İSTANBUL TİCARET ODASI AVRUPA BİRLİĞİ VE ULUSLARARASI İŞBİRLİĞİ ŞUBESİ ROMANYA ÜLKE RAPORU Mart 2009 İ.A
2
I. GENEL BİLGİLER Resmi Adı : Romanya Yönetim Şekli : Parlamenter Cumhuriyet Coğrafi Konumu : Orta Avrupa nın güneydoğusunda, Balkan Yarımadası nın kuzeyinde, aşağı Tuna Havzası nda yer alan Romanya nın Karadeniz e 139,5 km uzunluğunda kıyısı vardır. Doğuda ve kuzeyde Ukrayna ve Moldova, batıda Macaristan, güneybatıda Sırbistan ve Karadağ, güneyde ise Bulgaristan ile komşudur. Romanya, Karadeniz ve Tuna bağlantıları ile Avrupa ve Orta Doğu arasında coğrafi yerleşim açısından oldukça stratejik bir konuma sahiptir. Yüzölçümü : 237.500 km 2 Nüfus : 21,5 milyon (2008) Nüfus Yoğunluğu : 91 kişi / km 2 Başkent : Bükreş Önemli Şehirleri : Köstence, Timisoara, Yaş (Iasi), Galati, Craiova, Cluj- Napoca, Braşov Zaman ayarı - GMT : GMT den 2 saat ileridir. Zaman Ayarı Türkiye : Türkiye ile saat farkı yoktur. İklimi : Orta Avrupa ya özgü ılıman-karasal bir iklimi vardır. Ortalama sıcaklık kış aylarında -3 C, yaz aylarında ise 22-24 C dir. Yıllık ortalama yağmur seviyesi metrekareye 637 mm olup, dağlık alanlarda bu oran 1000 mm nin üzerine çıkmaktadır. Resmi Dil : Romence Ticari Dil : İngilizce, Fransızca, İtalyanca, Almanca Din : Hıristiyan (%87 Ortodoks, %6,8 Protestan, %5,6 Katolik), Diğer (%0,6) 3
II. EKONOMİK GÖSTERGELER YILLAR 2004 2005 2006 2007 2008* GSYİH (Milyar ABD $) (Gayri Safi Yurt İçi Hasıla) 70.8 91.4 115.3 161.4 198.4 Kişi Başı GSYİH (ABD $) 3.266 4.212 5.326 7.472 8.100 Reel GSYİH Büyüme Hızı (%) 8.3 5.3 7.8 5.8 8.6 Enflasyon (tüketici fiyatlarıyla, ort, %) 11,9 8,9 6,6 4.8 7.9 Nüfus (milyon kişi) 21.7 21.7 21.7 21.6 21.5 Para Birimi : Rumen Yeni Ley i (RON) 1 YTL = 1,94 RON 1 AVRO = 4,30 RON (13.03.2009) Kaynak: The Economist Intelligence Unit, Country by Country 2009 *=EIU Tahmini III. GENEL OLARAK DIŞ TİCARETİ ROMANYA NIN DIŞ TİCARETİ (Milyon ABD Doları) Yıllar İhracat İthalat Ticaret Hacmi Ticaret Dengesi 1998 8.302 10.927 19.229-2.625 1999 8.503 9.595 18.098-1.092 2000 10.366 12.050 22.416-1.684 2001 11.385 14.354 25.739-2.969 2002 13.876 16.487 30.363-2.611 2003 17.618 22.155 39.773-4.537 2004 23.825 29.223 53.048-5.398 2005 27.871 38.658 66.529-10.787 2006 32.612 47.425 80.037-14.813 2007 39.574 63.312 102.886-23.738 2008* 53.958 84.732 138.690-30.774 Kaynak: The Economist Intelligence Unit / Country by Country 2009 *=EIU Tahmini 4
Başlıca İhracat Yaptığı Ülkeler (2009 Mart) : İtalya, Almanya, Fransa, Türkiye, Macaristan, İngiltere, Avusturya, Norveç, Bulgaristan, İspanya Başlıca İthalat Yaptığı Ülkeler (2009 Mart) : Almanya, İtalya, Macaristan, Fransa, Rusya Federasyonu, Türkiye, Avusturya, Hollanda, Polonya, Çin Başlıca İhraç Ürünleri (2009 Mart) : - Makine ve mekanik cihaz, elektrikli ev aletleri,ses ve görüntü cihazları - Adi metaller ve adi metallerden eşya - Kumaş, örme ve dantelli tekstil malzemelerinden konfeksiyon ürünleri - Ulaşım araçları - Mineral ürünler (ham petrol, ve petrol ürünleri, kömür,çimento, tuz vb) - Plastikler ve Mamulleri; Kauçuk ve Mamulleri Başlıca İthal Ürünleri (2009 Mart) : - Makine ve mekanik cihaz, elektrikli ev aletleri,ses ve görüntü cihazları - Ulaşım araçları - Mineral ürünler (ham petrol, ve petrol ürünleri, kömür,çimento, tuz vb) - Adi metaller ve adi metallerden eşya - Kumaş, örme ve dantelli tekstil malzemelerinden konfeksiyon ürünleri - Kimyasal ürünleri 5
Kaynak: TC. Bükreş Büyükelçiliği, Ticaret Müşavirliği Raporu IV. TÜRKİYE İLE TİCARİ İLİŞKİLERİ TÜRKİYE - ROMANYA TİCARİ İLİŞKİLERİ (1.000 ABD Doları) Türkiye nin Türkiye nin Ticaret Ticaret Yıllar İhracatı İthalatı Hacmi Dengesi 2006 2.350.474 2.668.987 5.019.461-318.513 2007 3.644.162 3.112.752 6.756.914 531.410 2008 3.979.855 3.547.820 7.527.675 432.035 2008 (Ocak) 311.609 288.893 600.502 22.716 2009 (Ocak) 160.332 109.031 269.363 51.031 Kaynak: Türkiye İstatistik Kurumu Ticaret dengesi Türkiye açısından değerlendirilmektedir 6
4.500,0 TÜRKİYE-ROMANYA DIŞ TİCARETİNİN SEYRİ (milyon ABD $) 4.000,0 3.500,0 3.979 3.644 3.547 3.000,0 3.112 2.500,0 2.000,0 1.500,0 1.669,0 1.235,0 2.268,0 2.350 2.268,0 1.781,0 1.000,0 500,0 0,0 956,0 674,0 873,0 657,0 468,0 441,0 394,0 301,0 229,0 368,0 481,1 560,0 173,0 256,0 326,0 392,0 175,0 302,0314,0 359,0 401,0 345,0 268,0 152,0 1992 1993 1994 1995 1996 1997 1998 1999 İhracat 2000 2001 2002 İthalat 2003 2004 2005 2006 2007 2008 Kaynak: Türkiye İstatistik Kurumu 7
TÜRKİYE NİN ROMANYA YA İHRAÇ ETTİĞİ BAŞLICA ÜRÜNLER Motorlu kara taşıtları, bunların aksam ve parçaları Kazan, makine ve cihazlar, alet ve parçaları Plastik ve plastikten mamul eşya Demir veya çelikten eşya Elektrikli makine ve cihazlar, aksam ve parçaları Pamuk Yenilen meyveler, kabuklu yemişler, turunçgil ve kavun kabuğu Örme eşya Kağıt ve karton; kağıt hamurundan kağıt ve kartondan eşya Sentetik ve suni devamsız lifler Dizel/yarı dizel yeni binek otomobili Halı ve yer kaplaması Bebek bezleri vb. hijyenik eşya Renkli televizyonlar Otobüs; yeni; dizel/ yarı dizel Yassı hadde ürünü Demir veya çelikten radyatörler TÜRKİYE NİN ROMANYA DAN İTHAL ETTİĞİ BAŞLICA ÜRÜNLER Demir ve çelik Mineral yakıtlar, mineral yağlar ve müstahsalları, mumlar Organik kimyasal ürünler Plastik ve plastikten mamul eşya Gübreler Motorlu kara taşıtları, bunların aksam ve parçaları Kazan, makine ve cihazlar, alet ve parçaları Ağaç ve ağaçtan mamul eşya; odun kömürü Elektrikli makine ve cihazlar, aksam ve parçaları Yağlı tohum ve meyveler, sanayi bitkileri, saman, hayvan yemi İnorganik kimyasal, müstahsallar, organik, inorganik, bileşikler Benzin Döküntü ve hurdalar Yassı hadde ürünü Pvc polivinli klorür Üre;kuru anhidrit üzerinden, azot miktarı ağarlık olarak 8
TÜRKİYE-ROMANYA ARASINDAKİ BELLİ BAŞLI ANLAŞMALAR 1. Ticaret Anlaşması (İmza Tarihi: 27 Ekim 1970) 2. Uzun Vadeli Ekonomik, Sınai ve Teknik İşbirliği Anlaşması (İmza tarihi: 29 Ağustos 1975) 3. Uluslararası Karayolu Taşımacılığı Anlaşması (İmza Tarihi: 9 Haziran 1976) 4. Uzun Vadeli Ticari, Ekonomik ve Teknik İşbirliği Anlaşması (İmza Tarihi: 20 Ekim 1987) 5. Deniz Ulaştırması Anlaşması (İmza Tarihi: 6 Mart 1981) 6. Köstence-İstanbul ve Trabzon Arasında Karşılıklı Olarak Ro-Ro Gemilerde Yolcu ve Motorlu Taşıtların Taşınması Anlaşması (İmza Tarihi: 24 Ocak 1986) 7. Çifte Vergilendirmenin Önlenmesi Anlaşması (İmza Tarihi: 1 Temmuz 1986) 8. Yatırımların Karşılıklı Teşviki ve Korunmasına İlişkin Anlaşma (İmza Tarihi: 24 Ocak 1991) 9. Turizm İşbirliği Anlaşması (İmza Tarihi: 27-30 Mart 1991) 10. Serbest Ticaret Anlaşması (İmza Tarihi: 29 Nisan 1997) 11. Gümrük İşbirliği ve Gümrüklerde İşlenen Suçların Önlenmesi, Tetkiki ve Bu Suçlarla Mücadele Hususunda Karşılıklı İdari Yardımlaşma Anlaşması (İmza Tarihi: 24 Kasım 1997) 12. Romanya Türkiye İşbirliği Anlaşması (İmza Tarihi: 24 Haziran 2004) 9