Resmi Gazete Tarihi: 21.03.1991 Resmi Gazete Sayısı: 20821 KARA SINIRLARININ KORUNMASI VE GÜVENLİĞİ HAKKINDA YÖNETMELİK BİRİNCİ BÖLÜM Amaç, Kapsam, Hukuki Dayanak ve Tanımlar Amaç MADDE 1 - Bu Yönetmeliğin amacı; kara sınırlarının korunması ve güvenliği konusunda Kara Kuvvetleri Komutanlığına 3497 sayılı Kanunla verilen görev, yetki ve sorumlulukları, bakanlıklar, mülkî makamlar, güvenlik kuvvetleri ve ilgili kuruluşlarla yapılacak işbirliği ve koordinasyon esaslarını, teşkilâtlanmayı, görevle bağlantılı adlî ve malî hükümleri düzenlemektir. Kapsam MADDE 2 - Bu Yönetmelik; Kara Kuvvetleri Komutanlığı ile bu Komutanlık tarafından tefrik edilen sınır birlikleri ve bu sınır birliklerinin emrine verilen veya desteğine tahsis olunan birlikler ile Millî Savunma Bakanlığı, İçişleri Bakanlığı ve Maliye ve Gümrük Bakanlığının ilgili kuruluşlarının, birbirleri ve diğer kuruluşlar arasında konuyla ilgili faaliyet ve işbirliği esaslarını kapsar. Hukukî dayanak MADDE 3 - Bu Yönetmelik 10/11/1988 tarihli ve 3497 sayılı Kara Sınırlarının Korunması ve Güvenliği Hakkında Kanunun 4 üncü maddesi uyarınca hazırlanmıştır. Tanımlar MADDE 4 - Bu Yönetmelikte geçen tanımlardan; 1) Sınır Hattı: Komşu iki devletin ülkelerini birbirinden ayıran, antlaşmalarla tespit ve icap eden yerleri özel işaretlerle belli edilmiş siyasî bir hattır. 2) Birinci Derece Kara Askerî Yasak Bölgeleri; A - Yurt Savunması bakımından hayati önem taşıyan askerî tesis ve bölgelerin çevre duvarı, tel örgü ve benzeri engel veya işaretlerle belirlenen dış sınırlarının en az yüz, en fazla dörtyüz metre uzağından alınan noktaların birleştirilmesi suretiyle meydana gelen alanlarla, B - Kara sınır hattı boyunca ve lüzum görülen kıyılarda otuz ile altıyüz metre derinlikte kurulan alanlardır. 3) İkinci Derece Kara Askerî Yasak Bölgeleri: Birinci Derece Kara Askerî Yasak Bölgelerin çevresinde, bu bölge sınırlarından başlamak üzere beş kilometreye, savunma ihtiyacı ve bölgenin özelliklerinin zorunlu kıldığı hallerde on kilometreye kadar uzaktan seçilen noktalardan geçirilen hatla tespit edilen alanlar ile yurt savunması bakımından gerekli görülen diğer bölgelerde kurulan ve sınırları Bakanlar Kurulu Kararı ile tespit edilen alanlardır. 4) Gümrük Hattı: TÜRKİYE'nin siyasî sınırlarıdır. 5) Sınır Makamları: Birinci derecede kaymakamlar, ikinci derecede valilerdir. Komşu devletlerin hudut makamları o devletle yapılmış antlaşmalarda belirtilmiştir. 6) Gümrük Bölgesi: Denizlerde, kara ve iç suları ile kıyılardan; karalarda ise gümrük hattından içeri doğru 30 Km. derinliğindeki alan ile boğazlar, MARMARA Denizi, İSTANBUL Limanı ve gümrük işlemleri yapılan hava meydanlarını içeren bölgedir. 7) Gümrük hattı dışında sayılan yerler: Serbest liman bölge ve mahallerde gümrüklenmemiş eşyaya mahsus sundurma ve antrepolar ve bu türlü eşya konulmasına gümrükçe müsaade edilmiş mahaller ve vasıtalar, kanunda veya gümrüğün yazılı izin kâğıdında gösterilen kayıtlara uymak ve buralardaki eşyanın kati gümrük işlemi yapılarak millileşinceye veya kanunen böyle addedilinceye kadar gümrük denetlemesi altında bulundurulması şartıyla, vergi ödeme mükellefiyeti bakımından gümrük hattı dışında sayılır.
8) Sınır Komutanlıkları: Sınır birliklerinin bağlı bulundukları alay, tugay ve tümen seviyesindeki komutanlıklardır. 9) Sınır Birlikleri: Siyasî hudutların emniyeti ve muhafazası için ihtiyaca binaen tefrik edilen birliklerdir. 10) Fizikî Güvenlik Sistemi: Sınırlarımız boyunca Genelkurmay Başkanlığının teklifi ile Bakanlar Kurulunca kararlaştırılan yerlerde tesis edilen ve 83/5949 sayılı Askerî, Yasak Bölgeler ve Güvenlik Bölgeleri Yönetmeliğinin 28 ve 29 uncu maddelerde açıklanan engel sistemidir. 11) Askerî Tesis: Askerî personel, tesis veya malzemelerin bulunduğu yer, depo, kışla, bina gibi yerlerdir. 12) Askerî Bölge: Birinci derece askerî yasak bölgeler, nöbet yerleri, karakol, kışla, karargahlar, askerî kurumlar, yerleşme ve konaklama gibi amaçlarla kullanılan bina ve mahallerin bulunduğu yerlerdir. 13) Emniyet: Devlete, topluma, kişilere, mal ve eşyaya yönelik sabotaj, tehlike ve kazaları önlemek için alınan hukuka uygun önlemlerin tümünü ve bu önlemlerin alınmış bulunduğu hali belirtir. 14) Karakol: Barışta ve savaşta güvenlik, koruma, disiplin ve gözetleme amacıyla konuşlandırılan ve bir amir emrinde bulunan silahlı bir kısım askerdir. 15) Daimi Karakol: Kış ve yaz işgal edilerek hudut hizmetlerinin yürütüldüğü karakollardır. 16) Delil: Akla, ahlâka ve hukuka uygun olarak; bir olayın niteliğini, faillerini, yer ve zamanını, nasıl ve ne amaçla yaratıldığını, nelerle, kime ya da neye karşı işlendiğini ve meydana gelen zararları ispata yarayacağı umulan eşya ve izler ile belge ve tutanakları, sanık, tanık ve suçtan zarar görenlerin açıklamalarını ifade eder. İKİNCİ BÖLÜM Sınır Birliklerinin Teşkilât, Konuş, Kuruluş, Görev, Yetki ve Sorumlulukları Teşkilât ve kuruluş MADDE 5 - Sınır birliklerinin teşkilât ve kuruluşu, Kara Kuvvetleri Komutanlığının teklifi üzerine Genelkurmay Başkanlığının onayı ile düzenlenir. İntikal ve konuş MADDE 6 - Kara Kuvvetleri Komutanlığına ait sınır birliklerinin intikal ve konuşlanmaları, birliğin çapına göre, Genelkurmay Başkanlığınca ve/veya Gnkur:MY20-1'de belirtilen yetkili komutanlıkların onayı ile yapılır. Sınır birliklerinin sorumluluk sahaları MADDE 7 - Sınır birliklerinin sorumluluk sahaları; Maliye ve Gümrük Bakanlığı teşkilâtı ile Sahil Güvenlik Komutanlığının yetki alanı saklı kalmak şartıyla, kendi sorumlulukları altına verilmiş bulunan ve kara sınır hattı boyunca ve sınırlarda kurulan birinci ve ikinci derece askerî yasak bölgeleridir. Sınır birliklerinin sorumluluk bölgeleri, ast birliklerinin görüşleri de alınmak suretiyle ilgili Tümen ve Tugay Komutanlıklarınca belirlenir ve sonuç komuta katına bildirilir. Karakolların kurulması ve adlandırılması MADDE 8 - Sınır birliklerinin görevleri gözönünde bulundurularak, bu birliklerin sorumluluk bölgelerinde, sürekli ya da geçici görev yapan sınır karakolları kurulur. Daimi sınır karakolları, ast birliklerin teklifleri ve Kara Kuvvetleri Komutanlığının emri ile kurulur. Geçici sınır karakollarının kurulma yetkisi ise Kara Kuvvetleri Komutanlığı sorumluluğundaki bölgelerde, Ordu Komutanlıklarına aittir. Bu Karakolların; personel, araç ve diğer ihtiyaçları sınır birliklerinden ve bunların bağlı bulunduğu komuta kademelerinden sağlanır.
Sınır karakolları, birlik önerisi alınarak sınır birliklerinin bağlı bulundukları, Tümen ve Tugay Komutanlıklarınca adlandırılır, sonuç komuta katına bildirilir. Sınır birliklerinin görev, yetki ve sorumlulukları MADDE 9 - Kara sınırlarını korumak ve güvenliğini sağlamak görevi Kara Kuvvetleri Komutanlığına ait olup, bu görev sınır birliklerince; 1) Kendi sorumluluğunda olan bölgede sınırı korumak ve güvenliğini sağlamak, 2) Kendi sorumlulukları altına verilmiş bulunan ve ilgili mevzuat çerçevesinde Maliye ve Gümrük Bakanlığı, Jandarma Genel Komutanlığı, Sahil Güvenlik Komutanlığı ve Emniyet Genel Müdürlüğünün yetki alanları saklı kalmak koşuluyla, gümrük hattındaki giriş ve çıkış kaçakçılığı ile kara sınırları boyunca tesis edilen birinci derece askerî yasak bölge içerisinde suç teşkil eden eylemleri önlemek, suçluları yakalamak, birinci derece askerî yasak bölgede yakalanamayan suçluları ikinci derece askerî yasak bölgede takip etmek veya yakalamak, suç delillerini tespit etmek, ikinci derece askerî yasak bölgede yapılan işlemler hakkında bu bölgedeki mahallî güvenlik kuvvetlerine bilgi vermek, yapılan faaliyetler hakkında müşterek hareketi sağlamak ve failleri, haklarında yasal işlemler yapılmak üzere bir tutanakla mahallî güvenlik kuvvetlerine teslim etmek, 3) Kara sınırlarından iltica amacı ile giren muharip yabancı ordu mensupları hakkında, 11/8/1941 tarihli ve 4104 sayılı Muharip Yabancı Ordu Mensuplarından TÜRKİYE'ye İltica Edenler Hakkında Kanun hükümlerini uygulamak, diğer mültecileri silâh, mühimmat ve sair harp araç ve gereçlerinden arıtmak, bu mülteciler ile beraberlerinde getirdikleri malzemeleri ilgili makamlara teslim etmek, şeklinde yerine getirilir. Sınır birlik komutanlıklarının görev ve sorumlulukları MADDE 10 - Sınır Birlik Komutanları, sorumluluk sahası içinde bulunan ve bu komutanlığa bağlı olan bütün birlik ve karakolların sorumlu amiri ve komutanıdır. Sınır birlik komutanlıkları; 1) Astlarını meslekî, askerî eğitim ve öğretimle yetiştirmek, hizmeti iyi bir şekilde yürütmelerini sağlamak, 2) Emrindeki unsurlarda disiplini sağlamak ve devam ettirmek, 3) Emir ve kuruluşundaki birliklerin sınırın korunması, güvenliğin sağlanması ile kaçakçılığı önleme görevlerini kanun, yönetmelik, yönerge ve emirlere uygun bir biçimde yürütmelerini sağlamak, 4) Barış ve sefer görevleriyle ilgili plânları hazırlamak ve emredildiğinde uygulamak, 5) Emrindeki birliklerin lojistik desteğini sağlamak, 6) Görev ve sorumluluk alanında hizmet ve işlemlerin zamanında ve usulüne uygun yapılıp yapılmadığını denetlemek, kusur ve eksikliklerin nedenlerini araştırmak ve ortadan kaldırmak, gerektiğinde soruşturma yapmak ya da yaptırmak, 7) Astların özlük işlerini yürütmek, 8) Komşu devletlerle yapılacak mülâkatlara askerî danışman olarak katılmak veya bu maksatla uygun bir personeli belirlemekle görevlidirler. Sınır birliklerinin yetkileri MADDE 11 - Sınır birlikleri mensupları kendilerine 3497 sayılı Kanun ve bu Yönetmelik ile verilen görevlerin yapılmasında, diğer kanun ve yönetmeliklerin silah kullanma yetkisi dahil güvenlik kuvvetlerine tanıdığı bütün hak ve yetkilere sahiptir. ÜÇÜNCÜ BÖLÜM Görev İlişkileri, Çalışma ve İşbirliği Esasları Genel olarak işbirliği esasları
MADDE 12 - Kara Kuvvetleri Komutanlığı, 3497 sayılı Kanunda öngörülen görevlerini gerektiğinde, ilgili bakanlıklar, mülkî ve adlî makamlar ile güvenlik kuvvetleri ve ilgili kuruluşlarla karşılıklı yardım ve işbirliği yapmak suretiyle yerine getirir. Sınır birliklerine ait işbirliği esasları MADDE 13 - Sınır birliklerinin idarî ve askerî makamlar ve diğer kamu kurum ve kuruluşlarıyla olan ilişki ve işbirliği esasları aşağıda belirtilmiştir. 1) Sınır birliklerinin, sınır makamları ile ilişkileri; A - Karşılıklı işbirliği ve talep esasına dayanır. B - Sınır makamlarının, sınır birlikleri üzerinde amirlik yetkileri yoktur. C - (Düzeltme:RG-01/05/1991-20858) Sınır makamlarının, sınır bölgesinin güvenliği ve kaçakçılığın önlenmesi hususundaki, kanun, tüzük ve yönetmeliklere uygun istekleri, sınır birliklerince yerine getirilir. D (Değişik:RG-22/02/2006-26088) Komşu devletlerle yapılan antlaşmalara uygun olarak, komşu devlet yetkili makamlarıyla yapılacak görüşmelere; sınır taburlarının bağlı olduğu tugay ve tümen komutanlıklarının yetkilendirdiği sınır bölük ve tabur komutanları veya sınır konusuna vâkıf bir subay, sınır makamlarıyla birlikte askerî danışman olarak katılır. Hudut makamlarınca lüzum görülmesi hâlinde, sınır alay komutanları da ihtiyaç duyulan karargâh subayı ile birlikte, bağlı olduğu kolordu komutanlığının izniyle askerî danışman olarak görüşmelere katılabilir. E - Sınır birliklerinin görev ve sorumluluk bölgesinde meydana gelen sınır tecavüzleri ve kaçakçılık olayları sınır makamlarına sözlü ya da yazılı olarak bildirilir. Sözlü olarak bildirilen olaylar daha sonra yazı ile doğrulanır. 2) Sınır birlikleri ile jandarma iç güvenlik birliklerinin ilişkileri; A - Sınır birlik komutanları; kendi görev ve sorumluluk bölgelerinde, özel görevleri dışında kalan ve doğrudan kamu adına kovuşturulan diğer suçlarla karşılaştıklarında veya haber alındığında bu suçlara el koymak, acil önlemleri almak ve yetkili jandarma iç güvenlik makamlarına bildirmekle yükümlüdürler. B - Jandarma iç güvenlik makamları; sınır birliklerinin sorumluluk bölgesi içinde ve bu birliklerin yokluğunda meydana gelen sınır olaylarına ilişkin ihlâl ve suçlara el koyarak, yetkili sınır birlik makamlarını gecikmeksizin haberdar ederler. C - Jandarma iç güvenlik birlik komutanlıkları; sınır birlik komutanlıklarınca kendilerine yazılı olarak bildirilen ya da herhangi bir şekilde öğrendikleri kaçakçılık olaylarının failleri ve suç delilleri hakkında, gümrük bölgesi veya yurtiçi derinliği ayrımı yapmaksızın zorunlu yasal işlemleri icra etmek ve sonuçtan yetkili sınır birlik komutanlığına bilgi vermek zorundadırlar. 3) Sınır birlikleri ile askerî makamların ilişkileri; Sınır birliklerinin bölgelerindeki diğer askerî makamlarla ilişkileri ve işbirliği esasları Türk Silâhlı Kuvvetleri İç Hizmet Kanunu ve Yönetmeliği hükümlerine göre yürütülür. 4) Sınır birliklerinin, Maliye ve Gümrük Bakanlığına bağlı kuruluşlarla olan ilişki ve işbirliği esasları konuya ilişkin mevzuat hükümlerine bağlı olarak yürütülür. 5) Komşu devlet askerî şahısları ve vatandaşlarıyla olan ilişkiler, yapılan antlaşmalar doğrultusunda ordu komutanlıklarınca hazırlanacak yönerge hükümlerine göre sürdürülür. DÖRDÜNCÜ BÖLÜM Son Hükümler Malî hükümler MADDE 14 - Sınır birlikleri personelinin; 3497 sayılı Kanunla ve bu Yönetmelik hükümleri uyarınca verilen görevlerin ifası sırasında veya bu görevlerinden dolayı ya da görevleri sona ermiş olsa
bile yaptıkları hizmet nedeniyle derhal veya bu yüzden maruz kaldıkları yaralanma veya hastalık sonucu ölmeleri veya sakat kalmaları veya yaralanmaları halinde haklarında 3/11/1980 tarihli ve 2330 sayılı Nakdi Tazminat ve Aylık Bağlanması Hakkında Kanun hükümleri uygulanır. Sınır birliklerinde görevlerinin niteliği icabı kazandan yemek suretiyle iaşelerinin temini mümkün olmayan erbaş ve erlere 31/5/1989 tarihli ve 3566 sayılı Kanun uyarınca tayın bedeli verilir. Tayın bedelinin aylık tutarı 2155 sayılı Bazı Kamu Personeline Tayın Bedeli Verilmesi Hakkında Kanun hükümlerine göre tespit edilen ANKARA mahallî rayici üzerinden hesap edilir. Sınır birliklerinde görevli personel; 1918 sayılı Kaçakçılığın Men ve Takibine Dair Kanunun müsadir ikramiyesiyle ilgili 60 ıncı maddesi hükümlerinden aynen yararlanırlar. GEÇİCİ MADDE 1 - Doğu ve Güneydoğu sınırlarının korunması ve güvenliğinin sağlanması görevi Kara Kuvvetleri Komutanlığınca fiilen devir alınıncaya kadar; Jandarma Genel Komutanlığı sorumluluğundaki sınır bölgelerinde görevli jandarma birlikleri, bu görevlerini, 2803 sayılı Kanun ile Jandarma Teşkilâtı Görev ve Yetkileri Yönetmeliği hükümleri uyarınca yerine getirir. MADDE 15 - Bu Yönetmelik yayımı tarihinde yürürlüğe girer. MADDE 16 (Değişik:RG-22/02/2006-26088) Bu Yönetmelik hükümlerini Millî Savunma Bakanı, İçişleri Bakanı, Maliye Bakanı ve Gümrük Müsteşarlığının bağlı bulunduğu Bakan birlikte yürütür.