ORTOPEDİ VE TRAVMATOLOJİ STAJI STAJIN TANITIMI EĞİTİM DÖNEMİ STAJ SÜRESİ YERLEŞKE EĞİTİM BİRİMLERİ DERSHANE : Dönem V : 10 iş günü : İbni Sina Hastanesi : Ortopedi ve Travmatoloji Anabilim Dalı Kliniği, Polikliniği, Ameliyathanesi ve Dershanesi : İbni Sina Hastanesi, 1. Kat 3 No lu Dershane; Ortopedi ve Travmatoloji ABD Toplantı Salonu EĞİTİCİLER Prof. Dr. Bülent A. ERDEMLİ Prof. Dr. Mehmet Bahaddin GÜZEL Prof. Dr. Mehmet Serdar BİNNET Prof. Dr. Ali Kemal US Prof. Dr. Hüseyin Yusuf YILDIZ Prof. Dr. Hüseyin Hakan KINIK Doç. Dr. Kerem BAŞARIR Doç. Dr. Ramazan AKMEŞE Doç. Dr. Mahmut KALEM EL CERRAHİSİ BİLİM DALI Prof. Dr. Sırrı Sinan BİLGİN Prof. Dr. Sinan ADIYAMAN Doç. Dr. Mehmet ARMANGİL EĞİTİM SORUMLUSU: Prof. Dr. Hüseyin Yusuf YILDIZ İLETİŞİM ADRES : Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi, İbni Sina Hastanesi, Ortopedi ve Travmatoloji Anabilim Dalı TELEFON : 0312 508 23 21 E-POSTA SEKRETER : ortopedi@medicine.ankara.edu.tr : Münevver TEKPINAR
ORTOPEDİ VE TRAVMATOLOJİ STAJININ AMACI Kas- iskelet sistemi ile ilgili sağlık problemlerini tanıma; tedavi yöntemlerini açıklama ve acil ortopedik ve travma sorunlarına yaklaşım için gerekli bilgi ve becerileri kazandırmaktır. ORTOPEDİ VE TRAVMATOLOJİ STAJININ ÖĞRENME HEDEFLERİ Hareket sistemi ile ilgili sorunların/hastalıkların oluşum mekanizmalarını açıklar. Hareket sistemine ilişkin sorunları klinik anatomi ile ilişkilendirir. Hareket sistemi ile ilgili temel sorunların/hastalıkların klinik özelliklerini ve klinik yaklaşım ilkelerini (tanı, tedavi ve korunma) açıklar. Hasta ile etkili iletişim kurarak hastanın sağlık sorunları, öz ve soygeçmişi ve hareket sistemine ilişkin anamnez alır. Hareket sistemi fizik muayenesini yapar. Hareket sistemi yakınmaları ile gelen hastada anamnez ve fizik muayene bulgularını değerlendirerek, tanı ve tedaviye yönlendirecek tanısal yöntemleri/işlemleri seçer. Hareket sistemi hastalıklarının teşhisinde kullanılan temel tanı yöntemlerini ve işlemlerini açıklar ve sonuçlarını yorumlar. Hareket sistemi yakınmaları ile gelen hastada anamnez, fizik muayene bulgularını ve tanısal test sonuçlarını değerlendirerek ön tanı/tanı koyar. Hareket sistemi sorunları/hastalıkları için birinci basamak düzeyinde tanıya uygun tedavi planlar ve sevk kriterlerini açıklar. Hareket sistemine yönelik temel tıbbi girişimleri (bandaj sarma, atel yapma vb) uygular. Hareket sistemi acil durumlarını, bu durumlara yaklaşım ilkelerini açıklar. Hareket sistemine ilişkin acil durumlara ilk müdahaleyi yapar ve uygun şekilde sevk eder. Hareket sistemine ilişkin sorunlara multidisipliner yaklaşmanın önemini kavrar.
ORTOPEDİ VE TRAVMATOLOJİ STAJININ ÖĞRENME KAZANIMLARI İLE PROGRAM YETERLİKLERİNİN EŞLEŞTİRME MATRİKSİ ÖĞRENME KAZANIMLARI Hareket sistemi ile ilgili sorunların/hastalıkların oluşum mekanizmalarını açıklar. Hareket sistemine ilişkin sorunları klinik anatomi ile ilişkilendirir. Hareket sistemi ile ilgili temel sorunların/hastalıkların klinik özelliklerini ve klinik yaklaşım ilkelerini (tanı, tedavi ve korunma) açıklar. Hasta ile etkili iletişim kurarak hastanın sağlık sorunları, öz ve soygeçmişi ve hareket sistemine ilişkin anamnez alır. Hareket sistemi fizik muayenesini yapar. Hareket sistemi yakınmaları ile gelen hastada anamnez ve fizik muayene bulgularını değerlendirerek, tanı ve tedaviye yönlendirecek tanısal yöntemleri/işlemleri seçer. Hareket sistemi hastalıklarının teşhisinde kullanılan temel tanı yöntemlerini ve işlemlerini açıklar ve sonuçlarını yorumlar. Hareket sistemi yakınmaları ile gelen hastada anamnez, fizik muayene bulgularını ve tanısal test sonuçlarını değerlendirerek ön tanı/tanı koyar. Hareket sistemi sorunları/hastalıkları için birinci basamak düzeyinde tanıya uygun tedavi planlar ve sevk kriterlerini açıklar. Hareket sistemine yönelik temel tıbbi girişimleri (bandaj sarma, atel yapma vb) uygular. Hareket sistemi acil durumlarını, bu durumlara yaklaşım ilkelerini açıklar. Hareket sistemine ilişkin acil durumlara ilk müdahaleyi yapar ve uygun şekilde sevk eder. Hareket sistemine ilişkin sorunlara multidisipliner yaklaşmanın önemini kavrar. KARŞILADIĞI PROGRAM YETERLİKLERİ Hekim-1 Hekim- 1 Hekim-1 Hekim- 2, İletişimci- 1, İletişimci- 2 Hekim-2 Hekim-2 Hekim-1, Hekim-2 Hekim-2 Hekim-1, Hekim-2 Hekim-3 Hekim-1 Hekim-2, Hekim-3, Hekim-4, Ekip üyesi-3 Ekip üyesi-1, Lider-1
ORTOPEDİ VE TRAVMATOLOJİ STAJI SEMPTOMLAR / DURUMLAR LİSTESİ Ateş Denge / hareket ile ilgili sorunlar Egzersiz ve fiziksel aktivite Eklem ağrısı / şişliği Eklemlerde hareket kısıtlılığı Göğüs duvarı anomalileri İş sağlığı ve iş güvenliği (İş kazaları) Kas güçsüzlüğü Kas- iskelet sistemi ağrıları (bel, boyun, sırt, kalça ve ekstremite ağrısı) Kazalar (Ev- iş- trafik kazaları, düşme) Maluliyet Olağan dışı durumlarda sağlık hizmetleri (Deprem, sel vb) Parestezi Parezi, paralizi Yaralanmalar
ORTOPEDİ VE TRAVMATOLOJİ STAJI HASTALIKLAR / KLİNİK PROBLEMLER LİSTESİ Osteoartrit Tenosinovitler Yumuşak doku enfeksiyonları Crush yaralanması Çıkık Kompartman sendromu Doğuştan yapısal anomaliler (ekstremite) Omurga şekil bozuklukları Ekstremite travması Artrit Fibromiyalji Tortikolis Disk hernisi Gelişimsel kalça displazisi (kalça çıkığı) Gut hastalığı Osteoporoz Poliomiyelit Gazlı gangren Kemik ve yumuşak doku tümörleri Osteomiyelit Romatoid artrit Spinal kord bası sendromu Spondiloartropatiler (ankilozan spondilit) Kazalar (ev- iş- trafik, düşme) Kırıklar (ekstremite, kalça, pelvis, vertebra) Omurga yaralanmaları Sinir yaralanmaları TT- K- İ TT TT T-A-K T-A-K T-A-K T-K T-K T-A T T T -K -K -K -K -K A A A A
ÖĞRENME DÜZEYİ A T TT İ K AÇIKLAMA Acil durumu tanıyarak acil tedavisini yapabilmeli, gerektiğinde uzmana yönlendirebilmeli. Ön tanı koyarak gerekli ön işlemleri yapıp uzmana yönlendirebilmeli. Tanı koyabilmeli ve tedavi hakkında bilgi sahibi olmalı, gerekli ön işlemleri yaparak uzmana yönlendirmeli. Tanı koyabilmeli, tedavi edebilmeli. Birinci basamak koşullarında uzun süreli izlem ve kontrolünü yapabilmeli. Korunma önlemlerini (birincil, ikincil, üçüncül korunmadan uygun olan/ olanları) uygulayabilmeli.
ORTOPEDİ VE TRAVMATOLOJİ STAJI HEKİMLİK UYGULAMALARI LİSTESİ UYGULAMA DÜZEYİ ASGARİ SAYI Genel ve hareket sistemine yönelik öykü alabilme Yardımsız yapma 2 Kas- iskelet sistem muayenesi Yardımsız yapma 2 Direkt radyografileri okuma ve değerlendirebilme Yardımsız yapma 3 Tarama ve tanısal amaçlı inceleme sonuçlarını yorumlayabilme Yardımla yapma 1 Atel hazırlayabilme ve uygulayabilme Yardımsız yapma 1 Bandaj, turnike uygulayabilme Yardımsız yapma 1 Travma şiddet skorlamasını değerlendirebilme Yardımla yapma 1 Hastanın uygun olarak taşınmasını sağlayabilme Gözleme 1 Travma sonrası kopan uzvun uygun olarak taşınmasını sağlayabilme Gözleme 1
ORTOPEDİ VE TRAVMATOLOJİ STAJI ÖLÇME-DEĞERLENDİRME YÖNTEMLERİ ARA SINAV Çoktan seçmeli sorulardan oluşan yazılı sınav. KARNE NOTU Aşağıdaki hekimlik uygulamaları değerlendirilecektir: Genel ve hareket sistemine yönelik öykü alma Kas-iskelet sistem muayenesi Direkt radyografileri okuma ve değerlendirme Atel hazırlama ve uygulama Bandaj, turnike uygulama STAJ SONU SÖZLÜ SINAV Olguya dayalı yapılandırılmış sözlü sınav. STAJ SONU YAZILI SINAV Toplam 25 çoktan seçmeli sorudan oluşur. 1. Düzey: Klinik bilgileri değerlendiren çoktan seçmeli sorular. 2. Düzey: Klinik karar vermeyi değerlendiren olguya dayalı çoktan seçmeli sorular (Soruların % 30-50 sini oluşturur). STAJ BAŞARI NOTUNUN HESAPLANMASI Ara sınav Karne notu Staj sonu sözlü sınav Staj sonu yazılı sınav : % 20 : % 10 : % 50 : % 30
ORTOPEDİ VE TRAVMATOLOJİ STAJI EĞİTİM ETKİNLİKLERİ MATRİKSİ ETKİNLİĞİN TÜRÜ ETKİNLİĞİN ADI SÜRESİ ÖLÇME-DEĞERLENDİRME YÖNTEMİ Ortopedik terminoloji ve kavramlar 1.5 saat ÇSS, Sözlü sınav Ortopedik anamnez ve semptomatoloji 1.5 saat O- ÇSS, Sözlü sınav Kemik ve yumuşak doku tümörlerine giriş ve değerlendirme 1 saat ÇSS, Sözlü sınav Benign kemik tümörleri 0.5 saat ÇSS, Sözlü sınav Metastatik kemik tümörleri 0.5 saat ÇSS, Sözlü sınav Gelişimsel kalça displazisi ve çıkığı 0.5 saat ÇSS, Sözlü sınav Kazalar hakkında genel bilgiler 1 saat ÇSS, Sözlü sınav Çocuk kırıkları, açık kırıklar ve tortikolis 1 saat ÇSS, O- ÇSS, Sözlü sınav Üst ekstremite doğumsal anomalileri 0.5 saat ÇSS, O- ÇSS, Sözlü sınav El hastalıkları ve travmaları 0.5 saat ÇSS, O- ÇSS, Sözlü sınav Malign kemik tümörleri 1 saat ÇSS, Sözlü sınav İnflamatuvar artritler, osteoporoz 1 saat ÇSS, Sözlü sınav Pediatrik alt ekstremite sorunları 0.5 saat ÇSS, O- ÇSS, Sözlü sınav Pediatrik nörolojik hastalıklar, poliomiyelit 0.5 saat ÇSS, Sözlü sınav Pelvis, femur, tibia ve ayak kırıkları 1 saat ÇSS, O- ÇSS, Sözlü sınav Omurga kırıkları ve spinal kord bası sendromu 0.5 saat ÇSS, O- ÇSS, Sözlü sınav Kifozlar 1 saat ÇSS, O- ÇSS, Sözlü sınav Kalça çevresi kırıkları 1 saat ÇSS, O- ÇSS, Sözlü sınav Dejeneratif eklem hastalıkları 1 saat ÇSS, O- ÇSS, Sözlü sınav Omurga patolojik kırıkları 0.5 saat ÇSS, Sözlü sınav Dejeneratif omurga ve disk hastalıkları, skolyoz 1 saat ÇSS, O- ÇSS, Sözlü sınav Diz eklemi bağ ve menisküs yaralanmaları 1 saat ÇSS, Sözlü sınav Brakial pleksus ve periferik sinir yaralanmaları 1 saat ÇSS, Sözlü sınav Dirsek, ön kol ve el kırıkları 0.5 saat ÇSS, O- ÇSS, Sözlü sınav Diz ve çevresi kırıkları 0.5 saat ÇSS, Sözlü sınav Ortopedik ayak sorunları 1 saat ÇSS, Sözlü sınav
Kırık komplikasyonları ve kompartman sendromu 1 saat ÇSS, O- ÇSS, Sözlü sınav Omuz ve çevresi kırıkları 0.5 saat ÇSS, O- ÇSS, Sözlü sınav İnteraktif sunum İnteraktif sunum Çıkıklar: Genel bilgiler ve tedavi yöntemleri Kemik, eklem ve yumuşak doku enfeksiyonları Üst ekstremite klinik anatomisini gözden geçirme Alt ekstremite klinik anatomisini gözden geçirme 1 saat ÇSS, O- ÇSS, Sözlü sınav 1 saat ÇSS, O- ÇSS, Sözlü sınav 1.5 saat ÇSS, Sözlü sınav 1.5 saat ÇSS, Sözlü sınav Tanısal yöntemler Ortopedik tümör radyolojisi 1.5 saat ÇSS, Sözlü sınav Hekimlik uygulaması Ortopedik radyoloji ve eklem muayenesi 1.5 saat Sözlü sınav, Karne notu Hekimlik uygulaması Hasta başı eğitim Ortopedik tespit yöntemleri: Atel, bandaj, turnike Klinikte hasta hazırlama, değerlendirme ve tespit yöntemlerini uygulama 3.5 saat Sözlü sınav, Karne notu 1 saat Karne notu Hekimlik uygulaması Eklem muayenesi ve radyolojisi 1 saat Sözlü sınav, Karne notu İş başında öğrenme Ameliyathanede ve polikilinikte pratik 9.5 saat Karne notu ÇSS: Çoktan seçmeli soru; O- ÇSS: Olguya dayalı çoktan seçmeli soru
ORTOPEDİ VE TRAVMATOLOJİ STAJI İÇİN ÖNERİLEN KAYNAKLAR Ortopedi ve Travmatoloji. Ertan Mergen (Editör); ANTIP AŞ Yayınları. Ortopedi Tanı ve Tedavi (Current). Aydın Yücetürk (Çeviri editörü); Güneş Tıp Kitabevleri. UpToDate (http://www.uptodate.com). Öğretim Üyelerinin Ders Notları. Ankara Üniversitesi Moodle Sistemi.