Microsoft Exchange 2007 Sistem Yönetimi Kurs Kitabı: Temel Bilgiler Planlama, Kurulum, Geçiş Stratejileri Yönetim Konuları ve Uygulamaları Yönetim Araçları, PowerShell İzleme ve Sorun Giderme Terimler, Gözden Geçirme Soruları, Dizin Ayrıca; Technology Specialist (TS) sertifika sınavına hazırlık İngilizce Örnek Sorular. Türkçeleri ve Yanıtları. FARUK ÇUBUKÇU MCT, MCSE, MCDBA, MCSD, CTT, CCNA İZMİR - 2008
2 İÇİNDEKİLER... Ünite 1: Microsoft Exchange Server ve Exchange 2007'ye Giriş Ünite 2: Network Alt Yapısı ve Rollerin Planlanması Ünite 3: Kurulum (Installation) ve Upgrade Ünite 4: Yönetim Araçları ve Temel Yönetim İşlemleri Ünite 5: PowerShell ve EMS ile Temel Yönetim İşlemleri Araçlar Ünite 6: Alıcıların (Recipients) Yönetimi Ünite 7: Mailbox ve Public Folder Database Dosyalarının Yönetimi Ünite 8: Transport Mimarisi ve Transport Kuralları Ünite 9: Client Erişim Teknikleri Ünite 10: Yedekleme ve Kurtarma (Backup ve Recovery) Ünite 11: İzleme (Monitoring)
3 Ünite 4: Yönetim Araçları ve Temel Yönetim İşlemleri Konu 1: Yeni Yönetim Modeli Konu 2: Yönetim Araçları Konu 3: Exchange Management Console Konu 4: Exchange Management Console-Organization Configuration Konu 5: Yönetim Yetkileri (Administrative Roles) Konu 6: Yetkili Domainler (Accepted Domains) Konu 7: Email Adresi Oluşturma Politikaları Konu 8: Exchange Management Console - Server Configuration Konu 9: Exchange Management Console-Recipient Configuration Konu 10: Exchange 2007 Servislerini Yönetmek Konu 11: Outlook 2007 Konfigürasyonu Konu 12: Autodiscover Özelliği Terimler Gözden Geçirme Sınav Hazırlık Soruları Uygulamalar Ünitenin amaçları: Microsoft Exchange Server ın amaçlarını ve özelliklerini açıklamak. Microsoft Exchange Server 2007 ün temel yönetim araçlarını kullanmak. Temel yönetim işlemlerini yerine getirmek.
4 Konu 1: Yeni Yönetim Modeli Şekil 4.1: Exchange 2007 nin yeni yönetim modeli.» Exchange 2007 için yeni bir yönetim arabirimi geliştirilmiştir. Yeni arabirim grafiksel ve komut satırından yönetime izin veren bir sistemle geliştirilmeye çalışılmıştır. İki yönetim aracı: Exchange Management Shell Exchange Management Console Exchange 2007'den önceki Exchange sürümleri yönetim araçları bakımından sınırlıydı. Exchange den çok Active Directory araçları kullanılıyordu diyelim. Programlama arabirimi olarak da Active Directory Services Interface (ADSI), Collaborative Data Objects (CDOs), CDO for Exchange, CDO for Exchange Management, Exchange Windows Management Instrumentation (WMI) gibi programlama bileşenleri kullanılmaktaydı. Exchange 2007 için tek bir yönetim aracı anlayışı geliştirilmiş. Biri grafik (GUI), diğeri komut satırı olmak üzere iki araç sağlanmıştır. Yeni yönetim arabirimi Exchange Server ın tüm nesnelerini; Active Directory nesneleri, Registry ayarları, dosya sistemi, IIS bileşenleri ve Windows servisleri gibi bileşenleri yönetmeyi sağlar. İki yeni yönetim aracı: Exchange Management Console (EMC) Exchange Management Shell (EMS) Yönetim işlemleri Exchange Management API bileşenleri aracılığıyla yerine getirilir. Bu görevlere Windows PowerShell tabanlı Exchange Management Shell (EMS) ya da grafik arabirimine sahip Exchange Management Console (EMC) ile ulaşılır. EMC konsolu EMS görevlerini WinForms ve PowerShell sağlayıcıları aracılığıyla kullanır. Bu görevlerin çoğu genellikle.net sınıfları (class) ile sağlanır (46).
5 Konu 2: Yönetim Araçları Şekil 4.2: Exchange Management Console.» Exchange Management Console Exchange Management Console, Exchange 2007'nin ana yönetim aracıdır. Microsoft Management Console (MMC) 3.0 üzerine kurulu bir konsol olan EMC, bütün yönetim işlemlerinin tek bir yerden yapılmasını (yönetilmesini) sağlar. EMC ile bütün Exchange server'lar, mailbox'lar, recipients ve diğer bileşenler yönetilir.» Exchange Management Shell Exchange Management Shell yeni bir komut satırı aracıdır. Sistem yönetiminin komut satırından; komutlar ve script dilleriyle yapılmasını sağlar. Exchange Management Shell ile Exchange 2007 yönetimindeki her türlü işlem, ayrıca Exchange Management Console ile yapılamayan bazı işlemler yerine getirilir.» Bu konsollar, EMC ve EMS olarak kısa adlarıyla da kullanılıyor. Exchange Server da yönetim işlemleri yönetim araçları ve konsolları aracılığıyla yapılmaktadır. Exchange 2007 ile birlikte özellikle bütün görevler tek bir grafik yönetim aracı ile yapılabilir hale gelmiştir. Grafik aracın yanı sıra yine bütün işlemlerin kolayca yapılabileceği ve çeşitli scripting yetenekleri olan PowerShell ortamı da vardır. Exchange Management Console Exchange Management Console, Exchange 2007'nin ana yönetim aracıdır. Microsoft Management Console (MMC) 3.0 üzerine kurulu bir konsoldur. Bütün yönetim işlemlerinin tek bir yerden yapılmasını sağlar. Exchange Management Shell Exchange Management Shell yeni bir komut satırı aracıdır. Windows PowerShell tabanlı bir yönetim arabirimi olan Exchange Management Shell, işlemlerin komut satırından; komutlar ve scriptlerle yapılmasını sağlar. Exchange Management Shell için Bakınız: Ünite 5: PowerShell ve Temel Yönetim İşlemleri. Exchange Management Console İçinde Yer Alan Araçlar (Toolbox) Exchange Management Console içinde çok sayıda araç ve bölüm yer almaktadır. Bu araçları ya da bölümleri belli kategorilere ayırmak söz konusudur: Configuration And Management Tools (Konfigürasyon ve Yönetim Araçları) Disaster recovery tools (Kurtarma araçları) Mail flow tools (Mail izleme araçları) Performance tools (Performans araçları) Araçlar: Best Practices Analyzer Exchange organizasyonunun sağlıklı çalıştığını kontrol eder. Database Recovery Management Server ın geri yüklenmesini sağlar (00).
6» ExTRA, Exchange Troubleshooting Assistant (ExTRA) Exchange Management Console da Toolbox tan ilgili bölümlere geçtikçe kullanılan ekranlar. Database Troubleshooter Veritabanı sorunlarının giderilmesini sağlar. Mail Flow Troubleshooter Maillerin akışı ile ilgili sorunların teşhisi ve giderilmesini sağlar. Message Tracking Mesajların izlenmesini sağlar. Queue Viewer Mesaj kuyruklarının ve mesaj akışının izlenmesini sağlar. Performance Monitor Sistem performansının grafiksel olarak izlenmesini sağlar. Ayrıca performans logları ve alert lerinin oluşturulmasını sağlar. Performance Troubleshooter Performansa ilişkin sorunların giderilmesini sağlar. NOT: ExTRA, Exchange Troubleshooting Assistant (ExTRA) Exchange Management Console da Toolbox tan ilgili bölümlere geçtikçe kullanılan ekranlar. Diğer yönetim araçları: Exchange 2007 nin yönetiminde Exchange dışında araçlar da kullanılır. Bu araçlardan bazıları şunlardır: DİKKAT: Bu kitap Faruk Çubukçu tarafından yazılmıştır. Yayım ve dağıtım hakkı Faruk Çubukçu ya aittir. T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı, Fikir ve Sanat Eserleri ilgili yasalarıyla; eser, yazarın izni olmadan elektronik, mekanik, fotokopi, kayıt cihazı vb sistemler kullanılarak kısmen ya da tamamen kopyalanamaz. COPYRIGHT (c) 2003 FARUK ÇUBUKÇU. Faruk Çubukçu, Tel: 232-4830050, faruk@farukcubukcu.com. Active Directory Cleanup Wizard Aynı kullanıcıya ait birden çok hesabın tanımlanmasını ve birleştirilmesini sağlar. Configure Your Server Servislerin yönetimini ve genel konfigürasyon işlemlerinde kullanılır. Event Viewer Olayların (events) izlenmesini sağlar (63).
7 Konu 3: Exchange Management Console Şekil 4.3: Exchange Management Console Konsol ağacı içinde yer alan bölümler.» Exchange Server 2007 yönetim araçları: Exchange Management Console (EMC) Exchange Management Shell (EMS) vardır.» Genel konfigürasyon işlemleri bütün yönetim işlemleri Exchange Management Console ile yapılabilir. Shell ortamı ise deneyimli sistem yöneticisine pratik çözümler sağlayabilir. Günlük işlemleri bir seferlik ya da toplu olarak yazılan scriptlerle yapılmasını sağlayabilir. Exchange 2007'nin yönetiminde daha kolay kullanımı olan yeni bir konsol geliştirilmiştir. Konsolda nesneleri ve üzerinde yapılabilecek işlemleri görmek mümkündür. Exchange Server 2000 ve 2003'ün yönetiminde System Management konsolu ve Active Directory araçları kullanılıyordu. Exchange 2007'de bütün yönetim işleri Exchange Management Console (EMC) ile yapılabilmektedir. Grafik arabirime sahip olan EMC'nin yaptıklarını komut satırından ve özel komutlarla yerine getirmek için ayrıca Exchange Management Shell (EMS) vardır. Exchange Management Console'un görsel olarak ana kısımları şunlardır: Tree Work pane Results pane Actions pane Tree Tree kısmının amacı Exchange 2007 bileşenleri üzerinde hareket etmeyi (navigasyon) sağlar. Tree bölümünde belli kısımlar yer alır: Results Pane Bu kısımda ise Tree kısmında seçilen nesneye göre detaylar listelenir. Bu bölümdeki görünüm genellikle de filtrelenir. Work Pane Bu kısımda yine seçilen nesnelere ilişkin olası özellikleri konfigüre etmeyi sağlar. Actions Pane Actions kısmında ise yine seçilen nesnelere göre dinamik olarak değişen işlemler listelenir. Örneğin nesnelerin özellikleri görmek için Properties seçeneği, New (Yeni), Delete (Silmek) işlem seçenekleri (95).
8» ExTRA, Exchange Troubleshooting Assistant (ExTRA) Exchange Management Console da Toolbox tan ilgili bölümlere geçtikçe kullanılan ekranlar. Exchange Management Console'un yönetim açısından ana kısımları şunlardır: Organization Configuration Server Configuration Recipient Configuration Toolbox Organization Configuration Bölümünde tüm Exchange Server organizasyonu içindeki nesneler ve özellikler yer alır. Server Configuration Bölümünde bağımsız olarak konfigüre edilebilecek nesneler yer alır. Örneğin mailbox'ların yerleşimi. Recipient Configuration Bölümünde ise mail alıcıları (recipients) konfigüre edilir. Örneğin farukcubukcu adlı kullanıcının mailbox ayarları. Toolbox Toolbox kısmında çok sayıda araç yer alır. Bu araçlar şu gruplama altındadır. Configuration And Management Tools Disaster recovery tools Mail flow tools Performance tools Konfigürasyon bölümünde; "Exchange Best Practices Analyzer" aracı, Disaster bölümünde; Database Recovery Management, Database Troubleshooter. Mail flow bölümünde; Mail Flow Troubleshooter, Message Tracking, Queue Viewer araçları yer alır. Performans bölümünde Performance Monitor, Performane Troubleshooter gibi araçlar yer alır. ExTRA, Exchange Troubleshooting Assistant (ExTRA) Exchange Management Console da Toolbox tan ilgili bölümlere geçtikçe kullanılan ekranlara ExTRA denilmektedir. ExTRA içinde yer alan bazı araçlar: Database Recovery Management Tool Database Troubleshooter Tool Mail Flow Troubleshooter
9 Konu 4: Exchange Management Console- Organization Configuration Şekil 4.5: Exchange Management Console içinde Organization Configuration bölümü.» Organization, birlikte çalışacak Exchange Server'ların tanım alanıdır. Bu anlamda Exchange 2007 kurulurken yeni bir organization (first organization) yaratmak ya da var olan bir organizasyona katılmak söz konusudur. Organizasyon aynı zamanda Active Directory sitesi üzerinde yer alır. Organization (organizasyon), Exchange Server kurulumu için önemli bir mantıksal tanımlamadır. Organization ortamı birlikte çalışacak Exchange Server'ları ve üzerinde bulunulan Active Directory ortamı ile bütünleşir. Bu anlamda Exchange 2007 kurulurken yeni bir organization (First Organization) yaratmak ya da var olan bir organizasyona katılmak söz konusudur. Organizasyon Active Directory forest ı üzerinde yer alır. Fiziksel sınırı ise Active Directory sitesidir. Routing sistemi Active Directory site sistemi içinde sağlanır (61). Organization Configuration XXXXXX
Konu 5: Yönetim Yetkileri (Administrative Roles) 10 Şekil 4.6: Exchange Management Console içinde yetkili kullanıcıların tanımlanması.» Exchange 2007 yöneticileri: Exchange Recipient Administrators mailbox yönetimini sağlar. Exchange View-Only Administrators Exchange konfigürasyon bilgisini yalnızca okuyabilir. Exchange organizasyonlarında belli yönetim görevleri yalnızca yetkili kullanıcılar tarafından yapılır. Bu kullanıcıların yönetimi için Exchange Management Console kullanılır. Exchange Server ın eski versiyonlarında yönetim yetkileri (administrative permissions) Active Directory temelli siteler ya da administrative groups aracılığıyla belirlenmekteydi. Exchange 2007 ve Exchange 2000/2003 yine birlikte çalışmaya devam edecekse; Exchange 2000/2003 için yönetim görevlerinin izinleri yine Administrative Groups aracılığıyla yönetilir. Exchange 2007 yönetim rollerinde önce Exchange 2000/2003 yönetim rollerine bir bakalım: Exchange Full Administrator: Kullanıcı ve gruplara Exchange yönetiminde bütün izinleri verir. Exchange Administrator: Kullanıcı ve gruplara Exchange nesnelerini yaratmayı ve silme yetkisi verir.» Exchange Management Shell in geniş kullanımı için Ünite 5 e bakınız. Exchange View Only Administrator: Kullanıcı ve gruplara yalnızca Exchange organization ve server konfigürasyonunun görme yetkisini verir (0). XXXXXXXXXXX
11 Konu 6: Yetkili Domainler (Accepted Domains) Şekil 4.7: Exchange Management Console içinde yetkili domainlerin tanımlanması.» Exchange 2007 server'ları tarafından yönlendirilecek ya da alınacak bütün e-mailler için "accepted domain" tanımlanmalıdır.» Dış domain adlarının tanımlanmasının ardından; gerekli Domain Name System (DNS) kayıtlarının yapılması gerekir. Mail Exchange (MX) kaydı ilgili domain adını ve IP adresini tanımlar.» Exchange Management Shell ile yeni bir domain adı tanımlamak için: CmdLet sözdizimi: New-AcceptedDomain, Set- AcceptedDomain, Get- AcceptedDomain, and Remove-AcceptedDomain. Exchange 2007 nin mailleri yönlendirmede kullanacağı önemli bir konfigürasyon "accepted domain"dir. Kabul edilen domain tanımı Exchange 2007'nin kabul edeceği, iç ya da dış SMTP mail server'lara relay edeceği bir domain adını belirtir. NOT: Küçük şirketler için Exchange 2007 organizasyonlarında tek "accepted domain" olarak kullanılır. Accepted domain tanımı içinde üç tür domain türü vardır: Authoritative Domain: Mesajların alıcılara ulaşacağı domain. Varsayım olarak ilk Hub Transport server rolü kurulduğunda oluşan accepted domain, Exchange organization için yetkili domaindir. Internal Relay Domain: Mesajların organizasyon içinde yönlendirileceği diğer bir Active Directory domaini. External Relay Domain: Mesajların organizasyon dışında yönlendireceği diğer domainler. XXXXXXXX Örnek: New-AcceptedDomain -Name "Fcyayin" -DomainName fcyayincilik.com - DomainType Authoritative» Exchange Management Shell in geniş kullanımı için Ünite 5 e bakınız.
12 Konu 7: Email Adresi Oluşturma Politikaları Şekil 4.7: Exchange Management Console içinde E-mail adres politikası oluşturmak.» Exchange Management Shell in geniş kullanımı için Ünite 5 e bakınız.» EMC konsol ağacında bulunan bölümler (nodes): Organization Configuration Server Configuration Recipient Configuration Toolbox E-mail adres politikaları; e-mail adreslerinin oluşturulmasını sağlayan politikalardır. Her Exchange organizasyonunun varsayım bir e-mail adres politikası vardır. Organizasyonunun gereksinimlerine gere daha fazla e-mail adres politikası yaratılabilir. Örneğin şirketin iç ve dış domain adlarının farklı olması durumunda farklı politikalar oluşturulabilir. E-mail Adres Politikalarını Görmek XXXXXXXXXX.
Konu 8: Exchange Management Console - Server Configuration 13 Şekil 4.8: Exchange Management Console içinde Server Configuration bölümü.» EMC, server configuration bölümünde her bir Exchange Server üzerindeki veritabanı dosyaları yönetilir.» Exchange 2007 de iki tür veritabanı dosyası vardır: Mailbox database: Mailbox ları içerir. Public Folder database: Public Folder ları içeir. Exchange Management Console da diğer önemli bir bölüm Server Configuration dır. Server Configuration bölümü Exchange organization içindeki bütün Exchange Server ları gösterir ve server lar üzerinde belli görevlerin yerine getirilmesini sağlar. Bunların başında mailbox ve public folder veritabanları gelir. NOT: Exchange server veritabanlarına ilişkin geniş bilgi almak için Ünite 7: Mailbox Database ve Public Folder Database Dosyalarının Yönetimi ne bakınız. Server Configuration bölümünde şu alt bölümler yer alır: Mailbox Client Access Hub Transport Unified Messaging XXXXXXX
14 Konu 9: Exchange Management Console- Recipient Configuration Şekil 4.9: Exchange Management Console içindeki Recipient Configuration bölümü.» EMC konsol ağacında bulunan bölümler (nodes): Organization Configuration Server Configuration Recipient Configuration Toolbox Exchange Management Console/Recipient Configuration bölümünde alıcılara (recipients) ilişkin düzenlemeler tanımlanır. Bunların başında kullanıcıların mailbox ların yönetimi gelir. Bir alıcı (recipient) mailbox-enabled ya da mail-enabled olabilir. Mailbox-enabled alıcılar bir mailbox a sahiptir. Email mesajlarını gönderir ve alırlar. Mail-enabled alıcılar ise yalnızca email adresine sahiptir. NOT: Alıcılar (recipients) hakkında geniş bilgi için Ünite 6 ya bakınız. Kullanıcılar dışında contacts, groups, resources ve public folders gibi nesneler de birer Exchange bileşenir. Recipient Configuration bölümünde yer alan bileşenler şunlardır: Mailbox: kullanıcı mailbox larını yönetmeyi sağlar. Distribution Group: standart ve dinamik grupların yönetimini sağlar. Mail Contact: Mail kontaktlarını yönetmeyi sağlar. Disconnected Mailbox: Disconnected (bir kullanıcı hesabı ile ilişkisi kesilmiş) mailbox ların yönetimini sağlar. XXXXXXXXXXXXXX
15 Konu 10: Exchange 2007 Servislerini Yönetmek Şekil 4.10: Exchange Management Console içinde servisleri yönetmek.» Servislerin çalışması, durması ya da yeniden başlatılması gibi işlemleri Event Viewer da System logundan takip edilebilir. Exchange Server ın çalışması sırasında çok sayıda servis görev yapar. Windows servisleri mimarisinde çalışan bu servisleri yönetmek için Computer Management/Services konsolu kullanılır. Servisleri yönetmek için: Servisi başlatmak için Start, durdurmak için ise Stop düğmesini tıklayın. Start Pause Stop Tablo 4.1: Exchange 2007 servisleri Exchange Server 2007 Servisi Microsoft Exchange Active Directory Topology/MSExchangeADTopology MSExchangeADTopologyService.exe Microsoft Exchange ADAM/ADAM_MSExchange Dsamain.exe Microsoft Exchange Anti-spam Update/MSExchange AntispamUpdate Microsoft.Exchange. AntispamUpdateSvc.exe Microsoft Exchange Credential Service/EdgeCredentialSvc EdgeCredentialSvc.exe Microsoft Exchange EdgeSync/MSExchangeEdgeSync Microsoft.Exchange.EdgeSyncSvc.exe XXXXXXXXXXXXXXX İşlevi ve Hangi Roller üzerinde çalıştığı. Exchange Server 2007 ye Active Directory sitesi, domain controller, ve global catalog server bilgisi sağlar. (Edge Transport rolü hariç) ADAM servisidir. Edge Transport server rolünü sağlar. (Edge Transport rolü). İçerik filtreleme servisini günceller. (Edge Transport ve Hub Transport server rolleri). ADAM üzerindeki yetklilendirmeyi izler. (Edge Transport server). Alıcı ve Hub Transport server bilgilerini günceller (Hub Transport server)» İletişim, network, yazılım destekleri servisler sayesinde çalışır.
16 Konu 11: Outlook 2007 Konfigürasyonu Şekil 4.11: Microsoft Outlook 2007 içinde mail hesabı tanımlama.» Outlook çoğunlukla Email alıp göndermeyi sağlayan bir program olarak kullanılsa da takvim, kontakt ve görevler bölümünde hem kişisel hem de kurumsal olarak iş ve zaman yönetiminde kullanılır. Microsoft Outlook, kullanıcıların Exchange Server üzerindeki mailbox larına erişmesini sağlar. Kişisel ve şirket ortamında kullanılabilecek bir araçtır. Başta elektronik posta (email) olmak üzere, takvim (calendar), görevlerin (tasks) takibi, kontakt kişilerin bilgilerinin takibi ve notlar gibi çok sayıda bölüme sahiptir. XXXXXX
17 Konu 12: Autodiscover Özelliği Şekil 4.12: Microsoft Outlook 2007 içinde mail Exchange mail hesabı tanımlama.» Outlook ilk defa başlatıldığında Şekil 4.11 ve Şekil 4.12 de görüldüğü gibi kullanıcı hesabı tanımlanır. Microsoft Office Outlook 2007 u yeni bir özelliği olan Autodiscover kullanıcı hesabının Exchange 2007 üzerinden otomatik olarak algılanmasını sağlar. Autodiscover sayesinde yeni client bilgisayarların konfigüre edilmesi kolaylaşır. Outlook 2007 de Yeni Bir Kullanıcı Hesabı (Account) Tanımlamak 1. Outlook 2007 yi açın ve Tools / Account Settings i komutunu seçin. 2. Account Settings altında E-mail tabını tıklayın ve New komutunu seçin. 3. Exchange Server seçeneğini seçin. 4. Bilgilerinizi girin ve Manually configure server seçeneğini işaretlemeyerek ilerleyin ve otomatik discovery özelliği ile Outlook E-posta ayarlarını düzenledikten sonra Finish e tıklayabilirsiniz. NOT: AutoDiscovery özelliği çalışmazsa istenilen ayarları manuel olarak yapabilirsiniz. Bu işlem için Manually configure server seçeneğini işaretlemek gerekir.
18 Terimler EMC / Exchange Management Console Exchange Management Console, Exchange 2007'nin ana yönetim aracıdır. Microsoft Management Console (MMC) 3.0 üzerine kurulu bir konsoldur. Bütün yönetim işlemlerinin tek bir yerden yapılmasını sağlar. EMS / Exchange Management Shell Exchange Management Shell yeni bir komut satırı aracıdır. Windows PowerShell tabanlı bir yönetim arabirimi olan Exchange Management Shell, işlemlerin komut satırından; komutlar ve scriptlerle yapılmasını sağlar. Enable/Disable Özelliklerin etkinleştirilmesi ya da etkinleştirilmemesi seçeneği. Exchange özelliklerinin düzenlenmesini sağlar. Örneğin Outlook Anyware işlemini enable edeceğiniz Exchange Server ı seçin ve Actions bölümünden Enable Outlook Anywhere komutunu seçin gibi açıklamalarla bir özelliğin etkinleştirilmesi sağlanır. Organization Exchange 2007 kurulumunda bir organizasyon tanımı yapılır. Bu tanımlama varsayım olarak "First Organization"dır. Exchange Server ları bir araya getiren bir ortam adıdır. İstenirse farklı bir ad da verilebilir. İkinci bir Exchange server ın kurulumunda aynı organizasyon adı kullanılarak Exchange organizasyonuna katılması sağlanır. Bir organizasyon bütün Exchange server ları, domain controller ları, global catalog server ları, kullanıcıları ve diğer bileşenleri içerir. Routing Yönlendirme işlemi. Farklı IP network lerinin birbirine yönlendirilmesi. Exchange Server içinde; Mesaj iletim (routing) fonksiyonlarını yerine getirir. Organizasyon içindeki diğer Exchange Server'lara mesajların iletimi içeride ve dışarıya doğru yönlendirecek şekilde (Exchange Edge Transport server) yapar. Tools Araçlar. Yönetim amaçlı araçlar. Exchange Management Console içinde çok sayıda araç ve bölüm yer almaktadır. Bu araçları ya da bölümleri belli kategorilere ayırmak söz konusudur: Configuration And Management Tools (Konfigürasyon ve Yönetim Araçları) Disaster recovery tools (Kurtarma araçları) Mail flow tools (Mail izleme araçları) Performance tools (Performans araçları)
Gözden Geçirme 1. Exchange 2007 deki ana yönetim araçlarını sayınız. 2. Exchange Management Shell kullanımının amacını açıklayın. Örnekleri verin. 3. Exchange Management Console içindeki ana yapı ve bölümler nelerdir? 4. EMC içinde Tools bölümünde hangi araçlar yer alır. Görevleri nelerdir? 5. Accepted Domains tanımının anlamı nedir? Ne tür domainler için kullanılır? 6. Exchange 2007 servislerinin görevlerini sayınız. 7. Outlook 2007-Autodiscovery özelliğini açıklayın. 8. Exchange 2007 de yetkili yöneticiler kimlerdir? Yetkili yöneticiler nasıl tanımlanır? 9. E-mail adres politikalarının görevi nedir? 10. Exchange organizasyonundaki Exchange server ları görmek için hangi komutlar kullanılır? 19
20 Sınav Hazırlık Soruları Örnek sorular, doğrudan sınav soruları olmayıp, sistem yöneticisinin görevlerini sorgulayan sorulardır. Tipik sınav İngilizcesi ve yaklaşık bir Türkçe karşılığıyla çalışma yapmanız için hazırlanmıştır. 1. Tipik İngilizce Soru: You are messaging professional for fc-learning company. Your company plans to accept email messages of another company fc-publishing.com. How can you configure it? A. Add the domain to the accepted domains in Exchange 2007. Use the internal type. B. Add the domain to the accepted domains in Exchange 2007. Use the external type. C. Add the domain to the accepted domains in Exchange 2007. Use the authoritative type. D. Add the domain to the accepted domains in Exchange 2007. Use the secondary type. Türkçesi: Fc-learning şirketinde mesajlaşma uzmanısınız. Şirketiniz diğer bir şirket olan fc-publishing.com un e-maillerini almayı planlamaktadır. Bunu nasıl konfigüre edersiniz? A. Domaini accepted domain lere ekle. internal türünü kullan. XXXXXXXXXXXXXXX
ÜNİTE 4: Uygulamalar UYGULAMA 1:Exchange Management Console'u Tanımak 21 Senaryo Exchange yöneticisi olarak çalışmaktasınız. Exchange 2007 yönetim araçlarını tanımak ve özelleştirmek istiyorsunuz. Amaç Exchange 2007 yönetim araçlarını kullanmak. Yapılacaklar 1. Exchange Management Console'ı tanımak Adımlar Exchange Management Console'ı başlatın. 1. Start/All Programs/Exchange Server 2007/Exchange Management Console Exchange Management Console içinde yer alan ana bölümler ve detaylarını not edin....... Exchange Management Console üzerindeki bileşenleri tanımak için Navigation Tree, Results Pane, Work Pane ve Actions Pane kısımlarını tıklayın. Navigation Tree Results Pane Work Pane Actions Pane Navigation Tree İçinde yer alan bileşenleri not edin:...... İlgili alt bileşenleri ve işlemleri not edin:...... ToolBox' seçin. ToolBox içinde yer alan araçları not edin: XXXXXXXXXXXXXXX
UYGULAMA 2: Exchange Management Console'u Özelleştirmek UYGULAMA 3: Yönetim Yetkilerini Görmek/Düz enlemek UYGULAMA 4: Kabul Edilen Domainler UYGULAMA 5: E-mail Adres Politikasını Görmek/Değiştirmek UYGULAMA 6: Exchange 2007 Servislerini Yönetmek 22
23 Yararlanılabilecek Diğer Kaynaklar Kitap Microsoft Exchange Server 2007 Administrator's Pocket Consultant, William R. Stanek, Microsoft Press, 2007, ISBN:9780735623484 Mastering Microsoft Exchange Server 2007, Barry GerberandJim McBee, Sybex, 2007. Microsoft Exchange Server 2007 UNLEASHED, Rand H. Morimoto, Michael Noel, Andrew Abbate, Chris Amaris, Mark Weinhardt, SAMS, 2007. How to Cheat at Configuring Exchange Server 2007: Including Outlook Web, Mobile, and Voice Access (How to Cheat), Henrik Walther, Syngress, ISBN 1597491373, 2007. Microsoft Exchange Server 2007 Administrator's Companion (Pro - Administrator's Companion), Walter J. Glenn, Scott Lowe, Microsoft Press, 2007. Microsoft Exchange Server 2007, Tony Redmond s Guide to Successful Implementation, Tony Redmond, ElsevierElsevier Digital Press, 2007. Web Sitesi (URL) Web Sitesi (URL) http://msexchangeteam.com/archive/2006/08/21/428728.aspx http://www.msexchange.org/tutorials/first-look-new- Exchange-2007-System-Management-Console.html http://technet.microsoft.com/en-us/library/bb232090.aspx http://msevents.microsoft.com/cui/webcasteventdetails.aspx? EventID=1032341118&EventCategory=3&culture=en- US&CountryCode=US http://technet.microsoft.com/en-us/library/bb123762.aspx http://searchexchange.techtarget.com/generic/ 0,295582,sid43_gci1229134,00.html http://technet.microsoft.com/en-us/library/bb124417.aspx http://technet.microsoft.com/en-us/library/aa996910.aspx http://technet.microsoft.com/en-us/library/aa998842.aspx İçeriği EMC hakkında. EMC Yönetim aracı Yönetim araçlarının kurulumu Microsoft Technet Virtual Labları Yönetim araçları (konsol) Araçlar. Server Configuration Accepted Domain yaratmak. Exchange 2007 de yönetim işlemleri. NOT: Başvurabileceğiniz diğer kaynaklar olarak verilen Web siteleri ve URL'ler zaman içinde taşınmış ya da kaldırılmış olabilir.