SIP (Service) Uygulaması SIP (Session Initiation Protocol) cihazların yazılım (software) veya donanım (hardware) yardımları ile bir biri ile konuşmalarına sağlayan protokolüdür. IceWarp serverda SIP uygulamasının ayarlarını yaparken SIP domain adını vermeniz gerekir. Bunu yaparken domain name kısmında domain adınızı, hostname/veya server name yerinde server adınızı/ip adresi olabilir. Verdiğiniz domain ve server adınız çalışıyor olmaları gerekir (varolan DNS kayıtları olması gerekir). Sip oturumun dört temel parçaya ayrılır, bunlardan: SIP User Agents- bunlar kullanıcıların kullandıkları cihazlar. Bunlar Software (yazılım) cihazlar olabilir: bilgisayarınızda çalışanlar, PDA (Personal Digital Assistant - Kişisel Sayısal Yardımcı), taşınabilir küçük cep bilgisayarları. Küçük boyutlu bu bilgisayarlarda isim ve adreslerin saklanabildiği bir veritabanı, not defteri ve iletişim kurmayı sağlayan bölümler yer alır. Gelişen elektronik ve bilgisayar teknolojisi cihazların boyutlarını küçültmüş ve özelliklerini arttırmıştır. Cep telefonu, video ve fotoğraf çekimi, GPS gibi özellikleri olan örneklerinin üretilmesi ile cep bilgisayarlarının kullanımı yaygınlaşmıştır. PDA ve diğer bilgisayarlarınızda çalışan uygulamalardan hariç SIP telefonlar vardır. Onlar SIP network unuzun içerisinde çalışırlar. Onlardan bazıları VoIP (voice over IP) üzerinde ses siğnalleri sayesinde çalışırlar, bazıları NAT kullandırıyor, bazıları proxy ayarları ister v. b, fakat SIP sayesinde kullanıcı tarafı arayan (bilgi ister) server ise cevap veren. Bu mantalitede çalışır SIP servis. Bunun temel parçaları: SIP Registrar Servers adını taşıyan SIP parçası SIP ayarları yaparken verdiğimiz domain adının içerisinde bulunan kullanıcıları içeren bir veritabanıdır. SIP kullanıldığı ağın içerisinde server/ler sürekli SIP proxy serverın verdiği isteğin üzerinde IP adres veya diğer bilgi içeren paketler göndermektedir. SIP Proxy Server- Kullanıcılardan gelen oturum açma istekleri, ve SIP registrasyon sırasında alıcının adresi gibi özellikleri sorgulanan SIP Proxy Serverdir. Sonra oturum davetiye direk olarak kullanıcıya gönderilir bu eğer kullanıcı aynı domainde ise, proxy eğer kullanıcı farklı domainde bulunuyorsa kullanılır. SIP Redirect Servers Bu özelliği bir Proxy Serverlerı diğer uzantısı olan serverlere ulaşmalarına sağlar. (örnek SIP için kullanılan DNS). IceWarp serverınızda Registrar, Proxy ve Redirect Serverlerin yazılımları olduktan sonra diğer software (yazılımlara) gerek yoktur. Aşağadaki resimde baktığınızda SIP software-in çalışma mantalitesini göreceksinizdir.
1. Kullanıcı A kullanıcı B-yı arıyor. (B kullanıcı A kullanıcının domaininden uzakta. ) Bu istek SIP Proxy A üzerinden yapılıyor. (bir numara) 2. A kullanıcının SIP proxysi kullanıcı B kullanıcının domaini A kullanıcının domaininden farklı bir domainde bulunduğunu tespit ediyor. Bu durumda SIP Redirect servera kullanıcı B-nin yeri ile ilgili sorgulama yapıyor (domainde kullanıcı B nerde bulunabiliyor. ) (iki numara) 3. SIP Redirect Server SIP B kullanıcının serverın adresi ile cevap veriyor. (iki numara) 4. SIP Poxy A sevrerden, SIP server B-ye arama requesti (ricasında) bulunuyor. (üç numara) 5. SIP server B kullanıcı B kullanıcının SIP registrasyon listesinden rica ediyor. (dört numara) 6. B serverın SIP registrasyon listesinden B kullanıcının yeri ile cevap veriyor. (dört numara) 7. SIP Proxy B, B kullanıcının cihazına ulaşıyor. (beş numara) 8. B kullanıcı aramayı Kabul ediyor. 9. Kullanıcı B nin cihazı SIP proxy ile haberleşiyor (beş numara) 10. SIP proxy B SIP proxy A ile haberleşiyor (üç numara) 11. SIP proxy A kullanıcı A-nın cihazı ile haberleşiyor (bir numara) 12. Bağlantı sabittir (altı numara) Eğer sizing firewallınızın/routerınızın arkasında birçok kullanıcınız varsa sizing NAT (network area translation) kullanmanıza gerekecektir. Bunu daha aşağada size anlatıcağız. Aşağadaki resim NAT translation ve proxy portları kullanan bir diagram göstermektedir. (NAT traversal and proxy ports olarak geçiyor).
Temel çalışma metodü aynı şekilde domainin dışında proxy portlar ile yapılan bağlantılar ile gerçekleştiriyor. Bir proxy portu domainin dışında iletişim kuracak kullanıcı için açıktır. SIP gateway bir hizmet geçiricidir. Size SIP içermeyen cihazlarla bağlantı kurmanıza sağlar. (örnek olarak kamu telefon ağı. ) Bu hizmetler genellikle ücretsiz değillerdir. Aramanın başlatılması aynıdir SIP gateway-e ulaşma noktasına kadar. Aşağada daha buyuk bir resimde görebilirsiniz. SIP server size tam ses (voice) bağlantıları sunuyor.
Konfigurasyon IceWarp ın birçok konfigurasyonlar aynı şekilde başlıyor. Ilk önce Active kısmını seçiyoruz ve bu şekilde aktiv hale getiriyoruz (bu durumda SIP serverımızı). Disable anonymous access- olan seçeneği eğer SIP uygulamasını anonim (bilinmeyen/belirtmediğiniz) birine kullandırtmak istemiyorsanız seçebilirsiniz. Eğer bu kısmını seçerseniz B tuşunu seçip bir bypass dosyasını configure edebilirsiniz. Burda IP adresi sınırları, kullanıcılar ve domainler gibi özellikleri belirtebilirsiniz. SIP access mode- Use the Access Mode butonu hangi kullanıcılar, domainler v. b sizin SIP uygulamanıza erişebilme hakları verebilirsiniz. Burda standart erişim ayarları yapılabilmesi için bir pencere açılıyor.
Routing kısmında Local network (örnek) Doğru olmayan routing tablosu/konfigurasiyonu SIP uygulamanızın doğru çalışmamak gibi bir neticeye neden olabilir. Konfigurasiyonunuzu yaptıktan sonra tekrar kontrol etmenizde fayda var.
Gateways konfigurasiyonları Burda aramaların geçmeleri istediğiniz yol geçitini (gateway) belirtmeniz gerekir. Gateways (yol geçitleri) SIP olmayan komunikasiyon system üzerinden çalışırlar (public (açık) telefonlar gibi. ) Bazı durumlarda gateway sağlayıcı firmalara ücret ödemek zorunda kalabilirsiniz, fakat denemeye değer, çünkü bir çok güzel ve gelişmiş yanları var (sabit telefon numarasını arayabilirsiniz v. b) Gateway kısmını seçtiğinizde Add-ekliyorsunuz Edit-düzeltme yapıyorsunuz Delete-siliyorsunuz Save- kaydedebiliyorsunuz
Load- çalıştırıyorsunuz (ayarlarınızı bitirdikten sonra) Add veya Edit kısmını seçtiğinizde alttaki ekran karşınızda gelecektir. Outgoing calls kısmında Number prefix- bir numara yazmanız gerekir. Bu numara gateway sayesinde yonlendirilecektir. Replace number- eğer gerekirse ismin önünde/yerinde kullanılabilir. Örnek: Burda numara ekleyebilirsiniz. Gerçekten aranan numaraların üç şekli/çeşidi vardır:
%& - gerçek numara eksi prefix %^ - sadece prefix %* - bütün numaraların önünde bir numara geçer. Users kısmında Add tuşunu seçtiğinizde SIP kullanıcı/domain ekleyebilirsiniz. Bunlardan çevireceğiniz numara ve diğer bilgileri doldurabilirsiniz. Eğer multiple gatewayınız varsa, burdaki konfigurasyon aramanın nerden geçeceğene dahil ayarlar yapmak için idealdir. Değişik ülkelerin değişik SIP sağlayıcıları varsa ve arama yonlendirmesi yapmak istiyorlarsa aralarında Number prefix kısmını seçmeleri gerekir. Örnek: Number preffix olarak 00905 numarasını verdiniz. Bu durumda 0090553 numarası aranabilir. Restrict calls to users below bu kısmını dış aramaları yapabilecekleri ve bu gateway kullanan kullanıcılar içindir. Add kısmını yukarda anlattığım ğibi kullanıcılar eklemek içindir. Eğer kullanıcı eklemezseniz, server otomatik olarak aramaları kabul etmeyecektir. Eğer bir kullanıcı oluşturursanız, IceWarp server bu kullanıcıya aramaları yonlendirecektir. Eğer multiple (birden fazla) kullanıcılar seçerseniz, server tüm onlar ile bağlantı kurmaya çalışacaktır ve bir kullanıcı aramayı kabul edene kadar bekleyecektir. Kullanıcı aramayı kabul ettikten sonra arama kullanıcıya yonlendirilecek. Eğer tüm kullanıcılar aramayı reddederse/veya arama hattan düşerse (request time out) server aramayı reddedecektir.
Call forwarding- arama forward kısmı size SIP ile ilgili kurallar oluşturmanıza yardımcı olur. Accept, Reject, Drop olarak seçim yapabilirsiniz. Burdan arama kimden gelmiş, kime gidiyor ve bir kişiye bir numaradan ulaşamıyorsanız diğer bir (forward) numara ekleyebilirsiniz. Away number bu numarayı her kullanıcınin girmesi gereken numara bir numarayı çevirebilmek için. Bu şekilde numarası serverden başka bir numaraya forward edilecektir. Her SIP kullanıcı kullanacağı cihazını açtığında SIP server onun sayısı için bir çağrı yonlendirme kuralı yazıyor. Reset number Burda kullanıcı,,switched on olması gerekir ve forwarding calls kısmını kabul etmemeli. Örnek: Eğer kullanıcı *151* numarayı çevirirse server kullanıcıya giden tüm aramaları reddedecektir. Eğer kullanıcı *151*45678911 numarasını çevirirse server bu kullanıcıya gelen aramaları 45678911 numarasına forward edecektir. Eğer kullanıcı *151*mdemirkiran@denememail. net olarak arama yaparsa, server tüm aramaları mdemirkiran@denememail. net kullanıcıya forward edecektir. Redial number-burdan kullanıcının aradığı en son numarayı seçebilirsiniz. Forwarding-konfigurasyonu Advanced tab seçeneği sizin SIP serverınızda ne şekilde NAT (network area translation) yapılacak ve parent proxy kısmını açıklayan bir yerdir.
Use telepfone /E164 Number Mapping (ENUM) SIP server yardımı ile kullanıcılar aramaları standart telefon numaraları ile yapabilirler. ENUM system SIP client tarafından standart numaranın aranmasına sağlıyor. SIP server NAPTR DNS kayıt için bakacaktır. Bu kayıt çevirdiğiniz numaraya bağlıdır. Bu yonetemler yuksek kaliteli gateway ister. Use extended DNS lookup (NAPTR and SRV) Bu seçenek sayesinde IceWarp server SRV ve NAPTRDNS olup olmadıklarına bakar. Bu şekilde SIP server için hostname belirtiliyor. Ilk NAPTR DNS kayıtları kontrol ediyor, eğer yok ise SRV DNS kayıtları aramaya başlıyor. Enable SDP (session description protocol) NAT traversal proxy- Bu protokol veri aktarmaları için SIP protokolün tarafından kullanılır. SIP server her arama için Proxy protlar oluşturabilir. Sizin SIP kullanıcılarınızdan kullanılar portların üzerinde kontrolunuz olmazsa bu protokolu kullanabilirssiniz. Kullanabileceğiniz seçeneklerden olarak: Disabled Bu seçeneği kullandığınızda Proxy portlar kullanılmayacaktır. Sessions from external hosts Bu seçeneği kullandığınızda dış hostlar ile bağlantı kurabilmeniz için Port Proxy kullanabilirsiniz. All sessions Bu kısmını seçtiğinizde tüm SIP server oturumları için Port Proxy oluşturacaktır. Bu eğer fazla XP kullanıcılarınız var ise kullanabileceğiniz bir seçenektir. Local RTP port range from- SIP server tarafından portlarınızı Proxy olarak kullanabilmeniz için ayarlamanız gerekir ve kullanılan bir bağlantı noktası aralığının başlangıcını belirtmelisiniz. Local RTP port range to- Aralığın son port noktasını belirtebilirsiniz. Burta belirttiğiniz port numarasını router/firewall ınızda açık olması gerekir.
Use parent SIP proxy- Birçok SIP serveriniz olabilir ve sadece birinin dış dünyası ile bağlantısı olabilir. Bu durumda dış dünya ile bağlantı kuran serverınız sizin parent serverınız olucaktır.,,use parent proxy kısmını seçiniz ve dış dünyası ile bağlantısı olan SIP serverın adresini (IP/veya isim) yazınız. Contact registration kısmında kaç sahniyede bir registre olucağında seçebilirsiniz. Bu seçenek client-server veri transferini daha sağlam yapacaktır. SIP işlevseliği sayesinde arama yapma funksyonu Outlook Connector ve Webmail PRO kullanarak SIP kullanıcıları arayabilirsiniz. Outlook Connector sayeside Eğer arayacağınız kullanıcı sizing kullanıcı rehberinizdeyse onu bulunuz ve işaretleyiniz. Eğer değil ise bu adımı geçiniz. Outlook Connector menüsünden "Dial via Merak Server" olan seçeneği seçiniz. Ilk once işaretlediğiniz kullanıcı doğru mudur control ediniz ve sonar Dial kısmını seçiniz. SIP client iniz çalmaya başlayacaktır, ona cevap veriniz. Bir kaç sahniye sonar diğer kişinin SIP client I bağlanacaktır ve sizin konuşmanız başlayacaktır. Web mail pro sayesinde Dial kısmını menu barından seçiniz. Aramak istediğiniz kişiyi seçiniz (veya e-mail adresini yazınız) ve Dial kısmını seçiniz. Aynı şekilde SIP kullanıcız çalınca onu cevaplayın. Bir kaç sahnye sonra bağlantınız gerçekleştirecektir. Bunu bilin ki arama Outlook, veya webmail den yonlendirilmiyor, onlar sadece aramayı başlatmak için kullanılıyorlar. SIP server kayıtlı kullanıcılarınzı arıyor ve bir kez arama hedefi olarak belirttiğiniz yolu arıyor. Bu metod her SIP client olan kullanıcı ile çalışacaktır. IceWarp server için yapmanız gereken ayarlarınız: Proxy SIP server ın domain adını yazınız Display name sizi aradıklarında görmeleri istediğiniz kullanıcı adını yazınız Password SIP serverınız için kullandığınız şifreniz SIP ile X-lite senkronizasiyonu
X-lite -X-ten firmasının sağladığı üçretsiz bir SIP telefonudur. X-Lite-in çalışabildiği versiyonlar: Windows 98SE/NT4/ME/2000/XP; Indirmek için http://www. xten. com/ mevcut olan X-lite web sitesini ziyaret edebilirsiniz. Yukardaki resimde gördüğünüz gibi Free download kısmından X-Lite indirebilirsiniz. Download kısmını seçtiğinizde size bazı X-lite özelliklerini açıklanıyor. Bunlardan: X-lite-i softphone/mobile/landline numaralar ile audio aramalar yapabilirsiniz, video aramalar yapabilirsiniz/ msn messenger gibi bir mesajlaşma özelliği kullanabilirsiniz bunu softphones ile yapabilirsiniz. En önemlisi VoIP (Voice over IP) veya broadband (geniş band) uygulama lokal uygulama geçirici ile (local service provider) veya ISP. Onaylamak için kullandığınız (veya abone olduğunuz) uygulamanıza ulaşmanız gerekir. Eğer bir VoIP veya Broadband uygulamanız var ise X-lite size her softphone-e arama yapmanıza izin veriyor ve aynı şekilde video aramalar ve diğer bu funksiyonları destekleyen telefonlara IMs gönderme imkyanınız var. Aşağadaki resimde gösterildiği kısmından X-lite indirebilirsiniz.
Download X-lite kısmını seçtiğinizde size seçim yapabileceğiniz çalıştığı versiyonları sunmaktadır: Bunlardan seçip istediğinizi kurabilirsiniz. Setup. exe dosyasınıu indirdikten sonra kuruluma başlayabilirsiniz. Setup. exe dosyasını seçtiğimizde bize,,bu dosyayı gerçekten çalıştırmak istiyormudunuz?- soruyor. Run kısmını seçip devam ediyoruz.
Kurulum sihirbazı karşımıza geliyor. Burdan Next olan seçeneği seçip devam ediyoruz. Aşağadaki ekranda göründüğü gibi,,i accept the agreement olan seçeneğimiz ile lisans sözleşmesini kabul etmiş oluyoruz. Next tuşumuz ile devam ediyoruz.
Bir sonraki adımınız kurulmasına istediğimiz yerini belirtmektir. Bir sonraki adımımız kullanmak istediğimiz özelliklerden seçmektir. Bunlardan:
Desktopta icon istermisiniz; Windows açıldıktan sonra açılsın mı;bir de aşağadaki taskbarımızda istersek görüntülebilir. Bunların arasında seçip Next tuşu ile devam ediniz. Kurulum sırasında kopyalanan dosyalar Kurulumunuz bittikten sonra Launch X-lite olan seçeneği seçip X-lite-ınızı açabilirsiniz, veya start menüden-> programs->x-lite olan seçeneği ile açabilirsiniz programı.
X-lite-inizi kurduktan sonra desktop-unuzda bir shourtcut oluşturmanızda fayda var. Start calibration test olan seçeneği seçtiğinizde microphon-unuzu test edebilirsiniz. Next tuşunu seçip devam edebilirsiniz. Bağlantı hızınızı her iki tarafın da araya bilir (either dial-up), veya kablo ile yapılan bağlantılar-dsl/lan şekilde. Finish kısmını seçiniz ayarlama yapma sihirbazınızın bittiğinde. X-lite-ınızı açtığınızda önünüzde bir cep telenonu görüntüsüne sahib olan bir uygulama gelecektir. Burda kırmızı yuvarlak işareti ile işaretlenmiş olduğumuz bizim menü için olan seçeneğimizdir.
Menu kısmında options kısmını seçtiğimizde Aşağadaki pencerede görüntülündüğü gibi bazı ayarları yapabilirsiniz. Bunlardan: Application kısmında Basic Options olan bir seçeneğimiz var. Burdan Aways on top of other applications-diğer uygulamalardan her zaman yüstte olsun Launch when Windows starts-windows başlatıldığında açılsın
Confirm before closing application-uygulamayı kapatmadan önce kabul etmemiz gerekir Prompt me when an upgrade is avaible-yenilemeler mevcut olduklarında bana haber ver Turn letters into digits when typing into the phone Recent calls kımsında bir listede aranan numaralar tutulur. Burdan en son kaç aranan numara tutunabilir belirtebilirsiniz. Contact list kısmında,,double clicking on a contact will olan seçeneğimiz ile kullanıcımızın üzerinde iki defa tıkladığımızda: Send an instant message-mesajlaşabileceğiniz (msn messenger gibi) Place a call (arayabilirsiniz) Zero touch configuration kısmında: Enable zero touch bandwidth detection sıfır dokunma band hatasına izin ver Enable status bar messages-status bardaki mesajlara izin ver Recorded calls location aramaların nerde kaydetmek istediğimize belirtebiliriz.
Allerts and sounds kısmında Ringtones olan seçeneğimizin sağ taraftaki Import kısmını seçtiğimizde çalan şarkımızı belirtebiliriz. Şarkımızı seçtikten sonra onu dinleyebiliriz Play tuşumuz ile ve Stop tuşumuz ile durdurabiliriz. Bu tuşların yerini daha net şarkınızı seçtikten sonra görebileceğiniz. Import seçeneğimizin altında Play ve Stop tuşları haricinde Set as Active Ringtone ve Clear active ringtone olan seçeneklerimiz var. Bu seçeneklerimiz ile set as çalma melodisi olarak belirtmek için, clear ise bu belirttiğimiz melodiyi silmektir. Call notification kısmında Pop-up the phone if is not in focus seçeneğimiz ile tam ulaşamadığımız telefonu pop-up olarak göster olan seçenektir. Show a call alert kımsında sizi arayan olduğunda bir bildiri mesajı görüntüle olarak değerlendirebiliriz. Keep showing during a call olan seçeneğimiz ile bağlantı/arama sürdüğü sürece bana göster olarak değerlendirebiliris. Instant message kısmında play alert sound when IM window is not active olan seçeneğimiz ile-im pencerenin aktiv olmadığı sürece bilgilendirme şarkı çal-belirtebiliriz. Availability messages kısmında New olan tuşunu seçtiğimizde statüsümüzü değiştirebiliriz.
Burdan New status yerden yeni status oluşturabiliriz, veya mevcut olan statuslerden seçebiliriz. Auto-detect idleness after kısmında kaç dakika sonra statusu away/olarak değiştirebilir olarak ayarlar yapabiliriz. Devices kısmında Headset başında kullanılabilen microphone/speaker gibi özelliklerin kullanılmasını ayarlayabiliriz. Use acoustic echo cancellation kısmında- (AEC) echo mesajların kaldırması için yapılan bir seçenektir Use auto gain control (AGC) olan seçeneğimiz otomatik artma kontrölü için bir seçenektir Use noise reduction olan kısmından görüntü azaltma kullanımı için olan bir seçenektir diyebiliriz. Ring device kısmında bize speaker device olarak bir speaker sunulmuştur. Speaker volume kısmından kullanduğumuz speaker-ın (sesimiz gittiği yer) bunun sesini ayarlayabiliriz-daha düşük veya daha yuksek olarak
Ring PC speaker as well olan seçeneğimiz bilgisayarın sesini kullanıcağımız dahil olan bir seçenektir. Camera kısmında eğer kamera takmış iseniz onu seçebilirsiniz (bilgisayarınız görüyor ise onu) Disable hardware acceleration olan kısmı,,donanım hızlandırmasını devre dışı bırak olan seçeneğimizdir. X-lite başlatıldığında System Settings olan menü otomatik olarak SIP proxy (varsayılan) menü başlatılacaktır. Bu tablo size konfigure ederken yardımcı olucaktır.
X-lite ın en sık verdiği hatalardan biri 408 error message REQUEST TIMEOUT ve Error 401- unauthorized. 408 error Request time out olan hatası - bu hata genellikle serverın diğer kullanıcıların yerini bulamıyor ise (onlar offline olabilirler). Veya bu zayıf internet bağlantılarda görüntülebilir. Kullanıcı isteği tekrarlayabilir herangi zaman değiştirilmesi yapılmadan tekrar deneyebilirsiniz. SIP proxy registrasiyonun zamanını varsayılan yapılmış olan ayarlarından 120-300 sahniye arasında SIP aletin (IP phone,adaptor, veya softphone). X-lite ayarları için Menu -> Advanced System Settings -> Sip Settings -> Register Proxy (s) : 120 Bazı dokumantasiyonlarda X-lite kurulduktan sonra bilgisayarınızı restart etmeniz gereksiliğinden bahsediliyor. Restart ediniz kurulumu yaptıktan sonra ve eğer hala request timeout olan hatayı veriyor ise size yukarda dediğim gibi 120-300 sahniye olarak ayarlarınızı yapınız. Eğer tekrar olmuyor ise modeminizin UDP port numarası açık mıdır kontrol ediniz. SIP portu açıkmıdır kontrol ediniz. Error 401 olan unauthorized X-lite hatası genelde yanlış şifre verildiğinde bu hatayı meydana getiriyor. Tüm girdiğiniz verileriniz doğru olduğundan emin olup, konfigurasyonu yapınız. Network not ready olan hata internet bağlantınızdan kaynaklanıyor. Eğer internet bağlantınız kopmuş ise bu hata meydana geliyor.