HANGİ E-İHRACAT SİTESİ YILDA 5 MİLYAR $ TALEP ÜRETİYOR

İHRACAT DERGİSİ NE ABONE OLAN HERKESE TURKISHEXPORTER.NET TEN 100 TL DEĞERİNDE TALEP KREDİSİ HEDİYE 100 TL HEDİYE KREDİ Dış Ticaret ve Ekonomi Dergisi Yıl 1 Sayı 1 Kasım 2011 Fiyatı : 5 TL HANGİ E-İHRACAT SİTESİ YILDA 5 MİLYAR $ TALEP ÜRETİYOR EKONOMİ BAKANLIĞI E-İHRACATI NE KADAR DESTEKLİYOR? GAZİANTEP MUCİZESİ NASIL DOĞDU? 10 AYDA İHRACATINI %43 ARTIRAN SEKTÖR HANGİSİ 11yıl x75 HANGİ SEKTÖR 11 YILDA 75 KAT BÜYÜDÜ? İHRACATÇI 2011 YILINI NASIL GEÇİRDİ? SON ÇEYREKTEN BEKLENTİLER NELER? OTOMOTİV SANAYİNDE HANGİ İŞ ADAMI10 YAŞINDA TOPLAM PAZAR İŞ HAYATINA ATILIP İSMİNİ NE KADAR GENİŞLEDİ YAPTI??MARKA

KOBİ ULUSLARARASI TANITIM VE DAĞITIM A.Ş ADINA; İMTIYAZ SAHIBI Ali Gazel GENEL YAYIN YÖNETMENI (SORUMLU) Ömer Faruk Lekesiz YAZI İŞLERİ MÜDÜRÜ Esra Torlak GÖRSEL YÖNETMEN Mustafa Ceviz İSTİHBARAT SORUMLUSU Rukiye Koç HABER MERKEZİ Dilek Demir Selma Alımcı Özge Sönmez Sema Kolay Esra Uslu Sibel Erdal Gonca Uçar Aliye Aydoğdu Burcu Köseoğlu GÖRSEL DANIŞMAN Himmet Büyükvadi Tuba Koçaş REKLAM GRUP BAŞKANI Alev Yetgin İNTERNET SORUMLUSU Gönül Budak REDAKTÖR Harun Yıldız YAYIN TÜRÜ Yaygın, Süreli, Aylık YÖNETİM MARKA DİREKTÖRÜ Abdullah Yaprakçı KURUMSAL İLETİŞİM DİREKTÖRÜ Harun Dikici FİNANS DİREKTÖRÜ Nurettin Yıldıran YÖNETİM YERİ Ataşehir Üsküdar Yolu Topçu İbrahim Sk. Pak Plaza Kat:7 No:13 İstanbul/Türkiye T: 0216 573 21 95 F: 216 573 37 64 BASIMCI Turkuvaz Matbaacılık Yayıncılık A.Ş. BASILDIĞI YER Akpınar Mah. Hasan Basri Cad. No:4 Sancaktepe-İstanbul Tel: 0 216 5859102 Faks: 0 216 5859130 www.turkuvazmatbaacilik.com DAĞITIM PTT MERHABA Türkiye sanayisi son yıllarda üretimde yakalamış olduğu hız ve kalite başarısıyla her geçen gün dünya pazarında ciddi ve yeri doldurulamaz mesafeler kaydediyor. Türk sanayicisinin üretim fasıllarını çeşitlendirmedeki kabiliyeti ve uzak doğu ülkeleriyle kalite rekabetinde açık ara önde olması, tüm dünyada Türk ürünlerinin ithalatında büyük bir yükseliş sağladı. Üretimle birlikte pazar genişlemesinin doğru orantılı olarak değişim göstermesi Türkiye nin yönünü yeni rotolara dümen kırmasına neden oldu. Bu bağlamda gerek devlet gerekse Türk üreticisi Cumhuriyetimizin 100. Yılına tarihi bir rekorla girmeyi istiyor. 2023 Vizyonu nun en büyük hedefi yılda 500 Milyar dolar ihracat yapan bir Türkiye. Türk üreticisinin her yıl ihracatta yeni rekorları göğüslemesi Vizyon 2023 Hedef 500 Milyar Dolar İhracat inancının kuvvetlenmesini sağlamış bu da beraberinde üretimde rol alan herkese yeni ödevler getirmiştir. Biz de bu tarihi yolda ilerleyen ihracatçımıza ihracatçımıza rehber olacak, sektörlerindeki gelişmeleri ve yenilikleri takip edebilecekleri, yeni pazarlar hakkında uzman görüşlere ve ihracatta markalaşmış sanayicilerden tavsiyelere ulaşacakları bir dergiyi yayın hayatına sunuyoruz. İhracat Dergisi bundan böyle her ay özgün tasarımıyla akademik, popüler ve güncel konuları bir araya getirecek. Sektörünüzle ilgili aylık gelişmelerin, ihracat istatistiksel verilerinin, ülke ve yeni pazar araştırmalarının, sektör öncülerinin birikim ve tecrübelerinin, dış ticaret tekniklerinin, başarı hikayelerinin, firma haberlerinin yer aldığı bir dergi olarak yayın hayatına Kasım sayısı ile merhaba diyoruz. Üreten, ürettiği değeri yurt dışı pazarlarıyla buluşturan ve bu dev organizasyonda rol olan iş adamlarının, dış ticaret, lojistik ve gümrükleme uzmanlarının, tedarikçi firmaların, kısacası üretim bandından pazara kadar geçen süreçte rol olan tüm oyuncuların bilgi kaynağı olmaya aday olan dergimizin hayırlı olmasını diliyor, henüz yayına çıkmadan desteklerini esirgemeyen İhracatçı Birliklerimize müteşekkir olduğumuzu belirtmek istiyorum. Ömer Faruk Lekesiz Genel Yayın Yönetmeni ANKARA F. Özlem Yaylagül 0312 439 53 99 BURSA Hayati Ata 0224 211 62 36 TEMSİLCİLİKLER GAZİANTEP Zekai Özer 0342 232 01 30 KAYSERİ Ahmet Hacılar 0352 231 45 71 KONYA Süleyman Demirhan 0332 238 07 77 4

5

İHRACAT / İÇİNDEKİLER sekiz İHRACATÇI 2011 YILINI NASIL GEÇİRDİ? SON ÇEYREKTEN BEKLENTİLERİ NELER? İHRACAT GÜNDEMİ 12 PAZAR DEĞİŞİMİ Otomotiv Sanayinde Pazar Genişledi İhracat Arttı! 2011 yılı Ocak-Eylül döneminde toplam pazar, 2010 yılı aynı dönemine göre yüzde 31 oranında artarak 636 bin adet düzeyinde gerçekleşti. Ancak 2011 Eylül ayında toplam pazar 2010 yılı aynı ayına göre yüzde 5 oranında azaldı ve 64 bin adet düzeyine geriledi. 16 SEKTÖREL HEDEF Türk Mermeri Birincilik Yarışında! Türk ürünlerinin son 10 yılda yakalamış olduğu rekorsal değişimlerden Mermercilik Sektörü etkilenmiş durumda. 18 SEKTÖREL BÜYÜME Ekim Ayının İhracat Şampiyonu Yüzde 51 Artışla Süs Bitkileri Oldu Ekim ayında yüzde 51 lik ihracat artış hızıyla tüm sektörleri geride bırakan süs bitkileri ve mamulleri sektörü yıl sonunda belirlediği rakamı geçecek gibi gözüküyor. 20 NASIL BAŞARDILAR 167 Ülkede Gaziantep Ürünleri Var Türk sanayisinin parlayan yıldızlarından Gaziantep in ihracattaki rekor başarısını şehrin önde gelen isimleriyle konuştuk. yirmiiki / söyleşi CARİ AÇIK SORUNUNUN BİLİNCİNDE HAREKET EDİYORUZ yirmidört 10 YAŞINDA İŞ HAYATINA ATILDI ADINI TÜRKİYE NİN EN TANINMIŞ MARKASI YAPTI İHRACAT GÜNDEMİ 26 KOBİ DESTEK İhracatın Yeni Lokomotifi E-İhracat Ekonomi Bakanlığı, Türkiye nin ihracatta yakaladığı yükselişi KOBİ lere verdiği hibe ve rantabl desteklerle artırmaya devam ediyor. 28 E-İHRACAT Türk İhracatçısına Yılda 5 Milyar Dolarlık Talep Üretiyorlar KOBİ Uluslararası Tanıtım ve Dağıtım Hizmetleri A.Ş bünyesinde faaliyet gösteren turkishexporter.net dış pazara açılmakta zorlanan ve dış pazar payını büyütmeyi hedefleyen işletmelere can suyu oluyor. 30 VAKIFBANK Vakıfbank tan KOBİDOST KOBİ lerin ihtiyaçlarına yönelik çözümler sunan VakıfBank, KOBİDOST lar ile KOBİ lerin halinden en iyi anlayan banka olmak istiyor. 32 YUMURTA Yumurta İhracatı 11 Yılda 75 Kat Arttı Türk tavukçuluk sektörü 2000 yılında 3 milyon dolar seviyesinde olan yumurta ihracatını 11 yılda 75 kat artı. 34 YÖRSAN - SÖYLEŞİ Yörsan Geleneksel Lezzetleri Nasıl Markalaştırdı? Çeyrek yüzyıldır sektörde bulunan firma Akıllardan Çıkmayan Lezzet sloganıyla hem akıllara hem de damaklara yerleşmeyi başarmış durumda. 38 NASIL BAŞARDILAR/MEYNA Yılda 7 Bin Ton Kuruyemiş Üretiyor ve 12 Ülkeye İhracat Yapıyor! Osmaniye nin ulusal markası olarak dikkat çeken Meyna yılda 7 bin ton üretim kapasitesi, onlarca çalışanı, 50 yi aşkın bayii ağı ile kuruyemiş sektöründe önemli bir yere sahip. 48 DIŞ TİCARET BEKLENTİ ANKETİ 2011 Yılının 4. Çeyreğinde İhracat Beklentisi Düştü İhracat Beklenti Endeksi, 2011 yılının 4. çeyreğinde, 3. çeyreğe göre 7 puan azaldı. 2011 yılının 3. çeyreğinde 122,6 olan Endeks, 4. çeyrekte 115,6 seviyesinde gerçekleşti. 6

7

İHRACAT GÜNDEMİ Esra TORLAK - Rukiye KOÇ İhracatçı 2011 Yılını Nasıl Geçirdi? Son Çeyrekten Beklentileri Neler? TİM in açıkladığı anket, ihracatçının son çeyrekteki beklentilerini ortaya koyuyor. İhracatçılar yılı nasıl tamamlayacak, son 3 ayda ne kadarlık bir istihdam planlıyorlar, en çok hangi ülkelerde pazar oluşturmak istiyorlar ve ilk kez pazarına girmeyi hedefledikleri ülkeler hangileri. Türkiye nin ilk 500 ve ikinci 500 firması 2011 yılını nasıl tamamlayacaklar? Daha birçok sorunun cevabını bu ankette bulacaksınız. İhracatçı Eğilim Araştırması 3. Çeyrek sonuçlarına göre ihracatçılar Avrupa ekonomisindeki krize rağmen Türkiye ekonomisi için olumlu beklentisini sürdürürken 4. çeyrek beklentilerinde temkinli bir yaklaşım sergilediler. İhracatçılar son çeyrekte ekonomiye 50 bin kişilik daha istihdam katkısı yapmayı planlıyor. Türk ihracatçısının adeta röntgeninin çekildiği anket ekim ayı içinde 509 ihracatçı firmanın orta ve üst düzey yöneticilerinin katılımı ile gerçekleştirildi. Yılın 3. çeyreğinde ihracatçı firmaların, 1. ve 2. çeyreğe kıyasla üzerinde durdukları en önemli gerçekleşme girdi maliyetlerindeki artış. 3. çeyrekte TL nin döviz karşısındaki değer kaybı nedeniyle girdi maliyetlerindeki artıştan etkilendiğini belirten ihracatçıların oranı %77 olarak tespit edildi. Benzer trend, hammadde girdi maliyetlerinde de görüldü. İhracatçıların %55,8 i hammadde girdi maliyetlerinin geçen yılın aynı dönemine kıyasla yükseldiğini belirttiler. İkinci çeyrekte ihracatçıların yüzde 51.6 sı üretimlerinin, yüzde 52.9 u da ihracatlarının arttığını beyan etmişti.3. Çeyrekte ise, ihracatçı firmaların %47,5 i üretimlerinin, %49,5 i ise ihracatlarının geçen yılın aynı dönemi ile karşılaştırıldığında yükseldiğini belirtti. İki dönem arasında farklı olan ise, ekonomik aktivitede az bir miktar yavaşlama olması. İhracatçıların bu yılın 4. çeyreğine ilişkin üretim ve ihracat artışı beklentisi bir miktar düşmüş gözüküyor. Buna karşılık, ihracatçıların yüzde 60.9 u, yılın son çeyreğinde girdi maliyetlerinin artacağı beklentisi içerisindeler. Bu beklentiye sahip ihracatçıların oranının bir önceki döneme göre daha düşük olması, ihracatçıların son çeyrekte TL de ikinci bir değer kaybı beklemediğine işaret ediyor. 2011 yılı Temmuz-Eylül döneminde, bir önceki yılın aynı dönemi ile karşılaştırıldığında elektrik kullanımlarının arttığını belirten firmaların oranı %58 iken, tercihlerini doğalgazdan yana kullanan firmaların oranı ise %38,1 olarak tespit edildi. Araştırmada önceki dönemlere göre fazla değişmeyen diğer bir durum ise kullanılan hammadde orijinleri. Ankete katılan firmaların %67,1 i üretimlerinde kullandıkları hammaddelerin orijinlerinin yurtiçi olduğunu belirttiler. Bu oran, araştırmanın önceki dönemlerde gerçekleştirilen fazların bulguları ile istatistiki açıdan farklılık göstermiyor. Temmuz-Eylül döneminde dış finansman talebinde bulunan firmaların oranı %34 olarak gerçekleşti. Bu dönemde, ikinci 500 deki ihracatçı firmaların, ilk 500 deki firmalara kıyasla daha yüksek oranda finansman ihtiyacı hissettiği görüldü. Araştırmada yılın 3. çeyreğinde finansman ihtiyacı olacak firmaların oranı ise %40 olarak belirlendi. Ayrıca, firmaların %76 sının halihazırda kredi kullandıkları görülürken, kredi kullanma oranı ilk 500 ihracatçı firmalarda %73, ikinci 500 de ise %78 e yükseliyor. Kullanılan krediler için ihracatçı firmaların %72,7 si özel bankaları tercih ederken, bu oran ikinci 500 de %74,6 ya yükseliyor. 3. Çeyrekte istihdam değerlendirmesine bakıldığında, Temmuz-Eylül döneminde çalışan sayılarının arttığını belirten firmaların oranın % 37 olduğunu görülüyor. Bu da yılın 4. çeyreğinde istihdam artışının süreceğini ancak, 3. çeyreğe oranla daha az olacağını öngör. Araştırma bulguları 2011 yılının son çeyreğinde firmaların mutlak çalışan sayılarını, 4 yeni çalışan istihdam ederek yükselteceklerine işaret ediyor. Son çeyrekte yaklaşık 50 bin kişilik bir istihdam artışı beklenildiği gözleniyor. İhracatçıların yılsonu USD / TL kur tahmini; 1,66 dan, 1,85 e; EURO / TL kur tahmini ise 2,34 ten, 2,50 ye yükselirken %8 olan enflasyon tahmini de son gelişmeler ışığında %8,4 e çıktı, yıl sonu büyüme beklentisi %9,13 ten, %8,45 e çekildi. 8

İHRACAT GÜNDEMİ GÖRÜŞÜLEN FİRMALARIN SEKTÖRLERE GÖRE DAĞILIMI Sektör Toplam Oran (%) Tekstil, Hazır Giyim, Deri ve Halı 135 26,5 Demirçelik ve Demirdışı Metaller 65 12,8 Bitkisel Ürünler 65 12,8 Otomotiv Sanayi 37 7,3 Toprak Ürünleri ve Madencilik 37 7,3 Hububat- Bakliyat 35 6,9 Kimyevi Maddeler ve Mamulleri 33 6,5 Ağaç Orman Ürünleri 32 6,3 Makine, Elektrik- Elektronik ve Bilişim 31 6,1 Su Ürünleri ve Hayvansal Mamuller 16 3,1 Dış Ticaret Sermaye Şirketi 23 4,5 Toplam 509 100,0% YILIN 4. ÇEYREĞİNDEN BEKLENTİLER Genel (%) İlk500 (%) İkinci 500 (%) Diğer (%) Üretim 40,9 43,0 37,4 41,6 İhracat 44,8 47,6 39,8 45,6 Kapasite kullanım oranı 36,6 42,2 29,6 37,0 Stok durumu 20,4 21,1 26,1 17,3 Girdi maliyetleri 60,9 56,3 60,9 63,4 Birim ihraç fiyatı 29,3 37,1 21,2 28,6 İthal girdi kullanım oranı 17,7 14,1 18,3 19,3 Hammadde birim ithalat fiyatı 41,2 43,0 35,7 42,8 Genel kârlılık düzeyi 17,7 22,4 11,0 18,1 İhracatta kârlılık düzeyi 21,6 24,5 16,9 22,2 BAZ 509 143 118 248 NOT: Firmalar en yüksek ciro elde ettikleri sektörleri belirtmişlerdir. YILIN 3. ÇEYREĞİNDE NELER GERÇEKLEŞTİ Genel (%) İlk500 (%) İkinci 500(%) Diğer (%) Üretim 47,5 57,0 49,6 41,6 İhracat 49,5 62,2 50,0 41,9 Kapasite kullanım oranı 41,8 50,0 40,9 37,9 Stok durumu 29,4 28,9 33,9 27,6 İLK 500 VE İKİNCİ 500 DE İHRACAT RAKAMLARI ARTMAYA DEVAM EDİYOR İlk 500 ve İkinci 500 3. Çeyrekte ihracatlarını yüzde 50 nin üzerinde artırdı. İhracat karlılık oranları ilk 500 de yüzde 28 olarak gerçekleşirken ikinci 500 de ise bu rakam yüzde 25 oldu. Girdi maliyetleri 77,0 71,1 80,9 78,2 Birim ihraç fiyatı 40,1 48,3 41,5 34,7 İthal girdi kullanım oranı 19,8 18,8 20,0 20,2 Hammadde birim ithalat fiyatı 55,8 57,8 52,2 56,4 Genel kârlılık düzeyi 17,9 25,9 18,6 12,9 İhracatta kârlılık düzeyi 23,8 28,0 25,4 20,6 BAZ 509 143 118 248 YILIN 4. ÇEYREĞİNDE İLK KEZ GİRİLMESİ PLANLANAN İLK 5 ÜLKE Genel (%) İlk 500 (%) İkinci 500 (%) Diğer (%) Rusya 16,1 ABD 13,3 Rusya 15,2 Rusya 18,9 ABD 12,4 Rusya 11,9 ABD 13,4 İran 11,7 BAE 10,2 BAE 8,4 BAE 9,3 BAE 11,6 İran 9,4 Japonya 8,4 Afrika Ü. 9,3 ABD 11,3 Irak 8,4 Çin 7,7 İran 8,5 Irak 11,3 Baz Genel: 509 - Baz İlk 500:143 - Baz İkinci 500:118 - Baz Diğer:248 DEVLET DESTEKLERİNDEN YARARLANMA DURUMU Destekler Temmuz-Eylül Döneminde Yararlanılan Kaynaklar (%) Ekim-Aralık Döneminde Yararlanılması Planlanan Kaynaklar (%) Dahilde İşleme Rejimi 45,2 47,3 Fuar Teşvikleri 34,6 39,3 Yatırım Teşvikleri 25,0 30,8 İstihdam Destekleri 18,7 23,8 Ar-Ge destekleri 14,9 18,9 KOSGEB destekleri 12,0 19,3 Yurtdışı Ofis Mağaza Destekleri 6,7 10,8 Diğer 7,3 7,9 Hiçbiri 23,2 16,9 BAZ 509 509 9

İHRACAT GÜNDEMİ YILIN 3. ÇEYREĞİNDE CİRONUN PAZARA GÖRE DAĞILIMI İlk 500 Japonya ve Çin Derken, İkinci 500 Afrika ve İran Diyor 100 80 60 39,1 31,4 37,2 44,3 İç Piyasa Satışları İhracat İlk 500 ün ve İkinci 500 ün ilk kez girmeyi planladığı ülkelerde ise farklılıklar dikkat çekiyor. İlk 500 deki firmaların yüzde 13 ü ilk sıraya ABD yi koyarken, ikinci 500 ün ilk sırasında yüzde 15 le Rusya var. İlk 500 ün ilk beş hedefinde Afrika ülkeleri ve İran yer almazken, İkinci 500 ün ilk beşteki hedef pazarında da Japonya ve Çin bulunmuyor. 40 20 0 60,9 68,6 62,8 55,7 GENEL İLK 500 İKİNCİ 500 DİĞER Yılın 3. Çeyreğinde ilk 1000 firmanın üretiminin büyük bir kısmını ihraç ettiği gözleniyor. Elde edilen ciroda da ihracatın payı %60 ı aşmış durumda. İlk 1000 Firma İhracatını Yüzde 43 Artırmayı Bekliyor 4.Çeyrekte ilk 500 firma ihracatını yüzde 47 artırmayı beklerken, ikinci 500 de bu oran yüzde 40. ENERJİ TÜKETİMİ VE TÜRÜ GEÇTİĞİ- MİZ YILIN AYNI DÖNEMİNE GÖRE NE KADAR ARTIŞ SAĞLADI? 20 YILIN 4. ÇEYREĞİNDE İLK KEZ GİRİLMESİ PLANLANAN ÜLKELER %25 20 GENEL İLK 500 İKİNCİ 500 DİĞER 15 15 10 19,5 18,8 18,3 20,6 5 10 0 %50 FUEL OİL 40 5 30 20 38,1 44,5 35,7 35,8 16,1 12,4 10,2 9,4 8,4 8,6 8,3 8,1 7,1 6,9 6,1 5,7 5,5 5,5 5,5 5,3 5,1 5,1 5,1 17,3 10 0 Rusya ABD B.A.E. İran Irak Çin Almanya Afrika Ülkeleri Brezilya Japonya Fransa ukrayna Libya Cezayir Azerbaycan İspanya Tunus Polonya İngiltere Hedef Ülke Yok 0 %20 15 10 5 DOĞALGAZ 16,9 18,8 15,7 16,5 80 YILIN 3. ÇEYREĞİNDE İHRACATTA MEVCUT PAZAR DEĞERLENDİRMESİ 0 %60 50 LPG 40 60 30 20 58 59,4 53 59,7 10 40 20 İlk 1000 firma yılın 3. çeyreğinde de mevcut pazarlarından yeni siparişler almaya devam etti. Yandaki tabloda bu artışı görebilirsiniz. 0 %50 40 30 ELEKTRİK 0 GENEL İLK 500 İKİNCİ 500 DİĞER GENEL İLK 500 İKİNCİ 500 DİĞER 54,2 58,0 58,5 56,0 20 10 0 39,7 43 36,5 39,5 SU 10

11

OTOMOTİV sanayinde PAZAR genişledi İHRACAT arttı! Esra TORLAK P PAZAR D 12

2011 Eylül ayında toplam pazar 2010 yılı aynı ayına göre yüzde 5 oranında azaldı ve 64 bin adet düzeyine geriledi. 2011 yılı Ocak-Eylül döneminde toplam pazar, 2010 yılı aynı dönemine göre yüzde 31 oranında artarak 636 bin adet düzeyinde gerçekleşti. 2011 yılı Ocak-Eylül döneminde toplam pazar, 2010 yılı aynı dönemine göre yüzde 31 oranında artarak 636 bin adet düzeyinde gerçekleşti. Ancak 2011 Eylül ayında toplam pazar 2010 yılı aynı ayına göre yüzde 5 oranında azaldı ve 64 bin adet düzeyine geriledi. 2011 yılı Ocak-Eylül döneminde otomobil pazarındaki artış 32 düzeyinde gerçekleşti ve pazar 412 bin adede yükseldi. Diğer taraftan, 2011 Eylül ayı otomobil satışları 2010 yılı aynı ayına göre yüzde 6 oranında azaldı. Bu durum, kredi hacmini daraltmaya yönelik olarak TCMB nin ekonomiyi soğutmak amacı ile kredileri daraltma üzere almış olduğu kararlar yanında, Türk Lirasındaki değer kaybının özellikle otomobil satışlarındaki artış hızını olumsuz olarak etkilemeye devam ettiğini gösteriyor. Temmuz ayından bu yana otomobil ve hafif ticari araçlarda talebin önemli oranda gerilemesinde, seçim sonrasında vergi artışı, kredi daralması vb. olacağı beklentileri nedeni ile talebin öne çekilmesinin de etkili olduğu düşünülüyor. 2011 yılı Ocak-Eylül döneminde bir önceki yılın aynı dönemine göre hafif ticari araç pazarındaki artış yüzde 24 düzeyinde gerçekleşti ve pazar 190 bin adet düzeyine yükseldi. 2011 yılı Eylül ayında bir önceki yıla göre hafif ticari araç pazarı yüzde 6 oranında azaldı ve 20 bin adet düzeyine geriledi. 2011 yılı Ocak-Eylül döneminde 2010 yılı aynı dönemine göre kamyon pazarı yüzde 77 gibi önemli oranda artarak 29 bin adet düzeyinde gerçekleşti. Aynı dönemde otobüs pazarı ise yüzde 84 oranında arttı ve 1.970 adet oldu. 2011 yılı Eylül ayında bir önceki yıla göre ağır ticari araç pazarı yüzde 30 oranında arttı ve 3.610 adet düzeyine yükseldi. Otomotiv Sanayi İhracatı Arttı 2011 yılı Ocak-Eylül döneminde bir önceki yıla göre, toplam otomotiv sanayi ihracatı yüzde 6 oranında artarken, otomobil ihracatı ise değişmedi. 2011 yılı Ocak-Eylül döneminde toplam ihracat 597 bin adet, otomobil ihracatı ise 334 bin adet düzeyinde gerçekleşti. 2011 Eylül ayında bir önceki yılın aynı ayına göre toplam ihracattaki düşüş yüzde 1, otomobil ihracatında ise yüzde 5 oranında oldu. Ticari araç ihracatı ise yüzde 15 artış ile 262 bin adet düzeyinde gerçekleşti. Traktör ihracatı ise yüzde 19 oranında azaldı ve 6.237 adet düzeyine geriledi. Üretim Yüzde 7 Büyüdü Öte yandan 2011 Eylül ayında bir önceki yılın aynı ayına göre toplam üretim yüzde 7, otomobil üretimi ise yüzde 6 oranında arttı. 2011 Ocak-Eylül döneminde toplam üretimde artış yüzde 13, otomobil üretiminde ise yüzde 8 oranında gerçekleşti. Bu dönemde, toplam üretim 884 bin adete, otomobil üretimi ise 477 bin adete yükseldi. 2011 yılı Ocak-Eylül döneminde toplam üretim yüzde 13 artışla 884 bin adede yükseldi, otomobil üretimi ise yüzde 8 artışla 477 bin adet oldu. 2011 yılı Ocak-Eylül döneminde üretim büyük kamyonda yüzde 101, midibüste yüzde 40, minibüste yüzde 36, otobüste yüzde 35, küçük kamyonda yüzde 34, kamyonette yüzde 15 oranında arttı. Bu dönemde, traktör üretimi ise yüzde 57 oranında artarak 34 bin adet oldu. 2011 yılı Ocak-Eylül döneminde pazar artarak 636 bin düzeyine geldi %31 Üretim İhracat Pazar KONULAR 2011 Yılı Ocak-Eylül Dönemi Pazar, Üretim Ve İhracat Eylül Ocak-Eylül 2010 2011 (%) 2010 2011 (%) Toplam 96.453 103.280 7 784.306 883.751 13 Otomobil 54.046 57.427 6 443.236 476.737 8 Toplam 64.422 63.820-1 561.051 592.854 6 Otomobil 37.375 35.566-5 332.224 330.657 0 Toplam 66.601 63.600-5 484.252 635.662 31 Otomobil 42.477 39.964-6 312.403 412.103 32 13

Aylar 10 Yıl Ort (x1000) 2010 (x1000) % 1 22,1 47,6 115,3 2011 yılı Ocak-Eylül döneminde toplam satışlar 636 bin adet oldu ve toplam pazar 2010 yılı aynı dönemine göre yüzde 31 oranında arttı. 2 27,7 62,3 125,2 3 45,1 83,2 84,6 4 46,2 81,9 77,3 5 53,2 84,9 59,5 6 48,0 85,7 78,6 7 41,8 65,2 56,1 8 43,6 61,3 40,5 9 49,1 63,6 29,4 Toplam 376,7 635,7 68,7 100 2011/2010 Son 10 yıl 80 60 40 20 1 2 3 4 5 6 7 8 9 Aylar 10 Yıllık Ortalama ve 2011/2010 Toplam Satışlar (x1000) 100 80 60 40 20 0 1 2011/2010 Son 10 yıl 2 3 4 5 6 7 8 9 Aylar 10 Yıllık Ortalama ve 2011/2010 Toplam Satışlar (x1000) Aylar 10 Yıl Ort. (x1000) 2010 (x1000) % 1 12,7 29,9 135,9 2011 yılı Ocak-Eylül döneminde otomobil satışları, 2010 yılı aynı dönemine göre yüzde 32 oranında artarak 412 bin adet düzeyine yükseldi. 2 15,8 39,0 146,1 3 27,4 54,0 97,3 4 28,0 53,8 92,1 5 32,5 56,3 73,1 6 29,2 56,7 94,2 7 24,5 43,5 77,8 8 25,2 38,9 54,2 9 28,6 40,0 39,7 Toplam 223,9 412,1 84,0 60 2011/2010 Son 10 yıl 50 40 30 20 10 1 2 3 4 5 6 7 8 9 Aylar 10 Yıllık Ortalama ve 2011/2010 Otomobil Satışları (xw00) 60 50 40 30 20 10 0 1 2011/2010 Son 10 yıl 2 3 4 5 6 7 8 9 Aylar 10 Yıllık Ortalama ve 2011/2010 Otomobil Satışları (xw00) 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 Yerli 42.781 22.709 40.197 99.158 94.017 84.372 73.551 79.661 94.733 96.921 128.497 İthal 51.297 31.679 78.986 237.015 206.332 190.782 149.957 163.469 186.299 215.482 283.606 Toplam 94.078 54.388 119.183 336.173 300.349 275.154 223.508 243.130 281.032 312.403 412.103 İthalat (%) 55 58 66 71 69 69 67 67 66 69 69 2001-2011 yıllarında otomobil satışları yukarıdaki gibi gerçekleşti: 2010 yılı Ocak-Eylül döneminde toplam otomobil satışları geçen yıla göre yüzde 32, yerli otomobil satışları yüzde 33, ithal otomobil satışları ise yüzde 32 oranında arttı. İthalatın pazar payı 2011 yılı Ocak-Eylül döneminde yüzde 69 gibi çok yüksek bir oranda gerçekleşti. 2001-2011 yıllarında hafif ticari araç (minibüs + kamyonet) satışları aşağıdaki gibi gerçekleşti: 14

2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 Yerli 26.474 27.087 48.846 101.859 102.941 91.308 83.117 76.899 89.827 91.718 107.351 İthal 13.926 15.217 34.768 78.939 85.907 86.194 71.173 72.779 48.349 61.057 82.774 Toplam 40.400 42.304 83.614 180.798 188.848 177.502 154.290 149.678 138.176 152.775 190.125 İthalat (%) 34 36 42 44 45 49 46 49 35 40 44 2011 yılı Ocak-Eylül döneminde, toplam hafif ticari araç satışları yüzde 24, ithal hafif ticari araç satışları yüzde 36, yerli hafif ticari araç satışları ise yüzde 17 oranında arttı. İthalatın pazar payı 2011 yılı Ocak-Eylül döneminde yüzde 44 oldu. 969 1000 884 Toplam 800 728 784 Otomobil 611 651 778 600 524 616 401 451 443 477 400 355 340 212 234 375 2011 Yılı Ocak- 334 Eylül Dönemi 200 Toplam ve 194 140 144 Otomobil 0 Üretimi 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 (x1000) 1.200 800 700 600 500 400 300 200 100 0 Toplam Yurt içi Pazara Üretim 477 451 443 401 334 340 375 2011 Yılı Ocak-Eylül Dönemi Üretim ve İhracat (x1000) 140 144 194 İhracat / Export 146 110 104 97 87 83 96 111 30 27 45 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 ÜRETİM 2011 yılı Ocak-Eylül döneminde toplam 884 bin adet taşıt üretildi. 2011 yılı Ocak-Eylül döneminde toplam üretim, 2010 yılı aynı dönemine göre yüzde 13 oranında arttı. Bu dönemde, üretimin yüzde 67 sini oluşturan 593 bin taşıt aracı ihracatı gerçekleştirildi 2010 yılına göre, yük ve yolcu taşıyan ticari araç üretimi, yurt içi satıştaki artışa bağlı olarak 2011 yılı ilk 9 aylık dönemde: B. Kamyonda yüzde 101, midibüste yüzde 40, minibüste yüzde 36, otobüste yüzde 35, K. Kamyonda yüzde 34, kamyonette yüzde 15 oranında arttı 2011 yılı Ocak-Eylül döneminde otomobil üretimi, 2010 yılı aynı dönemine göre yüzde 8 oranında artarak 477 bin adet düzeyinde gerçekleşti. 2011 yılı Ocak-Eylül döneminde traktör üretimi yüzde 57 oranında artarak 34 bin adet oldu. 35 30 25 20 15 13,4 33,4 22,0 28,0 29,9 25,0 21,1 33,5 21,3 2011 YILI İLK 9 AYLIK DÖNEMDEKİ ARTIŞ Kamyonet %15 B. Kamyon %101 K. Kamyon %34 10 0 8,0 10,3 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2011 Yılı Ocak- Eylül Dönemi Traktör Üretimi (x1000) Otobüs %35 Minibüs %36 15

SEKTÖREL HEDEF I Tuba KOÇAŞ Abu Dabi İlk beşte olan Türk Mermerinin hedefi Çin den birinciliği almak Dünya mermer üretimindeki 10 ülke pazarın %97 sine hakim Türkiye de yaklaşık 1200 mermer ocağı bulunuyor 200 bin kişi mermer sektöründe çalışıyor TÜRK MERMERİ BİRİNCİLİK YARIŞINDA Jennifer Lopez Türk ürünlerinin son 10 yılda yakalamış olduğu rekorsal değişimlerden Mermercilik Sektörü de etkilenmiş durumda. Dünya pazarındaki payını hızla büyüten mermerciler kısa zamanda ilk 5 ülkenin arasına girmiş durumda. Sektörün yeni hedefi ise; Çin den birinciliği almak. Dünyanın gözde yapılarını süsleyen Türk Mermeri her geçen gün dünya pazarındaki payını genişletmeye devam ediyor. Kısa sürede dünyada ilk beşe giren Türk mermerine ilgi sektörün yüzünü güldürüyor. Bugün dünyanın göz dolduran yapılarında Türk mermerinin tercih ediliyor olması ise mermer ihracatçılarının kendilerine yeni hedefler koymasının önünü açıyor. Fransa Parlamentosu ndan Abu Dabi Sarayı na, Disneyland dan birçok pop yıldızının kişisel ev dekor tercihlerine kadar geniş bir alanda kendine yer bulan Türk Mermeri 200 bin kişiye iş imkanı sağlamasıyla da ülke ekonomisinde önemli bir yere sahip. Türkiye de yaklaşık 1200 ocaktan çıkarılan mermerin en gözde model ve renklerinin başında ise Afyon Beyazı, Bilecik Pembesi, Efes Güneşi, Karacabey Siyahı ve Elazığ Vişnesi geliyor. Rakiplerinin ancak 600 yılda ulaşabildiği noktaya 10 yıl gibi kısa bir sürede gelen Türk Mermeri nin dünya pazarındaki en büyük rakipleri ise; Çin, İran, İtalya, İspanya ve Brezilya. Dünya mermer üretimindeki ilk 10 ülke ise pazarın yüzde 97 sini elinde bulunduruyor. Blok olarak çıkarılan mermerlerin taşınmasında karşılaşılan sorunlara rağmen ihracatta elde etmiş olduğu başarı yeni hedeflerin gerçekleşmesinde sektörün sahiplerini ümitlendiriyor. 16

17

SEKTÖREL BÜYÜME Selma ALIMLI Süs Bitkileri ve Mamulleri İhracatçıları Birliği Yönetim Kurulu Başkanı Osman Bağdatlıoğlu ($1000) 75.752 2011 56.242 2010 49.150 2009 45.713 2008 47.019 2007 SÜS BİTKİLERİ İHRACATI 10 AYDA YÜZDE 43 ARTIŞ SAĞLADI! Son aylarda ihracat artış hızıyla birçok sektörü geride bırakan Süs bitkileri ve mamulleri yıl sonunda belirlediği hedefi aşacak gibi gözüküyor. Süs bitkileri sektörü dünya üzerinde olduğu gibi Türkiye de de giderek önem kazanan bir sektör. Son yıllarda ülkemizin süs bitkileri ihracatında görülen gelişme ve sektörün yarattığı katma değer bunun en önemli göstergesi. Ekim ayında süs bitkileri ihracatı geçen yıl aynı döneme göre yüzde 51 artış göstererek 4.915.975 dolar oldu. Bu artışla Türkiye deki tüm ihracat sektörleri arasında ihracat artışında birinci oldu. 2011 yılının ilk on aylık döneminde ise süs bitkileri ihracatı toplamda yüzde 43 artarak 66.988.949 dolar oldu. Süs bitkileri ve mamulleri ihracatında en önemli ürün grupları kesme çiçekler ve canlı bitkilerden oluşuyor. Canlı bitkiler grubunda yer alan süs bitkileri çelik ve köklü fideleri, dış mekân peyzaj bitkileri ihracatı da yurtdışı müteahhitlik hizmetlerindeki gelişmelere paralel olarak artmaya devam ediyor. Karanfil, gerbera, gypsophila, krizantem, solidago, lilium, lisianthus, ranunculus ve değişik türlerde yeşilliklerden oluşan kesme çiçekler de toplam süs bitkileri ihracatının yüzde 48 ini oluşturmakta. Bunların dışında çiçek soğanları ve çelenklerden oluşan ihraç ürünleri de bulunuyor. Sektörün hiçbir ara malı ithalatı olmadan yakaladığı bu başarının geleceğe dair umut vaat ettiğine dikkat çeken Süs Bitkileri ve Mamulleri İhracatçıları Birliği Yönetim Kurulu Başkanı Osman Bağdatlıoğlu, Türk müteahhitlik hizmetlerinin gelişimine paralel olarak canlı bitkiler ihracatımızın istikrarlı bir şekilde Türkmenistan, Irak, Azerbaycan ve Özbekistan gibi pazarlarda artması, artışın nedenlerinin başında yer almaktadır. Özellikle bahçe peyzajına yönelik canlı bitkiler ihracatımızın bu pazarlarda payını arttırmaya devam edeceğini düşünüyoruz. 18

Kesme çiçekte de önemli artışlar var. Bu yıl özellikle dünyadaki rakiplerimiz ekonomik durgunluk nedeniyle üretim ve ihracatlarını azaltırken, biz de onların pazar paylarından almaya başladık. Ayrıca yaptığımız bütün uluslararası tanıtımlar ve etkinliklerle ürünlerimizin bilinirliği de arttı. Bunlarında ihracat artışında önemli etkisi olduğuna inanıyorum. dedi. Türkiye de toplam 28 ilde süs bitkileri üretimi yapıldığını belirten Bağdatlıoğlu, Kesme çiçek üretim ve ihracatında Antalya en önemli merkez, kesme çiçek ihracatının yüzde 80 i Antalya dan gerçekleştiriliyor. Antalya yı İzmir takip ediyor. Bu illerde çoğunluğu seralarda olmak üzere yüksek kaliteli ve ihracata yönelik üretim yapılıyor. Dış mekân bitkileri ve saksılı bitkiler üretim ve ihracatında ise İstanbul, Adana, Yalova ve Sakarya önemli yere sahip. Özellikle Sakarya bölgesi son 5 yıldır çok önemli dış mekân süs bitkileri üretimi yapılan bir bölge. Bu bölgede üretimin ihracata yönelik konumlandırıldığı 500 hektara yakın üretim alanı bulunuyor. Özellikle Sakarya merkez olmak üzere Arifiye, Sapanca, Pamukova ilçelerinde yoğun üretim alanları görülmekte. diye konuştu. Yıl Sonunda 75 Milyon Doların Üstünde İhracat Bekleniyor Dünyada süs bitkileri sektörünün toplamda 18 milyar dolarlık bir ticaret hacmi var. Buna karşın Türkiye nin sektördeki payı binde 2 gibi çok düşük bir seviyede. Önemli ithalatçı ülkelere baktığımızda özellikle yakın pazarlar olan Almanya, Rusya gibi ülkelerin ithalatından çok az bir pay alındığı görülüyor. Bu da sektörün önünde değerlendirebilecek pek çok fırsat olduğunu gösteriyor. İhracatımızda çeşitlilik sağlanması çok önemli bir konu olduğuna değinen Bağdatlıoğlu, bugün dünya mezatlarında yüzlerce çiçek çeşidinin satıldığını ve ülkemizin ihracatta yeterli çeşit sayısını yakalayamadığını ifade etti. Süs bitkileri sektörüne kazandırılacak çeşitlerin yeni pazarlar kazanmada etkili olacağını ve çalışmaların hızla sürdürüldüğünü belirten Bağdatlıoğlu; Süs bitkileri sektörünün hedefi de 2023 yılında 500 milyon dolar ihracat gerçekleştirilmesi ve 300 bin kişiye doğrudan istihdam sağlanmasıdır. Bu hedefi yakalayabilmek adına ihracatımızdaki artışların sürdürülebilir olması gerekiyor. Bu yıl ihracatımızda ilk on aylık dönemde yüzde 43 oranında bir artış yaşandı, bu da bize yılsonu hedefimiz olan 75 milyon dolar ihracat hedefini aşacağımızı gösteriyor. İhracatımızdaki bu istikrarlı artışla, Cumhuriyetimizin 100. yılı olan 2023 te 500 milyon dolar ihracat hedefimize emin adımlarla yaklaşıyoruz. şeklinde konuştu. Bağdatlıoğlu, 2023 de 500 milyon dolar ihracat hedefi gerçekleştirildiğinde dünya ticaretinden sektörde alınan payın binde 2 den yüzde ikiye yükseleceğini ve bunun da Türkiye nin sektörde etkili ülkeler arasına girmesi anlamında olduğunu söyledi. Bağdatlıoğlu, Bu hedefe ulaşmak adına birliğimiz uluslararası alanda etkin çalışmalarına devam edecek. Sektörde en önemli projemiz olan uluslararası platformda dünyanın en önemli organizasyonları arasında yer alan Expo 2016 Antalya projesine birliğimizin desteği artarak devam edecek. Söz konusu organizasyon sektörün ülkemizdeki gelişimi ve uluslararası alanda yer edinmesi adına büyük rol oynayacak. Çiçek ve Çocuk temasıyla gerçekleştirilecek Expo, yaklaşık 100 ülkeye ev sahipliği yapacak. Bu oluşum ihracatın da ivme kazanması için bir dönüm noktası olacak. Expo organizasyonunun özellikle dış mekân bitkileri ve peyzaj alanlarında sektörü geliştireceğini düşünüyoruz. dedi. Ayrıca Türkiye nin 2012 yılında Hollanda nın Venlo şehrinde düzenlenecek olan Uluslararası Botanik Sergisi ne ulusal katılımını da birliğin koordine edeceğini belirten Bağdatlıoğlu, Bu konuda çok büyük bir projeyle başarılı bir sergi gerçekleştireceğimize inanıyorum. Küresel ölçekte büyük önem arz eden söz konusu prestijli organizasyonlara imza atılması, sektörümüz ve birliğimiz adına evrensel kazanımları da beraberinde getirecektir. diye konuştu. Bağdatlıoğlu son olarak şunları kaydetti; Bu yıl kurduğumuz Süs Bitkileri Tanıtım Grubu çalışmaları ile de sektörün hedef pazarlarına yönelik tanıtım faaliyetleri gerçekleştirmeye başladık. Bu kapsamda fuar katılımları, alım ve ticaret heyetleri, uluslararası etkinlikler gerçekleştiriyor ve tüm bu etkinliklerle Türkiye süs bitkileri sektörünün en güzel tanıtımını yapmaya çalışıyoruz. 2011 YILI SÜS BİTKİLERİ VE MAMÜLLERİ İLLER BAZINDA İHRACAT RAKAMLARI(1000$) ŞEHİR TOPLAM ANTALYA 28.182.246 İSTANBUL 11.359.280 YALOVA 6.381.107 İZMIR 6.125.439 ANKARA 2.922.321 ADANA 2.665.238 SAKARYA 2.331.125 MANISA 2.183.585 ISPARTA 1.322.922 MERSIN 1.085.761 UŞAK 389.676 ŞIRNAK 350.825 BURSA 310.545 BURDUR 250.098 GAZIANTEP 180.358 BATMAN 167.278 RIZE 165.784 TRABZON 116.171 MUĞLA 107.750 ŞANLIURFA 95.678 ÇORUM 61.905 ARTVIN 61.842 TOKAT 53.147 BALIKESIR 45.850 AYDIN 40.601 DÜZCE 15.000 IĞDIR 10.085 EDIRNE 3.690 DENIZLI 1.789 AĞRI 1.563 KONYA 291 SON 5 YILIN SÜS BITKILERI IHRACAT RAKAMLARI ($1000) 2011 75.752 (11 aylık ) 2010 56.242 2009 49.150 2008 45.713 2007 47.019 19

NASIL BAŞARDILAR? Sibel ERDAL 167 Ülkede Gaziantep Ürünleri Var Türk sanayisinin parlayan yıldızlarından Gaziantep in ihracattaki rekor başarısını şehrin önde gelen isimleriyle konuştuk. Şehre her yıl yeni bir rekor yaşatan Gaziantepli iş adamları başarılarının sırlarını şu dört şeyle açıklıyorlar; Çok çalışmak, ticaret ahlakı, girişimcilik ve sektörel çeşitlilik. 167 ülkeye ihracat yapan Gaziantepli iş adamları, ihracat rakamlarının sürekli artış göstermesinden memnun fakat gelinen noktayı yeterli görmüyorlar. Hedeflerinin tüm dünya ülkeleriyle ticaret yapmak olduğunu ifade eden Gaziantepli sanayiciler, alternatif pazarları erken keşfederek yeni pazarlara girmeye devam edeceklerini söylüyorlar. Gaziantep in ihracatta yakalamış olduğu başarıyı ve yeni hedeflerini şehrin önde gelen isimlerine sorduk. Gaziantep Sanayi Odası Meclis Başkanı Abdulkadir Konukoğlu El Birliği ve Ortak Akıl Gaziantep i Büyütüyor Gaziantep Sanayi Odası Meclis Başkanı Abdulkadir Konukoğlu; Elde edilen bu başarıda yurt dışında eğitim almış yeni nesil sanayicilerin Gaziantep e gelerek işletmelere büyük katkı sağlamaları yatıyor. Yani bu başarının sırrında şu var; Gaziantepli nin okuyan çocuğu Gaziantep e geliyor, sanayicisi geliyor, orta esnafın çocuğu geliyor ve babasının işine sahip çıkıyor. Yani Gaziantepli Gaziantep e sahip çıkıyor aslında. Burada ister Gaziantepli olsun, ister başka şehirden gelmiş olsun, hepsi Gaziantep in sanayisini geliştirmek için çalışıyor. Bu şehirde dedikodu değil iş üretiliyor. Bu şehirde el birliği var, ortak akıl var. Bir araya geldikçe sanayiyi konuşuyoruz. Gaziantep ihracatının gelişmesindeki esas sır burada saklı, başarının altın haritası bu. Çok çalışmak ve sektör çeşitliliğini artırmak. EN ÇOK İHRACATI YAPILAN 10 SEKTÖR SEKTOR TOPLAM Hububat, Bakliyat, Yağlı Tohumlar ve 974.255.139,89 Mamulleri Halı 902.377.542,95 Tekstil ve Hammaddeleri 809.596.159,68 Kimyevi Maddeler ve Mamulleri 459.723.370,68 Ağaç Mamülleri ve Orman Ürünleri 199.857.020,39 Demir Çelik ürünleri 196.120.860,44 Hazırgiyim ve Konfeksiyon 82.591.963,78 Meyve Sebze Mamulleri 79.893.393,71 Makine ve Aksamları 76.270.244,35 Deri ve Deri Mamulleri 57.249.296,57 20