Düzce ve Batı Karadeniz Bölgesindeki Endemik ve Nadir Bitki Taksonlarının Ex-situ Korunması Amacıyla Küçük Ölçekli Botanik Bahçesi Oluşturulması ve Süs Bitkisi Olarak Kullanım Olanaklarının Belirlenmesi Düzce Üniversitesi Orman Fakültesi NİSAN 2017
PAYDAŞLAR Bu çalışma Düzce ve Batı Karadeniz Bölgesindeki Endemik ve Nadir Bitki Taksonlarının Ex-situ Korunması Amacıyla Küçük Ölçekli Botanik Bahçesi Oluşturulması ve Peyzaj Bitkileri Olarak Kullanım Olanaklarının Belirlenmesi adıyla Düzce Üniversitesi Orman Fakültesi Herbaryumu (DUOF) nda ve Peyzaj Mimarlığı Bölümünde yapılacaktır.
ARAŞTIRMA ALANI Düzce Üniversitesi Kampüsünde yapılacak olan küçük ölçekli Botanik Bahçesi toplam 32.000 m² alanından oluşmaktadır. Bu alan içerisinde doğal bitki örtüsünü temsil eden, 16000 m² doğal bitki örtüsü koruma alanı bulunmaktadır.
ÇALIŞMANIN AMACI Düzce ilinde ve Batı Karadeniz Bölgesindeki nadir ve endemik taksonlarından toplanacak canlı bitki örnekleri veya tohumları ile kurulacak olan Botanik Bahçesi bünyesinde bulunan Soğanlı Bitkiler Koleksiyonu, Sukkulent Bitkiler, Nadir ve Endemik Bitkiler Koleksiyonunu oluşturarak; Türkiye nin de taraf olduğu Küresel Bitki Koruma Stratejisi kapsamında IUCN kategorilerine göre CR(Kritik), EN(Tehlikede) ve VU(Vahim Durumda) seviyesinde bulunan bitkilerin tespit edilerek kurulacak botanik bahçesinde ex-situ korunmasını sağlamak ve bunlar üzerinde peyzaj kullanımları ve botanik özellikleri üzerine araştırmalar yapmaktır.
ARAŞTIRMA ÇIKTILARI Bu alanlardan toplanacak bitkiler DUOF herbaryumlarına kazandırılacaktır. Bitkilerin toplanması esnasında arazi defterine not edilecek olan habitat ve yayılış bilgileri nadir ve endemik bitkilerin IUCN kategorilerinin durumlarının belirlenmesine ve yeniden tespitine yardımcı olacaktır. Elde edilecek sonuçlar Türkiye Florası nın yeniden yazılacağı projeye destek sağlayacaktır. Süs bitkileri olarak kullanım araştırılacaktır. Peygamber Çiçeği Düzce Pelemir Otu
ÇALIŞMANIN AMACI Kurulacak olan Botanik Bahçesinde bitkilerin bilgi etiketleri hazırlanarak, Düzce Üniversitesi deki; Orman, Fen-Edebiyat, Ziraat ve Doğa Bilimleri Fakülteleri nin, Orman Mühendisliği, Peyzaj Mimarlığı, Orman Endüstri Mühendisliği, Av ve Yaban Hayatı Ekolojisi ve Yönetimi, Biyoloji ve Bitki Koruma bölümleri, Tıp Fakültesi nin Farmakognozi Anabilim dalı, Ormancılık ve Çilimli Meslek Yüksek okulu bünyesindeki ormancılık ve ziraat ile ilgili programlar ile Düzce Üniversitesi Biyolojik Çeşitlilik Araştırma, Uygulama ve Eğitim Merkezi ve DUOF Herbaryumu bünyesindeki doğa eğitimlerinde, Orman Fakültesi, Ziraat ve Doğa Bilimleri Fakültesi ve Biyoloji Bölümündeki Sistematik Botanik, Türkiye Florası, Türkiye Vejetasyonu, Bitki Sosyolojisi, Tıp Fakültesindeki Farmakognozi Botanik derslerinin uygulama alanı olması.
ARAŞTIRMA ÇIKTILARI Bu alanın I. kısım planlamasında 8 parselden oluşan 10000 m² lik kısmında, Arboretum, Arboretum ve Rekreasyon Alanı ve Endemik Bitkiler Bahçesi için Düzce ile Batı Karadeniz Bölgesi nde yayılış yapan endemik ve nadir bitki taksonlarının doğal habitatlarını temsil eden türler seçilerek doğal habitat alanı oluşturulacaktır.
ARAŞTIRMA ÇIKTILARI Geriye kalan 25 parselde (Hoşgeldin Bahçesi, Egzotik Bahçesi, Maki-Pseudomaki ve Akdeniz Bitkileri, Soğanlı Geofit Bahçesi, Kaya Bahçesi, Step Bitkileri ve Meşelik (İç Anadolu), Doğu Karadeniz (Kolşik Vejetasyon), Nemli Dere Vejetasyonu, Tıbbi Aromatik Bitkiler-Batı Karadeniz Odunsuları, Sucul Bitkiler, Kumul Bitkiler Bahçesi) oluşturulacak alanlar için ise kullanılacak olan bitki türleri listelenmiştir.
ARAŞTIRMA ÇIKTILARI Türkiye Florası na göre Batı Karadeniz bölgesinde 210 endemik bitki, DUOF herbaryumunda yapılan çalışmalara göre Düzce Bölgesi nde 60 endemik bitki taksonun varlığı düşünüldüğünde, bu alanlardaki endemik ve nadir bitki taksonlarının yaşam habitatlarında tam koruma sağlanamamaktadır. Bundan dolayı bölgede doğa koruma alanları ve doğal yaşam alanları dışında, kurulacak olan botanik bahçelerinde bu endemik ve nadir bitki taksonlarının, doğal alanları dışında ex-situ korunması gerekmektedir.
BİTKİLERİN TOPLANMASI Düzce ile Batı Karadeniz Bölgesi nde yayılış yapan endemik ve nadir bitki taksonlarının doğal habitatlarını temsil eden, kıyı kumul, sucul bataklık, kaya bahçesi, sukkulent bahçesi, soğanlı bitkiler (geophyte) bahçesi ve alpin alanlardan vejetatif olarak üreyecek olanlardan, rizom, yumru, soğan, sukkulent gövde, sürgün alınarak alana direkt aplikasyonu ya da üretilmesi yapılacaktır. Tohumlardan üretimi yapılacak olanlar, tohumları DUOF herbaryumunda depolanarak, Silvikültür Tohum laboratuvarında, çimlenme yapısı araştırılarak alana direkt ya da serada fide olarak üretimi sağlanarak uygulama alanına aplikasyonu yapılacaktır.
Düzce Üniversitesi Botanik Bahçesi Peyzaj Tasarımı ARAŞTIRMA ÇIKTILARI
Düzce Üniversitesi Botanik Bahçesi Leke Planı Düzce Üniversitesi Botanik Bahçesi Parsellere Göre Tema ve Bitki Tasarım Grupları 1. Hoşgeldin Bahçesi 2. Egzotik Türler Bahçesi 3. Egzotik Türler Bahçesi 4. Maki-Akdeniz Bitkileri 5. Maki-Akdeniz Bitkileri 6. Maki-Akdeniz Bitkileri 7. Maki-Akdeniz Bitkileri 8. Maki-Akdeniz Bitkileri 9. Maki-Akdeniz Bitkileri 10. Otsu-Odunsu Bitkiler-Geofit Bahçesi 11. Otsu-Odunsu Bitkiler-Geofit Bahçesi 12. Ex-situ Düzce Bitkileri 13. Ex-situ Düzce Bitkileri 14. Ex-situ Düzce Bitkileri 15. Kaya Bahçesi 16. Kaya Bahçesi 17. Kaya Bahçesi 18. Kaya Bahçesi 19. İç Anadolu Step Bitkileri 20. İç Anadolu Step Bitkileri 21. İç Anadolu Step Bitkileri 22. Arboretum 23. Nemli Dere Vejetasyonu 24. Nemli Dere Vejetasyonu 25. Nemli Dere Vejetasyonu 26. Arboretum ve Rekreasyon Alanı 27. Tıbbi Aromatik Bitkiler Bahçesi 28. Tıbbi Aromatik Bitkiler Bahçesi 29. Tıbbi Aromatik Bitkiler Bahçesi 30. Sucul Bitkiler 31. Arboretum ve Rekreasyon Alanı 32. Gölet ve Sucul Bitkiler 33. Arboretum
ARAZİ MAKETİ ARAŞTIRMA ÇIKTILARI
ARAZİ MAKETİ ARAŞTIRMA ÇIKTILARI
ARAZİ MAKETİ ARAŞTIRMA ÇIKTILARI
PROJE EKİBİ Prof. Dr. Necmi AKSOY Doç. Dr. Özgür YERLİ Doç. Dr. Engin EROĞLU Dr. Ögr. Ü. Turgay BİRTÜRK Dr. Ögr. Ü. Şemsettin KULAÇ Dr. Ögr. Ü. Bülent TOPRAK Dr. Ögr. Ü. Bilal ÇETİN Dr. Ögr. Ü. Neval GÜNEŞ ÖZKAN Ögr. Gör. Serdar ASLAN Arş. Gör. Sertaç KAYA Orm. Yük. Müh. Salih Sercan KANOĞLU Peyzaj Mimarı Banu AK Orman Münendisi Yavuz ZORLU Orm. Yük. Müh. Bilge TUNÇKOL
Ekim 2016 Kasım 2016 Aralık 2016 Ocak 2017 Şubat 2017 Mart 2017 Nisan 2071 Mayıs 2017 Haziran 2017 Temmuz 2017 Ağustos 2017 Eylül 2017 Ekim 2017 Kasım 2017 Aralık 2017 Ocak 2018 Şubat 2018 Mart 2018 Nisan 2018 Mayıs 2018 Haziran 2018 ÇALIŞMA TAKVİMİ Arazi Hazırlama ve Planlama Bitki Toplama ve Generatif -Vegeatif üretim Çalışmaları Alana Aplikasyonu Peyzaj Kullanımı Araştırılması Sonuç Raporu Yazılması
TEŞEKKÜRLER