Hollanda limited şirketi (Besloten Vennootschap)
Hollanda limited şirketi (BV) şimdi daha basit ve esnek bir hale geldi Hollanda uzun zamandır -aralarında uluslararası düzeyde faaliyet gösteren büyük sayıda Türk şirketinin de bulunduğu- uluslararası şirketlere uygun holding mevzuatıyla tanınmaktadır. Bilindiği üzere, Hollanda nın holding kurmak için tercih edilmesinin sebeplerinin başında, vergi muafiyet düzenlemesi ve düşük stopaj oranlarını düzenleyen 100 ü aşkın uluslararası vergi sözleşmesi gibi vergiye ilişkin sebepler gelmektedir. Hollanda da holding için en sık kullanılan şirket türü, sınırlı sorumlu limited şirkettir (BV). Hollanda Limited Şirket Hukukunun Basitleştirilmesi ve Esnekleştirilmesi hakkında Kanun un (Flex BV Kanunu) 1 Ekim 2012 tarihinde, yeni Yönetim ve Denetim Kanunu nun ise 1 Ocak 2013 tarihinde yürürlüğe girmesiyle, BV lere ilişkin şirket hukuku yeniden gözden geçirilmiştir. Her iki kanunun asıl amacı, Hollanda özel şirketleri hakkında geçerli olan şirket kanunlarının önemli ölçüde basitleştirilmesi ve ortaklara BV yi yapılandırırken daha fazla özgürlük ve esneklik sağlanmasıdır. Bu şekilde Hollanda nın ekonomik faaliyet düzeylerinin ve yatırım potansiyelinin artırılmasına çalışılmaktadır. Şirketlere ilişkin yeni kurallar; BV lerin grup holding yapısı içerisinde düzenlenmesi, BV lerin ortak girişim aracı veyahut belirli transferlerde özel amaçlı araç olarak kullanılması ve BV lerin kurul üyelerinin pozisyonu konularına ilişkin olarak yeni seçenekler ve yeni imkânlar sunmaktadır. Ayrıca bu kurallar, finansmanda / devir finansmanında BV lerden yararlanma şeklini muhtemelen derinden etkileyecektir. Şirketlere ilişkin yeni kurallar, bunlarla sınırlı olmamakla birlikte aşağıdaki kilit değişiklikleri getirmektedir. Kuruluş koşulları Çeşitli zorunluklar yeni mevzuatla kaldırıldığından dolayı, BV lerin kuruluşu ve yapılandırılması daha esnek hale gelmiştir, örneğin: Asgari sermaye yok: BV lere ilişkin 18,000 asgari sermaye zorunluluğu kaldırılmıştır. Bu husus uygulamada şirketin çıkarılmış sermayesinin 0.01 olabileceği anlamına gelmektedir. Banka beyanı yok: BV kuruluşu sırasında gerekli sermaye ödemesinin yapıldığına dair banka beyanı ibraz etme zorunluluğu kaldırılmıştır. Yeminli mali müşavir beyanı yok: Sermaye ödemesinin ayni olarak yapılması halinde yeminli mali müşavir beyanı ibraz etme zorunluluğu kaldırılmıştır. Nachgründung yok: BV nin ticaret siciline yapılan ilk kaydından itibaren iki sene
içerisinde kurucu veya ortakları ile yaptığı transferlere ilişkin (Hollanda şirketler hukukunda Almanca Nachgründung terimiyle bilinen) özel şartlar kaldırılmıştır. Bu tür devirlerin gerçekleşip gerçekleşemeyeceği, gerçekleşeceği takdirde hangi şartlar altında gerçekleşeceği konusundaki karar artık kurula aittir. Yukarıda izah edilen değişiklikler, kuruluş sürecini daha hızlı ve uygun bir hale getirmiş, yeni BV kurulmasının önemli ölçüde kolaylaşmasına yol açmıştır. Prensip olarak hâlihazırda BV kuruluşu için sadece noter huzurunda akdedilen bir ana sözleşme ve kurucuya/kuruculara yetki veren vekâletnameler gereklidir. Bu husus aynı zamanda, zaman kazanmak ve kuruluş sonrası zorlukları önlemek için - oldukça pahalı olan- hazır ( rafa kaldırılmış ) şirket alma yoluna gidilmesine gerek kalmadığı anlamına gelmektedir. Tek kurul sistemi Yeni şirket kuralları, iki kurul sistemine alternatif olarak, hem yönetici hem yönetici olmayan üyelerin yer aldığı tek kurul sistemi için hukuki zemin sağlamaktadır. Hollanda şirketleri genelde yönetim kurulu ve yönetim kurulunu denetleyen denetim kurulu olmak üzere iki kurul sistemi çerçevesinde faaliyet göstermekteydi. Yeni kurallar, hem yönetici hem yönetici olmayan üyelerin yer aldığı tek kurula müsaade etmektedir. Bu hususun özellikle bu şirket yönetim sistemine daha alışık olan uluslararası Türk vb. şirketlerine cazip geleceği beklenmektedir. Yönetim kuruluna spesifik ve bağlayıcı talimatlar verme yetkisi BV lerin ana sözleşmelerine yönetim kurulunun -örneğin ortaklar genel kurul toplantısının- spesifik talimatlar(ın)a uymasını düzenleyen bir hükmün konulması artık mümkündür. Daha önceki mevzuatta sadece genel şirket politikalarına ilişkin olarak genel talimat verme yetkisi düzenlenmişti. Ana sözleşmeye talimat verilmesine ilişkin spesifik bir madde konulması, grup yönetimi için grup politikasını uygulaması açısından ilave bir hukuki zemin sağlar. Oy hakkı vermeyen hisseler, çoklu oy hakkı veren hisseler ve kârdan pay alma hakkı vermeyen hisseler Yeni kurallar; oy hakkı vermeyen hisselerle çoklu oy hakkı taşıyan hisselerin çıkarılmasına ve belirli hisselerin kârdan pay alma düzenlemesinin dışında bırakılmasına müsaade etmektedir. Bu husus, hissedarlara kendi aralarındaki ilişkilerin düzenlenmesi açısından daha fazla esneklik sağladığı gibi ortak girişimler gibi durumlarda spesifik ihtiyaçları giderebileceği beklenmektedir. Maddelerin uyarlanması ve BV nin yapılandırılması konusundaki esnekliğin önemli ölçüde artırılması Daha önce sadece hissedarlar veya ortak girişim sözleşmelerine dâhil edilebilecek büyük sayıda düzenlemelerin artık ana sözleşmeye konulması mümkün bulunmaktadır. Bazı örnekler: yönetim kurul üyelerinin belirli bir sınıfa ait hisselerin sahipleri tarafından dolaysız olarak seçilmesi, bloke düzenlemesi, birlikte satma ve birlikte satışa zorlama hakları vs. Bu hükümlerin ana sözleşmeye konulmasında
büyük yarar olabilir, şöyle ki bu durumda bu yönde bir zorunluluğun ihlal edilmesi kendiliğinden geçersiz sayılacaktır. Maddi destek kuralları BV nin sermayesindeki hisselerin üçüncü bir kişi tarafından edinilmesiyle ilgili olarak borç verilmesi ve teminat gösterilmesi konularında BV ler hakkında uygulanan komplike sınırlamalar ve yasaklar kaldırılmıştır. Sermaye muhafaza kuralları Sermaye muhafaza ve koruma kurallarına ilişkin ana sözleşme sistemi, kurul üyelerinin ve hissedarların fiillerinin, BV den alacaklıların haklarına zarar vermesi halinde sorumlu olmalarını öngören bir sistem ile değiştirilmiştir. Aslına bakılacak olursa, daha basit bir prosedürle birlikte yönetim kurul üyeleri için daha fazla sorumluluk getirilmiştir. İlgili değişiklikler özellikle dağıtıma ilişkin yeni kuralları etkilemiştir, şöyle ki: Dağıtım marjları genişletilmiştir: BV nin sermayesinin ödenmiş ve talep edilmiş kısmı şirketin kısıtlanmış sermayesi kapsamından çıkarılmış olup, dolayısıyla dağıtılabilir hale gelmiştir. Dağıtıma ilişkin yeni -ve sadece spesifik durumlarda geçerli olan- daha esnek sınırlamalar var. Dağıtım hâlihazırda negatif öz varlığa bile yol açabilmektedir. Bu düzenleme; kar dağıtımı, yedeklerin dağıtımı, hisselerin geri alımı ve hisselerin geri ödemeli iptali için geçerlidir. Yönetim kurulu tarafından değerlendirilmesi ve onaylanması: Yeni kurallar bir dağıtım testi zorunluluğu getirmektedir, şöyle ki ortaklar genel kurul toplantısının tüm dağıtım kararları (kâr, yedekler vs.) yönetim kurulunun onayına tabidir. Kurul ise, BV nin vadesi gelmiş ve ödenmesi gereken borçları ödeyemeyeceğini bildiği veyahut mantık olarak öngörmesi gerektiği takdirde, dağıtımı reddedebilir. Özet Yeni şirket kuralları hem mevcut olan hem yeni BV ler hakkında geçerlidir. Mevcut olan BV lerin ana sözleşmelerinin genel olarak yeni mevzuata göre uyarlanmasına gerek yoktur. Sadece spesifik durumlarda ana sözleşmede değişiklik yapılmasına gerek var. Örneğin; mevcut olan bir BV nin denetim kurulu varsa, ana sözleşmede yapılacak olan ilk değişikliklerle birlikte bazı hükümlerin konulması gerekecektir. Buna rağmen -özellikle grup yapısı içerisinde yer alan BV ler için- yönetim kuruluna spesifik ve bağlayıcı talimatlar verme hakkının hükme bağlanması gibi konular için yine de ana sözleşmede değişiklik yapılması yoluna gidilmesinde büyük yarar olabilir. Buna ilave olarak, mevcut olan birçok BV nin ana sözleşmelerinin hâlihazırda kaldırılmış olan kanun maddelerine istinaden düzenlenen hükümler içerdiğinin göz önünde bulundurulması gerekir. Aynı zamanda ana sözleşmeye dâhil edilen belirli (eski) kanun hükümlerinin hâlâ şirket hakkında geçerli olma ihtimali var. Yeni şirket mevzuatından faydalanılmak istendiği takdirde, mevcut
maddelerde değişiklik yapılması gerekir. Yeni Hollanda şirket kuralları uzun zamandır arzu edilmiş olup, genel olarak iş hayatını teşvik edici olarak değerlendirilmektedir. Yeni mevzuat, hem hukuk hem iş çevrelerinde yaygın olarak memnuniyetle karşılanmıştır. Yeni imkânların sık olarak, BV lerin - örnek olarak - İngiliz limited şirketi, Delaware LLC veya Türk Ltd.Şti. olarak yapılandırılması için uygulanacağı beklenmektedir. Uygun vergi rejimiyle uzun zamandır beğeni toplayan Hollanda, bundan böyle esneklik ve büyük avantajlar sağlayan yeni şirket kurallarıyla cazibesini arttırmış durumdadır. AKD Türkiye Masası AKD hukuk bürosu, Hollanda nın 5. büyük hukuk bürosu olup, bünyesinde birçok hukuk alanında uzman 230 u aşkın avukat ve noter çalıştırmaktadır. AKD nin Amsterdam, Breda, Eindhoven, Rotterdam ve Brüksel de ofisleri bulunmaktadır. İnan Akdeniz Meslek: Kıdemli Avukat Uzmanlık: Corporate & M&A T: +31 88 253 5738 F: +31 88 253 5620 E: iakdeniz@akd.nl Avukat İnan Akdeniz, Hollanda da faaliyet gösteren AKD hukuk bürosu nezdinde Corporate & M&A uzmanı olup, AKD nin Türkiye Masası nın irtibat noktasıdır. Monique Verkuilen Meslek: Noter/Ortak Uzmanlık: Corporate & M&A T: +31 88 253 5542 F: +31 88 253 5566 E: mverkuilen@akd.nl Noter Monique Verkuilen, Hollanda da faaliyet gösteren AKD hukuk bürosu nezdinde Corporate & M&A noteri olup, AKD nin Türkiye Masası nın yetkililerindendir.