YARDIMCI BELLEKLER VEYA DEPOLAMA BİRİMLERİ 1 HARD DİSKLER Hard Disk Drive (HDD) Bilgilerin kalıcı olarak tutulduğu yerdir. Görevi, sayısal sinyallere çevrilmiş bulunan verileri manyetik ortamda saklamaktır. Hard diskin kapasitesi, kullanılan manyetik disklere (plakalara) bağlıdır. Diğer yardımcı bellek birimlerinden daha hızlıdır. Kapasiteleri GB ve TB olarak verilir. 1
HDD İLE RAM ARASINDAKİ FARKLAR RAM hafıza HDD ten çok hızlıdır. Bilgiler Hard diskte manyetik diskler üzerinde saklanırken RAM da çipler üzerinde saklanır. RAM geçici hafıza (elektrik kesilince içeriği silinen), ise kalıcı hafızadır. Hard disk HDD Performans Kriterleri Dönüş Hızı: Plakların dönüş hızıdır rpm (rotate per minute) şeklinde ifade edilir. Bu değer ne kadar fazla ise bilgi erişim hızı o kadar fazla olur. Standart masaüstü bilgisayarlarda 5400 ya da 7200 rpm HDD yaygın olarak kullanılır. 2
HDD Performans Kriterleri Erişim Süresi: Okuma yazma kafasının disk üzerindeki bir noktaya ulaşması için geçen süredir. Ortalama 10 ms kadardır. Bu değer ne kadar düşük ise bilgi erişim hızı o kadar fazla olur. 3
HDD Performans Kriterleri Veri Aktarım Hızı: Hard diskin saniyede aktarabildiği veri miktarıdır. 7200 rpm SATA HDD için ortalama: Disk Tampon aktarım hızı 1030 Mbits/s. Tampon Bilgisayar aktarım hızı 3 Gbit/s YARDIMCI BELLEKLER VEYA DEPOLAMA BİRİMLERİ 2 SOLID STATE DISK (SSD) 4
SOLID STATE DISK (SSD) Bilgilerin kalıcı olarak tutulduğu yerdir. HDD ile aynı bağlantı türüne sahiptir (SATA vb.). SSD teknolojisi 1970 lerin sonlarında RAM bellekler (EAROM) ve benzerleri şeklinde kullanılmaya başlandı. RAM teknolojisi en hızlı bellek sistemi olmasına rağmen GB başına maliyeti çok yüksektir. 5
SOLID STATE DISK (SSD) Flash bellek teknolojisi geliştirildikten sonra bu sistem SSD olarak kullanılmaya başlandı Günümüzde SSD bellekler çoğunlukla NAND Flash teknolojisini kullanmaktadır. SSD sürücüler tıpkı HDD gibi cache bellek olarak DRAM kullanırlar. SSD ile HDD Arasındaki Farklar Daha hızlı başlangıç (mekanik hard diskler belli bir dönme hızına ulaşana kadar bilgisayar açılmaz) Daha hızlı rastgele erişim süresi (mekanik diklerde olduğu gibi diski okumak ve yazmak için bir kafa yoktur) Aşırı düşük okuma ve yazma gecikme süreleri (şu an ki en hızlı hard diskten daha hızlı) Daha hızlı boot ve uygulama erişim süresi (disk gecikme süresi etken olduğu zamanlarda) 6
SSD ile HDD Arasındaki Farklar Az hatta hiç hareket eden parça bulunmaz. 64 Gb a kadar olan SSD lerde çok düşük güç tüketimi ve ısı üretimi ( notebooklar için ideal) 64 Gb a kadar olan SSD lerde sıfır desibel ses (daha büyükleri soğutmak için fan gerektirebilir) Daha iyi mekanik güvenilirlik (mekanik bir aksam olmadığından parçalardan kaynaklanan arıza olasılığı çok düşük. Ayrıca ani darbelere, yüksek ısı, nem ve basınca mekanik hard disklerden çok daha dayanıklı ki bu da yine laptoplar için kullanımı uygunlaştırıyor.) SSD ile HDD Arasındaki Farklar Daha kararlı performans (SSD lerin performansı sabittir. Mekanik disklerin dairesel şekli ve yazma kafası nedeniyle içeri doğru gidildikçe hız düşer. Mekanik hard diskinize uygun herhangi bir programla test yaptığınız zaman hız grafiğinin eğri şeklinde olduğunu görürsünüz. Oysa aynı testi flaş belleğinizle yaptığınızda grafik neredeyse sabittir.) 7
SSD ile HDD Arasındaki Farklar Disk birleştirmeye gereksinim duymaz (gecikme süresi diskin her tarafında aynıdır ve fragmentasyondan kaynaklanan bir performans kaybı olmaz. Bir disk birleştirme programıyla flaş belleğinizi tarattığınızda fragmentasyonun ya yüzde sıfır ya da 0,1 gibi çok düşük bir rakam olduğunu görürsünüz.) Daha küçük boyut ve daha hafif (45 x 30 x 5 mm boyutlarına 20 Gb veri sığdırılabilir.) YARDIMCI BELLEKLER VEYA DEPOLAMA BİRİMLERİ 3 FLASH BELLEK 8
Flash Bellek EEPROM (Electrically Erasable Programmable Read Only Memory) dan geliştirilmiştir. 1980 yılında Toshiba tarafından sunulmuştur. 1987 yılında Toshiba NAND Flash teknolojisini tanıttı. 1988 yılında Intel NOR Flash sistemini duyurdu. 1 USB Connector 2 USB mass storage controller chip 3 Test points 4 Flash Memory Chip 5 Crystal oscialltor 6 LED 7 Switch 9
YARDIMCI BELLEKLER VEYA DEPOLAMA BİRİMLERİ 4- DİSKETLER Disket Yardımcı bellek birimleridir. En önemli özelliği sistemden bağımsız olarak saklanabilmesi ve taşınabilmesidir. Bu yüzden bilgisayardan bilgisayara bilgi taşıma ve bilgi alışverişi yapma olanağı sağlarlar. Floppy disketler, ancak disket sürücü tarafından kullanabilirler. Disket sürücüler birbirleriyle uyum içerisinde çalışan mekanik ve elektrik elektronik parçalardan meydana gelmişlerdir. Okuma yazma kafası çift taraflı olup, ileri geri hareketlerle üzerindeki verilere erişir. Kayıt ortamları plastik bir koruyucu ile kaplanmıştır. 10
İki çeşit disket vardır 5.25 inch lik disketler: İlk çıkan disketlerdir. Kapasite olarak küçük, hacim olarak büyüktürler. 320 Kb ve 720 Kb kapasitededirler. 3.5 inch lik disketler: Bunlar 720 Kb ve 1.44 Mb kapasiteye sahiptirler. Double Density ve High Density olmak üzere iki tiptedirler. YARDIMCI BELLEKLER VEYA DEPOLAMA BİRİMLERİ 5 CD ROM (Compact Disk Read Only Memory) Resim Konuşma 19 saatlik Müzik 2 saatlik Çizgi film 72 dakikalık hareketli görüntü 600 orta boy kitabın kopyası 11
CD ROM Veri CD yüzeyinde çok küçük çukurlar oluşturan güçlü bir lazer ışını sayesinde yazılır. Çukur ikili kodda 1'e karşılık gelirken, düzlük ikili kodda 0 demektir. Disk, döndükçe yüzeyinden geçen zayıf bir lazer ışını yardımıyla okunur. CD-ROM 12
CD ROM Sürücü CD ROM Çeşitleri Salt okunur CD: Kullanıcı tarafından yazılamaz. Bu diskler sadece okunabilir. Üretildiklerinde bilgi üzerine kodlanmıştır, silinemez veya değiştirilemezler. Bilinen adıyla CD Rom'lardır. Yazılabilir CD: Verilerinizi kaydedebileceğiniz boş CD'lerdir. Ancak kaydetme işlemini bir kere yapabilirsiniz. Veriyi diske kaydettikten sonra okuyabilirsiniz ama değiştiremez ya da silemezsiniz. Tekrar Yazılabilir: Manyetik diskler gibi silip tekrar yazılabilen CD'lerdir. Fiyatı diğer CD'lere göre pahalıdır. 13
YARDIMCI BELLEKLER VEYA DEPOLAMA BİRİMLERİ 6 DVD ROM (Digital Versatile Disk) Yüksek veri depolama kapasitesine sahip ve CD ROM boyutlarında yeni bir media birimidir. Üretim formatlarına göre kapasiteleri 4.7Gb 17Gb arasındadır. Okuma hızları x ile belirtilir. (6x, 8x,12x) DVD ile CD Arasındaki Fark DVD'nin fiziksel olarak CD'den en önemli farkı, datanın disk üzerindeki yerleşiminde ortaya çıkmaktadır. Standart CD'lerde dataların oluşturduğu çukurların en küçüğü 0.834 µm iken DVD'de bu boyut 0.4 µm dir. CD üzerindeki spiral iz, 1.6 µm aralıklarla yer alırken DVD üzerinde 0.74 µm mesafe vardır. Böylece aynı boyutta CD, 7 kat daha fazla bilgi taşıyabilmektedir. 14
DVD ROM Üreticilerin DVD diskleri 2 yüzlü olarak tasarlaması toplam kapasiteyi 2 katına 9400 MB'a çıkarmıştır. Ayrıca her yüzeyde üst üste iki katman ile DVD kapasitesi 17000 MB'a çıkmaktadır. İkili katmanda, üstte yarı geçirgen (transparan) olan bir katman ve altta standart yansıtıcı katman bulunmaktadır. Lazer ışını, özel bir lens yardımı ile hem üst yarısaydam yüzeye odaklanabilir hem de o yüzeyi aşarak (faz değiştirerek) alttaki yüzeye odaklanabilir. Üstteki katmanın yarı geçirgen olması nedeniyle kapasitesi daha düşüktür. Blu Ray Disk 2003 yılında Sony tarafından geliştirilmiştir. Disk kapasiteleri tek katmanlı 25 GB, çift katmanlı 50 GB DVD de 650 nm kırmızı lazer kullanılırken Blu Ray de 405 nm mavi lazer kullanılır Kısa dalgaboyu 5 kat daha fazla bilgi yazılma imkanı sağlar BDXL diskler 100 128 GB yazılabilir disk formatı sağlar HD Audio ve Video kayıtlarında kullanılmaktadır. 15