TÜRKİYE 2015 GENEL SEÇİMLERİ SİYASİ PARTİLERİN SEÇİM BEYANNAMELERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ 7 Haziran 2015 te gerçekleştirilecek olan genel seçim (25. Dönem Milletvekili Genel Seçimi) öncesi siyasi partiler seçim beyannamelerini açıkladılar. 2015 Genel Seçimi, bir önceki dönem olan 2011 Genel Seçim e oranla kayıtlı seçmen sayısının yaklaşık bir milyon artarak 53.741.838 olarak açıklanmaktadir 1. Peki seçim beyannamelerini açıklayan bu 5 parti, hasta haklari, sosyal guvenlik, saglik hukuku vs. gibi alanlar için ne tür politikalar öngörüyor? Seçime kısa bir süre kala bu değerlendirme notlari aracılığıyla, seçim beyannamelerinde saglik politikalarina iliskin sunulan hizmetleri özetleyeceğiz. Her biri ayrı ve detaylı bir değerlendirme gerektiren bu tespitleri, partilerin beyannamelerinde sundukları şekliyle aktaracak ve ilgili politikalar hakkındaki mevcut durum ve çalışmaları kısaca paylaşacağız. SİYASİ PARTİLER HASTA HAKLARI HEKİM VE SAĞLIK ÇALIŞANLARININ HAKLARI ENGELLİ VATANDAŞLARIN SAĞLIK ve SOSYAL GÜVENLİK HAKLARI SOSYAL GÜVENLİK VE SOSYAL SİGORTA KADIN, ANA VE ÇOCUK SAĞLIĞI ALKOL VE MADDE BAĞIMLILIĞI AKP CHP HDP 4 16 8 ilişkin toplam 15+12 ilişkin toplam 43+60 ilişkin toplam 15 ifade yer almaktadır 2 1 2
MHP SP toplam 2 ifade 1 kez vatandaşların 3 1 ilişkin 2+3 ilişkin toplam 10 ilişkin hiçbir ilişkin 1 1 Anahtar Kelimeler; Hasta Hakları, Hekim ve Sağlık Çalışanları, Engelli Vatandaşlar, Sosyal Sigorta ve Güvenlik, Kadın Ana ve Çocuk Sağlığı, Alkol ve Madde Bağımlılığı Tabloda belirtilen başlıkların detaylı incelenmesi aşağıda bulunmaktadır. HASTA HAKLARI; AKP'nin 2015 seçim beyannamesinde, hasta hiçbir ifade geçmemekle birlikte, genel olarak sağlık sektöründe daha önce yapılan hizmetlere yer verilmiştir. CHP'nin 2015 seçim beyannamesinde, hasta 2 ifade geçmekle birlikte, genel olarak sağlık sektöründe yapacakları düzenlemelere yer vermişlerdir HDP'nin 2015 seçim beyannamesinde, hasta hiçbir ifade. MHP'nin 2015 seçim beyannamesinde, hasta hiçbir ifade, SP'nin 2015 seçim beyannamesinde, hasta 2 ifade geçmekle birlikte, genel olarak sağlık sektöründe yapacakları düzenlemelere detay olmadan yer vermişlerdir. HEKİM VE SAĞLIK ÇALIŞANLARININ HAKLARI; AKP'nin 2015 seçim beyannamesinde, hiçbir ifade geçmemekle birlikte, daha önce yapılan hizmetlere yer verilmiştir. CHP'nin 2015 seçim beyannamesinde, hakları ifadesi toplam 4 kez. Hem hekim hem de sağlık çalışanları açısından yapılacak düzenlemelere detaylı olmamakla birlikte yer verilmiştir.
HDP'nin 2015 seçim beyannamesinde, hiçbir ifade. MHP'nin 2015 seçim beyannamesinde, sağlık hakları ifadesi toplam 2 kez. Hekim bir ifade yer almayıp, sağlık hakları açısından yapılacak düzenlemeye detaylı olmamakla birlikte yer verilmiştir. SP'nin 2015 seçim beyannamesinde, sağlık hakları ifadesi 1 kez. Hekim bir ifade yer almayıp, sağlık hakları açısından yapılacak düzenlemeye detaylı olmamakla birlikte yer verilmiştir. SOSYAL GÜVENLİK VE SOSYAL SİGORTA; AKP'nin 2015 seçim beyannamesinde, sosyal güvenlik ifadesi 15 kez geçmekle birlikte, sosyal sigorta ifadesine ilişkin 12 yer alıp, sosyal sigorta açısından yapılacak düzenlemelere yer verilmiştir. CHP'nin 2015 seçim beyannamesinde, sosyal güvenlik ifadesi 43 kez geçmekle birlikte, sigorta ifadesine ilişkin 60 yer alıp, sosyal sigorta açısından yapılacak düzenlemelere yer verilmiştir. HDP'nin 2015 seçim beyannamesinde, sosyal güvenlik ifadesi 6 kez geçmekle birlikte, sigorta ifadesine ilişkin 9 yer alıp, sosyal sigorta açısından yapılacak düzenlemelere yer verilmiştir. MHP'nin 2015 seçim beyannamesinde, sosyal güvenlik ifadesi 2 kez geçmekle birlikte, sosyal sigorta ifadesine ilişkin 3 yer alıp, sosyal sigorta açısından yapılacak düzenlemelere detaylı olmamakla birlikte yer verilmiştir. SP'nin 2015 seçim beyannamesinde, sosyal güvenlik ifadesi 6 kez geçmekle birlikte, sosyal sigorta ifadesine ilişkin 4 yer alıp, sosyal sigorta açısından yapılacak düzenlemelere detaylı olmamakla birlikte yer verilmiştir. KADIN, ANA VE ÇOCUK SAĞLIĞI; AKP'nin 2015 seçim beyannamesinde ana ve geçmekle birlikte, çocuk ve kadınların sağlık hakları açısından yapılacak düzenlemelere yer verilmiştir. CHP' nin 2015 seçim beyannamesinde ana geçmekle birlikte, başta çocuk ve kadınların sağlığı açısından yapılacak düzenlemeler yer almaktadır. HDP'nin 2015 seçim beyannamesinde ana ve geçmekle birlikte, çocuk ve kadınların sağlık hakları açısından yapılacak düzenlemelere detaylı olmamakla birlikte yer verilmiştir. MHP'nin 2015 seçim beyannamesinde ana ve ilişkin hiçbir ifade.
SP'nin 2015 seçim beyannamesinde çocuk sağlığı ifadesi 1 kez geçmekle birlikte, çocuk ve kadınların sağlık hakları açısından yapılacak düzenlemelere detaylı olmamakla birlikte yer verilmiştir. ENGELLİ VATANDAŞLARIN SAĞLIK ve SOSYAL GÜVENLİK HAKLARI; AKP' nin 2015 seçim beyannamesinde haklarına haklarına geçmekle birlikte, daha önce yapılan hizmetlere yer verilmiştir. Sosyal ve iş hayatı, eğitim gibi hakları açısından yapılacak düzenlemeler yer almaktadır. CHP' nin 2015 seçim beyannamesinde haklarına haklarına ilişkin 16. Diğer sosyal ve iş hayatı, eğitim gibi hakları açısından yapılacak düzenlemeler yer almaktadır. HDP' nin 2015 seçim beyannamesinde haklarına haklarına ilişkin 8. Diğer sosyal ve iş hayatı, eğitim gibi hakları açısından yapılacak düzenlemeler yer almaktadır. MHP' nin 2015 seçim beyannamesinde haklarına haklarına ilişkin 3. Diğer detaylı olmamakla birlikte yapılacak düzenlemelere yer verilmiştir. SP' nin 2015 seçim beyannamesinde haklarına haklarına ilişkin 1. Diğer sosyal ve iş hayatı, eğitim gibi hakları açısından yapılacak düzenlemeler detaylı olmamakla birlikte yer almaktadır. ALKOL VE MADDE BAĞIMLILIĞI; AKP' nin 2015 seçim beyannamesinde 2 geçmekle birlikte, bu konuda daha önce yapılan hizmetlere yer verilmiştir. CHP' nin 2015 seçim beyannamesinde 1. HDP' nin 2015 seçim beyannamesinde 2 geçmekle birlikte, detaylı bir düzenlemeye yer verilmemiştir. MHP' nin 2015 seçim beyannamesinde. SP' nin 2015 seçim beyannamesinde 1 geçmekle birlikte, detaylı bir düzenlemeye yer verilmemiştir.
Bu araştırma çerçevesinde; Siyasi Partilerin 2015 Seçim Beyannameleri incelendiğinde; Tablodaki belirtilen başlıklar ile Partilerin Seçim ki ifadelerin birçoğunun, gerek Ulusal ve gerekse Uluslararası Hasta Hakları Belgeleriyle ÖRTÜŞMEDİĞİ ve bu standartlara sahip olmadığı kanaatine varılmıştır. Bu kapsamda, başta iktidar olmak üzere, tüm siyasi partilerin sağlık haklarına sahip çıkmasını bekliyoruz. Siyasi Partilerimizin, belirtilen bu hususlarda duyarlı olmasını, eksiklerin tamamlanması ve gereken politikaların oluşturulması için biran önce harekete geçmesini temenni ediyoruz. Hasta Hakları Aktivistleri Derneği Av.MineTuncay