LEED PUANLAMA REHBERİ SUNVIA Gün Işığı Tüpü Aydınlatma Sistemleri OCAK 2012 Makine Mühendisi M.Murat Gökkaya
GİRİŞ LEED Yeşil Bina Derecelendirme Sistemi, gönüllülük esasına dayanan ve farklı amaçlarla kullanılan yapıların yeşil bina olabilmesi için puanlamasını sağlayan bir derecelendirme sistemidir. Bu sistemi 6 ana kredi kategorisi oluşturur. Kategoriler : 1. Sürdürülebilir Çevre 2. Su Verimliliği 3. Enerji ve Atmosfer 4. Malzemeler ve Kaynaklar 5. İç Çevresel Kalite 6. Dizaynda İnnovasyon ve Bölgesel Öncelik Bazı kategoriler altında zorunlu Ön gereklilik ve Kredi başlıkları bulunur. Bunun anlamı puan alabilmek için öncelikle kategori altında bulunan zorunlu ön gereklilik yerine getirilmelidir. Ön gereklilik yerine getirildikten sonra puan alabilmek için diğer başlıkların gereklilikleri yerine getirilebilir. Örnek vermek gerekirse Enerji ve Atmosfer başlığı altında bulunan Minimum Enerji Performansı başlığı bir ön gerekliliktir. Optimum Enerji Performansı başlığı ise Kredi başlığıdır. Minimum Enerji Performansı kriterleri yerine getirilmeden Optimum Enerji Performansı başlığından puan alınamaz. Sunvia Gün Işığı Tüpü Aydınlatma Sistemi yukarıda belirtilen kategorilerin 4 tanesinden puan sağlayabilmektedir. Bu kategoriler : Enerji ve Atmosfer, Malzemeler ve Kaynaklar, İç Çevresel Kalite, Dizaynda İnnovasyon ve Bölgesel Öncelik Sürdürülebilir Yeşil Binalar, bu kategoriler altında bulunan gereklilikler ve kredi kriterlerini yerine getirdiğinde puan alabilmektedir. Sürdürülebilirlik ve Enerji Verimliliği performansına yönelik değerlendirme yapan LEED, kazanılan puanların toplamında 4 farklı Sertifikasyon sağlamaktadır. LEED Sertifikası LEED SILVER Sertifikası LEED GOLD Sertifikası LEED PLATINUM Sertifikası
SS WE EA MR EQ ID ÖN GEREKLİLİK SS WE EA MR EQ ID KREDİ 1 1. ENERJİ ve ATMOSFER 1-19 Puan Bu kategori ile toplam 1-19 puan arasında puan kazanılabilmektedir.. Bununla birlikte Sunvia Gün Işığı Aydınlatma sisteminin kullanılmasıyla kazanılacak puan projeye göre farklılık gösterecektir. Bu durum aşağıdaki örnekte daha iyi anlaşılacaktır. Minimum Enerji Performansı; Tasarlanan binadaki enerji harcamalarının azaltılması ve minimum enerji verimliliği seviyesinin oluşturulması. Ön gerekliliktir. Yani Enerji ve Atmosfer kategorisinden puan alabilmek için öncelikle bu ön gereklilik yerine getirilmelidir. Optimum Enerji Performansı; ASHRAE 90.1-2007 standardına göre bir kıyaslama binası oluşturulur. Uygulama yapılacak bina bu binayla kıyaslanır. Kıyaslama sonucunda minimum verimlilik yeni binalarda %10, renovasyon projelerinde % 5 daha fazla olmalıdır. Verimlilik yüzdesi bu değerlerde 1 puan bu değerlerin üzerine çıktıkça 19 a kadar puanlandırılır. %10 (Yeni Binalar) ve %5(Renovasyonlar) olması gereken Ön Gereklilik %12 (Yeni Binalar) ve %8 (Renovasyonlar) 1 puan dan başlar %46 ve%44 olursa 19 puan alınır. Örnek; Bir yapı toplam 900 kw enerji sarfiyatı yapıyor olsun. Bu sarfiyatın yaklaşık 1/3 ine aydınlatmalar neden olmaktadır. Yani yaklaşık 300 kw lık aydınlatmalardan kaynaklı bir enerji sarfiyatı olmaktadır. Gün ışığı aydınlatmalar kullanılarak 200 kw lık tasarruf sağladığı düşünülürse toplamda 200/900 = %22 enerji tasarrufu sağlanmış olacaktır. Bu durumda gün ışığı aydınlatmaların kullanılması ile alınacak puan 6-8 puan olacaktır. SS WE EA MR EQ ID
KREDİ 4 1-2 Puan 2. MALZEMELER VE KAYNAKLAR Bu başlık altında Sunvia kullanılması halinde kazanılabilen 1-2 puan bulunmaktadır. Yerel Malzemelerin Kullanımı; Ulaşımdan kaynaklı negatif çevresel etkileri ve karbon salımını minimize etmek. Koşullar; Kullanılan malzemelerin ve bunlara ait hammaddelerin en az %10'u en fazla 805km uzaklıkta çıkartılmış, işlenmiş, toplanmış ve üretilmiş ise 1 kredi kazanılır. Bu oran %20 ise 2 puan kazanılır. 3. İÇ ORTAM HAVA KALİTESİ Bu başlık altında kazanılabilecek toplam 3 puan bulunmaktadır. Sistem Kontrol Edilebilirliği-Aydınlatma; Bina kullanıcılarının aydınlatmayı kendi tercihleri doğrultusunda kontrol etmesini sağlamak. Kullanıcıların en az %90 ı aydınlatmayı tercihlerine göre yapabilmelidir. Ortaklaşa kullanılan çok kullanıcılı ortamlarda, grubun tercihlerine göre ayarlanabilen aydınlatma sistemleri olmalıdır.bu uygulama ile 2 puan kazanılabilinmektedir. Gün Işığı; Bina kullanıcılarının, gün ışığından yararlanmasını sağlamak ve bu sayede kullanıcıların memnuniyetini arttırmak. Yeni binalarda %75 gün ışığı aydınlatmasının sağlanması 1 puan kazandırır. SS WE EA MR EQ ID KREDİ 4 1-2 Puan
SS WE EA MR EQ ID KREDİ 1 1-5 Puan 4. DİZAYNDA İNNOVASYON Önceki kategorilerde enerji verimliliğini artırmak üzere yapılan projelendirme ve uygulamaların sonrasında dizaynda gerçekleştirilen yeniliğe bağlı olarak performans değerleri hesaplanır. Bu durumda yapı örnek bir performans gösteriyor durumdadır. Dolayısıyla sistemin performans kriterlerinin artmış olması sisteme maksimum 3 puan kazandırır. Bununla birlikte Sunvia' nın uygulamasıyla birlikte uygulandığı yapıda öğretici materyallerin uygulanabilmesi (gün ışığı aydınlatmanın faydalarını gösteren broşürler, posterler gibi) bu kategori ile 1 puan kazanılmasını sağlayacaktır