JAA ATPL Eğitimi (METEOROLOJİ) SICAKLIK Ibrahim CAMALAN Meteoroloji Mühendisi 2012
Sıcaklık havacılıkta büyük bir öneme sahiptir çünkü pek çok uçağın performans parametrelerinin hesaplanmasına dahil edilir. UçuĢ mürettebatı bu bilgiyi yükleme kapasitelerini ve kalkıģ bilgilerini hesaplamak için kullanırlar. Sıcaklık Atmosferi etkileyen en önemli değiģkendir. Yeryüzeyindeki yatay ve düģey Sıcaklık değiģimleri havanın yatay ve düģey hareketlerinin kaynağını teģkil eder. Atmosferdeki düģey hareketler yoğunlaģma ve bulut oluģumu veya dağılmasına sebep olur. Havanın yatay hareketlerini ise rüzgar olarak hissederiz.
SICAKLIK ISI :Maddenin moleküllerinin kinetik ve potansiyel enerjilerinin toplamıdır SICAKLIK : Bir maddenin moleküler aktivitesinin (kinetik enerjilerinin) ölçüsüdür Isı kalorimetre ile ölçülür,sıcaklık ise termometre ile ölçülür. Isı bir enerji çeģididir.sıcaklık ise enerji değildir,bir ölçümdür. Isı birimi kalori veya joule dür.sıcaklık birimi ise derecedir.
Uluslar arası Standart Atmosfere göre Troposferde Sıcaklık yükseklikle sabit bir değerde azalır. Bununla beraber gerçek atmosferde zaman zaman sıcaklığın yükseklikle değiģmediği (Sabit kaldığı) tabakalar görülebilir. Bu tabakaya izotermal tabaka denir. Bazen de sıcaklığın yükseklikle arttığı tabakalar görülebilir. Bu tabakalar ise inversion tabakası olarak isimlendirilir.
CELSIUS skalasına göre suyun donma noktası 0 kaynama noktası ise 100 derecedir. FAHRENHAIT skalasına göre ise su 32 derecede donar 212 derecede kaynar. KELVIN skalası ise moleküler hareketin tamamen durduğu -273 dereceden baģlar. Suyun donma noktası 273 ve kaynama noktası ise 373K dir.
SICAKLIK dönüģümleri Celcius u Fahrenheit e cevirirken : F =( C x 9/5)+32 Fahrenheit i Celcius a cevirirken : C =( F - 32) x 5/9 Celcius u Kelvin e cevirirken Kelvin i Celcius a cevirirken : K = C+273 : C =K-273
Sıcaklık Ölçümü
2 m Sıcaklık Ölçümü Rasat Siperi Hava Sıcaklığı ölçümleri yerden itibaren 2 m yükseklikte direkt güneģ ıģığı almayan ancak çevredeki hava sirkilasyonunun da engellenmediği bir ortamda ölçülür. Yüksek seviye sıcaklık ölçümleri ise Radiosende cihazları ile yapılır.
Termograf Termometre Havacılık Meteorolojisi ġube Müdürlüğü
ATMOSFERĠN ISINMASI GüneĢ Radyasyonu (kısa dalga) Karasal Radyasyon (Uzun dalga) Kondüksiyon Konveksiyon YoğunlaĢmanın gizli ısısı Adveksiyon (Sıcak veya soğuk havanın Yatay taģınımı) Havacılık Meteorolojisi ġube Müdürlüğü
GüneĢ Radyasyonu: GüneĢ radyasyonunun neredeyse tamamı atmosferi ısıtmadan yer yüzeyine ulaģır. Ultra-viyole radyasyon stratosferde ozon tabakası tarafından absorb edilir. Bulutlu günlerde radyasyon enerjisinin çoğu bulut tabakası tarafından geri yansıtılır. Açık günlerde gelen güneģ radyasyonunun %85 i yer yüzeyine ulaģır. GüneĢ radyasyonu atmosferi direkt olarak ısıtmaz. Fakat yer yüzeyini ısıtır. Bu iģlem GüneĢlenme (Insolation) olarak adlandırılır. Atmosfer yeryüzünün ısınmasının ardından bu ısının değiģik yollarla atmosfere transferi sonucu ısınır. GüneĢlenme miktarı yer yüzeyinin Ģekline ve çeģidine göre ve güneģin açısına göre farklılıklar gösterir. GüneĢ açısı ise enlemlere, mevsimlere ve gün içerisinde değiģiklik gösterir. Havacılık Meteorolojisi ġube Müdürlüğü
Karasal IĢınım (Radyasyon) Havacılık Meteorolojisi ġube Müdürlüğü
Kondüksiyon
Konveksiyon
Adveksiyon Sıcaklığın yatay hareket ile taģınmasıdır.
YoğunlaĢmanın gizli ısısı
Sıcaklık değiģimi Günlük Mevsimsel
GÜNLÜK SICAKLIK DEĞĠġĠMĠNĠ
GÜNLÜK SICAKLIK DEĞĠġĠMĠNĠ ETKĠLEYEN FAKTÖRLER Bulut kapalılığı Rüzgar Yeryüzü Nem Enlem Mevsimler
GREENHOUSE ETKĠSĠ Su buharı Karbondioksit