Depremde Zemin Davranışının Kestiriminde Yeni Bir Yöntem: Ankara Kenti Batı Kesimindeki Jeolojik Birimlere Uygulanması

TÜRKĐYE CUMHURĐYETĐ ANKARA ÜNĐVERSĐTESĐ BĐLĐMSEL ARAŞTIRMA PROJESĐ KESĐN RAPORU Depremde Zemin Davranışının Kestiriminde Yeni Bir Yöntem: Ankara Kenti Batı Kesimindeki Jeolojik Birimlere Uygulanması Proje Yürütücüsü ve Jeofizik Sorumlusu: Prof. Dr. Ahmet Tuğrul BAŞOKUR Genel Jeoloji Sorumlusu: Prof. Dr. Ergun GÖKTEN Jeoteknik Sorumlusu: Prof. Dr. Recep KILIÇ Proje Numarası: 2005-07-45-029 Başlama Tarihi: 06 / 07 / 2005 Bitiş Tarihi: 06 / 01 / 2009 Rapor Tarihi: 24 / 02 / 2009 Ankara Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Ankara - 2009

PROJE ÇALIŞANLARI GENEL JEOLOJĐ Prof. Dr. Ergun GÖKTEN Prof. Dr. Baki VAROL Prof. Dr. Gürol SEYĐTOĞLU Yard. Doç. Dr. Veysel IŞIK JEOTEKNĐK Prof. Dr. Recep KILIÇ Araş. Gör. Dr. Koray ULAMIŞ JEOFĐZĐK Prof. Dr. Ahmet Tuğrul BAŞOKUR Yard. Doç. Dr. Ünal DĐKMEN Araş. Gör. Đrfan AKÇA Araş. Gör. Begüm ÇIVGIN Araş. Gör. N. Yıldırım GÜNDOĞDU

ÖNSÖZ Üniversitemiz Mühendislik Fakültesi'nin Jeofizik ve Jeoloji bölümlerinde yürütülmekte olan mühendislik amaçlı yapıyeri incelemeleri, 1999 yılındaki iki büyük deprem felaketinin ardından afetzedelerin barınma gereksinimlerinin en kısa sürede çözümlenmesi amacı doğrultusunda yoğunluk kazanmıştır. Bu kapsamda, Bolu, Düzce ve İzmit civarlarında birçok proje gerçekleştirilmiştir. Marmara ve İç Anadolu Bölgesi ndeki birçok kentin yerleşim sorunları yeniden ele alınmış ve kentlerin yeni imar planları hazırlanarak ilgili belediyelere teslim edilmiştir. Ayrıca, deprem oluşum mekanizmalarının anlaşılmasına yönelik Kuzey Anadolu Fay Kuşağı üzerinde araştırmalar yapılmış ve Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı nın Marmara Denizi nde topladığı sismik verilerin ortaklaşa çözümü ile Marmara Denizi nin fay haritası hazırlanarak uluslararası dergilerde yayımlanmıştır. 2002 yılında oluşan Çay-Afyon depreminin mekanizması, sebepleri, sonuçları ve hasarın nedenlerinin araştırılması için bir proje yürütülerek, Ankara Üniversitesi yayını olarak basılmıştır. Yukarıda özetlenen çok-disiplinli çalışmaları bir çatı altında daha iyi organize etme gereksinimi, Ankara Üniversitesi nde deprem ile ilgili bir merkez oluşturulması fikrini gündeme getirmiştir. Bu konuda yapılan çalışmalar sonucunda Ankara Üniversitesi Deprem Araştırma Uygulama Merkezi nin (ADAUM) yönetmeliği, 22.2.2003 tarihli resmi gazetede yayımlanmıştır. ADAUM un işlevi deprem ile ilgili uzmanlık alanlarında yapılmakta olan bağımsız araştırmaları bilimsel ve toplumsal hedefler doğrultusunda yönlendirerek, amaçları belirli projeler haline getirmektir. Öncelikle yaşadığımız çevreyi bilmemiz gerektiğinden hareketle, Ankara kentinin deprem tehlikesini ve zeminlerini inceleyen bu proje, Ankara Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projesi olarak önerilmiş ve kabul görmüştür. Ankara kentsel alanına 70-80 km uzaklıklarda büyük depremlere yol açabilecek fay kuşaklarının varlığı bilinmektedir. Bu bölgelerde oluşabilecek büyük depremlere, Ankara kentsel alanındaki zeminlerin nasıl tepki gösterecekleri yürütülen bu proje ile önemli oranda açıklığa kavuşturulmuştur. i

İÇİNDEKİLER Sayfa ÖNSÖZ İÇİNDEKİLER ÖZET ABSTRACT i ii iii iv v I. AMAÇ ve KAPSAM 1.1. Tarihi 1 1.2. Genel coğrafya ve yeryüzü şekilleri 1 1.3. İklimi 2 1.4. Barajları 2 1.4.1. İçme Suyu Sağlanan Barajlar 2 1.4.2. Sulama Suyu Sağlanan Barajlar 4 1.4.3. İçme ve Sulama Suyu Sağlanan Barajlar 4 1.4.4. Elektrik Enerjisi Sağlanan Barajlar 4 1.5. Bitki Örtüsü 4 1.6. Nüfusu 5 1.7. İlçeleri 6 II. MATERYAL ve YÖNTEM 2. Bölgenin Genel ve Yapısal Jeolojisi 2.1. Jeolojik Durum 9 2.1.1. Dikmen Grovakları 9 2.1.2. Jura yaşlı kaya birimleri 10 2.1.3. Ofiyolitli Melanj 11 2.1.4. Geç Kretase Filişi 11 2.1.5. Paleosen-Eosen birimleri 11 2.1.6. Miyosen Volkanoklastikleri 11 2.1.7. Üst Pliyosen Gölsel Kireçtaşı ve Marnları 11 2.1.8. Taraça Depoları 12 2.1.9. Güncel Alüvyonlar 13 2.2. Yapısal Jeoloji 13 3. Bölgenin Depremselliği 3.1. Ankara ve civarının Depremselliği 15 3.2. Ankara ve civarındaki Sismik Kaynaklar 15 3.2.1. Kuzey Anadolu Fay Sistemi 16 3.2.2. Haymana bölgesi fayları 16 3.2.3. Tuzgölü Fayı 17 3.3. Ankara ve civarında Depremlerin Dağılımı 18 ii

3.4. Büyüklük sıklık ilişkisi 19 3.5. Poisson Dağılımı ve Poisson Modeli 23 27 4. Jeoteknik Araştırmalar 4.1. Jeoteknik Amaçlı Sondajlar 27 4.1.1. Derin Sondajlar 29 4.2. Laboratuar Çalışmaları 29 4.2.1. Dinamik üç eksenli basınç deneyi 29 4.2.2. Mineralojik Özellikler 29 4.3. Jeoteknik Değerlendirme 31 4.3.1. Etimesgut Şeker Fabrikası 31 4.3.2. Macunköy Macun deresi 32 4.3.3. Çuğlu Ova çayı 32 4.3.4. Avdan - Ova çayı 32 4.4. Jeoteknik Kesitler ve Değerlendirmeler 33 4.4.1. Etimesgut 34 4.4.2. Macunköy 34 4.4.3. Çuğlu ve Avdan 35 4.5. Kuvaterner Alüvyonun Sıvılaşma Potansiyeli 39 5. Jeofizik Çalışmalar 5.1. Aktif ve Pasif Kaynaklı Sismik Çalışmalar 42 5.2. Macunköy Sismik Çalışmaları 44 5.2.1. M Hattı 44 5.2.2. N ve R hattı 46 5.3. Çuğlu Sismik Çalışmaları 53 5.3.1. B Hattı 53 5.3.2. C Hattı 56 5.4. Etimesgut Sismik Çalışmaları 60 5.5 Çukurambar Sismik Çalışmaları 76 81 6. Dinamik Modelleme 6.1. Çuğlu Dinamik Zemin Davranışı 86 6.2. Çukurambar-Liva Dinamik Zemin Davranışı 93 6.3. Çukurambar-Pazar yeri Dinamik Zemin Davranışı 99 6.4. Etimesgut Dinamik Zemin Davranışı 105 6.5. Macunköy Dinamik Zemin Davranışı 111 III ANALİZ ve BULGULAR 117 IV. KAYNAKLAR 119 V. EKLER 122 iii

ÖZET Proje alanı, Ankara il merkezinde Etimesgut, Çuğlu, Macunköy ve Çukurambar sınırlarını kapsar. Proje alanının hemen hemen tümünde, Ankara çayı yatağında depolanmış olan Kuvaterner yaşlı alüvyonlar ile gölsel Üst Pliyosen çökelleri bulunmaktadır. Gerek bu birimlerin jeoteknik özelliklerini incelemek gerekse bölgenin depremselliğini tanımlamak ve zeminlerin dinamik davranışlarını ortaya koymak amacıyla farklı disiplinlerin bir arada yer aldığı çok yönlü bir araştırma gerçekleştirilmiştir. Bölgede deprem üretme potansiyeli olan faylar ve özellikleri saptanarak, 1, 5, 10, 20, 40 ve 50 yılda farklı büyüklüklerdeki depremlerin dönüş periyotları hesaplamıştır. Çalışma bölgesine yakın çeşitli sismik kaynaklar göz önüne alınarak M=5.5, 6.5 ve 7.5 büyüklüğündeki depremlerin Ankara il merkezinde temel kayada oluşturabileceği en büyük yerdeğiştirme, hız ve ivme değerleri için yaklaşımlarda bulunulmuştur. Çalışma bölgesi zeminlerinin jeoteknik özelliklerini belirlemek amacı ile mekanik sondajlar yapılmıştır. Ayrıca derinlikleri 60 ile 100 m arasında değişen derin zemin sondajları yapılmıştır. Jeoteknik sondajlarda SPT yapılarak örselenmiş örnekler ve Shelby tüpü ile örselenmemiş örnekler alınmıştır. Tüm sondajlarda yeraltı suyu seviyesi ölçülmüştür. Araştırma çukurları açılarak alüvyondan örnekler alınmıştır. İnceleme alanına ait mühendislik jeolojisi haritası ve kesitleri hazırlanmış, yeraltı suyunun bulunduğu zeminlerin sıvılaşma potansiyeli farklı yöntemlerle araştırılmıştır. Yapılan sondaj hatları boyunca zeminlerin makaslama dalga hızlarını ölçmek amacı ile aktif ve yapay kaynaklı sismik yapılmıştır. Çalışma bölgesinde yapılan jeofizik sonuçlara dayalı olarak deprem benzeşim (dinamik modelleme) çalışması yapılmış ve zeminlerin deprem kuvvetleri gibi dinamik yükler altındaki davranışı irdelenmiştir. iv

ABSTRACT The study area consists of Etimesgut, Çuğlu, Macunköy and Çukurambar districts situated in Ankara municipality. The project area is almost completely covered by Quaternary alluvium and Upper Pliocene deposits of Ankara stream. This project contains the results of a multidisciplinary investigation of the geotechnical properties of these units and the regional seismicity of the region. The displacement, velocity and acceleration values in the base rock were estimated for the return periods of 1, 5, 10, 20, 40 and 50 years in view of potential earthquake sources around the region. Some boreholes were drilled to examine the geotechnical properties. Two of them were 60 and 100 m in depth, respectively. The disturbed and undisturbed samples were obtained and SPT's were performed. The groundwater levels were measured in all boreholes. The engineering geology maps and sections were prepared and the liquefaction potential was examined by using a variety of techniques. Seismic refraction and surface wave methods were applied to determine the P and S wave velocity values along the lines that connect the geotechnical boreholes. The dynamic behaviors of soils under earthquake loads were simulated by using dynamic modeling of soils in the investigation area. v

I. AMAÇ ve KAPSAM 1.1 Tarih Ankara nın kuruluş tarihi kesin olarak bilinmemekle birlikte yapılan araştırmalar, bölgedeki yerleşmelerin insanlık tarihi kadar eski olduğunu, bölgenin bir çok medeniyete beşiklik ettiğini ortaya koymaktadır. Belgelere dayanmamakla birlikte ilk adının Galatlar tarafından Ankyra (Ancyra) olarak verildiği ve zamanımıza kadar Angora, Engürü ve Ankara şeklinde değişime uğradığı tahmin edilmektedir. Tarihi, Hitit devrine kadar takip edilebilen Ankara, daha sonra sırasıyla Frigyalılar, Kimmerler, Persler, Lidyalılar, Makedonyalılar, Galatlar, Romalılar ve Selçuklular ın hakimiyetinde kalmıştır. 1354 yılında Orhan Gazi nin oğlu Süleyman Paşa tarafından Osmanlı topraklarına katılan Ankara, 1902 yılında 5 sancak, 21 kazayı kapsamakta iken 1924 tarihli Teşkilat-ı Esasiye Kanunu ile sancaklar kaldırılmış, Ankara ya bağlı olan Kayseri, Yozgat, Kırşehir ve Çorum Sancakları da il olmuştur. Temsil Kurulu nun çalışmalarını yürütmek için karargâh olarak seçtiği Ankara da 27 Aralık 1919 tarihinde büyük bir coşkuyla karşılanan Mustafa Kemal Atatürk, Türkiye Cumhuriyeti nin temellerini de burada atmıştır. 23 Nisan 1920 de kurulan TBMM Hükümetinin idare merkezi ilan edilen Ankara, 13 Ekim 1923 tarihinde çıkarılan bir kanunla da Türkiye nin Başkenti olmuştur. Başkent olduktan sonra hızlı bir sosyal, ekonomik, siyasal, askeri ve kültürel gelişime sahne olan Ankara, bugün, tüm sektörler itibarıyla kalkınmış ve ülkemizin büyük bir metropolü haline gelmiştir. 1.2 Genel coğrafya ve yeryüzü şekilleri 26.897 km 2 lik bir alanı bulunan Ankara, 39.950 o K enlemi ile 32.883 o D boylamları arasında yer almaktadır. Ankara nın doğusunda Kırşehir ve Kırıkkale, batısında Bilecik-Eskişehir, kuzeyinde Çankırı, kuzeybatısında Bolu, güneyinde Konya ve Aksaray illeri yer almaktadır. Göller dışında 24.521 km² lik yüzölçümü ile Türkiye yüzölçümü içerisinde % 3.19 luk bir payı vardır. Ortalama deniz seviyesinden yüksekliği 890 metredir. İlin, en yüksek noktasını 2,015 metre yüksekliğindeki Işık Dağı, en geniş ovasını 3,789 km² lik yüzölçümü ile Polatlı Ovası, en büyük gölünü yaklaşık 490 km² lik yüzölçümü (il içi) ile Tuz Gölü, en uzun akarsuyunu yaklaşık 151 km lik (il içi) uzunluğu ile Sakarya Nehri, en büyük barajını 83.8 km² lik yüzölçümü ile Sarıyar Barajı oluşturmaktadır. İlin barajları; Eğrekkaya, Sarıyar, Kesikköprü, Çubuk-1, Çubuk-2, Kayaş Bayındır, Kurtboğazı, Çamlıdere, Asartepe, Hirfanlı, Akyar dır. İlin başlıca akarsuları; Kızılırmak, Sakarya Nehri, Ankara Çayı, Kirmir Çayı, Ova Çayı ve Balaban Çayı dır. Başlıca gölleri; Tuz Gölü, Mogan Gölü ve Eymir Gölü dür. Ankara, Orta Anadolu nun kuzeybatısında bulunan Kızılırmak ve Sakarya nehirlerinin kollarının oluşturduğu ovalarla kaplı bir bölgedir. Bu bölgede orman alanları ile step ve bozkır alanlarını bir arada görmek mümkündür. İlin kuzey sınırını Kuzey Anadolu sıra dağlarının kolları olan dağlar, Orta Anadolu düzlüklerinin devamı olan ovalar çizer. Güney kısmında Tuz Gölü çanağı, Kepez Ovaları ve Hacıbekirözü gibi düzlükler bulunur. Bu düzlükler arasında volkanik Karadağ ile Karaşimir Dağı, Paşa Dağı ve Teke Dağı yükselir. Orta kesimlerden kuzeye doğru yaklaştıkça Haymana, Bala hattının kuzeyinde Kuzey Anadolu sıradağları ile irtibatları bulunan dağ sıraları belirir. Bunların arasında İdris ve Elmadağları yükselir. Güney Batı Kuzey-Doğu doğrultusunda Güre, Elma, İdris, Karyağdı- Mire-Aydos-Çile, Ayaş ve Hıdır dağ sıraları arasında çöküntü alanları ve kıvrılmalarından dolayı Balaban, Mogan Gölü, Çubuk, Mürted ve Babayakup Ovaları oluşmuştur. Ankara 1

You are reading a preview. Would you like to access the full-text? Access full-text

IV. KAYNAKLAR Afet İşleri Genel Müdürlüğü, 1996. Türkiye Deprem Bölgeleri Haritası, Ankara. Akyürek, B. E., Akbaş, B., Hepşen, N., Pehlivan, S., Sunu, O., Soysal, Y., Dağer, Z., Çatal, E., Sözeri, B., Yıldırım, H. ve Hakyemez, Y., 1984. Ankara Elmadağ, kalecik dolayının temel jeoloji özellikleri. Jeoloji Mühendisliği Dergisi, 20, 31-46. Andrus, R.D., Stokoe, K.H. 2000. Liquefaction resistance of soils from shear wave velocity. Journal of Geotechnical and Geoenvironmental Engineering, 126(11), 1015-1025. Ambraseys, N.N. and Tchalenko, J. S., 1972, Seismotectonic aspects of the Gediz, Turkey, earthquake of March 1970. Geophys. J.R. astr. Soc., 30, 229-252. ASTM (American Society for Testing and Materials), 1994. Annual Book of ASTM Standarts- Construction: Soil and Rock. ASTM Publications, v.04.08, NY, 1225 p. ASTM D5311-92 1996. Standard Test Method for Load Controlled Cyclic Triaxial Strength of Soil. American Society for Testing and Materials (ASTM), 1988, Soil and Rock, Building Stones, Section 4, v. 04,08 Bağcı, G., 1990. Batı Anadolu Deprem Riskinin İncelenmesi. T.C. Bayındırlık ve İskân Bakanlığı Afet İşleri Genel Müdürlüğü Deprem Araştırma Dairesi, Deprem Araştırma Bülteni, 68, 96 111. Bağcı, G., 1993. Güney Batı Anadolu nun Göller Bölgesinde Deprem Oluşumlarının İncelenmesi. T.C. Bayındırlık ve İskân Bakanlığı Afet İşleri Genel Müdürlüğü Deprem Araştırma Dairesi, Deprem Araştırma Bülteni 71, 97 116. Baran, B. 1996. Ankara batısının sismotektonik incelemesi. Ankara Üniversitesi, Fen Bilimleri Enst. Yüksek Lisans Tezi, 52 s. Boğaziçi Üniversitesi, Kandilli Rasathanesi ve Deprem Araştırma Enstitüsü, http://www.koeri.boun.edu.tr/sismo/mudim/katalog.asp Borcherdt, R.D., Wentworth, C.M., Janssen, A., Fumal, T.E., Gibbs, J., 1991. Methodology for predictive GIS mapping of special study zones for strong ground motion in the San Francisco Bay region, CA. In: Proceedings of the Fourth International Conference on Seismic Zonation, Earthquake Engineering Research Institute, Oakland, California, pp. 545 552. Çetin, K. O., Seed, R.B., Kiureghian, A.D., Tokimatsu, K., Harder, L.F., Kayen, R.E., Moss, R.E. 2004. Standard penetration test-based probabilistic and deterministic assessment of seismic soil liquefaction potential, Journal of Geotechnical and Geoenvironmental Engineering, ASCE, 130 (12), 1314-1340. DAD (Afet İşleri Genel Müdürlüğü Deprem Araştırma Dairesi), 2008. http://www.deprem.gov.tr, 01.06.2008. 119

Dikmen, Ü. 2009. Statistical correlations between shear wave velocity and penetration resistance for soils. J. Geophy. Eng., 6, 61-72. Dobry, R., Ladd, R.S., Powell, D., Yokel, F.Y., and Chung, R.M. 1982. Prediction of pore water pressure build up and liquefaction of sands during earthquakes by the cyclic strain method, NBS Building Science Series 138. National Bureau of Standarts, Gaithersburg, Maryland, 150 p. Gökten, E., Baran, B. 1999, Earthquake risks of the neotectonic structures in the surrounding regions of Ankara. International Conference on Earthquake Hazard and Risk in the Mediterranean Region, p.134. Gutenberg B. and Richter, C.F. 1954, Seismicity of the Earth, Princeton Univ. Press. Hudson, M., Idriss, I.M. and Beikae, M. 1994. User s manual for QUAD4M: A computer program to evaluate the seismic response of soil structures using finite element procedures and incorporating a compliant base. Center for Geotechnical Modeling, Dept. Civil&Environmental Engineering, Univ. California, Davis, California, 28 p. IRIS (Incorporated Research Institutions for Seismology), 2008. http://www.iris.edu, 01.06.2008. Iwasaki, F., Arakawa, T. and Tokida, K.I. 1984. Simplified procedures for assessing soil liquefaction potential during earthquakes. Journal of Soil Dynamics and Eq. Eng., 3(1), 49-58 pp. Kilic, R., Ulamis, K., Atalar, C., 2006. Engineering Geology Assessment of the Quaternary Alluvium and Pliocene Deposits At Northern Ankara (Kazan-Ankara, Turkey). Engineering geology for tomorrow's cities, The 10th IAEG Congress, Nottingham, United Kingdom. In Engineering Geology Special Publication The Geological Society of London. Medvedev S.C., 1965 Engineering Seismology, Israel Program for Scientific Traslation., Jerusalem. Newmark, N.M. and Rosenblueth, E. 1971. The fundamentals of Earthquake Engineering, Prentice-Hall, Inc., Englewood Cliffs, N.J. NEIC (National Earthquake Information Center), 2008. http://neic.usgs.gov, 01.06.2008. Seed, R.B., Cetin, K.O. Moss, R.E.S., Kammerer, A.M., Wu J., Pestana, J.M., Riemer, M.F., Sancio, R.B., Bray, J.D., Kayen, R.E. and Faris, A. 2003. Recent advances in soil liquefaction engineering: A unified and consistent framework, EERC report no 2003-06. Taymaz, T ve Tan, O., 2001, 16 Ocak 2001 (Md=4.2) İstanbul Depremi, TÜBİTAK Bilim ve Teknik, No: 399 (Şubat 2001), pp 26-28 TS 1900-1/T1 2007. İnşaat mühendisliğinde zemin laboratuvar deneyleri-bölüm 1: Fiziksel özelliklerin tayini, 4 s. Ankara 120

TS 1900-2/T1 2007. İnşaat mühendisliğinde zemin laboratuvar deneyleri-bölüm 2: Mekanik özelliklerin tayini, 12 s. Ankara TS EN 1998-1-2 Eurocode 8: Depreme dayanıklı yapıların Projelendirilmesi- Bölüm 1: Genel kurallar, sismik etkiler ve binalar için kurallar, Türk Standardları Enstitüsü (TSE),Türkiye Ulamis, K., Kilic, R. 2008. Liquefaction potential of Quaternary alluvium in Bolu settlement area, Turkey. Environmental Geology, 55(5), 1029-1038 pp. Yanık, K. and Başokur A.T., 2007, Weight coefficients for representing data uncertainties in refraction microtremor (ReMi) inversion, Near Surface 2007, European Association of Geoscientists and Engineers, 3-5 September 2007, Istanbul, Turkey. Youd, T.L., Idriss, I.M., Andrus, R.D., Arango, I., Castro, G., Christian, J.T., Dobry, R., Finn, W.D.L., Harder, L.F., Hynes, M.E., Ishihara, K., Koester, J.P., Liao, S.S.C., Marcuson, W.F., Martin, G.R., Mitchell, J.K., Moriwaki, Y., Power, M.S., Robertson, P.K., Seed, R.B., Stokoe, K.H. 2001. Liquefaction resistance of soils Summary report from the 1996 NCEER and 1998 NCEER/NSF workshops on evaluation of liquefaction resistance of soils. ASCE Journal of Geotechnical and Geoenvironmental Engineering, 127 (4), 297 313. 121

V. EKLER a) Mali Bilanço ve Açıklamaları Projede önerisinde belirlenen harcama kalemleri ile demirbaş alımlarının tutarı 320.000 TL dir (Çizelge 7.1). BAP tarafından altyapı projesi olarak kabul gören önerinin son halinde ise bütçedeki toplam 300.000 YTL lik bedelin her yıl 100.000 YTL olarak üç yılda harcanmasına karar verilmiştir. Çizelge 7.2 de görüldüğü gibi bu miktarın 297,160.245 TL lık bölümü harcanmıştır. b) Makine ve Teçhizatın Konumu ve İlerideki Kullanımına Dair Açıklamalar Makine ve teçhizatın kullanımı üç laboratuara bölünmüştür. Zemin mekaniği ile ilgili teçhizat Jeoteknik Araştırma Grubu nda (JETAG) kullanılmak üzere Prof. Dr. Recep Kılıç a, uzaktan algılama ve haritalama ile ilgili donanım ve yazılım Tektonik Araştırma Grubu nda kullanılmak üzere (TAG) Prof. Dr. Gürol Seyitoğlu na ve jeofizik ile ilgili cihazlar Ankara Üniversitesi Deprem Araştırma ve Uygulama Merkezi nde (ADAUM) kullanılmak üzere Prof. Dr. Ahmet Tuğrul Başokur a zimmetleşmiştir. Tüm cihazların zimmet kaydı Ankara Üniversitesi Mühendislik Fakültesi tarafından tutulmaktadır. Proje kapsamında yapılan harcamaların ve satın alınan cihazların bedelleri, hizmet veya demirbaşın alındığı firma, hangi araştırma grubu tarafından kullanılmakta olduğu ve diğer bilgiler Çizelge 7.2 de verilmiştir. Satın alınan cihazlar, çizelgede belirtilen araştırma grupları ve ADAUM tarafından başka projelerde kullanılmaya devam edilmektedir. c) Teknik ve Bilimsel Ayrıntılar (varsa Kesim III'de yer almayan analiz ayrıntıları) d) Sunumlar Projede elde edilen veriler ile Erdoğan YÜZER Mühendislik Jeolojisi Sempozyumu da (6-7 Eylül 2007, İTÜ, İstanbul), Ankara Kenti Batısı ndaki (Etimesgut) Zeminlerin Jeoteknik Özellikleri adlı bir bildiri sunulmuştur. 122

Çizelge 7.1. Proje önerisinde belirlenen kalemler ve bedelleri. (Proje önerisinden alınmıştır) 1.7.2.a. AYRINTILI GİDER LİSTESİ Malz. kodu Malzeme adı Mal. miktarı Ölçü birimi Tahmini bedel X 1.000.000 Analiti k bütçe kodu 1 Yolluklar, gidiş ve dönüş 10 Kişi 2.000 06.9 2 Temel sondaj işi, 100 m'lik 7 adet 1000 Metre 96.000 06.2 toplam 700 m. Kuyu içinde sismik inceleme amacı ile plastik boru yerleştirilecek ve kuyu sismiği yapılacaktır. 15 m lik 20 adet toplam 300 m temel sondaj işi ayrıca yapılacaktır. Temel sondajlarda delgi esnasında her 1.5 m de bir SPT yapılması, her 3 m de 89 mm çapında Shelby tüpü ile UD alınacaktır. Sondaj kuyularının ağzı betonlanarak muhafaza altına alınacaktır. 20 adet numune çukuru açılması. 3 Dinamik üç eksenli deney (CD) 10 Adet 700 06.2 4 X-Ray Difraksiyon deney 5 Adet 700 06.2 5 Scanning Elektron Mikroskop deney 10 Adet 700 06.2 6 Yazım, çizim, çoğaltma renkli ve 8500 Adet 800 06.2 siyah-beyaz (A 3 vea 4 ) 7 GPS Sisteminin gerçel zamanlı hale getirilmesi 2 Adet 22.000 06.6 8 ReMi Ölçümleri için kablo sistemi (12 Kanal 40 metre jeofon aralıklı) 2 Adet 21.000 06.1 9 S dalgası yaratımı için kaynak cihazı 1 Adet 9.000 06.1 10 Kayada tek eksenli deneylerin bilgisayarla kontrollü gerilmedeformasyon 1 Adet 30.000 06.1 ölçme sistemi 11 Mühendislik jeolojisi cihazlarının bilgisayar ortamında veri toplama ve 1 Adet 48.000 06.1 işletme sistemi 12 Jeoteknik verilerin bilgisayarda analiz programı 1 Adet 9.000 06.3 13 Uzaktan algılama ve CBS, 1 server+4 PC ve yazılımlar 1 Adet 73.100 06.3 14 Sunwork station 1 Adet 7.000 06.3 TOPLAM 320.000 123

Çizelge 7.2. Projede yapılan harcamalar, kalemlerin dağılımı, hizmetin alındığı firmalar ve tarihleri (JETAG- Uygulamalı Jeoloji, TAG- Genel Jeoloji, ADAUM- Ankara Üniversitesi Deprem Araştırma ve Uygulama Merkezi) İsin Konusu Araç Kiralama 1 adet 1 adet Y-Adaptör 1 adet workstation, 2 adet ekran,2 adet ups alımı 1 adet workstation, 2 adet ekran,2 adet ups alımı 1 adet workstation, 2 adet ekran,2 adet ups alımı SONDAJ KUYUSU 3 ADET İŞLETİM SİSTEMİ ALIMI 1 adet analiz programı alımı Sismik Cihaz 400 METRE DERİN SONDAJ Veri toplama işletme sistemi Kayada tek eksenli deneylerin ölçme sistemi 1 adet SERVER alımı Analiz için avans Analiz için avans Analiz için avans Mal adı Araç Kirası JETAG, TAG, ADAUM Y- adaptör ADAUM EKRAN ADAUM UPS ADAUM Sun Workstation ADAUM Sondaj, Kuyu içi sismik JETAG XP Pro yazılım TAG Jeoteknik program JETAG Sismik cihaz ADAUM Sondaj JETAG Mühendislik Jeolojisi (ADU) JETAG Kayada Tek Eksenli Cihaz JETAG Server TAG Dinamik üç eksenli deney JETAG SEM JETAG XRD JETAG 124 Öngörülen bedel Firma adı Bütçeye giriş tarihi 5900 VIRA 28/08/2006 2714 ATİKOL 08/08/2008 1346,380 GANTEK 18/10/2006 1424,260 GANTEK 18/10/2006 11389,360 GANTEK 18/10/2006 51920 VAYTAŞ SONDAJ TIC 21/12/2005 1652 KILAVUZ 01/11/2005 7670 GENGRUP 12/12/2005 29999,140 ATIKOL 22/04/2008 42480 VAYTAŞ 14/08/2006 42480 CFU 28/08/2007 31270 CFU 16/11/2007 12685 SENTIM 15/11/2006 1135,250 D.S.İ 14/06/2006 816.855 HACETTEPE 14/06/2006 240 MTA 14/06/2006

Remi Ölçümleri için ReM Kablo kablo sistemi 2 adet ADAUM 23600 TEZ 04/10/2006 Uzaktan Yazılım alımı Algılama Yazılımı 14160 HAT 06/09/2005 TAG 1 adet bilgisayar sistemi Bilgisayar(3), 1UPS, 1Yazıcı ve 1 Switch 14278 KILAVUZ 01/11/2005 TAG TOPLAM 297,160.245 125