TÜRKİYE ŞİŞE VE CAM FABRİKALARI A.Ş. 1 OCAK 31 MART 2015 ARA HESAP DÖNEMİNE AİT BAĞIMSIZ DENETİMDEN GEÇMEMİŞ KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLAR
İçindekiler Sayfa No KONSOLİDE FİNANSAL DURUM TABLOSU 1 2 KONSOLİDE KAR VEYA ZARAR TABLOSU 3 KONSOLİDE DİĞER KAPSAMLI GELİR TABLOSU 4 KONSOLİDE ÖZKAYNAKLAR DEĞİŞİM TABLOSU 5 KONSOLİDE NAKİT AKIŞ TABLOSU 6 7 KONSOLİDE FİNANSAL TABLOLARA İLİŞKİN DİPNOTLAR 8 115 NOT 1 TOPLULUK UN ORGANİZASYONU VE FAALİYET KONUSU 8 14 NOT 2 FİNANSAL TABLOLARIN SUNUMUNA İLİŞKİN ESASLAR 15 40 NOT 3 İŞLETME BİRLEŞMELERİ 41 NOT 4 DİĞER İŞLETMELERDEKİ PAYLAR 41 43 NOT 5 BÖLÜMLERE GÖRE RAPORLAMA 44 47 NOT 6 NAKİT VE NAKİT BENZERLERİ 48 NOT 7 FİNANSAL YATIRIMLAR 48 50 NOT 8 BORÇLANMALAR 51 54 NOT 9 DİĞER FİNANSAL YÜKÜMLÜLÜKLER 55 NOT 10 TİCARİ ALACAK VE BORÇLAR 55 56 NOT 11 DİĞER ALACAKLAR VE BORÇLAR 57 NOT 12 TÜREV ARAÇLAR 58 NOT 13 STOKLAR 59 NOT 14 PEŞİN ÖDENMİŞ GİDERLER VE ERTELENMİŞ GELİRLER 59 60 NOT 15 İNŞAAT SÖZLEŞMELERİ 60 NOT 16 İŞ ORTAKLIKLARI VE İŞTİRAKLER 60 69 NOT 17 YATIRIM AMAÇLI GAYRİMENKULLER 70 NOT 18 MADDİ DURAN VARLIKLAR 71 72 NOT 19 MADDİ OLMAYAN DURAN VARLIKLAR 73 NOT 20 ŞEREFİYE 74 NOT 21 DEVLET TEŞVİK VE YARDIMLARI 74 NOT 22 KARŞILIKLAR, KOŞULLU VARLIK VE BORÇLAR 75 77 NOT 23 TAAHHÜTLER 77 NOT 24 ÇALIŞANLARA SAĞLANAN FAYDALAR 77 78 NOT 25 VARLIKLARDA DEĞER DÜŞÜKLÜĞÜ 79 NOT 26 DİĞER VARLIK VE YÜKÜMLÜLÜKLER 79 NOT 27 SERMAYE, YEDEKLER VE DİĞER ÖZKAYNAK KALEMLERİ 80 86 NOT 28 HASILAT VE SATIŞLARIN MALİYETİ 87 NOT 29 GENEL YÖNETİM GİDERLERİ, PAZARLAMA GİDERLERİ, ARAŞTIRMA VE GELİŞTİRME GİDERLERİ 87 NOT 30 ÇEŞİT ESASINA GÖRE SINIFLANDIRILMIŞ GİDERLER 87 NOT 31 ESAS FAALİYETLERİNDEN DİĞER GELİRLER VE GİDERLER 88 NOT 32 YATIRIM FAALİYETLERİNDEN GELİRLER VE GİDERLER 88 NOT 33 FİNANSMAN GELİRLERİ VE GİDERLERİ 89 NOT 34 SATIŞ AMAÇLI ELDE TUTULAN DURAN VARLIKLAR 90 NOT 35 GELİR VERGİLERİ (ERTELENMİŞ VARLIK VE YÜKÜMLÜLÜKLERİ DÂHİL) 91 94 NOT 36 PAY BAŞINA KAZANÇ 95 NOT 37 İLİŞKİLİ TARAF AÇIKLAMALARI 95 100 NOT 38 FİNANSAL ARAÇLARDAN KAYNAKLANAN RİSKLERİN NİTELİĞİ VE DÜZEYİ 101 113 NOT 39 FİNANSAL ARAÇLAR (GERÇEĞE UYGUN DEĞER VE FİNANSAL RİSKTEN KORUNMA MUHASEBESİ ÇERÇEVESİNDE AÇIKLAMALAR) 113 114 NOT 40 RAPORLAMA DÖNEMİNDEN SONRAKİ OLAYLAR 115 NOT 41 FİNANSAL TABLOLARI ÖNEMLİ ÖLÇÜDE ETKİLEYEN YÂ DA FİNANSAL TABLOLARIN AÇIK, YORUMLANABİLİR VE ANLAŞILABİLİR OLMASI AÇISINDAN AÇIKLANMASI GEREKEN DİĞER HUSUSLAR 115
31 Mart 2015 ve 31 Aralık 2014 Tarihleri İtibarıyla Konsolide Finansal Durum Tabloları Dipnot VARLIKLAR Referansları Dönen Varlıklar 6.111.973.205 5.656.766.119 Nakit ve Nakit Benzerleri 6 2.820.242.559 2.775.445.357 Finansal Yatırımlar 7 723.710 721.100 Ticari Alacaklar 10,37 1.301.695.885 1.149.167.138 İlişkili Taraflardan Ticari Alacaklar 37 9.268.674 13.169.905 İlişkili Olmayan Taraflardan Ticari Alacaklar 10 1.292.427.211 1.135.997.233 Diğer Alacaklar 11,37 34.178.680 25.324.436 İlişkili Taraflardan Diğer Alacaklar 37 10.680.849 7.626.686 İlişkili Olmayan Taraflardan Diğer Alacaklar 11 23.497.831 17.697.750 Türev Araçlar 12 94.245.328 84.341.541 Stoklar 13 1.595.520.034 1.421.943.738 Peşin Ödenmiş Giderler 14 115.819.370 64.776.890 Cari Dönem Vergisiyle İlgili Varlıklar 35 4.408.333 7.773.601 Diğer Dönen Varlıklar 26 138.461.711 120.618.783 Ara Toplam 6.105.295.610 5.650.112.584 Satış Amaçlı Sınıflandırılan Duran Varlıklar 34 6.677.595 6.653.535 Duran Varlıklar 6.882.931.821 6.693.020.770 Finansal Yatırımlar 7 82.490.121 82.490.121 Diğer Alacaklar 11 17.261.490 17.261.178 Özkaynak Yöntemiyle Değerlenen Yatırımlar 16 523.033.963 490.269.920 Yatırım Amaçlı Gayrimenkuller 17 426.298.791 426.298.791 Maddi Duran Varlıklar 18 5.294.992.392 5.207.158.718 Maddi Olmayan Duran Varlıklar 19,20 108.030.169 105.608.660 Şerefiye 20 29.659.725 29.057.791 Diğer Maddi Olmayan Duran Varlıklar 19 78.370.444 76.550.869 Peşin Ödenmiş Giderler 14 148.077.368 102.421.821 Ertelenmiş Vergi Varlığı 35 256.535.650 235.476.857 Diğer Duran Varlıklar 26 26.211.877 26.034.704 TOPLAM VARLIKLAR 12.994.905.026 12.349.786.889 Ekteki dipnotlar bu konsolide finansal tabloların ayrılmaz bir parçasıdır. 1
31 Mart 2015 ve 31 Aralık 2014 Tarihleri İtibarıyla Konsolide Finansal Durum Tabloları Dipnot YÜKÜMLÜLÜKLER Referansları Kısa Vadeli Yükümlülükler 2.026.351.266 1.901.844.461 Kısa Vadeli Borçlanmalar 8 520.544.583 576.464.776 Uzun Vadeli Borçlanmaların Kısa Vadeli Kısımları 8 387.639.335 377.546.646 Ticari Borçlar 10,37 625.867.956 657.733.829 İlişkili Taraflara Ticari Borçlar 37 46.448.235 50.555.903 İlişkili Olmayan Taraflara Ticari Borçlar 10 579.419.721 607.177.926 Çalışanlara Sağlanan Faydalar Kapsamında Borçlar 24 28.366.017 21.637.908 Diğer Borçlar 11,37 121.352.784 19.653.050 İlişkili Taraflara Diğer Borçlar 37 112.875.577 4.525.328 İlişkili Olmayan Taraflara Diğer Borçlar 11 8.477.207 15.127.722 Ertelenmiş Gelirler 14 77.861.351 64.152.597 Dönem Karı Vergi Yükümlülüğü 35 41.895.399 49.754.910 Kısa Vadeli Karşılıklar 22,24 121.071.783 61.243.536 Çalışanlara Sağlanan Faydalara İlişkin Karşılıklar 24 10.530.015 10.035.921 Diğer Kısa Vadeli Karşılıklar 22 110.541.768 51.207.615 Diğer Kısa Vadeli Yükümlülükler 26 101.752.058 73.657.209 Uzun Vadeli Yükümlülükler 3.513.161.555 3.208.682.863 Uzun Vadeli Borçlanmalar 8 3.187.523.804 2.889.394.544 Diğer Borçlar 11 1.044.920 1.008.467 Ertelenmiş Gelirler 14 47.758.203 43.045.742 Çalışanlara Sağlanan Faydalara İlişkin Uzun Vadeli Karşılıklar 24 247.018.842 244.269.164 Ertelenmiş Vergi Yükümlülüğü 35 29.815.786 30.964.946 ÖZKAYNAKLAR 27 7.455.392.205 7.239.259.565 Ana Ortaklığa Ait Özkaynaklar 27 5.846.856.521 5.692.444.484 Sermaye 1.700.000.000 1.700.000.000 Sermaye Düzeltmesi Farkları 241.425.784 241.425.784 Paylara İlişkin Primler 527.051 527.051 Kar veya Zararda Yeniden Sınıflandırılmayacak Birikmiş Diğer Kapsamlı Gelirler veya Giderler 358.322.763 358.303.237 Yeniden Değerleme ve Ölçüm Kazanç/Kayıpları 365.747.752 365.747.752 Kıdem Tazminatı Karşılığı Aktüeryal Kayıp/(Kazanç) Fonu (7.424.989) (7.444.515) Kar veya Zararda Yeniden Sınıflandırılacak Birikmiş Diğer Kapsamlı Gelirler veya Giderler 49.988.750 (21.156.777) Yabancı Para Çevirim Farkları 47.191.618 (27.553.722) Riskten Korunma Kazanç/(Kayıpları) 2.713.026 6.312.839 Finansal Varlık Değer Artış Fonu 84.106 84.106 Kardan Ayrılan Kısıtlanmış Yedekler 80.717.155 70.442.411 Geçmiş Yıllar Karları 3.265.068.310 2.929.708.408 Net Dönem Karı 150.806.708 413.194.370 Kontrol Gücü Olmayan Paylar 27 1.608.535.684 1.546.815.081 TOPLAM KAYNAKLAR 12.994.905.026 12.349.786.889 Ekteki dipnotlar bu konsolide finansal tabloların ayrılmaz bir parçasıdır. 2
1 Ocak 31 Mart 2015 ve 2014 Ara Hesap Dönemlerine Ait Konsolide Kar veya Zarar Tabloları 1 Ocak- 1 Ocak- Dipnot 31 Mart 31 Mart Referansları Hasılat 28 1.626.986.946 1.637.564.359 Satışların Maliyeti (-) 28 (1.144.482.604) (1.145.594.975) Ticari Faaliyetlerden Brüt Kar 482.504.342 491.969.384 Genel Yönetim Giderleri (-) 29,30 (169.902.468) (156.892.154) Pazarlama Giderleri (-) 29,30 (152.023.645) (145.620.779) Araştırma ve Geliştirme Giderleri (-) 29,30 (13.535.631) (10.634.270) Esas Faaliyetlerden Diğer Gelirler 31 89.864.295 77.798.154 Esas Faaliyetlerden Diğer Giderler (-) 31 (52.925.771) (74.631.739) Özkaynak Yöntemiyle Değerlenen Yatırımların Kar/Zararlarındaki Paylar 16 13.686.444 12.515.605 Esas Faaliyet Karı 197.667.566 194.504.201 Yatırım Faaliyetlerinden Gelirler 32 6.931.767 1.789.918 Yatırım Faaliyetlerinden Giderler (-) 32 (1.113.196) (448.137) Finansman Gideri Öncesi Faaliyet Karı 203.486.137 195.845.982 Finansman Gelirleri 33 747.124.778 489.335.005 Finansman Giderleri (-) 33 (754.354.118) (529.702.744) Sürdürülen Faaliyetler Vergi Öncesi Kar 196.256.797 155.478.243 Sürdürülen Faaliyetler Vergi Gideri/Geliri 35 (32.134.076) (23.536.953) Dönem Vergi Gideri 35 (47.477.937) (41.660.364) Ertelenmiş Vergi Geliri 35 15.343.861 18.123.411 Dönem Karı 164.122.721 131.941.290 Dönem Karının Dağılımı Kontrol Gücü Olmayan Paylar 27 13.316.013 (895.584) Ana Ortaklık Payları 27 150.806.708 132.836.874 Pay Başına Kazanç 36 0,0887 0,0781 Ekteki dipnotlar bu konsolide finansal tabloların ayrılmaz bir parçasıdır. 3
1 Ocak 31 Mart 2015 ve 2014 Ara Hesap Dönemlerine Ait Konsolide Diğer Kapsamlı Gelir Tabloları 1 Ocak- 1 Ocak- Dipnot 31 Mart 31 Mart Referansları Dönem Karı 27 164.122.721 131.941.290 Diğer Kapsamlı Gelirler: Kar veya Zararda Yeniden Sınıflandırılmayacaklar 27 3.298 - Tanımlanmış Fayda Planları Yeniden Ölçüm Kazançları/Kayıpları 3.298 - Kar veya Zararda Yeniden Sınıflandırılacaklar 27 74.696.578 42.765.644 Yabancı Para Çevirim Farkları 83.617.466 40.180.789 Satılmaya Hazır Finansal Varlıkların Yeniden Değerleme Kazanç/(Kayıpları) - (25.893) Nakit Akış Riskinden Korunma Kazanç/(Kayıpları) (11.151.110) 3.261.816 Ertelenmiş Vergi Geliri/(Gideri) 2.230.222 (651.068) Diğer Kapsamlı Gelir 74.699.876 42.765.644 Toplam Kapsamlı Gelir 238.822.597 174.706.934 Toplam Kapsamlı Gelirin Dağılımı Kontrol Gücü Olmayan Paylar 16.850.836 53.862.291 Ana Ortaklık Payları 221.971.761 120.844.643 Pay Başına Kazanç 36 0,1306 0,0711 Ekteki dipnotlar bu konsolide finansal tabloların ayrılmaz bir parçasıdır. 4
1 Ocak 31 Mart 2015 ve 2014 Ara Hesap Dönemlerine Ait Konsolide Özkaynaklar Değişim Tabloları Kar veya Zararda Yeniden Kar veya Zararda Yeniden Sınıflandırılmayacak Birikmiş Sınıflandırılacak Birikmiş Diğer Kapsamlı Gelirler Diğer Kapsamlı Gelirler Birikmiş Karlar Karşılıklı Yabancı Kardan Ana Kontrol Sermaye İştirak Pay Yeniden Diğer Para Diğer Ayrılan Geçmiş Net Ortaklığa Gücü Düzeltme Sermaye İhraç Değerleme Kazanç/ Çevirim Kazanç Kısıtlanmış Yıllar Dönem Ait Olmayan Toplam Sermaye Farkları Düzeltmesi (-) Primleri Kazançları Kayıplar Farkları Kayıplar Yedekler Karları Karı Özkaynaklar Paylar Özkaynaklar 1 Ocak 2014 itibarıyla bakiye 1.571.000.000 241.425.784-527.051 365.751.130 (22.092.801) 303.249.106 (399.552) 60.897.508 2.542.250.282 431.862.505 5.494.471.013 1.120.830.254 6.615.301.267 Transfer - - - - - - - - - 431.862.505 (431.862.505) - - - Toplam kapsamlı gelir - - - - - - (13.020.617) 1.028.386 - - 132.836.874 120.844.643 53.862.291 174.706.934 Temettüler - - - - - - - - - - - - (136.772) (136.772) 31 Mart 2014 itibarıyla bakiye 1.571.000.000 241.425.784-527.051 365.751.130 (22.092.801) 290.228.489 628.834 60.897.508 2.974.112.787 132.836.874 5.615.315.656 1.174.555.773 6.789.871.429 Kar veya Zararda Yeniden Kar veya Zararda Yeniden Sınıflandırılmayacak Birikmiş Sınıflandırılacak Birikmiş Diğer Kapsamlı Gelirler Diğer Kapsamlı Gelirler Birikmiş Karlar Karşılıklı Yabancı Kardan Ana Kontrol Sermaye İştirak Pay Yeniden Diğer Para Diğer Ayrılan Geçmiş Net Ortaklığa Gücü Düzeltme Sermaye İhraç Değerleme Kazanç/ Çevirim Kazanç Kısıtlanmış Yıllar Dönem Ait Olmayan Toplam Sermaye Farkları Düzeltmesi (-) Primleri Kazançları Kayıplar Farkları Kayıplar Yedekler Karları Karı Özkaynaklar Paylar Özkaynaklar 1 Ocak 2015 itibarıyla bakiye 1.700.000.000 241.425.784-527.051 365.747.752 (7.444.515) (27.553.722) 6.396.945 70.442.411 2.929.708.408 413.194.370 5.692.444.484 1.546.815.081 7.239.259.565 Transfer - - - - - - - - 10.274.744 402.919.626 (413.194.370) - - - Toplam kapsamlı gelir - - - - - 19.526 74.745.340 (3.599.813) - - 150.806.708 221.971.761 16.850.836 238.822.597 Sermaye artırımları - - - - - - - - - - - - 7.983.138 7.983.138 Temettüler - - - - - - - - - (90.000.000) - (90.000.000) (20.611.731) (110.611.731) Bağlı ortaklıklarda kontrol kaybı ile sonuçlanmayan pay oranı değişikliklerine bağlı artış/(azalış) - - - - - - - - - (39.218.694) - (39.218.694) 39.218.694 - Kontrol gücü olmayan pay sahipleri ile yapılan işlemler - - - - - - - - - 61.658.970-61.658.970 18.279.666 79.938.636 31 Mart 2015 itibarıyla bakiye 1.700.000.000 241.425.784-527.051 365.747.752 (7.424.989) 47.191.618 2.797.132 80.717.155 3.265.068.310 150.806.708 5.846.856.521 1.608.535.684 7.455.392.205 Özkaynak değişim tablosuyla ilgili açıklamalar Dipnot 27 de sunulmuştur. Ekteki dipnotlar bu konsolide finansal tabloların ayrılmaz bir parçasıdır. 5
1 Ocak 31 Mart 2015 ve 2014 Ara Hesap Dönemlerine Ait Konsolide Nakit Akış Tabloları 1 Ocak- 1 Ocak- Dipnot 31 Mart 31 Mart Referansları A. İŞLETME FAALİYETLERİNDEN NAKİT AKIŞLARI (66.300.197) 92.843.648 Dönem karı 27 164.122.721 131.941.290 Dönem net karı mutabakatı ile ilgili düzeltmeler 221.559.713 286.952.076 Amortisman ve itfa giderleriyle ilgili düzeltmeler 18,19 168.967.352 167.697.004 Değer düşüklüğü/iptali ile ilgili düzeltmeler 10,11,13 3.617.132 2.326.224 Karşılıklar ile ilgili düzeltmeler 22,24 72.784.644 61.746.076 Faiz gelirleri ve giderleri ile ilgili düzeltmeler 8,18,31,33 42.140.228 15.440.358 Gerçekleşmemiş yabancı para çevirim farkları ile ilgili düzelt. 31,33 (71.089.808) 28.797.692 İştiraklerin dağıtılmamış karları ile ilgili düzeltmeler 16 (13.686.444) (12.515.605) Vergi gideri/geliri ile ilgili düzeltmeler 35 32.134.076 23.536.953 Duran varlıkların elden çıkarılmasından kaynaklanan kayıp/kazançlar ile ilgili düzeltmeler 31,32 (4.207.131) (65.186) Temettü gelirleri 32 (1.611.440) (11.440) Diğer çeşitli gelir tahakkuklarındaki değişim 26 (7.488.896) - İşletme sermayesinde gerçekleşen değişimler (352.715.375) (221.024.959) Stoklardaki artış/azalışla ilgili düzeltmeler 13,27 (174.559.833) (88.122.668) Ticari alacaklardaki artış/azalışla ilgili düzeltmeler 10,27,37 (126.148.597) (70.177.980) Faaliyetle ilgili diğer alacaklardaki artış/azalışla ilgili düzelt. 11,16,37 (9.004.992) 17.975.173 Ticari borçlardaki artış/azalışla ile ilgili düzeltmeler 10,27 (31.771.539) (45.071.609) Faaliyetlerle ilgili diğer borçlardaki artış/azalışla ilgili düz. 11,14,26,27,37 11.552.034 7.244.049 İşletme sermayesinde gerçekleşen diğer artış/azalışla ilgili düzelt. 14,26,27 (22.809.328) (43.212.424) Alım satım amaçlı elde bulundurulan sözleşmelerle ilgili düzelt. 12,33 26.880 - Satış amaçlı duran varlık satışından kaynaklanan nakit girişleri 31,34-340.500 Faaliyetlerden elde edilen nakit akışları 32.967.059 197.868.407 Ödenen faiz 8,31,33,37 (36.926.020) (31.144.911) Alınan faiz 31,33,37 7.690.253 10.396.454 Vergi ödemeleri/iadeleri 35 (59.809.917) (70.347.245) Ödenen kıdem tazminatı 24 (10.221.572) (13.929.057) Ekteki dipnotlar bu konsolide finansal tabloların ayrılmaz bir parçasıdır. 6
1 Ocak 31 Mart 2015 ve 2014 Ara Hesap Dönemlerine Ait Konsolide Nakit Akış Tabloları 1 Ocak- 1 Ocak- Dipnot 31 Mart 31 Mart Referansları B. YATIRIM FAALİYETLERİNDEN KAYNAKLANAN NAKİT AKIŞLARI (179.308.603) (344.593.918) Maddi ve maddi olmayan duran varlıkların satışından kaynaklanan nakit girişleri 18,19,32 13.488.730 23.337.294 Maddi ve maddi olmayan duran varlıkların alımından kaynaklanan nakit çıkışları 18,19 (167.827.403) (353.264.995) Verilen nakit avans ve borçlar 14 (67.370.407) (116.256.758) Verilen nakit avans ve borçlardan geri ödemeler 14 27.175.769 78.690.315 Alınan temettüler 16,32 1.611.440 11.440 Alınan faiz 6,33 13.754.300 14.597.690 Diğer nakit girişleri/çıkışları 10,11,26 (141.032) 8.291.096 C. FİNANSMAN FAALİYETLERİNDEN NAKİT AKIŞLARI 46.740.028 96.774.754 Kontrol gücü olmayan payların sermaye katkıları 27 7.983.138 - Kontrol gücü olmayan pay sahipleri ile yapılan hisse alım satım işlemleri 27 79.938.636 - Borçlanmadan kaynaklanan nakit girişleri 8 171.231.938 301.971.374 Borç ödemelerine ilişkin nakit çıkışları 8 (212.022.395) (204.426.603) Finansal kiralama sözleşmelerinden kaynaklanan borç ödemelerine ilişkin nakit çıkışları 8 (391.289) (633.245) Ödenen temettüler 27 - (136.772) YABANCI PARA ÇEVİRİM FARKLARININ ETKİSİNDEN ÖNCE NAKİT VE NAKİT BENZERLERİNDEKİ NET ARTIŞ/AZALIŞ (A+B+C) (198.868.772) (154.975.516) D. YABANCI PARA ÇEVİRİM FARKLARININ NAKİT VE NAKİT BENZERLERİ ÜZERİNDEKİ ETKİSİ 242.311.521 67.151.686 Kur değişiminin nakit ve nakit benzerleri üzerindeki etkisi 33 217.584.868 37.228.733 Yabancı para çevirim farklarının etkisi 27 24.726.653 29.922.953 NAKİT VE NAKİT BENZERLERİNDEKİ NET ARTIŞ/AZALIŞ (A+B+C+D) 43.442.749 (87.823.830) E. DÖNEM BAŞI NAKİT VE NAKİT BENZERLERİ 6 2.773.390.661 1.950.947.616 DÖNEM SONU NAKİT VE NAKİT BENZERLERİ (A+B+C+D+E) 6 2.816.833.410 1.863.123.786 Ekteki dipnotlar bu konsolide finansal tabloların ayrılmaz bir parçasıdır. 7
1. Topluluk un Organizasyonu ve Faaliyet Konusu Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. Topluluğu ( Topluluk ), holding şirketi Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. ( Şirket ) ile 54 bağlı ortaklık, 5 iş ortaklığı ve 3 iştirakten oluşmaktadır. Topluluk, yönetim muhasebesi açısından düzcam, cam ev eşyası, cam ambalaj, kimyasallar ve ithalat, ihracat enerji ve sigorta aracılık hizmetleri yapan şirketleri kapsayan diğer grubu olmak üzere beş faaliyet grubuna ayrılmış olup, fiili faaliyet konusu cam üretimi ve buna yardımcı, tamamlayıcı sınai ve ticari faaliyette bulunmak, her türlü sınai ve ticari kuruluşun sermaye ve yönetimine iştirak etmektir. Şirket, Türkiye nin en büyük özel ticari bankalarından biri olan Türkiye İş Bankası A.Ş. ( İş Bankası ) tarafından 80 yıl önce Türkiye de kurulmuştur. Şirket in hisseleri Borsa İstanbul AŞ de ( BİAŞ ) eski unvanıyla İstanbul Menkul Kıymetler Borsası nda ( İMKB ) 1986 yılından beri işlem görmektedir. İş Bankası rapor tarihi itibarıyla Şirket te %65,47 lik paya sahiptir ve yönetimde kontrolü elinde tutmaktadır. Şirket in Merkez Adresi ve Ortaklık Yapısı Şirket in ortaklık yapısı Dipnot 27 de sunulmuştur. Şirket Türkiye de kayıtlıdır ve haberleşme bilgileri aşağıda sunulmuştur: İş Kuleleri Kule 3, 4. Levent 34330, Beşiktaş / İstanbul / Türkiye Telefon: + 90 (212) 350 50 50 Faks: + 90 (212) 350 57 87 İnternet adresi: http://www.sisecam.com Şirket in Ticaret Sicil Bilgileri Kayıtlı olduğu sicil: İstanbul Ticaret Sicil Memurluğu Sicil No: 21599 Mersis No: 0 8150 0344 7300016 Topluluk un Personel Yapısı 31 Mart 2014 Aylık ücretli 6.679 6.684 6.027 Saat ücretli 14.289 14.350 13.834 Toplam 20.968 21.034 19.861 Topluluk un toplam personel sayısı içinde yer alan 1.121 kişi, özkaynak yöntemiyle değerlenen iş ortaklığı ve iştiraklerdeki çalışanlardan oluşmaktadır (31 Aralık 2014: 1.119 kişi). 8
1. Topluluk un Organizasyonu ve Faaliyet Konusu (devamı) Konsolidasyona Dahil Edilen Şirketler Konsolidasyona dahil edilen şirketlerin faaliyet konuları ve faaliyet grupları aşağıda verilmiştir: Düzcam Grubu Bağlı ortaklıklar Faaliyet konusu Kayıtlı olduğu ülke Trakya Cam Sanayii A.Ş. (1) Düzcam, oto camı ve işlenmiş cam üretimi ve satışı Türkiye Trakya Yenişehir Cam Sanayii A.Ş. Düzcam, kaplamalı, lamine ve projeli camlar üretimi ve satışı Türkiye Çayırova Cam Sanayii A.Ş. Ticari faaliyet Türkiye Trakya Polatlı Cam Sanayii A.Ş. Düzcam üretimi ve satışı Türkiye Trakya Glass Bulgaria EAD (2) Düzcam, ayna, lamine, kaplamalı, oto cam, beyaz eşya ve cam ev eşyası otomatik üretimi ve satışı Bulgaristan Trakya Cam Investment B.V. Finansman ve yatırım şirketi Hollanda TRSG Autoglass Holding B.V. Finansman ve yatırım şirketi Hollanda Trakya Investment B.V. Finansman ve yatırım şirketi Hollanda TRSG Glass Holding B.V. Finansman ve yatırım şirketi Hollanda Trakya Glass Rus AO Düzcam ve ayna üretimi ve satışı Rusya Automotive Glass Alliance Rus AO Otomotiv camları üretimi ve satışı Rusya Automotive Glass Alliance Rus Trading OOO İthalat ve satış hizmetleri Rusya Trakya Glass Rus Trading OOO İthalat ve satış hizmetleri Rusya Glasscorp S.A. Otomotiv ve beyaz eşya camları üretimi ve satışı Romanya Fritz Holding GmbH Holding hizmeti Almanya Richard Fritz Spol S.R.O. Cam enkapsülasyonu üretimi ve satışı, Slovakya Richard Fritz Prototype+Spare Parts GmbH Cam enkapsülasyonu üretimi ve satışı Almanya Richard Fritz Kft Cam enkapsülasyonu üretimi ve satışı Macaristan İş ortaklığı Faaliyet konusu Kayıtlı olduğu ülke HNG Float Glass Limited Düzcam ve ayna üretimi ve satışı Hindistan İştirak Faaliyet konusu Kayıtlı olduğu ülke Saint Gobain Glass Egypt S.A.E. Düzcam üretimi ve satışı Mısır Cam Ev Eşyası Grubu Bağlı ortaklıklar Faaliyet konusu Kayıtlı olduğu ülke Paşabahçe Cam Sanayii ve Tic. A.Ş. Cam ev eşyası otomatik üretimi ve satışı Türkiye Paşabahçe Mağazaları A.Ş. Cam ev eşyası perakende satışı Türkiye Camiş Ambalaj Sanayii A.Ş. Kâğıt karton ambalaj üretimi ve satışı Türkiye Denizli Cam Sanayii ve Tic. A.Ş. (1) Soda ve kristal cam ev eşyası el üretimi ve satışı Türkiye Paşabahçe Investment B.V. Finansman ve yatırım şirketi Hollanda OOO Posuda Cam ev eşyası otomatik üretimi ve satışı Rusya Paşabahçe Srl Satış ve pazarlama hizmetleri İtalya 9
1. Topluluk un Organizasyonu ve Faaliyet Konusu (devamı) Konsolidasyona Dahil Edilen Şirketler (devamı) Cam Ambalaj Grubu Bağlı ortaklıklar Faaliyet konusu Kayıtlı olduğu ülke Anadolu Cam Sanayii A.Ş. (1) Cam ambalaj üretimi ve satışı Türkiye Anadolu Cam Yenişehir Sanayi A.Ş. Cam ambalaj üretimi ve satışı Türkiye Anadolu Cam Eskişehir Sanayi A.Ş. Cam ambalaj üretimi ve satışı Türkiye Anadolu Cam Investment B.V. Finansman ve yatırım şirketi Hollanda Balsand B.V. Finansman ve yatırım şirketi Hollanda OOO Ruscam Management Company Finansman ve yatırım şirketi Rusya OOO Ruscam Glass Packaging Holding Cam ambalaj üretimi ve satışı Rusya OOO Ruscam Cam ambalaj üretimi ve satışı Rusya OOO Ruscam Glass Cam ambalaj üretimi ve satışı Rusya OAO Ruscam Pokrovsky Cam ambalaj üretimi ve satışı Rusya OOO Ruscam Sibir Cam ambalaj üretimi ve satışı Rusya CJSC Brewery Pivdenna Cam ambalaj üretimi ve satışı Ukrayna Merefa Glass Company Ltd. Cam ambalaj üretimi ve satışı Ukrayna JSC Mina Cam ambalaj üretimi ve satışı Gürcistan İş ortaklıkları Faaliyet konusu Kayıtlı olduğu ülke Omco İstanbul Kalıp Sanayii ve Tic. A.Ş. Kalıp üretimi ve satışı Türkiye OOO Balkum Kum işleme ve satışı Rusya İştirak Faaliyet konusu Kayıtlı olduğu ülke OAO FormMat Kum üretimi ve satışı Rusya Kimyasallar Grubu Bağlı ortaklıklar Faaliyet konusu Kayıtlı olduğu ülke Soda Sanayii A.Ş. (1) Soda ve krom kimyasalları üretimi ve satışı Türkiye Cam Elyaf Sanayii A.Ş. Cam elyafı üretimi ve satışı Türkiye Camiş Madencilik A.Ş. Cam hammaddeleri üretimi ve satışı Türkiye Madencilik Sanayii ve Tic. A.Ş. Cam hammaddeleri üretimi ve satışı Türkiye Şişecam Bulgaria EOOD Soda satışı Bulgaristan Cromital S.p.A Krom türevleri İtalya Camiş Egypt Mining Ltd. Co. Kum işleme ve satışı Mısır Şişecam Soda Lukavac D.O.O. Soda üretimi ve satışı Bosna Hersek Şişecam Chem Investment B.V. Finansman ve yatırım şirketi Hollanda İş ortaklıkları Faaliyet konusu Kayıtlı olduğu ülke Oxyvit Kimya Sanayii ve Tic. A.Ş. Vitamin-K üreticisi ve satışı Türkiye Rudnik Krecnjaka Vijenac D.O.O. Kireç taşı üretimi ve satışı Bosna Hersek İştirak Faaliyet konusu Kayıtlı olduğu ülke Solvay Şişecam Holding AG Finansman ve yatırım şirketi Avusturya 10
1. Topluluk un Organizasyonu ve Faaliyet Konusu (devamı) Konsolidasyona Dahil Edilen Şirketler (devamı) Diğer Bağlı ortaklıklar Faaliyet konusu Kayıtlı olduğu ülke Camiş Limited Yurtdışı alım hizmetleri İngiltere SC Glass Trading B.V. İthalat ve satış hizmetleri Hollanda Şişecam Sigorta Aracılık Hizmetleri A.Ş. Sigorta acenteliği Türkiye Şişecam Dış Ticaret A.Ş. Topluluk ürünlerinin ihracatı Türkiye Şişecam Enerji A.Ş. Doğalgaz depolama ve satışı ile elektrik ticareti Türkiye Camiş Elektrik Üretim A.Ş. (3) Elektrik üretimi ve satışı Türkiye (1) Bu bağlı ortaklıklara ait hisse senetleri Borsa İstanbul AŞ de ( BİAŞ ) eski unvanıyla İstanbul Menkul Kıymetler Borsası nda ( İMKB ) ulusal pazarda işlem görmektedir. İlk işlem günleri tarih sırasıyla aşağıdaki gibidir: Şirket unvanı İlk işlem günü Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. 3 Ocak 1986 Anadolu Cam Sanayii A.Ş. 3 Ocak 1986 Denizli Cam Sanayii ve Tic. A.Ş. 3 Temmuz 1987 Trakya Cam Sanayii A.Ş. 5 Kasım 1990 Soda Sanayii A.Ş. 20 Nisan 2000 31 Mart 2015 tarihi itibarıyla Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. BİST 30, Trakya Cam Sanayii A.Ş. BİST 50, Anadolu Cam Sanayii A.Ş. ve Soda Sanayii A.Ş. BİST 100, Denizli Cam Sanayii ve Tic. A.Ş. ise BİST-TUM ulusal endeksinde yer almaktadır. Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. ile Saha Kurumsal Yönetim ve Kredi Derecelendirme Hizmetleri A.Ş. ( SAHA ) arasında imzalanan kurumsal yönetim ilkelerine uyum derecelendirme sözleşmesi kapsamında Kurumsal Yönetim Derecelendirme Raporu hazırlanmıştır. Bu raporda Şirket, 10 üzerinden 9,28 ile derecelendirilmiştir. SAHA, bu derecelendirme çalışmasında, Sermaye Piyasası Kurulu nun Ocak 2014 tarihinde yayınladığı Kurumsal Yönetim İlkeleri ni baz alan yeni metodolojisini kullanmış olup, derecelendirme notunun ağırlıklandırılmış dört ana bölüm itibarıyla dağılımı aşağıdaki gibidir: Ana bölümler Ağırlık Alınan not Pay sahipleri %25 94,57 Kamuyu aydınlatma ve şeffaflık %25 94,70 Menfaat sahipleri %15 95,51 Yönetim kurulu %35 88,96 Ortalama derecelendirme notu %100 92,78 Türkiye Şişe ve Cam Fabrikaları A.Ş. BİST Kurumsal Yönetim Endeksi kapsamındadır. (2) Bu şirketin Cam Ev Eşyası Grubu na bağlı üretim hattı da bulunmaktadır. (3) Kimyasallar Grubu Başkanlığı bünyesinde faaliyet gösteren Camiş Elektrik Üretim A.Ş. Topluluk un enerji alanındaki operasyonlarının bir bütün halinde yönetilmesini sağlamak amacıyla Holding bünyesinde yer alan Kurumsal Gelişim ve Sürdürülebilirlik Başkanlığı na bağlı olarak faaliyetlerine devam edecektir. Bu nedenle faaliyet gruplarına göre raporlamada Kimyasallar grubundan çıkarılarak, Diğer grubunda raporlanmıştır. 11
1. Topluluk un Organizasyonu ve Faaliyet Konusu (devamı) Konsolidasyona Dahil Edilen Şirketler (devamı) Topluluk un konsolidasyona dahil edilen şirketlerin sermayeleri içindeki doğrudan ve etkin ortaklık pay oranları aşağıda verilmiştir: Düzcam Grubu Bağlı Ortaklıkları 31 Mart 2015 31 Aralık 2014 Doğrudan ve Etkin Doğrudan ve Etkin dolaylı ortaklık ortaklık dolaylı ortaklık ortaklık Şirket Unvanı oranı (%) oranı (%) oranı (%) oranı (%) Trakya Cam Sanayii A.Ş. 69,79 69,79 69,79 69,79 Trakya Yenişehir Cam Sanayii A.Ş. 100,00 74,33 100,00 74,33 Çayırova Cam Sanayii A.Ş. 100,00 91,50 100,00 91,50 Trakya Polatlı Cam Sanayii A.Ş. 100,00 74,33 100,00 74,33 Trakya Glass Bulgaria EAD 100,00 74,05 100,00 74,05 Trakya Cam Investment B.V. 100,00 74,05 100,00 74,05 TRSG Autoglass Holding B.V. 100,00 69,79 100,00 69,79 Trakya Investment B.V. 100,00 69,79 100,00 69,79 TRSG Glass Holding B.V. 70,00 48,85 70,00 48,85 Trakya Glass Rus AO 100,00 48,85 100,00 48,85 Automotive Glass Alliance Rus AO 100,00 69,79 100,00 69,79 Automotive Glass Alliance Rus Trading OOO 100,00 69,79 100,00 69,79 Trakya Glass Rus Trading OOO 100,00 48,85 100,00 48,85 Glasscorp S.A. 90,00 62,81 90,00 62,81 Fritz Holding GmbH 100,00 69,79 100,00 69,79 Richard Fritz Spol S.R.O. 100,00 69,79 100,00 69,79 Richard Fritz Prototype+Spare Parts GmbH 100,00 69,79 100,00 69,79 Richard Fritz Kft 100,00 69,79 100,00 69,79 Düzcam Grubu İş Ortaklığı 31 Mart 2015 31 Aralık 2014 Doğrudan ve Etkin Doğrudan ve Etkin dolaylı ortaklık ortaklık dolaylı ortaklık ortaklık Şirket Unvanı oranı (%) oranı (%) oranı (%) oranı (%) HNG Float Glass Limited 50,00 34,89 50,00 34,89 Düzcam Grubu İştiraki 31 Mart 2015 31 Aralık 2014 Doğrudan ve Etkin Doğrudan ve Etkin dolaylı ortaklık ortaklık dolaylı ortaklık ortaklık Şirket Unvanı oranı (%) oranı (%) oranı (%) oranı (%) Saint Gobain Glass Egypt S.A.E. 30,00 20,94 30,00 20,94 12
1. Topluluk un Organizasyonu ve Faaliyet Konusu (devamı) Konsolidasyona Dahil Edilen Şirketler (devamı) Cam Ev Eşyası Grubu Bağlı Ortaklıkları 31 Mart 2015 31 Aralık 2014 Doğrudan ve Etkin Doğrudan ve Etkin dolaylı ortaklık ortaklık dolaylı ortaklık ortaklık Şirket Unvanı oranı (%) oranı (%) oranı (%) oranı (%) Paşabahçe Cam Sanayii ve Tic. A.Ş. 84,01 84,01 84,01 84,01 Paşabahçe Mağazaları A.Ş. 100,00 76,42 100,00 76,50 Camiş Ambalaj Sanayii A.Ş. 100,00 99,98 100,00 99,98 Denizli Cam Sanayii ve Tic. A.Ş. 51,00 46,05 51,00 46,47 Paşabahçe Investment B.V. 100,00 84,01 100,00 84,01 OOO Posuda 100,00 84,01 100,00 84,01 Paşabahçe Srl 100,00 84,01 100,00 84,01 Cam Ambalaj Grubu Bağlı Ortaklıkları 31 Mart 2015 31 Aralık 2014 Doğrudan ve Etkin Doğrudan ve Etkin dolaylı ortaklık ortaklık dolaylı ortaklık ortaklık Şirket Unvanı oranı (%) oranı (%) oranı (%) oranı (%) Anadolu Cam Sanayii A.Ş. 79,12 79,12 79,12 79,12 Anadolu Cam Yenişehir Sanayi A.Ş. 100,00 82,27 100,00 82,27 Anadolu Cam Eskişehir Sanayi A.Ş. 100,00 82,26 100,00 82,26 Anadolu Cam Investment B.V. 75,92 60,07 75,92 60,07 Balsand B.V. 51,00 40,35 51,00 40,35 OOO Ruscam Management Company 100,00 40,35 100,00 40,35 OOO Ruscam Glass Packaging Holding 100,00 40,35 100,00 40,35 OOO Ruscam 99,72 59,91 99,72 59,91 OOO Ruscam Glass 100,00 40,35 100,00 40,35 OAO Ruscam Pokrovsky 100,00 40,35 100,00 40,35 OOO Ruscam Sibir 100,00 40,35 100,00 40,35 CJSC Brewery Pivdenna 100,00 40,35 100,00 40,35 Merefa Glass Company Ltd. 100,00 40,35 100,00 40,35 JSC Mina 99,86 79,01 99,86 79,01 Cam Ambalaj Grubu İş Ortaklığı 31 Mart 2015 31 Aralık 2014 Doğrudan ve Etkin Doğrudan ve Etkin dolaylı ortaklık ortaklık dolaylı ortaklık ortaklık Şirket Unvanı oranı (%) oranı (%) oranı (%) oranı (%) Omco İstanbul Kalıp Sanayii ve Tic. A.Ş. 50,00 39,57 50,00 39,57 OOO Balkum 50,00 20,18 50,00 20,18 Cam Ambalaj Grubu İştiraki 31 Mart 2015 31 Aralık 2014 Doğrudan ve Etkin Doğrudan ve Etkin dolaylı ortaklık ortaklık dolaylı ortaklık ortaklık Şirket Unvanı oranı (%) oranı (%) oranı (%) oranı (%) OAO FormMat 48,46 19,55 48,46 19,55 13
1. Topluluk un Organizasyonu ve Faaliyet Konusu (devamı) Konsolidasyona Dahil Edilen Şirketler (devamı) Kimyasallar Grubu Bağlı Ortaklıkları 31 Mart 2015 31 Aralık 2014 Doğrudan ve Etkin Doğrudan ve Etkin dolaylı ortaklık ortaklık dolaylı ortaklık ortaklık Şirket Unvanı oranı (%) oranı (%) oranı (%) oranı (%) Soda Sanayii A.Ş. 83,78 78,07 87,05 80,65 Cam Elyaf Sanayii A.Ş. 99,01 95,62 99,01 95,62 Camiş Madencilik A.Ş. 100,00 100,00 100,00 100,00 Madencilik Sanayii ve Tic. A.Ş. 100,00 99,52 100,00 99,52 Şişecam Bulgaria EOOD 100,00 78,19 100,00 80,76 Cromital S.p.A 100,00 78,29 100,00 80,85 Camiş Egypt Mining Ltd. Co. 99,70 99,70 99,70 99,70 Şişecam Soda Lukavac D.O.O. 89,30 69,82 89,30 72,12 Şişecam Chem Investment B.V. 100,00 78,19 100,00 80,76 Kimyasallar Grubu İş Ortaklıkları 31 Mart 2015 31 Aralık 2014 Doğrudan ve Etkin Doğrudan ve Etkin dolaylı ortaklık ortaklık dolaylı ortaklık ortaklık Şirket Unvanı oranı (%) oranı (%) oranı (%) oranı (%) Oxyvit Kimya Sanayii ve Tic. A.Ş. 50,00 40,31 50,00 41,44 Rudnik Krecnjaka Vijenac D.O.O. 50,00 50,00 50,00 50,00 Kimyasallar Grubu İştiraki 31 Mart 2015 31 Aralık 2014 Doğrudan ve Etkin Doğrudan ve Etkin dolaylı ortaklık ortaklık dolaylı ortaklık ortaklık Şirket Unvanı oranı (%) oranı (%) oranı (%) oranı (%) Solvay Şişecam Holding AG 25,00 19,55 25,00 20,19 Diğer Grubu Bağlı Ortaklıkları 31 Mart 2015 31 Aralık 2014 Doğrudan ve Etkin Doğrudan ve Etkin dolaylı ortaklık ortaklık dolaylı ortaklık ortaklık Şirket Unvanı oranı (%) oranı (%) oranı (%) oranı (%) Camiş Limited 100,00 95,20 100,00 95,20 SC Glass Trading B.V. 100,00 100,00 100,00 100,00 Şişecam Sigorta Aracılık Hizmetleri A.Ş. 100,00 99,95 100,00 99,95 Şişecam Dış Ticaret A.Ş. 100,00 99,99 100,00 99,99 Şişecam Enerji A.Ş. 100,00 100,00 100,00 100,00 Camiş Elektrik Üretim A.Ş. 100,00 84,09 100,00 84,09 14
2. Finansal Tabloların Sunumuna İlişkin Esaslar 2.1 Sunuma İlişkin Temel Esaslar İlişikteki konsolide finansal tablolar Sermaye Piyasası Kurulu nun ( SPK ) 13 Haziran 2013 tarih ve 28676 sayılı Resmi Gazete de yayımlanan Seri II 14.1 No lu Sermaye Piyasasında Finansal Raporlamaya İlişkin Esaslar Tebliği hükümlerine uygun olarak hazırlanmış olup Tebliğin 5. Maddesine istinaden Kamu Gözetimi Muhasebe ve Denetim Standartları Kurumu ( KGK ) tarafından yürürlüğe konulmuş olan Türkiye Muhasebe Standartları / Türkiye Finansal Raporlama Standartları ( TMS/TFRS ) ile bunlara ilişkin ek ve yorumları ( TMS/TFRS ) esas alınmıştır. İşletmeler, TMS 34 standardına uygun olarak ara dönem finansal tablolarını tam set veya özet olarak hazırlamakta serbesttirler. Şirket, bu çerçevede, ara dönemlerde tam set finansal tablo hazırlamayı tercih etmiştir. SPK, 17 Mart 2005 tarihinde almış olduğu bir kararla, Türkiye de faaliyette bulunan halka açık şirketler için, 1 Ocak 2005 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere enflasyon muhasebesi uygulamasının gerekli olmadığını ilan etmiştir. Topluluk finansal tabloları bu karar çerçevesinde hazırlanmıştır. Şirket (ve Türkiye de kayıtlı olan bağlı ortaklıklar ile iş ortaklıkları), muhasebe kayıtlarının tutulmasında ve kanuni finansal tablolarının hazırlanmasında, Türk Ticaret Kanunu ( TTK ), vergi mevzuatı ve Türkiye Cumhuriyeti Maliye Bakanlığı tarafından çıkarılan Tekdüzen Hesap Planını esas almaktadır. Yabancı ülkelerde faaliyet gösteren bağlı ortaklıklar, iş ortaklıkları ve iştirakler kanuni finansal tablolarını faaliyet gösterdikleri ülkelerde geçerli olan kanun ve yönetmeliklerine uygun olarak hazırlamıştır. Konsolide finansal tablolar, gerçeğe uygun değerleri ile gösterilen finansal varlık ve yükümlülüklerin dışında, tarihi maliyet esası baz alınarak Türk Lirası olarak hazırlanmıştır. Konsolide finansal tablolar, tarihi maliyet esasına göre hazırlanmış kanuni kayıtlara TMS/TFRS uyarınca doğru sunumun yapılması amacıyla gerekli düzeltme ve sınıflandırmalar yansıtılarak düzenlenmiştir. Kullanılan Para Birimi Topluluk un her işletmesinin kendi finansal tabloları faaliyette bulundukları temel ekonomik çevrede geçerli olan para birimi (fonksiyonel para birimi) ile sunulmuştur. Her işletmenin finansal durumu ve faaliyet sonuçları, Şirket in fonksiyonel para birimi olan ve konsolide finansal tablolar için sunum para birimi olan Türk Lirası ( TL ) cinsinden ifade edilmiştir. Yüksek Enflasyon Dönemlerinde Finansal Tabloların Düzeltilmesi SPK nun 17 Mart 2005 tarih ve 11/367 sayılı kararı uyarınca, Türkiye de faaliyette bulunan ve SPK Muhasebe Standartları na (TFRS uygulamasını benimseyenler dahil) uygun olarak finansal tablo hazırlayan şirketler için, 1 Ocak 2005 tarihinden itibaren geçerli olmak üzere enflasyon muhasebesi uygulamasına son verilmiştir. Buna istinaden, 1 Ocak 2005 tarihinden itibaren UMSK tarafından yayımlanmış 29 No.lu Yüksek Enflasyonlu Ekonomilerde Finansal Raporlama Standardı ( UMS / TMS 29 ) uygulanmamıştır. İşletmenin Sürekliliği Varsayımı Konsolide finansal tablolar, Şirket in ve konsolidasyona dahil edilen iştirak, iş ortaklığı ve bağlı ortaklıkları önümüzdeki bir yılda ve faaliyetlerinin doğal akışı içerisinde varlıklarından fayda elde edeceği ve yükümlülüklerini yerine getireceği varsayımı altında işletmenin sürekliliği esasına göre hazırlanmıştır. 15
2. Finansal Tabloların Sunumuna İlişkin Esaslar (devamı) 2.1 Sunuma İlişkin Temel Esaslar (devamı) Karşılaştırmalı Bilgiler ve Önceki Dönem Tarihli Finansal Tabloların Düzeltilmesi Finansal durum ve performans trendlerinin tespitine imkan vermek üzere, Topluluk un cari dönem konsolide finansal tabloları önceki dönemle karşılaştırmalı olarak hazırlanmaktadır. Cari dönem konsolide finansal tabloların sunumu ile uygunluk sağlanması açısından karşılaştırmalı bilgiler gerekli görüldüğünde yeniden sınıflandırılır. Yabancı Ülkelerde Faaliyet Gösteren Bağlı Ortaklıkların Finansal Tabloları Yabancı ülkelerde faaliyet gösteren iştirak, iş ortaklığı ve bağlı ortaklıkların finansal tabloları, faaliyet gösterdikleri ülkelerde geçerli olan kanun ve yönetmeliklere uygun olarak hazırlanmış olup, Topluluk muhasebe politikalarına göre düzenlenmiş finansal tablolarında yer alan; varlık ve yükümlülükleri konsolide rapor tarihindeki döviz kuru, gelir ve giderler ortalama döviz kuru kullanılarak Türk Lirası na çevrilmiştir. Kapanış ve ortalama kur kullanımı sonucu ortaya çıkan kur farkları özkaynak içerisindeki yabancı para çevirim farkları kalemi altında takip edilmektedir. Konsolidasyon kapsamındaki yurtdışı faaliyetlerinin çeviriminde kullanılan kurlar aşağıdaki gibidir: 31 Mart 2015 31 Aralık 2014 31 Mart 2014 Dönem Dönem Dönem Dönem Dönem Dönem Döviz Cinsi Sonu Ortalaması Sonu Ortalaması Sonu Ortalaması ABD Doları 2,61020 2,45709 2,31890 2,18652 2,18980 2,21461 Euro 2,83090 2,77094 2,82070 2,90423 3,00720 3,03419 Bulgar Levası 1,44742 1,41676 1,44220 1,48491 1,53756 1,55136 Mısır Poundu 0,34290 0,32956 0,32661 0,30884 0,30732 0,31798 Rus Rublesi 0,04469 0,03904 0,04024 0,05756 0,06093 0,06294 Gürcistan Larisi 1,17181 1,18532 1,24431 1,23822 1,25296 1,26590 Ukrayna Grivnası 0,11134 0,11636 0,14706 0,18364 0,19990 0,24988 Konvertibl Mark 1,44742 1,41676 1,44220 1,48491 1,53756 1,55136 Yeni Rumen Leyi 0,63860 0,61886 0,62601 0,64973 0,67088 0,67021 Macaristan Foronti 0,00946 0,00897 0,00896 0,00941 0,00979 0,00986 Hindistan Rupisi 0,04170 0,03949 0,03662 0,03582 0,03644 0,03586 Konsolidasyona İlişkin Esaslar Konsolide finansal tablolar aşağıdaki maddelerde belirtilen esaslara göre hazırlanan Topluluk hesaplarını içerir. Konsolidasyon kapsamına dahil edilen şirketlerin finansal tablolarının hazırlanması sırasında, SPK Finansal Raporlama Standartları na uygunluk ve Topluluk tarafından uygulanan muhasebe politikalarına ve sunum biçimlerine uyumluluk açısından, gerekli düzeltme ve sınıflandırmalar yapılmıştır. Bağlı ortaklıkların faaliyet sonuçları satın alma veya elden çıkarma işlemlerine uygun olarak söz konusu işlemlerin geçerlilik tarihlerinde dahil edilmiş veya hariç bırakılmışlardır. 16
2. Finansal Tabloların Sunumuna İlişkin Esaslar (devamı) 2.1 Sunuma İlişkin Temel Esaslar (devamı) Bağlı Ortaklıklar Kontrol, bir işletmenin faaliyetlerinden fayda elde etmek amacıyla finansal ve operasyonel politikaları üzerinde kontrol gücünün olması ile sağlanır. Bağlı ortaklıklar, Şirket in ya (a) doğrudan ve/veya dolaylı olarak kendisine ait olan ve Şirket in üzerinde oy haklarına sahip olduğu hisseler neticesinde şirketlerdeki hisselerle ilgili oy hakkının %50 den fazlasını kullanma yetkisine sahip olduğu ya da (b) oy hakkının %50 den fazlasını kullanma yetkisine sahip olmamakla birlikte mali ve işletme politikaları üzerinde fiili hâkimiyet etkisini kullanmak suretiyle, mali ve işletme politikalarını Şirket in menfaatleri doğrultusunda kontrol etme yetkisi ve gücüne sahip olduğu şirketleri ifade eder. Topluluk un başka bir şirketi kontrol edip etmediğinin değerlendirilmesinde dönüştürülebilir veya kullanılabilir potansiyel oy haklarının varlığı da göz önünde bulundurulur. 31 Mart 2015 ve 31 Aralık 2014 tarihleri itibarıyla konsolidasyona tabi tutulan bağlı ortaklıklar, oy hakları ve etkin ortaklık oranları Dipnot 1 de gösterilmiştir. Bağlı ortaklıklar, faaliyetleri üzerindeki kontrolün Topluluk a transfer olduğu tarihten itibaren konsolidasyon kapsamına alınır ve kontrolün ortadan kalktığı tarihte de konsolidasyon kapsamından çıkartılır. Bağlı ortaklıklar için uygulanan muhasebe politikaları Topluluk tarafından uygulanan muhasebe politikaları ile tutarlılığın sağlanması amacıyla değiştirilir. Yıl içinde satın alınan veya elden çıkarılan bağlı ortaklıkların sonuçları, satın alım tarihinden sonra veya elden çıkarma tarihine kadar konsolide kapsamlı gelir tablosuna dahil edilir. Satın almaya ilişkin maliyetler oluştuğu dönemde kar/zarar tablosunda muhasebeleştirilmiştir. Bağlı ortaklıklar a ait finansal durum tabloları ve kar veya zarar tabloları tam konsolidasyon yöntemi kullanılarak konsolide edilmiş olup Şirket ve bağlı ortaklıkların sahip olduğu payların kayıtlı iştirak değerleri, ilgili özkaynaklar ile karşılıklı olarak netleştirilmiştir. Şirket ile bağlı ortaklıklar arasındaki grup içi işlemler ve bakiyeler konsolidasyon işlemi sırasında netleştirilmiştir. Şirket in sahip olduğu hisselerin kayıtlı değerleri ve bunlardan kaynaklanan temettüler, ilgili özkaynaklar ve kapsamlı gelir tablosu hesaplarından netleştirilmiştir. Konsolide bağlı ortaklıkların net varlıklarındaki ana ortaklık dışı paylar Topluluk un özkaynağının içinde ayrı olarak belirtilir. Ana ortaklık dışı paylar, ilk işletme birleşmelerinde oluşan bu paylar ile birleşme tarihinden itibaren özkaynakta meydana gelen değişikliklerdeki ana ortaklık dışı payların toplamından oluşur. Konsolide edilen bir bağlı ortaklığın ana ortaklık dışı paya düşen birikmiş zararları, söz konusu bağlı ortaklığın ana ortaklık dışı özsermaye tutarını aşabilir. Bu durumda, birikmiş zarar ve ana ortaklık dışı paya düşecek daha sonraki cari yıl zararları, ana ortaklık dışı pay ile ilişkilendirilir. 31 Mart 2015 tarihi itibarıyla finansal pozisyonu ve aynı tarihte sona eren döneme ait faaliyet sonucu, gerek tek başına gerekse topluca, konsolide finansal tablolara göre parasal önemlilik arz etmeyen bağlı ortaklıkların finansal tabloları konsolide edilmemiştir. Bu bağlı ortaklıklar, konsolide finansal tablolarda, satılmaya hazır finansal varlıklar olarak sınıflandırılmışlardır (Dipnot 7). 17
2. Finansal Tabloların Sunumuna İlişkin Esaslar (devamı) 2.1 Sunuma İlişkin Temel Esaslar (devamı) İş Ortaklıklarındaki Paylar İş ortaklıkları, Şirket ve bağlı ortaklıklar ı ile bir veya daha fazla müteşebbis ortak tarafından müştereken yönetilmek üzere, bir ekonomik faaliyetin üstlenilmesi için bir sözleşme dahilinde oluşturulan şirketleri ifade etmektedir. Topluluk, bu müşterek kontrolü, kendisinin doğrudan ya da dolaylı olarak sahip olduğu hisselerden yararlanarak sağlamaktadır. 31 Mart 2015 ve 31 Aralık 2014 tarihi itibarıyla Topluluk un müşterek yönetime tabi işletmelerinin detayı Dipnot 1 de açıklanmıştır. Müşterek yönetime tabi ortaklıklar özkaynak yöntemi kullanılmak suretiyle konsolidasyon kapsamına alınırlar. İştirakler İştiraklerdeki yatırımlar özkaynak yöntemi ile muhasebeleştirilmektedir. Bunlar, Topluluk un genel olarak oy hakkının %20 ile %50 sine sahip olduğu veya Topluluk un, şirket faaliyetleri üzerinde kontrol yetkisine sahip bulunmamakla birlikte önemli etkiye sahip olduğu kuruluşlardır. Topluluk ile iştirak arasındaki işlemlerden doğan gerçekleşmemiş karlar Topluluk un iştirakteki payı ölçüsünde düzeltilmiş olup, gerçekleşmemiş zararlar da; işlem, transfer edilen varlığın değer düşüklüğüne uğradığını göstermiyor ise düzeltilmiştir. Topluluk, iştirak ile ilgili olarak söz konusu doğrultuda bir yükümlülük altına girmemiş veya bir taahhütte bulunmamış olduğu sürece iştirakteki yatırımın kayıtlı değerinin sıfır olması veya Topluluk un önemli etkisinin sona ermesi durumunda özkaynak yöntemine devam edilmez. Önemli etkinin sona erdiği tarihteki yatırımın kayıtlı değeri, o tarihten sonra gerçeğe uygun değeri güvenilir olarak ölçülebildiğinde gerçeğe uygun değerinden aksi takdirde maliyet bedeli üzerinden gösterilir. İş ortaklıkları ve iştiraklerden gelir ve giderler, Topluluk un esas faaliyetlerinin bir parçası olması nedeniyle Özkaynak Yöntemiyle Değerlenen Yatırımların Kar/Zararlarındaki Paylar hesabı konsolide kar veya zarar tablosunda Esas Faaliyet Karı içerisinde sunulmuştur. Satılmaya Hazır Finansal Varlıklar Topluluk un toplam oy haklarının %20 ye kadar veya %20 nin üzerinde olmakla birlikte Topluluk un önemli bir etkiye sahip olmadığı veya konsolide finansal tablolar açısından önemlilik teşkil etmeyen; teşkilatlanmış piyasalarda işlem görmeyen ve gerçeğe uygun değerleri güvenilir bir şekilde belirlenemeyen satılmaya hazır finansal varlıklar, maliyet bedelleri üzerinden, varsa, değer kaybı ile ilgili karşılık düşüldükten sonra konsolide finansal tablolara yansıtılmıştır. Topluluk un toplam oy haklarının %20 nin altında olduğu veya Topluluk un önemli bir etkiye sahip olmadığı ve aktif piyasalarda kote pazar fiyatları olan ve gerçeğe uygun değerleri güvenilir bir şekilde hesaplanabilen satılmaya hazır finansal varlık, gerçeğe uygun değeriyle konsolide finansal tablolara yansıtılmıştır. 18
2. Finansal Tabloların Sunumuna İlişkin Esaslar (devamı) 2.2 TMS ye Uygunluk Beyanı Topluluk, 31 Mart 2015 tarihinde sona eren döneme ilişkin konsolide finansal tablolarını SPK nın Seri: II 14.1 No lu tebliği ve bu tebliğe açıklama getiren duyuruları çerçevesinde, hazırlamıştır. Konsolide finansal tablolar ve notlar, SPK tarafından uygulanması tavsiye edilen formatlara uygun olarak ve zorunlu kılınan bilgiler dahil edilerek sunulmuştur. 2.3 Muhasebe Politikalarında Değişiklikler Muhasebe politikalarında yapılan önemli değişiklikler geriye dönük olarak uygulanmakta ve önceki dönem finansal tabloları yeniden düzenlenmektedir. 31 Mart 2015 tarihinde sona eren döneme ait konsolide finansal tabloların hazırlanması sırasında kullanılan muhasebe politikaları 31 Aralık 2014 tarihinde sona eren döneme ait konsolide finansal tabloların hazırlanması sırasında kullanılan muhasebe politikaları ile tutarlıdır. 2.4 Muhasebe Tahminlerindeki Değişiklikler ve Hatalar Muhasebe tahminlerindeki değişiklikler, yalnızca bir döneme ilişkin ise, değişikliğin yapıldığı cari dönemde, gelecek dönemlere ilişkin ise, hem değişikliğin yapıldığı dönemde hem de gelecek dönemlerde, ileriye yönelik olarak uygulanır. 31 Mart 2015 tarihinde sona eren döneme ait konsolide finansal tabloların hazırlanması sırasında kullanılan önemli tahminler, 31 Aralık 2014 tarihinde sona eren döneme ait konsolide finansal tabloların hazırlanması sırasında kullanılan tahminlerle tutarlıdır. Tespit edilen önemli muhasebe hataları geriye dönük olarak uygulanır ve önceki dönem finansal tabloları yeniden düzenlenir. 2.5 Uluslararası Finansal Raporlama Standartları ndaki (TFRS) Değişiklikler Topluluk cari yılda Uluslararası Muhasebe Standartları Kurulu (UMSK) ve UMSK nun Uluslararası Finansal Raporlama Yorumları Komitesi (UFRYK) tarafından yayınlanan ve 1 Ocak 2015 tarihinde başlayan yıla ait dönemler için geçerli olan yeni ve revize edilmiş TMS/TFRS lerdeki değişiklik ve yorumlardan Topluluk un finansal tabloları üzerinde etkisi olan değişiklik ve yorumları uygulamıştır. 1 Ocak 2015 tarihinde başlayan yıllık dönemler ve yine 1 Ocak 2015 tarihinde, 31 Mart 2015 dönemine ait geçerli olan ve Topluluk un finansal tabloları üzerinde önemli etkisi olan değişiklik ve yorum yoktur. 19
2. Finansal Tabloların Sunumuna İlişkin Esaslar (devamı) 2.5 Uluslararası Finansal Raporlama Standartları ndaki (TFRS) Değişiklikler (devamı) a. 31 Mart 2015 tarihi itibarıyla yürürlükte olan yeni standartlar ile mevcut önceki standartlara getirilen değişiklikler ve yorumlar: TMS 19 daki değişiklik, Tanımlanmış fayda planları ; 1 Temmuz 2014 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık raporlama dönemlerinde geçerlidir. Bu sınırlı değişiklik üçüncü kişiler veya çalışanlar tarafından tanımlanmış fayda planına yapılan katkılara uygulanır. Plana yapılan katkıların hizmet süresinden bağımsız hesaplandığı; örneğin maaşının sabit bir kısmının katkı olarak alınması gibi; durumlarda nasıl muhasebeleştirme yapılacağına açıklık getirmektedir. Yıllık İyileştirmeler 2010 2012 Dönemi; 1 Temmuz 2014 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık raporlama dönemlerinde geçerlidir. İyileştirme projesi 2010 2012 dönem aşağıda yer alan 7 standarda değişiklik getirmiştir: TFRS 2, Hisse Bazlı Ödemeler TFRS 3, İşletme Birleşmeleri TFRS 8, Faaliyet Bölümleri TFRS 13, Gerçeğe Uygun Değer Ölçümü TMS 16, Maddi Duran Varlıklar ve TMS 38, Maddi Olmayan Duran Varlıklar TFRS 9, Finansal Araçlar; TMS 37, Karşılıklar, Şarta Bağlı Varlık ve Yükümlülükler TMS 39, Finansal Araçlar - Muhasebeleştirme ve Ölçüm Yıllık İyileştirmeler 2011 2013 Dönemi; 1 Temmuz 2014 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık raporlama dönemlerinde geçerlidir. İyileştirme projesi 2011 2012 ve 2013 dönemi için aşağıda yer alan 4 standarda değişiklik getirmiştir: TFRS 1, TFRS nin İlk Uygulaması TFRS 3, İşletme Birleşmeleri TFRS 13, Gerçeğe Uygun Değer Ölçümü TMS 40, Yatırım Amaçlı Gayrimenkuller b. 31 Mart 2015 tarihi itibarıyla yayınlanmış ancak henüz yürürlüğe girmemiş olan standartlar, değişiklikler ve yorumlar: TFRS 11, Müşterek Antlaşmalar daki değişiklik; 1 Ocak 2016 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık raporlama dönemlerinde geçerlidir. Müşterek faaliyetlerde pay edinimi ile ilgilidir. Standarttaki değişiklik ile işletme tanımına giren bir müşterek faaliyette pay satın ediniminde bu payın nasıl muhasebeleşeceği konusunda açıklık getirilmiştir. TMS 16 Maddi duran varlıklar, ve TMS 41 Tarımsal faaliyetler, 1 Ocak 2016 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık raporlama dönemlerinden itibaren geçerlidir. Bu değişiklik üzüm asması, kauçuk ağacı, palmiye ağacı gibi bitkilerin finansal raporlamasını değiştirmektedir. Taşıyıcı bitkilerin, maddi duran varlıkların üretim sürecinde kullanılmasına benzemesi sebebiyle, maddi duran varlıklarla aynı şekilde muhasebeleştirilmesine karar verilmiştir. Buna bağlı olarak yapılan değişiklik ile bu bitkileri TMS 41 in kapsamından çıkararak TMS 16 nın kapsamına almıştır. Taşıyıcı bitkiler üzerinde büyüyen ürünler ise TMS 41 kapsamındadır. 20
2. Finansal Tabloların Sunumuna İlişkin Esaslar (devamı) 2.5 Uluslararası Finansal Raporlama Standartları ndaki (UFRS) Değişiklikler (devamı) b. 31 Mart 2015 tarihi itibarıyla yayınlanmış ancak henüz yürürlüğe girmemiş olan standartlar, değişiklikler ve yorumlar (devamı): TMS 16 ve TMS 38 deki değişiklik: Maddi duran varlıklar ve Maddi olmayan duran varlıklar, 1 Ocak 2016 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık raporlama dönemlerinde geçerlidir. Bu değişiklikle bir varlığın kullanımını içeren bir faaliyetten elde edilen hasılatın, genellikle varlığın ekonomik yararlarının tüketimi dışındaki etkenleri yansıttığından, hasılat esaslı amortisman ve itfa yöntemi kullanımının uygun olmadığına açıklık getirmiştir. TFRS 14, Düzenleyici erteleme hesapları ; 1 Ocak 2016 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık raporlama dönemlerinde geçerlidir. Bu değişiklik, ilk defa TFRS uygulayacak şirketlerin, düzenleyici erteleme hesap bakiyelerini önceki genel kabul görmüş muhasebe ilkelerine göre finansal tablolarına yansıtmaya devam etmesine izin vermektedir. Ancak daha önce TFRS uygulamış ve ilgili tutarı muhasebeleştirmeyecek diğer şirketlerle karşılaştırılabilirliği sağlamak adına, tarife düzenlemesinin etkisinin diğer kalemlerden ayrı olarak sunulması istenmektedir. TMS 27 Bireysel finansal tablolar ; 1 Ocak 2016 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık raporlama dönemlerinde geçerlidir. Bu değişiklik, işletmelere, bağlı ortaklık, iştirakler ve iş ortaklıklarındaki yatırımlarını muhasebeleştirirken özkaynak yönetimini kullanmalarına izin vermektedir. TFRS 10 Konsolide finansal tablolar ve TMS 28 İştiraklerdeki ve iş ortaklıklarındaki yatırımlar ; 1 Ocak 2016 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık raporlama dönemlerinde geçerlidir. Bu değişiklik TFRS 10 un gereklilikleri ve TMS 28 arasındaki, yatırımcı ve iştiraki ya da iş ortaklığı arasında bir varlığın satışı ya da iştiraki konusundaki uyumsuzluğa değinmektedir. Bu değişikliğin nihai sonucu, işletme tanımına giren bir işlem gerçekleştiğinde (bağlı ortaklığa ilişkin ya da değil) işlem sonucu oluşan kayıp veya kazancın tamamı muhasebeleştirilirken; bu işlem eğer bir varlık alış veya satışı ise söz konusu işlemden doğan kayıp veya kazancın bir bağlı ortaklığa ilişkin olmasa bile bir kısmı muhasebeleştirilir. Yıllık İyileştirmeler 2014 Dönemi; 1 Ocak 2016 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık raporlama dönemlerinde geçerlidir. İyileştirmeler 4 standarda değişiklik getirmiştir: TFRS 5, Satış amaçlı elde tutulan duran varlıklar ve durdurulan faaliyetler, satış yöntemlerine ilişkin değişiklik TFRS 7, Finansal araçlar: Açıklamalar, TFRS 1 e bağlı olarak yapılan, hizmet sözleşmelerine ilişkin değişiklik TMS 19, Çalışanlara sağlanan faydalar iskonto oranlarına ilişkin değişiklik TMS 34, Ara dönem finansal raporlama bilgilerin açıklanmasına ilişkin değişiklik. TMS 1 Finansal Tabloların Sunuluşu ; 1 Ocak 2016 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık raporlama dönemlerinde geçerlidir. Bu değişiklikler ile finansal raporların sunum ve açıklamalarını iyileştirmek amaçlanmıştır. TFRS 10 Konsolide finansal tablolar ve TMS 28 İştiraklerdeki ve iş ortaklıklarındaki yatırımlar ; 1 Ocak 2016 tarihinde veya bu tarihten sonra başlayan yıllık raporlama dönemlerinde geçerlidir. Bu değişiklikler yatırım işletmeleri ve onların bağlı ortaklıkları için konsolidasyon muafiyeti uygulamasına açıklık getirir. 21