ÖZLÜ metamorphosis
Oturan kız ve Bir Tablo, 2015, 48x59cm, Hahnemüehle KÜKT Bu katalog, 18 Eylül - 07 Ekim 2015 tarihleri arasında Galeri Soyut'ta düzenlenen Necmettin ÖZLÜ sergisi nedeniyle 500 adet basılmıştır. This book is published on the occasion of Necmettin ÖZLÜ exhibition held between september 18- october 07, 2015 at Soyut Art Gallery, 500 copies. Yayımlayan / Published by Galeri Soyut, Ankara Tel +90 (312) 438 86 70 www.galerisoyut.com.tr Tasarım / Design Necmettin Özlü Hüseyin Çağlıkasap Fotoğraflar / Photographs Necmettin Özlü Baskı / Printing Alp Ofset Matbaacılık, Ankara Tel: +90 (312) 230 09 97 www.alpofset.com.tr Kapak Resmi / Cover Photography Maskeli Kadın, 2014, 74x59cm, Hahnemüehle KÜKT
Necmettin ÖZLÜ Metamorphosis / Dönüşümler 18 Eylül - 07 Ekim 2015
NECMETTİN ÖZLÜ NÜN RESİMLERİNDE DÖNÜŞÜMLER: YENİ OLASILIKLAR NAZLI PEKTAŞ Ressamın karşısında bilginin ve eylemin emirleri, erdemlerini kaybeder. 1 Sanatçı üretirken tüm bildiklerini unutur, ten kendisi olanın kaynağına iner onun derinliklerinde dolaşır; çekip çıkardığıysa kesişmeden doğan yeni bir dildir. Bu dilde okuduklarımız, aktarılan veriler; görüyorum edimi ile birlikte değil öncesinde gerçekleşmiştir. Görmek deneyimlerin temelini atar ama bu temelin inşasına ilk katkı, verili olan ilk kabul olur. Sanatçı, dünyayla kurduğu dolaysız temasında gören olarak, dünyaya bakan kişi olarak, gözünü zamanla nesnelerden kendi üzerine odaklar. Bu süreç kısadır ve sanatçı için sınırları belli, planlanmış değil, kendiliğinden oluveren bir süreçtir. Bu andan itibaren gören ve görülen arasındaki sınır ortadan kalkar. Kuşkusuz, Necmettin Özlü de bu sınırı delen sanatçılardan biri. Özlü nün renkleri ve formları onun bedeninin deneyimidir ve dünyanın ona fırlattıklarını o da kendisiyle birlikte tuvale ya da kağıda fırlatır. Özlü nün sanat üretimi, renk ve ışığın kılavuzluğunda türlü yüzler ve figürler arasında kurulan ilişkisellikten söz açar. Necmettin Özlü nün sanat üretiminde figürler; soyut geometrik bir düzen içinde renk ve ışık katmanlarının arasında saklanarak kendi ritimlerinde var olurlar. Kimi zaman çoğalan, kimi zaman birbirine bakarak yansıyan simetrik kompozisyonlarında dengeli bir kurgunun varlığı resmin merkezindeki figür ya da figürleri algının merkezine çağırır. Sanat yapıtının olagelmesi, özne-nesne birlikteliğinin görünür hale gelmesi bedenin dile gelmesidir. Yazının girişinde Göz ve tin kitabından alıntı yaptığım Fransız felsefeci M.Merleau- Ponty; algı ile beden arasındaki fenomenolojik dokuyu okurken, yavaş yavaş sözü söyleyen beden imgesini de kurmaktadır. [ ] Dil ve söz kavramları bedende bir araya gelmektedirler. Bu bir araya geliş sözün akılda doğmasıyla bedenle dile gelmesiyle olur. 2 der. Bedenle canlanan sanatçının sözü, böylesi bir yolla yapıta dönüşürken, üretime dönüşen sözün anlamı, akıl 1 Maurice Merleau- Ponty, Göz ve Tin, Ahmet Soysal (çev.), 2. Basım, İstanbul: Metis Yayınları, 2003, s.30. 2 Zeynep Direk (hzl.), Dünyanın Teni Merleau- Ponty Felsefesi Üzerine İncelemeler, 1. Basım, İstanbul: Metis Yayınları, 2003, s.141.
beden birlikteliğinde görme eyleminin dile gelişidir. Sanatçı, sözü için seçtiği anlam nesnelerini sunarken aslında her seferinde kendi kendinin doğumunu gerçekleştirmektedir. Bu doğum her üretimde farklı biçimlerde ve zeminlerde tekrarlanmaktadır. Necmettin Özlü, kendisiyle ve nesnelerle kurduğu, nesnenin kendine geçtiği, kendini nesnede bulduğu yaratma sürecinde; görmek fiilinin tüm çekimlerini gerçekleştirir. Beden tüm dile gelişlerin ve getirilişlerin ana zemini olduğu için anın tüm izlekleri ondandır, ona verilidir ve ona döner. Böylece bu ilişki boşlukta yer kaplayan hareketli herhangi bir şeyin dünyaya verilmesi ile değil; gören, gördüğüne dahil olan vücudun dünyayı resme dönüştürmesiyle gerçekleşir. Özlü nün öteden beri resimlerinde izlediğimiz renk ve ışığın iç içe geçmiş görselliğindeki ahenk böylesi bir temasın sonucudur. Özlü nün son dönem çalışmalarına Metamorfosis/Dönüşümler adını veren gören, gördüğüne dahil olan bedenin sanatla hayatı birleştirdiği yerlerde karşısına çıkan şeylerin yeniden bir araya gelerek yeni olasılıklar araması/sunmasıdır. Necmettin Özlü nün sanatını Metamorfosis// Dönüşümler üzerinden düşünmeye başladığımızda aslında bu edimin sanatçının önceki çalışmalarında da var olduğunu görürüz. Zira nesneden bedene, bedenden nesneye dönüşen formlar, izleyeni bir kaleydoskoptan bakıyormuş hissine kaptırır ve renkler forma, formlar da çoğu zaman bedenlere dönüşür. 2010 da ilk denemelerini sergilediği ve kendi sözleriyle Yeniden Yaratma Eylemi olarak tanımladığı son çalışmalarında Özlü; başka başka zamanlarda çalıştığı iki veya daha çok yapıtı (tablo, fotoğraf, heykel görseli, desen vs.) aynı düzlemde yan yana/üstüste getiriyor. Renkler, formlar, figürler ve ışık yine sanatçının kendi sözleriyle; karşılaşıyor, harmanlanıyor, yeniden düşünülüyor ve dönüştürülüyor. Birlikte yeni sözlerine kavuşan yapıtlar, dijital ortamda kurulan yeni bağlarla ve baskı sonrası yapılan müdahalelerle hem geldikleri resmi, deseni ya da fotoğrafı yani kaynağı işaretlerler hem de yeni anlamlar kazanarak dönüşürler. Üretim döngüsü içinde olan biteni kendi tarihlerinden kopararak yeni bir maske, yeni bir beden ya da yeni bir form yaratan Özlü nün üretimleri; içinden geçtiğimiz zamanlar için bir metafora dönüşmektedir. Öteden beri belleğimizde yer etmiş görüntülerin parçalanıp yeniden sunulması gerçekliğinde ve teknolojinin görsel hafızamızı saniye saniye yenilediği zamanlarda Metamorfosis/ Dönüşümler; bu temasla hem üretildikleri mecra üzerinden hem de deşifre ettikleri maskeler ve kabuklar aracılığıyla güçlü sözler önerirler.
4 Altı Model I, 2015, 67,5x50cm, Hahnemüehle KÜKT
Altı Model II, 2015, 64x49,5cm, Hahnemüehle KÜKT 5
6 Bir Tablo ve Bir Nü 2015, 73x91cm, Hahnemüehle KÜKT
Nü (After Modigliani), 2011, 60x80 cm, TÜYB 8 Bekleyiş, 2014, 50x89cm, Hahnemüehle KÜKT
Plajda Oturan Kadın, 2014, 79x50cm, Hahnemüehle KÜKT 9
10 Yılanlı Kadın, 2015, 74,5x50,5cm, Hahnemüehle KÜKT
Oturan Kadın, 2015, 50,5x61cm, Hahnemüehle KÜKT Bir Tablo ve Bir Nü II, 2015, 47,5x58cm, Hahnemüehle KÜKT 11
12 Gerilim, 69,5x46cm, Hahnemüehle KÜKT
Dans, 100x53cm, Hahnemüehle KÜKT 13
Çiçek Bahçesinde İki Nü, 2014, 93x93cm, Hahnemüehle KÜKT 14 Cennette, 2015, 50x58cm, Hahnemüehle KÜKT
Başaşağı, 2014, 72x50cm, Hahnemüehle KÜKT 15
16 Uzanan Kadın II 2014, 50x62,5cm, Hahnemüehle KÜKT
18 İki Nü ve Bir Tablo, 2015, 58x48cm, Hahnemüehle KÜKT
Hüzün I, 2015, 58x50cm, Hahnemüehle KÜKT Hüzün II, 2015, 51x43,5cm, Hahnemüehle KÜKT Hüzün IV, 2015, 54,5x46,5cm, Hahnemüehle KÜKT Hüzün III, 2015, 51,5x44cm, Hahnemüehle KÜKT 19
Uzanan Kadın I, 2014, 61x100cm, Hahnemüehle KÜKT 20 Genç Kız, 2014, 50x85cm, Hahnemüehle KÜKT
Kömür Toplayıcısı, 2015, 60x49cm, Hahnemüehle KÜKT 21
22 Seni Hatırlamak, 2014, 93x66,5cm, Hahnemüehle KÜKT
Maskeli Balo Sonrası, 2014, 59,5x44,5cm, Hahnemüehle KÜKT 23
24 Mor Maskeli, 2015, 77x56,5cm, Hahnemüehle KÜKT
Maskeli Kadın, 2015, 61x48cm, Hahnemüehle KÜKT 25
Soma, 2015, 58x95cm, Hahnemüehle KÜKT 27
28 Bir Portre, 2015, 68,5x46,5cm, Hahnemüehle KÜKT
Genç Adam, 2015, 67,5x50cm, Hahnemüehle KÜKT 29
30 Kahraman, 2015, 61,5x47,5cm, Hahnemüehle KÜKT
İnci Küpeli Kız(After Vermeer), 2014, 58x44cm, Hahnemüehle KÜKT 31
32 Maskeli Genç, 2014, 60x46,5cm, Hahnemüehle KÜKT
Maske, 59,5x50cm, Hahnemüehle KÜKT 33
Uyuyan Güzel, 2015, 75x85cm, Hahnemüehle KÜKT 34 Serap, 2015, 63x97cm, Hahnemüehle KÜKT
Yeşil Nü, 2015, 57x48cm, Hahnemüehle KÜKT 35
NECMETTİN ÖZLÜ 1950 yılında Trabzon da doğan sanatçı, 1967 de Trabzon Lisesini bitirmiş, 1972 de Karadeniz Teknik Üniversitesi Yer Bilimleri Fakültesi nden Yüksek Mühendis diplomasıyla mezun olmuştur.1972 yılı sonunda Devlet bursu ile gittiği Paris te 1978 yılına kadar öğrenimine devam ederek Paris Üniversitesi nden doktora derecesi almıştır. 1979 yılında Ege Üniversitesi nde asistan olarak çalıştıktan sonra, Cezayir Bilim ve Teknoloji Üniversitesi nde öğretim üyesi olarak görev yapmıştır. 1987 yılına kadar Cezayir de kalan sanatçı profesyonel resim çalışmalarına 1980 yılında orada başlamış ve ilk sergisini 1985 yılında orada açmıştır. Akademik kariyerine 1987 yılında son vererek serbest ressam olarak önce Ankara, daha sonra on iki yıl boyunca Brüksel ve Paris te çalışmıştır. Şimdiye kadar Ankara, İstanbul, İzmir, Cezayir, Brüksel, Gent, Paris ve New York da 32 kişisel sergi açmış, pek çok karma sergiye katılmıştır. Cezayir Devlet Güzel Sanatlar Müzesi, Türkiye dış temsilcilikleri ile yerli ve yabancı kolleksiyonlarda pek çok eseri bulunmaktadır. UNESCO UPSD Türkiye Plastik Sanatçılar Derneği üyesidir. Born in Trabzon (1950), Necmettin ÖZLÜ graduated from Trabzon High School in 1967 and earned a M.S. degree in earth sciences from Black Sea Technical University in 1972. He went on a State scholarship to continue his education until 1978 in Paris and obtained his doctorate degree from Paris University. After working as an assistant at Ege University in 1979, he served in Algeria Science and Technology University as a faculty member. He lived there until 1987 where he began his professional art career as freelance artist and opened his first exhibition. He worked in Ankara and europeen countries and lived 12 years in Bruxelles and Paris. He opened 32 personal exhibitions and participated in many group exhibitions in Ankara, İstanbul, İzmir, Algiers, Brussels, Gent, Paris and New York. Özlü has works in Algeria State Museum of Fine Arts, Turkey s foreign representative offices and domestic and foreign private collections. He is a member of UNESCO UPSD Turkey s Section.
Adsız, 2015, 97x60cm, Hahnemüehle KÜKT
Yıldızevler Mah. R. Tagore Cad. Şehit Mustafa Doğan Sokak No: 82 / A - B Çankaya - 06550 /Ankara Tel: +90 (312) 438 86 70 Faks: +90 (312) 438 86 72 Gsm: +90 (532) 550 99 94 galerisoyut@gmail.com w w w. g a l e r i s o y u t. c o m. t r