GENEL GÖRÜNÜM Almanya'da sanayi üretimi Eylül'de aylık % +1.4 (önceki: %-4.0), yıllık % -0.1 (önceki:% - 2.8) değişim gösterdi. Almanya'da dış ticaret dengesi Eylül'de +18.5 milyar Euro (önceki: +17.5) olarak açıklandı. Fransa'da bütçe dengesi Eylül'de -80.5 milyar Euro (önceki: -94.1 milyar) olarak açıklandı. Fransa'da dış ticaret dengesi Eylül'de -4.7 milyar Euro (önceki: -5.8 milyar) olarak açıklandı. Fransa'da sanayi üretimi Eylül'de aylık %-0.1 (önceki: %0.0) azaldı. İngiltere Maliye Bakanı Osborne, 1 Aralık a kadar talep edilen 2.1 milyar Euro'nun 850 milyon sterlinlik kısmını ödeyeceklerini açıkladı. Osborne, bütçe hesaplamasında yanlış çıkması durumunda ödemenin geri alınacağını kaydetti. Japonya Dışişleri Bakanlığı, Çin ile siyasi, diplomasi ve güvenlik konularında görüşmelerin başlaması için anlaştığını açıkladı. İngiltere'de global dış ticaret dengesi Eylül'de -9.82 miyar GBP (önceki:-9.1 milyar) oldu. Fransa Maliye Bakanı, İngiltere ve İrlanda nın AB bütçe ödemelerini yapmaları için 1 Eylül 2015'e kadar süre verileceğini açıkladı. ABD'de işsizlik oranı Ekim'de %5.8 (önceki: %5.9) oldu. ABD'de tarım dışı istihdam Ekim'de +214 bin kişi (önceki: +248 bin) arttı. ABD'de özel sektör istihdamı Ekim'de +209 bin kişi (önceki: +236 bin) arttı. Almanya'da mevsimsel düzeltilmiş toplam sanayi siparişleri Eylül'de aylık %+0.8 (önceki:% - 5.7), yıllık %+1.9 (önceki:% -1.3) arttı. İngiltere'de imalat sektörü üretimi Eylül'de aylık %+0.4 (önceki:%+0.1), yıllık:%+2.9 (önceki:%+3.9) arttı. Çin Merkez Bankası, 3. çeyrek para politikası raporunda ihtiyatlı para politikasının sürdürüleceği ve makul seviyede likidite seviyesinin korunacağını açıkladı. Banka ayrıca önümüzdeki dönemde aşağı yönlü risklerin artmasını beklediğini, buna karşın Yuan ın istikrarını koruyacağını belirtti. OECD, Türkiye nin ekonomisinin gelecek yıl için büyüme tahminini yüzde 4'ten yüzde 3.2'ye indirdi. OECD, Türkiye'nin 2015'te % 3.2, 2016'da % 4.0 büyümesini beklediğini açıkladı. Örgüt, dünya ekonomisi için ise 2014'te % 3.3, 2015'te % 3.7 ve 2016'da % 3.9 büyümesini beklerken, ABD de politika faizinin 2015 ortasında artacağını kaydetti.
Başbakan Davutoğlu, sektörel dönüşüm planlarıyla hedeflerinin 2018 sonuna kadar gayrisafi yurtiçi hasılayı 1,3 trilyon dolara çıkarmak, cari açığı yüzde 5,2 ye çekmek, işsizlik oranını da yüzde 7 civarına indirmek olduğunu kaydetti. İngiltere Merkez Bankası (BOE), faiz oranını %0.50 de sabit tutuldu. BOE, Varlık Alım Programını da piyasa beklentisi doğrultusunda değiştirmeyerek, 375 milyar sterlin olarak bıraktı. Avrupa Merkez Bankası (ECB) politika faizini değiştirmeyerek yüzde 0.05'te, borç verme faizini yüzde 0.30'da tuttu. ECB mevduat faizini de değiştirmeyerek bulunduğu eksi yüzde 0.20 seviyesinde bıraktı. ABD'de işsizlik maaşı başvuruları toplam 278 bin kişi (önceki:287 bin), devam eden işsizlik başvuruları ise toplam 2 milyon 348 bin kişi oldu. ABD'de 3. çeyrek tarım dışı verimlilik %+2.0 (önceki:%2.3) arttı. ABD'de 3. çeyrek birim işgücü maliyeti % +0.3 (önceki:%-0.1) arttı. AMB Başkanı Draghi, tahvil alımlarının en az iki yıl süreceğini açıkladı. Draghi, ihtiyaç olunması halinde AMB birimlerine ek önlemlerin alınması için yetki verildiğini kaydetti. İngiltere de NIESR 3 aylık GSYİH tahmini Ekim sonunda % +0.7 olarak açıklandı. Moody's, niceliksel gevşemenin bitmesi ve 2015 yılında faiz artışı beklentisinin, ABD Yönetiminin kredi notlarında veya görünümünde bir değişiklik yapmayacağını bildirdi. Amerika'nın Wall Street Journal gazetesi, ABD başkanının IŞİD ile mücadele konusunda, İran lideri, Ayetullah Hamanei'ye gizli bir mektup yazdığını iddia etti. Fransa Cumhurbaşkanı François Hollande, ülkede giderek artan işsizlik rakamlarını düşüremediği takdirde, 2017 de yapılacak seçimlerde yeniden cumhurbaşkanlığına aday olmayacağını açıkladı. Başbakan Yardımcısı Ali Babacan TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu nda yaptığı 2015 Mali Yılı Bütçesi Sunuş Konuşması nda 2014 yılında Hazine Finansman Programı nda beklenenden daha iyi bir performans gerçekleştiğini belirtti. Moody's, orta vadedeki zayıf büyüme beklentisi ve ülke borçlarında devam eden yükselişe dayanarak Güney Afrika nın kredi notunu düşürdü. Hazine Müsteşarlığı nda Sigortacılık Genel Müdür Yardımcısı Selamet Yazıcı, Darphane ve Damga Matbaası Genel Müdür Yardımcısı Emin Darıcı ve Dış Ekonomik İlişkiler Genel Müdür Yardımcıları Tahir Canatan ile Mustafa Duran ın, başka bir göreve atanmak üzere bu görevinden alınmalarına ilişkin kararname Resmi Gazete'de yayımlandı. Uluslararası derecelendirme Kuruluşu Moody's, Türkiye nin döviz rezervlerinin benzer gelişen ülkelere oranla daha zayıf olduğu açıklamasında bulundu. Türkiye ye doğrudan
yabancı sermaye girişinin cari açığın yüzde 28'i düzeyine indiğini belirten Moody's, cari açığın finansman kalitesinde bozulma olduğuna işaret etti. Moody's tarafından yapılan açıklamada, tasarrufların düşük olmasının cari açıktaki bozulmayı artırdığı vurgulanırken, Türkiye de dış borçlanmada artış eğiliminin devam etmesi beklendiği kaydedildi. Açıklamada, "dış borçların kısa vadeli yapısı risk yaratıyor" ifadesi kullanıldı. Türkiye nin FED para politikasındaki normalleşmeye karşı kırılganlığının arttığının altını çizen Moody's, kamu borcunun azlığının ve düşük bütçe açığının Türk ekonomisinin güçlü yanları olduğunu belirtti. Uluslararası derecelendirme kuruluşu, Türkiye nin ekonomik büyüme görünümüne ilişkin olarak "seçimlere kadar sürecek ekonomik politikadaki belirsizlik büyümeyi düşük tutacak" açıklamasında bulundu. Dışişleri Bakanlığı'ndan yapılan açıklamada, Ukrayna'nın ayrılıkçı Donetsk ve Luhansk bölgelerinde 2 Kasım'da yapılan seçim ve sonuçlarının Türkiye açısından geçerli olmadığı belirtildi. Adalet Bakanı Bekir Bozdağ, HDP nin kapatılacağı iddialarına ilişkin yaptığı açıklamada siyasi partilerin kapatılması konusunda Anayasa da zorlaştırıcı değişiklikler yaptıklarını belirtti. Bozdağ, siyasi partilerin kapatılması devrinin kapandığını düşündüğünü kaydetti.*** Başbakan Yardımcısı Numan Kurtulmuş, bugüne kadar Suriyeli sığınmacıların ihtiyaçlarını karşılamak için gerçekleştirilen harcamaların BM standartlarına göre 4,6 milyar doları aştığını bildirdi. Kurtulmuş, uluslararası toplumun bu maliyete katkısının ise yaklaşık 256 milyon dolar olduğunu ifade etti. Euro Bölgesi nde perakende satışlar Eylül'de aylık %-1.3 (önceki:%+1.2), yıllık %+0.6 (önceki:%+1.9) değişim gösterdi. HDP Eşbaşkanı Demirtaş, "Hükümet ya da İmralı 'bitti' demeden çözüm süreci bitmez" açıklaması yaptı. ABD'de MBA piyasa endeksi 376.1 (önceki: 386.1) oldu. Başbakan Davutoğlu, bütçe disiplininin ne olursa olsun korunacağını ve kendilerinden popülist ekonomi anlayışının beklenmemesi gerektiğini kaydetti. ABD'de ADP özel sektör istihdamı Ekim'de +230 bin kişi (önceki:+213 bin) olarak açıklandı. ABD'de bileşik PMI Ekim'de 57.2 (önceki:59.00) oldu. ABD'de ISM-Chicago imalat yöneticileri PMI Ekim'de 57.1 (önceki:58.6) olarak açıklandı. Japon kredi derecelendirme kuruluşu JCR ın Eurasia Başkanı Orhan Ökmen, Türkiye'nin notunu belirleyecek en önemli unsurun küresel likidite sıkışmasına karşı Türkiye'nin üreteceği politikalar olduğunu belirtti. ABD Merkez Bankası'nın eski başkanı Ben Bernanke, Avrupa Merkez Bankası'nın (ECB), ABD tarzı parasal gevşeme programı uygulamasının zor bir süreç olacağını söyledi.
Standard & Poor's, Kanada nın 'AAA' seviyesindeki uzun vadeli ve (A-1+) seviyesindeki kısa vadeli notlarını teyit etti. Uzun vadeli notun görünümü de durağanda bırakıldı. Japonya'da öncü göstergeler endeksi Eylül de Ağustos a göre 1.2 puan arttı. Dallas FED Başkanı Fisher, orta dönem seçim galibiyetinin ardından Senato daki Cumhuriyetçilerin FED'in bağımsızlığını ortadan kaldırmaması gerektiğini söyledi. Amerika da yapılan Kongre ara seçimlerinde Cumhuriyetçi Parti nin zaferini değerlendiren Başkan Barack Obama ve Senato nun yeni çoğunluk lideri, yasama faaliyetleri konusunda işbirliği yapma sözü verdi, ancak her konuda anlaşmayacaklarının da altını çizdi. ABD Merkez Bankası (Fed) Richmond Şubesi Başkanı Jeffrey Lacker, Fed'in zor durumdaki finansal kuruluşlara acil borç verme yetkisinin iptal edilmesi çağrısında bulundu. Lacker banka kurtarmalarının finans sistemi için zararlı olduğunu vurguladı. Güney Kıbrıs ta temaslarda bulunan İsrail Dışişleri Bakanı Avigdor Lieberman, Kıbrıs açıklarında hidrokarbon arama çalışmalarına Türkiye dahil tüm ülkelerin saygı duyması gerektiğini söyledi. ECB Yönetim Kurulu üyesi Benoit Coeure Euro Bölgesi için parasal, malı ve yapısal politikaların bir karışımının gerekli olduğunu ve ECB nin enflasyonu %2 ye getirmenin tam taahhüdünü verdiğini belirtti. Türkiye ve İran arasında terihli ticaret anlaşması onaylandı. Anlaşma, ile Avrupa ekonomik Topluluğu arasında ortaklık "tesis" eden anlaşma dikkate alınarak hazırlandı. İran'ın Dünya Ticaret Örgütü ne katılımına ilişkin çabalarını göz önünde bulundurularak yapıldığı kaydedilen anlaşmada, ekonomik kalkınmaların daha da geliştirilmesi amacıyla ticarete konu malların çeşitlendirilmesi vurgulandı. 26 maddeden oluşan anlaşma ile ticaretin önündeki engellerin aşamalı olarak azaltılması ve ortadan kaldırılmasının ve ticaretin artırılmasına katkı sağlaması öngörülüyor. Fransa Maliye Bakanı, Avrupa Birliği nin yatay büyüme tehlikesi ile karşı karşıya olduğunu açıkladı. Bakan, Kasım ın, Avrupa Birliği'ni politika değişikliğine ikna etmek için kritik bir ay olduğunu kaydetti. Moody s, Türkiye ye fon akımının zayıflamasının şirketlerin fonlara ulaşımını zayıflatacağını ve Türk firmalarının düşük ekonomik büyümeden kısmen sert şekilde etkileneceğini düşündüğünü açıkladı. Euro Bölgesi'nde ÜFE Eylül'de aylık %+0.2 (önceki: %-0.1), yıllık %-1.4 (önceki: %-1.4) değişim gösterdi.*** AB, Euro Bölgesi GSYİH'sının 2014'te %0.8, 2015'te %1.1 büyümesinin beklendiğini açıkladı. 2016 da beklenen büyüme oranı ise %1.7. Avrupa Komisyonu tarafından bugün yayınlanan sonbahar dönemi ekonomik tahmin raporunda Türkiye'de işsizlik oranının 2014'te % 9.6, 2015'te % 10.1 ve 2016'da % 10.2
olmasını beklediğini açıkladı. Komisyon, Türkiye de jeopolitik risklerin büyümeye yönelik risk oluşturduğunu belirtti. Komisyon ayrıca ilkbahar raporundaki büyüme oranı tahminlerini, bu raporda 2014 için % 2.6'dan % 2.8'e yükseltirken, 2015 için % 3.3'de bıraktı ve 2016 için % 3.7 tahmininde bulundu. Angela Merkel, Rusya'ya karşı yaptırımları kaldırmak için henüz bir sebep olmadığını ancak uzun vadede Rusya ile iyi ilişkileri yapılandırmak istediklerini kaydetti. ABD'de dış ticaret açığı Eylül'de -43 milyar dolar (önceki: -40.1 milyar) oldu. St. Louis FED Başkanı James Bullard, ABD ekonomisinin yüzde 3 büyüme yolunda ilerlediğini ve FED'in tahvil alımlarını sona erdirme kararına destek verdiğini açıkladı. ABD'de fabrika siparişleri Eylül'de %-0.6 (önceki:%-10.1) azaldı. Japonya Merkez Bankası (BOJ) Başkanı Haruhiko Kuroda, dünyanın en büyük üçüncü ekonomisinde enflasyonu canlandırmaya yönelik kararlılığını vurguladı. Kuroda, merkez bankasının fiyat hedefine ulaşmak amacıyla alabileceği önlemlerin sınırsız olduğunu dile getirdi. ABD de gerçekleştirilen dönem ortası seçimlerinde Cumhuriyetçiler, Demokratlar dan 5 sandalye kazanarak Kongre de çoğunluğu ele geçirdi. Ukrayna Devlet Başkanı Petro Porosenko yeni bir isyan dalgası ihtimalini gerekçe göstererek, ülkenin doğusu ve güneyindeki önemli kentlere takviye askeri güç gönderme emri verdi. Çin'de HSBC/Markit hizmet sektörü PMI Ekim de 50.0 (Eylül: 51.6) olarak açıklandı. Markit Türkiye imalat sanayi satın alma yöneticileri endeksi Ekim'de 51.5 (Eylül: 50.4) oldu. Tüketici fiyatları Ekim de aylık % +1.90 (önceki ay: % +0.14), yıllık %+8.96 (önceki ay: % +8.86) arttı. 12 aylık ortalamalara göre ise artış % +8.65 (önceki ay: % +8.54) oranında oldu. Böylece endeks Ekim de son yedi ayın en yüksek değerine ulaşmış oldu.*** Yurt içi üretici fiyat endeksi, Ekim'de aylık % +0.92 (önceki ay: % +0.85), yıllık % +10,10 (önceki ay: % +9.84) arttı. Başbakan Davutoğlu, Barış Süreci nin HDP nin tutumuna göre devam edeceğini ve HDP nin parti gibi davranması durumunda muhatap olarak kalabileceğini açıkladı. Alman Hükümet Sözcüsü, Ukrayna'daki mevcut gelişmelerin yaptırımların erken kaldırılmasını engellediğini ve durumun kötüleşmesi durumunda yaptırımların artabileceğini açıkladı. ABD'de imalat sektörü PMI Ekim'de 55.9 (önceki: 56.28) oldu.*** ABD'de ISM-Chicago imalat yöneticileri PMI endeksi Ekim'de 59 (önceki:56.6) olarak açıklandı.***
ABD'de inşaat harcamaları Eylül'de % -0.4 (önceki:%-0.8) azaldı. Rus enerji şirketi Gazprom'un Başkan Yardımcısı Alexander Medvedev, Türkiye'nin 1 Ocak 2015'ten geçerli olacak şekilde talep ettiği doğalgaz fiyatlarında revizyon konusunu ele almak üzere yarın Ankara'da temaslarda bulunacak. Özelleştirme İdaresi Başkanlığı, İstanbul 1. ve 2. köprü ile bazı otoyolların özelleştirilmesi çalışmaları kapsamında danışmanlarını seçmek üzere ihale açarken; özelleştirme sürecinin gelecek yılın ilk çeyreğinde başlaması öngörülüyor. TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu'nda, 2015 yılı bütçesinin geneli üzerindeki görüşmelere başlandı. Latin Amerika ilgili değerlendirmelerde bulunan Fitch, global talep düşüşü, Çin yavaşlaması, olası FED faiz artışı ve emtia düşüşünün Latin Amerika da kredi riskini arttıracağını belirtti. Kurum ayrıca Latin Amerika nın dış baskılar ile karşı karşıya olduğunu ve yerel risklerde de artış olduğunu dile getirdi. Almanya da imalat sektörü PMI Ekim ayında 51.4 (önceki:51.8) olurken, Euro Bölgesi nde ise 50.6 (önceki:50.7) olarak açıklandı. ABD nin en büyük bankası JP Morgan Chase hakkında, döviz kuru manipülasyonu iddiasıyla soruşturma başlatıldığı açıklandı. Bankadan yapılan açıklamada, Adalet Bakanlığı'nın cezai soruşturmasının yanı sıra diğer düzenleyici kurumların da soruşturma yürüttükleri belirtildi. JP Morgan'ın global imalat sektörü satın alma yöneticileri endeksi, Ekim ayında değişmeyerek 52.2 seviyesinde kaldı. Chicago Fed Başkanı Evans, altyapı yatırımı yapmak için en doğru zamanın borçlanma maliyetlerinin düşük ve işsizliğin yüksek olduğu zaman olduğunu belirtti. Dallas FED Başkanı Richard Fisher, ABD ve önde gelen ticaret ortakları Meksika ile Kanada daki tatmin edici büyümeye dayanarak, Federal Reserve'in yatırımcıların mevcut beklentilerindeki zamandan önce faiz arttırabileceğini söyledi.