Kaşgarlı Mahmud un Kardeşiyim Ben



Benzer belgeler
BİR BAYRAK RÜZGÂR BEKLİYOR

Söylemek istemediğimiz birçok şey, söylemek istediğimiz zaman dinleyici bulamaz.

Günaydın, Bana şiir yazdırtan o parmaklar. ( ) M. Mehtap Türk

İSTİKLÂL MARŞI'MIZ. Her milletin bir milli marşı var fakat bizimkisi ayrı. Bizimkisi İstiklal Marşıdır, başka yazılamaz gayrı.

Buse Akbulut. - şiirler - Yayın Tarihi: Yayınlayan: Antoloji.Com Kültür ve Sanat

GÜLCE EDEBİYAT AKIMI ŞİİR TÜRLERİ İLE DİVAN Ü LÜGÂT İT TÜRK EFSANELERİ. Mustafa CEYLAN

5 YAŞ VE HAZIRLIK SINIFI EKİM BÜLTENİ

Paragraftaki açıklamaya uygun düşen atasözü aşağıdakilerden hangisidir?

ÇALIŞKAN ARILAR EKİM AYI EĞİTİM PROGRAMI 1.HAFTA NELER ÖĞRENECEĞİZ HAFTANIN KONUSU:OKULUMUZ

EKİM AYINDA NELER ÖĞRENECEĞİZ?

"Satmam" demiş ihtiyar köylü, "bu, benim için bir at değil, bir dost."

Şiir. Kategori: Şiir Cuma, 23 Nisan :15 tarihinde yayınlandı. Gösterim: / 7 Phoca PDF 1. SEN (1973) Senden, senden, hep senden,

Türkçe Ulusal Derlemi Sözcük Sıklıkları (ilk 1000)

En güzel 'Anneler Günü' şiirleri

BAYRAĞIM. Atalarım, gökten yere İndirmişler ay yıldızı, Bir buluta sarmışlar ki Rengi şafaktan kırmızı

ORTA ASYA TÜRK TARİHİ-I 1.Ders. Dr. İsmail BAYTAK. Orta Asya Tarihine Giriş

Hazırlayan: Saide Nur Dikmen

23 NİSAN. Ferit Ragıp TUNCOR

Yusuf Bulut. - şiirler - Yayın Tarihi: Yayınlayan: Antoloji.Com Kültür ve Sanat

MEVSİM İLKBAHAR SAĞLIKLI YAŞAM. İlkbahar mevsiminin özelliklerini öğreniyoruz.

ÇAĞDAŞ TÜRK EDEBİYATI. Refik Durbaş. Şiir BEZ BEBEKLE KUKLASI. 2. basım. Resimleyen: Burcu Yılmaz

( Mesnevi den 8 şirli) r H i k â y ele

Eze meze Yýllar geçti geze geze. Neler gördüm neler! Daðlar gördüm yerden biter, gökte yiter. Daðlar gördüm kayalý, kayalarý oyalý.

Çocuklar için Kutsal Kitap sunar. Cennet, Tanrı nın Harika Evi

Mehmet Ali Aktar. - şiirler - Yayın Tarihi: Yayınlayan: Antoloji.Com Kültür ve Sanat

Agape Kutsal Kitap - God's Love Letter Scriptures

Bilgin Adalı HEYECANLI KİTAPLAR. Serüven. Resimleyen: Mustafa Delioğlu SÜMBÜLLÜ KÖŞK

İÇİNDEKİLER GİRİŞ BİRİNCİ KİTAP

BENDEN SELAM OLSUN BOLU BEYİ'NE

GÖKLERDE YÜKSELSİN UÇURTMAM 23 NİSAN'DA YANIMDA BABAM

Yukarıda numaralanmış cümlelerden hangisi kanıtlanabilirlik açısından farklıdır?

Şiir Anadan Örnekler. Köyden ayrılalı nice yıl oldu Yıkıldı evimiz selinen doldu Hani bacı kardeş nerede kaldı özlüyorum ben seni güzel Alvar

29 Ekim Cumhuriyet Bayramı ile ilgili şiirler

AYLIK BÜLTEN MAYIS 2012 OKUL ÖNCESİ EĞİTİM SINIFI

Mehmet Aydın 5. - şiirler - Yayın Tarihi: Yayınlayan: Antoloji.Com Kültür ve Sanat

M. Sinan Adalı. Eski zamanlarda yaşamış peygamberlerin ve ümmetlerinin başlarından geçen ibretli öyküler, hikmetli meseller

Cennet, Tanrı nın Harika Evi

3 YAŞ AYIN TEMASI. Cinsiyetim, adım, özelliklerim, görünümümdeki değişiklikler nelerdir?

ilkokulu E-DERGi si 23 Nisan ın Önemi Sorumluluk Okulumuzda 23 Nisan Hedef Siir: Egemenlik Ulusundur 2017 Nisan Sayısı Bu Sayımızda:

Defne Öztürk: Atatürk ün herkes mutlu ve özgür olsun diye hediye ettiği bayramdır.

HÜRRİYET İLKOKULU EĞİTİM-ÖĞRETİM YILI 23 NİSAN ULUSAL EGEMENLİK ve ÇOCUK BAYRAMI KUTLAMA PROGRAMI

Eşeğe Dönüşen Kabadayı Makedonya Masalı (Herşeyin bir bedeli var)

temlerini işlediği şiirlerinden bazıları: Yol Düşüncesi, Sessiz Gemi, Rintlerin Akşamı, Ufuklar, Mehlika Sultan.

Insanı başa taç yaptım. Ne eğildim, ne de saptım. Acılardan ilaç yaptım. Aşık Şahturna Hayatı ve Şiirleri

Azrail in Bir Adama Bakması

Maksut Genç. - şiirler - Yayın Tarihi: Yayınlayan: Antoloji.Com Kültür ve Sanat

ÖYKÜLERİ Yayın no: 170 ADALET VE CESARET ÖYKÜLERİ

5 YAŞ AYIN TEMASI. Cinsiyetim, adım, fiziksel özelliklerim nelerdir? Vücudumuzun bölümleri ve iç organlarımız nelerdir? Ne işe yarar?

Hafta Sonu Ev Çalışması HAYAL VE GERÇEK

Samed Behrengi. Sevgi Masalı. Çeviren: Songül Bakar

Aruzla şiire başlayan sanatçılar, Ziya Gökalp in etkisiyle sonradan hece ölçüsüyle yazmaya başlamışlardır.

Bahadın, 2 Ağustos 2014 Sevgili Yoldaşlar, Canlar, Yol Arkadaşlarım, Devrimciler Diyarı Bahadın da buluşan güzel insanlar,

EKİM AYINDA NELER ÖĞRENECEĞİZ?

Anlamı. Temel Bilgiler 1

Bir gün, kozada küçük bir delik belirdi; bir adam oturup kelebeğin saatler boyunca bedenini bu küçük delikten çıkarmak için harcadığı çabayı izledi.

bez gez sez tez biz çiz diz giz boz roz koz poz toz yoz çöz göz köz söz buz muz tuz büz düz güz

TÜRK DİLİ-1. Yrd.Doç.Dr.Öğ.Yb. Ertan EROL

İÇİNDEKİLER BÖLÜM I BÖLÜM II. vii GİRİŞ / 1 ÇOCUK VE KİTAPLARI / 17

2. Sınıf Kazanım Değerlendirme Testi -1

Melih Güler. - şiirler - Yayın Tarihi: Yayınlayan: Antoloji.Com Kültür ve Sanat

Dünyayı Değiştiren İnsanlar

İslamiyet Öncesi Türk Edebiyatı

Hazırlayan Muhammed ARTUNÇ 6.SINIF SOSYAL BİLGİER

İ.Ö 100 Temel Eser. Kategori: Şiir Salı, 11 Ağustos :32 tarihinde yayınlandı. Gösterim: / 7 Phoca PDF. Çanakkale içinde aynalı çarşı

25. Aşağıdaki deyimlerle anlamca üçlü bir grup oluşturulduğunda hangisi dışta kalır? A) eli bol B) eli açık C) eli geniş D) eli kulağında

Türklerin Anayurdu ve Göçler Video Ders Anlatımı

Jake mektubu omzunun üstünden fırlatır. Finn mektubu yakalamak için abartılı bir şekilde atılır.

Özel Gebze Eğitim Kurumları Öz-Ge Gündüz Bakımevi

KÜÇÜK KALBİMİN İLK REHBERİNİN BU GÜNÜME UZATTIĞI HAYAT YOLU

SAKA (SAtır KApama) Ağustos Umut & Yeşim Uludağ SAKA V. 1.0

Ay Yine Gecikti. Ferhat Şahnacı

BİLMEN LAZIM BİTKİLERİN VE HAYVANLARIN DÜNYASINA TEFEKKÜR PENCERESİNDEN BAKALIM

İntikam. Ölüm Allah ın Emri

Ömer Turhan. - şiirler - Yayın Tarihi: Yayınlayan: Antoloji.Com Kültür ve Sanat

DÜNYA İNSANLIK AİLESİNİN YÜZAKI YAZARLARINDAN!... Ekmel Ali OKUR; Hemşerimiz, Adanalı, Adam gibi adam! İnşaat Mühendisi,

2. SINIF İŞİTME ENGELLİ ÖĞRENCİLERİ İÇİN TEST ÇALIŞMASI. Hazırlayan Engin GÜNEY İşitme Engelliler sınıf Öğretmeni

ALTIN BALIK. 1. Genç balıkçı neden altın balığı tekrar suya bırakmayı düşünmüş olabilir?

ÖZEL İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ VAKFI ADIGÜZEL ANAOKULU GÖKYÜZÜ SINIFI KASIM AYI KAVRAM VE ŞARKILAR

Ruhsal Savaş Duaları Tanrı nın Sağladığı Silahlar ve İman Kalkanı (Efesliler 6:10 Rab'de, O'nun üstün gücüyle güçlenin.)

Bu etkinler resim yapma, boyama, hamurla oynama, sınıf içinde veya oyun salonlarında düzenlenen oyun alanlarında oyun oynama gibi öğretmen gözetimi

Çocuklar için Kutsal Kitap sunar. Tanrı İbrahim in Sevgisini Deniyor

ABDULLAH ALİYE CAN ANAOKULU ÇİÇEKLER SINIFI. Nİsan AYI BÜLTENİ. Sevgİ Kİlİmlerİmİz

MÜBDÎ. Allah MUHSÎ dir. MUHSÎ, her şeyin sayısını bilen demektir.

CÜMLE BİLGİSİ. ( Cümle değildir. Anlamı yok)

Administrator tarafından yazıldı. Çarşamba, 27 Temmuz :46 - Son Güncelleme Cuma, 19 Ağustos :53

Türkçe. Cümlede Anlam Cümlenin Yorumu. Metinde Kazandıkları Anlamlara Göre Cümleler

Rafet El Roman. Amerika. Rafet El Roman. A memo. Burasý New York Amerika. Evler karýþtý bulutlara. Nasýl bir zaman. Nasýl bir yaþam.

Emine Aydın. Resimleyen: Sevgi İçigen. yayın no: 104 ÇOCUKLAR için islâm TARiHi

YALÇIN ÖZDOĞAN. - şiirler - Yayın Tarihi: Yayınlayan: Antoloji.Com Kültür ve Sanat

EKİM AYINDA NELER ÖĞRENECEĞİZ?

Özel Gebze Eğitim Kurumları Öz-Ge Gündüz Bakımevi ARILAR GRUBU

GADİR ESİNTİLERİ -9- Şiir: İsmail Bendiderya

Burhan Çocuk Nisan 2015 Salı, 07 Nisan :10. Başarının Anahtarı

--- ZEKÂ SORULARI ---

Demodur Kırmızı yazılar sizin sipariş verirken yollamış olduğunuz yazılardır.

Başbakan Yıldırım, Seyranbağları Huzurevi Yaşlı Bakım ve Rehabilitasyon Merkezini ziyaret etti

Ramazan Alkış. - şiirler - Yayın Tarihi: Yayınlayan: Antoloji.Com Kültür ve Sanat

Mucizeleri. ÇOCUKLAR İÇİN Peygamberimizin. M. S i n a n A d a l ı. Resimleyen: Sevgi İçigen

3 YAŞ EKİM AYI TEMASI

İSLÂMİYET ETKİSİNDE GELİŞEN TÜRK EDEBİYATI İSLÂMİ İLK ESERLER SORU PROĞRAMI AHMET ARSLAN

Transkript:

MUSTAFA CEYLAN Kaşgarlı Mahmud un Kardeşiyim Ben Gülce Bir Anlatımla: Dîvânü Lugâtî t Türk Efsâne ve Menkıbeleri 1

MUSTAFA CEYLAN Kaşgarlı Mahmud un Kardeşiyim Ben Gülce Bir Anlatımla: Dîvânü Lugâtî t Türk Efsâne ve Menkıbeleri 2

ISBN : Eserin Adı: Kaşgarlı Mahmud un Kardeşiyim Ben Eserin Yazarı: Mustafa CEYLAN İletişim : Ceylanmustafa_07@hotmail.com 0535 622 43 16 Siteler mah. Yeşilyurt Sitesi G Blok 4/12 ANTALYA Web : www.mustafaceylan.net www.gulceedebiyat.net www.gulceedebiyat.com Baskı : 3

4 Torunlarıma

ÖNSÖZ Yeni çağın yeni edebiyat akımı Gülce nin 2012 projelerinden birisi olan Türk Dünyası Efsâneleri isimli çalışmamız, Azerbaycan da Vektör Üniversitesi tarafından yayınlanmış ve Dîvânü Lügâti t Türk ten günümüze kadar gelen 2 menkıbe ve 10 efsâne, Gülce şiir teknikleri ile kaleme alınıp bahse konu eserimizde yer almıştı. Kamu oyundan, genç şairlerimizden ve şiir dünyamızdan büyük ilgi gören bu gayretlerimizi, bu kere, biraz daha genişleterek Kaşgarlı Mahmud un Kardeşiyim Ben isimli bu eserimizde sunmaya çalıştık. Kaynağımız, Kaşgarlı Mahmud un o eşsiz, o muhteşem ilk Türk lügâtı olmuştur. Dilci veya dil uzmanı değiliz, ama, bir şair olarak dili yoğuran işçilerden birisiyiz. Dîvânü Lügâti t Türk ü de dil bilimi açısından değil, tarihi gerçeklerin ışığında, bir yürek bilimi olan Edebiyatımızın şiir kaynağı açısından günümüz ve geleceğin genç nesline sunmaya çalıştık. Bunu yaparken, Kaşgarlı Mahmud un kardeşi olarak, Orta Asya Bozkırına ata yurdumuza uzandık, Çuçu olduk kopuzumuzu inlettik, Arpın Çor Tigin veya Kül Trakan olup seher yıldızına dokunup, destanın, efsânenin, şiirin efsunkâr iklimine daldık. Kaşgarlı Mahmud un Kardeşiyim Ben yazdıklarım ve bundan sonra yazacaklarımın tamamı ağabeyim, ustam, üstadım Kaşgarlı Mahmud dan aldığım ışıkla, hız ve ilhamladır. Buyurun birlikte okuyalım. Mustafa CEYLAN 5

Dîvânü Lügâti t Türk / Öge-Altun Kan Efsânesi(GÜLCE-Bahçe) KAŞGARLI MAHMUD UN KARDEŞİYİM BEN Kaşgarlı Mahmud un kardeşiyim ben Yazdığım her şiir ondan hatıra. Dünyanın en güzel dili Türkçe mle Cihanı doldurdum birkaç satıra. Yeryüzüne ilim irfan öğrettim Bilim kürsüsünde yazılı adım. Işıkla yoğruldum, aşkla sabrettim Yırtmak karanlığı asıl maksadım. Güngörmüş bilgeler, Korkut Atalar Her dönem bağrımda sanki meş ale. Dualar, âminler içindeki yâr: Masmavi çinide zikreden lâle. Kaşgarlı Mahmud un kardeşiyim ben Dünya haritası benden sorulur. Kubbeler, sebiller; minarelerden İnancımın altın mührü vurulur. Yürürüm omzumda alıç heybesi Çin den Viyana ya doğru yürürüm. Divan-ı Lügât ın sesimde sesi Sır çözülür, gözsüz bile görürüm Efsâneler gönlüm, destanlar ruhum Türküler söylerim, Anadolu da. Milletim ben sana kurban olurum Öpeyim elinden şöyle bir dur da. 6

Gençlerim var, büyük sözü dinleyen Kardeşim Kaşgarlı anlattı bana Bir müfreze gençin tam ortasına Töremizdir Giderken savaşa tecrübe gerek, Bir Öge konulmalıdır. Zafer akıllının, zafer tekniğin Zafer bilimin, birliğin zafer. Kulak verelim ay oğul Bakalım neymiş Öge ve Altun kan Kardeşim Kaşgarlı anlatsın Biz dinleyelim: Öge: Akıllı, olgun Güngörmüş bir kişidir. Nice gençin içinde Hakanın kardeşidir. Tegin den bir kademe Aşağıda durandır. Düşmana darbesini Korkusuzca vurandır. Bu adın kökenini sizlere anlatayım; Verin, zamanı verin, Zülkarneyn e atayım. Zülkarneyn in ordusu Çin e ulaştığında Kim tutar ırmakları, kabından taştığında? Ve bayraklaştığında Türklük denen o deha Yıldırımdır, tayfundur; eşi gelmez bir daha. Toplandı genç erkekler Yiğitler bir müfreze. Nerde yaşlı bir Öge? 7

Önder olsun herkese. Savaş meydanlarında Tecrübeli bu kişi Kılıç çala, ok ata Çarpışmayı bilişi. Savurdular, bozdular öncü birliklerini Nice mezar kazdılar, yapıp bildiklerini. Döndü kılıç havada, bacak, kelle kopardı Askerlerden birinin koca karnını yardı. Meğer ki er, beline sarmış para kesesi Al kan ile karışık çıktı paranın sesi. Çil çil altın döküldü, kanla karıştı para Tüm dikişler söküldü, tarihin göğsü yara. Ertesi gün meydanda, görenler manzarayı Merakla soru sordu, bırakıp oku, yayı. İçlerinden bir yiğit demiş: Bu altun kandır, Gayri bu dağın adı, söylene Altundağ dır. Altındağ da Altınordu at bine; Atlarımız Ala baharda Albayrakla Akça güzel ay balam... Akça kız mı? Hiç sormayın aman bana! Bir Uygur güzeli ki o Anlatılmaz, anlatamam. Kaşgarlı Mahmut un kardeşiyim ben İki dil diyenler lânetim size. Ne istiyorsunuz memleketimden? Çekin ellerinizi üzerimizden Bırakın, bırakın bizi bize... 8

İmdi, Kardeşim, kul Mahmûd ibn el-hüseyin ibn Muhammed (el- Kaşgârî)der Ki: Talih güneşinin Türklerin burcunda doğduğunu ve Cenab-ı Hakk ın Türk Hakanlığını göğün felekleri arasına yerleştirdiğini, onlara Türk dediğini ve egemenlik verdiğini, onları çağın hakanları yapıp dünyaya hükmetmenin dizginlerini ellerine verdiğini, onları tüm beşeriyete memur ettiğini, doğruluğa yönelttiğini, onlara katılanları ve onlar adına çabalayanları güçlendirdiğini, böylece istedikleri her şeyi elde ettiklerini ve çapulcuların rezilliğinden kurtulduklarını idrak ettim( ve anladım ki) akıl sahibi bir insan onlara katılmalıdır; aksi halde onların ok yağmuruna maruz kalır. Buharalı imamlar arasındaki bir güvenilir kaynaktan ve Nişabur halkının bir imamından işittim : Her ikisi de aşağıdaki hadisi aktardı ve ikisinin de isnat zinciri Resûlullâh a(allah ın salat ve selamı onun üzerine olsun) dayanıyor. Kıyamet alâmetlerinden, ahir zaman azaplarından ve Oğuz Türklerinin ortaya çıkışından söz ediyordu. Dedi ki, Türklerin lisânını öğrenin, çünkü onların saltanatı uzun sürecektir. Bu hadis sahih ise- vebâli boyunlarına olsun- Türkçeyi öğrenmek dini bir vecibedir. Eğer sahih değilse, ma rifet bunu gerektirir. Onların yaşadığı şehirleri, bozkırları dolaştım ve Türk, Türkmen- Oğuz, Çiğil, Yagma, Qırqız lehçelerini ve manzumelerini öğrendim. Ayrıca bu dili en iyi ve en etkili şekilde konuşanlardan, en eğitimlilerden, soyu en köklü kişilerden ve kargı salmakta en beceriklilerden birisiyim. Türk kavimlerinden her birinin lehçesini mükemmelen öğrendim ve güzelce sıralanmış bir tertib içinde kapsamlı bir kitapta topladım. Bu kitabı Cenab-ı Hakk tan yardım dileyerek ve bâkî kalan bir âbide, ezeli ve ebedi bir hazine olması arzusuyla yazdım ve buna Kitâbu 9

Dîvâni Lügâti t Türk adını vererek Kudsî, Nebevî, Hâşimî ve Abbasî silsilesinden, Âlemlerin Rabbi nin vekili, Emirü l-müminün e, Şeyhimiz ve Efendimiz Ebu l-kâsım Abdullâh ibn Muhammed el-muktadî bi- Emrillâh a adadım. Arayan, kelimeyi doğru yerde bulsun ve dileyen onu tahsis edilmiş düzende görebilsin diye kitabı alfabetik sıraya göre düzenledim ve mensur ve manzum cümlelerle, atasözleriyle, hikmetli sözlerle ve zarif bir lisanla donattım. Pürüzlü yerlerini düzelttim, çukurlarını, oyuklarını doldurdum, tek tek her kelimeyi uygun olduğu yere koyarak ve onları belirsizlikten kurtarark kitabın üzerinde yıllarca çalıştım. Kitap, içinde ciddiyetle araştırma yapmak isteyenlere bir rehber ve onu aşıp ötesine geçmek isteyenlerin sadık takipçisi olacaktır; bu yolcu için açık bir yol ve öteye doğru ilerlemek için bir merdivendir. İmdi, kardeşim Mahmûd el-kâşgarî, o muhteşem eserinde bunları söylemiştir. Bize düşen de, onun emânetine sahip çıkmak ve çizdiği yoldan ilerlemektir. O zaman; Biz de: Önce menkıbe ve efsâneleri, Gülce şiir teknikleri ile efsâneler şeklinde sunalım ve peşinden de Dîvânü Lügâtî t Türk deki bütün manzum eserleri gündeminize getirelim olmaz mı? 10

Divanü Lügat-it Türk / Çiğil Efsânesi (GÜLCE-Bahçe) Türkçe: Bizi var eden, Daim bahtiyâr eden. Şu güzelim ülkeyi Eşsiz bir diyar eden. Türkçe: Dil çimentomuz Dimdik, ayakta, sonsuz Birliğe ve dirliğe Saf saf ve omuz omuz... Türkçe: Karanlık yırtan, Türkçe: Barış fışkırtan. Başka dile özensen Türkçe der: Utan, utan! Türkçe: Esenlik, umut Türkçe: Bal damlatan dut. Öğrenci, öğretmende Türkçe: Kaşgarlı Mahmut. Sil! Durma Sil hemen! Ayrılığı Kaldır aradan, Sen, ben deme, biz de Düşmanı sevindirme Sen yiğitsin, sen asil! Sahip çık ki diline Olmayasın sefil. Aman dikkat et! Alma mendil, İyi bil 11

Türkçe Dil!.. Türkçe nin ilk lügatı Divan ü Lügat it Türk İki menkıbe ile on efsâne getirmiş. Bunları birer birer çevirip manzumeye Ondan sonra yanıma koşa koşa gel demiş Pirimiz, üstadımız Mahmud el Kaşgarî miz. Demiş ya; Biz de aldık kalemi ele Kapılmadan yaban sele Yazmaya başladık Başladık ya Sıra geldi Çiğil Maddesine Görelim ne demiş dilimizin mimarı Dinleyelim olmaz mı? Der ki: Üç Türk taifesinin adına derler Çiğil Birincisi: Barsgan ın ötesini Yurt edinmiş göçmen bir halk. İkincisi: Talas kente yakınca Daracık bir bölge ki Toz, toprak, biraz da kil Adı Çiğil... Zülkarneyn in ordusu Geldiğinde bu yurda Çeşmesini bulutlar Açıvermiş yollara. Yollar, yollar çamurdan Yollar, yollar geçitsiz. Bunu gören Zülkarneyn: İn çügüne ast demiş() Ve eklemiş emrini 12

Bu yere kale yapın Ya da bir bina çabuk! Yükseltmişler kaleyi Hem de kısa zamanda. Elbette ki adına Demişler Çiğil Kale Bu tarihten sonra, bu yerde oturanlara Çiğil denmiş ay balam, savaşcı bir il Çiğil. Dil aldım Kaşgarlı dan burcu burcu Türkçe dil Sakın ola özenip gayriye verme meyil. Üçüncü Çiğil taifesiyse: Kaşgar da birkaç köyde yaşamaktalar çil çil Bu köylerin halkı da, göçebedir, göçmendir. İki çadır bir direk; tuğla, taş, toprak değil. Özel bir üslûb ile giyinir insanları Çiğil üslûbu derler, moda diye bak, eğil. Ceyhun dan yukarıya, Amuderya ya kadar Çiğil Türklerine tapuludur bunu bil!.. Türkçe: Kimlik belgemiz Türkçe: Lisan tertemiz Türkçe: Ana, baba, yâr Oğul, evlâd, ata, biz. Türkçe: Has şiirimiz... -------------------------------------------------------- () İn çüğüne ast : Bu çamurdan kaçış yok, bu nasıl çamur? 13

Divanü Lugati t-türk/türk Takvimi Efsânesi(GÜLCE-Bahçe) (-BARS: 12 HAYVANLI TÜRK TAKVİMİNE DAİR) -I- Töredir gürül gürül ırmakça akar gelir, Deler de takvimleri vallahi çıkar gelir. Zengin dil, zengin halkın birliğinin simgesi Ona divandır derler, bu birliğin gür sesi Efsânesi on iken, Ikidir menkıbesi Töredir gürül gürül ırmakça akar gelir Bozulmasın birliği ulusumun ey Rabb im! Ayyıldız sevdasıyla dolsun taşsın şu kalbim Bell olmaz haykırır da belki bir gün o takvim Deler de takvimleri vallahi çıkar gelir. Zembereği saatin çağların sancısında Kaşgarlının elinde göğü tutar direği Göç yolları boyunca kanatlanır güvercin Bin gül açar yârimin bilirim acısında. Bütün Türk boylarının yaşadığı yerlerde Akça kuzu safllığı, akça süttür doğar gün Seherlerde esen yel, özgürlüğe gebedir. Kutlu bir düzendir, konuşulmaz korkakça. Ve Konuşur yiğitçe, mertçe Erkekçe konuşur Kaşgarlı Mahmut Anlatır o günlerden bizlere Bizi bize anlatır Anlatır da ay balam Sanki Göğü yere ağlatır 14

Işıklar düşende yeni doğan bebeklerin yüzüne Gündüzüne Kaşgar ın yağanda yağmuruyla gül Eşiklere tutunanda yüzyılların türküsü Dil verilende anadan süslü beşiklere Varken hokka divit kâğıtların yanında Bilgeler bilgesinin kartal bakışı Yüzyılları delmeli ve gelmeli Aşıp gelmeli zamanı hem de Tarihleri Yaza yaza gelmeli, Takvimleri Çize çize gelmeli Gerçekleri Süze süze gelmeli Efsâneyi Dize dize gelmeli; Bugünlere gelmeli. Kaşgar, Türkmen, Kalaç ve Çigil boylarından Çin e, Tibet e, Hind-i Çin e, Mançurilere ve Moğollara geçende töremiz Ilgıt ılgıt esende felsefemiz insan yüreklerine Demeli, söylemeli, yazmalı Ustalar ustası Kaşgarlı Mahmut usta Bars maddesine geldiğinde Bakmalı kaldırıp başını göklere Ve Türk ün takvimini Bırakmalı söz üstüne Ve göz üstüne sürme gibi Çekmeli ölümsüz sözcükleri... -II- Bozkırda çayır çimen Göçer bir hayat 15

Yaşıyorken ulusum Belirtmek için Ekip biçme zamanın Yaylalara yazın Göçmeye hep beraber Kışlağa kışın...çevirmişler...bakışı...göğe Yapmışlar takvimlerini. Sonra da On iki çeşit hayvanın Alarak adını on iki yıla Ad vermişler;...yaşlarını çocukların...tarihlerini savaşların...belirleyip mevsimlere rengârenk...tad vermişler... Çıraklığa gönül,...tecrübeye, bilgiye, ustalığa...saltanat vermişler.. Ve daha daha başka şeyleri Dönmesiyle yılların Hesaplayıp bilmişler, Geçmişten geleceğe Taşımışlar anıları Analara kanad, bebelere hayat vermişler. Nasıl olmuş bu? diye soracaksanız eğer Marifetnamede Erzurumlu İsmail Hakkı nın Seksen üç beyitlik yazdığı destan gibi Biz de Kaşgarlıdan dil alıp dilimize Nakışlayalım olmaz mı? Gülce gülistan gibi Türk Hakanlarından biri...kendisinden birkaç yıl önce 16

...Meydana gelen bir savaşı...bilmek, öğrenmek istemiş...anlatanlar o savaşın...yanılmışlar yapıldığı yılda Biz bu tarihte nasıl yanıldıksa Bizden sonra gelecek olanlar da yanılmasınlar Yanılmasınlar offf yanılmasınlar!!! Yanılan yanıltır, devirdir akar done done Yanılan isimler gelecek çağlarda Dilerim bir daha anılmasınlar Anılmasınlar oyy anılmasınlar!!! Yiğitlerim, yalvaçlarım, ak sakallı bilgelerim Hiç bir şey bilmez sanılmasınlar Sanılmasınlar vayy sanılmasınlar!!! Zaman üzre yakışır mı yiğitler? Bu ulusa bu yanlışlık söyleyin! Bundan sonra yanlış yapan olursa Sofralardan kalkamasın aç olsun...tez toplansın bu meydana kurultay...konuklara ikram edin mutlaka...bağdaş kurup çekinmeden yesinler...yesinler,...kazan kazan sütlaç olsun. Çağırmışız yedi iklim dört köşe Bir noksanı gidermeye buraya Gelmeyenin içi rüzgâr dolsun da Bakışı, Kalaylanmış bakraç olsun Hep beraber biz şimdi Korkut Ata töresince 17

Göğün On iki burcu ve on iki ay sayısınca Her yıla bir ad koyalım; Bu yılların geçmesiyle Öleni, yiteni, doğanı, Barışı, savaşı, ekini, samanı Ve güneşe gülümseyen tuğlarımız Bayrağımız, sancağımız tül yaparken zamanı Zaman denen gerçeğe Takılacak taç olsun. Ulusumun arasında Unutulmaz andaç olsun. Onaylar kurultay, hakan önergesini Söz olsun baldan tatlı, bilgece Ağızlarda dil, Gül açıp, güllaç olsun.. Diyerek Ava çıkar hakan;... Yaban hayvanlarını Ilısu ya doğru sürsünler...sürsünler hele...durulmasın iki eli böğründe...sözlerimiz, uyuyanı...uyandıran kırbaç olsun! Ilısı derler, Bir büyük ırmak Hayvanları sıkıştırarak Hakanın emriyle Sürer suya doğru halk. Suyu geçer hayvanların on ikisi Her geçenin adı bir yıla ad olarak verilir....ilk geçen sıçgan (sıçan) imiş...senenin başı bu adla anılmış 18

...Ve sıçgan yılı denilmiş....bundan sonra sırasıyla...suyu geçen hayvanların adları...verilmiş yıllara... Ud yılı (öküz yılı), Pars yılı (bars yılı),...tavıçgan yılı (tavşan yılı), Nek yılı (timsah yılı),...yılan yılı (yılan yılı), Yund yılı (at yılı),...koy yılı (koyun yılı), Biçin yılı (maymun yılı),...takagu yılı (tavuk yılı), It yılı (kopek yılı),...tonguz yılı (domuz yılı),..denilmiş Ve Sayı tonguz yılına varınca Dönülerek yine sıçgan yılı başlasın Tam on iki hayvan, Tam on iki yıl Kaç bin devir taş yürekle Peşpeşine dönsün de Ucu sivri çelik zaman Hiç durmayan topaç olsun. Hekimlere haber salın, durmayın Her bir yılı on ikiye bölerek Onikiyi onikiyle çarpsınlar Bitkilerin yaprağından, kökünden Yaralara bir ömürlük Ellerinde ilâç olsun. Devenin sırtına çıkarsa bir fare Suyu geçip de inmeden yere Yavrusuna haber verin, unutman Bu haber de farelere Övünç olsun, Kıvanç olsun. Türkmen yaylasında doğan güneşleri Toplayın gözlerden, gönüllerden teker teker 19

Ak topuklu bir gelinin ocağına sürün de Al ateşler üstünde Kızıllaşan saç olsun Kül görünce agnanmasın develer Kaçmamıştır kuma hörgüçten inip sıçgan Boşuna sinir-öfke, boşuna kin-nefret Hoşgörüyü destan etsin ufuklar Türkilleri bayram etsin, Birleşsin, umut dolsun. Söyleyin takvimlerin yaprağına Ayrılığa tıkaç olsun. -III- Anadolu derler en parlak yıldız Sanki Yesevinin ilindeyim ben Bugünden yarına aşkla hazırız Yunus Emrelerin elindeyim ben Yağmurda türküyüz, rüzgârda hızız Pir Sultan Abdal ın selindeyim ben Kurun saatleri Türklüğe kurun Bilin ki saatin pilindeyim ben Bir başka lisânda aramayınız Kaşgarlı Mahmut un dilindeyim ben. 20

Divanü Lügat-it Türk / Beş Oğuz Efsânesi(GÜLCE-Bahçe) -I- Yuluğ Tekin kaleminde Kültigin bir ışıktı Orhun Nehri Vadisinde yükseldi âbideler. Yiğitlik, aşk ve tabiat kopuzlarda koşuktu Aprınçur Tigin söylerse, has şiir göğü deler....üç mısralık bentlerle mısra başı kafiyeler...sav dır ata sözleri, kurt ulur, zaman eler...sagu dan çıkar gelir, bir ozan ki Çuçu derler. Efsâne efsâne çalar, söyler dile kolay Aldım her sözünden Dedem Korkut havasını Yesevi dergâhı bir benzeri olmaz saray Postuna oturup anlasaydık sevdasını...gör ey göz bebeğim Oğuz Kağan rüyâsını!...bil ey köhne tarih yiğitlerin en hasını!...bil ve çiz yeniden dünyanın haritasını! -II- Allah millet yolundaydı yiğit Oğuzum Anlatayım birer birer dinleyin kuzum: Devletin zayıf olduğu bir zamanda, En sevdiği atını ister düşmanları ondan Verir... Sonra, Eşini isterler Onu da Evet onu da verir. Daha sonra Çorak bir toprak parçası ister düşman Oğuz Kağan Fırlar al ateş içinde yerinden: 21

Verdim, Evet verdim Atım ve eşim Kendi malımdı, bana aitti verdim, Fakat Çorakta Olsa toprak Milletimindir Asla veremem! der Ve toplar birliklerini Ani bir baskın yaparak düşmanı Mağlup eder, perişan eder, yakar, yıkar... Önce devletim, milletim, vatanım Sonra da şahıslar işte Bir Türk Oğuz töresidir Bu böylece biline -III- Bilinmezdi; adı, sanı yoktu bir çok ulusun Milâttan kaç bin yıl önceydi Orta Asya da Toynakların nal iziyle demir dağların Erim erim eridiği zamanlarda, Bir Bozkurt un dolunayda çıkarak Orduların önüne düştüğü Ve zaferlere yürüdüğü Oğuz Kağan ikliminde İcad edip tekerleği Gacur gucur bir kağnıya Takıveren bir el idi Beyler beyi şol Kanglı Bey Hey ki hey! Aman ey!...ve bugün; 22

...Dönüyorsa tekerlekler, eriyorsa mesafeler...uçak, tren ve otobüs, daha başka neler neler...borçludurlar her birisi Kanglı Bey in kağnısına...hey ki hey!...balam ey!...alın, götürün bir anda beni... Kanglı boyu konuk eyler bilirim...ben Oğuzum, onlar benim dayım, halam hey!... -IV- İtil derim, Volga derim fark etmez Bir çılgın su ki, köpürende susmaz ki Oğuz Kağan ordusunu karşı kıyıya Geçirmeli mutlaka kağnısıyla, atıyla Ne etmeli, nasıl olsun? diye düşünüyorken Ağaçların içini oydu oydu, sarıp bağladı Bir bilgindi çıka geldi hey! Kıpçak yaptı yani gemi. O Günden Bu güne Su kaldırır; Yelkenler fora!.. Kayık,gemi,vapur Düşülmez ki asla zora. Aman, aman, aman hey! İçi oyuk ağaç demektir Kıpçak Soyu, sopu sever suyu yaman hey!... İskelede bekliyorum bir Kıpçak ın kızını Geliverse bakışıyla beni eder duman hey! -V- Ve Yolda Giderken Büyük bir ev Görüverdiler: Duvarları altın, 23

Pencereleri gümüş Çatısı da demirdendi. Kapalıydı çelik kapısı. Ve Baktı Yaklaştı Süzdü evi. Temürdü Kağıl! Diyerek seslendi Verdi sonra emrini:... Sen burada kal yiğidim...aç çatıyı, aç kapıyı, aç!...soyun sopun olsun Kalaç!...Oğuzlayın bayrak bayrak yürüyüşün,...yürü, sende yürü; geri kalma, çalış, düşün!...işte böyle Kalaç, Kangıl ve de Kıpçak...Düşün, el ele verip, al bayrağın ışığında yollara...bozmayın birliği, dirliği aman!...zaman, çok fena yaman.. -VI- Kağanların atları, kartaldı kanatları Köpüktü ağızlarında nefes nefese Rüyâ gören boz atların İnatları.. Ya Oğuz Kağan ın atı? O nasıl bir attı ki, Buzlarla örtülü büyük bir dağ içine kaçmış Ve peşindekileri de Günlerce uğraştırmıştı. Yakalayıp getirenler Dönmüştüler kardan adama Siz Karluksunuz dedi Oğuz Kağan Ve ekledi:... Karluksunuz! 24

...Buz Dağının içinde başı dik...yüzyıllarla buluşursunuz....üşümek nedir bilmez,...yürekten tutuşursunuz... -VII- Kardeş çocukları, amca oğulları Oğuz un Karluk, Kıpçak, Kangıl ve de Kalaç... Kaşgarlı Mahmut un dilinden aldım Sunmak için nesillere bunları. Siz de, sizler de, kanmayın-aldanmayın yad a-yabana, Zorluklar karşısında sakın ola yılmayın! Önce dil, sonra devlet millet-aile Ve elbette unutmayın Yüce dini, En sonra da ben diyenlerden olun...rehberiniz bilim olsun,...yüreğiniz sevgi dolsun......keşif, icad, çare bizden insanlığa...armağan olsun......yüce Türk Milletini boy boy, soy soy...yakın-uzak, akraba, bir, beraber eyleyen...yaradan a hamdolsun... 25

26