BAZI ALACAKLARIN YENİDEN YAPILANDIRILMASINA DAİR 6552 SAYILI KANUN Gelir İdaresi Başkanlığı Tahsilat ve İhtilaflı İşler Daire Başkanlığı 1 Eylül 2014
KAPSAMA GİREN ALACAKLI KURUMLAR - Maliye Bakanlığı, - Belediyeler - Büyükşehir Belediyeleri Su ve Kanalizasyon İdareleri 2
KAPSAMA GİREN ALACAKLARIN TÜRLERİ VE DÖNEMLERİ 3
MALİYE BAKANLIĞI 213 SAYILI VERGİ USUL KANUNU KAPSAMINA GİREN VERGİLER VE VERGİ CEZALARI; 30.04.2014 tarihinden önceki dönemler Beyana dayanan vergilerde 30.04.2014 tarihine kadar verilmesi gereken beyannameler 2014 yılına ilişkin 30.04.2014 tarihinden önce tahakkuk eden motorlu taşıtlar vergisi gibi vergi alacakları 30.04.2014 tarihinden önce yapılan tespitlere ilişkin vergi aslına bağlı olmayan usulsüzlük ve özel usulsüzlük cezaları 4
30.04.2014 tarihinden önce verilen; Askerlik para cezaları, Seçim para cezaları, Nüfus para cezaları, Trafik para cezaları, Karayolları kaçak geçiş ücreti cezaları, Karayolu Taşıma Kanununa göre verilen para cezaları, RTÜK tarafından verilen para cezaları, 5
6183 sayılı Kanun hükümlerine göre vergi dairelerince takip edilen ve vadesi Kanunun yayımlandığı 11/9/2014 tarihi itibarıyla vadesi geldiği halde ödenmemiş ya da ödeme süresi devam eden asli ve fer i amme alacakları, -Ecrimisil, -Öğrenim kredisi, katkı kredisi, -KKDF, -Haksız yere yararlanılan destek ödemeleri, -4749 sayılı Kamu Finansmanı ve Borç Yönetiminin Düzenlenmesi Hakkında Kanun kapsamındaki Hazine alacakları, Vb. 6
KANUN KAPSAMINA; Adli ve idari para cezaları (Kapsama girenler hariç) Devlet hissesi ve Devlet hakkı Şeker fiyat farkı Akaryakıt fiyat istikrar payı ve akaryakıt fiyat farkı Madenlerden alınan özel idare payı ile madencilik fonu Kılavuzluk ve römorkörcülük hizmet payları GİRMEMEKTEDİR. 7
BELEDİYELER Vadesi 30.04.2014 tarihinden önce olan emlak vergisi ile çevre temizlik vergisi ve bunlara bağlı vergi cezaları, gecikme faizleri, gecikme zamları ve emlak vergisi üzerinden hesaplanan taşınmaz kültür varlıklarının korunmasına katkı payı ile buna bağlı gecikme zammı, Vadesi 30.04.2014 tarihinden önce olan su kullanımından kaynaklanan alacakları ile fer ileri, Kanun kapsamında yapılandırılarak ödenebilecektir. Büyükşehir Belediyeleri Su ve Kanalizasyon İdarelerinin vadesi 30.04.2014 tarihinden önce olan su ve atık su bedeli alacakları ile fer ileri 8
YARARLANMA ŞARTLARI 6552 sayılı Kanun hükümlerine göre, bir alacağın yapılandırılarak ödenebilmesi için bu alacağın; Maddede belirtilen tür ve dönemden kaynaklı bir alacak olması 9 kesinleşmiş alacak olması Kanunun yayımlandığı 11/9/2014 tarihi itibarıyla vadesi geldiği halde ödenmemiş ya da ödeme süresi henüz geçmemiş olması şarttır.
KESİNLEŞME KAVRAMI Bir alacağın kesinleşmesi Alacağın varlığının hukuk düzeninde ihtilaflı olmaması veya ihtilaflı hale gelme olasılığının kalmamasıdır. Alacakların kesinleşmesi, düzenlendikleri veya ilişkili oldukları kanunlardaki hükümler nedeniyle farklı şekilde gerçekleşebilmektedir. Not: İhtirazi kayıtla verilen beyannamelere göre tahakkuk eden vergiler kesinleşmiş alacak kabul edilecektir. 10
ALACAKLARIN YAPILANDIRILMASI Vergi, vergi aslına bağlı cezalar ve diğer amme alacaklarının asıllarının tamamı ile gecikme faizi, gecikme zammı ve gecikme cezası yerine Yİ-ÜFE oranları esas alınarak belirlenecek tutarın ödenmesi halinde, bu alacaklara uygulanan gecikme zammı, gecikme faizi gibi fer i alacakların tamamı, Alacak aslına bağlı olmayan usulsüzlük ve özel usulsüzlük cezalarının %50 sinin, ödenmesi halinde bu cezaların kalan %50 si, TERKİN edilecektir. Kapsam dahilindeki idari para cezalarının tamamı ile fer ileri yerine Yİ-ÜFE oranları esas alınarak belirlenecek tutarın ödenmesi halinde bu cezalara uygulanan gecikme cezası, gecikme zammı, faiz gibi fer i alacakların tamamı, 11
SİLİNEN KÜÇÜK ALACAKLAR 31.12.2013 tarihinden önce verilen ve genel bütçeye gelir kaydedilmesi gereken 120 liranın altında kalan idari para cezaları (Sigara kullanımından kaynaklananlar hariç) ile 12 lira ve altında kalan kaçak geçiş ücretleri terkin edilecektir. Maliye Bakanlığına bağlı tahsil dairelerince takip edilen vadesi 31.12.2007 tarihinden önce olan 50 lirayı aşmayan asli alacaklar ile bu alacağa bağlı fer i alacaklar, aslı ödenmiş 100 lirayı aşmayan fer i alacaklar terkin edilecektir. 12
BAŞVURU Kanun hükümlerinden yararlanmak isteyen borçluların Kanunun yayımlandığı tarihi izleyen ikinci ayın sonu olan 1/12/2014 tarihine kadar ilgili idareye (vergi dairesi-belediye) başvuruda bulunmaları gerekmektedir. Borçlu olunan her vergi dairesi itibarıyla ayrı ayrı başvuruda bulunulacaktır. Başvuru sırasında dava açılmayacağı, açılmış davalardan vazgeçileceği belirtilecektir. Taşıtlar için yapılacak başvurularda her bir taşıt itibarıyla toplam borç için başvuru şartı getirilmektedir. Kanun hükümlerinden yararlanılmasına ilişkin olarak başvuruların 13 elektronik ortamda yapılması sağlanacaktır. 13
KATSAYI UYGULAMASI Peşin ödemelerde ödenecek tutarda bir artırım yapılmayacaktır. Başvuru sırasında altı, dokuz, on iki veya on sekiz eşit taksitte ödeme seçeneklerinden biri seçilecek, seçilen ödeme süresine bağlı olarak belli bir katsayıda artırılarak tahsil edilecektir. 6 taksitte 12 ayda yapılacak ödemelerde 1,05 9 taksitte 18 ayda yapılacak ödemelerde 1,07 12 taksitte 24 ayda yapılacak ödemelerde 1,10 18 taksitte 36 ayda yapılacak ödemelerde 1,15 katsayısı esas alınacaktır. Belediyeler yapılandırılan borçlarını 36 taksitte, spor kulüpleri 42 taksitte ödeyebilecektir. Bu alacaklar için 1,20, 1,25, 1,30 ve 1,35 14 katsayıları belirlenmiştir. 14
ÖDEME ŞEKİLLERİ (I) Kanunun yayımını izleyen 3 üncü aydan başlamak üzere peşin veya taksitle ödeme yapılacaktır. Taksitli ödemeler için Kanunda öngörülen taksit seçeneklerinden birinin seçilmesi zorunludur. Başvuru sırasında taksit sayısını belirtmeyenlere azami taksit süresi verilecektir. İlk taksit ödeme süresi içinde (31/12/2014) yapılan peşin ödemelere katsayı uygulanmayacaktır. 15 15
ÖDEME ŞEKİLLERİ (II) Taksitlerin kredi kartıyla ödenmesine imkan sağlanmaktadır. Kanun kapsamında vergi dairelerine ödenmesi gereken taksitler mahsuben ödenebilecektir. Mahsup taleplerinin yerine getirilebilmesi için başvuru ve/veya taksit süresi içinde ilgili mevzuatın öngördüğü bilgi ve belgelerin tam ve eksiksiz olarak ibraz edilmesi şarttır. Mahsuben ödeme suretiyle tahsil edilemeyen tutar için borçluya bildirimde bulunularak eksik ödenen bu tutarın bir ay içerisinde ödenmesi istenecek bu sürede ödeme yapıldığı takdirde Kanun ihlal edilmiş sayılmayacaktır. 16 16
SÜRESİNDE ÖDENMEYEN TAKSİTLER Bir takvim yılında en fazla 2 taksitin süresinde ödenmemesine izin verilmektedir. Ödenmemiş taksitler takibe alınmayacaktır. Süresinde ödenmeyen taksit, son taksiti izleyen ayın sonuna kadar gecikme zammı oranında geç ödeme zammı ile birlikte ödenebilecektir. Cari döneme ait alacak tutarları veya taksit tutarlarının % 10 unu aşmamak şartıyla 5 liraya (bu tutar dahil) kadar yapılmış eksik ödemeler ihlal sayılmayacaktır. 17 17
CARİ DÖNEM VERGİLERİNİN SÜRESİNDE ÖDENME ŞARTI Taksit ödeme süresince verilen beyannameler üzerine tahakkuk eden Yıllık gelir/kurumlar vergisini Gelir/kurumlar (stopaj) vergisini Katma değer vergisini Çok zor durum olmaksızın her bir vergi türü itibarıyla bir takvim yılında ikiden fazla vadesinde ödenmemesi halinde Kanundan yararlanma hakkı kaybedilecektir. Cari ödemeler için getirilen bu şart, ödemelerde çok zor duruma düşen mükellefler için aranılmayacaktır. Bu mükellefler 6183 sayılı Kanunun 48 inci maddesine göre tecil talep edecekler ve beyan ettikleri mali durumları dikkate alınarak çok zor durumda olup olmadıkları değerlendirilecektir. Cari dönem ödeme şartını her bir vergi türü itibarıyla bir takvim yılında iki defa yerine getiremeyen mükellefler için Kanun hükümleri ihlal edilmiş sayılmayacaktır. İl özel idareleri, belediyeler ve bağlı kuruluşlarının Kanun kapsamındaki borçları için cari dönem ödeme şartı aranılmayacaktır Özel tüketim vergisini 18
DİĞER HÜKÜMLER (I) Yapılandırmanın ihlali halinde borçlular ödedikleri tutarlar kadar Kanun hükümlerinden yararlanacaktır. 6183 sayılı Kanun ve diğer kanunlara göre tecil edilmiş alacaklar da bu Maddeden yararlanabilecek ve Kanunun yayımlandığı tarihe kadar tecil şartlarına uygun olarak ödenen taksit tutarları için tecil hükümleri geçerli sayılacaktır. Geri kalan tutarlar ise maddeye göre yapılandırılacak. 6111 sayılı Kanun kapsamında yapılandırılan ve taksit ödemeleri devam eden alacaklar, bu Kanunun kapsamı dışında tutulmuştur. Belediyeler için yayımlanmış uzlaşma yasaları kapsamında uzlaşma sağlanan alacaklar için bu Kanun hükümlerinden yararlanılamayacaktır. 19
DİĞER HÜKÜMLER (II) Kanun kapsamında ödenecek alacaklara, Kanunun yayımı tarihinden sonra faiz vb. adlarla herhangi bir fer i amme alacağı hesaplanmayacaktır. Kanun kapsamında ödenen alacaklar için tatbik edilmiş olan hacizler yapılan ödemeler nispetinde kaldırılacaktır. Kanun kapsamına giren alacaklara karşılık bu Kanunun yayımlandığı tarihten önce tahsil edilmiş olan tutarlar iade edilmeyecektir. Kanun kapsamında borçlarını yapılandıran MTV mükelleflerine bu Kanun hükümlerinin ihlal edilmemesi şartıyla taksitlendirme süresi 20 sonuna kadar fenni muayene izni verilmektedir.
DİĞER HÜKÜMLER (III) Madde hükmünden yararlanmanın bir diğer şartı, kesinleşmiş alacaklar için açılmış davalardan (ödeme emri, haciz, v.b.) vazgeçilmesidir. Dava açmamaya ve davalardan vazgeçmeye ilişkin dilekçeler başvuru sırasında ilgili vergi dairesine/ belediyeye verilecektir. Kanunun yayımlandığı tarihten sonra tebliğ edilen kararlar ile ilgili işlem yapılmayacak, karşılıklı olarak yargılama giderleri ve vekalet ücretleri talep edilmeyecektir. 21
ARAÇLARIN MUAYENE ÜCRETLERİNE İLİŞKİN 79. MADDE HÜKMÜ 6552 sayılı Kanunun 79 uncu maddesi ile, Kanunun yayımlandığı 11/9/2014 tarihi itibarıyla Karayolları Trafik Kanunu uyarınca araç muayenesi yaptırmaları gerektiği halde muayenelerini süresinde yaptırmamış olanların 31/12/2014 tarihine kadar araç muayenelerini yaptırmaları şartıyla, muayene süresi geçirilen her ay ve kesri için tahsili gereken %5 fazla yerine; Kanunun yayımlandığı tarihe kadar Yİ-ÜFE aylık değişim oranları, Kanunun yayımlandığı tarihten araç muayenelerinin yapıldığı tarihe kadar her ay ve kesri için aylık %1 oranı esas alınarak hesaplanacak tutarın tahsili öngörülmektedir. 22
6552 SAYILI KANUNUN GEÇİCİ 2. MADDE HÜKMÜ 6552 sayılı Kanunun geçici 2 nci maddesinde yapılan düzenleme kapsamında, 6360 sayılı Kanuna istinaden tüzel kişiliği sona eren il özel idareleri, belediyeler, köyler ve mahalli idareler birlikleri ile büyükşehir belediyesine dönüşen il belediyeleri ve büyükşehir ilçe belediyesine dönüşen ilçe belediyelerinin; il özel idareleri, büyükşehir ve büyükşehir ilçe belediyeleri ile su ve kanalizasyon idarelerine veya birleşme/katılma yoluyla belediyelere devredilen borçlarından; 5779 sayılı Kanun kapsamında genel bütçe vergi gelirleri tahsilat toplamı üzerinden pay ayrılması suretiyle tahsil edilenlerinin, 6552 sayılı Kanun Kanunun 73 üncü maddesi kapsamında yapılandırılmamasına özen gösterilecektir. Ancak, 6360 sayılı Kanun kapsamında kendisine borç devredilen ve 5779 sayılı Kanun kapsamında genel bütçe vergi gelirleri tahsilat toplamı üzerinden pay ayrılmayan kamu idareleri, devraldıkları ve 6552 sayılı Kanunun 73 üncü maddesi kapsamında olan borçları için bu maddeden yararlanabileceklerdir. 23
KISA KISA. **Veraset ve İntikal Vergisi için beyanname son günü 30.04.2014 ve öncesi olanlar kapsama dahildir. ** 2013 Gelir Vergisi 1. taksit kapsam içi iken 2. taksit kapsama dahil değildir. ** MTV 1. taksit kapsam içi iken 2. taksit kapsama dahil değildir. ** Tapu Harcı için 30.04.2014 öncesi devirlerden 11 Eylül 2014 den önce kesinleşenler. ** Vergi aslına bağlı olmayan cezaların 30.04.2014 tarihinden önceki tespiti ve2411 Eylül 2014 tarihinden önce kesinleşmesi şarttır.
KISA KISA. **Gec. Zammı ve Gec. Faizi Yİ-ÜFE ** 26.06.2013 vadeli bir borç için G. Zammı : % 20,3 iken Yİ-ÜFE : % 11,80 hesaplanacak. ** Yİ-ÜFE = Gec. Zammı olduğundan Aciz ve İflas Halinde de Yİ_ÜFE hesaplanmayacaktır. ** Vergi Ziyaı Cezası için indirim bulunmazken, cezaya isabet eden Gec. Zammı 25 yerine Yİ-ÜFE hesaplanacaktır.
ÖRNEKLER. Vadesi 27.01.2011 olan 3.500 TL lik G.Stp borcu için G.Stp : 3.500 TL G.Stp : 3.500 TL G.Zammı : % 60,09 Yİ-ÜFE : % 27,85 G.Z. Tutar : 2.131 TL Yİ-ÜFE Tutar : 974,75 TL Toplam : 5.631 TL Toplam : 4.474,75 TL Vazgeçilen Tutar 1.156,25 TL ** Geçici Vergiler özel hesap dönemi tayin edilenler dışında kanun kapsamına girmemektedir. 26
ÖNEMLİ BİLGİLER. ** Kredi kartı ile yapılan ödemeler blokeli olarak tüm taksitleri kapsayacak şekilde ödenirse araçların devir ve tesciline izin verilir. ** Spor kulüplerine tanınan 42 taksitlik imkan 2. sorumluluğu bulunan yöneticiler için de geçerlidir. ** Taksitlendirilen tutarlar için başkaca şart aranmaksızın Borcu Yoktur yazısı verilecektir. ** İflas masasında takip edilen mükelleflerin kurumsal başvuruları ancak İflas Dairesi yetkililerince mümkündür. 27 Ancak ikincil sorumluluğu bulunan ortak ve yöneticilerin başvuru hakkı saklıdır.
KASA MEVCUDU- ORT. ALACAKLAR *** Bilanço esasına göre defter tutan mükellefler ile yalnızca Kurumlar Vergisi mükellfleri kapsama dahildir *** 31.12.2013 tarihli bilanço baz alınarak gerekli düzeltmeler yapılabilecektir. *** Düzeltilen tutarlara % 3 oranında vergi hesaplanacaktır.. *** Fiilen kasada bulunmayan tutarlar baz alınacaktır. *** Ortaklardan Alacaklar hesabı ile Ortaklara borçlar hesabı arasındaki müspet fark dikkate alınacaktır. *** 2831.12.2014 başvuru ve aynı tarih itibariyle defaten ödeme.. 28
ÖRNEKLER. Ort. Alacaklar Hesabı : 450.000 TL Ort. Borçlar Hesabı : 290.000 TL 160.000 TL X % 3 = 4.800 TL Fark : 160.000 TL ** Ödenen tutarlar gider yazılamaz. Kurumlar Vergisinden mahsup edilemez. ** Ortaklara dağıtılsın ya da dağıtılmasın G. Stp tarhiyatı yapılamaz 29
TEŞEKKÜR EDERİZ 30