağlık kuruluşları, faaliyet alanları, hizmet altyapı özellikleri ve sahip oldukları diş ünitlerine göre, merkez, poliklinik, müşterek muayenehane ve muayenehaneden oluşmaktadır.