SUÇ GELİRLERİNİN AKLANMASI VE TERÖRÜN FİNANSMANI İLE MÜCADELEDE ÖNLEYİCİ TEDBİRLER 22 Ekim 2010 Potföy Yönetim Şirketleri/İstanbul
Kapsam Suç Gelirlerinin Aklanması ve Terörün Finansmanı MASAK Yükümlüler Yükümlülükler Yükümlülük Denetimi ve Yaptırımlar 2
Suç Gelirlerinin Aklanması Aklama, yasadışı yollardan elde edilen kazançların kaynağının gizlenmesi ve niteliğinin değiştirilmesi suretiyle yasal görüntü kazandırılarak ekonomik sisteme sokulmasıdır. Aklama suçunun, bu suça kaynaklık eden öncül suçtan ayrı bir suç olarak sayılmasındaki amaç, Suçluları, suç gelirlerinden mahrum etmek suretiyle temel varolma nedenlerini ortadan kaldırmak, Finansal sistemin ve kurumların aklama sürecinde araç olarak kullanılmalarını önlemek ve toplumun sisteme güvenini korumak. 3
Aklama Suçu İle Mücadele Caydırıcı tedbirler Hapis cezası, para cezası, müsadere ve tüzel kişiler için güvenlik tedbiri uygulaması gibi caydırıcı tedbirler, 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu nda düzenlenmiştir. Önleyici tedbirler Aklama suçunun önlenmesine yönelik tedbirler (yükümlülükler) 5549 sayılı Kanun ve ilgili ikincil mevzuatta düzenlenmiştir. 4
Suç Gelirlerinin Aklanması 5237 sayılı T.C.K. Madde 282 Alt sınırı altı ay veya daha fazla hapis cezasını gerektiren bir suçtan kaynaklanan malvarlığı değerlerini, yurt dışına çıkarmak veya bunların gayrimeşru kaynağını gizlemek veya meşru bir yolla elde edildiği konusunda kanaat uyandırmak maksadıyla, çeşitli işlemlere tabi tutmak 5
Suç Gelirlerinin Aklanması Malvarlığı: Para, değeri para ile temsil edilebilen taşınır veya taşınmaz, maddi veya gayri maddi her türlü mal ve haklar ile bunlar üzerindeki hakları tevsik eden her türlü yasal belge veya araçlar. Alt sınırı altı ay veya daha fazla hapis cezasını gerektiren bir suç Suç Geliri (Suçtan kaynaklanan malvarlığı değeri) yurt dışına çıkarmak çeşitli işlemlere tabi tutmak 6
Suç Gelirlerinin Aklanması Aklama suçunda ceza Üç yıldan yedi yıla kadar hapis cezası Yirmibin güne kadar adli para cezası Aklama suçuna iştirak etmeksizin, bu suçun konusunu oluşturan malvarlığı değerini, bu özelliğini bilerek satın alan, kabul eden, bulunduran veya kullanan kişi iki yıldan beş yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. 7
Suç Gelirlerinin Aklanması Ağırlaştırıcı Nedenler Aklama suçunun, kamu görevlisi tarafından veya belli bir meslek sahibi kişi tarafından bu mesleğin icrası sırasında işlenmesi halinde, verilecek hapis cezası yarı oranında artırılır. Aklama suçunun, suç işlemek için teşkil edilmiş bir örgütün faaliyeti çerçevesinde işlenmesi halinde, verilecek ceza bir kat artırılır. Tüzel kişilerin sorumluluğu Güvenlik tedbirleri Faaliyet izninin iptali Müsadere 8
Terörün Finansmanı Terörün finansmanı, terör suçlarının işlenmesinde kullanılacağını bilerek ve isteyerek fon sağlanması veya toplanmasıdır. Uluslararası boyut kazanan ve önemli miktarlarda fon kaynağına ulaşan terörle etkin bir mücadele için klasik tedbir ve uygulamaların yanı sıra, terör örgütlerinin finans kaynaklarının yok edilmesi ve toplanan fonların dağıtım kanallarının engellenmesi gerekliliği, terörle mücadeleye terörün finansmanı ile mücadele boyutunu da eklemiştir. 9
Terörün Finansmanı 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanunu (Madde 8) Her kim tümüyle veya kısmen terör suçlarının işlenmesinde kullanılacağını bilerek ve isteyerek fon sağlar veya toplarsa, örgüt üyesi olarak cezalandırılır. Fon kullanılmamış olsa dahi, fail aynı şekilde cezalandırılır. Fon; para veya değeri para ile temsil edilebilen her türlü mal, hak, alacak, gelir ve menfaat ile bunların birbirine dönüştürülmesinden hasıl olan menfaat ve değeri ifade eder. 10
Terörün Finansmanı Terörün finansmanı suçunda ceza 5 yıldan 10 yıla kadar hapis cezası Suçun, kamu görevinin sağladığı nüfuz kötüye kullanılarak işlenmesi halinde ceza yarı oranında artırılır. Tüzel kişilerin sorumluluğu Güvenlik tedbirleri Faaliyet izninin iptali Müsadere 11
Suç gelirlerinin aklanması Terörün finansmanı ve finans kaynaklarının gizlenmesi suç Yasal faaliyetler Öncül suç Suçtan elde edilen gelir aklama Yasal gelir Suçtan elde edilen gelir Yasal görünüm (Yasal gelir) YasadıĢı kullanım aklama YasadıĢı gelir Yasal görünüm (Yasal gelir) 12 Kullanım yeri ve amacının gizlenmesi
Aklama & Terörün Finansmanı TCK nın 282 nci maddesinde öncül suçlar için alt sınır 6 ay hapis cezası olarak belirlenmiştir. TMK da terörün finansmanı suçu için uygulanacak ceza 5-10 yıl hapis cezası olarak belirlenmiştir. Dolayısıyla terörün finansmanı suçu aklamanın öncül suçları arasında yer almaktadır. 13
Suç Gelirlerinin Aklanması/Önleyici Tedbirler 5549 sayılı Kanun (18.10.2006/26323 tarih/sayılı R.G.) Suç Gelirlerinin Aklanmasının ve Terörün Finansmanının Önlenmesine Dair Tedbirler Hakkında Yönetmelik (09.01.2008/26751 tarih/sayılı R.G.) Suç Gelirlerinin Aklanmasının ve Terörün Finansmanının Önlenmesine İlişkin Yükümlülüklere Uyum Programı Hakkında Yönetmelik (16.09.2008/26999 tarih/sayılı R.G.) MASAK 5 No.lu Tebliğ (09.04.2008/26842 tarih/sayılı R.G.) MASAK 6 No.lu Tebliğ (27.09.2008/27010 tarih/sayılı R.G.) MASAK 7 No.lu Tebliğ (02.12.2008/27072 tarih/sayılı R.G.) MASAK 8 No.lu Tebliğ (26.05.2009/27239 tarih/sayılı R.G.) MASAK 9 No.lu Tebliğ (02.01.2010/27450 tarih/sayılı R.G.) 14
Aklama ve Terörün Finansmanı İle Mücadele Mali Suçları Araştırma Kurulu Başkanlığı (MASAK) 15
MASAK MASAK, 4208 sayılı Karaparanın Aklanmasının Önlenmesine Dair Kanunun 19.11.1996 tarihinde yürürlüğe girmesiyle kurulmuş ve 17 Şubat 1997 tarihinde faaliyetine başlamıştır. MASAK ın görev ve yetkileri, 18 Ekim 2006 tarihinde yürürlüğe giren 5549 sayılı Suç Gelirlerinin Aklanmasının Önlenmesi Hakkında Kanunun 19 uncu maddesiyle yeniden düzenlenmiştir. Doğrudan Maliye Bakanına bağlı olarak çalışan MASAK, idari nitelikte bir mali istihbarat birimi dir. 16
MASAK MASAK ın fonksiyonları; Mali istihbarat birimi Veri toplama, Analiz Değerlendirme Düzenleme ve koordinasyon Aklama Suçu İncelemeleri Yükümlülük Denetimleri 17
MASAK Denetim elemanları Maliye Müfettişleri Hesap Uzmanları Gelirler Kontrolörleri Bankalar Yeminli Murakıpları Hazine Kontrolörleri SPK Uzmanları Gümrük Müfettişleri BDDK Uzmanları 18
YÜKÜMLÜLER 19
Yükümlüler Bankalar. Bankalar dışında banka kartı veya kredi kartı düzenleme yetkisini haiz kuruluşlar. Kambiyo mevzuatında belirtilen yetkili müesseseler. Ödünç para verme işleri hakkındaki mevzuat kapsamındaki ikrazatçılar, finansman ve faktoring şirketleri. Sermaye piyasası aracı kurumları, vadeli işlemler aracılık şirketleri ve portföy yönetim şirketleri. Yatırım fonu yöneticileri. Yatırım ortaklıkları. Sigorta, reasürans ve emeklilik şirketleri ile sigorta ve reasürans brokerleri. Finansal kiralama şirketleri. Sermaye piyasası mevzuatı çerçevesinde takas ve saklama hizmeti veren kuruluşlar. Saklama hizmeti ile sınırlı olmak üzere İstanbul Altın Borsası Başkanlığı. Posta ve Telgraf Teşkilatı Genel Müdürlüğü ile kargo şirketleri. 20
Yükümlüler Varlık yönetim şirketleri. Kıymetli maden, taş veya mücevher alım satımı yapanlar. Cumhuriyet altın sikkeleri ile Cumhuriyet ziynet altınlarını basma faaliyeti ile sınırlı olmak üzere Darphane ve Damga Matbaası Genel Müdürlüğü. Kıymetli madenler borsası aracı kuruluşları. Ticaret amacıyla taşınmaz alım satımıyla uğraşanlar ile bu işlemlere aracılık edenler. İş makineleri dâhil her türlü deniz, hava ve kara nakil vasıtalarının alım satımı ile uğraşanlar. Tarihi eser, antika ve sanat eseri alım satımı ile uğraşanlar veya bunların müzayedeciliğini yapanlar. Milli Piyango İdaresi Genel Müdürlüğü, Türkiye Jokey Kulübü ve Spor Toto Teşkilat Başkanlığı dâhil talih ve bahis oyunları alanında faaliyet gösterenler. Spor kulüpleri. Noterler. 21
Yükümlüler Savunma hakkı bakımından diğer kanun hükümlerine aykırı olmamak kaydıyla 1136 sayılı Avukatlık Kanununun 35 inci maddesinin ikinci fıkrası kapsamındaki işlerden taşınmaz alım satımı, şirket, vakıf ve dernek kurulması, idaresi ve devredilmesi gibi işlerle sınırlı olmak üzere serbest avukatlar. Bir işverene bağlı olmaksızın çalışan serbest muhasebeci, serbest muhasebeci mali müşavir ve yeminli mali müşavirler. Finansal piyasalarda denetim yapmakla yetkili bağımsız denetim kuruluşları. Merkezi Türkiye de bulunan yükümlünün yurt dışındaki şube, acente, temsilci ve ticari vekilleri ile benzeri bağlı birimleri, faaliyet gösterdikleri ülkenin mevzuatı ve yetkili otoritelerinin izin verdiği ölçüde bu Yönetmelik hükümlerini uygulamak zorundadır. Merkezi yurt dışında bulunan yükümlünün Türkiye deki şube, acente, temsilci ve ticari vekilleri ile benzeri bağlı birimleri yükümlü sayılır. 22
YÜKÜMLÜLÜKLER 23
YÜKÜMLÜLÜKLER Müşterinin Tanınması/Kimlik Tespiti Şüpheli İşlem Bildirimi Eğitim, iç denetim, kontrol ve risk yönetim sistemlerinin oluşturulması Devamlı bilgi verme Bilgi ve belge verme Muhafaza ve ibraz 24
YÜKÜMLÜLÜKLER ġüphelġ ĠġLEM BĠLDĠRĠMĠ 25
ŞÜPHELİ İŞLEM BİLDİRİMİ Neden şüpheli işlem bildirimi? İtibar riski Yasal risk Aklama suçunun ortaya çıkarılması ve soruşturulması Aklama yöntemlerinin tespit edilmesi 26
ŞÜPHELİ İŞLEM BİLDİRİMİ Şüpheli işlem nedir? Yükümlüler nezdinde veya bunlar aracılığıyla yapılan veya yapılmaya teşebbüs edilen işleme konu malvarlığının; yasa dışı yollardan elde edildiğine veya yasa dışı amaçlarla kullanıldığına, bu kapsamda terörist eylemler için ya da terör örgütleri, teröristler veya terörü finanse edenler tarafından kullanıldığına veya bunlarla ilgili ya da bağlantılı olduğuna dair herhangi bir bilgi, şüphe veya şüpheyi gerektirecek bir hususun bulunması halidir. (5549 S.K. Md.4/1, Tedbirler Yönetmeliği Md: 27/1) 27
ŞÜPHELİ İŞLEM BİLDİRİMİ Şüpheli işlem; Şüpheli işlem kavramında geçen işlem ifadesi, tek bir işlem ile sınırlı olmayıp, şüphe veya şüpheyi gerektiren makul bir sebebin olup olmadığı hususu, gerektiğinde birden çok işlem bir arada ele alınarak değerlendirilir. 28
ŞÜPHELİ İŞLEM BİLDİRİMİ Şüpheli işlemler; Herhangi bir parasal sınırlama yoktur. Şüphenin oluştuğu tarihinden itibaren en geç 10 iş günü içinde bildirilir. Gecikmesinde sakınca bulunan hallerde derhal bildirilir. Uyum görevlisi atanan yükümlülerin şube, acente, temsilci ve ticari vekilleri ile benzeri bağlı birimlerinin şüpheli işlem bildirim yükümlülüğü, uyum görevlisi vasıtasıyla yerine getirilir. Uyum görevlisi atanması öngörülmeyen diğer yükümlülerde şüpheli işlem bildirimi, gerçek kişi yükümlünün bizzat kendisi, tüzel kişi yükümlünün kanuni temsilcileri, tüzel kişiliği bulunmayanların yöneticileri veya bunlar tarafından yetkili kılınan görevlilerince yerine getirilir. 29
ŞÜPHELİ İŞLEM BİLDİRİMİ Şüpheli işlem bildirim usulü Şüpheli işlem bildirimi, kimlik tespitinden sonra yapılır. İşlem teşebbüs aşamasında kalmışsa kimlik tespiti mümkün olduğu ölçüde gerçekleştirilir. Bildirim MASAK a ŞİB Formu doldurularak yapılır. Bildirimde bulunulan işlemle ilgili yeni bilgi ve bulgular elde edildiği takdirde, tekrar ŞİB Formu doldurulur ve daha önceki bildirime ek olduğu belirtilir. Birden çok işlem bir arada ele alınarak değerlendirildiğinde tek bir form düzenlenir. Şüpheyi destekleyen bilgi ve belgeler forma ek yapılır. 30
ŞÜPHELİ İŞLEM BİLDİRİMİ Yükümlüler, işleme konu malvarlığının suç gelirlerinin aklanması ve terörün finansmanıyla ilgili olduğuna dair belge veya ciddi emare bulunması halinde, Başkanlığı ŞİB Formuyla bilgilendirinceye kadar, talep edilen işlemi gerçekleştirmekten imtina ederler. İşlemi gerçekleştirmekten kaçınmanın imkansız olduğu ya da işlemi gerçekleştirmekten imtina etmenin işlemin faydalanıcılarını tespit etme çabalarını engelleyebileceği durumlarda bilgilendirme, işlemden hemen sonra da yapılabilir. 31
ŞÜPHELİ İŞLEM BİLDİRİMİ Şüpheli işlem bildirimi, şube, acente vb birimler tarafından yapılır. ŞİB Formu, işlemi gerçekleştiren veya tespit eden kişi veya görevli ile birlikte varsa bu işlemin sonuçlandırılması konusunda imza yetkisine sahip bir kişi tarafından imzalanır. 32
ŞÜPHELİ İŞLEM BİLDİRİMİ Şüpheli işlem tipleri; Yükümlülerin, suç gelirlerinin aklanması ve terörün finansmanında araç olarak kullanılmaları riskine karşı ortak bir tutum, anlayış ve işbirliği içinde olmalarının sağlanması, Şüpheli işlemlerin tespitinde yükümlülere yardımcı olunması, amacıyla belirlenmiştir. 33
ŞÜPHELİ İŞLEM BİLDİRİMİ Şüpheli İşlem Tipleri Müşteri? Müşterilerin yükümlülere başvurularında; ibrazı ya da tevdii gereken belgelerin yetersiz bilgiler içermesi, verdikleri bilgilerin birbiriyle çelişkili olması veya bilgilerin verilmesinde isteksiz davranılması. İşlem yapılması için para veya çeşitli hediyeler teklif edilmesi ya da müşteri hakkında suç gelirlerinin aklanması veya terörün finanse edilmesiyle ilgili olarak medyada menfi haberler çıkmış olması gibi şüphe duyulmasını gerektiren somut bir durumun varlığı. Müşterinin, genel müşteri davranış modellerinin dışına çıkması örneğin hakkında şüpheli işlem bildiriminde bulunulmasını engellemek amacıyla bazen çok yakın, bazen tehditkar tavır takınmaları. 34
ŞÜPHELİ İŞLEM BİLDİRİMİ Şüpheli İşlem Tipleri Müşteri? Müşterilerin işi/mesleği, mali durumu ile işlemleri arasında makul bir orantı bulunmaması. Müşterilerin, riskli kişi veya kuruluşlar ile ticari ya da başkaca bir ilişkisinin bulunması. Şirketlerin, faaliyet gösterilen sektördeki diğer kuruluşlara veya genel olarak şirket yapılanmalarına nazaran mutad olmayan sermaye, ortaklık, yönetim ve istihdam yapısına sahip olması. 35
ŞÜPHELİ İŞLEM BİLDİRİMİ Şüpheli İşlem Tipleri İşlem? Ticari faaliyet gösteren kişi veya kuruluşların faaliyetleri kapsamında olağan olarak tekrarı gereken işlemlerin münferit işlem olarak kalması ya da aksine olağan ticari hayatta sık yapılmayan işlemlerin sürekli olarak tekrarlanması. Mutad uygulamalarda toplu yapılması gereken mali işlemlerin, tespit ve bildirimlerden kaçınmak amacıyla, mantıklı bir gerekçesi olmaksızın bölünmesi. Yapılan ya da yapılmak istenen işlemin mutad ve makul hukuki veya ekonomik bir gerekçesi ya da mantığının olmaması. Müşterinin küçük küpürlerle yüksek tutarda nakit ödeme yapması veya sık kullanılmayan bir döviz ile ödeme yapmak istemesi gibi ödeme araçlarının alışılmışın dışında kullanılması. 36
ŞÜPHELİ İŞLEM BİLDİRİMİ İşlemlerin şüpheli işlem tiplerine uygunluğu değerlendirilirken; Müşterinin tanınmasına ilişkin esaslar göz önünde bulundurulmalı, Değerlendirme müşteri ve işlem bazında yapılmalıdır. Bir işlemin şüpheli olup olmadığı değerlendirilirken; Müşterinin profili ve faaliyet hacmi, İşlemin niteliği ile müşterinin bilinen faaliyetleri kapsamında veya faaliyeti ile orantılı olup olmadığı veya kimlere menfaat sağladığı, Sektörün özellikleri gibi hususların da dikkate alınmalıdır. 37
ŞÜPHELİ İŞLEM BİLDİRİMİ ŞİB gizliliği ve müşterinin haberdar edilmemesi (tipping off) kuralı Yükümlüler, MASAK Başkanlığına şüpheli işlem bildiriminde bulunulduğuna veya bulunulacağına dair, yükümlülük denetimi ile görevlendirilen denetim elemanlarına, yargılama sırasında mahkemelere verilen bilgiler dışında, işleme taraf olanlar dâhil olmak üzere hiç kimseye bilgi veremezler. (Tedbirler Yönetmeliği Md: 29/1) Yükümlüler yurt dışındaki merkezlerine veya şube, acente, temsilci ve ticari vekilleri ile benzeri bağlı birimlerine, müşterisi hakkında şüpheli işlem bildiriminde bulunduğuna dair hiçbir şekilde bilgi veremez. (Tedbirler Yönetmeliği Md: 29/3) 38
ŞÜPHELİ İŞLEM BİLDİRİMİ ŞİB gizliliği ve müşterinin haberdar edilmemesi (tipping off) kuralı Bu yükümlülük, şüpheli işlemi MASAK Başkanlığına bildiren kişi, kurum ve kuruluşlar veya bu kimselerin işlemi fiilen yapan ve yöneten mensupları veya bunların kanuni temsilcileri ve vekillerinin yanı sıra şüpheli işlem bildiriminde bulunulduğuna herhangi bir şekilde vakıf olan diğer personeli de kapsar. Uyum görevlisi tayin edilen yükümlülerde, uyum görevlisine yapılan dâhili bildirimler de gizlilik kapsamındadır. Şüpheli işlem bildirimlerini elektronik ortamda gerçekleştiren uyum görevlileri, sisteme erişimi sağlayan her türlü ortamdaki kart, şifre ve sair bilgi ve araçları hiç kimseye veremez. (Tedbirler Yönetmeliği Md: 29/2) 39
ŞÜPHELİ İŞLEM BİLDİRİMİ Bildirimde bulunanların korunması 5549 sayılı Kanun gereğince yükümlülüklerini yerine getiren gerçek ve tüzel kişiler hiçbir şekilde hukuki ve cezai bakımdan sorumlu tutulamazlar. (5549 S.K. Md: 10/1) Özel kanunlarında hüküm bulunsa dahi şüpheli işlem bildiriminde bulunanlara dair, mahkeme dışında, üçüncü kişi, kurum ve kuruluşlara bilgi verilemez. Bu kişilerin kimliklerinin saklı tutulması ve güvenliklerinin sağlanması için mahkemece gerekli önlemler alınır. (5549 S.K. Md: 10/2) Şüpheli işlem bildirimi yükümlülüğünü yerine getiren gerçek ve tüzel kişiler, bunların uyum görevlileri, yükümlülerin kanuni temsilcisi, yöneticisi ve çalışanları hiçbir şekilde hukuki ve cezai bakımdan sorumlu tutulamaz. (Tedbirler Yönetmeliği Md: 29/4) 40
YÜKÜMLÜLER BASIN SAVCILIKLAR MASAK Ġġ AKIġ SÜREÇLERĠ KAMU KURUMLARI ġüphelġ ĠġLEM BĠLDĠRĠMĠ ĠHBARLAR DĠĞER GERÇEK VE TÜZEL K. ġġrketler YURTDIġI ÖN-DEĞERLENDİRME -İlk Kontrol -Veritabanı Sorgulama Suç Yok DEĞERLENDĠRME MALĠ SUÇLARI ARAġTIRMA UZMANLARI - Veri Toplama - Analiz - Değerlendirme DEĞERLENDİRME RAPORU Suçun Tespiti Ġncelemeye Sevk Kolluk ile İşbirliği Tedbir ve Diğer Özel Soruşturma Teknikleri Savcılık Suç Duyurusu MASAK Veritabanı AKLAMA SUÇU ĠNCELEMESĠ DENETĠM ELEMANLARI - Veri Toplama - Analiz - Değerlendirme AKLAMA SUÇU İNCELEME RAPORU Suçun Tespiti Suç Yok 41
ŞÜPHELİ İŞLEM BİLDİRİMİ Şüpheli İşlem Bildirimlerinin Sayısal Trendi Yıl/Adet 12.000 10.000 9.823 8.000 6.000 4.924 4.000 2.946 2.000 0 290 352 1.140 2004 2005 2006 2007 2008 2009 42
ŞÜPHELİ İŞLEM BİLDİRİMİ Şüpheli İşlem Bildirimi Sayıları ve Kaynaklarına Göre Dağılımı Şüpheli İşlem Bildirim Kaynağı 2004 2005 2006 2007 2008 2009 Bankalar 289 351 1133 2903 4889 9480 Aracı Kurumlar 1 1 7 40 9 168 Finansman, Faktoring, Finansal Kiralama ve Yatırım Şirketleri Sigorta, Reasürans ve Emeklilik Şirketleri - - - 0 15 32 - - - 3 10 129 Noterler - - - - 1 6 PTT Gn. Md.lüğü - - - - - 6 Döviz Bürosu - - - - 2 TOPLAM 290 352 1.140 2.946 4.924 9.823 43
YÜKÜMLÜLÜKLER Bilgi ve Belge Verme 44
Bilgi ve Belge Verme Kamu kurum ve kuruluşları, gerçek ve tüzel kişiler ile tüzel kişiliği olmayan kuruluşlar Başkanlık Denetim elemanları tarafından istenilecek her türlü bilgi, belge, kayıt ve şifreleri tam ve doğru olarak vermek ve gerekli kolaylığı sağlamakla yükümlüdür. Yukarıdaki kişi, kurum ve kuruluşlar savunma hakkına ilişkin hükümler saklı kalmak kaydıyla, özel kanunlarda yazılı hükümleri ileri sürerek bilgi ve belge vermekten kaçınamazlar. 45
Muhafaza ve İbraz 46
Muhafaza ve İbraz Yükümlüler, bu Kanunla getirilen yükümlülüklere ve işlemlerine ilişkin her türlü ortamdaki; Belgeleri düzenleme tarihinden Defter ve kayıtları son kayıt tarihinden Kimlik tespitine ilişkin belgeleri ise son işlem tarihinden itibaren sekiz yıl süreyle muhafaza ve istenmesi halinde yetkililere ibraz etmekle yükümlüdür. 47
Devamlı Bilgi Verme 48
Devamlı Bilgi Verme Yükümlüler taraf oldukları veya aracılık ettikleri işlemlerden, Bakanlıkça belirlenecek tutarı aşanları Başkanlığa bildirmek zorundadırlar. Bu Kanunun uygulanmasına ilişkin olarak, yükümlüler dışındaki kamu kurum ve kuruluşları ile kamu kurumu niteliğindeki kurum ve kuruluşlardan da Başkanlığa devamlı bilgi vermeleri istenebilir. 49
Yükümlülük Denetimi ve Yaptırımlar 50
Yükümlülük Denetimi MASAK adına; Maliye Müfettişi Hesap Uzmanı Gümrük Müfettişi Gelirler Kontrolörü BDDK Murakıbı Hazine Kontrolörü BDDK Uzmanı SPK Uzmanı Münferiden Veya Programa Bağlı İhlal İncelemesi Uyum Denetimi 51
Yükümlülükler Kimlik tespiti Devamlı bilgi verme Şüpheli işlem bildirimi Yükümlü Türüne Göre Yaptırımlar Yükümlülük ihlali halinde Ġdari yaptırımlar 6.613 TL (13.226 TL) para cezası (5549 S.K. m.13) Kimlik tespiti Şüpheli işlem bildirimi görevli 2,644 TL para cezası Eğitim, iç denetim, kontrol ve risk yönetim sistemleri oluşturulması Uyum görevlisi atanması Eksikliklerin giderilmesi ve gerekli tedbirlerin alınması için en az 30 gün süre verilir Yükümlü Türüne Göre 6.613 TL (13.226 TL) para cezası Adli yaptırımlar 5549 S.K. m.14) ŞİB bildiriminde bulunulduğunun ifşa edilmesi Bilgi ve belge verme Muhafaza ve ibraz görevli banka 1-3 yıl hapis cezası 5,000 güne kadar adli para cezası Lisans iptali Malvarlığı müsaderesi Güvenlik tedbirleri 52
ŞÜPHELİ İŞLEM BİLDİRİMİ 2009 Yılında Uygulanan İdari Para Cezaları Uygulanan İdari Para Cezası Kararı Sayısı 32 Banka 7 Yetkili Müessese 10 Aracı Kurum 15 Hakkında Ceza Uygulanan Yükümlü Sayısı 15 Hakkında Ceza Uygulanan Görevli Sayısı 17 Yükümlülüğe Aykırı Fiil Sayısı 27 Şüpheli İşlem Bildiriminde Bulunmamak 10 Kimlik Tespitinde Bulunmamak 17 Kesilen Toplam İdari Para Cezası Tutarı 341.004 Yükümlüye Kesilen Toplam İPC Tutarı 284.040 Görevliye Kesilen Toplam İPC Tutarı 56.964 53
Teşekkür Ederim 54