UZAY ARAŞTIRMALARINDAN BEKLENENLER Serdar Evren Ege Üniversitesi Astronomi ve Uzay Bilimleri Bölümü e-posta: serdar.evren@ege.edu.tr http://serdarevren.com
Sputnik-1 İlk yapay uydu 4 Ekim 1957 Sovyetler Birliği 80 kg 58 cm
Sputnik-2 ve LAIKA Uzayda ilk canlı 3 Kasım 1957
VOSTOK-1 İnsanlı ilk uzay uçuşu Yuri Gagarin 12 Nisan 1961 İlk yörünge 108 dakika
Mariner-2 Gezegenler arası ilk başarılı yolculuk VENÜS Gezegenler arası uzay, güneş rüzgarı ve Venüs ün atmosferi hakkında ilk bilgileri yolladı (T=500 C) 27 Ağustos 1962
Güneş Sisteminin Araştırılmasının 50. yıldönümü 25-26 Ekim 2012, NASA
Apollo 11 20 Temmuz 1969 Neil Armstrong Buzz Aldrin in bot izi
Apollo 11-17 Aya a iniş yapan uzay araçları 2009
SKYLAB 1973-1979
Mir İlk modüler uzay istasyonu 1986-1996
Shuttle Mir Program 1995-1998
Uluslararası Uzay İstasyonu 1998 de gönderildi 2011-2015
BAKIM ÇALIŞMALARI
Uzay Mekiği (Space Shuttle) 12 Nisan 1981 21 Temmuz 2011 30 YIL Columbia
Challenger ın Patlaması 28 Ocak 1986
Atlantis
Endeavour, Houston-Texas üzerinde 19 Eylül 2012
11 Ekim 2012
PIONEER 10 2 Mart 1972 15 Temmuz 1972 ve 15 Şubat 1973 Asteroit kuşağını geçen ilk uzay aracı Güneş sistemi dışından alınan son sinyal 23 Ocak 2003 Görev süresi 30 yıl 10 ay
VIKING 1 Mars a yolculuk 20 Ağustos 1975 37 yıl önce
VOYAGER 1 5 Eylül 1977 35 yıl 4 aydır görevde Kasım 2012 de 123 AB uzaktaydı, Yıldızlararası uzaya giriş yapmak üzere
Voyager üzerinde Altın Plak
GALILEO Jüpiter e seyahat Fırlatılış: 18 Ekim 1989 Jüpiter e varış: 7 Aralık 1995
Jüpiter in halkası olduğunu buldu Shoemaker-Levy 9 kuyrukluyıldızının çarpmasını gözledi, 17 Mayıs 1994 16-22 Temmuz 1994 Jüpiter e çarpma Asteroit Gaspra nın uydusu olduğunu buldu
MARS PATHFINDER 4 Aralık 1996
CASSINI-HUYGENS Fırlatılış: 15 Ekim 1997 Yörüngeye varış: 1 Temmuz 2004; 8 yıl 6 aydır görev sürüyor Satürn ve Titan
Titan ın Yüzeyi
DEEP IMPACT Tempel kuyrukluyıldızıyla çarpıştırıldı 12 Ocak 2005
Çarpışma anı 4 Temmuz 2005
Mars Curiosity Toprağın kimyasal analizi Fırlatılış: 26 Kasım 2011 Varış: 6 Ağustos 2012
Son Yıllarda Gezegen Bilimde Yeni Bulgular
Ay üzerinde su ve hidroksil minarelleri bulundu, 24 Eylül 2009 NASA nın M3 ("M-küp") aracı Indian Space Research Organization's Chandrayaan-1 uzay aracı üzerindeki Moon Mineralogy Mapper aleti
Mars üzerinde su olabilir mi? 25 Haziran 2010 http://www.esa.int/esasc/semu70mzlag_index_0.html
Titan ın Metan Denizleri 13 Şubat 2008
Titan üzerinde Nil e benzeyen nehir yatağı Nil nehri 13 Aralık 2012
Satürn ün kuzey yarıküresinde büyük fırtına 11 Mart 2012
Satürn ün kuzey kutbunda fırtına 27 Kasım 2012
Satürn ün halkaları ve toplanma diski 15 Eylül 2006
Venüs ün volkanları, sülfür dioksit miktarında değişim 3 Aralık 2012
EUROPA Jüpiter in buz uydusu Buz kabuk altında okyanus! 7 Eylül 1994 Galileo aracı
Satürn ün uydusu Enceladus Buz tabaka ve buhar çıkışı Jeotermal enerji 27 Kasım 2005
Kuyrukluyıldızdan toz ilkel gezegenimsi yapılar
Yıldızlar etrafında bulunan cüce gezegenler
2013-2022 Uzay Programı Hedefleri
Mars Yüzeyinden Örnek Getirme Mars yüzeyi güneş sisteminin tarihine ilişkin deliller taşır Hava koşulları Yer e benzer İlkel yaşam bulguları Asteroitler yerine Mars tercihi
Jüpiter in Uydusu Europa nın Araştırılması Yüzey altı okyanusların varlığı Jeolojik aktivite Yaşanabilir bölge olma olasılığı Dinamik buz katman Aktif silikat iç yapı
Uranüs ve Neptün ün Araştırılması Jüpiter ve Satürn de daha çok hidrojen var Uranüs ve Neptün de ince bir hidrojen katman ve oksijen, karbon, azot ve sülfür
NASA nın gezegen araştırmalarına yönelik aday projeleri «Yeni Sınırlar ve Buluşlar» Venüs ün yüzey yapısı Ay ın iç yapısı Ay kabuğunun kimyasal yapısı Truva asteroitlerinin doğası Kuyrukluyıldız çekirdeklerinin yapısı Jüpiter in volkanik uydusu Io nun jeofiziği Satürn atmosferinin ayrıntılı yapısı
NASA-ESA işbirliği, uzun soluklu proje «Mars tan Örnek Getirme» Dört önemli kriter. Bütçe: Dolar başına geri dönen bilim Denge: Diğer programlara göre ayar Teknoloji 2013-2022 arası yörüngelerin uygun durumu
BÜTÇE DAĞILIMI Küçük Bütçeli Projeler: 500 milyon dolar Şu andaki gibi devam edebilecek projeler
Orta Bütçeli Projeler : 1 milyar dolar Kuyrukluyıldız yüzeyinden örnek toplama-getirme Ay ın güney kutbu-aitken Havzası ndan örnek getirme Satürn ün araştırılması Truvalılara uçuşlar Venüs ün yüzey araştırması Io nun araştırılması Ay ın jeofiziksel araştırmaları
Büyük Bütçeli Projeler : 3.5 milyar dolar Mars ın astrobiyolojik keşfi 2022 ötesi için Mars tan örnek getirme, 3.5 milyar dolar Europa nın araştırılması, 4.7 milyar dolar Uranüs ve Neptün ün araştırılması, 2.7 milyar dolar