EKONOMİK VE SEKTÖREL GELİŞMELER VE BEKLENTİLER 27 2019
İNŞAAT SEKTÖRÜ - EKONOMİK BÜYÜME KARŞILAŞTIRMA 25 20 18,8 15 12,8 11,5 10 5 4,2 4,6 2,5 4,2 2,8 3,2 5,15,3 5,15,3 8,0 7,3 7,4 6,5 1,5 5,3 1,8 0-5 2016 Q1 2016 Q2 2016 Q3 2016 Q4 2017 Q1 2017 Q2 2017 Q3 2017 Q4 2018 Q1 2018 Q2 2018 Q3 2018 Q4 2019 Q1-0,8-3,0-2,6-5,6-10 -15-8,7-10,9 2
40,0 İNŞAAT HARCAMALARI 2019 YILI BİRİNCİ ÇEYREK BÜYÜME YÜZDE 30,0 27,0 29,6 20,0 10,0 2,3 0,0 İnşaat Harcamaları Nominal Büyüme İnşaat Maliyetleri Artışı Üretici Fiyat Endeksi İnşaat Harcamaları Reel Büyüme 1 İnşaat Harcamaları Reel Büyüme 2-10,0-20,0-30,0-24,5-27,2-40,0 3
İNŞAAT SEKTÖRÜ KENDİNE ÖZEL SORUNLARI VAR 1 FİNANSAL SIKINTI MÜTEAHHİTLERİN MALİ YAPISI BOZULDU 2 TALEP SIKINTISI ARZ/TALEP İLE FİYAT DENGESİ BOZULDU, YÜKSEK FAİZLER 3 NAKİT SIKINTISI SATIŞLAR SERT DÜŞTÜ/BANKA KREDİLERİ KESİLDİ 4 ÖDEME SIKINTILARI MÜTEAHHİTLERİN YÜKSEK DÖVİZ KREDİ BORÇLARI PİYASA ÖDEMELERİ 4
İNŞAAT SEKTÖRÜ KENDİNE ÖZEL SORUNLARI VAR Kısıtlayan Faktör Yoktur Talep Yetersizliği Hava Şartları İşgücü Eksikliği Malzeme Ve Ekipman Eksikliği Finansman Sorunları 2016 01 50,9 20,9 22,1 3,5 1,1 19,6 06 61,3 21,5 4,6 3,3 1,5 20,5 12 50,2 24,4 16,0 2,5 1,3 25,5 2017 01 44,7 25,1 24,2 4,2 1,7 31,6 06 55,8 23,7 4,6 5,4 3,3 26,2 12 51,5 23,9 9,5 4,0 3,4 31,4 2018 01 51,0 18,6 13,1 5,0 3,0 28,6 06 12 44,5 29,5 3,9 3,7 3,8 38,6 29,5 37,1 10,2 2,1 5,0 53,3 2019 1 24,7 39,6 11,7 2,6 4,8 60,2 2 25,6 42,8 18,0 3,6 4,1 54,8 3 29,0 40,5 11,7 2,5 3,4 52,7 4 27,8 44,0 10,3 2,8 4,1 54,8 5 27,8 46,5 5,8 4,2 5,5 54,4 6 28,2 46,3 1,9 3,1 3,6 53,2 KAYNAK: TÜİK; İNŞAAT SEKTÖRÜ GÜVEN ENDEKSİ 5
2014 2015 2016 2017 2018 2019 İNŞAAT SEKTÖRÜ MEVCUT İŞLER SEVİYESİ 110,0 100,0 90,0 80,0 70,0 60,0 50,0 40,0 KAYNAK: TÜİK; İNŞAAT SEKTÖRÜ GÜVEN ENDEKSİ 6
2014 2015 2016 2017 2018 2019 İNŞAAT SEKTÖRÜ ALINAN YENİ İŞ SİPARİŞLERİ 80,0 75,0 70,0 65,0 60,0 55,0 50,0 45,0 40,0 35,0 30,0 KAYNAK: TÜİK; İNŞAAT SEKTÖRÜ GÜVEN ENDEKSİ 7
106,6 113,8 142,1 144,0 140,6 143,7 140,7 144,0 145,0 146,6 139,9 141,3 137,1 135,0 141,3 140,3 139,7 145,6 2013 2014 2015 2016 2017 2018 153,4 149,2 159,4 155,6 154,3 165,3 164,1 160,6 170,0 178,8 175,2 175,1 177,2 183,1 İNŞAAT MALZEMELERİ YURTİÇİ SATIŞLAR 190 180 170 YURTİÇİ SATIŞ ENDEKSİ 2013=100 168,0 164,8 170,8 172,6 171,5 178,2 173,4 181,3185,4 160 150 143,7 151,7156,6 145,7 152,4 147,7 152,4 145,1 154,2 158,1 140 130 120 110 109,3 114,2 113,8 115,8 122,7 126,2 128,8 127,3 122,7 125,1 128,4 128,6 130,8 129,8 125,2 125,2 131,4 137,6 100 8
İNŞAAT MALZEMELERİ ALINAN YURTİÇİ SİPARİŞLER 105,6 104,4 103,2 101,6 102,5 102,1 101,5 100,8 100,2 101,5 101,5 103,9 105,0 105,1 101,9 100,7 100,4 103,6 94,9 101,1 104,0106,3 2013 2014 2015 2016 2017 2018 72,1 70,0 68,5 68,3 67,3 65,8 75,9 80,3 84,8 89,4 95,1 99,3 99,3 97,4 97,6 98,2 106,9 105,9 104,7 104,6 104,6 102,0 106,7 108,4 108,8 108,5 107,9 106,0 104,2 103,4 104,8 105,1 104,4 101,2 115,0 ÖNÜMÜZDEKİ ÜÇ AYA İLİŞKİN ALINAN YURTİÇİ SİPARİŞLER ENDEKSİ 2013=100 110,0 105,0 100,0 95,0 98,9 99,4 98,3 96,7 96,2 98,2 102,8 92,1 91,0 93,5 96,8 100,8 104,8 90,0 85,0 80,0 75,0 70,0 65,0 9
İNŞAAT MALZEMELERİ SANAYİ ÜRETİM GELİŞMELERİ - 2019/ - 2018 Soğutma ve Havalandırma Donanımlarının İmalatı 1,0 Düz Cam İmalatı -6,4 Kilit ve Menteşe İmalatı -9,7 Taş ve Mermerin Kesilmesi, Şekil Verilmesi, Bitirilmesi -12,4 Seramik Sıhhi Ürünlerin İmalatı -13,3 Diğer musluk ve valf/vana imalatı -13,6 Metal Yapı ve Yapı Parçaları İmalatı -15,2 Plastik İnşaat Malzemesi İmalatı -16,5 Ana Demir ve Çelik Ürünleri İmalatı (İnşaat Demiri vb) -17,7 Çimento İmalatı -19,4 Boya, vernik ve benzeri kaplayıcı maddeler ile macun İmalatı -20,0 Seramik Karo ve Kaldırım Taşları İmalatı -20,8 Elektrikli Aydınlatma Ekiplerinin İmalatı -21,7 Diğer Bina Doğramacılığı ve Marangozluk Ürünlerinin İmalatı -23,2 İnşaat Amaçlı Beton Ürünlerin İmalatı -24,8 Metalden Kapı ve Pencere İmalatı -25,9 Kabloların İmalatı -27,0 Çelikten Tüpler, Borular, İçi Boş Profiller Bağlantı Parça İmalatı -29,6 Birleştirilmiş Parke Yer Döşemelerinin İmalatı -34,1 Merkezi Isıtma Radyatörleri (Elektrikli Radyatörler Hariç), Sıcak Su Kazan İmalatı -35,3 Fırınlanmış Kilden Tuğla, Karo ve İnşaat Malzemeleri İmalatı -46,1 Hazır Beton İmalatı -47,6 İNŞAAT MALZEMELERİ -21,6 10
İNŞAAT MALZEMELERİ İHRACATI (Milyon Dolar) 2018 2019 İNŞAAT MALZEMELERİ - - MERMER BLOK 262,2 224,3-14,5 ALÇI 15,2 21,2 39,7 ÇİMENTO 190,6 293,0 53,7 BOYA VERNİK 64,5 60,2-6,7 YAPISAL KİMYA 154,5 142,9-7,5 PLASTİKTEN MALZEMELER 306,5 321,4 4,9 AĞAÇ MALZEMELER 174,7 172,2-1,5 AHŞAP MUTFAK BANYO MOBİLYASI 12,6 18,0 42,8 İŞLENMİŞ TAŞLAR 311,9 303,0-2,9 ALÇI ÇİMENTO BETON EŞYA 45,6 65,2 43,1 SERAMİK KAPLAMA 199,4 201,7 1,2 SERAMİK SAĞLIK GEREÇLERİ 86,5 89,7 3,7 DÜZ CAM YALITIM CAMI 99,2 119,1 20,1 DEMİR ÇELİK ÇUBUK PROFİL 1.814,2 1.521,2-16,2 DEMİR ÇELİK BORU 515,1 498,5-3,2 DEMİR ÇELİK İNŞAAT AKSAMI 359,9 427,0 18,6 DEMİR ÇELİK DİKENLİ TEL ÇİT 2,5 3,0 21,0 DEMİR ÇELİK TEL ÖRGÜ KAFES AĞ IZGARA 18,7 19,5 4,5 DEMİR ÇELİK VİDA CİVATA SOMUN 179,8 175,7-2,3 DEMİR ÇELİK RADYATÖR 141,1 128,2-9,2 DEMİR ÇELİK SAĞLIK GEREÇLERİ 20,4 22,6 10,7 ALÜMİNYUM İNŞAAT MALZEMELERİ VE AKSAMI 537,2 589,4 9,7 KİLİTLER VE DONANIM EŞYASI 147,8 144,1-2,5 ISITMA VE SOĞUTMA CİHAZLARI 207,8 208,7 0,4 ASANSÖR YÜRÜYEN MERDİVEN APRON KÖRÜĞÜ 25,1 31,4 24,9 MUSLUK VE VANALAR 112,1 127,9 14,1 ELEKTRİK MALZEMELERİ 165,9 165,6-0,2 YALITIMLI KABLOLAR 528,9 477,7-9,7 SAYAÇLAR 14,3 17,6 23,4 AYDINLATMA CİHAZLARI 76,6 72,7-5,2 PREFABRİK YAPILAR 70,4 50,1-28,9 YALITIM 52,5 51,0-2,9 İNŞAAT MALZEMELERİ 6.923,0 6.774,5-2,1 DEĞİŞİM % 11
İNŞAAT SEKTÖRÜNDE GELİŞMELER İNŞAAT VE GAYRİMENKUL SEKTÖRÜNÜN KREDİ STOKU DÖNEM İNŞAAT SEKTÖRÜ TİCARİ KREDİLER MİLYON TL İNŞAAT SEKTÖRÜ YURTDIŞI KREDİLER MİLYON DOLAR GAYRİMENKUL SEKTÖRÜ TİCARİ KREDİLER MİLYON TL GAYRİMENKUL SEKTÖRÜ YURTDIŞI KREDİLER MİLYON DOLAR 2012 59.030 5.415 29.855 5.231 2013 85.090 5.832 40.244 5.474 2014 103.113 7.213 58.115 5.280 2015 139.226 10.289 83.952 4.949 2016 157.173 13.155 87.960 5.490 2017 206.343 16.159 118.195 5.578 2018 245.028 20.635 148.807 6.048 2019 265.027 21.046 165.145 5.986 12
İNŞAAT SEKTÖRÜNDE GELİŞMELER İNŞAAT VE GAYRİMENKUL SEKTÖRÜNÜN DÖVİZ CİNSİ KREDİ STOKU 2018 SEKTÖRLER YURTİÇİ DÖVİZ KREDİLERİ MİLYAR DOLAR YURTDIŞI DÖVİZ KREDİLERİ MİLYAR DOLAR TOPLAM DÖVİZ KREDİLERİ MİLYAR DOLAR İNŞAAT 22,52 20,64 43,16 GAYRİMENKUL GELİŞTİRME 7,80 6,05 13,85 TOPLAM 30,32 26,69 57,01 REEL SEKTÖR TOPLAM 175,09 116,39 291,48 PAY % 17,3 22,9 19,6 13
BANKALARDA KÖTÜ KREDİLER İÇİN FON KURULUŞU 1 ENERJİ SEKTÖRÜNDE 13,0 MİLYAR DOLARLIK KÖTÜ KREDİLER İÇİN 5 BANKA BİR ARAYA GELDİ 2 İNŞAAT SEKTÖRÜNDEKİ KÖTÜ KREDİLER İÇİN BANKALAR BİR ARAYA GELEMİYOR 3 MÜTEAHHİT FİRMALARIN BİLANÇOLARI SAĞLIKLI DEĞİL 4 YILLARA SAİR İŞLER NEDENİYLE NAKİT AKIŞLARI VE KARLILIKLARI BELİRSİZ 5 SENETLİ SATIŞLAR İLE TÜM VARLIKLAR KREDİ İÇİN KULLANILMIŞ 6 YENİ TEMİNATLAR İÇİN YENİ-TEMİZ VARLIK ÇOK AZ 7 TEKNİK OLARAK ÇOK SAYIDA FİRMA MALİ OLARAK SÜRDÜRÜLEBİLİR DEĞİL 8 BANKALARIN UZLAŞMASI OLDUKÇA ZOR GÖRÜNÜYOR 9 KAMU KURTARMA-İFLAS-KONSOLİDASYON PROGRAMI UYGULAMALI 10 YURTDIŞINDAN PROJELER İÇİN ALINAN DÖVİZ KREDİLERİ AYRI BİR SORUN 14
İNŞAAT SEKTÖRÜNDE ÖZEL YENİ PROGRAM İHTİYACI 3 YILLIK ALANLAR TALEP İÇİN ÖNERİLER PLANLI KENTSEL DÖNÜŞÜM (İSTANBUL) YURTİÇİ /YURTDIŞI FONLAR YENİLEME YATIRIMLARI İÇİN ASGARİ STANDARTLAR VE FONLAR NAKİT AKIŞI KAMU ALACAKLARININ ÖDENMESİ KDV ALACAKLARININ ÖDENMESİ MÜTEAHHİTLER KAMU ARACILIĞI İLE KONSOLİDASYON BANKA KREDİLERİ KAMU ARACILIĞI İLE YENİDEN YAPILANDIRMA FİNANSMAN KONUT FİNANSMAN SİSTEMİNİN KURULMASI 15
TÜRKİYE EKONOMİSİ İÇİN 2 SENARYO EKONOMİK SENARYOLAR OLASILIK % SONUÇ 1 YENİ EKONOMİ PROGRAMI SÜRDÜRÜLECEK VE REEL KESİM İLE BANKALARA DESTEKLER VERİLECEK 50 UZUN SÜRELİ DURGUNLUK/YAVAŞ BÜYÜME 2 DIŞSAL ŞOKLAR YAŞANACAK VEYA ŞİRKETLERİN KREDİ VE BORÇ ÖDEME SIKINTILARI DERİNLEŞECEK VE BANKACILIK SEKTÖRÜNE BULAŞACAK 50 DİBE VURACAĞIZ, YENİ BİR PROGRAM VE DIŞ KAYNAK GİRİŞİ OLACAK 16
SERGÜL SOKAK, SARAL SİTESİ C.BLOK D.10 GAYRETTEPE-BEŞİKTAŞ İSTANBUL TEL 0212 352 87 95 www. e s d h. com. tr