ASGARİ İŞÇİLİKTE MATRAH HESABI



Benzer belgeler
İŞVERENİN İHALELİ KONUSU İŞLERDE VE ÖZEL BİNA İNŞAATI İŞYERLERİNE İLİŞKİN ASGARİ İŞÇİLİK BİLDİRİM YÜKÜMLÜLÜĞÜ

/9-1 DEVAMLI İŞYERİ SİGORTALILARI İLE YAPILAN İHALE KONUSU İŞLERDE TEŞVİK UYGULAMASINA İLİŞKİN 2015/12 SAYILI GENELGE YAYINLANDI

ASGARİ İŞÇİLİK İNCELEMESİ İÇİN İNŞAATLARDA

sayılı Kanunun Geçici 19 uncu Maddesi Kapsamında İşe Alınan Ücretlilere İlişkin Gelir Vergisi Stopajı Teşviki Uygulaması

Devamlı İşyeri Sigortalıları ile Yapılan İhaleli İşlerde Sigorta Primi Teşvik Uygulamalarıyla İlgili SGK Genelgesi Yayımlanmıştır.

ÇEŞİTLİ İŞKOLLARINA AİT İŞLERİN ASGARİ İŞÇİLİK ORANLARI

İHALELİ İŞLERDE YEMİNLİ MALİ MÜŞAVİRLER VE SERBEST MUHASEBECİ MALİ MÜŞAVİRLERCE YAPILAN ASGARİ İŞÇİLİK İNCELEMELERİ

SOSYAL SİGORTALAR KURUMU UYGULAMASINDA İHALE KONUSU İŞLERDE EN AZ İŞÇİLİĞİN MATRAHI VE TESPİTİ

SERBEST MHASEBECİ MALİ MÜŞAVİRLER İLE YEMİNLİ MALİ MÜŞAVİRLERCE İŞYERİ KAYITLARININ İNCELENMESİ HAKKINDA YÖNETMELİK

SOSYAL GÜVENLİK KURUMU PRİM VE İDARİ PARA CEZASI BORÇLARININ HAKEDİŞLERDEN MAHSUBU, ÖDENMESİ VE İLİŞİKSİZLİK BELGESİNİN ARANMASI HAKKINDA YÖNETMELİK

GENELGE EK II- İHALE KONUSU İŞLER VE ÖZEL NİTELİKTEKİ BİNA İNŞAATI İŞYERLERİ HAKKINDA UYGULANACAK ASGARİ İŞÇİLİK ORANLARININ BELİRLENMESİ:

2018 YILINDA UYGULANACAK ASGARİ ÜCRET DESTEĞİ İLE İLGİLİ USUL VE ESASLAR AÇIKLANDI

GEÇERSİZ SİGORTALILIK STATÜSÜNE BAĞLI OLARAK ÖDENEN PRİMLERİN SİGORTALI PRİM BORÇLARINA AKTARILMASINDA YENİ UYGULAMA

Ö z e t B ü l t e n Tarih : Sayı : 2018/48 Değerli Müşterimiz;

HANGİ İŞLER İÇİN ASGARİ İŞÇİLİK İNCELEMESİ YAPILIR

G E N E L G E

SON DEĞİŞİKLİKLERE GÖRE 5510 SAYILI KANUNDA İDARİ PARA CEZALARINDAKİ İNDİRİMLERİN UYGULAMASI

ĠġSĠZLĠK ÖDENEĞĠ ALANLARIN ĠġE ALINMASI HALĠNDE YARARLANILACAK TEġVĠK. I- GĠRĠġ

ASGARİ İŞÇİLİK UYGULAMALARI

İŞVERENİN PRİM VE İDARİ PARA CEZASI BORÇLARININ HAKEDİŞTEN MAHSUBU VE İLİŞİKSİZLİK BELGESİNİN ARANMASI

2017 YILINDA ASGARİ ÜCRET DESTEĞİNİN DEVAMINA İLİŞKİN UYGULAMA ESASLARI

SOSYAL GÜVENLİK KURUMU PRİM VE İDARİ PARA CEZASI BORÇLARININ HAK EDİŞLERDEN MAHSUBU, ÖDENMESİ VE İLİŞİKSİZLİK BELGESİNİN ARANMASI HAKKINDA YÖNETMELİK

SOSYAL GÜVENLİK DESTEK PRİM BORÇLARININ YAPILANDIRMA ŞARTLARI

İşverenlere Torba Kanun İle Sigorta Prim Teşviki Getirilmiş, Bir İşçi İçin Prim İndirim Tavanı TL ye Kadar Çıkarılmıştır

Taslak Metnin 5.maddesinin (b) bendinin Üçüncü alt bendinin aşağıdaki şekilde düzenlenmesi görüşündeyiz.

ASGARİ ÜCRETLİ İÇİN GÜNLÜK 3,33 TL DESTEĞİNE İLİŞKİN GENELGE YAYIMLANDI

Asgari Ücret Desteği Konulu SGK Genelgesi Yayımlanmıştır.

KONU: ASGARİ ÜCRET DESTEĞİ VE DESTEKTEN YARARLANMA ŞARTLARI.

2016 SİRKÜLER. Soru ve Cevaplarla Asgari Ücretli Çalıştıran İşverenlere Yönelik Sigorta Prim Desteği. Özet

Uygulama ile ilgili örnekler de içeren ve yeterince açık olan ve ek açıklama gerektirmeyen sözkonusu tebliğ sirküler ekinde gönderilmiştir.

A- 506 SAYILI KANUNA İLİŞKİN DEĞİŞİKLİKLER

ASGARİ ÜCRET DESTEĞİ ERSİN UMDU E. SGK MÜFETTİŞİ İŞ VE SOSYAL GÜVENLİK DANIŞMANI

İSTANBUL BAROSU DERGİSİ CİLT : 86 SAYI: 2012/1

Asgari Ücret Desteği konulu tarihli ve Sayılı Genelge yayınlanmış olup Genelgeye ulaşmak için tıklayınız.

T.C. SOSYAL GÜVENLİK KURUMU BAŞKANLIĞI Sosyal Sigortalar Genel Müdürlüğü

Eksik Gün Bildiriminde Çalışan Sayısı 10 Kişi Olarak

Resmî Gazete Sayı : 26959

Sirküler no: 035 İstanbul, 25 Mart 2009

01/02/2019 İLA 30/04/2019 TARİHLERİ ARASINDA İŞE ALINAN SİGORTALILARIN ÜCRETLERİ VE SİGORTA PRİMLERİ İŞSİZLİK SİGORTASI FONUNDAN KARŞILANACAKTIR

7103 SAYILI YASA İLE GETİRİLEN İŞVERENLER İÇİN GEÇERLİ SİGORTA PRİM DESTEĞİ 12 TEMMUZ 2018

EMLAK VERGİSİ KANUNU GENEL TEBLİĞİ (SERİ NO: 49)

SİRKÜLER RAPOR GENELGE 2008/4. Sirküler Tarihi: Sirküler No: 2008/14

SOSYAL GÜVENLİK KURUMU BAŞKANLIĞI. SİGORTA PRİMLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ 2018 Yılı Teşvik Uygulamaları 2018/Temmuz

2013 Yılında Geçerli Olacak Ücret Bordrosu Parametreleri

SERBEST MUHASEBECÝ MALÎ MÜÞAVÝRLER ÝLE YEMÝNLÝ MALÎ MÜÞAVÝRLERCE ÝÞY KAYITLARININ Cumartesi, 27 Eylül 2008

4447 SAYILI KANUNUN GEÇİCİ 19. VE 20. MADDESİ KAPSAMINDA İŞE ALINAN ÜCRETLİLERE İLİŞKİN GELİR VERGİSİ STOPAJI TEŞVİKİ UYGULAMASI

İŞVEREN DESTEĞİ UYGULAMASI HAKKINDA SGK GENELGESİ YAYIMLANDI.

ERCİYES Yeminli Mali Müşavirlik ve Bağımsız Denetim A.Ş.

SOSYAL GÜVENLİĞE İLİŞKİN TABAN VE TAVAN ÜCRETLER

Ek I- UGENEL AÇIKLAMALAR:

SOSYAL GÜVENLİK KURUMUNCA SERBEST MUHASEBECİ MALÎ MÜŞAVİRLER İLE YEMİNLİ MALÎ MÜŞAVİRLERCE İŞYERİ KAYITLARININ İNCELENMESİ HAKKINDA YÖNETMELİK

49 SERİ NO'LU EMLAK VERGİSİ KANUNU GENEL TEBLİĞİ

SERBEST MUHASEBECİ MALÎ MÜŞAVİRLER İLE YEMİNLİ MALÎ MÜŞAVİRLERCE İŞYERİ KAYITLARININ İNCELENMESİ HAKKINDA YÖNETMELİK

1 TEMMUZ 2013 TARİHİNDEN İTİBAREN UYGULANACAK ASGARİ ÜCRET VE SOSYAL GÜVENLİKLE İLGİLİ TABAN VE TAVAN ÜCRETLERİ

DEVAMLI NİTELİKTEKİ İŞYERİ ÇALIŞANLARI İLE YAPILAN İHALE KONUSU İŞLERDE İLİŞİKSİZLİK BELGESİ VERİLMESİ UYGULAMASI

5510 SAYILI SOSYAL SİGORTALAR VE GENEL SAĞLIK SİGORTASI KANUNUNA GÖRE UYGULANACAK İDARİ PARA CEZALARI (2014 YILI )

6661 sayılı Askerlik Kanunu ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun 17.maddesi aşağıda yer almaktadır.

19- Mevsim bitimi (İş akdinin askıya alınması halinde kullanılır.tekrar başlatılmayacaksa 4 nolu kod kullanılır)

DEĞER YEMİNLİ MALİ MÜŞAVİRLİK A.Ş.

SOSYAL GÜVENLİK KURUMU ALACAKLARININ TECİL VE TAKSİTLENDİRİLMESİ, ÇOKZOR DURUMUN TESPİTİ

SİRKÜLER RAPOR 5225 SAYILI KANUN GENEL TEBLİĞİ. ( Seri No : 1 )

SİRKÜLER: 2014/043 BURSA, Konu: Sosyal Hizmetlerden Yararlanmış ve Yararlanan Kişilerden Dolayı SGK Pirim Teşviki Hakkında

86 SERİ NO'LU GİDER VERGİLERİ GENEL TEBLİĞ TASLAĞI

1. Gelir Vergisi Kanunu'nda Yer Alan Çeşitli Had ve Tutarlar 2015 Yılında Uygulanmak Üzere Belirlendi.

İlave İstihdama Sağlanan Gelir Vergisi Stopaj Teşviklerine İlişkin Uygulama Esasları Açıklanmıştır

Sosyal Güvenlik Kurumundan: SERBEST MUHASEBECİ MALÎ MÜŞAVİRLER İLE YEMİNLİ MALÎ MÜŞAVİRLERCE İŞYERİ KAYITLARININ İNCELENMESİ HAKKINDA YÖNETMELİK

VERGİ SİRKÜLERİ NO: 2013/116

MEVZUAT SİRKÜLERİ /

Sirküler Tarihi : Sirküler No : : 6736 Sayılı Bazı Alacakların Yeniden Yapılandırılmasına İlişkin Kanun Hak.

KHK/ SAYILI KANUN PRİM DESTEĞİ VE GV STOPAJ DESTEĞİ KHK /687 ŞUBAT / 2017

SİRKÜLER İstanbul, Sayı: 2016/043 Ref: 4/043

T.C. SOSYAL GÜVENLİK KURUMU BAŞKANLIĞI Sigorta Primleri Genel Müdürlüğü

YÜCEL AKDEMİR KHK/ SAYILI KANUN PRİM DESTEĞİ VE GV STOPAJ DESTEĞİ YÖNETİCİ ÖZETİ İSMMMO BAŞKANI

SİRKÜLER 2017/16. Bu sirkülerimizde, 6770 Sayılı Kanun ile yapılan düzenlemeler özetlenmiştir.

SOSYAL GÜVENLİĞE İLİŞKİN TABAN VE TAVAN ÜCRETLER

TAM GÜN SABİT ÖDEMESİ İLE İLGİLİ AÇIKLAMALAR VE HESAPLAMA ÖRNEKLERİ

Asgari Ücret Desteğine İlişkin SGK Genelgesi

İHALE KONUSU İŞLERDEN KAYNAKLANAN BORÇLARIN TAKİBİ

ASGARİ ÜCRET VE SOSYAL GÜVENLİKLE İLGİLİ TABAN VE TAVAN ÜCRETLERİ

A YILINDAN ÖNCE BAĞLANAN AYLIKLARIN KENDİ İÇİNDE FARKLILAŞMASI

6728 SAYILI KANUN İLE MUHTASAR VE PRİM HİZMET BEYANNAMESİ UYGULAMAYA KONULMUŞTUR.

KADIN HİZMET ERBABINA SAĞLANAN KREŞ VE GÜNDÜZ BAKIMEVİ YARDIMI İLEGELİR VERGİSİNDEN İSTİSNA ÇOCUK ZAMMI ÖDEMELERİNDE İSTİSNA SINIRI

Levent Cad. Tekirler Sok. No:4 1. LEVENT/İSTANBUL Tel: Fax:

YÖNETMELİK. BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar

SİRKÜLER İstanbul, Sayı: 2018/137 Ref: 4/137

ERTÜRK YEMİNLİ MALİ MÜŞAVİRLİK VE BAĞIMSIZ DENETİM A.Ş./74

2016 Yılı Mali Tatilinde Sosyal Güvenlik Uygulamaları

ASGARİ İŞÇİLİK İNCELEMELERİNDE UZLAŞMAYA YÖNELİK İŞLEMLER

VERGİDEN İSTİSNA KIDEM TAZMİNATI, ÇOCUK YARDIMI VE AİLE YARDIMI İÇİN YAPILAN ÖDEMELERDE İSTİSNA SINIRI

SİRKÜLER RAPOR GİDER VERGİLERİ GENEL TEBLİĞİ. ( Seri No : 86 ) Sirküler Tarihi: Sirküler No: 2008/87

ERTÜRK YEMİNLİ MALİ MÜŞAVİRLİK VE BAĞIMSIZ DENETİM A.Ş. SİRKÜLER 2017/34

T.C. AİLE VE SOSYAL POLİTİKALAR BAKANLIĞI Strateji Geliştirme Başkanlığı

SOSYAL GÜVENLİK KURUMU PRİM VE İDARİ PARA CEZASI BORÇLARININ HAKEDİŞLERDEN MAHSUBU, ÖDENMESİ VE İLİŞİKSİZLİK BELGESİNİN ARANMASI HAKKINDA YÖNETMELİK

5510 SAYILI SOSYAL SİGORTALAR VE GENEL SAĞLIK SİGORTASI KANUNUNA GÖRE UYGULANACAK İDARİ PARA CEZALARI (2012 YILI )

2018 YILINA İLİŞKİN SOSYAL GÜVENLİK PRİMİNE ESAS KAZANÇLARIN ALT VE ÜST SINIRLARI, PRİMDEN MUAF OLAN AİLE YARDIMI VE YEMEK PARALARI

KESİN TEMİNATIN İADESİNDE SGK VE KİK UYGULAMALARI ARASINDAKİ ÇELİŞKİ 1

ÜCRETLİLERİN PRİM ÖDEME GÜN SAYILARINDA USÜL VE ESASLAR

VERGİDEN İSTİSNA KIDEM TAZMİNATI, ÇOCUK YARDIMI VE AİLE YARDIMI İÇİN YAPILAN ÖDEMELERDE İSTİSNA SINIRI

ASGARİ ÜCRET yılında dönemler itibariyle uygulanacak asgari ücret tarifesi aşağıdaki gibidir.

Sirküler Rapor Mevzuat /130-2 VERGİDEN İSTİSNA KIDEM TAZMİNATI, ÇOCUK YARDIMI VE AİLE YARDIMI İÇİN YAPILAN ÖDEMELERDE İSTİSNA SINIRI

Transkript:

ASGARİ İŞÇİLİKTE MATRAH HESABI I-GİRİŞ: Gerçek kişiler, adi ortaklıklar, ortak girişimler (iş ortaklıkları ve konsorsiyumlarda adi ortaklık kapsamında değerlendirilen, tüzel kişiliğe haiz olmayan oluşumlardır), şirketler ve kooperatifler, dernekler, vakıflar ile Kamu Kurum ve Kuruluşları, KİT ler (Kamu iktisadi teşebbüs veya teşekkülleri) tarafından yapılan veya yaptırılan inşaatlar, ihale konusu işler hakkında; Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlığı (SSK) tarafından (16/86,91,118 ek sayılı genelgeler uyarınca) 01.05.2004 tarihi öncesi dönem için ön değerlendirme işlemi, bu tarihten sonra tamamlanan inşaatlar içinse 16/318 ek sayılı genelge ile uygulama usul ve esasları duyurulan araştırma işlemi yapılabilmekte veya gerek görülmesi halinde Müfettiş veya serbest muhasebeci malî müşavirler ile yeminli malî müşavirlere incelemeler yaptırılabilmektedir. 01.01.1994 tarihinden itibaren ön değerlendirme işlemi adı altında yürütülen uygulamaya 30.04.2004 tarihinde son verilerek 506 sayılı Sosyal Sigortalar Yasasının 79 uncu maddesine 4958 sayılı Yasa ile eklenen fıkralar ve S.S.İ.Y.nin 38. maddesi uyarınca 01.05.2004 tarihinden itibaren araştırma adı altında farklı bir uygulama başlatılmıştır. Konu ile ilgili olarak yapılacak uygulamalara ışık tutmak üzere Kurum tarafından 13.05.2004 tarih, 16/318 ek sayılı genelge yayımlanmıştır. İşverenin Kuruma, emsaline, yapılan işin nitelik, kapsam ve kapasitesine göre işin yürütülmesi için gerekli olan sigortalı sayısının, çalışma süresinin veya prime esas kazanç tutarının altında bildirimde bulunduğunu saptaması halinde, işin yürütülmesi için gerekli olan asgari işçilik miktarı, yapılan işin niteliği, bünyesinde kullanılan teknoloji, işyerinin büyüklüğü, benzer işletmelerde çalışan işçi sayısı, ilgili meslek veya kamu kuruluşlarının görüşü gibi unsurları dikkate alınarak Sosyal Güvenlik Kurumu Başkanlık Müfettişleri tarafından tespit edilmektedir. Bahse konu yetki 506 sayılı Yasanın 130 uncu maddesinde yer almakta olup Kurum müfettişlerince görevleri sırasında saptanan Kurum alacağını doğuran olay ve bu olaya ilişkin işlemler yemin hariç her türlü delille ispatlanabilmektedir.1 506 sayılı Yasanın 83 üncü maddesinde belirtilen kurum ve kuruluşlar1 tarafından ihale yoluyla yaptırılan her türlü işler, gerçek veya tüzel kişilerce yapılan inşaatlardan dolayı yeterli işçilik bildirmiş olup olmadığı Kurumca araştırılmaktadır. Usul ve esasları yönetmelikle (01.05.2004 tarihi itibariyle bahse konu yönetmelik yürürlüğe girmiştir) belirtilmiş olan bu araştırma sonucunda yeterli işçiliğin bildirilmemiş olduğunun anlaşılması halinde, bildirilmemiş olan işçilik tutarı üzerinden hesaplanan prim tutarı, gecikme zammı ile birlikte müfettiş incelemesi yapılması istenilmeksizin işveren tarafından ödendiği takdirde, iş yeri hakkında Müfettişe inceleme yaptırılmamaktadır.2 Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliğinin 38 inci maddesi uyarınca Sigorta İl/Sigorta Müdürlüklerince, 01.05.2004 tarihinden itibaren Kurumumuza yeterli işçiliğin bildirilmiş olup olmadığına dair yürütülmekte olan araştırma işlemi; - 506 sayılı Kanunun 83 üncü maddesinde belirtilen kurum ve kuruluşlar tarafından ihale yoluyla yaptırılan her türlü işler, - Gerçek veya tüzel kişiler tarafından yapılan özel bina inşaatı işyerlerini kapsamaktadır. Bu makalenin konusunu; İhale konusu olsun veya olmasın tüm inşaat işleri ile ilgili asgari işçilik oranının uygulanacağı matrahın tespitinin nasıl yapıldığının açıklanması oluşturmaktadır. Belirtilecek olan hususlar, konusu inşaat olmayan diğer ihale konusu işleri de kısmen kapsamaktadır. II-İHALE KONUSU İŞLERDE MATRAH HESABI: 1) İhale konusu işlerde değerlendirmeye esas hakediş miktarı, Kurum tarafından yapılan araştırma sırasında; Malzeme fiyat farkı, Varsa, akreditif bedeli İhale makamınca müteahhide kısmen malzeme verilmesi ve bu malzemelerin bedelinin belirlenerek toplam hakedişe dahil edilebilmesi durumunda belirlenen bedel dahil edilerek (KDV hariç) belirlenmektedir. 2) Kurum tarafından yapılan araştırma sonucu bulunan tutardan 16/118 ek sayılı genelge gereği, mükerrer prim alınmasının önüne geçilebilmesi işçilikli fatura bulunduğu varsayımından- amacıyla, % 25 eksiltme yapılmakta, Müfettiş incelemesi sırasında ise faturalar incelendiğinden ve tutarları belirlendiğinden dolayı bu indirim yapılmamaktadır. 3) Müfettiş tarafından yapılan inceleme sırasında ise 1 inci maddede belirtildiği şekliyle

bulunmuş olan hakediş bedeli toplamından malzemeli işçilik içeren faturalarının düşülmesi sonucu bulunan tutar esas alınarak işlem yapılmaktadır. Sırf işçilik faturaları ise bu bedele işçilik oranının uygulanması sonucu bulunan tutardan indirilmekte, bu faturalar Kuruma bildirilmiş işçilik gibi değerlendirilmektedir. 5) Müfettiş incelemesi sırasında; defter maliyeti ihale bedeli ile kıyaslanabilmekte ve fazla olan tutar matrah olarak kabul edilebilmektedir. Gerçekleşmiş giderler bazen ihale bedelinden fazla olabilmekte, sırf iş bitirme belgesi almak, ismini duyurmak, rekabet gibi nedenlerle zararına alınmış olan ihalelerde yüklenici ek bir işçilik maliyetine daha katlanmak durumunda kalabilmektedir. Gider hareketlerine neden olan mal ve/veya hizmet alımı toplamı alınan hakedişten fazla ise işçilik tutarının da artacağı aşikardır. 6) İhale sözleşmesi veya Bayındırlık m2 birim maliyetlerinden maliyet tutarı belirlenebilen Yap-İşlet, yap-işlet devret veya kiralama karşılığı yapılan bina, tesis, fabrika, santral v.b. gibi ihale ile verilen işlerde defter maliyeti ile kıyaslama yapılarak yüksek olan maliyet, işçilik oranı uygulanacak matrah olarak kabul edilmektedir. Defter maliyetinin tespiti açısından Müfettiş incelemesi yapılması zorunluluğu bulunmaktadır. Bu nedenle de bu tür işlerde araştırma işlemi genellikle uygulanamamakta, yapılan inceleme sonucunda Müfettiş tarafından asgari işçilik miktarı tespit edilmektedir. 7) Maliyeti belirlenemeyen ve hakediş ödemesi yapılmayan rödövans usulü veya kiralama şeklindeki ihalelerde de Müfettiş tarafından inceleme yapılmakta, devamlı ve mevsimlik işlerde uygulanan asgari işçilik tespit yöntemleri veya Kurum Asgari İşçilik Oran Tespit Komisyonu tarafından belirlenen oran, araştırma işleminde olduğu gibi, kullanılarak sonuç oluşturulmaktadır. III-ÖZEL BİNA İNŞAATLARINDA ASGARİ İŞÇİLİK HESABINA ESAS MALİYET TESPİTİ: A-Bina Maliyetinin Tespiti Sırasında Uyulacak Genel Kurallar: 1) Araştırma; bina maliyetine, Kurumca yayımlanan Tebliğ ile belirlenen asgari işçilik oranının %25 eksiği uygulanmak suretiyle veya bina maliyetinin %25 eksiltilmesi sonucu bulunacak tutara yukarıda belirtilen işçilik oranının uygulanması suretiyle yapılmaktadır. 2) Bina maliyeti, inşaatın ruhsatnamesinde yazılı bulunan, ruhsatnamesi yoksa Ünitece (örneğin sigorta yoklama memurunca, varsa Kurum teknik elemanlarınca) tespit edilecek yüzölçümü ile birim maliyet bedelinin çarpımı suretiyle hesaplanmaktadır. 3) Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliğinin 38 inci maddesinin (b) fıkrasının dördüncü paragrafında, inşaatın niteliği dikkate alınarak, ruhsatnamesi ile Bayındırlık ve İskan Bakanlığınca tespit edilen listede kayıtlı yapının sınıfı ve grubunun farklı olduğunun anlaşılması halinde, anılan Bakanlıkça belirlenen yapı sınıfı ve grubunun esas alınarak işlem yapılacağı öngörüldüğünden, uygulamada bu husus göz önünde tutulmaktadır. B-Bina inşaatlarının maliyetinin hesaplanması: Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği 01.05.2004 tarihinden itibaren inşaat maliyetlerinin hesaplama şekli değiştirilmiştir. Buna göre; 1) 30.04.2004 (dahil) ve önceki tarihlerde BAŞLANMIŞ ve BİTİRİLMİŞ bina inşaatlarının maliyetinin hesaplanması; Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliği hükümlerinin 01.05.2004 tarihinde yürürlüğe girmesi ve hukukun temel ilkelerinden biri olan Kanunların geriye yürümezliği ilkesi nedeniyle, 16-118 Ek sayılı Genelgede belirtildiği şekliyle bitirildiği yıldan önceki yıllara ait birim maliyet bedellerinin aritmetik ortalamasının alınması suretiyle hesaplanmaktadır. Başlandığı yıl bitirilmiş olan inşaatların maliyeti her iki durumda da- o yıl birim maliyet bedeli dikkate alınarak hesaplanacaktır. İnşaatın tamamının (%100 ünün) bitmesi durumunda 16-118 ek sayılı genelgeye göre: Başladığı yıl içinde bitirilen inşaatlarda yapıldığı yılın geçerli m2 birim fiyatı, Faaliyet süresi en fazla 2 yıl olan özel bina inşaatlarında bitirildiği yıldan önce geçerli olan m2 birim fiyatı, İki takvim yılından fazla süren özel bina inşaatlarında ise faaliyet süresine giren bitim yılı dışındaki her takvim yılına ilişkin birim maliyet bedelleri toplanıp yıl sayısına bölünerek aritmetik ortalaması alınması sonucu bulunan m2 birim fiyatı, binanın yüzölçümü ile çarpılarak yaklaşık maliyet

bedeli hesaplanmaktadır. Örneğin 01.01.2001 tarihinde yapımına başlanılan 3. sınıf A grubu, 500 m2 bir inşaatın 30.04.2004 günü bitirildiği varsayılır ise ortalama maliyet hesabına; 2001 (123.000.000 TL), 2002 (202.950.000 TL) ve 2003 (264.000.000 TL) yıllarına ait m2 birim maliyet bedelleri alınarak toplanıp yıl sayısına bölünerek ortalama m2 birim maliyet bedeli (196.650.000 TL) bulunacaktır. Oysaki, başlama tarihi, sınıf ve grubu aynı diğer bir inşaatın 01.05.2004 günü, yani diğerinden 1 gün sonra tamamlandığı düşünülürse 16/318 ek sayılı genelge ile getirilmiş olan yeni maliyet hesabı sistemi de devreye girecek ve bu kez (genelgeye göre) 2001 ve 2002 yıllarına ait birim maliyet bedelleri toplanıp ikiye bölünecek (162.975.000 TL) ve 2003 yılı maliyet bedeline eklenerek (426.975.000 TL) tekrar ikiye bölünmek suretiyle bulunan ortalama maliyet bedeli (213.487.500 TL) üzerinden hesaplama yapılacaktır. Örnek karşılaştırmasında açıkça görüleceği üzere 30.04.2004 değil de bir gün sonra, yani Yönetmeliğin yürürlüğe girdiği 01.05.2004 günü inşaatın bitirildiği varsayıldığında; aynı tarihlerde başlayan ve aynı m2 miktarına sahip iki inşaat sahibi arasında 30.04.2004 günü bitiren için ortalama maliyet 196.650.000 TL olarak alınırken diğerinde dikkate alınacak ortalama m2 maliyet bedeli 213.487.500 TL olacaktır. Her ikisi arasında m2 başına 16.837.500 TL fark ortaya çıkmaktadır. Yukarıda verilen örneğe devam edilirse 30.04.2004 günü tamamlanan inşaatın toplam maliyet bedeli 98.325.000.000 TL iken bir gün sonra tamamlanmış olanın maliyeti 106.743.750.000 TL olacaktır. Burada sorulması gereken soru şudur. Bir Yönetmelik değişikliği ile aynı nitelikteki iki inşaattan birinin maliyetini diğerine oranla bir gün daha fazla işçilik bildirdi diye (8.418.750.000 X 100/ 98.325.000.000=) % 8,56 oranında arttırmak anayasal eşitlik ilkesi ve hakkaniyetle bağdaşmayan bu yanlışlık nasıl giderilebilir? Kanımca, 01.01.2005 tarihine kadar tamamlanan tüm inşaatlarda, maliyet hesabı, 16/118 ek sayılı genelgede öngörüldüğü şekliyle yapılırsa bu nitelikte bariz uygulama yanlışlıkları giderilecektir. Ancak 2008 yılına girdiğimiz bu günlerde benzer bir örnek bulunması olasılığının da çok azaldığı düşünülürse yapılan yanlışlığın düzeltilmesinin anlamının kalmadığı da anlaşılır. 2) Yapımına 01.05.2004 tarihinden sonra başlanılan veya 01.01.2003 tarihinden sonra başlanmakla birlikte 01.05.2004 tarihinden sonra bitirilen binaların maliyet hesaplaması; Yönetmeliğin 38 inci maddesinin (b) fıkrasının altıncı bendi hükmü gereği, ortalama maliyet yerine, bitirildiği yıldan bir önceki yıla ilişkin birim maliyet bedeli esas alınarak hesaplanmaktadır. Yapımına 01.01.2003 tarihinde başlanılan inşaatlardan 31.12.2004 tarihine kadar tamamlanmış olanlarla ilgili olarak Yönetmelik hükmünün herhangi bir negatif getirisi bulunmamaktadır. Ancak, 01.01.2003 tarihinde (veya 2003 yılı içerisinde herhangi bir tarihte) yapımına başlanmakla birlikte 01.01.2005 tarihi ve sonrasında (31.12.2005 tarihine kadar) bitirilmiş olanlarda işveren aleyhine bir durum söz konusudur. Bu durum 01.05.2004 tarihinde yürürlüğe girmiş olan Sosyal Sigorta İşlemleri Yönetmeliği hükümlerinin yürürlük tarihinden önceki işlemlere de uygulanmasından kaynaklanmaktadır. Bilindiği üzere yasal değişiklikler veya yönetsel düzenlemelerle getirilen aleyhteki değişiklikler düzenleme tarihinden önceki dönemi etkilememekte ve geriye yürümemektedir. Geriye yürüyen hükümler sadece lehteki düzenlemeleridir.örneğin 01.01.2003 tarihinde başlayan ve 31.12.2005 günü tamamlanmış olan 3/A sınıf ve grubundaki 250 m2 alana sahip bir inşaatın maliyetinin hesaplanması sırasında bahse konu Yönetmelik hükmü gereği m2 birim maliyeti olarak geçmiş yılların ortalaması değil son yıldan bir önceki yıla ait m2 birim maliyet (283.000.000 TL) esas alınacaktır. Bu durumda hesaplanacak maliyet tutarı 70.750.000.000 TL olmaktadır. Oysa ki yönetmeliğin yürürlük tarihinden önceki dönemde ortalama maliyet esas alınarak hesaplama yapıldığından, yürürlük tarihinden önceki 16 aylık süre için aşağıda (c) maddesinde belirtilecek olan durumla aynı paralelde uygulama yapılması gerekmekte idi. Bu durumda 2003 yılı maliyeti ile 2004 yılı maliyetinin toplanarak aritmetik

ortalamasının alınmasını gerektirmektedir. Sonuç 273.500.000 TL dir. İnşaatın toplam maliyeti ise 68.375.000.000 TL olmaktadır. Yani, bu durumda olan her işveren aleyhine % 3,4 oranında fazla maliyet hesaplaması yapılmıştır. Bu hesaplama yanlışlığı da işverenden belirtilen oranda daha fazla prim tahsil edilmesine neden olmuştur. 01.01.2003 tarihinden sonra başlayan inşaatlarda belirtilen yanlış uygulama yapılarak prim tahakkuk ettirilmeye halen de devam edilmektedir. tebligatından itibaren bir ay içerisinde kabul etmesi halinde daha sonra bu kabulden vazgeçilememekte ve borç tutarı 6183 sayılı Yasa çerçevesinde gerekirse icra yolu ile tahsil edilmektedir. Bahse konu bir aylık süre içerisinde dilekçe verilmemesi veya kabul edilmediğinin bildirilmesi halinde konu Müfettiş tarafından incelenmek üzer ilgili Grup Başkanlığına aktarılmaktadır. Örneğe benzer inşaat işyerlerinde; işe 3) 2003 yılından önce başlayıp, 2004 veya daha sonraki yıllarda bitirilen binaların maliyeti: 01.05.2004 tarihinden önceki ve sonraki sürede yapılan uygulamalar dikkate alınarak, ayrı ayrı hesaplanmakta, bu suretle bulunan iki ayrı birim maliyet bedelinin aritmetik ortalamasının alınması ve binanın yüzölçümü ile çarpılması suretiyle yaklaşık maliyet bedeli yeniden tespit edilmektedir. Örnek: 3. sınıf A grubunda bulunan ve 01.02.2001 ile 07.11.2007 tarihleri arasında yapılan 1000 m2 yüzölçümündeki bir binanın ortalama m2 maliyeti bedeli, binanın yüzölçümü ile ortalama maliyet bedelinin çarpılması sonucu toplam maliyet bedelinin bulunması, bu iş için belirlenmiş olan işçilik oranı ile toplam maliyet bedelinin çarpılması ve bu tutardan % 25 indirim yapılarak Kuruma bu iş için bildirilmesi gereken asgari işçilik miktarının tespiti aşamaları tablo halinde aşağıda gösterilmiştir: Yukarıda verilen örnekte; Yapılan araştırma sonucu bulunan en az işçilik miktarı, son aşamada gösterilmiş olan 17.436.938.500 TL dir. Bu tutar ile işveren ve alt işverenler tarafından Kuruma yapılmış olan sigorta primine esas kazanç toplamı karşılaştırılmaktadır. Negatif bir farklılık tespit edildiğinde işverene tebliğ edilmekte, tebliğ edilen ek tahakkuk miktarına ilişkin prim ve gecikme zamlarının ödeneceğinin dilekçe ile kabul edilmesi halinde tahakkuk kesinleşmektedir. Kesinleşen ek tahakkuk tutarı işin bitirildiği son aya maledilerek gecikme zamları ile birlikte tahsili sağlanmaktadır. İşverenin ek tahakkuk tutarını Kurumun başlanılan (2001 yılı) ve bitirilen (2007) yıllarda işçilik bildirimine konu olacak faaliyet olması kaydıyla, aradaki yılların bazılarında (örneğin 2001 ve 2003 yıllarında) kısmen veya tamamen faaliyette bulunulmamış olsa bile, bu durum bina maliyetinin hesaplanma şeklini değiştirmeyecektir. 4) Başladığı yıl içinde bitirilmiş olan inşaatın maliyetinin hesaplanmasında, o yıl için tespit edilen birim maliyet bedeli esas alınmaktadır IV-SONUÇ : 506 sayılı Yasanın 130/2. fıkrası uyarınca asgari işçilik miktarı ile ilgili saptamalar yapılırken, müfettiş, maddede sayılan yöntemlerin tamamının aynı anda kullanması zorunlu olmadığı gibi bu yöntemler ile de sınırlı olmadığı, denetim dönemleri içerisinde yer alan her bir ay için farklı yöntemlerin kullanılabileceği Kanunda zımni olarak belirtilmiştir. Yasa metninde sayılan yapılan işin niteliği, bünyesinde kullanılan teknoloji, işyerinin büyüklüğü, benzer işletmelerde çalışan işçi sayısı, ilgili meslek veya kamu kuruluşlarının görüşü gibi unsurlar tahdidi olmasa da örnekleyici mahiyette olup, gibi unsurlar kavramıyla bunlara benzer veya eşdeğer unsurlar kastedilmiştir. Bayındırlık ve İskan Bakanlığı tarafından yapı sınıflarına m2 birim maliyet bedelleri teknoloji, coğrafik şartlar v.s. değişik unsurlar indirgenerek hesaplanmaktadır. Bu nedenle (A) ilindeki bir binanın m2 birim maliyeti ile (B) deki maliyetin aynı olması beklenemez. Gerek ihale konusu ve gerekse özel nitelikteki her türlü inşaat işinde gerçek maliyetin tespit edilmesi mutlak surette bir inceleme gerektirmektedir. Ayrıca; işçilik oranlarının

aynı iş kolunda ve aynı bölgede dahi farklılık gösterdiği ülkemizde genel olarak tespit edilmesi haksız rekabet koşullarını da beraberinde getirmektedir. Bu nedenle oran tespiti ile ilgili olarak; öncelikle asgari işçilik tespit komisyonu kaldırılmalı, bunu yerine meslek odalarından hizmet satın alınması sistemi getirilmelidir.oran tespitinin karar vericisi Kurum değil, incelemeyi yapan Müfettiş olmalıdır.müfettiş tarafından yapılan inceleme sırasında,kurum tarafından belirlenmiş olan denetime konu işe ait işçilik oranına uyulmasının zorunlu olduğu konusunda açıkça bir hüküm bulunmasa da, gerek Kurum tarafından çıkartılmış olan genelge ve tebliğlerde ve gerekse Teftiş Kurulu Başkanlığı (Şimdiki adıyla Rehberlik ve Teftiş Başkanlığı) tarafından yayımlanan çalışma talimatları ve iç emirlerde bu oranlara itibar edilerek işlem yapılacağı belirtildiğinden, ihale konusu işlerde yapılan inceleme sırasında kullanılan yöntem Kurum ünitelerinin araştırma işlemi ile benzerlik göstermektedir. İnceleme aşamasında; Kurumca yapılan araştırma işlemine ek olarak; faturaların indirim konusu yapılıp yapılmayacağı, SPEK tavanı aşan ücret ödemeleri, ücretlendirilmemiş çalışmalar ve sigortalılık niteliği taşımayan kişilere ücret (veya ücretsiz) karşılığı yaptırılan işler ile ilgili değerlendirmeler sonucu Kuruma bildirilmesi gereken en az işçilik tutarından indirim yapılabilmektedir. İş bitiminde, Kuruma bildirilmesi gereken asgari işçilik miktarının araştırılması ve ilişiksizlik belgesinin verilmesi aşamasında, tescilli olmayan, sürekli işyeri sigortalıları, yüklenicinin kendi çalışmaları, piyasadan faturalı hizmet satın alınarak veya hepsi birlikte yürütülen ihale konusu işlerle ilgili olarak ilişiksizlik belgesi talep edildiğinde verilmemekte, yüklenici Müfettiş incelemesine sevk edilmektedir. Bu zorunlu sevk işlemi de hem incelemenin çok uzun sürmesi ve bu nedenle katlanılan ek finansal yükümlülükler ve hem de işverenin Müfettiş fobisi yüzünden müteahhit tarafından istenmeyen bir durum olarak algılanmakta ve bundan kurtulmak için her ihale konusu işe özel ayrı işyeri dosyaları tescil ettirilmekte ve bu şekilde asgari işçilik incelemesi yaptırılmadan Kuruma tespit ettirilerek (fark oluşursa) ödenmektedir. Fark tahakkuk oluşmadığında ise herhangi bir inceleme yaptırılmadan ilişiksizlik belgesi bahsedilen araştırma işlemi sonucunda verilmektedir. Kurum tarafından yürütülen araştırma işlemi, işverenlik statüsü doğmamasına karşın işyeri dosyası tescil edilmesine, gerçekten söz konusu işte çalışmayan sürekli işyeri sigortalılarının tescil edilen dosyaya aktarılarak işçilik tutarının doldurulmasına, sahte sigortalı bildirimlerine neden olmakta gerçekte olmamasına karşın sahte işverenler ve sahte sigortalılar yaratılmaktadır. Oysa ki; Sürekli işyeri sigortalıları ile veya hizmet satın alınarak veya kendi çalışmaları v.s. şeklinde yürütüldüğü beyan edilen ihale konusu işler için Kurumca yapılan araştırma işlemi sonucu çıkan fark matrah kadar işverenden teminat yerine geçecek bir taahhütname alınarak derhal ilişiksizlik belgesi verilmek suretiyle bu sorunun önüne geçilmesi mümkündür. Bu şekilde yapılacak işlem; hem inceleme sonucu ortaya çıkacak faturalı hizmet alımlarına yönelik mükerrer prim ödenmesinin önüne geçecek ve hem de yüklenicilerin başka bir ihaleye girmesi için gereken teminat mektuplarını alamaması gibi bir sorun yaşanmayacak ve hem de en önemlisi sahte tescil ve sigortalılık işlemlerinin önüne geçilebilecektir. Son olarak, ihale konusu işler için bir işyeri dosyasının mutlak surette tescil edilmesi gerektiği yanılgısı ve psikolojik dayatmasından sıyrılmak gerekmektedir. Benzer nitelikte sürekli işyeri dosyası bulunan işverenlere ait ihale konusu iş için tescil edilmiş işyeri dosyalarından asgari işçilik araştırması yapmak yerine taahhütname alınmak suretiyle ilişiksizlik belgesi verilmeli ve inceleme yaptırılarak, bu işte gerçekten çalıştırılmış olan sigortalılara hizmet kazandırılmaya çalışılmalıdır. Sürekli işyeri dosyası olmayan, arızi bir şekilde iş alıp yapan müteahhitlerden ise taahhütname yerine nakdi teminat alınmalı, ancak yine de inceleme yaptırılmalıdır. Aksi taktirde güzel ülkemiz sahte emekli cenneti olacaktır. 1 506 sayılı Yasanın 130. maddesi 29/7/2003 tarih, 4958 sayılı Yasanın 49. md. ile eklenen fıkra. 1 Genel ve katma bütçeli kuruluşlar, il ve belediyeler veya sermayesinin en az yarısı genel ve katma bütçeli kuruluşlar ile il ve belediyelere ait olan teşekkül ve müesseseler, kamu iktisadi kuruluşları ve bunların müessese, bağlı ortaklık ve iştirakleri, kanunla ve kanunların verdiği yetkiye dayanarak kurulan kurum ve kuruluşlar, döner sermayeli kuruluşlar 2 506 sayılı Yasanın 79. maddesi 29/7/2003 tarih, 4958 sayılı Yasanın 37. md. ile eklenen fıkra. 1 2004 öncesi döneme ilişkin 16/118 ek sayılı genelge gereği ortalama m2 maliyet hesabı sonucu bulunan tutar, 2 2004 sonrası döneme ilişkin 16/318 ek sayılı genelge gereği işin bitirildiği tarihten önceki yıla ait maliyet bedeli, 3 2004 öncesi döneme ait ortalama m2 maliyet bedeli ile işin bitirildiği yıldan önceki m2 maliyet bedelinin toplanarak ikiye bölünmesi sonucu bulunan asgari işçilik değerlendirmesine esas m2 maliyet bedeli, 4 Asgari işçilik değerlendirmesine esas m2 maliyet bedeli ile bina yüzölçümünün çarpılması sonucu bulunan toplam maliyet bedeli, 4 Bina toplam maliyeti ile işçilik oranı (%9) çarpımı sonucu bulunan miktardan %25 eksiltme yapılarak bulunan ve Kuruma bildirilmesi gereken en az işçilik tutarı olarak adlandırılan işçilik miktarı.