ÜNİTE 2 BİLGİSAYAR AĞLARI İÇİNDEKİLER Bilgisayar Ağları Ağ Türleri Mimari Açıdan Ağar Büyüklük Açısından Ağlar Topoloji Açısından Ağlar Ağ Cihazları Ara Birimler Kablolar BAYBURT ÜNİVERSİTESİ UZAKTAN EĞİTİM MERKEZİ BİLGİSAYAR II HEDEFLER Ağ kavramını tanımlayabilmek, Temel ağ türlerini ve özelliklerini sıralayabilmek, Ağ cihazlarını ve özelliklerini sıralayabilmek. ÜNİTE 3
1. BİLGİSAYAR AĞLARI Bilgisayarların birbirleri ile haberleşmesine imkân tanıyan bilgisayar ağı, sağladığı kolaylıklar sayesinde hemen her ortamda kullanılmaktadır. Evlerde yazıcı paylaşımı, iş yerlerinde haberleşme ve içerik paylaşımı, okullarda bilgisayar destekli eğitim olmak üzere birçok ortamda bilgisayar ağlarına ihtiyaç duyulmaktadır. Şekil 1. Bilgisayar Ağı Birden fazla bilgisayar veya iletişim cihazını, bilgi alışverişi yapabilmeleri ve farklı kaynakları paylaşabilmeleri için, kablolar veya radyo dalgaları kanalıyla birbirine bağlayan yapıya ağ denir. Bilgisayar ağları kullanıcılara dosya paylaşımı, ortak yazıcı veya tarayıcı kullanımını ve mesajlaşmayı mümkün kılar. Bu sayede ekip çalışması yapan bir grup insana aynı proje üzerinde çalışma imkânı verir. En basit haliyle iki bilgisayarın bir kablo ile birbirine bağlanması da bir ağ yapısı meydana getirir. Artık bilgisayarların nerdeyse tamamı bilgisayar ağlarına bir şekilde bağlıdır. Kişisel alanlarda, eğitim kurumlarında ve özel sektörde bilgisayar ağları ve internet, sürekli kullanılmaktadır. Bankaların ve ATM lerin birbirlerine bu ağları kullanarak bağlı olmaları nedeniyle herhangi bir şubeden yapılan bir işlem diğer tüm şube ve ATM lerde görülebilmektedir. Anında yapabildiğimiz ve sonuçlarının farklı yerlerden görebildiğimiz benzer işlemler, bilgisayar ağları sayesinde gerçekleşir. Bilgisayar ağları kullanıcılara; bilgisayarlar arası veri aktarımı, veri güvenliği, iletişim, donanım ve uygulama paylaşımı gibi yararlar sağlar. Getirdiği kolaylıklar sayesinde ağ teknolojileri hemen her sektör için vazgeçilmez bir hal almıştır. Ağ kullanım amaçları çeşitlilik gösterse de bireysel kullanıcılar genellikle internete bağlanmak, dünyada yaşanan gelişmelerden haberdar olmak için bir ağa ihtiyaç duyarlar. Ağ teknolojisi ile veriler kolaylıkla bilgisayarlar arasında taşınabilir, yazıcı ve tarayıcı gibi cihazlar ortak kullanılabilir. Kurumlarda ağ teknolojileri ciddi kolaylıklar sağlamaktadır. İş yeri çalışanları arasında veri aktarımı, bu ağlar sayesinde hızlıca gerçekleştirilebilir, farklı kişiler aynı dosya üzerinde çalışabilirler. Bunun yanında iş yerinde bulunan yazıcı, tarayıcı vb. gibi donanımlar Bayburt Üniversitesi Uzaktan Eğitim Merkezi 2
paylaşılabilir. Ağ üzerinden çalıştırılabilen yazılımlar sayesinde anlık takip edilebilen canlı bir sistem oluşturulabilir. İş hayatında verilerin güvenliği oldukça önemlidir. Verilerin sadece bir bilgisayarda saklanması güvenlik açısından risklidir. Bilgisayarın herhangi bir nedenle çalışamaz hale gelmesi durumunda, verilerin kaybedilme olasılığı yüksektir. Ağ teknolojileri sayesinde verilerin anlık yedeklenmesi, başka bilgisayarlarda saklanması mümkün olmuştur. Yani, ağ üzerinden verilerin belli aralıklarla diğer bilgisayarlara yedeklenmesi, veri güvenliğini arttırmıştır. Ancak ağ üzerindeki bilgisayarlar virüs ya da dışarıdan gelecek saldırılara karşı ağa bağlı olmayan bilgisayarlara göre daha savunmasızdır. 2. AĞ TÜRLERİ Bilgisayar ağları bilgisayarların birbirleri ile bağlanması ile elde edilir. Bu bağlantı ve iletişim çeşitleri sayesinde farklı ağ türleri meydana gelmektedir. Ayrıca ağın büyüklüğüne ve bağlı olduğu cihaz ve ağ sayısına göre de farklılık göstermektedir. 2.1. MİMARİ AÇIDAN AĞLAR Ağ mimarisi, ağ içerisinde birbirine bağlı iki bilgisayar arasındaki ilişkinin yapısını ifade etmektedir. Ağın kurulum amacı mimarisinin belirlenmesini sağlayan en büyük etmendir. İki tür ağ mimarisi bulunur. Bunlar: Sunucu İstemci (Server Client) ve Türdeş (Peer to Peer) mimarileridir. Ağ içerisinde yönetici durumda bir sunucu bilgisayarın bulunması bu ağın istemci sunucu mimarisinde bir ağ olduğunun gösterir. Ağdaki tüm bilgisayarlar görev yönünden birbirine eşitse ve aralarında herhangi bir hiyerarşi yoksa bu ağın türdeş mimariye sahip olduğu anlaşılır. Sunucu İstemci Mimarisi Bu mimaride ağ içerisinde yönetici konumunda olan bir sunucu bilgisayar vardır. Diğer bilgisayarlar istemci veya iş istasyonu olarak adlandırılmaktadır. İstemci sunucu mimarisine sahip bir ağın çalışma aşamaları şöyle anlatılabilir: İstemci bilgisayar bir veriye ihtiyaç duyduğunda bunu sunucu bilgisayara bildirir. Sunucu bilgisayar veriyi hazırlar ve istemci bilgisayara iletir. Şekil 2. Sunucu - İstemci Mimarisi Ağdaki sunucu bilgisayar, Windows Server 2012 gibi sunucular için özel olarak geliştirilmiş işletim sistemlerine ihtiyaç duymaktadır. Ağdaki önemli veriler belirli zaman aralıklarıyla sunucu tarafından yedeklenir. Böylece verilerin güvenliği sağlanmaktadır. Sunucu istemci Bayburt Üniversitesi Uzaktan Eğitim Merkezi 3
mimariye sahip ağlarda çok sayıda kullanıcı yer alabilmektedir. Bu nedenle sunucu istemci mimarisi oldukça sık tercih edilir. Türdeş Mimari Bu mimaride ağda herhangi bir hiyerarşi yoktur. Her bilgisayar hem veri isteyen hem de veri sunan bilgisayardır. Ağ içerisindeki her bilgisayar, başka bilgisayarlarda paylaşıma açılmış kaynakları kullanabilmekte ve dilediği kaynağı paylaşıma açarak diğer bilgisayarların ulaşmasını sağlayabilmektedir. Bir bilgisayar laboratuvarı gibi küçük ölçekli ağların kurulumunda bu mimari rahatlıkla kullanılabilir. Bu mimariye sahip ağdaki bilgisayarlar için özel ağ işletim sistemi programlarına gerek yoktur. Herhangi bir işletim sistemi kullanılabilir. Türdeş mimariye sahip ağlar, daha kolay, ucuz ve hızlı bir şekilde kurulabilir. Ancak ağın yönetilmesi, güvenliğinin sağlanması, yedekleme yapılması gibi işlemler belirli bir merkezden gerçekleştirilemez. Şekil 3. Türdeş Mimari 2.2. BÜYÜKLÜK AÇISINDAN AĞLAR Bilgisayar ağları yapılarına ve büyüklüklerine göre dört kısma ayrılırlar. Bunlar; Kişisel Alan Ağları (Personel Area Networks PAN), Yerel Bölge Ağları (Local Area Networks LAN), Orta Ölçekli Ağlar (Metropolitan/Middle Area Network MAN) ve Geniş Ölçekli Ağlardır (Wide Area Network WAN). WAN LAN PAN MAN MAN LAN PAN Şekil 4. Ağ Büyüklükleri Bayburt Üniversitesi Uzaktan Eğitim Merkezi 4
Kişisel Alan Ağları PAN Kullanıcıların mobil telefonları, dizüstü bilgisayarları, kişisel elektronik cihazları arasında birkaç metrelik mesafede bilgi alışverişi yapmak için kurulan ağlardır. Yerel Bölge Ağları LAN Birkaç bilgisayarın birbirine bağlanması ile oluşan küçük ağ şebekeleri yerel bölge ağları (LAN = Local Area Networks) olarak adlandırılır. Yerel bölge ağlarının en büyük faydaları ortak donanım ve yazılımların kullanılabilmesidir. Örneğin; yazıcılar ortak olarak kullanılabilir veya işletim sistemleri ve tüm yazılımlar için ortak lisans alınabilir. Orta Ölçekli Ağlar MAN Yerel ağlara göre daha geniş alanlarda kullanılan ağ çeşididir. Birçok LAN yapısının birleşmesiyle oluşur. Ağ sisteminin yönetilebilmesi ve güçlendirilebilmesi için yardımcı donanımlara ihtiyaç vardır. Sunucular, yönlendiriciler gibi. Geniş Ölçekli Ağlardır WAN Bu sistem birden fazla MAN yapısını birbirine bağlanmasıyla oluşturulur. Dışarıdan herhangi bir istemci girişiyle de ağa dâhil olunabilir. Tüm dünyayı kapsayan İnternet yapısı buna en güzel örnektir. 2.3. TOPOLOJİ AÇISINDAN AĞLAR Ağ içerisinde yer alan bileşenler arasındaki fiziksel bağın nasıl yapılacağını, aralarındaki bilgi alışverişinin nasıl sağlanacağını gösteren yapıya topoloji adı verilmektedir. Fiziksel topoloji, ağ içerisinde bulunan birimlerin yerleşim düzeni ile ilgilidir. Başlıca topoloji tipleri şunlardır: Veri Yolu (Bus) Topolojisi Yıldız (Star) Topolojisi Halka (Ring) Topolojisi Ağaç (Tree) Topolojisi Örgü (Mesh) Topolojisi Veri Yolu Topolojisi Bilgisayarların ve diğer ağ birimlerinin düz bir hat üzerinde birbirine bağlandığı bir ağ çeşididir. Teknolojisi eskidiği için günümüzde artık pek kullanılmamaktadır. Bu topolojide ortada omurga olarak da isimlendirilen bir kablo bulunmaktadır. Bu kablo veri yoldur, ağa bağlı cihazlar veri transferini bu yol sayesinde yaparlar. Ağa bağlı bilgisayardan veri aktarımı yapılacağı zaman, veri paketi veri yolu üzerinden ağdaki diğer tüm bilgisayarlara gönderilir. Her bilgisayar bu veri paketini alır ve başlık kısmında yazan alıcı adresi kısmına bakar. Veri kendine gelmişse alıp işler, kendine gelmemişse dikkate almaz. Ağ içerisinde yer alan bileşenler arasındaki fiziksel bağın nasıl yapılacağını, aralarındaki bilgi alışverişinin nasıl sağlanacağını gösteren yapıya topoloji adı verilmektedir. Bayburt Üniversitesi Uzaktan Eğitim Merkezi 5
Şekil 5. Veri Yolu Topolojisi Veri yolunun başlangıç ve bitiş kısımları birbirine bağlı değildir. Kablonun her iki ucunda sonlandırıcılar bulunur. Bu ağa yeni bilgisayar eklemek kolaydır. Ağ içerisinde ki herhangi bir bilgisayardan kaynaklanan sorun tüm ağı etkiler. Yıldız Topolojisi Merkezinde hub ve anahtar (switch) gibi merkezi donanımın yer aldığı bir ağ çeşididir. Yıldız topolojisindeki tüm birimler ağın merkezindeki hub ya da anahtara bağlıdır. Hata bulmak veri yolu topolojisine göre daha kolaydır. Merkezi bir aygıttan veri iletimi, uygun maliyeti ve kurulum kolaylığı gibi özellikleri sayesinde yıldız topolojisi en sık kullanılan topoloji olmuştur. Şekil 7. Halka Topolojisi Şekil 6. Yıldız Topolojisi Halka Topolojisi Bu ağ çeşidinde bilgisayarlar birbirlerine halka şeklinde bağlanır. Her bir bilgisayar kendisinden önce ve sonra gelen bilgisayara bağlıdır. Ağ içerisine gönderilen veriler bir bilgisayardan diğerine aktarılarak hedef bilgisayara ulaştırılır. Her bir bilgisayar kendisine ulaşan veriyi güçlendirerek diğerine iletir. Bu topolojide de ağ içerisinde yer alan herhangi bir bilgisayardan kaynaklanan sorun halkanın kopmasına neden olduğu için tüm ağı etkiler. Bayburt Üniversitesi Uzaktan Eğitim Merkezi 6
Ağaç Topolojisi Yıldız topolojisi ile veri yolu topolojisinin birleştirilmiş halidir. Yıldız topolojisi ile birbirine bağlı küçük ağların, veri yolu sistemindeki bir omurga üzerine bağlanmasıyla oluşmuştur. Yıldız topolojisi ağacın dallarını, veri yolu topolojisi ise ağacın gövde kısmını oluşturmuştur. Bu topoloji birçok çalışma grubunu bir araya getirebilir. Farklı fiziksel ve mantıksal topolojideki ağların bir arada çalışmasını sağlar. Şekil 8. Ağaç topolojisi Örgü Topolojisi Tüm bilgisayarlar diğer bilgisayarlara ayrı kablo ile bağlıdır. Az sayıda bilgisayar için kullanılabilir. Bilgisayar sayısı arttıkça sistem karmaşıklaşır. İnternet ve WAN tipi ağlar da birbirlerine farklı desen ve boyutlardan oluşmuş örgü topolojisi yapısındaki ağlardır. Ağ üzerinde bir ara bağlantının kopması durumunda iletişim kesilmez. Çünkü örgü topolojisinde bir noktaya faklı yollardan ulaşılabilir. Örgü topolojisinde birçok çalışma grubu aynı ağ içerisinde çalışabilir. Farklı fiziksel ve mantıksal yapıdaki ağların birbiriyle uyumlu çalışmasına imkân sağlar. Bayburt Üniversitesi Uzaktan Eğitim Merkezi 7
Şekil 9. Örgü Topoloji 3. AĞ CİHAZLARI Bilgisayarların birbirleri ile iletişim kurması için bazı ek donanımlara ihtiyaç duyarlar. Bu iletişim kablolu ve kablosuz olmak üzere iki türlü sağlanabilmektedir. Ayrıca bilgisayarlar ağ içerisindeki duruma göre farklı görevler üstlenebilmektedir. Bir ağ oluşturmak için ihtiyaç duyulan cihazlar ve bilgisayarlara aşağıda değinilmektedir. 3.1. ARA BİRİMLER Bilgisayarın ağ aygıtlarına bağlanması için ara birimler (ağ kartı) gereklidir. Bu kartlar, ağ donanımları ve kabloların bağlantısını sağlar. Gönderilecek ve alınacak veriler bu kartlardan geçmeden veri paketlerine dönüştürülürler ve paketlerin bölümlere ayrılmasını sağlarlar. Ağ kartları, bu paketleri kablolara iletir. Bu parçalar kablolar yardımıyla hedefe ulaştırılır. Ayrıca bu kartların bağlı olduğu donanıma gönderilen veriler ilk olarak ağ arabirim kartlarına ulaşır ve burada anlamlandırılır. Ağ arabirim kartlarının veri aktarım hızı Mbps (Mege bit per second- Sanyede aktarılan bit sayısı) ile ifade edilir. En çok kullanılan ağ arabirimi Ethernet tir. Ethernet Şekil 10. Ethernet Kartı En çok bilinen ağ arabirim kartıdır. Ağda yer alan donanımların ağ üzerindeki sinyalleri alıp göndermelerini sağlar. Veri kaybı olup olmadığını kontrol eder. Veri paketleme, gönderme, gelen veriyi anlamlandırma görevlerini yerine getirir. Ethernet kartı, kablo takıldığı andan itibaren ağı sürekli kontrol eder, ağ üzerinden kendine gönderilmiş bir veri gördüğünde hemen paket çözümleme ve Bayburt Üniversitesi Uzaktan Eğitim Merkezi 8
anlamlandırma işlemine başlar. Hub Ağ üzerinde iki donanım (bilgisayar bilgisayar, bilgisayar yazıcı gibi) birbirine ağ arabirim kartı ve kablo yardımıyla bağlanabilir. Ancak bu ağ içerisinde daha fazla donanım bulunduğunda HUB lar kullanılabilir. HUB üzerinde birçok port (bağlantı noktası) bulunmaktadır. Ağa katılacak her donanım bir kablo ile HUB a bağlanır ve bu cihazlar iletişimi HUB üzerinden gerçekleştirirler. HUB burada bilgi akışını yöneten birim konumundadır. HUb herhangi bir uçtan gelen bilgi ya da isteği tüm uçlara iletir. Bir HUB ın port sayısının yetersiz kaldığı durumlarda ağa ikinci bir HUB bağlanabilir. Şekil 11. Hub Anahtar (Switch) Anahtarların görünüşü ve görevi HUB a benzer. Ancak anahtar iletilmesi istenen veri paketini sadece ilgili ağ donanımına iletir, HUB gibi tüm ağa göndermez. Bunun için bağlandığı bilgisayarların adresini (Ör: IP adresini) kaydeder, bu sayede Şekil 12. Switch gereksiz yayın trafiğini engeller. Ağ üzerinde aynı anda birden fazla iletişim yapıldığında HUB bunları sırayla yapar, biri bittikten sonra diğer işleme geçer, anahtar ise her birimin işini tüm ağı meşgul etmeden gerçekleştirir. Bu yüzden bu cihazlara Akıllı HUB da denilir. Köprü (Bridge) Farklı fiziksel yapıdaki ağlar arasında iletişim kurulmasını sağlar. Son zamanlarda kablosuz köprüler de yaygın olarak kullanılmaktadır. Bayburt Üniversitesi Uzaktan Eğitim Merkezi 9
Şekil 13. Bridge Yönlendirici (Router) Köprü ile benzer işlevleri vardır, köprü bağlantı kurama işini ağ topolojilerine göre yaparken, yönlendirici protokollere (IP, IPX gibi) göre ağları birleştirir. Yönlendiriciler sadece aynı protokole sahip ağları birleştirebilir. Yönlendiriciler ağa bağlı tüm bilgisayarların adreslerini bilir ve bu adreslere göre kendilerine gelen paketi tüm ağı tarayarak en güvenli ve hızlı yoldan hedefe ulaştırırlar. Ağ Geçidi (Gateway) Ağ geçidi, farklı protokoller arasında iletişim kurulmasını sağlar. Bu yüzden gelişmiş yönlendirici olarak da adlandırılabilir. Yineleyici (Repeater) Kablolu ve kablosuz ağlarda uzayan mesafeler sinyallerin zayıflamasına neden olur. Bu durumda zayıflayan sinyallerin güçlendirilmesi yineleyici sayesinde yapılır. Güvenlik Duvarı (Firewall) Ağ içerisinden veya dışarısından gelen yetkisiz erişimleri engelleyen ve ağlar için güvenliği sağlayan bir birimdir. Güvenlik duvarı sayesinde istenilen sitelere girişler kısıtlanabilir, dışarıdan yapılabilecek istekler sınırlandırılarak saldırılar engellenebilir. 3.2. KABLOLAR Bilgisayarlar arasında fiziksel bağlantı yapılmasını sağlar. Ağın çalışabilmesi için veri aktarımı kablolar üzerinden yapılır. Kablosuz teknoloji hızla yayılmış olsa da, kablolar günümüzde hâlâ yaygın olarak kullanılmaktadır. Koaksiyel (Eş Eksenli) Kablo Günümüzde pek kullanılmayan bu kablo türü anten kablolarına benzer yapıdadır. Şekil 14. Koaksiyel Kablo Bayburt Üniversitesi Uzaktan Eğitim Merkezi 10
Dolanmış Çift Kablo (Twisted Pair Cable) En yaygın kullanılan kablo türüdür. Birbirine dolanmış çift kablolardan oluşur. Dış görünüşü telefon kablosuna benzer. İki farlı tip dolanmış çift kablo vardır. 1. Kaplamalı Dolanmış Çift(Shielded Twisted Pair - STP) 2. Kaplamasız Dolanmış Çift (Unshielded Twisted Pair - UTP) Dolanmış çift kablolarda dört çift kablo bulunur. Her çiftin bir ana rengi birde beyazlı olanı bulunmaktadır. Bu renk çiftleri şunlardır: turuncu turuncu beyaz, yeşil yeşil beyaz, mavi mavi beyaz, kahverengi kahverengi beyaz. UTP tip kablolar RJ-45 adı verilen 8 uçtan oluşan bir konnektör ile sonlandırılır. Şekil 15. UTP Kablo Şekil 16. RJ45 Konnektör Fiber Optik Kablo Artan iletişim ihtiyacını karşılamak için geliştirilmiştir. Bir sinyal iletmek için elektrik akımı yerine cam ip üzerinden ışığın iletilmesi yolunu kullanan kablo türüdür. Merkezinde ışığın hareket ettiği ince cam tabaka, merkezin dışında optik malzemeden üretilmiş ve merkezden yansıyan ışığı tekrar merkeze geri gönderen cam örtü kısmı, kabloyu darbelere ve neme karşı koruyan kılıftan oluşmaktadır. Fiber optik kablolarda sinyalin zayıflama durumu diğer kablolara oranla çok azdır ve Uzak mesafelere veri iletiminde kullanılırlar. Gelişen teknoloji sayesinde maliyetleri giderek düşmektedir. Diğer kablolara oranla daha güvenilirdir. Şekil 17. Fiber Optik Kablo Bayburt Üniversitesi Uzaktan Eğitim Merkezi 11
Özet Bilgisayarın birbirleri ile haberleşmesini sağlayan yapıya ağ adı verilmektedir. En basit haliyle iki bilgisayarın birbirine bağlanması ile en küçük bilgisayar ağı elde edilir. Ağ mimarisi, ağ içerisinde birbirine bağlı iki bilgisayar arasındaki ilişkinin yapısını ifade etmektedir. Ağın kurulum amacı mimarisinin belirlenmesini sağlayan en büyük etmendir. İki tür ağ mimarisi bulunur. Bunlar: Sunucu İstemci (Server Client) ve Türdeş (Peer to Peer) mimarileridir. Bilgisayar ağları yapılarına ve büyüklüklerine göre dört kısma ayrılırlar. Bunlar; Kişisel Alan Ağları (Personel Area Networks PAN), Yerel Bölge Ağları (Local Area Networks LAN), Orta Ölçekli Ağlar (Metropolitan/Middle Area Network MAN) ve Geniş Ölçekli Ağlardır (Wide Area Network WAN). Ağ içerisinde yer alan bileşenler arasındaki fiziksel bağın nasıl yapılacağını, aralarındaki bilgi alışverişinin nasıl sağlanacağını gösteren yapıya topoloji adı verilmektedir. Veri Yolu (Bus) Topolojisi, Yıldız (Star) Topolojisi, Halka (Ring) Topolojisi, Ağaç (Tree) Topolojisi veörgü (Mesh) Topolojisi başlıca topoloji türleridir. Bilgisayarların birbirleri ile iletişim kurması için bazı ek donanımlara ihtiyaç duyarlar. bunlar; ethernet, hub ve anahtar gibi ara birimler ile bilgisayarlar arasındaki iletişimi sağlayan kablolardır. Bayburt Üniversitesi Uzaktan Eğitim Merkezi 12
DEĞERLENDİRME SORULARI 1. Ağ içerisinde birbirine bağlı iki bilgisayar arasındaki ilişkinin yapısını ifade eden kavram aşağıdakilerden hangisidir? a. Ağ mimarisi b. Ağ topolojisi c. Sunucu d. İstemci e. Ara birimler 2. Aşağıda verilen ağ topolojilerinden hangisi ağdaki bir bilgisayarın sorun çıkarmasından etkilenir? a. Veri Yolu Topolojisi b. Yıldız Topolojisi c. Halka Topolojisi d. Ağaç Topolojisi e. Örgü Topoloji 3. Bilgisayar ağlarının ölçeklerine göre küçükten büyüğe doğru sıralanışı aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir? a. WAN MAN LAN PAN b. WAN LAN PAN MAN c. LAN MAN PAN WAN d. PAN LAN MAN WAN e. MAN LAN PAN WAN ÜNİTE DEĞERLENDİRME SORULARI 4. Bilgisayarların ve diğer ağ birimlerinin düz bir hat üzerinde birbirine bağlandığı bir ağ çeşidi aşağıdakilerden hangisidir? a. Veri Yolu Topolojisi b. Yıldız Topolojisi c. Halka Topolojisi d. Ağaç Topolojisi e. Örgü Topoloji Bayburt Üniversitesi Uzaktan Eğitim Merkezi 13
5. Herhangi bir hiyerarşinin olmadığı, her bilgisayar hem veri isteyen hem de veri sunan özelliğinin olduğu ağ yapısı aşağıdakilerden hangisidir? a. Yıldız Topolojisi b. Türdeş Mimari c. Halka Topolojisi d. Sunucu İstemci Mimarisi e. Ağaç Topolojisi 6. Merkezinde hub ve anahtar (switch) gibi merkezi donanımın yer aldığı bir ağ çeşidi aşağıdakilerden hangisidir? a. Veri Yolu Topolojisi b. Halka Topolojisi c. Ağaç Topolojisi d. Örgü Topoloji e. Yıldız Topolojisi 7. Ağ içerisinde bir hiyerarşinin olduğu, bazı bilgisayarlar veri isteyen durumundayken bazılarının veri sunan özelliğinin olduğu ağ yapısı aşağıdakilerden hangisidir? a. Yıldız Topolojisi b. Türdeş Mimari c. Halka Topolojisi d. Sunucu İstemci Mimarisi e. Ağaç Topolojisi 8. Birbirine bağlı küçük ağların, veri yolu sistemindeki bir omurga üzerine bağlanmasıyla oluşan ağ çeşidi aşağıdakilerden hangisidir? a. Veri Yolu Topolojisi b. Yıldız Topolojisi c. Ağaç Topolojisi d. Halka Topolojisi e. Örgü Topoloji Bayburt Üniversitesi Uzaktan Eğitim Merkezi 14
9. Birkaç bilgisayarın birbirine bağlanmasıyla oluşan küçük ağ şebekelerine verilen ad aşağıdakilerden hangisidir? a. Orta ölçekli ağ sistemi b. Geniş ölçekli ağ sistemi c. Kişisel alan ağları d. Açık alan ağları e. Yerel alan ağları 10. Ağdaki tüm bilgisayarların diğer bilgisayarlara ayrı kablolar ile bağlandığı ağ çeşidi aşağıdakilerden hangisidir? a. Veri Yolu Topolojisi b. Örgü Topoloji c. Yıldız Topolojisi d. Halka Topolojisi e. Ağaç Topolojisi CEVAPLAR 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 A C D A B E D C E B Bayburt Üniversitesi Uzaktan Eğitim Merkezi 15
KAYNAKLAR 1. Açık Öğretim Fakültesi Ders Notları 2. https://tr.wikipedia.org Bayburt Üniversitesi Uzaktan Eğitim Merkezi 16