1.3...12 1.4 Genel metodolojik hususlar...13 1.5 Genel ekonomik ve demografik veriler...16 2... 20 2.1...20

... 7 Önsöz... 9 1.... 11 1.1...11 1.2...11 1.3...12 1.4 Genel metodolojik hususlar...13 1.5 Genel ekonomik ve demografik veriler...16 1.6...18 2.... 20 2.1...20 2.2...23 2.3 s edilen bütçe...32 2.4...35 2.5. ariç)...38 2.6 hariç)...41 2.7. Adalet sistemine tah sistemine tahsis edilen bütçe)...44 2.8...48 3. Adal... 50 3.1...50 3.2...50 3.3 Adli ya...52 3.4...54 3.5...55 3.6 Adalet sisteminin gelirleri...58 3.7...60 4.... 61 4.1...61 4.2...61 4.3...63 4.4...66 4.5 Tazminat prosedürleri...67 4.6...68 4.7...70 4.8...74 5. Mahkemeler... 75 5.1...75 5.2 Mahkemelerin örgütlenmesi...75 5.3...81 5.4 Mahkemeler düzeyinde bütçe yetkilileri...83 5.5 -adalet ve e-mahkemeler)...84 5.6...90 5.7...94 5.8 Dava y...95 5.9...97 5.10...99 6.... 100 6.1...100 6.2 Adli arabuluculuk...100 6.3...103 6.4...104 6.5...105 6.6...106 6.7...108

7. Hâkimler... 109 7.1...109 7.2 Profesyonel hâkimler...110 7.3 Geçici görev yapan profesyonel hâkimler...113 7.4 Profesyonel olmayan hâkimler...115 7.5...117 8. Hâkimlerin haricindeki mahkeme personeli... 120 8.1...120 8.2 Rechtspfleger...126 8.3 Adli sürece dahil olan hâkim harici personel...126 8.4 Adli sürece dahil olmayan hâkim harici personel...127 8.5...127 9.... 128 9.1...128 9.2 Mahkemede hukuki temsil...128 9.3...129 9.4...129 9.5 rakamlar)...132 9.6 Tapu sicil...139 9.7...141 9.8...142 9.9...145 9.10...148 9.11...151 9.12...154 9.13...160 9.14...163... 164...164...164 10.3...168 10.4...168 10.5...169 10.6...170... 175...175 11.1.2...177 11.2...180 11.3...183 11.4...193 11.5...194 11.6...196 11.7...199 12. Avukatlar... 209 12.1...209 12.2...209...210...215 12.5...218...220 13.... 221 13.1...221 13.2...221 13.3...230 13.4...231 14. Noterler... 232

14.1...232 14.2 Statü ve yetkiler...232 14.3...236 15.... 238 15.1 Genel reformlar...238 15.2 Özet...239 16.... 244 16.1...244 16.2 Ada...244 16.3...245 16.4...246 16.5...247 16.6...248 EKLER... 249 Ek tablolar...249 Arabuluculuk konusunda ek yorumlar (S145)...278...286...311 koordinasyonundan sorumlu ülke muhabirleri...332

D. Murat CEVHER ni esas alan, ni gerçekçi bir durum analizi, stratejik yönetimin noktada, ülkemizin de üyesi o 47 ülkenin sistemlerine ait verileri bir araya getirerek e analiz etmekte ve bizlere ülkeler referans metinler izlenmesinden sorumlu olan, ve, hukukçu Strateji 7

Önsöz Fausto de Santis, CEPEJ tir) binlerce nicel ve güçlendirmek temel bir unsurdur.

1. 1.1 Bu bünyesinde bulunduran ve tüm Avrupa devletlerine yönelik olarak faaliyet gösteren tek müessesedir. emler ile somut yollar beli ve (b) raporlar, istatistikler, en iyi örnek alan ara 1.2 - -GT-EVAL) 1 1 Elsa Garcia- Polonya Bosna Hersek Jean- Fransa (CEPEJ-GT- Avusturya Dražen Tripalo, hâkim, Ceza Dairesi, Cumhuriyeti Yüksek Mahkemesi Hollanda Rusya Federasyonu Y Rusya Federasyonu'nun Avrupa Konseyi Daimi Temsilcisi Fransa

2 CEPEJ-GT- 1.3 ilgili cevaplara CEPEJ, Jean- Fransa Polonya 3 orumlu uzmanlar olarak kabul -GT- 2 3 Bkz. Ek. Hollanda ve Fransa 12

Arnavutluk, Andora, Ermenistan, Avusturya, Azerbaycan, Belçika, Bosna Hersek, Bulgaristan,,, Çek Cumhuriyeti, Danimarka, Estonya, Finlandiya, Fransa, Gürcistan, Almanya, Yunanistan, Macaristan,,, talya, Letonya, Litvanya, Lüksemburg, Malta, Moldova, Monako,, Hollanda, Norveç, Polonya, Portekiz, Romanya, Rusya Federasyonu,, Slovak Cumhuriyeti, Slovenya,,,, Makedonya, 4 Türkiye, Ukrayna 5 Ank Arnavutluk 6 ve Makedonya ve Almanya Üye devletlerin her b il 1.4 Genel metodolojik hususlar CEPEJ in hedefleri ru, liyetlerinin Bu rapordaki rakamlar 4 5 6 Makedonya Eski Yugoslav Cumhuriyeti Makedonya ve Galler, ve Kuzey 13

Verile Azerbaycan, Ermenistan, Romanya ve Polonya Fransa Hollanda Danimarka,, Moldova,, Türkiye, BK-, BK- ). Son olarak, 2004 ve 2006 yeni mekanizma, p Estonya ve Slovenya'da Danimarka Gürcistan CEPEJ sürecinin Bosna Hersek, Fransa ve Polonya iletme süreçlerinin organizasyo lgileri yorumlayan ve analiz eden herkes büyük bir gayr 14

ununla birlikte, bu rapor derinlemesine e kendi analizini yürütecektir. Andora ve Monako'nun büyüklükleri ilgili yorumlar kendi öze gelimi Azerbaycan ya da Ermenistan Verile belirtilen yoru r. Bir sonraki bildirme 2006- yakl 15

Betimsel analiz 1.5 Genel ekonomik ve demografik veriler temin edilebilen genel ekonomik ve demografik veriler, bu rapordaki bu veriler, verilerin birbirleri ile Monako'dan 142 milyondan daha çok nüfuslu Rusya Federasyonuna kadar söz konusu ülkelerin nüfus ve b Ortal biç Bu yüz oranlar ilgili grafiklere dahil edilecektir. Arnavutluk ve (Ermenistan, Azerbaycan, Makedonya, Gürcistan ve Moldova Lüksemburg not edilebilir. 16

Tablo 1. -4) Ülke Nüfus Bölgesel ve federal düzeyler dahil toplam Bölgesel ve federal düzeylerde toplam GSYH (Euro) ro) Arnavutluk 3 152 000 yy yy Andora 81 222 340 496 000 29 621 20 424 Ermenistan 3 222 900 1 183 965 910 1 587 1 476 Avusturya 8 281 948 116 273 000 000 31 140 40 320 Azerbaycan 8 532 700 3 508 645 540 1 880 1 559 Belçika 10 511 382 153 522 400 000 44 169 200 000 30 000 37 674 Bosna Hersek 3 842 762 3 918 540 977 3 553 989 866 2 536 5 332 Bulgaristan 7 679 290 9 349 700 000 1 704 100 000 3 278 2 210 4 442 884 14 636 754 400 1 935 218 620 7 076 10 871 772 600 6 419 733 886 18 039 22 636 Çek Cumhuriyeti 10 287 189 51 188 666 900 11 067 8 808 Danimarka 5 427 000 113 740 000 000 40 492 48 307 Estonya 1 342 409 4 144 993 239 10 092 7 215 Finlandiya 5 255 580 39 582 000 000 31 723 34 081 Fransa 63 195 000 587 100 000 000 199 300 000 000 28 536 30 367 Gürcistan 4 394 700 2 076 000 000 381 000 000 1 389 1 480 Almanya 82 351 000 697 211 000 000 414 423 000 000 28 012 41 952 Yunanistan 11 125 179 10 885 300 000 19 194 23 037 Macaristan 10 066 000 46 654 900 000 8 926 8 178 299 899 3 580 000 000 39 951 41 648 4 239 848 59 900 000 000 Veri yok (vy) 41 205 31 080 58 751 711 462 417 000 000 vy 26 492 34 437 Letonya 2 294 590 5 064 207 410 7 005 5 156 Litvanya 3 403 284 5 990 351 000 1 577 457 000 6 996 5 196 Lüksemburg 472 700 13 083 200 000 71 600 40 575 Malta 408 000 2 372 324 450 12 568 12 800 Moldova 3 589 936 668 168 423 745 1 235 Monako 33 000 789 132 221 49 899 vy 620 145 462 347 709 2 864 4 528 Hollanda 16 334 210 408 647 000 000 32 698 45 800 Norveç 4 681 100 100 079 922 020 56 000 43 921 Polonya 38 125 479 57 430 900 000 7 169 7 664 Portekiz 10 569 592 70 196 000 000 14 657 15 010 Romanya 21 610 213 12 386 210 810 6 876 3 667 Rusya Federasyonu 142 000 000 371 582 148 035 6 690 4 678 7 411 569 6 402 792 430 3 407 4 525 Slovakya 5 389 180 9 401 469 000 8 820 6 540 Slovenya 2 003 358 7 628 519 734 15 167 14 556 43 758 250 378 648 000 000 22 418 26 611 9 113 357 165 988 000 000 35 417 46 948 7 459 100 105 150 000 000 72 170 000 000 40 016 42 291 Makedonya 2 038 514 940 967 794 2 491 4 519 Türkiye 73 425 000 54 099 521 205 4 361 8 406 Ukrayna 46 646 000 21 082 612 000 1 728 2 187 BK-Kuzey 1 741 619 24 218 912 882 22 599 24 219 BK- 5 116 900 44 181 918 000 30 473 35 645 BK- Galler 53 728 000 822 040 208 488 28 600 35 940 17

1.6 Bununla birlikte, CE 7 *** tam "BK- e Galler" / "BK-" / "BK-Kuzey 7 - Dallara - - No. 8: Avrupa'da ma -Solenik, Géraldine Carmela Nucera & Jacqueline Passalacqua - No. 9: Avrupa'da ada -Solenik - im Gözlemevi OMIJ, EA 3177) Limoges Üniversitesi, Laurent Berthier & Hélène Pauliat 18

19

2. 2.1 Bu böl Arnavutluk (Avusturya, Belçika, Danimarka, Almanya, Yunanistan, Lüksemburg, ve Türkiye). Fransa ve da Çek Cumhuriyeti nde gelecektir (5'inci bölüm), (10'uncu bölüm), (3'üncü bölüm). 4'üncü sütun: A edilen toplam bütçe; 5'inci sütun: S üm üç bütçeye tahsis edilen bütçe (M + A eklerdir. tur. Okuyucu için not l olan bütçe 20

Nitekim olan durumlarda hukuk Danimarka ( Portekiz Norveç Türkiye Avusturya, Belçika, Almanya, Lüksemburg ve finanse edilmektedir. Bu durum, Fransa ve tahsis edilen bü,,, ve Türkiye Karada ve dahildir; ancak, kesin olarak tespit edilememektedir. Türkiye Estonya, Litvanya ve Slovenya 21

Tablo 2. 20 cinsinden (S6, S13 ve S16) Ülke mahkemelere tahsis edilen kamu bütçesi Adli tahsis edilen to kamu bütçesi sistemine tahsis edilen kamu bütçesi Tüm mahkemelere ve adli tahsis edilen kamu bütçesi Tüm mahkemelere sistemine tahsis edilen kamu bütçesi Tüm mahkemelere, tahsis edilen bütçesi Andora 5 396 607 300 000 544 858 5 696 607 5 941 464 6 241 464 Ermenistan 4 189 496 129 925 4 193 973 4 319 421 8 383 469 12 702 890 Avusturya vy 17 700 000 vy vy 554 313 000 572 013 000 Azerbaycan 11 339 059 226 484 14 812 092 11 565 543 26 151 151 26 377 635 Belçika vy 43 137 000 vy vy 823 600 000 866 737 000 Bosna Hersek 65 293 506 1 606 129 16 144 684 66 899 635 81 438 190 83 044 319 Bulgaristan 64 532 705 1 804 100 29 853 310 66 336 805 94 386 015 96 190 115 vy vy 32 241 063 206 261 500 vy 238 502 563 vy vy 12 555 469 25 778 787 vy 38 334 256 Çek Cumhuriyeti 223 477 624 15 672 575 69 619 179 239 150 199 293 096 803 308 769 378 Danimarka 183 000 000 2 869 941 vy 185 869 941 vy vy Estonya 24 220 267 2 567 320 7 933 295 26 787 587 32 153 562 34 720 882 Finlandiya 221 971 000 55 105 000 31 324 000 277 076 000 253 295 000 308 400 000 Fransa 2 377 000 000 303 000 000 670 000 000 2 680 000 000 3 047 000 000 3 350 000 000 Gürcistan 11 760 558 53 000 8 000 000 11 813 558 19 760 558 19 813 558 Almanya vy 557 000 000 vy vy 8 174 000 000 8 731 000 000 Yunanistan vy 1 700 000 vy vy 332 875 000 334 575 000 Macaristan 277 551 019 198 981 116 005 000 277 750 000 393 556 019 393 755 000 12 300 000 1 500 000 4 200 000 13 800 000 16 500 000 18 000 000 81 687 000 63 600 000 30 154 000 145 287 000 81 687 000 175 441 000 2 665 347 471 86 562 704 1 336 199 023 2 751 910 175 4 001 546 494 4 088 109 198 Letonya 32 416 128 1 072 771 17 113 881 33 488 899 49 530 009 50 602 780 Litvanya 58 150 487 3 226 245 27 638 149 61 376 732 85 788 636 89 014 881 Lüksemburg vy 2 949 983 vy vy 54 384 465 57 334 448 Malta 8 701 000 15 000 2 569 000 8 716 000 11 270 000 11 285 000 Moldova 3 002 838 126 614 4 135 134 3 129 452 7 137 972 7 264 586 Monako 4 111 500 220 000 1 219 300 4 331 500 5 330 800 5 550 800 vy vy 1 762 362 8 664 682 vy 10 427 044 Hollanda 774 368 000 344 666 748 494 335 000 1 119 034 748 1 268 703 000 1 613 369 748 Norveç 175 013 040 151 635 000 12 384 000 326 648 040 187 397 040 339 032 040 Polonya 1 190 027 000 21 724 000 295 928 000 1 211 751 000 1 485 955 000 1 507 679 000 Portekiz 506 493 713 35 829 192 vy 542 322 905 vy vy Romanya 261 911 826 6 065 759 114 927 466 267 977 585 376 839 292 382 905 051 Rusya 2 401 660 110 85 020 103 1 060 382 372 2 486 680 213 3 462 042 482 3 547 062 585 Federasyonu 156 098 339 vy 13 864 244 vy 169 962 583 vy Slovakya 108 697 924 2 779 410 39 331 000 111 477 334 148 028 924 150 808 334 Slovenya 131 981 456 1 858 859 17 893 000 133 840 315 149 874 456 151 733 315 vy 167 331 526 vy vy vy 2 983 492 000 452 000 000 150 764 128 134 529 613 602 764 128 586 529 613 737 293 741 626 145 213 47 203 730 175 402 199 673 348 943 801 547 412 848 751 142 Makedonya 21 341 001 900 277 3 592 283 22 241 278 24 933 284 25 833 561 Türkiye vy vy vy vy vy 522 486 876 Ukrayna 276 961 140 294 730 120 125 950 277 255 870 397 087 090 397 381 820 BK-Kuzey 89 229 990 95 772 010 41 600 000 185 002 000 130 829 990 226 602 000 BK- 120 852 210 239 947 427 147 511 549 360 799 637 268 363 759 508 311 186 BK- 3 020 104 1 504 095 309 819 000 000 4 524 199 553 2 323 095 309 5 343 199 553 Galler 244 ü - Azerbaycan'da Anayasa Mahkemesinin bütçesi mahkemelerin bütçesinde dahil edilmektedir; - Bulgaristan 22

- Estonya - Fransa yon 81 milyon ve adem- - Danimarka - Yunanistan - Moldova - Macaristan, Hollanda ve Makedonya - Slovenya Monako,, Andora, Slovenya, BK-Kuzey,, Hollanda ve 'da ülke sakini Ermenistan, Azerbaycan, Gürcistan ve Moldova mahkemelere daha fazla finansal imkâ 2.2 tahsis edilen bütçeyi içermemektedir. 23

insinden daha yüksek miktarlar 24

hizmetleri ve adli 25

özellikle Bosna Hersek,, Macaristan,, Slovenya ve Makedonya için geçerlidir.,, Norveç, BK-, BK-, Danimarka, Fransa, Hollanda, Finlandiya ve mahkeme Avusturya, Finlandiya, Letonya ve BK- Finlandiya, Letonya ve Malta çesinin pozitif olarak etkileyebilmektedir (söz gelimi Polonya ve Slovakya olabilmektedir ( ve ). BK- 'de büyük bir mahkemelerin yeniden 'da) bu alanda özel 2006-43 ülke y 26

Tablo 3. Ülke tahsis edilen bütçesi Adli masraflara kamu bütçesi Mahkeme binal Yeni (mahkeme) bütçesi kamu bütçesi Andora 4 918 539 469 421 20 850 Ermenistan 2 745 119 355 679 250 009 146 926 18 919 Avusturya 310 000 000 34 000 000 38 000 000 53 500 000 Azerbaycan 8 909 337 972 000 249 760 Belçika 572 600 000 20 917 000 84 088 000 54 333 204 11 129 000 2 274 000 Bosna Hersek 40 931 066 602 275 3 277 073 5 600 600 305 210 749 488 Bulgaristan 35 591 745 78 865 3 415 039 2 374 540 1 820 311 32 519 129 973 907 6 900 243 42 495 747 8 234 468 9 211 507 714 132 8 290 322 14 877 258 18 610 830 430 4 924 866 15 621 Çek Cumhuriyeti 256 650 345 2 148 275 2 429 132 549 546 Danimarka 129 817 880 13 746 211 31 529 115 1 475 203 6 490 894 Estonya 19 031 617 151 838 2 785 033 Finlandiya 168 417 000 8 042 000 5 900 000 28 110 000 16 934 000 Fransa 1 573 600 000 24 531 558 379 400 000 701 530 000 117 000 000 65 000 000 Gürcistan 5 435 868 419 298 967 417 95 501 3 653 564 51 102 1 137 808 Almanya 5 000 000 000 192 000 000 1 376 000 000 268 000 000 1 895 000 000 Yunanistan 322 950 000 4 345 000 4 600 000 4 600 000 2 500 000 160 000 Macaristan 221 600 000 3 200 000 13 200 000 29 800 000 7 900 000 700 000 50 282 000 9 367 000 3 083 000 16 132 000 19 632 000 1 181 000 12 135 000 1 912 287 450 45 929 981 455 000 000 223 556 520 1 650 000 113 486 221 Letonya 22 134 811 1 233 493 114 881 5 815 877 248 957 2 868 109 Litvanya 33 216 520 547 382 15 454 414 8 491 659 162 187 278 325 Lüksemburg 47 499 711 711 500 2 183 100 640 353 57 500 Malta 6 520 000 133 000 923 000 14 000 Moldova 2 194 994 5 018 128 904 19 257 2 466 652 199 Monako 2 980 000 660 000 691 500 6 181 096 416 280 40 600 102 000 300 000 Hollanda 510 422 164 239 945 809 4 008 757 102 558 832 17 307 390 15 000 000 Norveç 104 288 492 9 468 323 35 236 667 3 740 253 2 262 061

Ülke tahsis edilen bütçesi Adli masraflara kamu bütçesi Mahkeme binal Yeni (mahkeme) bütçesi kamu bütçesi Polonya 603 512 000 32 804 000 154 114 000 77 853 000 178 787 000 631 000 164 050 000 Portekiz 345 675 546 4 740 390 33 746 479 18 941 113 103 390 184 Romanya 232 105 356 20 728 665 5 854 032 17 935 550 30 120 659 128 016 Rusya Federasyonu 1 524 674 016 28 446 183 65 421 440 157 947 516 138 342 484 421 566 595 105 940 693 2 730 696 39 549 823 7 877 126 Slovakya 58 097 410 1 229 303 4 113 635 4 336 213 115 784 43 584 989 Slovenya 94 219 262 4 743 950 23 542 464 4 238 174 1 994 391 570 317 860 130 6 705 452 484 811 239 Makedonya 17 820 451 916 625 1 090 371 261 566 523 949 Ukrayna 191 875 330 2 430 600 90 856 900 5 174 000 4 812 030 2 794 940 BK-Kuzey 26 040 000 1 805 000 20 116 000 35 303 000 507 000 101 231 000 BK- 43 261 355 4 915 860 28 644 825 34 041 698 2 391 660 799 702

mektedir. Bununla birlikte, mahkemelerde ana harcama kaleminin, hâkim ve mahkeme personelin rtalama yüzdesi (S8) ülkeler, graf Hollanda,, Avusturya, Danimarka,, Norveç ve Romanya gerekir. 32 ülkeden 26, Gürcistan,, Polonya, Litvanya, Malta ve Romanya'da bütçenin önemli bir bölümü. BK-, Polonya, Fransa,, Ukrayna, Litvanya,, Monako, Almanya, ve Slovenya Litvanya ildir. Bu kalem, devlet bütçesinin bir kalemidir. içermektedir. 29

30 Yorumlar - Yunanistan ve gösterilmemektedir. - için, "hes rlendirilmesine kadar) üye

olabilmektedir. Bu, özell (Almanya mahkemelerin bütçe sürecine Tablo 4. Mahkemelere tahsis edilen (genel) bütçeden sorumlu kurumlar (S18) Tüm mahkemelere tahsis edilen bütçeden resmi olarak Kabul Yönetim sorumlu kurumlar 27 5 22 20 21 5 4 12 Parlamento 2 39 1 15 Yüksek Mahkeme 14 2 11 10 15 1 6 6 Mahkemeler 20 2 13 9 Denetim merci 0 0 2 11 14 4 12 15 C görülmektedir (cevap veren 46 ülkeden 39'u). Genel olarak mahkeme bütçes lmesi Danimarka (Genel Denetim Bürosu), Finlandiya (Ulusal Denetim Bürosu), Fransa (Cour des Comptes), Almanya Macaristan (Devlet Denetim Merci), (Ulusal Denetçiler Bürosu), (Kontrolör ve Genel Denetçi Bürosu), Letonya (Devlet Denetim Bürosu), Lüksemburg (Ulusal Denetim Bürosu), Türkiye Ukrayna (Hesaplar Komisyonu). 31

Mahkemelere tahsis edilen bütçeden resmi olarak sorumlu kurumlar (S18) 2.3 Fransa ve Avusturya, Belçika, Danimarka, Almanya, Yunanistan, Lüksemburg, Portekiz, ve Türkiye) bu tahmini sergilememektedir. ülke ya da birimde (Monako, Hollanda, BK-, BK-Kuzey da,, Bosna Hersek, Moldova, Ukrayna ve. Norveç'te polis içi oldu 32

cinsinden (S13) 33

34

2.4 8 ektedir. Bu yüzden 2004-2006 dönemi ile 2006 - Ermenistan, Estonya, Yunanistan, Letonya, Litvanya, Monako, Romanya ve kede yüzde 20 ile Andora, Belçika, Çek Cumhuriyeti,,,, Polonya, Slovakya ve Estonya, Slovakya, Slovenya Bosna Hersek, Gürcistan, Malta, Hollanda ve Norveç). Norveç, BK-, BK-Kuzey ve BK- 'de Hollanda,, ve Finlandiya 8-2006 35

cinsinden (S13) 36

çesi 37

2.5. Mahkemeler hariç) Avusturya, Belçika, Danimarka, Almanya, Yunanistan, Lüksemburg,, Türkiye 9 Ermenistan, Romanya, stan ve Ukrayna'da bu Almanya, Çek Cumhuriyeti, Macaristan,,, erine son derece yüksek bir Monako, Lüksemburg,, Almanya Bosna Hersek, Slovenya, Polonya,, Ukrayna ve Makedonya'da büyü 9-38

39

40

2.6 2006 nispeten büyük tutarlar harcayan ülkeler üs Monako, BK-Kuzey, ve BK- 'de yüksektir. Bununla birlikte özellikle için bu yüksek tutar Norveç ve Hollanda için iki bütçe birbirine daha denktir. Bu ülkelerde mahkemeler ve adli Bosna Hersek,, Makedonya),, Polonya, Slovenya ve BK-Kuzey 'da yüksektir. 41

temi hariç), Euro cinsinden 42

43

2.7. Adalet sistemine tahsis edilen toplam bütçe (tüm mahkemelere, adli y nin e tahsis edilen toplam bütçedeki Ermenistan, Bulgaristan, Gürcistan, Litvanya, Slovakya, Monako, Polonya, Azerbaycan, Letonya, Türkiye, Moldova ve Romanya'da 2004 ile 200 Andora, BK-, BK-, Malta,, Lüksemburg,, Slovenya, Belçika ve Estonya BK- Andora ve Hollanda, Yunanistan, Bosna Hersek, Avusturya,, Fransa, Finlandiya) ya da adli sistem genel bütçesinde Almanya,, Macaristan,, Çek Cumhuriyeti) görülmektedir. Ülke sak Lüksemburg, Almanya, Hollanda,, BK-, BK-Kuzey ve BK- 'in adli sistemlerine nispeten yüksek tu Bosna Hersek,,, BK-Kuzey nda, Polonya, Makedonya, Slovenya ve Ukrayna birlikte Bosna Hersek, Polonya, Slovenya ve Macaristan ülkeler olmaya devam etmektedir. 44

* 2004 -,, Moldova,, BK-, Avusturya, Yunanistan, Estonya ve Norveç Ermenistan Ermenistan 45

46

BK-, BK-Kuzey ve BK- edilmektedir: Ermenistan, Azerbaycan, Moldova ve Gürcistan. 47

2.8 48

,, Gürcistan ve BK- beklenmektedir. Hollanda,, Avusturya, Danimarka, ve Romanya'da mahkeme bütçesinden BT da söz konusu old Hollanda, Norveç, ve 49

3. Adalete 3.1 Ta 10. huzurunda hukuki temsille ilgilidir ktedir. 3.2 belirtmek seviyeden -- -- -- 10 50

Ülke Mahkemelerde Hukuki Mahkemelerde Hukuki temsil gör temsil Arnavutluk Andora Ermenistan Avusturya Azerbaycan Belçika Bosna Hersek Bulgaristan Çek Cumhuriyeti Danimarka Estonya Finlandiya Fransa Gürcistan Almanya Yunanistan Macaristan Letonya Litvanya Lüksemburg Malta Moldova Monako Hollanda Norveç Polonya Portekiz Romanya Rusya Federasyonu Slovakya Slovenya Makedonya Türkiye Ukrayna BK-Kuzey BK- oçya BK- Galler Yorum: Ermenistan - 51

), arabuluculuk (Fransa ve Hollanda), mahkeme harçla Polonya, Romanya, ) ya da Slovenya, Romanya). unu Azerbaycan,, Gürcistan, Letonya, Moldova, Hollanda, Romanya, Rusya Federasyonu, ve Ukrayna). 3.3 Türkiye'de sadece istan 'da adli Çek Cumhuriyeti 52

Tablo 6. Euro cinsinden (S24) Ülke 10,000 ülke toplam dava 10,000 ülke 10,000 ülke cezai olmayan tahsis edilen ortalama adli edilen ortalama adli Cezai olmayan tahsis edilen ortalama adli Avusturya 14 Belçika 116 352 Bulgaristan 21 113 Estonya 225 223 2 85 77 842 Finlandiya 160 70 90 657 Fransa 143 62 82 335 254 396 Gürcistan 1 1 180 180 Almanya 72 Macaristan 44 0 44 5 120 98 22 1 245 1 003 2 305 21 14 7 700 840 402 Letonya 3 0 3 1 604 Litvanya 118 105 13 80 Lüksemburg 85 735 Moldova 37 37 10 9 Hollanda 254 94 160 831 1 024 718 Portekiz 155 219 Romanya 125 121 4 22 23 0 Rusya Federasyonu 4 1 491 Slovakya 1 Slovenya 101 92 141 272 7 Makedonya 13 13 0 337 BK- Galler 495 297 198 1 136 977 760 BK-Kuzey 445 189 255 1 237 53

üyük bir miktar tahsis edenler (Letonya, Rusya Federasyonu,, BK-Kuzey, BK-, Hollanda Lüksemburg,, Finlandiya, Belçika, Makedonya, Fransa, nya, Portekiz Gürcistan, Bulgaristan, Estonya, Moldova, Macaristan Macaristan rlar tahsis ederken (Rusya Federasyonu, Letonya, Belçika, Fransa, Portekiz, BK-, BK-, Hollanda). 54 3.4 Andora, Belçika, Bosna Hersek, Makedonya, Norveç, Romanya, Rusya Federasyonu). Arnavutluk, Azerbaycan ve Gürcistan dedilme

Hollanda Bulgaristan,, Finlandiya,,, Monako,, Türkiye ve Ukrayna 'da bu karardan sorumlu olan karma bir karar mercidir (mahkeme ve harici temsilciler) (bkz. tablo). - Belçika Tablo 7. reddeden organ (S27 ve S28) reddedilmesi merci Karma karar merci (mahkeme ve harici bir merci) Andora Ermenistan Bulgaristan Belçika Avusturya Danimarka Bosna Hersek Çek Cumhuriyeti Fransa Finlandiya Norveç* Estonya Romanya* Almanya Letonya Rusya Federasyonu Yunanistan Litvanya Monako Makedonya Macaristan Lüksemburg Moldova Malta Türkiye* Hollanda Ukrayna Polonya Portekiz Slovakya Slovenya BK-Kuzey BK- BK- 7 13 15 9 Yorumlar Norveç: Romanya Türkiye 3.5 Avusturya, Belçika,, Almanya, Portekiz, ve Ukrayna 'da için de mahkeme vergisi ya da mahkeme ücreti ödemek gereklidir. 55

Tablo 8. Ülke vergisi ödemek zorunlu mu? Ceza dava vergisi ödemek zorunlu mu? Andora Ermenistan Ha Avusturya Azerbaycan Belçika Bosna Hersek Bulgaristan Çek Cumhuriyeti Danimarka Estonya Finlandiya Fransa Gürcistan Almanya Yunanistan Macaristan Letonya Litvanya Lüksemburg Malta Moldova Monako Hollanda Norveç Polonya Portekiz Romanya Rusya Federasyonu Slovakya Slovenya Makedonya Türkiye Ukrayna BK- Galler BK-Kuzey BK- k), (2) özel bir cezai Fransa, Lüksemburg, Monako, ve için geçerlidir.). 56

. 57

Mahkeme ma riç, Ermenistan, Gürcistan,, Litvanya, Moldova, Monako, Hollanda, Norveç ve Slovakya 3.6 Adalet sisteminin gelirleri yeter hale gelebilmektedir(avusturya). Ülkelerin mahkeme harçlar Bun ya da bölgenin genel bütçesinde bir kalem o Avusturya, Almanya,, Hollanda, Polonya, Romanya, Türkiye ve BK-. Avusturya, Almanya, Polonya, Türkiye ve BK- 'de in tapu sicili olarak gerekmektedir. Bu ülkelerin üçünde (Avusturya, Almanya ve Polonya elde edilmektedir., Hollanda ve Romanya 58

Avusturya'da finanse etmek mümkündür. Tablo 9. Ülke Tüm mahkemelere tahsis edilen toplam (ya da vergilerden) r Andora 5 941 464 vy Ermenistan 4 189 496 vy Avusturya 572 013 000 614 000 000 % 107.3 Azerbaycan 11 339 059 231 000 % 2.0 Belçika 823 600 000 31 249 127 % 3.8 Bosna Hersek 66 899 635 24 261 154 % 36.3 Bulgaristan 64 532 705 22 241 197 % 34.5 206 261 500 23 586 403 % 11.4 25 778 787 5 200 662 % 20.2 Çek Cumhuriyeti 308 769 378 3 125 972 % 1.0 Danimarka 183 000 000 51 699 166 % 28.3 Estonya 24 220 267 3 433 269 % 14.2 Finlandiya 221 971 000 33 000 000 % 14.9 Fransa 3 350 000 000 ud Gürcistan 11 760 558 1 580 572 % 13.4 Almanya 8 731 000 000 3 977 000 000 % 45.6 Yunanistan 332 875 000 vy Macaristan 277 750 000 vy 12 300 000 671 176 % 5.5 111 841 000 12 686 000 % 11.3 2 751 910 175 229 284 156 % 8.3 Letonya 32 416 128 9 238 216 % 28.5 Litvanya 58 150 487 4 084 743 % 7.0 Lüksemburg 57 334 448 vy Malta 8 716 000 vy Moldova 3 002 838 2 091 212 % 69.6 Monako 4 331 500 vy 8 664 682 6 027 791 % 69.6 Hollanda 774 368 000 170 237 000 % 22.0 Norveç 175 013 040 19 741 970 % 11.3 Polonya 1 211 751 000 363 099 000 % 30.0 Portekiz 506 493 713 88 647 943 % 17.5 Romanya 267 977 585 180 000 000 % 67.2 Rusya 2 486 680 213 vy Federasyonu 156 098 339 73 462 953 % 47.1 Slovakya 111 477 334 37 967 321 % 34.1 Slovenya 133 840 315 34 581 038 % 25.8 2 983 492 000 vy 452 000 000 3 500 000 % 0.8 673 348 943 88 811 872 % 13.2 Yüzde olarak mahkeme 59

Ülke Tüm mahkemelere tahsis edilen toplam (ya da vergilerden) r Makedonya 22 241 278 8 912 212 % 40.1 Türkiye 522 486 876 279 094 188 % 53.4 Ukrayna 276 961 140 vy BK- 1 504 095 309 671 000 000 % 44.6 Galler BK-Kuzey 185 002 000 15 033 000 % 8.1 BK- 120 852 210 23 988 950 % 19.8 Yüzde olarak mahkeme 3.7 halde (Fransa ve (söz gelimi Hollanda ve lde Gürcistan, Bulgaristan, Estonya, Romanya, Moldova 60

4. 4.1 me a (pratik) bilgiler vermektir. 4.2 prosedürler, for Cevap gönderen 47 ülke ya da birimden 45'i hukuki metinlerin ve yüksek mahkemelerin içtihat hukukunun ücretsiz Yunanistan ve Monako edilmesi konusunda Andora, Ermenistan, Bosna Hersek,, Gürcistan ve Monako. mahkeme Arnavutluk, Finlandiya, Fransa, Makedonya, Gürcistan, Letonya, Moldova ve Norveç man öngörülebilir Türkiye ; ancak, pratik belgelerde 61

Tablo 10. EVET HAYIR Arnavutluk Andora Finlandiya Ermenistan Fransa Avusturya Gürcistan Azerbaycan Letonya Belçika Moldova Bosna Hersek Norveç Bulgaristan Makedonya Çek Cumhuriyeti Danimarka Estonya Almanya Yunanistan Macaristan Litvanya Lüksemburg Malta Monako Hollanda Polonya Portekiz Romanya Rusya Federasyonu Slovakya Slovenya Türkiye Ukrayna BK- BK- BK- 8 39 ücretsiz olarak verilmektedir. Andora, Ermenistan, Bosna Hersek,, Makedonya,, Malta, Monako, Rusya Federasyonu,, Slovak Cumhuriyeti, BK-Kuzey ve Ukrayna'da bu ve Makedonya Slovak Cumhuriyeti 62

Tablo 11. sistemi (S33) EVET HAYIR Arnavutluk Andora Avusturya Ermenistan Azerbaycan Bosna Hersek Belçika Bulgaristan Malta Çek Cumhuriyeti Monako Danimarka Estonya Slovakya Finlandiya Makedonya Fransa BK- Gürcistan Ukrayna Almanya Yunanistan Macaristan Letonya Litvanya Lüksemburg Moldova Hollanda Norveç Polonya Portekiz Romanya Rusya Federasyonu Slovenya Türkiye BK- BK- 35 12 4.3 öze 63

Tablo 12. Bilgi Prosedür düzenlemeleri 22 35 26 10 Terör 14 23 19 5 28 45 39 10 23 30 27 13 16 20 14 5 Özürlüler 15 32 20 10 Çocuk suçlular 22 36 41 10 4 6 7 3 Yorum: Arnavutluk ve BK-Kuzey için bu konuda ve 64

Tablo 13. Özel düzenleme v Ülke Bilgi düzenlemeleri Özel usul düzenlemeler Toplam Avusturya 8 8 8 8 32 BK- 7 7 7 7 28 Norveç 8 3 6 8 25 Bulgaristan 8 8 8 0 24 7 7 7 3 24 Romanya 5 7 7 5 24 7 7 7 0 21 Portekiz 0 7 7 7 21 Makedonya 7 7 7 0 21 BK- 7 7 7 0 21 Fransa 5 5 4 6 20 Azerbaycan 6 6 6 0 18 Finlandiya 5 6 7 0 18 Almanya 5 7 3 2 17 4 6 5 1 16 Hollanda 4 6 5 0 15 Rusya Federasyonu 0 7 7 1 15 5 5 5 0 15 Bosna Hersek 0 6 6 2 14 0 7 7 0 14 0 7 7 0 14 Lüksemburg 2 3 4 4 13 7 2 2 1 12 Danimarka 4 4 4 0 12 6 4 2 0 12 Malta 0 6 4 2 12 Polonya 4 3 2 3 12 Slovenya 1 6 3 2 12 Ukrayna 5 3 4 0 12 Belçika 0 4 5 2 11 Letonya 6 1 4 0 11 Andora 3 4 2 0 9 Ermenistan 0 8 1 0 9 Estonya 0 7 2 0 9 Macaristan 1 4 3 1 9 Gürcistan 0 5 3 0 8 Litvanya 0 6 2 0 8 Moldova 0 4 3 0 7 Türkiye 0 3 3 1 7 Çek Cumhuriyeti 2 2 2 0 6 Yunanistan 3 3 0 0 6 0 4 1 0 5 1 2 2 0 5 Slovakya 1 1 2 0 4 Monako 0 2 0 0 2 65

Avusturya, Azerbaycan, Bulgaristan,, Fransa, Finlandiya,, Norveç, Portekiz, Romanya, Makedonya, BK- ve BK- Avusturya, Fransa,, Norveç, Portekiz, Romanya ve BK-). Bosna Hersek, Malta,, Rusya Federasyonu ve Ermenistan, Estonya, Gürcistan, Litvanya ve Slovenya,, Letonya ve Polonya için geçerlidir. Andora, Danimarka, Almanya, Lüksemburg, Hollanda, ve 'de özel bilgi Çek Cumhuriyeti, Yunanistan, Macaristan,, Moldova, Monako,, Slovakya ve Türkiye. 4.4 Portekiz ve Norveç e içerir. Lüksemburg Andora, Finlandiya, ) ya Hollanda) içerir. 66

Tablo 14. EVET HAYIR Arnavutluk Ermenistan Andora Avusturya Belçika Azerbaycan Bulgaristan Bosna Hersek Danimarka Çek Cumhuriyeti Finlandiya Estonya Fransa Makedonya Gürcistan Letonya Almanya Malta Yunanistan Monako Macaristan Slovakya Litvanya Slovenya Lüksemburg Moldova Türkiye Hollanda BK- Norveç Polonya Portekiz Romanya Rusya Federasyonu Ukrayna BK- BK- 29 18 rma Bosna Hersek r. Belçika ). 4.5 Tazminat prosedürleri durumlarda bu kamu fonundan yararlanmak Yunanistan ve Lüksemburg). Yunanistan Lüksemburg, Almanya r 67

Andora, ve Moldova ya da Bulgaristan, Litvanya ve, Tablo 15. t prosedürleri (S36) Tazminat prosedürü yok Kamu fonu Kamu fonu ve mahkeme Andora Azerbaycan Ermenistan Avusturya Çek Cumhuriyeti Bosna Hersek Belçika Moldova Estonya Makedonya Bulgaristan Finlandiya Gürcistan Almanya Malta Macaristan Danimarka Rusya Federasyonu Fransa Letonya Portekiz Ukrayna Litvanya Slovenya Lüksemburg Monako Türkiye Hollanda BK- Norveç BK- Polonya Yunanistan Romanya Slovakya BK- 3 15 9 19 68 Yorumlar: Arnavutluk: ifade etmemektedir. Yunanistan: Kamu fonu ve mahkem Lüksemburg Fransa n Polonya Norveç'te 4.6 Malta -

- - - Tablo 16. yönelik sistem 27 getirilmemesi 18 45 45 Çek Cumhuriyeti, Almanya, Litvanya, Monako, Ka, Rusya Federasyonu. Tablo 17. tazminat (S40). sürelerine ve mahkeme yönelik tazminat yok tazminat Sadece mahkeme yönelik tazminat sürelerine hem de mahkeme tazminat Ermenistan Avusturya Yunanistan Andora Azerbaycan Moldova Bulgaristan Belçika Çek Cumhuriyeti Romanya Litvanya Bosna Hersek Danimarka Lüksemburg Fransa Türkiye Monako Estonya Almanya Norveç Finlandiya Macaristan Polonya Gürcistan Portekiz Rusya Federasyonu Letonya Malta Slovakya Hollanda Slovenya BK- BK-Kuzey BK- Ukrayna Makedonya 14 14 5 13 mekanizma mevcuttur (S43). Sadece Ermenistan, ve Monako (Ombudsman) olabilir. 69

Bulgaristan, Danimarka, Finlandiya, Fransa, Almanya, Yunanistan, Lüksemburg, Slovenya,, ve Türkiye bulunmak mümkündür. (20 ülke), 'da Hollanda'da Yüksek Mahkeme, Romanya Malta'da Ombudsman). Bunun Azerbaycan,, ve Makedonya söz konusudur. Tablo 18. Yetkili merci cevap verme süre lgili mahkeme 20 16 Yüksek Mahkeme 25 22 18 14 19 18 gelimi Ombudsman) 14 8 70 4.7 28 ülke, mahk Tablo 19. Memnuniyet anketleri EVET HAYIR Avusturya Andora Azerbaycan Ermenistan Belçika Bosna Hersek Bulgaristan Danimarka Finlandiya Çek Cumhuriyeti Fransa Estonya Almanya Gürcistan Macaristan Yunanistan

Memnuniyet anketleri Lüksemburg Malta Moldova Letonya Monako Litvanya Polonya Rusya Federasyonu Hollanda Slovakya Norveç Türkiye Portekiz Ukrayna Romanya Slovenya Makedonya BK- BK- 28 18 Anketlerin k a (mahkemelerin ziyaretçileri) Avusturya, Azerbaycan, Danimarka, Macaristan, da, Litvanya, Hollanda, Norveç, Portekiz, Romanya,,,, Makedonya, BK- ve BK- Avusturya, Azerbaycan, Danimarka, Almanya, Macaristan,,,, Hollanda, Norveç, Portekiz,,, BK-, BK- ve BK- Tablo 20. Me (S41) Memnuniyeti anketinin hedefi: Hâkimler 16 Mahkeme personeli 17 14 Avukatlar 13 23 13 71

Tablo 21. Ülke Ulusal düzeyde Mahkeme seviyesinde düzenli ar Ulusal düzeyde zaman zaman Mahkeme seviyesinde anketler Avusturya Belçika Danimarka Hollanda Azerbaycan Slovenya BK-Kuzey Romanya BK- Galler Bulgaristan Finlandiya Macaristan Norveç Makedonya BK- Litvanya Fransa Letonya Portekiz Almanya Toplam 10 9 18 13 72 Bu tablo sadece mahkemelerde memnuniyet anketi yürüten 28 ülkeyi içermektedir (S41). Tablo 22. Memnuniyeti anketinin hedefi: Küme 1 Küme 2 Küme 3 Küme 4 Küme 5 Hâkimler XX X X Mahkeme personeli X X X X** X* X Avukatlar X** X V ziyaretçileri) X X* X X X* X X* X X* - kümenin en fazla yüzde 70' X** -

tüm hedefler grupla Tablo 23. Küme 1 Küme 2 Küme 3 Küme 4 Küme 5 Belçika Litvanya* Danimarka Avusturya* Bulgaristan * Romanya Azerbaycan Finlandiya* BK-** ** Norveç Almanya Fransa* Macaristan Letonya* * Hollanda* * Slovenya * anketler ** anketler hedef hedef Tablo 24. Portekiz Makedonya BK-Kuzey * BK- * Ülke Avusturya Belçika Danimarka Finlandiya Fransa Almanya Letonya Hollanda Portekiz Romanya Bkz: www.bka.gv.at/desktopdefault.aspx?tabid=3758&alias=bka&cob=4654, http://www.bka.gv.at/2004/4/22/mystery-shopping_teil1.pdf ve hhttp://www.bka.gv.at/2004/4/22/mystery-shopping_teil1.pdf mümkündür: www.csj.be. (summary), Lappi-Seppälä ve Jyrki Tala ve Marjukka Litmala ve Risto Jaakkola: Luottamus Hannu Niskanen ve Timo Ahonen ve Ahti Laitinen: Suomalaisten luottamus tuomioistuimiin, Turku Üniversitesi 1999. http://intranet.justice.gouv.fr/dage/sdsed/etudesstat/accompvictim0107.pdf http://www.fhr.nrw.de/publikationen/schriftenreihe/index.php - Sociaal Cultureel Planbureau). memnuniyeti anketleri yürütülmektedir: www.prismaweb.nl. http://opj.ces.uc.pt/portugues/estudos/index.html http://www.csm1909.ro/csm/linkuri/20_12_2006 7233_ro.doc 73

Slovenya http://www.cjm.si 4.8 melere sahiptir. Ma Avusturya, Finlandiya, Hollanda, ve. 74

5. Mahkemeler 5.1 Bu bölümde, Avrupa Bu bölümde mahkemelere il 5.2 Mahkemelerin örgütlenmesi Hollanda Fransa'da) görülebilir. Buna ek olarak mahkemelerin, sicillerin asliye mahkemelerinin Arnavutluk, Danimarka, Estonya, Norveç, ve yetki çerçevesine sahip asliye ve Türkiye Türkiye'deki sahip asliye mahkem Tablo 25. 2004-2004 - Andora Azerbaycan Arnavutluk Ermenistan Bosna Hersek Avusturya Gürcistan Bulgaristan Belçika Polonya Danimarka Portekiz Estonya Çek Cumhuriyeti Rusya Federasyonu Finlandiya Macaristan Fransa Türkiye Almanya Yunanistan a Norveç Letonya Litvanya Lüksemburg Makedonya Malta Ukrayna Moldova BK- 75

2004 - Monako Hollanda Romanya Slovakya Slovenya BK- BK- 23 8 15 Tablo 26. 2004-2006 döneminde iht 2004 - Arnavutluk Azerbaycan Estonya Andora Ermenistan Almanya Bosna Hersek Avusturya Fransa Bulgaristan Belçika Rusya Federasyonu Norveç Çek Cumhuriyeti Slovakya Polonya Gürcistan Danimarka Makedonya Finlandiya BK- Yunanistan Türkiye Macaristan Letonya Litvanya Lüksemburg Malta Monako Moldova Hollanda Portekiz Romanya Slovenya Ukrayna BK- BK- 25 7 8 6 Belçika sulh hakimiyle ilgilidir), 76

Finlandiya Fransa Lüksemburg (su mahkemeleri), Almanya mahkemeleri), Monako a tahkim komisyonu, geri ödemeler idari komisyonu), 11 ), (kira mahkemesi, hakem mahkemeleri, idare mahkemeleri, sosyal ihtisas federal idare mahkemesi) ve Türkiye (sulh ceza mahkemeleri, kadastro mahkemesi, icra ahkemeleri, aile mahkemeleri, ticaret mahkemeleri, tüketici mahkemeleri, fikri mülkiyet hukuk mahkemeleri, çocuk mahkemeleri, denizcilik mahkemesi, fikri mülkiyet ceza mahkemesi, yüksek ihtisas ceza mahkemesi, yüksek çocuk ceza mahkemesi) Üç ülkede (Andora, Bosna Hersek ve Çek Cumhuriyeti) ihtisas asliye mahkemesi yoktur. ), (idare hukuk mahkemelerinin, 18 ülkede ise 100,000 ülke sakini 11 ' d Türkiye 77

Tablo 27. 2004 - D Andora Azerbaycan Danimarka Arnavutluk Ermenistan Bosna Hersek Almanya Avusturya Yunanistan Türkiye Belçika Ukrayna Bulgaristan Finlandiya Malta BK- Çek Cumhuriyeti Gürcistan Norveç Estonya Polonya Hollanda Fransa Portekiz Macaristan Romanya Makedonya Rusya Federasyonu Slovakya Letonya BK- Litvanya BK- Lüksemburg Moldova Monako Slovenya 18 10 13 5 78

Tablo 28. (S45) - 2004 - Ülke Genel yetki çerçevesine sahip asliye mahkemeleri mahkemeleri 2004 2006 2004 2006 2004 2006 Arnavutluk 29 21 1 1 39 yy Andora 1 1 0 0 1 1 Ermenistan 17 17 1 1 21 21 Avusturya 153 153 7 7 149 149 Azerbaycan 85 85 16 19 106 112 Belçika 27 27 262 262 320 320 Bosna Hersek 66 65 0 0 72 93 Bulgaristan 145 140 vy 28 153 153 108 108 123 123 252 256 4 7 10 11 14 18 Çek Cumhuriyeti 86 86 0 0 98 98 Danimarka 82 24 1 1 86 30 Estonya 16 4 4 2 22 22 Finlandiya 63 58 11 11 130 132 Fransa 1143 1138 1207 1246 773 773 Gürcistan 60 66 vy vy 65 69 Almanya 791 782 262 261 1147 1136 Yunanistan 455 435 4 4 460 435 Macaristan 131 131 20 20 157 157 8 8 2 2 9 9 3 3 3 1 187 180 1013 1014 58 58 1291 1292 Letonya 34 34 1 1 41 41 Litvanya 59 59 5 5 67 67 Lüksemburg 5 5 5 5 8 8 Malta 1 1 1 1 3 2 Moldova 46 46 2 2 55 55 Monako 18 18 6 6 1 1 17 17 3 3 22 22 Hollanda 19 19 2 2 61 52 Norveç 79 68 7 6 93 71 Polonya 353 360 29 27 301 326 Portekiz 229 231 116 116 333 326 Romanya 188 188 4 4 250 249 Rusya Federasyonu 9170 9846 82 119 2812 2696 169 138 18 17 vy 199 Slovakya 45 45 3 4 58 51 Slovenya 55 55 5 5 66 66 1976 2016 572 760 683 703 91 76 15 11 132 135 vy 302 vy 93 vy 394 Makedonya 27 25 vy 3 31 33 Türkiye 2502 4723 1135 868 vy 5767 Ukrayna 722 679 54 54 790 vy BK- 22 22 2 2 21 19 BK- 22 22 22 22 vy 50 BK- Galler 710 660 18 25 711 595 79

, Estonya, Litvanya,,, Monako ve Moldova. olarak belirtilmesidir. el yetki çerçevesine sahip asliye mahkemelerinin ve Yunanistan,, Litvanya,,, Rusya Federasyonu ve Türkiye Arnavutluk, Ermenistan, Belçika, Çek Cumhuriyeti,, Danimarka, Estonya, Almanya,, Polonya, Romanya, Slovak Cumhuriyeti,, Hollanda ve BK-. Belçika,, Yunanistan,,, Monako,, Portekiz,, Slovenya, ve Türkiye. 80

5.3 sahip mahkemeler ya da ihtisas spit etmeye yarayabilir). Avusturya, Belçika,, Fransa, Almanya,, Polonya, Portekiz, Romanya, Rusya Federasyonu,,,, Türkiye ve BK- ve Galler Fransa (hakem heyetleri), Almanya, Polonya, Rusya Federasyonu,,, Ukrayna ve Türkiye Bulgaristan,, Fransa, Almanya, Macaristan,, Polonya, Portekiz, Romanya, Rusya Federasyonu, 12, Türkiye, Ukrayna ve BK- isas 12 'da dir. 81

Tablo 29. Ülke Küçük talepler için borç tahsili 100,000 ülke 100,000 ülke 100,000 ülke Andora 1 1,23 1 1,23 1 1,23 Ermenistan 17 0,53 17 0,53 17 0,53 Avusturya 140 1,69 16 0,19 16 0,19 Azerbaycan 90 1,05 85 1,00 3 0,04 Belçika 187 1,78 21 0,20 27 0,26 Bosna Hersek 48 1,25 48 1,25 48 1,25 Bulgaristan vy vy 112 1,46 112 1,46 120 2,70 65 1,46 172 3,87 6 0,78 1 0,13 9 1,16 Çek Cumhuriyeti 13 86 0,84 86 0,84 86 0,84 Danimarka 24 0,44 24 0,44 24 0,44 Estonya 4 0,30 4 0,30 4 0,30 Finlandiya 58 1,10 58 1,10 58 1,10 Fransa 476 0,75 276 0,44 186 0,29 Gürcistan 66 1,50 66 1,50 66 1,50 Almanya 666 0,81 121 0,15 666 0,81 Macaristan 111 1,10 20 0,20 131 1,30 8 2,67 8 2,67 8 2,67 1 0,02 1 0,02 2 0,05 ya 849 1,45 165 0,28 165 0,28 Letonya 34 1,48 34 1,48 39 1,70 Litvanya 54 1,59 59 1,73 54 1,59 Lüksemburg 3 0,63 3 0,63 3 0,63 Malta 1 0,25 1 0,25 1 0,25 Moldova 47 1,31 46 1,28 47 1,31 Monako 1 3,03 1 3,03 2 6,06 15 2,42 18 2,90 15 2,42 Hollanda 52 0,32 52 0,32 19 0,12 Norveç 71 1,52 71 1,52 71 1,52 Polonya 315 0,83 275 0,72 360 0,94 Portekiz 231 2,19 59 0,56 233 2,20 Romanya 178 0,82 41 0,19 178 0,82 Rusya Federasyonu 7367 5,19 2479 1,75 2479 1,75 146 1,97 136 1,83 vy vy Slovakya 45 0,84 45 0,84 45 0,84 Slovenya 44 2,20 4 0,20 11 0,55 1722 3,94 316 0,72 1471 3,36 53 0,58 53 0,58 53 0,58 233 3,12 131 1,76 126 1,69 Makedonya 26 1,28 26 1,28 26 1,28 Türkiye 824 1,12 1116 1,52 1152 1,57 Ukrayna vy vy 706 1,51 679 1,46 BK- 220 0,41 vy vy 440 0,82 anan hukuk 13 Çek Cumhuriyeti 82

Tablo 30. Ülke Ülke Arnavutluk vy Lüksemburg Andora Malta Ermenistan Moldova Avusturya Monako Azerbaycan Belçika Hollanda Bosna Hersek Norveç Bulgaristan Polonya Portekiz Romanya Çek Cumhuriyeti Rusya Federasyonu Danimarka Dinar Estonya Slovakya Finlandiya Küçük talep kategorisi yok Slovenya Fransa Gürcistan Almanya - kantona göre Yunanistan 800 Makedonya Macaristan Türkiye Ukrayna BK- BK- Letonya Litvanya Yorum 5.4 Mahkemeler düzeyinde bütçe yetkilileri. Alternatif olarak mahkemenin idare müdürü bütçeden sorumlu 83

Tablo 31. Münferit mahkeme bütçesinden sorunlu kademeler (S609 - Mahkeme bütçesinden sorumlu kademeler Tahkim Yönetim Yönetim Kurulu 6 2 3 5 29 22 23 22 15 13 17 13 8 5 8 8 18 15 15 17 Yorum: 'da içre'de münferit mahkeme Türkiye'de münferit (mahkemeler)) düzenle 5.5 -adalet ve e-mahkemeler) 14 ya" halinde 14 No. 7 (Strasbourg). 84

ydetmek gerekir. -ROM üzerinde Buna yönelik somut uygulamalar 'da ("Electronic Benchbook"), BK- 'de ("elis": 'da (Yüksek Mahkeme eri birlikte Finlandiya'da dava yönetim bilgi sistemi Tuomas elektronik belgelerdir. Üye devletlerin tümünde Belçika, Fransa, Yunanistan, ve 'da). kul ve Finlandiya'da bulunabilir. Finlandiya'da dava yönetim sistemleri ve mahkeme karar edip nedenleri k bir uygulama da E- Mahk ternet sitesine sahip 85

düzenlenmesi ve gelimi Avusturya karar vermektedir. Benzer bir kural Hollanda sitel Belçika ve Fransa 15 16 Genel bilgiler, mahkeme for BK- 'de CJS- Mahkemelerin faaliyet bilgileridir. Genel hukuki bi Finlandiya,, Norveç içinde aramaya ek olarak hukuki normlar ya da anahtar kelimeler gibi üst bilgiler yoluyla aramaya yapmaya bilgilerdir. Söz gelimi Avusturya Avusturya Tapu Sicili, Avusturya Avusturya (Avusturya Almanya, Finlandiya (Tuomas ve Santra sistemleri) ve Mahkemelerde video konferans tekniklerinin z gelimi tutuklular cezaevinden Avusturya, Almanya, ve Hollanda verilebilir. Türkiye Türkiye'de 15 Bkz. Velicogna (2007), s. 22. 16 Age, s. 23. 86

olarak dilekçe ibraz edebilmektedir. Mahkeme edebi - ye devletleri için Avrupa e-adalet 17 - - Veriler indirilip mahkemelere çevrim içi olarak ibraz edilebilmektedir. Benzer bir dur 17-87

Tablo 32. Mahkemelerde hâkime bilgisayar Mahkemelerde idare ve yönetim için bilgisayar Mahkemelerde mahkemeler ile taraflar bilgisayar Bilgisayar Mahkemelerin yüzde 100'ü Mahkemelerin yüzde 50'sinden Mahkemelerin yüzde Mahkemelerin yüzde cevap 42 4 0 0 46 Elektronik hukuk 33 7 2 1 43 Elektronik 18 12 4 7 41 Elektronik posta 33 9 2 1 45 33 6 6 1 45 26 10 5 3 44 Mahkeme yönetim bilgi 20 12 4 6 42 Mali yönetim sistemi 26 8 2 6 42 Elektronik web 11 3 5 20 39 14 7 9 11 41 15 3 6 11 34 Yorum Tablo 33. Çok yüksek düzeyde üzeri puan Yüksek düzeyde - 38 puan) Orta düzeyde - 31 puan) puan) Avusturya Çek Cumhuriyeti Belçika Danimarka Romanya Ukrayna Estonya Slovenya Gürcistan Makedonya Finlandiya Lüksemburg Macaristan BK- Polonya Ermenistan Malta Almanya Andora Monako BK- Litvanya Rusya Federasyonu Fransa Azerbaycan Bosna Hersek Portekiz Letonya Slovakya Hollanda Yunanistan Moldova BK- Norveç Bulgaristan Türkiye 14 12 10 10 88

Yorumlar: en az için 2 Çok iyi düzeyde bilgisayarla da yüksek düzeyde uygulama düzeyi (S62) Hâkimlere ya da mahkeme p ülkeler Azerbaycan,,, Ermenistan ve puanlama yöntemine göre, Bosna Hersek, Rusya Federasyonu, Makedonya ve Moldova'da 89

(gri renk: bir bilgisayar sembolü). Avusturya, Çek Cumhuriyeti, Danimarka, Finlandiya, Macaristan, Malta, Slovakya, Romanya, Slovenya,, BK- ve BK- (turuncu renk:, Portekiz, BK-Kuzey,, Almanya, Norveç, ve Estonya uygulama düzeyi (S64) 5.6 Mahkemeleri 90

Tablo 34. Mahkeme faaliyetlerinin izlenmesi sistemi 43 46 Mahkeme faaliyetlerinin düzenli izlenmesi sistemi karar 45 Mahkeme faaliyetlerinin düzenli izlenmesi sistemi ertelenen 38 Mahkeme faaliyetlerinin düzenli izlenmesi sistemi 38 20 Hollanda Hollanda sisteminin maliyetleri ve kalite ve fin Finlandiya) rastlamak mümkündür. 10 Tablo 35. EVET HAYIR Andora Monako Ermenistan Avusturya Belçika Azerbaycan Hollanda Bosna Hersek Bulgaristan Norveç Çek Cumhuriyeti Polonya Portekiz Danimarka Romanya Lüksemburg Estonya Malta Finlandiya Slovakya Rusya Federasyonu Fransa Slovenya Ukrayna Gürcistan Almanya Yunanistan Macaristan Makedonya Türkiye Letonya BK- Litvanya BK- Moldova BK- 36 10 Norveç ve BK- Galler). 91

Tablo 36. Mahkeme faaliyetleri konusunda performans EVET HAYIR Ermenistan Andora Avusturya Hollanda Azerbaycan Bosna Hersek Norveç Belçika Bulgaristan Polonya Çek Cumhuriyeti n Portekiz Almanya Romanya Danimarka Rusya Federasyonu Lüksemburg Estonya Malta Finlandiya Slovakya Moldova Fransa Slovenya Ukrayna Gürcistan Yunanistan Macaristan Makedonya Türkiye Letonya BK- Litvanya BK- Monako BK- 36 10 emli dört performans göstergesini listelemeleri (20 ülke), bekleyen ve biriken davalar (28 ülke), bitirilen davalar (27 ülke) ve (22 ülke). konusudur. Bu ülkeler performans göstergesi uygulayacak olsalar en öncelikli olarak uygulamaya Bitirilen davalar (9 ülke), (8 ülke), (8 ülke), bekleyen ve biriken davalar (6 ülke). Hâkimler ya da mahkemeler için hedefler 71 ve 72'nci sorulara cevap veren 46 ülkeden 18'i hâkimler Letonya Norveç'te Norveç, sadece dört Kanton'da hâkimlere yönelik ve 12 Kanton'da mahkemelere yönelik performans göstergelerinin Slovenya verilebilir. Bu sürelerine yönelik kriterlerin ve hâkimlerin performans kalitesine yönelik kriterlerin belirlenmesine yetkilidir. kaydedilir). 92

Tablo 37. Hâkimler ya da mahkemeler için belirlenen hedefler - Hâkimler ya da mahkemeler için hedef yok Sadece hâkimler için hedefler var Sadece mahkemeler için hedefler var Andora Danimarka Ermenistan Avusturya Yunanistan Fransa Azerbaycan Belçika Bosna Hersek Romanya Bulgaristan Çek Cumhuriyeti Monako Finlandiya Estonya Hollanda Gürcistan Almanya Slovakya Macaristan Polonya Letonya Ukrayna Litvanya BK-Kuzey Slovenya Lüksemburg BK- Makedonya Malta Türkiye Moldova BK- Norveç Portekiz Rusya Federasyonu 17 5 11 13 Hedef koymaktan sorumlu kurumlar Hem hâkimler hem de mahkemeler için hedefler var ülkede d Ermenistan, Bosna Hersek, Çek Cumhuriyeti,, Malta ve Ukrayna. Tablo 38. Mahkemelerin performa sorumlu kurum Konseyi Adalet Denetim merci Yüksek Mahkeme Harici denetim merci 18 15 8 12 2 19 28 31 38 34 44 27 cevap yok 3 3 3 3 3 3 elimi Ermenistan Komisyonudur. Fransa Almanya konusu olmakta esel (Länder) seviyede ise Malta BK- Hâkim sorumludur. 93

5.7 Mah Kontrol Listesi 18 memnuniyet anketlerinin mahkeme kalitesi sorunuyla ilgilenmek üzere uzman mahkeme personelinin (söz gelimi bir kalite memuru ya Bulgaristan,, Almanya, Letonya, Kar, Norveç, Romanya, Slovakya, BK-Kuzey ve BK- Tablo 39. listesi (S76 ve S77) M Ermenistan Bulgaristan Azerbaycan Bulgaristan Almanya Letonya Finlandiya Gürcistan Norveç Almanya Romanya Yunanistan Slovakya Macaristan BK- Letonya BK- Hollanda Polonya Romanya BK- BK- BK- e ve Galler 19 10 kalite sistemlerinden sorumlu uzman mahkeme personeli Finlandiya Almanya Maliyet- 18 CEPEJ(2008)2. 94

Yunanistan Hollanda bireysel ve ulusal seviyelerde mahke 5.8 Çek Cumhuriyeti,, Portekiz, Ukrayna ve BK- Avusturya, Yunanistan, ve Norveç) ölçülmektedir. Üç Tablo 40. yönelik sistem yok Hukuk ve ceza hukuku ölçmeye yönelik sistem var Hukuk, ceza hukuku ve idare hukuku var Çek Cumhuriyeti Avusturya Andora Moldova Yunanistan Ermenistan Monako Portekiz Azerbaycan Ukrayna Malta Belçika Hollanda BK- Norveç Bosna Hersek Polonya Bulgaristan Romanya Rusya Federasyonu Danimarka Slovakya Estonya Slovenya Finlandiya Fransa Gürcistan Almanya Makedonya Macaristan Türkiye BK-rlanda Letonya BK- Litvanya Lüksemburg 5 5 36 95

Tablo 41. cevap veren ülkelerin listesi (S79) EVET HAYIR Ermenistan Andora Azerbaycan Avusturya Finlandiya Belçika Gürcistan Bulgaristan Macaristan Bosna Hersek Letonya Litvanya Çek Cumhuriyeti Lüksemburg Danimarka Malta Estonya Fransa Norveç Almanya Polonya Yunanistan Romanya Slovenya Moldova Monako Hollanda Türkiye Portekiz BK-Kuzey Rusya Federasyonu BK- Slovakya Makedonya Ukrayna BK- 21 25 urumda, dava yönetim bilgi Finlandiya (bilgisayar temelli dava yönetim sistemi, Macaristan (mahkemelerin i Lüksemburg -MEE - Malta her mahkemenin kendi elektronik mahkeme Türkiye bilgileri iç BK-Kuzey 'da bekleme süreleri 70'den fazla istatistiksel BK- 'de hukuk sistemi Slovenya 96

5.9 - Tablo 42. EVET HAYIR Arnavutluk Andora Ermenistan Avusturya Azerbaycan Bosna Hersek Belçika Bulgaristan Danimarka Çek Cumhuriyeti Estonya Almanya Finlandiya Yunanistan Fransa Macaristan Gürcistan Letonya Litvanya Malta Lüksemburg Moldova Norveç Monako Polonya Hollanda Portekiz Slovenya Romanya Rusya Federasyonu an Slovakya Makedonya Türkiye Ukrayna BK- BK- BK- 29 18 koymak suretiyle 97

Tablo 43. Ma Finlandiya Tapu Kadastro Kurumuna transferi Fransa ve yeni Gürcistan Portekiz mah Romanya teklifler. : Federal yüksek mahkemeye gitmeden önce iki derecenin Makedonya: Yeni idare mahkemesi; hukuk ve ceza hukuku Türkiye: Bölge adliye (istinaf) mahkemelerinin devreye girmesiyle istinaf mahkemeleri en az 3 hukuk ve 2 ceza hukuku dairesinden ve BK- Azerbaycan. Ma Danimarka Estonya: Veriml Gürcistan Almanya Finlandiya Fransa Norveç Polonya Rusya Federasyonu Portekiz: M etmektedir. mahkemeler kurulac Slovakya 98

Yeni (ihtisas) mahkemelerin nlemler Azerbaycan Belçika Ukrayna: 27 idari yerel mahkemenin ve 7 idari istinaf mahkemesinin Portekiz konusunda yeni bir model. nya 5.10 e sonuçlar - sine gerek yoktur, çünkü Sicillerin de (ticaret sicilleri, tapu sicilleri, iflas sicilleri), bu sicillerin mahkemelerin yetki -adalet" (bir "e- performans göstergelerinin toplanma 99

6. 6.1 Gi olarak alternatifler sunmak suretiyle adaletin Cez tan 19. 6.2 Adli arabuluculuk Bu bölümde adli arabuluculuk konusu incelenecektir. Bu arabuluculuk türünde her zaman prosedür arabu Tablo 44. Adli arabuluculuk prosedürü var m EVET Avusturya Monako Andora Belçika Ermenistan Bosna Hersek Hollanda Azerbaycan Bulgaristan Norveç Polonya Estonya Çek Cumhuriyeti Portekiz Gürcistan Danimarka Romanya Moldova Finlandiya Rusya Federasyonu Ukrayna Fransa HAYIR 19 Bkz. www.coe.int/cepej. 100

Adli arabuluculuk prosedürü var m EVET Almanya Slovakya Yunanistan Macaristan Makedonya Türkiye Letonya BK- Litvanya BK- Lüksemburg BK- Malta 38 8 HAYIR örgütlenmesi arabulucuya gitmeleri tavsiyesinde bulunabilir. Söz gelimi Hollanda edebilirler ( u olarak tayin hâkim ya da bir kamu merci devreye girebilir. Almanya davalar Lüksemburg,, Slovenya, stan ve TürkiyeFransa'da Tablo 45. örgütlenmesi mahkeme ba arabuluculuk Dava türü 22 24 8 20 12 24 gibi) 20 8 18 9 Kamu merci 7 10 3 101

örgütlenmesi Dava türü 11 8 Hâkim 8 8 3 9 5 2 2 1 1 7 Yorum: Danimarka ve BK-Kuzey Türkiye'de adli u ülkeler Avusturya,, Çek Cumhuriyeti, Macaristan,,, Polonya, ve Slovenya Tablo 46. Dava türüne göre adli arabuluculuk (S142) Ülke Hukuk ve ticaret hukuku Aile hukuku Türkiye Lüksemburg Makedonya Yunanistan Malta BK- BK- Rusya Federasyonu Monako Norveç Portekiz Slovakya Belçika Bosna Hersek Finlandiya Fransa Letonya Romanya Bulgaristan Almanya Hollanda 102

Ülke Hukuk ve ticaret hukuku Aile hukuku Litvanya Avusturya Çek Cumhuriyeti Macaristan Polonya Slovenya Yorum: Lüksemburg uluculuk yasayla 6.3 arabulucular Tablo 47. Arabuluculuk prosedürlerinden sorumlu merciler (S142) Ülke Özel arabuluculuk ya da mahkeme arabuluculuk Özel arabulucu Kamu merci Hâkim Avusturya Belçika Bosna Hersek Bulgaristan Çek Cumhuriyeti Finlandiya Fransa Almanya Yunanistan Macaristan Letonya Litvanya Lüksemburg Malta Monako Hollanda Norveç Polonya 103

Ülke Özel arabuluculuk ya da mahkeme arabuluculuk Özel arabulucu Kamu merci Hâkim Portekiz Romanya Rusya Federasyonu Slovakya Slovenya panya Makedonya Türkiye BK- BK- Yorum olan Danimarka ve BK-Kuzey hariç). 6.4 Tablo 48. EVET HAYIR Belçika Avusturya Bosna Hersek Danimarka Bulgaristan Finlandiya Çek Cumhuriyeti Fransa Almanya Yunanistan Macaristan Lüksemburg Malta Monako Letonya Hollanda Litvanya Norveç Polonya Rusya Federasyonu Portekiz bistan Romanya Slovenya Slovakya Türkiye Makedonya BK- BK- BK- 22 16 104

6.5 Hollanda Avusturya, Fransa, Macaristan, Polonya ve Slovenya Tablo 49. Yetkili 100,000 Aile Ülke Hukuk ülke sakini hukuku na Avusturya 3500 42,3 44959 Belçika 1800 17,1 Bosna Hersek 33 0,9 352 198 Bulgaristan 465 6,1 672 15,1 Çek Cumhuriyeti 700 Fransa 395 0,6 2460 28555 Macaristan 1207 12,0 1131 1822 Letonya 317 Litvanya 8 0,2 2 Lüksemburg 45 9,5 Malta 35 8,6 10 1322 Monako 1 11 33 5,3 Hollanda 3917 24,0 2300 11000 1000 9000 Norveç 1972 Polonya 1448 318 34 5052 Portekiz 208 2,0 1706 13 Romanya 440 2,0 307 75 40 384 202 2,7 1075 1 48 5 Slovakya 151 2,8 Slovenya 115 5,7 1001 Makedonya 98 4,8 BK- Galler 2000 3,7 Ceza Belçika,, Hollanda ve Avusturya Hollanda Hollanda 105