ELEKTRİK ELEKTRONİK BİLGİSİ

ELEKTRİK ELEKTRONİK BİLGİSİ YRD. DOÇ. DR. YAKUP EMÜL CUMHURIYET ÜNİVERSİTESİ TEKNOLOJİ FAKÜLTESİ YAZILIM MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ Yrd. Doç. Dr. Yakup EMÜL, Elektrik Elektronik Bilgisi, Ders Notları (B02. Ohm Kanunu, Enerji ve Güç) 1 B02. Ohm Kanunu, Enerji ve Güç

B02. Ohm Kanunu, Enerji ve Güç 2 Yrd. Doç. Dr. Yakup EMÜL, Elektrik Elektronik Bilgisi, Ders Notları (B02. Ohm Kanunu, Enerji ve Güç) Bölüm Başlıkları Ohm Kanunu Grafikle Ohm Kanununun Gösterilmesi Enerji ve Güç Elektrik Devresinde Güç Güç Kaynağı Doğru Akımda Güç Ölçme

B02. Ohm Kanunu, Enerji ve Güç 3 Yrd. Doç. Dr. Yakup EMÜL, Elektrik Elektronik Bilgisi, Ders Notları (B02. Ohm Kanunu, Enerji ve Güç) Elektriksel aygıtları içeren elektrik devreleri birbirlerine iletkenlerle bağlanır. Yukarıdaki diyagram yapılabilen en basit elektrik devrelerinden biridir. Batarya gibi bir elektriksel aygıt içinde + ve - terminalleri bulunan bir çemberle gösterilir. Diğer aygıt zikzak şeklinde resmedilir ve arkasına R harfi konur ve direnç olarak adlandırılır.

B02. Ohm Kanunu, Enerji ve Güç 4 Yrd. Doç. Dr. Yakup EMÜL, Elektrik Elektronik Bilgisi, Ders Notları (B02. Ohm Kanunu, Enerji ve Güç) Gerilim kaynağının + veya pozitif ucu direnci önemsenmeyen bir iletkenle direnç uçlarının birine bağlanmıştır. Bu iletkenden geçen akım I ve ok işareti akımın yönünü gösterir. Direncin ikinci ucu başka bir iletkenle voltaj kaynağının - ucuna bağlanır. Bu form kapalı devredir. Çünkü gerilim kaynağının bir ucundan çıkan akım diğer ucuna dönmüştür.

B02. Ohm Kanunu, Enerji ve Güç 5 Yrd. Doç. Dr. Yakup EMÜL, Elektrik Elektronik Bilgisi, Ders Notları (B02. Ohm Kanunu, Enerji ve Güç) Gerilim negatif yüklü elektronların iletken boyunca hareket ettiği bir elektriksel kuvvettir. Akım elektron akışına ters yönde akar ve direnç akıma karşı gösterilen zorluktur.

B02. Ohm Kanunu, Enerji ve Güç 6 Yrd. Doç. Dr. Yakup EMÜL, Elektrik Elektronik Bilgisi, Ders Notları (B02. Ohm Kanunu, Enerji ve Güç) Ohm Kanununda bahsedilen 'iletken' üzerinde gerilimin ölçüldüğü bir devre elemanıdır. Dirençler elektrik şarjının üzerinden yavaşça aktığı iletkenlerdir.

B02. Ohm Kanunu, Enerji ve Güç 7 Yrd. Doç. Dr. Yakup EMÜL, Elektrik Elektronik Bilgisi, Ders Notları (B02. Ohm Kanunu, Enerji ve Güç) 10 megaohmluk bir dirence sahip olan bir iletken 0,1 ohmluk bir dirence sahip olan iletkene göre daha zayıf bir iletkendir ve iyi iletken sayılmaz. Yalıtkan maddelere bir gerilim uygulandığında akımın geçmesine izin vermezler.

B02.1 Ohm Kanunu 8 Yrd. Doç. Dr. Yakup EMÜL, Elektrik Elektronik Bilgisi, Ders Notları (B02. Ohm Kanunu, Enerji ve Güç) 1827, George Simon Ohm; Bir iletkenin iki ucu arasındaki gerilimin (V), üzerinden geçen akıma (I) oranı sabit bir değerdir ve bu değer o iletkenin direnci (R) olarak isimlendirilir. Voltmetre direnç üzerindeki gerilimi ölçmek için direncin karşısına parelel bağlanır.

B02.1 Ohm Kanunu 9 Yrd. Doç. Dr. Yakup EMÜL, Elektrik Elektronik Bilgisi, Ders Notları (B02. Ohm Kanunu, Enerji ve Güç) Ampermetre devre içinden ve direnç içinden geçen akımı ölçmek için direnci bulunduğu kola seri bağlanır. Ohm kanununa göre, eğer direnç üzerine iki misli gerilim uygulanırsa iki misli akım geçer, gerilim yarı değerine akım değeri de yarı değerine düşnektedir. Bu şu anlama gelmektedir.

B02.1 Ohm Kanunu 10 Yrd. Doç. Dr. Yakup EMÜL, Elektrik Elektronik Bilgisi, Ders Notları (B02. Ohm Kanunu, Enerji ve Güç) Akım, gerilimle doğru orantılıdır. Ayrıca Ohm kanununa göre direncin iki katına çıkması durumunda akım değeri yarı değerine düşer. Direncin yarı değerine düşmesi durumunda akım iki katına çıkar. Bundan dolayı akım direnç değeriyle ters orantılıdır.

B02.1 Ohm Kanunu 11 Yrd. Doç. Dr. Yakup EMÜL, Elektrik Elektronik Bilgisi, Ders Notları (B02. Ohm Kanunu, Enerji ve Güç) B02_Örnek01. Şekildeki devrede devreden geçen akım değeri ne olur. Eğer kaynak gerilimini 3 katına çıkarırsak devre akımındeki değişim nasıl olur inceleyelim.

B02.1 Ohm Kanunu 12 Yrd. Doç. Dr. Yakup EMÜL, Elektrik Elektronik Bilgisi, Ders Notları (B02. Ohm Kanunu, Enerji ve Güç) B02_Örnek01. Şekildeki devrede devreden geçen akım değeri ne olur. Eğer kaynak gerilimini 3 katına çıkarırsak devre akımındeki değişim nasıl olur inceleyelim.

B02.1 Ohm Kanunu 13 Yrd. Doç. Dr. Yakup EMÜL, Elektrik Elektronik Bilgisi, Ders Notları (B02. Ohm Kanunu, Enerji ve Güç) B02_Örnek01. Şekildeki devrede devreden geçen akım değeri ne olur. Eğer kaynak gerilimini 3 katına çıkarırsak devre akımındeki değişim nasıl olur inceleyelim.

B02.1 Ohm Kanunu 14 Yrd. Doç. Dr. Yakup EMÜL, Elektrik Elektronik Bilgisi, Ders Notları (B02. Ohm Kanunu, Enerji ve Güç) B02_Problem 01. Şekildeki devrede devreden geçen akım değeri ne olur? Eğer direnç değeri 3 katına çıkarılırsa devre akımındeki değişim nasıl olur? Açıklayın.

B02.1 Ohm Kanunu 15 Yrd. Doç. Dr. Yakup EMÜL, Elektrik Elektronik Bilgisi, Ders Notları (B02. Ohm Kanunu, Enerji ve Güç) B02_Örnek02. Şekildeki devrede 5 A lik akım şiddetini meydana getiren gerilim değerini hesaplayın.

B02.1 Ohm Kanunu 16 Yrd. Doç. Dr. Yakup EMÜL, Elektrik Elektronik Bilgisi, Ders Notları (B02. Ohm Kanunu, Enerji ve Güç) B02_Örnek02. Şekildeki devrede 5 A lik akım şiddetini meydana getiren gerilim değerini hesaplayın.

B02.2 Grafikle Ohm Kanununun Gösterilmesi 17 Yrd. Doç. Dr. Yakup EMÜL, Elektrik Elektronik Bilgisi, Ders Notları (B02. Ohm Kanunu, Enerji ve Güç) Grafikle direnç değeri bulunurken farklı gerilim değerlerine karşılık gelen akım değerleri ölçülür ve bir tablo halinde yazılır. Gerilim (Volt) değerleri düşey eksen ve akım (Amper) değerleri yatay eksen gerilim olmak üzere akım-gerilim grafiği çizilir. Grafiğin eğimi, ilgili devre elemanının direncini verir. Örnwğin, 10 ohm luk bir direnç elemanı gerilim değeri 10 volttan 10 ar volt yükseltilerek 100 volt direç uçlarına uygulandığında bu değerler ışığında bu direnç üzerinden geçen akım değerleri not edilir ve I (akım), U(gerilim) eksenleri doğrultusunda 10 ohm luk direncin grafiği çıkartılır.

B02.2 Grafikle Ohm Kanununun Gösterilmesi 18 Yrd. Doç. Dr. Yakup EMÜL, Elektrik Elektronik Bilgisi, Ders Notları (B02. Ohm Kanunu, Enerji ve Güç) Örneğin, 10 ohm luk bir direnç elemanı gerilim değeri 10 volttan 10 ar volt yükseltilerek 100 volt direç uçlarına uygulandığında bu değerler ışığında bu direnç üzerinden geçen akım değerleri not edilir ve I (akım), U(gerilim) eksenleri doğrultusunda 10 Ω luk direncin grafiği çıkartılır.

B02.2 Grafikle Ohm Kanununun Gösterilmesi 19 Yrd. Doç. Dr. Yakup EMÜL, Elektrik Elektronik Bilgisi, Ders Notları (B02. Ohm Kanunu, Enerji ve Güç) Dikkat edilirse ohm kanunu formülü nedenli doğru olduğu görülmektedir. Ohm kanunu formüllerini bir üçgen yardımıyla pratik olarak birlikte yazabiliriz. Burada hangi büyüklük hesaplanmak isteniyorsa o karakterin üzerini şekilde görüldüğü gibi kapatıyoruz. Aşağıdaki şekillerde, bu metotla akım, gerilim ve direnç değerini bulabiliriz.

B02.2 Grafikle Ohm Kanununun Gösterilmesi 20 Yrd. Doç. Dr. Yakup EMÜL, Elektrik Elektronik Bilgisi, Ders Notları (B02. Ohm Kanunu, Enerji ve Güç) B02_Problem 02. Şekildeki devrede, devre elemanından geçen akım değerini bulunuz. Gerilim değeri yarıya indiğinde akım değeri nasıl değişir?

B02.2 Grafikle Ohm Kanununun Gösterilmesi 21 Yrd. Doç. Dr. Yakup EMÜL, Elektrik Elektronik Bilgisi, Ders Notları (B02. Ohm Kanunu, Enerji ve Güç) B02_Problem 03. Şekildeki devrede 1kΩ üzerinden geçen akımı bulunuz. Direnç değeri 3 katına çıkarsa akım değeri nasıl değişir?

B02.2 Grafikle Ohm Kanununun Gösterilmesi 22 Yrd. Doç. Dr. Yakup EMÜL, Elektrik Elektronik Bilgisi, Ders Notları (B02. Ohm Kanunu, Enerji ve Güç) B02_Problem 04. Şekildeki devrede 20 kω üzerinden geçen akımı bulunuz. Akım yönünü gösteriniz Elektron akımı yönünü gösteriniz. Direnç değeri 3 katına çıkarsa akım değeri nasıl değişir?

B02.2 Grafikle Ohm Kanununun Gösterilmesi 23 Yrd. Doç. Dr. Yakup EMÜL, Elektrik Elektronik Bilgisi, Ders Notları (B02. Ohm Kanunu, Enerji ve Güç) B02_Problem 05. Şekildeki devrede 5 MΩ üzerinden geçen akımı bulunuz.

B02.2 Grafikle Ohm Kanununun Gösterilmesi 24 Yrd. Doç. Dr. Yakup EMÜL, Elektrik Elektronik Bilgisi, Ders Notları (B02. Ohm Kanunu, Enerji ve Güç) B02_Problem 06. Şekildeki devrede 20 Ω direnç üzerinden geçen akımı bulunuz.

B02.2 Grafikle Ohm Kanununun Gösterilmesi 25 Yrd. Doç. Dr. Yakup EMÜL, Elektrik Elektronik Bilgisi, Ders Notları (B02. Ohm Kanunu, Enerji ve Güç) B02_Problem 07. Bir devreye 100 MΩ ve uçlarına 50 kv bağlandığı taktirde bu eleman üzerinden geçen veya 50 kv luk kaynaktan çekilen akımı bulunuz.

B02.2 Grafikle Ohm Kanununun Gösterilmesi 26 Yrd. Doç. Dr. Yakup EMÜL, Elektrik Elektronik Bilgisi, Ders Notları (B02. Ohm Kanunu, Enerji ve Güç) B02_Problem 08. Şekildeki devrede 50 Ω üzerinden 5 ma geçtiğine göre kaynağın gerilimi ve voltmetrenin gösterdiği değeri bulunuz.

B02.2 Grafikle Ohm Kanununun Gösterilmesi 27 Yrd. Doç. Dr. Yakup EMÜL, Elektrik Elektronik Bilgisi, Ders Notları (B02. Ohm Kanunu, Enerji ve Güç) B02_Problem 09. Şekildeki devrede akım 10 ma olduğuna göre gerilim değerini bulunuz.

B02.2 Grafikle Ohm Kanununun Gösterilmesi 28 Yrd. Doç. Dr. Yakup EMÜL, Elektrik Elektronik Bilgisi, Ders Notları (B02. Ohm Kanunu, Enerji ve Güç) B02_Problem 10. Şekildeki devrede kaynaktan 3m A çekildiğine göre bu kaynaktan 3A çekilmesine sebep olan direnç değerini bulunuz.

B02.2 Grafikle Ohm Kanununun Gösterilmesi 29 Yrd. Doç. Dr. Yakup EMÜL, Elektrik Elektronik Bilgisi, Ders Notları (B02. Ohm Kanunu, Enerji ve Güç) B02_Problem 11. Şekildeki devrede kaynak uçlarına bağlanan voltmetre 150 V ve devreye ampermetre ise 5 ma gösterdiğine göre ölçü aletlerinin verdiği değerler ışığında direncin değerini bulunuz.

B02.2 Grafikle Ohm Kanununun Gösterilmesi 30 Yrd. Doç. Dr. Yakup EMÜL, Elektrik Elektronik Bilgisi, Ders Notları (B02. Ohm Kanunu, Enerji ve Güç) B02_Problem 12. Tabloda eksik yerleri ohm kanunundan yararlanarak doldurunuz.

B02.2 Grafikle Ohm Kanununun Gösterilmesi 31 Yrd. Doç. Dr. Yakup EMÜL, Elektrik Elektronik Bilgisi, Ders Notları (B02. Ohm Kanunu, Enerji ve Güç) B02_Problem 13. Tabloda eksik yerleri ohm kanunundan yararlanarak doldurunuz.

B02.3 Enerji ve Güç 32 Yrd. Doç. Dr. Yakup EMÜL, Elektrik Elektronik Bilgisi, Ders Notları (B02. Ohm Kanunu, Enerji ve Güç) Günlük yaşantıda kullanılan enerji üreten sistemler ve bu enerjiyi kullanan cihazlarda istenen en büyük özellik herhangi bir enerjinin diğer enerjilere kolaylıkla dönüştürülebilmesi ve bu dönüşüm sırasında kayıpların en az olmasıdır.

B02.3 Enerji ve Güç 33 Yrd. Doç. Dr. Yakup EMÜL, Elektrik Elektronik Bilgisi, Ders Notları (B02. Ohm Kanunu, Enerji ve Güç) Elektrik enerjisi ve elektrikli cihazlarda bu özellik diğer enerji şekillerine ve cihazlarına oranla daha üstün özellikler gösterir. Bu bölümde, elektrik işi, gücü ve uygulamaları anlatılacaktır.

B02.3 Enerji ve Güç 34 Yrd. Doç. Dr. Yakup EMÜL, Elektrik Elektronik Bilgisi, Ders Notları (B02. Ohm Kanunu, Enerji ve Güç) Enerji: İş yapabilme yeteneğine enerji denir. Güç: Belli bir zamanda kullanılan enerji oranına denir.

B02.3 Enerji ve Güç 35 Yrd. Doç. Dr. Yakup EMÜL, Elektrik Elektronik Bilgisi, Ders Notları (B02. Ohm Kanunu, Enerji ve Güç) Bir direnç içinden akım geçtiği zaman, elektrik enerjisi ısı ve ışık enerjisine dönüşür. Elektrik ampulünü buna örnek verebiliriz. Ampulün bir direnci olduğu için hem ışık yayarken aynı zamanda ısı yaymaktadır. Uzun süre yanan bir ampule elinizi dokunamazsınız. Gücün sembolü P dir. Belli bir t zamanında kullanılan enerji miktarını gösterir.

B02.3 Enerji ve Güç 36 Yrd. Doç. Dr. Yakup EMÜL, Elektrik Elektronik Bilgisi, Ders Notları (B02. Ohm Kanunu, Enerji ve Güç) Etrafımızda oluşan değişimleri iş, bu işi oluşturan yetenekleri de enerji olarak tanımlayabiliriz. Örneğin bir elektrik motorunun dönmesi ile bir iş yapılır, ve bu işi yaparken de motor bir enerji kullanır. Mekanik İş : bir cismin, F kuvveti etkisi altında L uzunluğuna gitmesi ile yapılan iş olup, W = F. L formülü ile hesaplanır. Bu formülde; F = Kuvvet, L = Alınan yol, W = İş tir

B02.3 Enerji ve Güç 37 Yrd. Doç. Dr. Yakup EMÜL, Elektrik Elektronik Bilgisi, Ders Notları (B02. Ohm Kanunu, Enerji ve Güç) Uçlarındaki gerilim U volt ve içerisinde t saniye süresince Q Cloumbluk enerji miktarı geçen bir alanda görülen iş ; W = U. Q Q = I. t yerine kullanılırsa; W = U. I. t formülü bulunur.

B02.3 Enerji ve Güç 38 Yrd. Doç. Dr. Yakup EMÜL, Elektrik Elektronik Bilgisi, Ders Notları (B02. Ohm Kanunu, Enerji ve Güç) W = elektrik işi (enerji) ( joule ) U = alıcı gerilim ( volt ) I = alıcı akım ( amper ) t = alıcının çalışma süresi ( saniye ) dir. Bu üretecin verdiği iş ise aynı yoldan W = E. I. t formülü ile bulunur.

B02.3 Enerji ve Güç 39 Yrd. Doç. Dr. Yakup EMÜL, Elektrik Elektronik Bilgisi, Ders Notları (B02. Ohm Kanunu, Enerji ve Güç) W = Üretecin verdiği iş ( joule ) E = Üretecin EMK sı (Volt) I = Üretecin verdiği akım ( amper ) t = üretecin çalışma süresi (saniye) Elektriksel iş birimi Volt Amper saniye ( kısaca V.A s ) dir.

B02.3 Enerji ve Güç 40 Yrd. Doç. Dr. Yakup EMÜL, Elektrik Elektronik Bilgisi, Ders Notları (B02. Ohm Kanunu, Enerji ve Güç) Doğru akımda 1 VA= 1 Watt alındığında elektrikteki iş birimi de Watt.saniye (Ws ) veya joule olur. 3600 Ws = 1 Watt saat (1 Wh) 3600000 Ws = 1000 Wh = 1 kilowatt saat (1kWh ) uygulamada çok kullanılır.

B02.3 Enerji ve Güç 41 Yrd. Doç. Dr. Yakup EMÜL, Elektrik Elektronik Bilgisi, Ders Notları (B02. Ohm Kanunu, Enerji ve Güç) Gücün birimi Watt dır. W ile gösterilir. Aşağıdaki şekilde formül ile bulunur. P W t Güç Enerji Zaman Watt Joule saniye 1 Watt: Bir saniye içerisinde bir joule lük enerji kullanıldığı zamanki güç miktarıdır.

B02.3 Enerji ve Güç 42 Yrd. Doç. Dr. Yakup EMÜL, Elektrik Elektronik Bilgisi, Ders Notları (B02. Ohm Kanunu, Enerji ve Güç) B02_Örnek-03a. 10 sn içerisinde kullanılan enerji miktarı 80J ise güç miktarı kaç wattır? ÇÖZÜM: Burada; W = 80J, t = 10sn, P =? P W 80 t 10 8 Watt

B02.3 Enerji ve Güç 43 Yrd. Doç. Dr. Yakup EMÜL, Elektrik Elektronik Bilgisi, Ders Notları (B02. Ohm Kanunu, Enerji ve Güç) B02_Örnek-03b. 110 voltluk bir doğru akım şebekesinden 2A çeken bir cihazın bir günde sarf ettiği işi(enerji) bulalım ÇÖZÜM: W = U. I.t = 110. 2. 24 = 5280 Wh = 5,28 kwh bulunur.

B02.3 Enerji ve Güç 44 Yrd. Doç. Dr. Yakup EMÜL, Elektrik Elektronik Bilgisi, Ders Notları (B02. Ohm Kanunu, Enerji ve Güç) B02_Örnek-04. 100 W lık bir ampül 10 saat boyunca yanarsa burada harcanan enerji kaç Joule olur? ÇÖZÜM: Burada; P=100 Watt, W =?, t = 10 saat. W P t 100W 10saat 1000W saat 1KW saat yada 1KWh

B02.3 Enerji ve Güç 45 Yrd. Doç. Dr. Yakup EMÜL, Elektrik Elektronik Bilgisi, Ders Notları (B02. Ohm Kanunu, Enerji ve Güç) Yandaki tabloda değişik ev aletlerinin güç oranları verilmiştir. Bu güç oranlarını kullanarak evlerde harcanan enerjiyi rahatlıkla bulabiliriz. Başka bir ifadeyle elektrik sayacındaki enerji miktarını kendimizde hesaplayabiliriz. ELEKTRİKLİ CİHAZ GÜÇ ORANI Klima 860 W Saç Kurutma Makinesi 1300 W Saat 2 W Bulaşık Makinesi 1200 W Isıtıcı 1322 W Elektrikli Şofben 7200 W Mikrodalga Fırın 800 W Buzdolabı 1800 W Televizyon 250 W Çamaşır Makinesi 400 W Su Isıtıcısı 2500 W Bilgisayar 400 W Blender 210 W Ütü 2200 W Fluerasan Lamba 32 W 100 Mumluk Ampul 100 W Ekonomik Ampul 11 W

B02.3 Enerji ve Güç 46 Yrd. Doç. Dr. Yakup EMÜL, Elektrik Elektronik Bilgisi, Ders Notları (B02. Ohm Kanunu, Enerji ve Güç) B02_Örnek-05. Bir gün içinde aşağıdaki elektrikli cihazlar değişik süreler kullanılmıştır. Elektriğin KWh i 18 kuruş olduğuna göre acaba gelecek fatura ne kadardır. Elektrikli cihazların güç değerleri için yukarıdaki tablo kullanılacaktır. Klima: 15 saat Mikrodalga Fırın: 15 dk. (0,25s) Buzdolabı: 12 saat Televizyon: 2 saat Saat: 24 saat Ütü : 1 saat Su ısıtıcısı: 8 saat Bilgisayar : 7 saat Bulaşık makinesi: 45 dakika (0,75 saat) Saç Kurutma Makinesi: 10 dakika (0,167 saat)

B02.3 Enerji ve Güç 47 Yrd. Doç. Dr. Yakup EMÜL, Elektrik Elektronik Bilgisi, Ders Notları (B02. Ohm Kanunu, Enerji ve Güç) B02_Örnek-05/Çözüm: Tabloda verilen güç oranları W cinsinden olduğu için bu oranları KW a çevirerek ayrı ayrı her bir cihazın harcadığı enerjiyi bulalım. Klima: 0,860KW x 15saat = 12,9 KWh Saç Kurutma Makinesi: 1,3KW x 0,167saat = 0,217 KWh Saat: 0,002KW x 24saat = 0,048 KWh ELEKTRİKLİ CİHAZ GÜÇ ORANI Klima 860 W Saç Kurutma Makinesi 1300 W Saat 2 W Bulaşık Makinesi 1200 W Isıtıcı 1322 W Elektrikli Şofben 7200 W Mikrodalga Fırın 800 W Buzdolabı 1800 W Televizyon 250 W Çamaşır Makinesi 400 W Su Isıtıcısı 2500 W Bilgisayar 400 W Blender 210 W Ütü 2200 W Fluerasan Lamba 32 W 100 Mumluk Ampul 100 W Ekonomik Ampul 11 W

B02.3 Enerji ve Güç 48 Yrd. Doç. Dr. Yakup EMÜL, Elektrik Elektronik Bilgisi, Ders Notları (B02. Ohm Kanunu, Enerji ve Güç) B02_Örnek-05/Çözüm: Ütü : 2,2KW x 1saat = 2,2 KWh Bulaşık makinesi: 1,2KW x 0,75saat = 0,9 KWh Mikrodalga Fırın: 0,8KW x 0,25 saat = 0,2 KWh Buzdolabı: 1,8KW x 12 saat = 21,6 KWh Televizyon: 0,25KW x 2 saat = 0,5 KWh ELEKTRİKLİ CİHAZ GÜÇ ORANI Klima 860 W Saç Kurutma Makinesi 1300 W Saat 2 W Bulaşık Makinesi 1200 W Isıtıcı 1322 W Elektrikli Şofben 7200 W Mikrodalga Fırın 800 W Buzdolabı 1800 W Televizyon 250 W Çamaşır Makinesi 400 W Su Isıtıcısı 2500 W Bilgisayar 400 W Blender 210 W Ütü 2200 W Fluerasan Lamba 32 W 100 Mumluk Ampul 100 W Ekonomik Ampul 11 W

B02.3 Enerji ve Güç 49 Yrd. Doç. Dr. Yakup EMÜL, Elektrik Elektronik Bilgisi, Ders Notları (B02. Ohm Kanunu, Enerji ve Güç) B02_Örnek-05/Çözüm: Su ısıtıcısı: 2,5KW x 8 saat = 20 KWh Bilgisayar : 0,4KW x 7 saat = 2,8 KWh ELEKTRİKLİ CİHAZ GÜÇ ORANI Klima 860 W Saç Kurutma Makinesi 1300 W Saat 2 W Bulaşık Makinesi 1200 W Isıtıcı 1322 W Elektrikli Şofben 7200 W Mikrodalga Fırın 800 W Buzdolabı 1800 W Televizyon 250 W Çamaşır Makinesi 400 W Su Isıtıcısı 2500 W Bilgisayar 400 W Blender 210 W Ütü 2200 W Fluerasan Lamba 32 W 100 Mumluk Ampul 100 W Ekonomik Ampul 11 W

B02.3 Enerji ve Güç 50 Yrd. Doç. Dr. Yakup EMÜL, Elektrik Elektronik Bilgisi, Ders Notları (B02. Ohm Kanunu, Enerji ve Güç) B02_Örnek-06: Yukarıda bir evde bulunan elektrikli ev aletleri, bunların güç değerleri ve çalışma saatleri verilmiştir. Buna göre elektrik saatindeki göstergenin ne olacağını ve 1 KWh için 40 kuruş ödeneceğine göre kaç TL lik elektrik enerjisi harcandığını bulun.

B02.3 Enerji ve Güç 51 Yrd. Doç. Dr. Yakup EMÜL, Elektrik Elektronik Bilgisi, Ders Notları (B02. Ohm Kanunu, Enerji ve Güç) Çözüm:

B02.3 Enerji ve Güç 52 Yrd. Doç. Dr. Yakup EMÜL, Elektrik Elektronik Bilgisi, Ders Notları (B02. Ohm Kanunu, Enerji ve Güç) Çözüm:

B02.4 Elektrik Devresinde Güç 53 Yrd. Doç. Dr. Yakup EMÜL, Elektrik Elektronik Bilgisi, Ders Notları (B02. Ohm Kanunu, Enerji ve Güç) Elektrik devresinde direnç içerisinden akım geçtiği zaman elektrik enerjisi ısı enerjisine dönüşür. Elektrikli ısıtıcılar bu temel prensipten hareketle üretilmişlerdir. Direnç üzerinde ısı meydana gelmesi demek aynı zamanda direncin gücünü de gösterir. V + - I R Enerji dönüşümü sonucunda direnç içinden akım geçtiği zaman ısı açığa çıkar Bir elektrik devresinde güç harcaması

B02.4 Elektrik Devresinde Güç 54 Yrd. Doç. Dr. Yakup EMÜL, Elektrik Elektronik Bilgisi, Ders Notları (B02. Ohm Kanunu, Enerji ve Güç) Direncin gücü, üzerinde ısı olarak harcayabileceği güç demektir. Dirençlerin gücü, boyutları ile doğru orantılıdır. Buna göre direncin boyutları büyükse gücü yüksek, boyutları küçükse gücü düşük demektir. Direnç üzerinde harcanan güç, dirençten geçen akımla, üzerinde düşen gerilimin çarpımına eşittir. O noktaya bağlanacak direncin gücü buna göre seçilmelidir. Direncin gücü, üzerinde ısı olarak harcanacak güçten daha küçük direnç seçilirse o direnç aşırı ısıdan dolayı yanar.

B02.4 Elektrik Devresinde Güç 55 Yrd. Doç. Dr. Yakup EMÜL, Elektrik Elektronik Bilgisi, Ders Notları (B02. Ohm Kanunu, Enerji ve Güç) Piyasada, 0.125(1/8)Watt, 0.25(1/4) Watt, 0.5(1/2) Watt, 1 Watt, 5 Watt ve daha yukarı güçte dirençler bulunabilmektedir. Dirençlerin gücünün omik değerle bir ilişkisi yoktur. Buna göre omik değeri düşük fakat gücü yüksek dirençler bulunduğu gibi bunun tersi, omik değeri yüksek, gücü düşük direnlerde vardır.

B02.4 Elektrik Devresinde Güç 56 Yrd. Doç. Dr. Yakup EMÜL, Elektrik Elektronik Bilgisi, Ders Notları (B02. Ohm Kanunu, Enerji ve Güç) Bir cihaz veya malzemenin büyüklüğü hakkındaki bilgi verebilmek, yapabileceği işi ne kadar sürede yapabileceğini söyleyebilmek için, birim zamanda yaptığı işin bilinmesi gerekir. İşte birim zamanda yapılan işe güç denir. (P) ile gösterilir ve

B02.4 Elektrik Devresinde Güç 57 Yrd. Doç. Dr. Yakup EMÜL, Elektrik Elektronik Bilgisi, Ders Notları (B02. Ohm Kanunu, Enerji ve Güç)

B02.4 Elektrik Devresinde Güç 58 Yrd. Doç. Dr. Yakup EMÜL, Elektrik Elektronik Bilgisi, Ders Notları (B02. Ohm Kanunu, Enerji ve Güç) Özetle, güç harcaması direncin büyüklüğüne ve akım büyüklüğüne bağlıdır. P = I 2. R Yukarıdaki eşitliği akım ve gerilim cinsinden de ifade edebiliriz. P = I 2. R = I. I. R = (I.R). I P = U. I Eşitlik Gerilim ve direnç cinsinden de ifade edilebilir. P = U. I = U ( U/R) P = U 2 /R Burada; P : Güç (Watt), I : Akım (Amper) U : Gerilim (Volt) R : Direnç(ohm)

B02.4 Elektrik Devresinde Güç 59 Yrd. Doç. Dr. Yakup EMÜL, Elektrik Elektronik Bilgisi, Ders Notları (B02. Ohm Kanunu, Enerji ve Güç) B02_Örnek-07a: Aşağıdaki devrelerde güçleri hesaplayınız. 10V + - 2A R V + - 1,5A R 68 9V + - I R 15

B02.4 Elektrik Devresinde Güç 60 Yrd. Doç. Dr. Yakup EMÜL, Elektrik Elektronik Bilgisi, Ders Notları (B02. Ohm Kanunu, Enerji ve Güç) B02_Örnek-07a: Aşağıdaki devrelerde güçleri hesaplayınız. 10V + - 2A R V + - 1,5A R 68 9V + - I R 15 P = V. I P = 10V. 2A P = 20W P = I 2. R P = 1,5 2. 68 P = 153W P = V 2 / R P = 9 2 / 15 P = 5,4W

B02.4 Elektrik Devresinde Güç 61 Yrd. Doç. Dr. Yakup EMÜL, Elektrik Elektronik Bilgisi, Ders Notları (B02. Ohm Kanunu, Enerji ve Güç) B02_Örnek-07b: Aşağıdaki devrelerde direnç üzerinden harcanan gücü hesaplayınız.

B02.4 Elektrik Devresinde Güç 62 Yrd. Doç. Dr. Yakup EMÜL, Elektrik Elektronik Bilgisi, Ders Notları (B02. Ohm Kanunu, Enerji ve Güç) B02_Örnek-07b: Aşağıdaki devrelerde direnç üzerinden harcanan gücü hesaplayınız.

B02.4 Elektrik Devresinde Güç 63 Yrd. Doç. Dr. Yakup EMÜL, Elektrik Elektronik Bilgisi, Ders Notları (B02. Ohm Kanunu, Enerji ve Güç) B02_Örnek-07b: Aşağıdaki devrelerde direnç üzerinden harcanan gücü hesaplayınız.

B02.4 Elektrik Devresinde Güç 64 Yrd. Doç. Dr. Yakup EMÜL, Elektrik Elektronik Bilgisi, Ders Notları (B02. Ohm Kanunu, Enerji ve Güç) B02_Örnek-07b: Aşağıdaki devrelerde direnç üzerinden harcanan gücü hesaplayınız.

B02.4 Elektrik Devresinde Güç 65 Yrd. Doç. Dr. Yakup EMÜL, Elektrik Elektronik Bilgisi, Ders Notları (B02. Ohm Kanunu, Enerji ve Güç) B02_Örnek-07c: Mersinde elektriğin kwh 0,100TL dir. Bir evde kullanılan televizyonun gücü 500W ve 2 saat, müzik seti 75W 4saat, Klimanın gücü 1500W 30 dakika, elektrik ocağının gücü 2kW 45 dakika, çalıştığına göre harcanan toplam enerjiyi ve kaç liralık sarfiyat olduğunu bulunuz.

B02.4 Elektrik Devresinde Güç 66 Yrd. Doç. Dr. Yakup EMÜL, Elektrik Elektronik Bilgisi, Ders Notları (B02. Ohm Kanunu, Enerji ve Güç) B02_Örnek-07c: Mersinde elektriğin kwh 0,60 TL dir. Bir evde kullanılan televizyonun gücü 500W ve 2 saat, müzik seti 75W 4saat, Klimanın gücü 1500W 30 dakika, elektrik ocağının gücü 2kW 45 dakika, günlük çalıştığına göre harcanan toplam enerjiyi ve kaç liralık sarfiyat olduğunu bulunuz.

B02.4 Elektrik Devresinde Güç 67 Yrd. Doç. Dr. Yakup EMÜL, Elektrik Elektronik Bilgisi, Ders Notları (B02. Ohm Kanunu, Enerji ve Güç) B02_Örnek-07c: Mersinde elektriğin kwh 0,60 TL dir. Bir evde kullanılan televizyonun gücü 500W ve 2 saat, müzik seti 75W 4saat, Klimanın gücü 1500W 30 dakika, elektrik ocağının gücü 2kW 45 dakika, günlük çalıştığına göre harcanan toplam enerjiyi ve kaç liralık sarfiyat olduğunu bulunuz. Televizyon : (0.5kW).(2 saat) = 1 kwh Müzik seti : (0.075kw).(4saat) = 1.5kWh Klima : (1.5kw).(0.5saat) = 0.75kWh Elektrik ocağı : (2kw).(0.75saat) = 1.5kWh Toplam yapılan iş : = 5.05kWh Harcanan elektrik enerjisi :(5.05kWh).(0,60 TL) = 3,03 TL

B02.4 Elektrik Devresinde Güç 68 Yrd. Doç. Dr. Yakup EMÜL, Elektrik Elektronik Bilgisi, Ders Notları (B02. Ohm Kanunu, Enerji ve Güç) B02_Örnek-07d: Aşağıdaki şekillerdeki gücü her devre için bulunuz.

B02.4 Elektrik Devresinde Güç 69 Yrd. Doç. Dr. Yakup EMÜL, Elektrik Elektronik Bilgisi, Ders Notları (B02. Ohm Kanunu, Enerji ve Güç) B02_Örnek-07d: Aşağıdaki şekillerdeki gücü her devre için bulunuz.

B02.4 Elektrik Devresinde Güç 70 Yrd. Doç. Dr. Yakup EMÜL, Elektrik Elektronik Bilgisi, Ders Notları (B02. Ohm Kanunu, Enerji ve Güç) B02_Örnek-07d: Aşağıdaki şekillerdeki gücü her devre için bulunuz.

B02.4 Elektrik Devresinde Güç 71 Yrd. Doç. Dr. Yakup EMÜL, Elektrik Elektronik Bilgisi, Ders Notları (B02. Ohm Kanunu, Enerji ve Güç) B02_Örnek-07d: Aşağıdaki şekillerdeki gücü her devre için bulunuz.

B02.4 Elektrik Devresinde Güç 72 Yrd. Doç. Dr. Yakup EMÜL, Elektrik Elektronik Bilgisi, Ders Notları (B02. Ohm Kanunu, Enerji ve Güç) B02_Örnek-07e: Bir direncin harcadığı güç 100 W üzerinden düşen gerilim düşümü ise 120V dur.buna göre direnç üzerinden geçen akımı bulunuz.

B02.4 Elektrik Devresinde Güç 73 Yrd. Doç. Dr. Yakup EMÜL, Elektrik Elektronik Bilgisi, Ders Notları (B02. Ohm Kanunu, Enerji ve Güç) B02_Örnek-07e: Bir direncin harcadığı güç 100 W üzerinden düşen gerilim düşümü ise 120V dur.buna göre direnç üzerinden geçen akımı bulunuz. P= U.I güç formülünden, I= P/U formülü bulunur. Değerler yerine konulursa

B02.4 Elektrik Devresinde Güç 74 Yrd. Doç. Dr. Yakup EMÜL, Elektrik Elektronik Bilgisi, Ders Notları (B02. Ohm Kanunu, Enerji ve Güç) B02_Örnek-07f: Aşağıdaki şekillerdeki devrelerde kullanılan karbon direncin üzerinden geçen akıma göre en az kaç watt lık direnç kullanılması gereklidir.

B02.4 Elektrik Devresinde Güç 75 Yrd. Doç. Dr. Yakup EMÜL, Elektrik Elektronik Bilgisi, Ders Notları (B02. Ohm Kanunu, Enerji ve Güç) B02_Örnek-07f: Aşağıdaki şekillerdeki devrelerde kullanılan karbon direncin üzerinden geçen akıma göre kaç watt lık direnç kullanılması gereklidir. Bu devrede direncin üzerinden geçen akıma dayanabilmesi ve yanmaması için 1/8W α (0.125W) lık direnç seçilmesi yeterlidir.

B02.4 Elektrik Devresinde Güç 76 Yrd. Doç. Dr. Yakup EMÜL, Elektrik Elektronik Bilgisi, Ders Notları (B02. Ohm Kanunu, Enerji ve Güç) B02_Örnek-07f: Aşağıdaki şekillerdeki devrelerde kullanılan karbon direncin üzerinden geçen akıma göre kaç watt lık direnç kullanılması gereklidir. Bu devrede direncin üzerinden geçen akıma dayanabilmesi ve yanmaması için 2 W lık direnç seçilmesi yeterlidir.

B02.4 Elektrik Devresinde Güç 77 Yrd. Doç. Dr. Yakup EMÜL, Elektrik Elektronik Bilgisi, Ders Notları (B02. Ohm Kanunu, Enerji ve Güç) B02_Örnek-07g: Aşağıdaki devrelerde kullanılan dirençlerin omik ve güç değerleri üzerlerinde verilmiştir. Acaba bu devreler için uygun güç değerleri seçilmişmidir?

B02.4 Elektrik Devresinde Güç 78 Yrd. Doç. Dr. Yakup EMÜL, Elektrik Elektronik Bilgisi, Ders Notları (B02. Ohm Kanunu, Enerji ve Güç) B02_Örnek-07g: Aşağıdaki devrelerde kullanılan dirençlerin omik ve güç değerleri üzerlerinde verilmiştir. Acaba bu devreler için uygun güç değerleri seçilmişmidir?

B02.4 Elektrik Devresinde Güç 79 Yrd. Doç. Dr. Yakup EMÜL, Elektrik Elektronik Bilgisi, Ders Notları (B02. Ohm Kanunu, Enerji ve Güç) B02_Örnek-07g: Aşağıdaki devrelerde kullanılan dirençlerin omik ve güç değerleri üzerlerinde verilmiştir. Acaba bu devreler için uygun güç değerleri seçilmişmidir?

B02.4 Elektrik Devresinde Güç 80 Yrd. Doç. Dr. Yakup EMÜL, Elektrik Elektronik Bilgisi, Ders Notları (B02. Ohm Kanunu, Enerji ve Güç) B02_Örnek-07h: Aşağıdaki devrelerde kullanılan dirençlerin omik ve güç değerleri üzerlerinde verilmiştir. Acaba bu devreler için uygun güç değerleri seçilmişmidir?

B02.4 Elektrik Devresinde Güç 81 Yrd. Doç. Dr. Yakup EMÜL, Elektrik Elektronik Bilgisi, Ders Notları (B02. Ohm Kanunu, Enerji ve Güç) B02_Örnek-07i: Bir 200 Ω luk ve 2 W lık bir direncin üzerinden max. Geçen akımı bulunuz.

B02.4 Elektrik Devresinde Güç 82 Yrd. Doç. Dr. Yakup EMÜL, Elektrik Elektronik Bilgisi, Ders Notları (B02. Ohm Kanunu, Enerji ve Güç) B02_Örnek-07i: Bir 200 Ω luk ve 2 W lık bir direncin üzerinden max. Geçen akımı bulunuz. bulunur. Bu direnç max. 100 ma lik akıma dayanır. Bunun üzerindeki bir akım uygulandığı taktirde direnç aşırı ısıdan dolayı yanar. Bunun için direncin sadece omik değeri yeterli değil direnç seçilirken o direncin o devreye dayanıp dayanmayacağı da göz önünde tutulmalıdır.

B02.5 Güç Kaynağı 83 Yrd. Doç. Dr. Yakup EMÜL, Elektrik Elektronik Bilgisi, Ders Notları (B02. Ohm Kanunu, Enerji ve Güç) Güç kaynağı, yüke güç sağlayan devredir. Buradaki yük herhangi bir devre elemanı veya devre olabilir. Örneğin cep telefonu, bilgisayar, DC motor, mp3 player, FM radyo vb.. gibi cihazlar yüke örnek verilebilir. + Güç Kaynağı V ÇIKIŞ I Yük Yükteki harcanan güç = I.V ÇIKIŞ -

B02.5 Güç Kaynağı 84 Yrd. Doç. Dr. Yakup EMÜL, Elektrik Elektronik Bilgisi, Ders Notları (B02. Ohm Kanunu, Enerji ve Güç) Elektronik güç kaynakları 220V luk AC şebeke gerilimlerini daha düşük DC gerilimlere dönüştürürler.

B02.5 Güç Kaynağı 85 Yrd. Doç. Dr. Yakup EMÜL, Elektrik Elektronik Bilgisi, Ders Notları (B02. Ohm Kanunu, Enerji ve Güç) AC gerilimler normalde yönü ve şiddeti sürekli değişen gerilimlerdir. Bu sebeple çoğu elektronik cihazlar bu tür gerilimlerde çalışmazlar ve daha düzgün olan yönü ve şiddeti sürekli sabit kalan DC gerilimlere ihtiyaç duyarlar.

B02.5 Güç Kaynağı 86 Yrd. Doç. Dr. Yakup EMÜL, Elektrik Elektronik Bilgisi, Ders Notları (B02. Ohm Kanunu, Enerji ve Güç) Pillerde bir tür DC güç kaynağıdır. Ancak piller kimyasal enerjiyi elektrik enerjisine dönüştüren DC güç kaynaklarıdır.

B02.5 Güç Kaynağı 87 Yrd. Doç. Dr. Yakup EMÜL, Elektrik Elektronik Bilgisi, Ders Notları (B02. Ohm Kanunu, Enerji ve Güç) Pillerde Amper-Saat Oranı: Piller kimyasal enerjiyi elektrik enerjisine dönüştürürler. Onların kimyasal enerjisi sınırlı olduğu için kapasiteleri de sınırlıdır. Yani belli bir zaman kadar güç sağlayabilirler. Şekilde görünen Nikel Metal Hidrit şarj edilebilir kalem pilin Ah oranı 2500mAh (2,5Ah) dir. Yani bu pilden 1A akım çekildiğinde ancak 2,5 saat güç sağlayabilir.

B02.5 Güç Kaynağı 88 Yrd. Doç. Dr. Yakup EMÜL, Elektrik Elektronik Bilgisi, Ders Notları (B02. Ohm Kanunu, Enerji ve Güç) Pillerde Amper-Saat Oranı: Pillerin kapasiteleri amper-saat (Ah) oranı ile ölçülür. Amper saat oranı bir pilin belli bir miktarda akımı, yüke kaç saat boyunca sağlayabileceğini belirler. Şekilde görünen Nikel Metal Hidrit şarj edilebilir kalem pilin Ah oranı 2500mAh (2,5Ah) dir. Yani bu pilden 1A akım çekildiğinde ancak 2,5 saat güç sağlayabilir.

B02.5 Güç Kaynağı 89 Yrd. Doç. Dr. Yakup EMÜL, Elektrik Elektronik Bilgisi, Ders Notları (B02. Ohm Kanunu, Enerji ve Güç) Pillerde Amper-Saat Oranı: Örneğin 12V luk bir otomobil aküsü 3,5A de, amper-saat oranı 70Ah ise, bu aküden 20 saat boyunca 3,5A akım çekilebilir demektir. Şekilde görünen Nikel Metal Hidrit şarj edilebilir kalem pilin Ah oranı 2500mAh (2,5Ah) dir. Yani bu pilden 1A akım çekildiğinde ancak 2,5 saat güç sağlayabilir.

B02.5 Güç Kaynağı 90 Yrd. Doç. Dr. Yakup EMÜL, Elektrik Elektronik Bilgisi, Ders Notları (B02. Ohm Kanunu, Enerji ve Güç) Pillerde Amper-Saat Oranı: B02_Örnek-07: Üzerinde 90Ah yazan bir pilden kaç saat boyunca 2A akım çekilebilir.

B02.5 Güç Kaynağı 91 Yrd. Doç. Dr. Yakup EMÜL, Elektrik Elektronik Bilgisi, Ders Notları (B02. Ohm Kanunu, Enerji ve Güç) Pillerde Amper-Saat Oranı: B02_Örnek-07: Üzerinde 90Ah yazan bir pilden kaç saat boyunca 2A akım çekilebilir. 90Ah (2A).( Saat) Saat 90Ah 2A Bu pilden 45 saat boyunca 2A lik akım çekilebilir demektir. Saat 45

B02.5 Güç Kaynağı 92 Yrd. Doç. Dr. Yakup EMÜL, Elektrik Elektronik Bilgisi, Ders Notları (B02. Ohm Kanunu, Enerji ve Güç) Güç Kaynağında Verim: Verim güç kaynaklarında önemli bir karakteristiktir. Verim çıkış gücünün giriş gücüne oranıdır. Verim P OUT P IN P P O İ P P ÇIKIŞ GIRIS P ÇIKIŞ P GIRIS P KAYIP

B02.5 Güç Kaynağı 93 Yrd. Doç. Dr. Yakup EMÜL, Elektrik Elektronik Bilgisi, Ders Notları (B02. Ohm Kanunu, Enerji ve Güç) Güç Kaynağında Verim: B02_Örnek-08: Bir elektronik güç kaynağı giriş gücü 25W. Çıkış gücü ise 20W tır. Verim ve kayıp güç nedir?

B02.5 Güç Kaynağı 94 Yrd. Doç. Dr. Yakup EMÜL, Elektrik Elektronik Bilgisi, Ders Notları (B02. Ohm Kanunu, Enerji ve Güç) Güç Kaynağında Verim: B02_Örnek-08: Bir elektronik güç kaynağı giriş gücü 25W. Çıkış gücü ise 20W tır. Verim ve kayıp güç nedir? ÇÖZÜM: Po 20W Verim( ).100.100 Pi 25W %80 P KAYIP = P İ P O = 25W 20W = 5W

B02.Ek1. Özet 95 Yrd. Doç. Dr. Yakup EMÜL, Elektrik Elektronik Bilgisi, Ders Notları (B02. Ohm Kanunu, Enerji ve Güç) Bu derste temel elektrik kanunu olan Ohm kanunu ve günlük hayatta sürekli karşılaştığımız enerji konusu üzerine durulmuştur. Bir elektrik devresinde akım, voltaj ve direnç arasındaki bağlantıyı veren kanuna Ohm Kanunu adı verilir. Enerji: İş yapabilme yeteneğine enerji denir. Güç: Belli bir zamanda kullanılan enerji oranına denir. Elektrik devresinde direnç içerisinden akım geçtiği zaman elektrik enerjisi ısı enerjisine dönüşür. Elektrikli ısıtıcılar bu temel prensipten hareketle üretilmişlerdir. Direnç üzerinde ısı meydana gelmesi demek aynı zamanda direncin gücünü de gösterir.

B02.Ek2. Kaynakça 96 Yrd. Doç. Dr. Yakup EMÜL, Elektrik Elektronik Bilgisi, Ders Notları (B02. Ohm Kanunu, Enerji ve Güç) Kaynakça: [01] Temel Elektrik-elektronik, 4. Baskı, Hüseyin Demirel, Birsen Yayınevi. Bölüm 3: Ohm Kanunu Enerji ve Güç [02] https://tr.wikipedia.org/wiki/ohm_kanunu