Dök. Kodu: ENF TL 08 Sayfa No:10 İlk Yay. Tar.:29.04.2013 Revizyon Tar.26.06.2014 Revizyon No: 01



Benzer belgeler
CERRAHİ PROFLAKSİDE ANTİBİYOTİK KULLANIM REHBERİ

CERRAHİ GİRİŞİMLERDE ANTİBİYOTİK PROFLAKSİSİ TALİMATI

SELÇUK ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ HASTANESİ ENFEKSİYON KONTROL KOMİTESİ BİRİMİ Revizyon No 01 CERRAHİDE PROFİLAKTİK ANTİBİYOTİK KULLANIM TALİMATI

T.C. HASTANESĐ KULLANIM REHBERĐ

CERRAHİ GİRİŞİMLERDE ANTİBİYOTİK PROFLAKSİSİ TALİMATI

CERRAHI ANTIBIYOTIK PROFILAKSI. rehberi

CERRAHİ PROFİLAKSİ İLKELERİ

Ia.CERRAHİ PROFİLAKSİ TALİMATI

HAZIRLAYAN KONTROL EDEN ONAYLAYAN Kalite Yönetim Direktörü

CERRAHĠ ANTĠBĠYOTĠK PROFĠLAKSĠSĠ UYGULAMA TALĠMATI

ERCİYES ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK UYGULAMA VE ARAŞTIRMA MERKEZİ CERRAHİ GİRİŞİMLERDE ANTİBİYOTİK PROFİLAKSİ TALİMATI

ANTİBİYOTİK KULLANIM KONTROLÜ VE ANTİBİYOTİK PROFİLAKSİ REHBERİ

2. Cerrahi girişim öncesi enfeksiyon riskine göre yaralar 4 e ayrılımalı;

CERRAHĠ ALAN ENFEKSĠYONLARI VE CERRAHĠ PROFĠLAKSĠ PROF. DR. SERHAN SAKARYA

EDİTÖR GÖRÜŞÜ (EDITORIAL) Editör

SAĞLIK BAKANLIĞI-ORDU ÜNĠVERSĠTESĠ EĞĠTĠM VE ARAġTIRMA HASTANESĠ CERRAHĠ PROFĠLAKSĠ REHBERĠ

Slayt 1. Slayt 2. Slayt 3. Spesifik bir cerrahi girişimin herhangi bir düzeyinde ortaya çıkan post operatif enfeksiyonlardır.

REVİZYON DURUMU. Revizyon Tarihi Açıklama Revizyon No

PROFİLAKSI. Doç. Dr. Gönül Şengöz Haseki Eğitim ve Araştırma Hastanesi 9 Mart 2014

Dr. Hale TURAN ÖZDEN. Başkent Üniversitesi Tıp Fakültesi İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Anabilim Dalı

CERRAHİ ALAN İNFEKSİYONU GELİŞİMİNİ ETKİLEYEN RİSK FAKTÖRLERİ. Uz. Dr. Serap URAL Atatürk Eğitim ve Araştırma Hastanesi

Eklem Protez Enfeksiyonlarında Antimikrobiyal Tedavi

CERRAHİ PROFİLAKSİ KILAVUZU

Kesici Delici Alet Yaralanmaları ve Takibi

DÜZCE ÜNİVERSİTESİ SAĞLIK UYGULAMA VE ARAŞTIRMA MERKEZİ CERRAHİ PLOFİLAKSİ REHBERİ

PROSEDÜRLER ANTĠBĠYOTĠK PROFĠLAKSI PROSEDÜRÜ. a) Postoperatif enfeksiyon riski yüksek olan hastalarda kullanmak.

T.C. SAĞLIK BAKANLIĞI SAKARYA ÜNİVERSİTESİ EĞİTİM VE ARAŞTIRMA HASTANESİ CERRAHİ PROFİLAKSİ REHBERİ

-Tedavi *Ampirik *Kültür sonucuna göre hedefe yönelik

Rehberler Giriş Cerrahi Yara Sınıflaması Profilaksi Tanımı Sistemlere Göre Antibiyotik Profilaksisi

ULUSAL HASTANE ENFEKSİYONLARI SÜRVEYANS AĞI (UHESA) RAPORU ÖZET VERİ,

ULUSAL HASTANE ENFEKSİYONLARI SÜRVEYANS AĞI (UHESA) RAPORU ÖZET VERİ, 2010

Cerrahi Alan Enfeksiyonu Önleme Talimatı

CERRAHĠ PROFĠLAKTĠK ANTĠBĠYOTĠK KULLANIM

Genel Cerrahide Profilaktik Antibiyotik Kullanımı

Nozokomiyal SSS Enfeksiyonları

CERRAHİDE ANTİBİYOTİK PROFİLAKSİSİ. Dr. GÜNAY ERTEM S.B. Ankara Eğitim ve Araştırma Hastanesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji

Spesifik bir cerrahi girişimin herhangi bir düzeyinde ortaya çıkan post operatif enfeksiyonlardır.

Hastane Enfeksiyonları. Prof. Dr. Oğuz KARABAY

İstanbul Üniversitesi Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Cerrahi Antimikrobik Profilaksi Kılavuzu

HEMŞİRELİK ALANI X. SINIF CERRAHİ HASTALIKLARI VE BAKIMI DERSİ ÖĞRETİM PROGRAMI

ULUSAL HASTANE ENFEKSİYONLARI SÜRVEYANS AĞI (UHESA) RAPORU ÖZET VERİ, 2013

MERAM TIP FAKÜLTESİ HASTANESİ. CERRAHİ ANTİBİYOTİK PROFİLAKSİ REHBERİ Doğru Profilaksi Güvenli Cerrahi

ULUSAL HASTANE ENFEKSİYONLARI SÜRVEYANS AĞI (UHESA) RAPORU ÖZET VERİ. 2012

TÜRKİYE DE SAĞLIK HİZMETİ İLİŞKİLİ ENFEKSİYONLAR SÜRVEYANS VERİLERİ 2016

Akut Batın Aşağıdakilerden hangisi peritonu en az irrite eder? (Eylül-91)

ULUSAL HASTANE ENFEKSİYONLARI SÜRVEYANS AĞI (UHESA) RAPORU ÖZET VERİ 2011

Aşağıdaki 3 kriterin birlikte olması durumunda derin cerrahi alan enfeksiyonu tanısı konulur.

GENEL CERRAHİ KLİNİĞİ YILI EĞİTİM PLANI

ANTİMİKROBİYAL KEMOPROFİLAKSİ. DR. FÜGEN YÖRÜK A.Ü.T.F Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji

Tekrarlayan Üriner Sistem Enfeksiyonlarına Yaklaşım. Dr.Adnan ŞİMŞİR Ege Üniversitesi Tıp Fakültesi Üroloji AD

KOAH ALEVLENMELERİNDE TANI VE TEDAVİ YAKLAŞIMI

AKILCI ANTİBİYOTİK KULLANIMI ANTİBİYOTİK PROFİLAKSİ PROSEDÜRÜ

Febril Nötropenik Hastada Antimikrobiyal Direnç Sorunu : Kliniğe Yansımalar

ULUSAL HASTANE ENFEKSİYONLARI SÜRVEYANS AĞI ÖZET RAPORU 2014

AKILCI ANTİBİYOTİK VE İLAÇ KULLANIMI ANTİBİYOTİK PROFİLAKSİ PROSEDÜRÜ

Hazırlayanlar: Doç. Dr. Yasemin ZER Mikrobiyoloji AD Öğrt. Üyesi

CERRAHİ ANABİLİM DALI LİSANSÜSTÜ DERS PROGRAMI

Prof Dr Salim Çalışkan. İÜ Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Çocuk Nefrolojisi

Saat 25 Eylül 2017 Pazartesi 26 Eylül 2017 Salı 27 Eylül 2017 Çarşamba 28 Eylül 2017 Perşembe 29 Eylül 2017 Cuma. Seminer

GENEL CERRAHİ İltihabi barsak hastalıkları M. ÇAKIR İltihabi barsak hastalıkları M. ÇAKIR

DİŞ HEKİMLİĞİ FAKÜLTESİ

Sepsisde Klinik, Tanı ve Tedavi

KISITLI ANTİBİYOTİK BİLDİRİMİ

İltihabi barsak hastalıkları M. ÇAKIR İltihabi barsak hastalıkları M. ÇAKIR

ANTİMİKROBİYAL PROFİLAKSİYE GÜNCEL YAKLAŞIM CURRENT STATUS IN ANTIMICROBIAL PROPHYLAXIS

DÖNEM IV 3. GRUP DERS PROGRAMI

4. SINIF GENEL CERRAHİ STAJ PROGRAMI

Enfektif Endokardit Proflaksisi. Dr.Aynur Atilla

Ameliyathane Ortamı Ekip Üyeleri ve Organizasyon. Prof Dr. Hasan Besim Genel Cerrahi AD

Pnömonide Etkene Yönelik Antimikrobiyal Tedavi

DİRENÇLİ BAKTERİ ENFEKSİYONLARINA KARŞI KULLANILAN ANTİBİYOTİKLER

Cerrahi Alan Enfeksiyonlarının Önlenmesi. Dr. Alpay Azap Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji AD

Dr. Aslı KELEŞ İzmir Bozyaka Eğitim Araştırma Hastanesi enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Kliniği

II. YIL ASİSTANLARININ SORUMLU OLDUĞU KONULAR:

Ulusal Hastane Enfeksiyonları Sürveyans Ağı (UHESA)

İnfektif Endokardit 2015 Rehberi nde neler değişti?

SAGLIK HIZMETI ILISKILI ENFEKSIYON SURVEYANSI. Dr. Erhan KABASAKAL T.C. Saglik Bakanligi Saglik Hizmetleri Genel Mudurlugu

ÖZEL YALOVA HASTANESİ YOĞUN BAKIM ÜNİTESİ ENFEKSİYON KONTROL TALİMATI

IV-V. YIL ASİSTANLARININ SORUMLU OLDUĞU KONULAR:

Özofagus tümörleri M. BELVİRANLI

Pulmoner Emboli Profilaksisi. Tanım. Giriş. Giriş Dr. Mustafa YILDIZ Fırat Üniversitesi Acil Tıp AD. Pulmoneremboli(PE):

Eser Elementler ve Vitaminler

Acil Serviste Akılcı Antibiyotik Kullanımının Temel İlkeleri Dr. A. Çağrı Büke

Nüksün engellenmesi Ağrısız, fonksiyonel eklem! Uygun cerrahi işlem ve antimikrobiyal tedavi kombinasyonu ESAS!

Türk Pediatrik Hematoloji Derneği (TPHD) Hemofilide Cerrahi Çalıştayı Uzlaşı Raporu

Kardiovasküler Cerrahisinde Profilatik Antibiyotik Kullanımı

Yrd. Doç.Dr. Alper Kaya Ufuk Üniversitesi Tıp Fakültesi Ortopedi ve Travmatoloji Anabilim Dalı

EL HİJYENİ VE ELDİVEN KULLANIMI TALİMATI

VERTEBRAL OSTEOMYELİT TEDAVİSİ. Dr Özlem ALICI FSM EAH

EUCAST tarafından önerilen rutin iç kalite kontrol Sürüm 3.1, geçerlilik tarihi

ANTİBİYOTİK PROFLAKSİSİNDE TEMEL PRENSİPLER, CERRAHİ VE MEDİKAL PROFLAKSİ

Özofagus tümörleri M. BELVİRANLI intern semineri Ş. TEKİN intern semineri

T.C. BÜLENT ECEVİTÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ ÖĞRETİM YILI IV. SINIF GENEL CERRAHİ STAJ PROGRAMI. Grup D ( 8 Hafta)

İNTRATEKAL MORFİN UYGULAMASININ KORONER ARTER BYPASS GREFT OPERASYONLARINDA ETKİSİ

Bakteriyel İnfeksiyonlardan Korunma

BVÜ Genel Cerrahi AD Dönemi Asistan Hekim Teorik Eğitim Programı

ÖZEL YALOVA HASTANESİ AMELİYATHANE ENFEKSİYON KONTROL TALİMATI

Uzm. Dr Fatma Yılmaz Karadağ. İstanbul Medeniyet Üniversitesi Göztepe Eğitim ve Araştırma Hastanesi

İZMİR KATİP ÇELEBİ ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ EĞİTİM VE ÖĞRETİM YILI GENEL CERRAHİ STAJI B GRUBU TEORİK VE PRATİK DERS PROGRAMI (01.09.

Plan. Penetran Böğür ve Kalça Yaralanmaları. Giriş. Tanım. Klinik. Giriş. Klinik Laboratuvar Görüntüleme Tedavi

Transkript:

AMAÇ : Operasyon sırasında potansiyel patojen mikroorganizmaların dokularda üremesini engelleyerek cerrahi alan enfeksiyon (CAE) oranının azaltılması, postoperatif enfeksiyonun morbidite ve mortalitesinin engellenmesi, sağlık bakım maliyetinin ve süresinin azaltılması, ilaca bağlı yan etki oluşturmamak ve ilaç yan etkilerini azaltmak, hasta ve hastanenin mikrobiyal florası üzerine olumsuz etki yapmamasını sağlamak hedeflenir. 2-KAPSAM: Bu talimat, Hastane Enfeksiyon Kontrol Komitesini( HEKK) ve cerrahi branş hekimlerini kapsar. 3- CERRAHİ ANTİBİYOTİK PROFİLAKSİSİNDE TEMEL İLKELER Operasyon öncesi profilaktik antibiyotik kullanımı konusunda Cerrahi Birimlerde Cerrahi Profilaktik Antibiyotik Kullanım Rehberine uygun hareket edilmelidir. Cerrahi girişimlerde cerrahi insizyon öncesinde uygun antibiyotiğin, uygun zamanda, yeterli dozda ve sürede başlanması sağlanmalıdır. Bunun amacı aşağıda belirtilmiştir. 1- Cerrahi profilakside amaç, bakteriyel florayı azaltmak, olası kontaminasyonu kontrol altına almak, ameliyat sırasında uygun doku ve serum seviyeleri sağlanmasıyla cerrahi enfeksiyonların görülme sıklığını en aza indirmektir. 2- Profilaksi asepsi ve antisepsinin yerini alamaz. 3-Profilaktik antibiyotik kullanımı klinik çalışmalarla postoperatif enfeksiyon riskini azalttığı gösterilen cerrahi girişimler için önerilir. Antimikrobiyal profilaksi yüksek enfeksiyon riski taşıyan (temiz-kontamine ve kontamine) cerrahi girişimler, materyal implantasyonları ve postoperatif enfeksiyonun sık görülmese de ciddi sonuçlarla seyredebilme olasılığı olan herhangi bir işlemde uygulanmalıdır. Kirli/Enfekte ameliyatlarda ise profilaksi değil tedavi gereklidir. Birçok girişimde, antibiyotik profilaksisinin yararlı olduğunu gösterir yeterli kanıt henüz bulunmadığı için kullanılıp kullanılmaması tartışmalıdır. 4- Antibiyotiğin uygulama zamanı kritik önem taşır. İnsizyon sırasında ve dokuların mikroorganizmalarla potansiyel kontaminasyon süresi boyunca antibiyotiğin dokuda bulunması istenir. 5- Profilaktik antibiyotiğin optimum uygulama zamanı, ameliyattan 30-60 dakika öncedir. Pratik olarak, anestezi indüksiyonu ile verilmesinin en iyi zamanlama olduğu kabul edilmektedir. 6- Antibiyotiklerin profilaktik olarak kullanım süreleri sınırlıdır. Genel olarak profilaktik antibiyotiğin tek doz olarak verilmesi yeterlidir. Ameliyat esnasında doz tekrarı gereken durumlar: Majör kanama (>1500 ml), sıvı replasmanı >15 ml/kg yapılması, ameliyat süresi kullanılan antibiyotiğin yarı ömrünün iki katından daha uzun ise (Sefazolin için 3-4 saatten uzun süren operasyonlarda) doz tekrarı gerekir. 7- Tüm florayı etkileyecek geniş spektrumlu anbiyotiklerin profilakside kullanılmasına gerek yoktur. Özel durumlar dışında profilakside tek doz 1. kuşak sefalosporin (sefazolin) yeterlidir. 8-Profilaksi için uygun olmayan geniş spektrumlu antibiyotiklerin kullanılması dirençli bakterilerin seçilip hastane ortamına yayılmasına neden olur. Kurallara uymadan rastgele antibiyotik tercihi (örneğin geniş spektrumlu 3. kuşak sefalosporinler, karbapenemler, kinolonlar) veya önerilenden daha uzun süre profilaksi uygulamak, cerrahi alan 1

enfeksiyonlarını azaltmaz; sadece daha dirençli bakterilerle enfeksiyon oluşmasına zemin hazırlar. 9- Penisilin allerjisi olan hastalarda profilakside genellikle önerilen ajan klindamisindir. 10-Cerrahi profilakside antibiyotikler intravenöz verilmelidir. Oral kullanım gerektiren durumlar: Elektif kolon cerrahisinde barsak temizliği için ve ürolojik cerrahide verilebilir. Lokal kullanım gerektiren durumlar ise göz ameliyatlarında topikal damla ve subkonjuktival enjeksiyon şeklindedir. Şant ameliyatlarında ventrikül içi uygulamalar yapılabilir. 11- Laparaskopik ve endoskopik uygulamalarda, ilgili lokalizasyon için önerilen profilaksi geçerlidir. 12-Profilaksinin, drenler çekilinceye kadar sürdürülmesi yanlıştır. Göğüs ya da mediastinal drenaj tüpü v.b. uzaklaştırılana kadar profilaksinin devamına dair kanıt yoktur. Göğüs tüpü yerleştirilmesinde profilaksi gereksizdir. 13-* MRSA sıklığı yüksek olan hastanelerde, yüksek riskli hastalarda, MRSA ile kolonize olan hastalarda vankomisin tercih edilebilir. Ancak gram negatifler kapsanmadığı için, kasık insizyonlarında sefazolin de eklenmelidir. 4-CAE GELİŞMESİNİ ETKİLEYEN FAKTÖRLER Profilaktik antibiyotik kullanımı klinik çalışmalarla postoperatif enfeksiyon riskini azalttığı gösterilen cerrahi girişimler için önerilir. Cerrahi profilaksi uygulanmasına bilimsel kanıt düzeyi yeterli çalışma sonuçları dikkate alınarak karar verilmelidir (Tablo 5). Profilakside hem yara sınıflandırması hem de hastaya ait risk faktörleri göz önünde bulundurulmalıdır (Tablo 1, 2).Yara sınıflandırmasına göre ( Tablo 1): Cerrahi profilaksi (CP) cerrahi alan enfeksiyonu (CAİ) riskinin %20 den az olduğu girişimlerde önerilir. Tablo 1. Cerrahi yara sınıflandırması Yara Sınıflaması Temiz Temiz/ kontamine Yara Tanımı Elektif yapılan travmatik olmayan ameliyatlardır. İnflamasyon bulunmaz. Solunum, sindirim ve genitoüriner sisteme ait bir girişim içermez. Ameliyat tekniğinde hata yoktur. Örnek: Tiroidektomi, mastektomi, biyopsi, splenektomi, adrenalektomi, sempatektomi, lümen açılmasını gerektirmeyen fıtık ameliyatları, kapalı femur fraktürü onarımı vb. bu gruba girerler Acil girişim ya da solunum, sindirim ve genitoüriner sisteme girişim yapılmıştır.önemli bir kontaminasyon yoktur.ameliyat tekniğinde minör hatalar olabilir. Antibiyotik profilaksisi gerekir. Operasyon süresi uzarsa ek doz da verilmelidir.örnek: apendektomi, safra yolları ameliyatları, kolesistektomi, vajinal histerektomi,komplikasyonsuz ülser için yapılan mide rezeksiyonları, elektif kolorektal ameliyat vb Enfeksiyon riski (%) <2 < 10 2

Kontamine Kirli / Enfekte Gastrointestinal kanaldan, ya da infekte genitoüriner kanaldan önemli kontaminasyon vardır. Akut, pürülan olmayan inflamasyon bulunur.cerrahi teknikte önemli hatalar vardır. 4 saatten eski olmayan penetran travma ya da kronik açık yara vardır. Perfore apandisit, akut kolesistit, koledok taşı ve mide kanseri ameliyatları, ince ve kalın barsak rezeksiyonları, açık kırıklar bu grubun tipik girişimleridir. Solunum, gastrointestinal ve genitoüriner perforasyon ya da 4 saatten eski travmatik yara vardır. Pürülan akıntı saptanır. Örnek: Kolon perforasyonu, intraabdominal apse drenajı, peritonit eksplorasyonu vb. ~ % 20 ~ % 40 Tablo 2.Cerrahi alan enfeksiyon risk faktörleri Hasta Ameliyat Risk faktörü Yenidoğan,yaşlılık Kötü beslenme durumu Obezite Sigara içme Ameliyat alanı dışındaki diğer bir alanda enfeksiyon varlığı Bakteri kolonizasyonu(burunda S.aureus) Bağışıklık baskılanması(kortikosterroid vb.) Uzun dönem ameliyat sonrası yatış Cerrahi el yıkama(fırçalama ile birlikte) Deri antisepsisi Ameliyat öncesi banyo Antimikrobiyal profilaksi Ameliyathane havalandırması Araç gerecin yetersiz sterilizasyonu Cerrahi alanda yabancı cisim unutulması Cerrahi drenler Hemostaz,kötü kapatma,doku travması dahil cerrahi teknik Ameliyat sonrası hipotermi Tablo 3. ASA risk skoru sınıflaması * ASA skoru Fiziksel durum 1 Normal sağlıklı hasta 2 Hafif sistemik bulgular 3 Aktiviteyi sınırlayan ciddi sistemik hastalık 4 Devamlı yaşamsal tehdit oluşturan hastalık 5 Operasyon yapılsa da yapılmasa da 24 saat içinde ölmesi beklenen hastalar *ASA skoru>2 ise cerrahi alan enfeksiyon riski artar 3

Tablo 4. Bilimsel Kanıt Düzeyleri Ia Ib IIa IIb Randomize kontrollü çalışmaların meta analizi En az bir randomize kontrollü çalışma En az bir iyi planlanmış randomize olmayan, kontrollü çalışma En az bir başka yapıda iyi planlanmış deneysel çalışma III IV İyi planlanmış, deneysel olmayan tanımlayıcı çalışma (karşılaştırmalı çalışmalar,korelasyon çalışmaları,olgu) Uzman komite raporları ve otörlerin klinik deneyimleri 5-CAE NI ÖNLEMEYE YÖNELİK ÖNERİLER 5.1.Operasyon Öncesi: Elektif cerrahi girişim planlanan hastada var olan tüm enfeksiyonlar tedavi edilmeli, ya da elektif cerrahi girişim enfeksiyon iyileşene kadar ertelenmelidir. Cerrahi girişim tekniği açısından bir engel oluşturmayan kıllar cerrahi öncesi kesilmemelidir. Eğer gerekli ise kıllar operasyondan hemen önce kesilmelidir ve tercihen tıraş makinesi kullanılmalıdır. Diyabetik hastalarda kan şekeri regüle edilmeli ve operasyon öncesi hiperglisemiden kaçınılmalıdır. Tütün kullanımı operasyondan en az 30 gün önce bırakılmalıdır. Operasyondan önceki gece hasta antiseptik bir ajan kullanarak banyo yapmalıdır. İnsizyon yapılacak alanda görünür bir kirlilik varsa önce bu alan yıkanıp temizlenmeli ardından antiseptikli cilt temizliği yapılmalıdır. Antiseptik madde operasyon alanına merkezden kenara doğru dairesel hareketler yaparak uygulanmalıdır. Antiseptik uygulanacak alan, operasyon sırasında ortaya çıkabilecek olası durumlarda insizyonu genişletmeye veya yeni insizyonlar açmaya veya diren yerleştirmeye uygun genişlikte olmalıdır. Operasyon öncesi hastanede yatma süresi preoperatif hazırlık testleri elverdiği ölçüde kısa olmalıdır. ASA skorunun >2 olması ve operasyon süresinin uzun olması postoperatif cerrahi alan enfeksiyonunu belirleyen iki önemli risk faktörüdür. 5.2.Enfekte ya da Kolonize olmuş cerrahi personele yaklaşım: Bulaşıcı enfeksiyon hastalığı bulgu/semptomu olan cerrahi personel, durumu hakkında yetkililere gecikmeden haber vermelidir. Cildinden drenajlı lezyonu olan cerrahi personel; kültürleri alınıp, enfeksiyon kayboluncaya kadar görevinden uzaklaştırılır. 5.3.Asepsi ve cerrahi teknik: İntravenöz ilaç verirken veya epidural, spinal ya da intravenöz kateter yerleştirirken asepsiye dikkat edilir. Steril gereçler ve solüsyonlar, kullanımdan hemen önce açılır. Cerrahi alanda dokuya nazik davranılıp, dikkatli kanama denetimi sağlanmalı ve ölü boşluklar oluşumu önlenmelidir. Drenaj için kapalı-emici dren kullanılmalı ve dren, insizyondan ayrı bir kesi ile yerleştirilip ve mümkün olan en kısa sürede çekilmelidir. 5.4.Postoperatif İnsizyon Bakımı: Postoperatif pansuman 24-48 saat sonra steril olarak yapılır. Cerrahi alana temastan önce ve pansumanı değiştirdikten sonra eller yıkanmalıdır. Pansuman değiştirilirken steril teknik kullanılmalıdır. CAE larının erken ve hızlı tespit etmek 4

amacıyla enfeksiyon semptomları açısından hasta ve refakatçi eğitimi, ilgili hekim tarafından verilmelidir. Tablo 5. Bilimsel Kanıt Düzeylerine Göre Cerrahi Antibiyotik Profilaksisi Önerileri Operasyon türü Antibiyotik Kanıt düzeyi Profilaksisi Önerisi Kardiyotorasik cerrahi Pacemaker uygulanması Önerilir Ia Açık kalp cerrahisi, Koroner arter bypass, protez kapak operasyonları Önerilir IIb Pulmoner rezeksiyon Önerilir Ib Kulak, burun, boğaz cerrahisi Baş boyun cerrahisi, Kontamine, temiz kontamine Önerilir Ia Baş boyun cerrahisi, Temiz Önerilmez IV Kulak cerrahisi, Temiz Önerilmez IV Burun sinüs cerrahisi Önerilmez Ib Tonsillektomi Önerilmez IV Genel Cerrahi Kolorektal cerrahi Mutlaka önerilir Ia Apendektomi Önerilir Ib Açık safra cerrahisi Önerilir Ia Meme cerrahisi Önerilir IV Endoskopik gastrostomi Önerilir Ib Gastroduodenal cerrahi Önerilir Ib Özofagus cerrahisi Önerilir IV İnce barsak cerrahisi Önerilir IV Laparoskopik ve açık herni operasyonları (greft konulan) Önerilir IV Laparoskopik ve açık herni operasyonları (greft konulmayan) Önerilmez Ib Laparoskopik kolesistektomi Önerilmez IIb Nöroşirürji Kraniotomi Önerilir Ia BOS şant operasyonu Önerilir Ia 0bstetrik/jinekoloji Sezaryen Önerilir Ia Abdominal histerektomi Önerilir Ia Vaginal histerektomi Önerilir Ib Abortus indüksiyonu Önerilir Ia Göz cerrahisi Katarakt cerrahisi Önerilir IV Ortopedi Total kalça replasmanı Mutlaka önerilir Ib Total diz eklemi replasmanı Mutlaka önerilir IIb Kapalı kırık fiksasyonu Önerilir Ia 5

Kalça kırığı tamiri Önerilir Ib Spinal cerrahi Önerilir Ib Protez takılan ortopedik operasyonlar Önerilir IV Protez içermeyen diğer elektif operasyonlar Önerilmez IV Üroloji Transrektal prostat biyopsisi Önerilir Ib Litotripsi Önerilir Ia Transuretral prostat rezeksiyonu Önerilir Ib Transuretral mesane tümörü rezeksiyonu Önerilmez IV Tablo 6. Cerrahi proflaktik antibiyotik kullanma doz ve süresi Antibiyotik Standart doz (IV) Yarılanma ömrü Ek doz gerektiğinde önerilen süre (saat) (saat) Aztreonam 1-2 g 1.5-2 3-5 Siprofloksasin 400 mg 3.5-5 4-10 Sefazolin 1-2 g 1.2-2.5 2-5 Sefuroksim 1-2 g 1-2 3-4 Sefoksitin 1-2 g 0.5-1.1 2-3 Klindamisin 600-900 mg 2-5.1 3-6 Gentamisin 1.5 mg/kg 2-3 3-6 Neomisin 1 g PO 19,18 ve 9 2-3 ---- saat önce Metronidazol 0.5-1 g 6-14 6-8 Vankomisin 1 g 4-6 6-12 Tablo 7. Ameliyatın tipine göre cerrahi profilaksi önerisi CERRAHİ TİPİ ÖNERİLEN PROFİLAKSİ AÇIKLAMALAR BAŞ-BOYUN CERRAHİSİ Oral, faringeal mukozaları kapsayan ameliyatlarda profilaksi önerilir. Kontamine olmayan baş ve boyun cerahisinde gerekmez. Tonsillektomi, adenoidektomi, rinoplasti için profilaksi önerilmez. Sefazolin 2.0 g I.V. (tek doz) +Metronidazol 500 mg IV veya Klindamisin 600-900 mg, I.V., tek doz+/- Gentamisin 1.5 mg/kg, I.V., tek doz Tek doz profilaksi yeterlidir Kulak cerrahisinde profilaksi önerilmemekle birlikte, gerekli görüldüğünde uygulanabilir. Sefazolin 1-2 gr iv veya Sefuroksim 1.5 gr iv veya Klindamisin 600 mg iv 6

OFTALMİK CERRAHİ Katarakt Ekstrasyonu Penetran Oküler Yaralanmalar BEYİN CERRAHİ Temiz ve implant içermeyen Kraniotomi Temiz,kontamine(sinüslerden geçiliyorsa,transsfenoidal, transorofarengial) BOS Şantı Gentamisin (% 0.3 sol.), veya tobramisin (% 0.3 sol.) işlem öncesinde 1-2 damla topikal olarak uygulanır ve neomisin-gramisidin-polimiksin B ± sefazolin veya tobramisin100 mg (20 mg) subkonjonktival Ampisilin /sulbaktam veya Siprofloksasin 200 mg+ Klindamisin 600 mg Sefazolin (1-2 g IV) tek doz veya Vankomisin (1 g IV) tek doz Klindamisin (900 mg IV) tek doz veya Amok/Klav 1.2 g, IV veya Sefuroksim 1.5 g + Metronidazol İ.V. Sefazolin (1-2 g IV) tek doz veya Vankomisin 1 g tek doz veya Vankomisin(10mg)+gentamisin (3 mg) fizyolojik su ile sulandırılarak intraventriküler veya TMP/SMZ 160/800 mg iv Spinal cerrahide genel olarak profilaksi önerilmez. Ancak füzyon, yabancı madde yerleştirilmesi ya da uzun süren girişimlerde yararı kanıtlanmamış olmakla birlikte profilaksi (sefazolin veya klindamisin ile) kullanılabilir. KARDİYOVASKÜLER CERRAHİ Aşağıdaki durumlarda kullanılır; Kardiyak cerrahi, Abdominal aorta rekonstrüksiyonu, Kasık insizyonu içeren bacak operasyonları, Prostetik yabancı cisim konulan vasküler girişimler, İskemi nedeniyle alt ekstremite amputasyonu,kalıcı pacemaker takılması TORASİK CERRAHİ Torasik cerrahi, Lobektomi, pnomektomi Sefazolin (1-2 g, İV), tek doz (veya 3x1 g 1-2 gün) veya Sefuroksim (1.5 g, IV)., tek doz (veya 2x1-1.5 gm, 1-2 gün) veya Vankomisin (1.0 g, İV), tek doz veya 12 saatte bir 1g 1-2 gün. Nazal S.aureus taşıyıcılığı olan hastalara operasyondan önceki geceden başlanarak nazal mupirosin 5 gün kullanılır. Sefazolin (1.0 g, İV), tek doz veya Sefuroksim (1,5 g iv) 12 saatte bir Kardiyak kateterizasyon için profilaksi önerilmez. Kardiotorasik cerrahide profilaksi 72 saate kadar uzatılabilir.drenlerinçekilmesine kadar sürdürülmemelidir. Bypass biterken 2. doz antibiyotik uygulanır. MRSA sıklığı ise Vankomisin önerilir. Kasık insizyonlarında, Sefuroksim eklenir. Toraks cerrahisinde standart profilaksi önerisi mevcut değildir. Ancak lobektomi, pnömonektomi, wedge rezeksiyonu, toraks travması, özefagus cerrahisi, mediastinoskopi, torasik outlet sendromu, göğüs tüpü takılması ve median sternotomi yapılan tüm diğer girişimlerde genel eğilim profilaksi uygulanması yönündedir. 7

MİDE VE BİLİYER SİSTEM CERRAHİSİ (Gastroduodenal, Perkütan endoskopik gastrostomi ve laporoskopik kolesistektomi dahil) Yalnız yüksek riskte yapılır ERCP Sefazolin (1-2 g IV) veya Sefoksitin veya Seftizoksim veya Sefuroksim (1.5 g, ıv). tek doz (Bazı otörler 12 saatte bir 2-3 ilave doz önermektedir). Obstrüksiyon yoksa profilaksi gereksiz. Obstrüksiyon varsa Siprofloksasin 500-750 mg PO operasyondan 2 saat önce veya Piperasilin/tazobactam (4.5 g, IV) işlemden 1 sa önce. Gastroduodenal Yüksek Risk: Aklorhidrili, gastrik motilitesi azalmış, morbid obes, kanserli veya mide kanaması geçiren hastalar Biliyer Yüksek Risk: Obesite, 70 yaş, diabet, nonfonksiyone safra kesesi (akut kolesistit epizodu, kolelitiazis), tıkanma sarılığı, kanal taşları olan hastalar Yeterli drenaj kolanjit ve sepsisi önleyebilir. Randomize çalışmalarda profilaktik antibiyotiğin ek katkı sağlamadığı gösterilmiştir. Antibiyotikler bakteriyemiyi azaltmakta birlikte sepsis ve kolanjiyoliti önleyememiştir. KOLOREKTAL CERRAHİ (APPENDEKTOMİ DAHİL) Elektif cerrahi Cerrahiden önceki gün sulu diyet ve mekanik barsak temizliği yapılır ve: ORAL: Neomisin sülfat 20 mg/kg PO + eritromisin baz 10 mg/kg PO (Cerrahiden 19-18-9 saat önce) veya Metronidazol+Eritromisin PO girişimden 30 dakika 4 saat önce (Cerrahiden 19-18-9 saat önce) PARENTERAL: Sefazolin 1-2 g İV + Metronidazol 500 mg IV (veya ornidazol 500mg IV) veya Sefoksitin 1-2g IV.. Acil cerrahi Sefazolin 1-2 g, IV + Metronidazol 0.5 g, İV tekdoz veya Sefoksitin 1-2 g, İV Rüptüre organ Sefoksitin 3x1, İV 5 gün veya Seftriakson 2x1 g IV + Metronidazol 3x0.5 g İV 5 gün Peritonit gelişmişse; Gram (-) aerop ve anaeropları içeren antibakteriyel tedavi başlanır.örn.: Seftriakson+Metronidazol 8

ÜROLOJİK GİRİŞİMLER İdrarı steril hastalarda antimikrobiyal profilaksi tavsiye edilmez. Preop. bakteriüri saptananlar ise önce tedavi edilmelidir. Transrektal prostat biyopsisi Transuretral veya transvezikal prostatektomi Preoperatif bakteriüri saptananlarda işlemden 2 saat önce Oral: Trimetoprim/ sulfometoksazol veya Siprofloksasin 500 mg PO, sonra kateter çıkarılana kadar veya 10 gün süre ile (oral Nitrofurantoin veya TMP/SMX) verilir. Parenteral: Sefazolin 1.0 g, İ.V. 3x1, 1-3 doz ya da siprofloksasin 400 mg IV verilir Siprofloksasin 500 mg veya Aminoglikozid +Metronidazol yada klindamisin veya 2./3. kuşak sefalosporin Biyopsiden 12 saat önce ve sonra birer doz verilir Siprofloksasin 400 mg iv veya 1. ve 2. kuşak sefalosporin (sefazolin 1 g ya da sefuroksim 1.5 g) veya trimetoprim sulfometoksazol veya Gentamisin 80 mg iv+ Ampisilin 1 gr iv veya amoksisilin /klavulanik asit Nefrektomi, nefrolitiyazis 1. ve 2. kuşak sefalosporin (sefazolin 1 g ya da sefuroksim 1.5 g), ya da klindamisin tek doz <24 saat <24 saat ORTOPEDİK CERRAHİ Kalça artroplastisi, spinal füzyon Sefazolin (1-2 g, İV), tek doz (veya 3x1 g 1-2 gün) veya Vankomisin (1.0 g, İV), tek doz Hemovak çıkarılınca profilaksi sonlandırılır. Total eklem replasmanı (kalça hariç) Kapalı kırıkta açık redüksiyon+ internal fiksasyon MEME CERRAHİSİ Ameliyathaneye alınca sefazolin 2 g IV, 2 gün veya vankomisin 1.0 g, İ.V., sonra 2x1.0 g/gün İ.V. (veya 4X500 mg), 2 gün Seftriakson 2 g, İ.V. veya İ.M. Parenteral 1. ve 2. Kuşak Sefalosporinler Sefazolin (1-2 g, İV), tek doz 9

TRAVMATİK YARA (ISIRIK YARALARI HARİÇ) Sefazolin 1.0 g, İ.V., 3X1/gün, 5 gün veya Seftriakson 2.0 g, İ.V., 24 saatte bir 5 gün. TRANSPLANTASYON CERRAHİSİ Kalp transplantasyonu Akciğer ve kalp-akciğer transplantasyonu Karaciğer transplantasyonu Pankreas ve böbrek transplantasyonu OBSTETRİK/JİNEKOLOJİ Vajinal/abdominal radikal histerektomilerde Erken membran rüptürü veya komplike sezaryende Abortus, 1. trimestrde PID öyküsü varsa Sistosel/rektosel onarımı, adnexal cerrahi, konizasyon, manuel plasenta çıkartılması, komplike olmayan dilatasyon ve küretaj işlemlerinde profilaksi önerilmiyor. Sefazolin 1g IV insizyondan 30 dakika önce, 8 saatte bir ek doz 48-72 saat süre Sefazolin 1g IV insizyondan 30 dakika önce, 8 saatte bir ek doz 48-72 saat süre Sefotaksim 1 g + Ampisilin 1 g anestezi indüksiyonu ile birlikte IV, 6 saatte bir aynı uygulama, 48 saat süre Sefazolin 1 g IV, anestezi ile birlikte verilir, üç saatten uzun operasyonlarda ek doz Sefazolin 1-2 g, İV, tek doz, Sefoksitin 1-2 g, İV, tek doz, Sefuroksim 1.5 g, İV, tek doz, Sefotetan 1.5 g, İV, tek doz Sefazolin 1 g, İV, umblikal kord klampe edilir edilmez. 6-12 saat sonra tekrar. 1.trimestirde ise Sefazolin 1 g, İV veya Doksisiklin 300 mg PO; 2. trimestirde ise Sefazolin 1 g, İV Staphylococcus aureus, koagulaz negatif stafilokok Staphylococcus aureus, koagulaz negatif stafilokok Gram negatifler, Enterokok,stafilokok, nadiren P.aeruginosa Gram negatif basiller (E. coli, Klebsiella vb), stafilokoklar Enterik gram negatif basil Ameliyattan 30 dakika önce uygulanır.uzayan operasyonlarda dozlar her 3 saatte bir tekrarlanır Göbek bağı klemplendikten sonra 10