TMMOB HARİTA VE KADASTRO MÜHENDİSLERİ ODASI Kadastro da Güncelleme, Yenileme ve Sayısallaştırma Çalıştayı Temmuz 2009 / ANKARA
ISBN 978-9944-89-759-4 İletişim Bilgileri Harita ve Kadastro Mühendisleri Odası Sümer 1 Sokak No: 12/4 06440 Kızılay / ANKARA Tel: 0312 232 57 77 (PBX) Faks: 0312 230 85 78 GSM: 0533 762 28 13 web: www.hkmo.org.tr e-posta: hkmo@hkmo.org.tr Teknik Hazırlık & Baskı Hermes Tanıtım Ofset Ltd. Şti. K. Karabekir Cad. 39/16 İskitler / ANKARA Tel: 0312 384 34 32-341 01 97 www.hermesofset.com - hermes@hermesofset.com
Kadastro da Güncelleme, Yenileme ve Sayısallaştırma Çalıştayı ÖNSÖZ Odamızca düzenlenen Kongre, Kurultay vb. etkinliklerin sonuç bildirgesinde yer alan tespit, görüş ve öneriler Odamız çalışmalarına yön vermekte ve süreç içerisinde belirlenecek tavrın olgunlaşmasında yol gösterici olmaktadır. 21-24 Mayıs tarihleri arasında gerçekleşen 2. Kadastro Kongresi sonuç bildirgesinde yer alan konu ve tespitlerden hareketle sorunların çözümlerine ilişkin somut adımların atılması amacıyla Çalıştaylar düzenlenmesi önerilmiştir. Bu çerçevede Oda Yönetim Kurulumuzca, Türkiye Kadastrosunda durum ve beklentilerinin öncelikli olarak ele alınması, Genel olarak Arazi Bilgi Sistemi anlayışı, Türkiye Kadastrosunun hedefi, bu hedefe ulaşmada idareye ve özel sektöre düşen görevler, Kadastroda yenileme, sayısallaştırma, güncellemede izlenmesi gereken yol haritası, Yenilemede eşgüdüm ve Taşınmaz Değerleme konularını içeren bir Çalıştay düzenlenmesi kararı alınmıştır. Çalıştay a ; Odamız Sürekli Bilimsel Teknik Komisyonlarından Kadastro Komisyonu, CBS Komisyonu, Kırsal ve Kentsel Alan Düzenleme Komisyonu, Taşınmaz Değerleme Komisyonu ve Uluslararası İlişkiler Komisyonu ile birlikte Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü nden üst düzey yöneticiler, ilgili Daire Başkanları ve özel sektörde çalışan bazı meslektaşlarımızın çağrılı katılımı planlanmıştır. Anılan Çalıştay 15-16 Kasım 2008 tarihlerinde Odamız MİSEM salonunda gerçekleştirilmiştir. Günümüzde, Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğünün çağımızın gelişmelerine ve beklentilerine uygun çağdaş, çok amaçlı kadastroyu gerçekleştirebilecek mevzuata ve örgüt yapısına kavuşturulması, mekânsal / konumsal bilgi sistemlerinin altyapısının oluşturulması, güncel tutulması, yaşatılması ve hizmete 3
TMMOB HARİTA VE KADASTRO MÜHENDİSLERİ ODASI sunulmasında etkin görev alması beklentilerin de ötesinde artık bir zorunluluk haline gelmiştir. Geleceğe doğru ve tutarlı bakabilmek için Türkiye Kadastrosunu irdelemek, yetersizlikleri, tutarsızlıkları ortaya çıkarmak, sorunları ve sorun kaynaklarını çözümlemek gerekir. Bilim ve teknolojideki hızlı gelişimi ve meslek alanlarımıza yansımaları bilginin akıllı yönetilmesi için veri ve altyapısının doğru ve güncelliği, Arazi Yönetimi, mülkiyetin teknik ve hukuki boyutu ve kadastronun mühendislik hizmetlerinin ortak üretiminde önemi ve gerekliliği her geçen gün daha da artmakta olduğu görülmektedir. Tapu ve Kadastro alanında yürütülen mühendislik hizmetlerinin özel sektörden hizmet alınarak yapılması son dönemde öne çıkan bir konudur. Gerek Tapu Kadastro Genel Müdürlüğü ve gerekse serbest çalışan meslektaşlarımız ciddi emek vererek çalışmaları başarılı bir şekilde yürütmektedirler. Ancak ağırlıklı olarak Kamu İhale Yasasından kaynaklanan sorunlar nedeniyle meslektaşlarımız verdikleri yoğun emeğin karşılığını alamamışlar hatta büyük maddi kayıplar ile karşı karşıya kalmışlardır. Önümüzdeki dönem ihale sürecinde bu üzücü durum yaşanmamalıdır. Hem meslektaşlarımıza hemde TKGM ne bu konuda büyük görevler düşmektedir. Çalıştayda ifade edilen konular tartışılarak açıklığa kavuşturulmaya çalışılmış ve öneriler geliştirilmiştir. Ele alınan konular rapor haline dönüştürülmüş ve kitap şeklinde basımı yapılmıştır. Çalıştaya katılarak emek harcayan katkı ve destek olan tüm katılımcılara teşekkür ediyoruz. Sevgiyle HKMO 41. Dönem Yönetim Kurulu 4
İÇİNDEKİLER Kadastro da Güncelleme, Yenileme ve Sayısallaştırma Çalıştayı 1. Türkiye Kadastrosunda Durum ve Beklentiler:... 9 1.1. Türkiye de kadastrosu tamamlanan ve kalan alanlar:... 10 1.2. Tapulama ya da kadastro dışı bırakılan alanlar... 14 1.3. Yapılmış kadastronun önemli sorunları... 15 2. Kadastronun 3402/22.a Maddesi Uyarınca Yenilenmesi... 17 3. İmar Uygulama, Arazi Toplulaştırma ile Yenileme Çalışmaları Arasında Eşgüdüm... 22 4. Kadastronun Değer Öğesi ve Türkiye de Gereksinim... 23 5. Kadastro Dışı Bırakılmış Alanlar... 30 6. 2/B Sahalarının Kontrol ve Tescili... 31 7. Genel olarak Arazi Bilgi Sistemi Anlayışı... 31 8. Türkiye Kadastrosu ve FIG... 33 9. Yeniden yapılanma... 35 10. Genel değerlendirme ve öneriler,... 35 5
TMMOB HARİTA VE KADASTRO MÜHENDİSLERİ ODASI 6
Kadastro da Güncelleme, Yenileme ve Sayısallaştırma Çalıştayı TMMOB HARİTA VE KADASTRO MÜHENDİSLERİ ODASI Kadastro da Güncelleme, Yenileme ve Sayısallaştırma Çalıştayı 2.Kadastro Kongresi Sonuç Bildirgesi nden çıkan öneriler doğrultusunda, Kadastro Çalıştay I (Kadastro da Güncelleme, Yenileme ve Sayısallaştırma Çalıştayı) 15 16 Kasım 2008 tarihlerinde Odamız - MİSEM Konferans salonunda (Ankara da) gerçekleştirilmiştir. Çalıştaya; Odamız Genel Merkez Yönetim Kurulu, Odamız Sürekli Bilimsel Teknik Komisyonlarımızdan çağrı yapılan Kadastro, CBS, Taşınmaz Değerlemesi (katılamadı) ve Kırsal ve Kentsel Alan Düzenlemesi Komisyonu, TKGM yetkilileri, bilim insanları ve özel sektör temsilcileri katılmıştır. Toplantı aşağıdaki gündem çerçevesinde gerçekleştirilmiştir: 7
TMMOB HARİTA VE KADASTRO MÜHENDİSLERİ ODASI Gündem : 1. Açılış, toplantının amaç ve hedefinin açıklanması 2. Türkiye Kadastrosunda durum ve beklentiler, 3. Genel olarak Arazi Bilgi Sistemi anlayışı, 4. Türkiye Kadastrosunun hedefi, bu hedefe ulaşmada idareye ve özel sektöre düşen görevler, 5. Kadastroda yenileme, sayısallaştırma, güncellemede izlenmesi gereken yol haritası, 6. Yenilemede eşgüdüm ve değer boyutu, 7. Genel değerlendirme ve öneriler, 8. Çalıştay raporunun hazırlanması, 9. Kapanış. 8
Kadastro da Güncelleme, Yenileme ve Sayısallaştırma Çalıştayı Türkiye Kadastro sistemini ve uygulamalarını değerlendirmek, Türkiye Kadastrosunda yaşanan sorunları ve kadastrodan beklentileri ortaya koymak, böylece gelecekteki Türkiye kadastrosunun içermesi gereken bilgileri, üstlenmesi gereken yeni görevleri doğru saptayabilmek ve oluşturulacak bir bilgi sisteminin kullanıcılarının gereksinimlerini eksiksiz karşılayabilecek içerikte oluşmasını sağlamak üzere görüşler geliştirmek amacıyla Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü ile Harita ve Kadastro Mühendisleri Odası nın ortaklaşa düzenlediği ve 21 24 Mayıs 2008 tarihleri arasında gerçekleştirilen 2.Kadastro Kongresi sonuç bildirgesinde yer alan amaçlar doğrultusunda düzenlenen Kadastro Çalıştay I belirtilen gündem çerçevesinde çalışmalarına başlamıştır. 1. Türkiye Kadastrosunda Durum ve Beklentiler: Türkiye kadastrosunun tamamlanabilmesi için özel sektör desteğinin alınmasına karar verilmesiyle, 2005 yılında, kadastrosu yapılmamış olan yerlerde özel sektörden hizmet alımı yoluyla kadastro ihaleleri yapılmaya başlanmıştır. Türkiye genelinde ihaleli işler kapsamında hızlı ve yoğun bir kadastro süreci yaşanmıştır. 2004 2008 yılları arasında toplam 538 proje sözleşmeye bağlanarak kadastro çalışmaları yürütülmüştür. 9
TMMOB HARİTA VE KADASTRO MÜHENDİSLERİ ODASI 1.1. Türkiye de kadastrosu tamamlanan ve kalan alanlar: Türkiye de kadastrosu yapılan alanlar: Kentsel Alan Kadastrosu: Birim bazında Toplam Mahalle Sayısı : 17.984 Biten mahalle Sayısı : 17.434 Devam eden : 512 Kalan : 38 Alan bazında 2 Toplam Alan : 50.830 km 2 Biten Alan : 49.276 km 2 Kalan Alan : 1.554 km Kırsal Alan kadastrosu: Birim bazında Toplam köy Sayısı : 34.645 Biten köy Sayısı : 30.505 Devam eden : 3.576 Kalan : 564 Alan bazında 2 Toplam Alan : 489.170 km 2 Biten Alan : 441.530 km 2 Kalan Alan : 47.640 km 10
Kadastro da Güncelleme, Yenileme ve Sayısallaştırma Çalıştayı KADASTRO SONUÇ DURUMU Köy+Mahalle Kadastrosu Birim Bazında % Toplam Köy+Mahalle Sayısı Toplam Biten Köy+Mahalle Sayısı Devam Eden Köy +Mahalle Sayısı Kalan Köy+Mahalle sayısı Sayısı 52.629 47.939 4.088 602 - % 91.09 % 7.77 % 1.14 Köy+Mahalle Kadastrosu Toplam Alan ( Tahmini ) Biten Alan Kalan Alan Alan Bazında 540.000 km 2 490.806 km 2 49.194 km 2 Devam eden birimlerin kadastrosunun 2009 yılında tamamlanması hedeflenmiştir. 11
TMMOB HARİTA VE KADASTRO MÜHENDİSLERİ ODASI 2 Ülke Yüzölçümü : 780.000 km 2 Orman : 208.000 km 2 Kadastrolanacak Alan : 540.000 km 2 Taşlık, göl v.b. : 40.000 km 1980 yılı Tarım Bakanlığı köy envanterlerine göre, Kültür arazisi ve Kentsel alan yüzölçümleri (tahmini) Kültür arazisi : 366.170 km 2 Kentsel alan : 50.830 km 2 TOPLAM : 417.000 km 2 olarak hesaplanmıştır. Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğünce, 1996 yılında aşağıdaki veriler esas alınarak kadastrosu yapılacak toplam alan 540.000 km 2 olarak hesaplanmıştır. Bu alanların üretim yöntemi ve jeodezik referansa göre sınıflandırması; 12
Üretim yöntemlerine göre paftaların dağılımı; Türü Pafta Sayısı % Sayısal Kutupsal Grafik Fotogrametrik Prizmatik Fotoplan Diğer 154008 127118 91804 81334 61271 1782 4220 Kadastro da Güncelleme, Yenileme ve Sayısallaştırma Çalıştayı 29,5 24,4 17,6 15,6 11,7 0,3 0,8 Toplam 521537 100,0 Jeodezik referans sistemlerine göre dağılım; Türü Pafta Sayısı % ITRF ED-50 Yerel Koordinatsız 26942 286624 110817 97154 5,2 55,0 21,2 18,6 Toplam 521537 100,0 13
TMMOB HARİTA VE KADASTRO MÜHENDİSLERİ ODASI Kadastrosu yapılamayan birimlerin kadastro yapılamama nedenleri; göç, ormanla ilişkili durum, SİT alanları, idari sınır anlaşmazlıkları, vatandaşların kadastroya karşı olan isteksizliği, bilirkişi seçimi güçlüğü, seçilen bilirkişilerin bazılarının görevlerini yapmakta isteksiz olmaları vb olarak sıralanabilir. 1.2. Tapulama ya da kadastro dışı bırakılan alanlar Daha önceki mevzuatları gereği tapulama dışı bırakılan ve tescil edilmeyen alanlar 22.a uygulamalarının yapılmaya başlanması ile birlikte mevzuatı gereği tescil edileceklerdir. Bu tür alanların ekonomik değer olarak kullanılmaya başlanması şu anda münferit tescil talepleri ile (İdari Tesciller) karşılanmaktadır. Ancak 22.a uygulamaları ile bu tescil işlemi resen gerçekleştirilerek arazi koruma ve kullanım kararlarına esas arazi planlamalarının yapılması da sağlanmalıdır. Şu an itibariyle ne kadar tescil dışı kadastro dışı alanın bulunduğunu tespit etmek mümkün olmamakla birlikte Çalışma Alanları içinde kalan orman alanlarının haritalarından tespiti ve tescilli alanların kütlesel olarak bu kesişimin dışında tutulması şeklinde basit bir çalışma ile ne kadar alanın tespit ya da kadastro dışı kaldığına dair bir bilgiye ulaşmak mümkündür. Bu çalışmanın Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü koordinasyonunda Kadastro Müdürlüklerince yürütülmesi gerekmektedir. Bu çalışmaların önemli noktası Kırsal ve kentsel orman dışı alanlar ile orman alanlarının ilişkisel harita çalışmalarının mutlaka başlatılması ile doğrudan ilişkilidir. Orman kanunun 1 maddesi ile orman olarak belirlenen alanlar ile 2. Maddesi gereği orman dışına çıkarılan alanların tespitlerinin mutlaka tamamlanması ve biran önce tescillerinin sağlanması gerekmektedir. Orman Genel Müdürlüğü ile Tapu ve 14
Kadastro da Güncelleme, Yenileme ve Sayısallaştırma Çalıştayı Kadastro Genel Müdürlüğünün bu yönde başlattıkları ihale periyodu da bu anlamda genişletilmeli ve sürecin hızlanması sağlanmalıdır. Sadece 2/b alanlarının değil 1.madde gereği tespit edilen orman sınırlarının da kesin konumsal doğrulukta haritalarının yapılmasının önü açılmalı, Orman Kadastrosu Haritaları - Orman Genel Müdürlüğünün deyimi ile basit ölçekli krokiler olmaktan kurtarılmalıdır. 1.3. Yapılmış kadastronun önemli sorunları Ölçü, çizim ve yüzölçümü hataları Mülkiyet bilgileri, güncelleme gereksinimi Yer Kontrol noktalarına (Nirengi ve poligona) dayalı olmayan üretimler ve yapılması gerekenler Tapu ve kadastro işlemlerindeki hataların idari yollarla giderilmesine yönelik mevzuat çok dar ve lokal alanların hatalarının giderilmesi ile kısıtlıdır. Bu hataların giderilmesine yönelik mevcut mevzuat 2859 sayılı Tapulama ve Kadastro Paftalarının Yenilenmesi Hakkında Kanun ve 3402/22.a Kadastro Haritalarının Yeniden Düzenlenmesi ve Tapu Sicilinde Gerekli Düzeltmelerin Yapılmasında Uyulacak Usul ve Esaslara İlişkin Yönetmeliktir. Son yıllarda hizmet satın alma yolu ile Kadastro yapımına yönelik İhaleli kadastro çalışmalarına başlanmasıyla Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü (TKGM) kadastro işlerinde çalıştırılan elemanların göreve yeni alınmış personel olduğu, yeterince deney sahibi olmadıkları ve yeterince denetleme olanağı sağlanamaması sonucu, özellikle tasarruf ve sınırlandırma işlerinin yeterince inceleme ve araştırma 15
TMMOB HARİTA VE KADASTRO MÜHENDİSLERİ ODASI sonucu belirlenememiş olmasından kaynaklanan hukuksal problemler ortaya çıkmaktadır ve ileriki yıllarda da ortaya çıkacağı tahmin edilmektedir. Bugünkü bazı aksaklıkların, kadastronun teknik yönü ihale sonucu yüklenici tarafından, hukuki yönü ise TKGM tarafından yürütüldüğünden iki işlemin eş zamanlı çalışma gereksiniminin tam gerçekleştirilememesinden kaynaklandığı görülmektedir. Nitelikli eleman temininde yaşanan sıkıntılar ve kontrol işlemlerinin standardize edilmemiş olması nedeniyle, işin kalitesi yönünden sıkıntılar olmuştur. TKGM tarafından, bundan sonra yapılacak ihalelerde nitelikli eleman durumunun da değerlendirilerek iş planı yapılmasında yoğunluk ve süre ilişkisini dikkate alarak ihalelerin ileriki yıllara yayılması bununla birlikte özellikle yaklaşık maliyetin çok altında, aşırı düşük teklifler sonucu gündeme gelen yüksek kırımlı işlerin, kadastro çalışmalarında çok önemli olan ve bir çok yönüyle kalite sorunu yarattığı tespitinden hareketle bu tür sorunların önlenmesi için, gerekli düzenlemenin yapılmasında yarar olacağı görüşüne varılmıştır. Ayrıca hizmet kalitesinin artırılması ve kadastrodan beklentilerin hatasız ve sorunsuz karşılanabilmesi bakımından, yüklenici personeli ile birlikte TKGM personelinin uzun süreli hizmet içi eğitime tabi tutulması bu sürecin Harita ve Kadastro Mühendisleri Odası ile hayata geçirilmesi, belli bir program çerçevesinde gereksinimler iyi belirlenerek eğitim verilmesi, bu yapılanma sonucu nitelikli personel ile hizmet üretilmesinin yararlı olacağı düşüncesi benimsenmiştir. 16
Kadastro da Güncelleme, Yenileme ve Sayısallaştırma Çalıştayı 2. Kadastronun 3402/22.a Maddesi Uyarınca Yenilenmesi Kadastro planlarının, yapım dönemi ve dolayısıyla yöntem ve teknolojisinden kaynaklanan ve sonuçta yenilenmelerini, güncellenmelerini, hatalarının giderilmesini gerektiren önemli nedenler bulunmaktadır. Bu nedenler sonucu, 5304 sayılı Kanunla, 3402 sayılı Kadastro Kanunun 22. Maddesinde değişiklik yapılmış ve bazı durumlarda kadastronun yeniden yapımı imkanı sağlanmıştır. Bu düzenleme yanında, Türkiye Kadastrosu, aynı zamanda Mekânsal Bilgi Sisteminin alt yapısını oluşturmakla da görevli kılınmıştır. Kadastronun içereceği bilgiler yönünden çeşitlendirilmesi, vasıf belirlemesi ve arazi kullanımı ile ilgili çalışmalar için, yeni bir yapılandırmaya gidilmesi gerektiği görülmektedir. TKGM, bugüne kadar iki boyutlu kadastro bilgileri üretmiş ve bugün de halen böyle devam etmektedir. Yenileme, güncelleme ve sayısallaştırma çalışmaları sırasında, yükseklik bilgilerinin ve diğer tüm detayların yeniden bir harita yapılmasına gerek kalmayacak şekilde günümüz teknik standartlarına uygun biçimde, 5304 sayılı kanununun 1. ci maddesinde belirtilen mekânsal bilgi sisteminin alt yapısını oluşturmak amacını gerçekleştirecek biçimde ve yer altı, yer üstü, gökyüzü tesisleri ile irtifak haklarını kapsayacak şekilde üç boyutlu yapılmalıdır. Tapu ve Kadastro Modernizasyonu Projesi kapsamında ve 3402/22.a uygulaması sonucu üretilecek kadastral verilerin hedefi Kadastro Kanunu nun 1. inci Maddesinde belirtildiği üzere, Mekânsal Bilgi Sistemi nin altlığını oluşturmaktır. 5304 sayılı Yasa ile getirilen 22.a Maddesi, Türkiye de kadastronun yeni bir içerikle 17
TMMOB HARİTA VE KADASTRO MÜHENDİSLERİ ODASI ele alınmasına ve gereksinim duyulan bilgileri kapsayacak bir içerikte üretilmesine olanak verecek niteliktedir. 22/a uygulamalarının sadece mevcut hataların giderilmesi şeklinde ele alınmasının, değişik 1. Maddesi ile çelişebileceği değerlendirilmeli, bu uygulamalar ile TAKBİS bünyesinde toplanması gereken bilgilerin analizleri yapılarak arşivde bulunmayanların toplanması, bulunanların güncellenmesi de hedeflenmelidir. 22-a uygulamalarının Teknik arşivin taranmasından TUTGA sistemine dönüşüm ve Harita Bilgi Bankası na aktarılmasına kadar bu proje kapsamında ve tüm Kadastro Müdürlüklerinde ele alınmalıdır. Bu yönü ile TAKBİS in veri altyapı modeli de yeniden irdelenmeli oluşabilecek değişik veri modellerini kapsayacak yeni düzenlemelerin yapılabilmesi yönünde esnek bir veritabanı/altyapı modeli oluşturulması sağlanmalıdır. Kadastronun tamamlanabilmesi için yapılan ihaleli işler kapsamında üretilen veriler tapu verileri (TAKBIS), kadastro verileri UVDF formatında teslim edilmesine karşın, TAKBIS sistemine geçmiş tapu müdürlükleri haricindeki tapu verileri ve tüm kadastro verileri, sitemin eksik kalması nedeniyle arşiv verisi olmaktan kurtulamamış ve güncelliğini kaybetmiştir. Bu nedenle 22.a uygulaması kapsamında üretilecek verilerin teslim formatlarının sisteme doğrudan entegre edilebilir nitelikte olması gerekmektedir. Kadastro yenilemesi çalışmalarının ilk adımda kentsel gelişme alanlarında yapılması hedeflenmiştir. Bu alanlarda yenileme çalışmaları ile birlikte değerleme yapılıp yapılamayacağı, yapılacaksa altyapısının ne olacağı, ilgili meslek dallarının ne olması gerektiği ve istihdamı gibi konulara ilişkin çalışmaların TKGM tarafından ele alınması bir beklenti olarak ortaya çıkmıştır. 18
Kadastro da Güncelleme, Yenileme ve Sayısallaştırma Çalıştayı Türkiye de yaklaşık 8 milyon parselin acilen yenilenmesi gerektiği tespit edilmiş ve ilk etapta Tapu ve Kadastro Modernizasyonu Projesi kapsamında, 4 yılda 4.1 milyon parselin yenilenmesi işlemleri özel sektörden de hizmet satın almak suretiyle yapılacaktır. TKGM tarafından Çankaya ve Mamak Kadastro Müdürlükleri yetki alanında seçilen bir pilot bölgede 22-a uygulaması için araştırma ve deneme çalışmalarına başlanmıştır. Bu amaçla yürütülen pilot proje çalışmalarında edinilen deneyimlere değinilerek, yapılan yenilemeye halkı ikna etmenin gerekeceği bu nedenle bilgilendirme çalışma ve toplantılarının son derece önemli olduğu saptanmıştır. Bu deneme çalışmalarından elde edilen sonuçlar değerlendirilerek iş adımlarının ve ihale dokümanlarının geliştirileceği ve 2009 yılı içinde yaklaşık 1.1 milyon parselde ihaleli yenileme çalışmaları başlatılması programlandığı belirtilmiştir. Yenileme çalışmaları özellik ve önem arz eden zor bir çalışma olduğundan, Harita Kadastro Özel Sektörünün de kadastro ihalelerinden elde ettiği deneyimle kendisini 22-a uygulamasına hazırlamasında ve bu konuda çalışmalara başlamasında yarar bulunmaktadır. Sadece TKGM personelinin meslek içi eğitimi değil aynı zamanda özel sektör personelinin de uygulama öncesinde eğitime tabi tutulması yönünde mevzuat oluşturulmasının zorunlu olduğu sonucuna varılmıştır. Yenileme çalışmalarında (22.a uygulaması) yükseklik boyutu (ile beraber mekansal bilgi sistemine altlık olacak diğer detayların da alımının) göz önünde bulundurulması, kullanılması planlanan altlıkların (kadastro paftaları, ölçü krokileri, değişik yıllarda üretilmiş ortofotolar, farklı kurumların ürettiği halihazır vb. haritalar) önceden temin edilmesi, nitelik ve nicelik olarak kullanılabilirliğinin belirlenmesi, elektronik 19
TMMOB HARİTA VE KADASTRO MÜHENDİSLERİ ODASI ortamda sayısallaştırma işlemlerinin kriterlerinin belirlenmesi, şartname aşamasında tespit edilecek anahtar personelin niteliklerinin bu çalışmalara uygun olarak düzenlenmesi, ihaleler planlanırken bu çalışmaların iş adımlarına ve yaklaşık maliyet hesaplarına yansıtılması gerekmektedir. 3402/22.a hükmü ile, bir anlamda Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğüne verilmiş olan kadastro yenileme yetkisinin geniş anlamda bir kadastro yapma yetkisi olarak kullanılmasında yarar hatta gereklilik bulunduğu görülmektedir. 22-a uygulaması ile taşınmaz malların değer boyutu da belirlenmelidir. Tapu ve Kadastro Modernizasyon projesinin bileşeni olarak yürütülmekte olan Taşınmaz Değerleme bileşeninin pilot uygulamasının yenileme yapılan alanlarda uygulanması yararlı olacaktır. Bu projenin takip/kontrol bileşenlerinin iyi kurgulanması ve deneyimli personeller ile pilot uygulamanın yapılması, projenin HKMO nun görevlendireceği bir deneyimli üyesi tarafından da izlenmesi benimsenmiştir. Değerleme bileşenini de içerecek şekilde kadastro yenileme çalışmalarının, hem kırsal alanda hem de kentsel alanda yapılması, Türkiye de mülkiyetin her yönüyle kayıt altına alınması bakımından da önem arz etmektedir. Bu kapsamda, kentsel alanlarda imar planlarıyla kadastro planları çakıştırılmak suretiyle, her parselin imar durumu ortaya konacak ve her parselin üzerindeki eklentilerin tespitleri yapılacaktır. Daha sonra her taşınmaz malın toplanan verilere göre değerlemesi yapılarak kadastro bilgi sistemine aktarılacaktır. Kırsal alanda ise her parselin üzerindeki eklentileri ile o parselde yapılan tarım şekli ve arazinin tarımsal sınıfının tespiti gerekmektedir. Toplanan verilere göre her parselin değeri belirlenerek, kadastro bilgi siste- 20
Kadastro da Güncelleme, Yenileme ve Sayısallaştırma Çalıştayı mine aktarılmalıdır. Tapu da yapılacak olan satışlarda gerçeğe uygun olan bu değerlemeler esas alınmalı, Emlak Vergisine esas olan vergilerin tahsilatında İmar Uygulamalarında, arazi toplulaştırma projelerinin uygulanmasında da yapılan değerlemeler esas alınabilmelidir. Bu konu ile ilgili halen özel sektör tarafından gerek kamuya (TCK, EPDK, DDY, BEDAŞ vb.) gerekse özel sektörde ise bankalara ve enerji projeleri yapan şirketlere değerleme hizmetleri verilmektedir. Hem özel sektörün ve hem de kamuda çalışan meslektaşlarımızın bu konuda yeterli bilgi birikimi ve deneyimi bulunmaktadır. Kadastro Yenilemenin alt bileşeni olarak yenileme işleriyle birlikte taşınmazın değerinin belirlenmesi işi paralel yürütülmelidir. Toplu değerleme (Mass Valuation) ile öncelikle taşınmaz malların toprak bedeli kolaylıkla belirlenebilir (eklentileri hariç). Kadastro yenilemesiyle birlikte değerleme hizmetleri toplu olarak yapılacağından değerleme hizmetlerinin maliyeti düşecektir. Toplu değerleme (Mass Valuation) yapılacağından değerlemedeki hata payı da azalacaktır. Yenileme çalışmaları, (22-a uygulaması) Kentsel Alan Düzenlemesi (18. madde uygulaması) ile Arazi Toplulaştırma (AT) çalışmaları yapılan ve yapılması planlanan alanların dışında öncelikle Büyük Şehirlerde ve kentsel gelişme alanlarında başlatılacaktır. 21
TMMOB HARİTA VE KADASTRO MÜHENDİSLERİ ODASI 22-a uygulamalarında ortofoto haritalardan karar destek mekanizması ve kalite kontrol (bütünlük kontrolü) çalışmalarında yararlanılacaktır. Yenileme, İmar Uygulaması ve Arazi Toplulaştırma çalışmalarının yasal düzenleme yapılmadan birlikte yapılabilirliği mümkün görülmemektedir. Önemli olan, bu projelerde eşgüdümü sağlayan mekanizmaların oluşturulmasıdır. Kadastro Yenileme hizmetlerine 2009 un ilk yarısında başlanacağı ve jeodezik çalışmalarında TUSAGA- AKTİF (CORS-TR) teknolojisi nin de kullanılacağı belirtilmektedir. 3. İmar Uygulama, Arazi Toplulaştırma ile Yenileme Çalışmaları Arasında Eşgüdüm Kamu yatırımlarının verimli olabilmesi için HKMO nun geçmişten beri savunduğu ve gelişmiş ülkelerdeki uygulamalara benzer şekilde tüm kamu yatırımları öncesinde toplulaştırma yönteminin uygulanmasının sosyal ve idari yönden büyük yarar sağlayacağı, böylece karayolu, demiryolu, sulama, hava alanı gibi bayındırlık projeleri kamulaştırma uygulamalarının bugünkü uygulama yöntemine son verilmesi gerektiği, arazi toplulaştırma ile imar uygulama çalışmalarının, kadastronun yenilenmesini ve güncellenmesini sağlayan çalışmalar olduğu ve yenileme çalışmaları ile eşgüdüm içerisinde yapılabileceği açıktır. 22
Kadastro da Güncelleme, Yenileme ve Sayısallaştırma Çalıştayı Temelde İmar uygulaması, arazi toplulaştırma ve kadastro yenileme çalışmalarının sonucunda kadastro bilgi ve belgeleri yenilenmekte ve güncellenmektedir. Kadastro yenileme çalışmalarının sorumluluğunun TKGM de, 3194/18. madde imar uygulama çalışmalarının sorumluluğunun belediye ve valiliklerde, arazi toplulaştırma çalışmalarının sorumluluğunun ise farklı idarelerde olması nedeniyle birlikte çalışmada zorluklar yaşanabilecektir. Sonuç olarak; toplulaştırma ve 18.madde uygulamaları çalışmalarının kadastro yenileme çalışmalarından ayrı olarak yürütülmesi, TKGM tarafından toplulaştırma ve 18.madde uygulamalarına gerekli desteğin verilmesi için bir çalışma yapılmasının uygun olduğu anlaşılmaktadır. 4. Kadastronun Değer Öğesi ve Türkiye de Gereksinim Kadastro, adil bir vergileme amacı ile oluşturulduğundan, başından itibaren taşınmaz değer öğesini kapsamıştır. Uluslar arası Haritacılar Birliği (FIG) ve bazı uluslararası sözlüklerin kadastro tanımları bu açıdan dikkat çekicidir: Uluslararası Haritacılar Birliği (FIG). Bir kadastronun oluşturulma amacını aşağıdaki gibi göstermektedir: A Cadastre... established for fiscal purposes (e.g. valuation and equitable taxation), legal purposes (land transfers), to assist in the management of land and land use (e.g. for planning and other administrative purposes), and enables sustainable development and environmental protection. 23
TMMOB HARİTA VE KADASTRO MÜHENDİSLERİ ODASI Bir kadastro, vergileme (değerleme ve adil vergileme), hukuki amaçla (arazi piyasası), arazinin ve arazi kullanımının yönetimine yardımcı olma (planlama, ve diğer yönetim amaçları) ve sürdürülebilir gelişmeyi ve çevre korumayı mümkün kılmak amaçları için kurulur. Webster s Revised Unabridged Dictionary: a public register showing the details of ownership and value of land; made for the purpose of taxation. Kadastro, vergileme amacıyla oluşturulan; arazinin mülkiyetinin ve değerinin ayrıntılarını gösteren kamu sicilidir. Wikipedia ansiklopedisi, A cadastre is a comprehensive register of the metes and bounds real property of a country, and commonly includes details of the ownership, the tenure, the precise location, the dimensions, the cultivations if rural and the value of individual parcels of land. Kadastro, bir ülkenin taşınmaz mallarının, genellikle mülkiyetin ve elinde bulundurmanın, kesin konumlarının ve boyutlarının içerdiği ayrıntıların geniş kapsamlı bir sicili, tarımsal arazilerin kültürel bilgileri ve ülke parsellerinin değerini gösteren geniş kapsamlı sicilidir. 24
Kadastro da Güncelleme, Yenileme ve Sayısallaştırma Çalıştayı Şekil 1: 3 Boyutlu Gayrimülk Değerleri Avrupa da kadastro düşüncesinin oluşmasında etkin olduğu gözlenen ve 1715 li yıllarda ilk kadastro çalışmalarının yapıldığı görülen İspanya, 2004 yılında Kadastro Yasasını yeniden düzenlemiştir. 71 maddelik bu 25
TMMOB HARİTA VE KADASTRO MÜHENDİSLERİ ODASI yasanın 11 maddesi taşınmaz değeri (kadastral değer) konusunu düzenlemektedir. Kadastral değer tanımı değer belirleme kriterleri, kadastral değer tanımı, kırsal ve kentsel alanlarda değer belirleme ve güncelleme ilkeleri bu hükümlerde oldukça ayrıntılı biçimde açıklanmaktadır. Şekil 2: Standart Zemin Değerleri 26
Kadastro da Güncelleme, Yenileme ve Sayısallaştırma Çalıştayı Şekil 3: Hannover ve Çevresi Arsa Fiyatları 27
TMMOB HARİTA VE KADASTRO MÜHENDİSLERİ ODASI Türkiye de de 1925 yılında yürürlüğe konulan 658 sayılı Kadastro Kanunu nda: taşınmaz mal vergisinin belirlenmesine yarayacak defter ve belgelerin oluşturulması.. öngörülmüş, ancak uygulamalarda ve daha sonra yürürlüğe konulan yasalarda, değer konusu dikkate alınmamıştır. Türkiye, kendine özgü bir kadastro sistemi oluşturmuştur. Oysa, taşınmazların bir yetkili uzman kurum tarafından değerlemesi yapılmış olsa idi, günümüzde: Mülkiyetin Belirlenmesi İhtilafların Giderilmesi Devlete ve Vatandaşa Ait Taşınmazların envanterinin elde edilmesi Vergi kayıplarının önlenmesi Düzenli kentleşme sağlanması Yatırım ortamının iyileştirilmesi İşleyen bir arazi kayıt sistemi nin oluşturulması e- devlet, mekansal bilgi sistemlerinin altlığının oluşturulması Kamusal hizmetlerinin toprak ve mülkiyetle ilgili yasal altyapısının oluşturulması 28
Kadastro da Güncelleme, Yenileme ve Sayısallaştırma Çalıştayı Ayrıca günümüzde; * 3194 sayılı İmar Yasasının 18 inci maddesi uyarınca yapılan parselasyon planlarının düzenlenmesinde alan esası yerine değer esasına geçilebilmesi, * Türkiye nin gündeminde bulunan Kentsel Dönüşüm Projelerinin sağlıklı, hızlı ve yeni sorunlar, yolsuzluklar, adaletsizlikler yaratmadan kişisel, grupsal rantlara dönüşmeden uygulanabilmesi de kadastronun taşınmaz değer boyutunu üstlenmesi ve izlemesine büyük ölçüde bağlıdır. Bu nedenlerle, Türkiye de taşınmaz değerleme konusu önemli ve ertelemeden yapılması gereken bir çalışmadır. Türkiye de bunun bir kurumun denetiminde yürütülmesi gereklidir. Türkiye genelinde taşınmazlar için yapılacak değerleme çalışmalarında yetkili tek kurum TKGM olmalıdır. Taşınmazın alt ve üst bileşen bilgilerini toplayan bir kurumun yine taşınmazın türev bilgisi sayılabilecek değerlemeyi de gerçekleştirmesi, TAKBİS e aktarması son derece yararlı olacaktır. Tapu ve Kadastro Modernizasyon projesi kapsamında Gayrimenkul Değerleme bileşeni altında bir pilot uygulama 2009 yılında yapılarak ülkemize en uygun Değerleme Sistemi Modeli oluşturulması amaçlanmaktadır. Bu proje sonrasında, Türkiye de taşınmaz değerlemesi için hukuki alt yapı ve yasal çerçeve HKMO nca 2010 yılı içerisinde başta TKGM olmak üzere diğer ilgili kurum ve kuruluşlarında katkılarıyla Kırsal Kentsel Alan Düzenlemesi ve Taşınmaz Değerlemesi konulu bir Kurultay yapılması önerisi çok önemli bir adım olarak görülmüştür. 29
TMMOB HARİTA VE KADASTRO MÜHENDİSLERİ ODASI 22.a ile TKGM ne verilen kadastro yenileme yetkisinin, taşınmaz mal değerlerinin belirlenmesi ve kadastro bilgileri arasına alınması biçiminde verilmiş bir yetki olarak kullanılmasının, kamusal ve toplumsal açıdan büyük yarar sağlayacağı kesindir. Kadastro yenileme çalışmaları sırasında, taşınmaz malların değerlerini belirlemede etken olan faktörlerin de toplanarak sisteme aktarılması, taşınmaz değer değişimlerinin sistemden doğrudan ve güncel olarak yapılmasına imkan vereceği düşünülmektedir. 5. Kadastro Dışı Bırakılmış Alanlar 1987 yılından yürürlüğe konulan 3402 sayılı Kadastro Kanunu ndan önce kırsal alanlarda, özellikle özel mülkiyet konusu kültür arazilerinin bulunduğu alanlarda kadastro çalışmaları yapıldığından, kadastro ya da tapulama dışı alanlar kalmıştır. 1987 yılından sonra yapılan kadastro çalışmalarında böyle alanlar mevcut değildir. Tescil harici bırakılan alanların da, kadastrosunun yapılması gerekli bulunmaktadır. Bunun için de özel sektörden hizmet satın almak ve halihazır durumun tespitini bir an evvel yapmak gerekmektedir. 22/a yönetmeliği ile uygulama alanlarında bu tür tescil dışı kalmış alanların tescilleri sağlanabilecektir. Ancak uygulama yapılmayacak alanlarda da tescil dışı alanların bulunacağı mutlaktır. Bunların da tescillerinin sağlanması 30
Kadastro da Güncelleme, Yenileme ve Sayısallaştırma Çalıştayı yönünde Maliye Bakanlığı ile TKGM arasında protokol yapılarak ihale periyodunun başlatılması, bu alanların arazi planlamasını, korunmasını ve kamu yararına kullanılmasını sağlayacaktır. 6. 2/B Sahalarının Kontrol ve Tescili 1981 yılından önce Orman Kadastro Komisyonlarınca bilim ve fen bakımından orman niteliğini kaybeden yerlerin orman sınırı dışına çıkarılması için hazırlanan haritaların tescili özel sektörden hizmet satın almak suretiyle yaptırılacaktır. Yaklaşık 480 bin hektar 2B alanının %5 düzeyinde Kadastrosu yapılarak tescil işlemleri tamamlanmıştır. Bu konuda TKGM tarafından Orman Genel Müdürlüğü ile birlikte gerekli çalışmalar yapılmış ve TKGM ihale sürecini başlatmıştır. 7. Genel olarak Arazi Bilgi Sistemi Anlayışı e-devlet projelerinin hepsinde de coğrafi boyutun olması kaçınılmaz bir gereklilik olarak ortaya çıkmaktadır. Bu kapsamda, öncelikle coğrafi verilerin, tüm kullanıcı kurumların ihtiyaçlarına yanıt verecek şekilde içerik standartları oluşturulması, coğrafi veri değişim standartları belirlenmesi, kamu kurum ve kuruluşlarının sorumlusu oldukları coğrafi bilgileri ortak altyapı üzerinden kullanıcılara sunabilmelerinin sağlanması amaçlarıyla Ulusal Konumsal Veri Altyapısının bir an evvel hayata geçirilmesi gerekmektedir. Bununla 31
TMMOB HARİTA VE KADASTRO MÜHENDİSLERİ ODASI beraber, Tapu ve Kadastro Bilgi Sisteminin (TAKBİS) hem tapu hem de kadastro ayağıyla çalışır duruma getirilmesi de ülkemiz bilgi toplumu stratejisinin en önemli hedeflerinden biri haline gelmiştir. Ulusal düzeyde mekânsal veri oluşturulması sorumluluğu DPT tarafından Eylem 36, 47 ve 75 kapsamında TKGM ne verilmiş olup proje bazlı çalışmalar devam etmektedir. Türkiye Ulusal Coğrafi Bilgi Sistemi Altyapısının bir an önce oluşturulması gerekmektedir. Bir şemsiye proje olan TUCBS-A ile getirilecek standartlar, idari ve hukuksal yaklaşımlar tüm sektörü olduğu kadar kadastro çalışmalarını da çok yakından ilgilendirmektedir. Kadastro bugün tüm dünyada planlı kalkınma ve çevresel gelişimi sağlamak için yeniden tasarlanmaktadır. Ülkemiz için dünyadaki ve Avrupa ülkelerindeki çağdaş düzeyle uyumlu çok amaçlı bir kadastro sisteminin oluşturulması, arazi kayıt sistemi, tarım bilgi sistemi, coğrafi bilgi sistemi, kent bilgi sistemi, e Devlet çalışmaları açısından da öncelikli ve zorunludur. 5304 sayılı Yasa ile öngörülen Mekansal Bilgi Sisteminin Altyapısını oluşturma görevi nedeniyle de, bir arazi bilgi sistemi olması gereği nedeniyle de, Türkiye Kadastrosu nun yükseklik (kot) bilgilerini de içeren, şimdilik üç boyutlu, bir mekan bilgi sistemine kavuşturulması temel hedef olarak hep ön planda tutulmalıdır. 32
Kadastro da Güncelleme, Yenileme ve Sayısallaştırma Çalıştayı Sonuç itibariyla; tapu kütükleri ve kadastro planlarının Arşivler Genel Müdürlüğüne aktarılacağı, tapu ve kadastroya yönelik her türlü işlemin elektronik ortamda yapılacağı Tapu ve Kadastro Bilgi Sisteminin oluşturulabilmesi nihai hedeftir. Bu hedef doğrultusunda; teknik, yasal ve idari her türlü tedbirin alınmasına bir an önce başlanması ve konunun sektöre açılması hususu da öncelik arz etmektedir. 8. Türkiye Kadastrosu ve FIG Türkiye, kendi kadastrosunu geliştirme çabalarını bilimsel ve teknik gelişmelere paralel olarak sürdürmelidir. Yeni modelini belirlemede Uluslararası Haritacılar Birliği (FIG) Avrupa ve gelişmiş ülkelerin çalışmalarından da yararlanmalıdır. Uluslararası Haritacılar Birliği (FIG), uluslararası bakış açılarıyla, sosyal ve ekonomik gelişme kapsamında, kadastroyu bir arazi bilgi sistemi olarak tanımlayarak öneminin altını çizmekte ve kadastronun oluşturulması ve yaşatılabilmesinde en önemli rolün haritacılar tarafından yerine getirileceğini onaylamaktadır. Bu ifade, ülkelere tek tanımlı bir kadastro önermemekte ancak, kadastronun oluşturulması ve yönetiminde seçeneklerin türlerini vermektedir. 33
TMMOB HARİTA VE KADASTRO MÜHENDİSLERİ ODASI 1. Taşınmaz maliklerinin tanımlanması, 2. Taşınmaz üzerindeki haklar, süreleri ve sorumluluklar hakkındaki bilgileri 3. Yeri, boyutları, değeri vb. gibi parsel bilgilerini sağlar. Kadastro 2014 aşağıdaki trendleri ortaya çıkarmıştır Farklı arazi yönetim sistemlerinin otomasyonu ve birbirine bağlantısı (ABS) Yeni arazi yönetimi yasası Farklı arazi yönetimi kurumlarının entegrasyonu Özel sektörün daha çok yer aldığı bir model Sayısal kadastro. Türkiye kadastrosunun da gerek Avrupa daki gelişmiş ülkeler ve gerekse FIG kadastro yaklaşımıyla birlikte uluslararası gelişim çizgisinin değerlendirilerek yeniden yapılandırılması gerekmektedir. 34
Kadastro da Güncelleme, Yenileme ve Sayısallaştırma Çalıştayı Kadastral faaliyetlerin amacı, arazi yönetimi, arazi kurumu, taşınmaz mal vergilendirmesi yoluyla kamu hizmetlerinin etkin ve güvenli bir şekilde verilmesini geliştirmek yanında özel projeler kapsamında belirli bir veri kaynağından gelen verilerin makine dilinde okunup yazılmasını (elektronik veri değişimini) de sağlamaktır. 9. Yeniden yapılanma Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğünün yukarıda özetlenen konuları karşılayabilmesi ve yerine getirebilmesi için idari ve mali bakımdan özerk bir yapıya dönüştürülebilmesi için yeniden yapılanma ihtiyacı her zamankinden daha fazla hissedilmeye başlanmıştır. Bu konuda gerekli çalışmalara başlanması, konunun mesleki kamuoyu ile paylaşılabilmesi konusunda HKMO ile beraber bir çalıştay düzenlenmesi ihtiyaç olarak değerlendirilmektedir. 10. Genel değerlendirme ve öneriler Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğünün son 5 yıl içinde çok ciddi çalışmalar yaparak büyük projeler yürüttüğü, Özel sektörden de hizmet satın almak suretiyle Türkiye Kadastrosunun kadastro yapımı açısından sorunlu olan birimler haricinde tamamlanma aşamasına geldiği, 35
TMMOB HARİTA VE KADASTRO MÜHENDİSLERİ ODASI İhaleli kadastro çalışmaları esnasında ilk yıllarda İdareden ve yükleniciden kaynaklanan problemlerin olduğu, (yüklenicinin nitelikli eleman temini ve idarenin personel ihtiyacı) Gelinen nokta itibariyle Türkiye genelinde yaklaşık 12.000 birimde (mahalle köy) ihaleli kadastro çalışmaları yapıldığı ve 12.000.000 parsel üretildiği, TKGM tarafından Kadastro Kanununda yapılan değişiklikle birlikte yenileme (3402/ 22-a uygulaması) çalışmalarının başlatıldığı, 3402/22.a uyarınca yapılacak Yenileme programlarının, Kırsal Alanda Arazi Toplulaştırması (AT) ve Kentsel Alanda imar uygulaması (3194/18. madde uygulaması) çalışmaları dikkate alınarak yapılması ve TKGM nün arazi toplulaştırma çalışmaları için yetkili idare, kurum ve kuruluşlara imar uygulamaları için belediyelere ve ilgili idarelere bilgi desteği sağlaması, ancak bu kurumların da, ürettiği bilgileri (ve varsa üretilmesi gereken yeni bilgiler ) TKGM ile paylaşmaları, Kadastro yenilemede iş adımlarının ve birim fiyatların belirlenmesi, yaklaşık maliyetlerin hesaplanmasında titiz davranılması gerektiği, hizmetin gerçekleştirileceği yerin konumunun, iş yoğunluğunun ve işin gerçekleştirilebilme kriterlerinin yaklaşık maliyet hesabında göz önünde bulundurulması gerektiği, 36
Kadastro da Güncelleme, Yenileme ve Sayısallaştırma Çalıştayı Kadastro yenileme işleri ihale dokümanları hazırlığı aşamasında, teknik şartnamede anahtar personelin nitelikli olması iş kalitesinin yüksek olması için gerekli şartların ve iş deneyimlerinin istenmesi, Kadastro işlerinin yapımla ilgili hizmet kapsamında değerlendirilmesinin sektör açısından yararlı olacağı ve harita ve kadastro mühendislerinin son 15 yıldaki iş deneyimlerinin geçerli olmasının sağlanacağı, İhalelerde yer alacak özel sektör çalışanlarının, hizmet maliyeti üzerinden yüksek kırımlar yapmaması için meslek etiği içerisinde hareket etmeleri gerektiğine, HKMO nun meslek camiası adına bu konunun takipçisi olması, Kadastro dışı bırakılmış alanların korunması, toplum ve kamu yararına kullanılması amacıyla ölçülmesi ve tescili, Tapu ve Kadastro Modernizasyon Projesi kapsamında Taşınmaz Değerleme sisteminin geliştirilmesi, Kamu ve toplum yararının kişi haklarının korunması amacıyla, kadastro yenileme işlemleri ile birlikte taşınmaz değerlemesinin TKGM nün yetki ve sorumluluğunda yapılması için DPT ile gerekli görüşmelerin yapılması, konunun TKGM, HKMO tarafından özenle izlenmesi, kendi üstlerine düşen bilimsel teknik görevlerin geciktirilmeden yapılması, 37
TMMOB HARİTA VE KADASTRO MÜHENDİSLERİ ODASI Taşınmaz değerlemesi çalışmalarını ve uygulamalarını ortaya koyacak bir taşınmaz değerleme, kırsal kentsel alan düzenleme kurultayı yapılması, TKGM nün Ulusal Coğrafi Veri Altyapısı oluşturma çalışmalarını hızlandırması, 2/B sahalarının tescili ve ölçülmesi arazi koruma kullanma planlarının yapılmasını sağlayacak biçimde haritalarının yapılmasının sağlanması, Hizmet alımı ile gerçekleştirilen kadastro çalışmalarında TKGM nce yüklenici sicillerinin tutulması, anahtar personelin ve yapılan işin yeterince denetlenebilmesi için gerekli personel istihdamının yapılması, Nitelikli üretim, nitelikli iş gücü ve mesleki kalkınma adına Özel Sektöre kadastro yenilemesi mevzuat ve etik kuralları kapsayan eğitim ve bilgilendirme amaçlı bölgesel toplantıların HKMO tarafından düzenlenmesi ve bu eğitimlere TKGM nin destek vermesi, görüş ve önerileri öne çıkmıştır. 38
Kadastro da Güncelleme, Yenileme ve Sayısallaştırma Çalıştayı KADASTRO ÇALIŞTAYI ÇAĞRILI KATILIMCI LİSTESİ * 1 ALİ FAHRİ ÖZTEN HKMO BAŞKANI 2 PROF. HÜSEYİN ERKAN HKMO KADASTRO KOMİSYONU BAŞKANI 3 HÜSEYİN ÜLKÜ HKMO KIRSAL VE KENTSEL ALAN DÜZENLEMESİ KOM. BAŞKANI 4 PROF. DR. AHMET AÇLAR HKMO TAŞINMAZ DEĞERLEME KOMİSYONU BAŞKANI ( KATILAMADI ) 5 DOÇ.DR. ÇETİN CÖMERT HKMO CBS KOMİSYONU BAŞKANI 6 NİHAT ŞAHİN TKGM GENEL MÜDÜR YARDIMCISI / HKMO KADASTRO KOM. ÜYESİ 7 SEDAT BAKICI TKGM GEO. FOT. DAİRE BAŞKANI 8 DAVUT GÜNEY TKGM KADASTRO DAİRE BAŞKANI 9 YENER KARATAŞ TKGM İÇ DENETİM BİRİMİ BAŞKANI 10 YUSUF MEŞHUR TKGM FEN DAİRE BAŞKANI 11 HÜSEYİN KAVLAK TKGM TEFTİŞ KURULU BAŞKANI / HKMO KADASTRO KOM. ÜYESİ 12 NİHAT ERDOĞAN TKGM ŞUBE MÜDÜRÜ 13 NUR BAKİ ÜNSÜR TKGM ŞUBE MÜDÜRÜ 14 ÖMER SALGIN TKGM 15 F.YAŞAR ÇETİNTAŞ HKMO II. BAŞKAN 16 ERTUĞRUL CANDAŞ HKMO GENEL SEKRETER 17 UFUK SERDAR İNCİ HKMO ÖRGÜTLENME SEKRETERİ 18 TİMUR BİLİNÇ BATUR HKMO YÖNETİM KURULU ÜYESİ 39
TMMOB HARİTA VE KADASTRO MÜHENDİSLERİ ODASI 19 MUSTAFA ERDOĞAN HKMO YEDEK YÖNETİM KURULU ÜYESİ 20 ATAKAN SERT HKMO ANKARA ŞUBE II. BAŞKANI 21 ZEYNEL ABİDİN ÖZTÜRK HKMO 22 GÖKHAN DOĞRU HKMO KIRSAL VE KENTSEL ALAN DÜZENLEMESİ KOMİSYONU ÜYESİ 23 RECAİ BİLGİN ÖZEL SEKTÖR 24 MUHİTTİN İPEK ÖZEL SEKTÖR / HKMO ULUSLARARASI İLİŞKİLER KOMİSYONU 25 ZAFER KAYA ÖZEL SEKTÖR 26 ORHAN ERCAN ÖZEL SEKTÖR / HKMO KADASTRO KOMİSYONU ÜYESİ / COĞRAFİ BİLGİ SİSTEMLERİ KOMİSYONU ÜYESİ 27 A.HAKAN AYBER ÇANKAYA KADASTRO MÜDÜRÜ 28 HASAN TAHSİN BOSTANCI HKMO CBS KOMİSYONU ÜYESİ 29 YRD.DOÇ.DR. ALİ ERDİ HKMO KADASTRO KOMİSYONU ÜYESİ 30 DİLEK TEZEL HKMO KIRSAL VE KENTSEL ALAN DÜZENLEMESİ KOMİSYONU ÜYESİ * Kadastro Çalıştayına; HKMO Sürekli Bilimsel Teknik Komisyonlarından, Kadastro Komisyonu, CBS Komisyonu, Kırsal ve Kentsel Alan Düzenlemesi Komisyonu, Taşınmaz Değerleme Komisyonu, Kadastro Kongresi 2008 Yürütme Kurulu ile Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü davet edilmiştir. 40