EKONOMİ BAKANLIĞI GİRDİ TEDARİK STRATEJİSİ 2013-2015
Sunum Planı EYLEM PLANLARININ HAYATA GEÇİRİLMESİ EYLEMLERE İLİŞKİN GELİŞMELER POLİTİKA TEDBİR ve İHTİYAÇLARI 2
Eylem Planlarının Hayata Geçirilmesi Sorumlu/ilgili tüm kurum/kuruluşlarda koordinasyonu sağlayacak temsilciler belirlenmiş, Yol haritasının belirlenebilmesi, dönemler itibariyle sorumlu ve ilgili kurum/kuruluşlarca etkileşim ve paylaşımın artırılabilmesi ve eylemler özelinde çalışma takviminin detaylandırılabilmesine dönük olarak; 6 aylık Genel İş Planları hazırlanmış, 3 er aylık Detaylı Faaliyet Planlaması kapsamında sorumlu kurum/kuruluşlarca 2013 yılı Nisan-Haziran, Temmuz-Eylül ve Ekim-Aralık dönemleri için faaliyet planları ile gerçekleştirilen faaliyetler ve sonuçları, 2014 Ocak-Mart dönemi için ise faaliyet planları hazırlanmıştır. 3
Eylem Planlarının Hayata Geçirilmesi GİTES Eylem Planının hayata geçirilmesi sürecinde tüm ilgili/sorumlu kuruluşlar ile koordinasyon ve toplantılar ile gerekli takip yapılmaktadır. Hazırlanan detaylı iş planları çerçevesinde tüm sorumlu kuruluşlar faaliyetlerini yürütmekte, her 3 ayın sonunda eylemlere yönelik gerçekleştirilen faaliyetler sorumlu kurum/kuruluşlar tarafından raporlanıp, bir sonraki 3 aya ilişkin detaylı faaliyet planı tarafımıza iletilmektedir. Mart 2013 itibariyle; GİTES Eylem Planlarında yer alan her bir eylem için hazırlanan detaylı iş planları çerçevesinde faaliyetlere devam edilmektedir. 4
1. Stratejik Yatırımlar Demir Cevheri Zenginleştirme Yatırımları Birincil Alüminyum Yatırımları Katot Bakır Yatırımları Magnezyum Yatırımları Rafineri ve Petrokimya Yatırımları Diğerleri (İlaç, Makine, ) TOPLAM 12,6 MİLYAR TL STRATEJİK YATIRIM BAŞVURUSU ONAYLANDI 5
2. Stratejik Yatırım Süreçlerinin Hızlandırılması ÇED ve DİĞER İZİN SÜREÇLERİ ARAZİ TAHSİSİ BAŞVURU ve DEĞERLENDİRME SÜREÇLERİ Önceden Tespit Edilen Alanlarda ÇED Sürecinin Hızlandırılması Eşzamanlama Mekanizması 2012/15 Başbakanlık Genelgesi Muafiyeti Endüstri Bölgeleri OSB Uygulamaları Ülke İhtiyacı Yatırımlar İçin Yeni Alanlar Yaratılması YATAY 1.1 6
ÇED ve Diğer İzin Süreçleri Önceden tespit edilen alanlarda ÇED Sürecinin Hızlandırılması na dönük düzenlemelerin hayata geçirilmesi Yatırımcının ÇED olumlu raporundan sonra alması gereken diğer lisans/izinlerin ÇED prosedürü içerisinde tanımlanacak bir Eş Zamanlama ile yürütülmesi 7
Arazi Tahsisi Süreçleri 2012/15 sayılı Başbakanlık Genelgesi üzerinde Stratejik Yatırımlara Muafiyet getirilmesi, Hazine arazilerinin tahsisinde, OSB de yer bulunmaması şartına stratejik yatırım için istisna getirilmesi, 4737 sayılı Endüstri Bölgeleri Kanunu na Stratejik Yatırım tanımının entegre edilmesi, Ölçek, teknoloji veya sermaye yetersizliği nedeniyle yurt dışından yabancı yatırımcı çekilmesi hedeflenen ürünlerde yatırım için ihtiyaç duyulan arazi kriterlerinin belirlenmesi ve bu ölçütler çerçevesinde Kalkınma Ajansları tarafından sadece bu daraltılmış ihtiyaç için arazi derleme çalışmalarının yapılması, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı mekânsal planlama işlemlerinde, stratejik yatırımlara dönük ihtiyacın dikkate alınması, 8
3. Doğrudan Yabancı Yatırımlar Projelerde izlenecek yol haritası hazırlandı Her bir ürün/ürün grubu için Küresel firmalar belirlendi Hedef firmalar seçildi Seçilen Küresel İmalatçı Firmaların Değerlendirilmesine İlişkin Bilgi Dosyalarına başlandı YATAY 1.2 9
4. YURTİÇİ KULLANIMIN ÖZENDİRİLMESİ Dahilde İşleme İzin Belgesi Yurtiçinden Temin Eşdeğer Eşya Belgeden Belgeye Teslim KDV İade Süreci? İthalat Eşdeğer Eşya Belgeden Belgeye Teslim Teminat karşılığı KDV muafiyeti KDV Kanunu Geçici 17. Maddenin, Kanunun 11. maddesine (kalıcı olarak) eklenmesi, KDV iade sisteminde yaşanan sorunların aşılması ve sürecin hızlandırılmasına dönük mevcut mevzuat düzenlemelerinde değişiklik ihtiyacı, Hızlandırılmış İade Sistemi (HİS) Sertifikası Kriterlerinin değiştirilerek sistemden daha fazla firmanın yararlanmasının sağlanması. YATAY 2.1&2.2 10
5. KAMU ALIMLARINDA STRATEJİK YAKLAŞIM Kamunun Alım Gücü Türk sanayi sektörlerinin dışa bağımlılığının azaltılması, Yurtiçi üretimin ve katma değerin artırılması, Teknoloji kazanımının sağlanması, Yurt içinde üretimi bulunmayan ürünlerin üretilebilmesi, Yeni teknoloji ve ürünlere yönelik araştırma-geliştirme faaliyetlerinin sürdürülmesi YATAY HEDEF-3 11
KAMU ALIMLARINDA STRATEJİK YAKLAŞIM 1. Büyük Projeler İlgili Kanun değişikliği Mecliste onaylanmıştır. BSTB tarafından, Yerli Üretim tanımının yenilenmesi çalışması devam etmektedir. 2. Münferit Kamu Alımları EKAP veri tabanının takip ve analize imkan verecek şekilde geliştirilmesi Ulusal «Ürün Sayısallaştırma» Projesi ihtiyacı 3. Sanayinin Geliştirilmesi Görevi Yatırımcı ve yüksek miktarlarda alım yapan Bakanlık ve kuruluşlar. 12
6. KKDF Üretimi kıt olan veya hiç bulunmayan ve kısa-orta vadede bu niteliğinin fiilen değişmesi mümkün görülmeyen sanayi girdileri ile sınırlı olmak üzere TAHMİNİ KKDF TAHSİLATI ($) (%3) (%6) 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2601 - Demir Cevherleri ve Konsantreleri 0 416 228 184 1.992 0 2603 - Bakır Cevherleri ve Konsantreleri 25 0 0 13 60 0 270111 Antrasit 0 73.922 87.306 0 8.906 0 270112100000 - Kokluk Taşkömürü; Bitümenli 0 0 0 0 0 0 4001 - Tabii Kauçuk, Balata, Güta-perka, Guayül vb Tabii Sakızlar 223.463 136.862 120.390 99.549 135.696 35.408 720211 - Ferro-manganez 1.791 1.495 2.760 0 2.380 1.248 720219 - Ferro-manganez (Diğer) 1.619 11.120 7.068 4.889 21.586 0 720221 - Ferro Silisyum (Silisyum>%55) 12.034 12.104 36.250 32.514 4.962 7.534 720230 - Ferro-siliko-manganez 9 6.065 16.303 6.209 5.966 12.826 7204 - Demir/Çelik Döküntü ve Hurdaları, Bunların Külçeleri 3.258.669 335.234 3.788.243 3.940.307 9.262.828 4.367.982 7402 - Rafine Edilmemiş Bakır; Elektrolitik Rafine İçin Bakır Anotları 982 2.995 1.171 3.430 24.039 925 7403 - Arıtılmış Bakır, İşlenmemiş Bakır Alaşımları 51.589 69.904 73.976 92.036 54.656 31.111 7601 - İşlenmemiş Alüminyum 811.265 761.087 998.283 953.356 1.328.356 943.140 TOPLAM 4.361.445 1.411.205 5.131.977 5.132.487 10.851.428 5.400.176 2716 - ELEKTRİK ENERJİSİ* 0 0 0 143 8.933.667 14.511.934 YATAY 5.4 13
KKDF FİNANSMAN TÜRLERİNE GÖRE MALİYET FARKI* (DOLAR) FİNANSMAN TÜRÜ MALİYET (Faiz Oranı %) DEMİR CEVHERİ** DOĞAL KAUÇUK** KOKLAŞABİLİR TAŞKÖMÜRÜ** (1) Yurtiçi Bankacılık (2) Yurtdışı Bankacılık 5,5 41.718.852 18.741.492 54.516.309 2,0 15.170.492 6.815.088 19.824.112 (3) Vadeli Alım 0,5 3.792.623 1.703.772 4.956.028 Maliyet Farkı (1-3) 5 puan 37.926.230 17.037.720 49.560.281 *2012 yılı faiz oranları kullanılmıştır. **2012 yılı DİR Harici ithalat değeri üzerinden hesaplanmıştır. 14
7. GİRDİ TEDARİK İHTİYACI ENVANTERİ 2015 sonu itibariyle, 2012 yılı Girdi-Çıktı Tabloları tamamlanacaktır. Türkiye nin Girdi Tedarik ihtiyacı envanterinin oluşumu için Kapasite Raporlarının kullanımı önemlidir. Yapılan toplantılarda TOBB kapasite raporlarının girdi tedarik perspektifinden test edilmesi için pilot bir uygulama yapılmasına karar verilmiştir. Seçilecek bir bölgede imalat yapan makine sanayi firmalarınca, Kapasite Raporlarının tüketim bölümünün doldurulması sağlanacaktır. YATAY 5.3 MAKİNA 1.2 15
8. ULUSAL GERİ DÖNÜŞÜM STRATEJİSİ Ulusal Geri Dönüşüm Stratejisi hazırlık çalışmaları Bilim Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı nca tamamlanmıştır. Ulusal Geri Dönüşüm Stratejisinin uygulama, izleme ve değerlendirme süreci Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından gerçekleştirilmesi öngörülmektedir. YATAY 4.1 16
9. AR-GE ARA MALLARI ÜRETİMİ VE İHRACATINDA AR-GE NİN YOĞUNLAŞTIRILMASI Teknoloji Yol Haritaları Öncelikli Alanlar AR-GE Destek Programı Ulusal Bilim, Teknoloji ve Yenilik Stratejisi 2011-2016 YATAY 6.2 17
10. HURDA Toplu Alıma Dönük Bölgesel Şirket(ler) Kurulması Hurda toplama, ayrıştırma ve işlemeye dönük belirlenmiş alan ihtiyacı Hurdaya Alternatif Kaynakların Değerlendirilmesi Gemi Geri Dönüşüm Sanayi /Endüstri Bölgesi DEMİR-ÇELİK HEDEF 1-2-3 18
11. MADENCİLİK MTA nın yeniden yapılandırılması ve uluslararası madencilik yatırımlarına imkan sağlayacak yapının oluşturulmasına dönük eylem maddeleri bir bütün olarak ele alınmıştır. Bu kapsamda, 1935 tarihli ve 2804 sayılı Maden Tetkik ve Arama Genel Müdürlüğü Kanunu nun yerini alacak yeni bir kanun tasarısı hazırlanmış, ancak, bu tasarı taslak aşamasında kalmıştır. Bununla birlikte konunun önem ve aciliyetine binaen, Kanun da ivedilikle değişmesi gereken hususlara ilişkin altı maddelik bir tasarı hazırlanarak Torba Kanun a dâhil edilmiştir, ancak, söz konusu tasarı TBMM de beklemektedir. Bakır ve Alüminyum yatırımlarına dönük fizibilite raporu çalışmaları devam etmektedir. DEMİR-ÇELİK HEDEF 4 19
12. KİMYA Hammadde olarak kullanılan doğalgazın tedarikinde etkinliğin sağlanabilmesi, maliyeti olumsuz yönde etkileyen hususların giderilmesi (Milyon dolar, 2013) İTHALAT DENGE AMONYAK 349,1-316,5 ÜRE 597,5-596,4 GÜBRE 894,6-797,2 KİMYA 2.1 20
KİMYA Ülkemizde zengin kaynakların bulunduğu girdiler ile alternatif kaynaklardan kimyasal ürünlerin üretimi ve kullanımının artırılması özendirilecektir. Kömür Bor Toryum Metan Hidrat Diğer? Petrokimya İleri Malzeme Enerji KİMYA 9.1 21
13. PAMUK Ülkemiz tekstil ve konfeksiyon sanayisinin büyümesine paralel olarak pamuk ihtiyacımız giderek artmaktadır. 2023 İhracat Stratejisi nde Tekstil ve Konfeksiyon sektörleri ihracat hedefi 72 milyar dolar seviyesindedir. Ülkemiz pamuk tedarikinde bir sıkıntı öngörülmemekle birlikte yurtiçi üretimin artırılması hem tekstil ve konfeksiyon sektörümüze hem dış ticaret açığımıza dolayısıyla cari açık problemimize olumlu katkılar sağlayacaktır. Pamuk Eylem Planının hayata geçirilmesi bu amaca doğrudan katkı sağlayacaktır. TEKSTİL HEDEF -1 22
POLİTİKA TEDBİR ve İHTİYAÇLAR
POLİTİKA TEDBİR ve İHTİYAÇLARI Yatay 1.1: Stratejik Yatırım Süreçlerinin Hızlandırılması I. Diğer lisans/izinlerin ÇED prosedürü içerisinde tanımlanacak bir Eş Zamanlama ile yürütülmesi (Başbakanlık İdareyi Geliştirme Başkanlığı), II. 2012/15 sayılı Başbakanlık Genelgesi üzerinde Stratejik Yatırımlara Muafiyet getirilmesi (Başbakanlık), 24
POLİTİKA TEDBİR ve İHTİYAÇLARI Yatay 1.1: Stratejik Yatırım Süreçlerinin Hızlandırılması III. 4737 sayılı Endüstri Bölgeleri Kanunu na Stratejik Yatırım tanımının entegre edilmesi ve kanun değişikliğinde ÇED süreçlerinin gözden geçirilmesi BSTB Koordinasyonunda ilgili kurumların katılacağı çalışma grubu oluşturulması, Çalışma gurubunun Kanun değişikliği tasarısını hazırlaması, BSTB tarafından müteakip İDÜS Değerlendirme Kurulu toplantısında (Temmuz 2014 te) tasarının değerlendirmeye sunulması, 25
POLİTİKA TEDBİR ve İHTİYAÇLARI Yatay 1.1: Stratejik Yatırım Süreçlerinin Hızlandırılması IV. Hazine arazilerinin tahsisinde, OSB de yer bulunmaması şartına stratejik yatırım için istisna getirilmesi (Maliye Bakanlığı-Milli Emlak Gn.Md.), V. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı mekânsal planlama işlemlerinde, stratejik yatırımları da içerecek yeni yatırım bölgeleri oluşturulması ihtiyacının gözetilmesi (Çevre ve Şehircilik Bakanlığı). 26
POLİTİKA TEDBİR ve İHTİYAÇLARI Yatay 2.2: I. KDV Kanunu Geçici 17. Maddenin, Kanunun 11. maddesine eklenmesi (Maliye Bakanlığı), II. Yurt içi teminde KDV iade sürecinde yaşanan sorunların giderilmesi (Maliye Bakanlığı), 27
POLİTİKA TEDBİR ve İHTİYAÇLARI Yatay 3.1: Ulusal Ürün Sayısallaştırma Projesi ihtiyacı KİK Koordinasyonunda ilgili kurumların katılacağı çalışma gurubu kurulması, Çalışma gurubunun projenin detaylarını hazırlaması, Müteakip İDÜS Değerlendirme Kurulu toplantısında (Temmuz 2014 te) KİK tarafından Kurul üyelerine sunulması. 28
POLİTİKA TEDBİR ve İHTİYAÇLARI Yatay 4.1: «Ulusal Geri Dönüşüm Stratejisi»nin YPK Kararı haline getirilmesi (Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı Çevre ve Şehircilik Bakanlığı) ve uygulamaya konulması, Yatay 5.5: KKDF konusunda (mezkur ürünler ile sınırlı) ivedilikle çözüm bulunması (Maliye Bakanlığı). 29
POLİTİKA TEDBİR ve İHTİYAÇLARI Demir-Çelik 2.3: Hurda toplama, ayrıştırma ve işlemeye dönük OSB(lerin) kurulması (Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı) Demir-Çelik 4.1 ve 4.2: «MTA nın yeniden yapılandırılması» ve «GİTES çalışmalarında ön plana çıkan ve önemli arz açığı bulunan temel madenler ile uzun vadede ülke ihtiyacı paralelinde ortaya çıkacak stratejik madenlerin tedarikini güvence altına alacak madencilik yatırımlarının hayata geçirilebilmesi için bir model oluşturulması» amaçlarıyla MTA Kanun Tasarısı nın (2014 yılı sonuna kadar) Meclis gündemine taşınması (Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı) 30
POLİTİKA TEDBİR ve İHTİYAÇLARI Makine 1.2: Seçilecek bir bölgede imalat yapan makine sanayi firmalarınca, Kapasite Raporlarının tüketim bölümünün doldurulmasının sağlanması (TOBB), Kimya 2.1: Doğalgazın hammadde olarak kullanımında ÖTV nin kaldırılması (Maliye Bakanlığı). 31
POLİTİKA TEDBİR ve İHTİYAÇLARI Kimya 9.1: İthalat bağımlılığını giderici etki yaratacak alternatif girdilerin tespiti ve ilgili kurumlar eşgüdümünde bu girdilerin üretim ve kullanımının artırılmasına dönük politika belgesi(leri)nin hazırlanması İthalat bağımlılığını giderici etki yaratacak alternatif girdilerin tespiti ve kendi içinde önceliklendirilmesi, Bu girdilerin sanayi üretiminde ithalat bağımlılığını giderme potansiyelinin raporlanması ve çalışma sonuçlarının müteakip İDÜS Değerlendirme Kurulu toplantısında (Temmuz 2014 te) Kurul üyelerine sunulması (BSTB, TÜBİTAK). 32
SOYA FASULYESİ ÜRETİMİNİN ARTIRILMASI NASIL? TMO Görüşü: Görev verilmesi halinde eylem hayata geçirilebilecektir. Ancak, alım fiyatının her yıl arttırılması gerektiği için dünya fiyatlarından iç piyasaya yapılacak satışlarda görev zararı oluşacaktır. Hazine Müsteşarlığı Görüşü: Eylem kapsamında oluşabilecek görev zararının karşılanması uygun görülmemektedir. Ekonomi Bakanlığı Görüşü: Eylemin pilot olarak GİTES eylem planı dönemine de uygun şekilde 2 yıl olarak uygulanması ve uygulamadan elde edilecek sonuçlara göre eylemin sürekli hale getirilmesinin değerlendirilmesi uygun görülmektedir. Ekilebilecek yeni alanlar görev zararı oluşturmadan çare üretebilecek mi? (DAP, KOP, GAP, DOKAP) TARIM HEDEF-2 33
GİRDİ TEDARİK STRATEJİSİ 2013-2015