Resmi Ziyaretler Suudi Arabistan Deniz Kuvvetleri Komutanı Prens Fahed in Türkiye Ziyareti (18-22 Haziran 2009) Suudi Arabistan Dz.K. Komutanı Kora. Prens Fahed Bin Muhammed Al SAUD, Dz. K.K Oramiral Metin ATAÇ ın davetlisi olarak 18-22 Haziran 2009 tarihleri arasında İstanbul a resmi bir ziyaret gerçekleştirmiştir. Dz. K.K.lığı ve SSM lığı tarafından ortak hazırlanan program uyarınca, Prens Fahed ve beraberindeki heyet İstanbul ve çevresindeki TSK tesis ve tersanelerini ziyaret etmiş, Türk Deniz Kuvvetleri tarafından kendilerine çeşitli hususlarda sunumlar yapılmıştır. Ziyaret kapsamında Deniz Harp Okulu da ziyaret edilmiştir. Ziyaretin savunma sanayi ayağında ise; SSM ev sahipliğinde toplantı ve sunumlar gerçekleştirilmiş, SSM Müsteşarı Sn. Murad BAYAR bilahare Prens Fahed ile bir görüşme yapmıştır. 18 Haziran 2009 tarihinde yapılan toplantıya Prens Fahed ve SSM Müsteşarı Sn. Murad BAYAR eşbaşkanlık etmiş; iki ülke resmi heyetleri, Deniz Kuvvetleri Komutanlığı ndan Tuğa. Sinan ERTUĞRUL ve Milgem projesinde görev alan firmaların temsilcileri toplantıda yer almışlardır. Toplantıda öncelikle SSM UİDB Sn. A.Lütfi VAROĞLU nun SSM ve Türk savunma sanayini tanıtan sunumunun ardından, SSM Deniz Araçları Daire Başkanı Sn. Serdar DEMİREL Tarafından tamamlanan ve halihazırda yürüyen deniz projelerini ve buna ilave olarak gemi inşa sektöründeki kabiliyetlerimizi içeren bir sunum gerçekleştirilmiştir. Milgem Ofisi tarafından yapılan sunumların ardından soru cevap kısmına geçilmiştir. Başta Prens Fahed olmak üzere tüm heyet gemilerin teknik özelliklerini, diğer ülkelerde üretilen savaş gemileriyle mukayese durumunu ve yaklaşık maliyetleri içeren çok sayıda soru sormuşlardır. Sn. Müsteşarın işbirliği teklifi memnuniyetle Avustralya Resmi Ziyareti (28 Haziran-3 Temmuz 2009) Türk savunma sanayi işbirliği nin hedef bölgeler ve ülkeler ile geliştirilmesi, farklı coğrafi bölgelerde Türk savunma sanayi ve ürünlerine ilişkin farkındalığın artırılması amacıyla, SSM.lığı koordinasyonunda, SSM Uluslararası İşbirliği Daire Başkanı Lütfi VAROĞLU başkanlığında oluşturulan resmi heyet, TSKGV ve savunma sanayii firmaları temsilcilerinin de katılımıyla, 28 Haziran-3 Temmuz 2009 tarihleri arasında Avustralya ya resmi bir ziyaret düzenlenmiştir. Türkiye ve Avustralya tarafından yürütülen tedarik programları incelendiğinde, ülkelerin yürütmekte olduğu projelerin birbirine yakın olduğu, Havadan Erken İhbar İkaz Uçağı, Entegre Sahil Gözetleme Sistemi, İnsansız Hava Aracı, Perry Sınıfı Fırkateyn Modernizasyonları, Gemi İnşa ve Hava Savunma Sistemleri konusundaki operasyonel ihtiyaçların ülkelerin tedarik makamlarını benzer çözümlere yönlendirdiği gözlemlenmiştir. Adelaide da düzenlenen etkinlik sırasında kamuoyuna açıklanan Avustralya Savunma Tedarik Planı kapsamında, 70 milyar Avustralya Doları nın askeri modernizasyon projelerine aktarılması öngörüldüğü ifade edilmiştir. Kazanılması hedeflenen temel yetenek alanları; sualtı ve denizaltı savunma harbi, suüstü muharebe, hava muharebe üstünlüğü, stratejik vuruş, özel kuvvetler, istihbarat, gözetleme, keşif siber savunmadır. karşılanmış ve değerlendirileceği ifade edilmiştir. 19 Haziran 2009 tarihinde ise SSM UİDB Sn. A. Lütfi VAROĞLU ve Tüma. Faral Al ROWDAN ın eşbaşkanlık ettiği çalıştaya STM, Aselsan, Havelsan, Milsoft, Yonca Onuk firmaları katılmış ve sunum gerçekleştirmişlerdir. Konuk Dz. K.K. na tersane ziyaretlerinde eşlik edilmiştir. İşbirliği konusunda somut adımların atılmış olduğu değerlendirilmektedir. Ziyarette öne çıkan potansiyel işbirliği konuları: Eğitim gemisi konusunda işbirliği, Milgem konusunda ortaklık, Hızlı botların doğrudan satışı, Danışmanlık hizmetleri ihracı olarak özetlenebilir. Türkiye ve Avustralya tedarik projelerinin benzer nitelikte olması sebebiyle, ülkeler arasında savunma sanayiine ilişkin işbirliğinin artırılabileceği değerlendirilmektedir. Adelaide da düzenlenen fuara Türkiye standı ile katılım sağlanmıştır. SSM standına Avustralya Savunma Bakanı John Faulkner, Tedarik Program Planından Sorumlu Koramiral Matt Tripovic, SSM eşdeğeri Savunma Materyal Organizasyonu (DMO) CEO su Dr. Stephen Gumley ve diğer birçok yetkili ziyarette bulunmuşlardır. Ziyaret kapsamında, New South Wales Bölgesel Kalkınma Ajansı, Defense Material Organization, Victoria Bölgesel Kalkınma Ajansı, Canberra Türk Büyükelçiliği, Sydney ve Melbourne Türk Başkonsoloslukları, Askeri Ataşeliğimiz ve Güney Avustralya da kurulu firmalar ziyaret edilmiş ve Türk işadamları ile görüşmeler yapılmıştır. Savunma Sanayii Gündemi 85
Gündem Bosna Hersek Ziyareti (11-15 Temmuz 2009) Türk savunma sanayii ürün ve hizmetlerinin tanıtılması/pazarlanmasında devlet desteğinin verilmesi, ihracatının artırılması ve muhtemel ikili işbirliği imkânlarının araştırılmasına yönelik resmi ziyaretler kapsamında, Bosna Hersek Federasyonu (BHF), Enerji, Madencilik ve Endüstri Bakanı Sn. Vahid HECO nun Savunma Sanayii Müsteşarı Sn. Murad BAYAR ı resmi daveti üzerine, Sn. Müsteşar başkanlığında SSM heyeti ve sektör üst düzey temsilcilerinin de katılımıyla, 11-15 Temmuz 2009 tarihleri arasında Bosna Hersek Federasyonu na resmi bir ziyaret gerçekleştirilmiştir. Bu ziyaret geçtiğimiz yıl boyunca iki ülke arasında gerçekleştirilen ziyaretlerin devamı niteliğindedir. Ziyaret programı uyarınca Bosna Hersek Cumhurbaşkanlığı Konseyi Başka- nı Sn. Haris SLADZIC, BHF Federasyon Başbakanı Sn. Mustafa MUJEZINOVIC, BHF Enerji, Madencilik ve Endüstri Bakanı Sn. Vahid HECO ve Bosna Hersek Savunma Bakanı Sn. Selmo CIKOTIC ile resmi görüşmeler yapılmış, askeri üretim yapan fabrikalarda incelemelerde bulunulmuştur. Ayrıca Türkiye Cumhuriyeti Saraybosna Büyükelçiliği ve Askeri Ataşeliği de ziyaret edilmiştir. Ziyarette edinilen izlenimler ve yapılan temaslar değerlendirildiğinde Bosna Hersek in yakın bir dönemde AB/NATO gibi organizasyonlara dâhil olabileceği; Türkiye ile tarihi bağları nedeniyle Türkiye den beklentilerinin yüksek olduğu, savunma dışında da yapılacak stratejik yatırımların uzun vadede ikili ilişkilere fayda sağlayacağı değerlendirilmektedir. Çoğu eski Yugoslavya dan ka- lan fabrikalarda üretilen ürünlerin henüz NATO standartlarına tam olarak uyum sağlayamadığı buna mukabil bazı ülkelere ihracat yapabildikleri gözlenmiş olup, proje temelli olarak tesislerin modernizasyonunun yapılabileceği değerlendirilmektedir. BHF şirketleri özellikle pazar bulma konusunda uluslararası işbirliğine ihtiyaç duymakta, know-how kapsamında uzman mübadelesi ve eğitimi de talep edilmektedir. Rusya Federasyonu Askeri teknik İşbirliği Heyeti nin Ziyareti (06 Ağustos 2009) Rusya Federasyonu Başbakanı Vladimir PUTIN in 06 Ağustos 2009 tarihinde Ankara ya gerçekleştirdiği ziyarette Resmi Delegasyon da yer alan Askeri Teknik İşbirliği Heyeti, SSM Müsteşarı Sn. Murad BAYAR ı ziyaret etmiştir. Askeri Teknik İşbirliği Federal Servisi Başkan Yardımcısı Alexandr FOMIN başkanlığındaki heyetin ziyareti dolayısıyla yapılan toplantıya Savunma Sanayii Müsteşarlığı üst düzey yöneticilerinin yanı sıra, muhtelif proje dairelerden proje müdürleri 86 Ekim 2009 de iştirak etmiştir. Uluslararası İşbirliği Daire Başkanlığı tarafından yapılan sunumun ardından, iki ülke arasındaki savunma sanayi gündemindeki maddeler masaya yatırılmıştır. Başlıca konu başlıklarının Orta Menzilli Tanksavar Silah Sistemi (Hazır Alım) Projesi, Uzun Menzilli Bölge Hava ve Füze Savunma Sistemi Projesi, Mi-17 Helikopter Bakım İdame Projesi, Mi28 Helikopter Tedarik Projesi olduğu toplantıda, iki ülke kabiliyetlerinin azami ölçüde kullanımının yolları tartışılmıştır. Diğer konularda da iki ülke işbirliğine yönelik görüş alış verişi yapılmıştır. Ziyaret plaket takdimiyle sona ermiştir.
ABD Kongre Üyeleri Danışmanlarının Ziyareti (13 Ağustos 2009) Şili Heyeti nin Ziyareti (27 Ağustos 2009) ABD Kongresi nde görevli danışmanlar ve Türk Amerikan İşbirliği Konseyi (ATC) üyelerinden oluşan bir heyet yıllık Türkiye gezileri kapsamında 13 Ağustos 2009 tarihinde SSM lığını ziyaret etmiştir. Heyete Türk Savunma Sanayii ve Türkiye-ABD Savunma Sanayii İşbirliği konusunda bir brifing verilmiştir. Şili Silahlı Kuvvetler Geliştirme Direktörü Tümg. Pedro Particio OLİD başkanlığında bir heyet SSM lığını ziyaret etmiş, heyete bir brifing verilmiştir. Deniz Kuvvetleri Kurmay Başkanı Kora. Nusret GÜN (31 Ağustos 2009) Bosna Hersek Heyeti nin Ziyareti (28 Ağustos 2009) Bosna Hersek Federasyonu Enerji, Madencilik ve Endüstri Bakanı Vahid HECO başkanlığında bir heyet SSM lığını ziyaret etmiş, heyete bir brifing verilmiştir. Deniz Kuvvetleri Kurmay Başkanlığı na yeni atanan Koramiral Nusret GÜNER ve beraberindeki heyet Müsteşarlığımızı ziyaret etmiş, heyete Müsteşarlığımız hakkında bir brifing verilmiştir. Güney Kore Dışişleri Bakan Yardımcısı Lee-Jong Joon un Ziyareti (24 Eylül 2009) Ürdün KADDB Başkanı Dr. Moayyad Samman ın Ziyareti (01 Ekim 2009) Ürdün KADDB Başkanı Dr. Moayyad SAMMAN 01 Ekim 2009 tarihinde Savunma Sanayii Müsteşarı Sn. Murad BAYAR ı ziyaret etmiş, kendilerine Türk Savunma Sanayi ve muhtemel işbirliği konularında bir brifing verilmiştir. Türkiye - Güney Kore Cumhuriyeti Ticaretinin Geliştirilmesine ve Ekonomik ve Teknik İşbirliğine Dair Ortak Komitenin Yedinci Dönem Toplantısı için Türkiye de bulunan Güney Kore Dışişleri Bakanı Yardımcısı Lee-Jong JOON başkanlığındaki heyet, Güney Kore Büyükelçisi ve Askeri Ataşesi nin de katılımıyla Savunma Sanayii Müsteşarlığı nı ziyaret etmiş kendilerine Savunma Sanayii Müsteşarlığı ve Türk savunma sanayiini tanıtan bir brifing verilmiştir. Savunma Sanayii Gündemi 87
Gündem DSEI 2009 (08-11 Eylül 2009- Londra) kın ülkeden 1350 firmanın boy gösterdiği DSEI 2009 a, Türk savunma sanayii, Milli Katılım seviyesinde ikinci kez iştirak etmiştir. Bahsekonu katılım Savunma Sanayi Müsteşarlığı koordinasyonunda düzenlenmiş olup, katılımcı firmalar tek bir çatı altında toplanmış ve 21 savunma sanayi firmamız ile Milli Katılım gerçekleştirilmiştir. Son yıllarda, Türkiye de gerek ortak yatırım modeliyle gerekse yerli imkânlarla üretimi gerçekleştirilen başlıca savunma sanayi ürün ve hizmetlerinin, uluslararası pazarlarda kalite ve fiyat açısından rekabet edebilir bir konuma ulaştığı ve bunun bir sonucu olarak Türkiye de faaliyet gösteren belli başlı savunma sanayi firmalarının sürdürdükleri uluslarara- 88 Ekim 2009 sı temaslarda, geçmiş yıllara oranla daha fazla başarı sağladıkları gözlenmektedir. Firmalarımız, özellikle zırhlı araç, telsiz, gece görüş sistemleri, yazılım, simülasyon, silah-mühimmat mühendislik-danışmanlık gibi alanlarda satışlar gerçekleştirmekte, gelecek yıllara yönelik siparişler almakta, bu doğrultuda çeşitli işbirliği yöntemleri ile yeni pazarlama faaliyetlerinde bulunmaktadırlar. Şüphesiz bu atılımların gerçekleşmesinde Savunma Sanayii Müsteşarlığı nın sektörü bir bütün olarak desteklemesinin ve uluslararası arenada sektöre önderlik etmesinin önemi büyüktür. Bu kapsamda, savunma sanayinin önde gelen fuarları arasında kabul edilen, DSEI 2009 Uluslararası Savunma Sanayii Fuarı, 08-11 Eylül 2009 tarihleri arasında İngiltere nin başkenti Londra da düzenlenmiştir. 40 ı aş- Fuar a, Aselsan, ARES Yacht, Atel, Ay Yazılım, Elektroland, ETA, Target, Figes, GATE, Girsan, Meteksan, Milsoft, MKEK, Otokar, Öztek, Roketsan, Samsun Yurt Savunma Sanayii, TTAF, Yakupoğlu, Yonca, Yüksel Savunma firmaları katılmış ve ürünlerini sergileme fırsatı bulmuşlardır. Fuar süresince Milli Savunma Bakanı Sn. M. Vecdi GÖNÜL ve SSM Müsteşarı Sn. Murad BAYAR, çeşitli ülkelerden üst düzey delegasyon temsilcilerinin yanı sıra fuara katılan çokuluslu savunma sanayi şirketlerinin CEO ları ile görüşme ve toplantılar yapmışlardır. Görüşme yapılan başlıca delegasyon başkanları UKTI, Malezya, Hong Kong, Birleşik Arap Emirlikleri, Ürdün, Pakistan, Brunei Tayland dır. ULTRA, Denel, EADS-Astrium, Thales, BAE Systems, Selex, Kongsberg gibi firmaların CEO ları ve İngiltere Savunma Ürünleri ve Destek Bakanı Quentin DAVIS ile görüşme gerçekleştirilmiştir. Heyet Türk stantları-
nı gezerek firma temsilcilerinden bilgi almış, diğer ülke pavyonlarını ziyaret etmiştir. Öte yandan 09 Eylül 2009 tarihinde Londra Büyükelçimiz Sn. Yiğit ALPOGAN ev sahipliğinde tüm Türk katılımcılarına bir resepsiyon verilmiştir. Ayrıca Fuar kapsamındaki etkinlikler arasında yer alan Partnering Event bölümü nde Türkiye ve İngiltere savunma sanayi şirketleri arasındaki mevcut ve muhtemel işbirliği konularını değerlendiren bir seminer düzenlenmiştir. Seminerin açışılış konuşması SSM Müsteşarı Sn. Murad BAYAR tarafından yapılmış, seminer kapsamında DSO Genel Müdür Yardımcısı Geoff Glading ve SSM UİDB Sn. Lütfi Varoğlu birer sunum yapmışlardır. SSM Müsteşarı Murad BAYAR ın THALES/Belfast Firması Ziyareti (10-11 Eylül 2009) 10-11 Eylül 2009 tarihlerinde, Savunma Sanayii Müsteşarı Sn. Murad BAYAR ve beraberinde heyet, Belfast Kuzay İrlanda daki Thales UK firmasına ait bir tesise ziyaret gerçekleştirmiştir. Tesis ziyaretine Kuzey İrlanda Birinci Bakanı (First Minister) Peter ROBİNSON ve Lord Maginnis of Drumglass da eşlik etmiştir. Yapılan resmi görüşmelerde olası projeler ve Türk firmalarıyla uluslararası alanda çalışma olasılıkları değerlendirilmiş ve ardından ürünlerin gösterildiği tesis ziyareti gerçekleştirilmiştir. Heyet Kuzey İrlanda Parlamentosu nda Yatırımlar ve Ticaretten Sorumlu Bakan Arlen Foster tarafından kabul edilmiş ve heyete Kuzey İrlanda ve Parlamentosu tarihi hakkında ayrıntılı bilgi verilmiştir. Savunma Sanayii Gündemi 89