Döküman Kodu:EN.TL.25 Yayın Tarihi:01/08/11 Revizyon No:02 Revizyon Tarihi:11/11/15 Sayfa No:7 1.AMAÇ:Hastane genelindeki sterilizasyon/dezenfeksiyon uygulamaları için sterilizasyon yöntemlerini, dezenfektan seçimi ve dezenfektanların kullanım ilkelerini belirlemektir. 2. KAPSAM:Hastanedeki tüm birimleri ve çalışanları kapsar. 3.KISALTMALAR: - 4. TANIMLAR Temizlik : Kir ve organik artıkların fiziksel olarak uzaklaştırılması Sterilizasyon: Tüm canlı organizmaların uzaklaştırılması veya inaktivasyonu Dezenfeksiyon : Sporlu bakteriler dışındaki mikroorganizmaların cansız ortamdan elimine edilmesi Yüksek seviye dezenfeksiyon : Tüm vejetatif bakteriler, virüsler ve mantar sporları ile bakteri sporlarının bir kısmının eliminasyonu Orta seviye dezenfeksiyon :Tüberküloz etkenleri ve diğer vejetatif bakterilerle virüs ve mantarların çoğunun inaktive edilmesi Düşük seviye dezenfeksiyon :Tüberküloz etkenleri ve zarfsız virüslere etkisiz olan, ancak bir kısım vejetatif mikroorganizmaları inaktive edebilen dezenfeksiyon seviyesi Dekontaminasyon : Kontamine malzemenin temizlik, dezenfeksiyon veya sterilizasyon ile kullanıma elverişli hale getirilmesi GERMİSİT : Mikroroganizmaları tahrip eden herhangi bir madde (dezenfektan, antiseptik, sanitizer) Dezenfektan : Cansız ortamda mikroorganizmaları inaktive etmek için kullanılan maddeler Antiseptik : Canlı üzerinde kullanılabilen germisitler Sanitizer : Başlıca gıda ve içeceklerle ilgili malzemelerde kullanılan dezenfektanlar Aşağıdaki tabloda hastanede kullanılan araç-gerece göre yapılacak sterilizasyon ve dezenfeksiyon gereklilikleri sunulmuştur 5.SORUMLULAR: Ameliyathane Sorumlu Hemşiresi Tüm Ameliyathane Çalışanları
Döküman Kodu:EN.TL.25 Yayın Tarihi:01/08/11 Revizyon No:02 Revizyon Tarihi:11/11/15 Sayfa No:7 6.FAALİYET AKIŞI: Tablo 1. Spaulding Sınıflaması Sınıflama Tanım Sterilizasyon önerisi Kritik araç gereçler Steril dokulara temas eden veya vasküler sisteme giren, araç Mutlaka steril olmalıdır gereçler (cerrahi aletler, kardiak kateterler, bazı endoskoplar, protezler vb.) Yarı - kritik araç Mukoza ve bütünlüğü bozulmuş deri iletemas eden araç Sterilizasyon veya yüksek gereçler gereçler düzey dezenfeksiyon gerektirir. Kritik olmayan araç Vücut bütünlüğü bozulmamış, sağlam deri ile temas eden araç ger Orta veya düşük düzeyde gereçler tansiyon aleti kılıfı, steteskop, vb.) dezenfeksiyon veya sadece su ile basit temizlik önerilir Tablo 2. Hastanemizde bulunan yüksek seviye (sporisit) dezenfektanlar Glutarald ( >%2) Opt. Ph Avantajları Dezavantajları Temas Süresi Maksimum kullanım süresi Yük. Sev. Dez. Sterilizasyon 8 -Korozyon yapmaz -Malzemelerle uyumludur -Organik maddelerden pek etkilenmez -Ucuzdur Toksik, alerjik, iritan -Fiksatif * Kullanıcılar maske, eldiven, önlük giymelidir. Ortam havalandırılmalıdır. 20 dakika >3 saat 30 gün Tablo 3. Hastanemizde bulunan yüzey dezenfektanları Org. Mad. Etk Tüber-kilosit e Avantajları Dezavantajları Kullanım Hipo- + + -Hızlı etkili -Geniş etki spektrumu -Ucuz -Toksisitesi az -Yüzeylere fikse olmuş mikropların, tabakasının uzaklaştırılmasında etkilidir -Organik maddelerden oldukça etkilenir -Koroziv -Stabil değildir -Amonyak ve asitlerle toksik bileşikler oluşturur -Tekstil ürünlerinin rengin giderir. -Günlük temizlik için 1/100 oranında sulandırılır. -Yoğun kirlilikte 1/10 oranında sulandırılır. -Başka temizlik ürünleriyle karıştırılmamalıdır.
Döküman Kodu:EN.TL.25 Yayın Tarihi:01/08/11 Revizyon No:02 Revizyon Tarihi:11/11/15 Sayfa No:7 Amin+ + -Her tip yüzeyin dezenfekte edilm - -% 0.25 odos ol -Hızlı etkili -Geniş etki spektrumu -Ucuz 8 litre su için 20 mlt -Yüksek enfeksiyon riski durumunda %0.50 8 litre su için 40mlt
Döküman Kodu:ENF.TL.25 Yayın Tarihi:01/08/11 Revizyon No:02 Revizyon Tarihi:11/11/15 Sayfa No:7 Tablo 4. Hastanemizde bulunan antiseptik bileşikler (el ve cilt) Org. mad. etkilen me Tüberkülosit etki Avantajları Dezavantajları Alkoller (60-90) İyodoforl ar (povidoni yot) %70 2 propanol Hafif + -Çabuk etkili -Toksik-allerjik etkileri yok -su ve kurutma gerektirmez -Diğer dezenfektanlarla (iyot, klorhekzidin)etkli kombinasyonla -Cilt-el antisepsisi temiz sert yüzeylerin dezenfeksiyonu için uygundur + + -İyot un ağır koku, tahriş edici etki ve kalıcı boyama özelliklerini göstermezler -Hem antiseptic ve hemde dezenfektan olarak kullanabilirler Deterjanlarla combine etki gösterirler -Çabuk etkili -Toksik-allerjik etkileri yok -su ve kurutma gerektirmez -El ve cilt dezenfeksiyonu için uygundur. -Çabuk buharlaşırlar -Farkedilmez-Yanıcı Kalıcı etkisi yok Penetrasyon zayıf-temiz şartlarda etkili-uzun surely kullanımda cildi kurutabilir-mercekli aletlerin montaj materyalini bozabilir, lastikplastik malzemeyi sertleştirebilir -Nispeten yavaş etki gösterirler -Kan varlığında aktivitelerini büyük ölçüde kaybederler -Metallere koroziv etki yapabilirler -Nadiren iyot allerjisi allerjisi oluşturabilirler -Cilt, göz irritasyonu yapabilirler
Döküman Kodu:ENF.TL.25 Yayın Tarihi:01/08/11 Revizyon No:02 Revizyon Tarihi:11/11/15 Sayfa No:7 6.1.ALET DEZENFEKSİYONU 6.1.1 Kullanıcı önlük ve eldivenini giymeli, maskesini takmalı. 6.1.2.Tablo 1'e göre sınıflandırılan aletler ayrılabilir parçaları sökülerek bol su ve deterjanla organik kirden arındırmalı. 6.1.3.Bol su ile durulanmalı ve kurulanmalı. 6.1.4. Isıya dayanıklı kritik yada yarı kritik aletler paketlenmeli sterilizasyon ünitesine gönderilmeli. 6.1.5. Isıya dayanıklı olmayan yarı kritik aletler için yüksek düzey dezenfeksiyon çözeltisi hazırlanmalı. 6.1.6. Aletler dezenfektan çözeltisi içine tamamen batırılmalı(glutaraldehit çözeltisi kapalı kaplarda kullanılır) 6.1.7. Tablo 2 de belirtilen sürelerde bekletilmeli.
Döküman Kodu:ENF.TL.25 Yayın Tarihi:01/08/11 Revizyon No:02 Revizyon Tarihi:11/11/15 Sayfa No:7 6.1.8.Çıkarılan aletler bol su ile durulanmalı (tercihen distile su) ve iyice kurutulduktan (tercihen basınçlı sıcak hava ile) sonra kolay temizlenebilir dolaplarda saklanmalı. Tablo 5. Aletlerin sınıflandırılması ve sterilizasyon/dezenfeksiyon yöntemleri Kritik Aletler Yarı kritik aletler Kritik olmayan aletler Cerrahi aletler Kardiak kataterler Protezler Endoskoplar Vaginal/Rektal ultroson probları -Isıya dayanıklı olanlar için otoklav ile sterilizasyon -Isıya dayanıksız olan malzeme için formaldehit buharı ile sterilizasyon Yüksek düzey dezenfeksiyon Bkz. Endoskopik cihazların dezenfeksiyon/sterilizasyonuna Problar için uygulama sürecinde kondom kullanılması riski az R-2 ile temizlenir. uygulamadır.bu uygulama sonrasında dezenfeksiyon işlemi yapılmalıdır Termometreler Her hasta için yeni kulak kılıfı kullanılır. Cihaz R-2 ile silinir. Tansiyon aleti manşonu, EKG kablo ve probları, tutucuları, steteskop, ambu R-2 ile silinir. Nemlendiriciler Tek kullanımlık olması önerilir. Mutlaka içine steril su kullanılmalı. Sabit nemlendiriciler kullanılıyorsa her hastadan sonr sterilizasyon uygulanır. Medikasyon nebülizatörleri Tek kullanımlık olması önerilir. Aynı hastada tedavi sonuna kadar kullanılabilir ( Gözle kir olduğunda yada işlev bozukluğunda değiştirilir ).