İPEKYOLU KALKINMA AJANSI İSPANYA ÇALIŞMA ZİYARETİ RAPORU

İPEKYOLU KALKINMA AJANSI İSPANYA ÇALIŞMA ZİYARETİ RAPORU Barselona Madrid 09-12 EYLÜL 2014 1

İÇİNDEKİLER GENEL BİLGİLER 3 Ziyaret Programı Akışı 3 Ziyaretin Amacı ve Hedefleri 4 Ziyaret Edilen Kurum ve Kuruluşlar 4 Katılımcılar 5 Barselona Activa (Barselona Belediyesi Kalkınma Ajansı) 6 Barcelona ACCIÓ 9 T.C. Barselona Başkonsolosluğu 12 Madrid Emprende (Madrid Ekonomik Kalkınma Ajansı) 13 T.C. Madrid Büyükelçiliği 16 SONUÇ ve DEĞERLENDİRME 17 2

GENEL BİLGİLER İpekyolu Kalkınma Ajansı (İKA) 2014 yılı Çalışma Programı kapsamında, bölgesel kalkınmanın başarılı örneklerinin teknik bağlamda incelenmesi amacıyla İspanya'ya bir çalışma ziyareti gerçekleştirilmesi planlanmıştır. Buna göre, İpekyolu Kalkınma Ajansı Yönetim Kurulu üyelerinden 7 üye ile Ajans icra teşkilatından genel sekreter ve 4 uzmanın katılımı ile birlikte İspanya'nın Barselona ve Madrid şehirlerine bir çalışma ziyaretinde bulunulmuştur. Ziyaret Programı Akışı ZAMAN ŞEHİR FAALİYET ZİYARET NOKTALARI 09 EYLÜL 2014, SALI Gidiş Gaziantep 09:30 Gaziantep Havaalanında Buluşma 09:30 10:00 Bagaj Teslim İşlemleri Gaziantep İstanbul 10:50 12:25 Gaziantep İstanbul Uçuşu (TK 2225) İstanbul Barselona 13:55 16:40 İstanbul Barselona Uçuşu (TK 1855) Barselona 17:30 18:30 Barselona'ya gidiş ve otele yerleşme Barselona'da konaklama 10 EYLÜL 2014, ÇARŞAMBA I.GÜN 10:00 11:00 Barcelona Activa ile görüşme Barselona 12:00 13:30 Öğle Yemeği 16:00 17:00 ACCIÓ Rekabetçilik Ajansı ziyareti 17:30 19:00 Barselona Başkonsolosluğu ile görüşme Barselona da konaklama 11 EYLÜL 2014, PERŞEMBE II.GÜN 10:00 Otelden Çıkış (check out) Barselona 10:00 18:00 Rehberli Barselona Şehir Turu Barselona Madrid 21:15 00:00 Madrid'e ulaşım (Hızlı Tren) Madrid 00:00 00:30 Otele Yerleşme Madrid de konaklama 12 EYLÜL 2014, CUMA III.GÜN 10:00 12:00 Madrid Emprende ile görüşme Madrid 12:00 13:30 Öğle Yemeği 14:00 16:00 T.C. Madrid Büyükelçiliği ile görüşme 16:00 19:00 Rehberli Madrid Şehir Turu Madrid de konaklama 3

Ziyaretin Amacı ve Hedefleri Bölgesel kalkınmada başarılı örneklerden kabul edilen Activa, Acció ve Emprende İKA tarafından yerinde ziyaret edilerek bölgenin başarısının altında yatan nedenlerin ilgili kurum ve kuruluşlarca yerinde görüşülmesi planlanmıştır. Bu bağlamda, yatırım ve iş geliştirme alanında potansiyellerini iyi kullanmış ve bölgesel kalkınma alanında olumlu etki oluşturabilmiş kurumların deneyimlerinden faydalanılması, Yönetim Kurulu üyeleri ve uzmanların kalkınma konusundaki perspektiflerine katkı sağlanması ve bölgesel kalkınma hususunda Ajansın kurumsal kapasitesinin artırılması amaçlanmıştır. Bu çalışma ziyaretleri çerçevesinde ilgili kurum ve kuruluşlarla işbirlikleri geliştirilerek, bölgemizde yer alan özel sektör temsilcileri ve diğer paydaşların çalışmalarına katkı sağlanması planlanmıştır. Ziyaret Edilen Kurum ve Kuruluşlar 1. Barselona Activa 2. Acció Rekabetçilik Ajansı 3. T.C. Barselona Başkonsolosluğu 4. Madrid Emprende 5. T.C. Madrid Büyükelçiliği 4

Katılımcılar 1. Sn. Hasan KARA, Kilis Belediye Başkanı, İKA Yönetim Kurulu Üyesi 2. Sn. Eyüp BARTIK, Gaziantep Ticaret Odası Başkanı, İKA Yönetim Kurulu Üyesi 3. Sn. Mehmet Salih ŞAHAN, Adıyaman İl Genel Meclisi Başkanı, İKA Yönetim Kurulu Üyesi 4. Sn. Mehmet Metin KARAKUŞ, Kilis İl Genel Meclisi Başkanı, İKA Yönetim Kurulu Üyesi 5. Sn. Mustafa USLU, Adıyaman Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı, İKA Yönetim Kurulu Üyesi 6. Sn. Mehmet Erdal ÖNDEŞ, Kilis Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı, İKA Yönetim Kurulu Üyesi 7. Sn. Mustafa BOLAT, Kilis İl Özel İdaresi Genel Sekreteri, İKA Yönetim Kurulu Üyesi 8. Sn. Dr. Bülent ÖZKAN, İKA Genel Sekreteri 9. Sn. Mehmet UÇKUN, İKA Planlama Programlama ve Koordinasyon Birimi Uzmanı 10. Sn. Abdulmenap ERTAŞ, İKA Program Yönetim Birimi Başkanı 11. Sn. Özgür GÜRGAH, İKA İzleme ve Değerlendirme Birimi Uzmanı 12. Sn. Sevda ZORLU, İKA Kilis Yatırım Destek Ofisi Uzmanı 13. Sn. Bülent ÖZMEN, Tercüman Rehber 5

Barselona Activa (Barselona Belediyesi Kalkınma Ajansı) Görüşme Tarihi : 10 Eylül 2014 Çarşamba Görüşme Saati : 10:00-11:00 Görüşme Adresi : Carrer Llacuna 162, 08018 Barselona Görüşülen Kişiler : Ariana Fernandez Gasull http://www.barcelonactiva.cat İspanya nın kuzeydoğusunda yer alan ve başkenti Barselona olan Katalonya, İspanya GSYH sinin %20 sini ve ihracatının %25 ini gerçekleştirmektedir. Barselona Activa, girişimci ruha sahip bu bölgede, Barcelona Belediyesi nin 28 yıl önce kurulan bölgesel kalkınma ajansıdır. En başta şirket kurulmasını kolaylaştırmak için kurulan Ajans, bugün ise yerel ve uluslararası girişimciler için modern, teknolojik ve profesyonel iş sahası yaratılması alanında 100.000 katılımcıya cevap veren, yıl içinde 1.000 den çok projeye koçluk yapan ve teknoloji parkı Cybernarium ile binlerce Barselonalı ya kişisel gelişim, mesleki ve teknik eğitim ile iş imkânı sağlayan ve Barselona nın dönüşümünü girişimcilik, büyüme, inovasyon, beşeri sermaye, iş imkânları ve nitelikli istihdam aracılığıyla beslemeyi amaçlayan bir kurumdur. Barcelona Activa'nın temel faaliyet alanları şunlardır: - Girişimcilik - İstihdam - İşletmeler için bilgi ve iletişim teknolojileri - Stratejik sektörlerin belirlenmesi - Turizm - Kurumsal işbirliği - Uluslararası ekonomik ilişkiler Barselona Activa 6

Ziyaret sırasında Katalonya da faal olan 175.000 şirketin %53 ünün teknoloji içerikli yaratıcı sanayide iş yaptığı, şirketlerin %95 inin 10 dan az çalışana sahip olduğu belirtilmiştir. Yılda 15,9 milyon turistin ziyaret ettiği Barselona dünyada m² ye en fazla insan düşen şehirlerden biridir. Sanayi devrimi sonrası bir sanayi bölgesi haline gelen Katalonya, bir dönüşüm daha geçirerek bilgi ve teknoloji ağırlıklı bir bölge olmuştur. Sanayi üretim döneminin anısı olarak, fabrikaların büyük bacaları yıkılmamış, korunmuştur. Katalan Otonom Bölgesi Hakkında Veriler Makro Rakamlar, 2012 İnovasyon, 2011 Uluslararasılaşma, 2012 Katalonya nın ihracatı 58,3 Milyar Alanı 32.106 kilometre kare, nüfusu Ar-Ge ye 3,1 Milyar Euro Euro. (önceki yıla 7,4 milyondur. harcanmaktadır göre %5 artış mevcuttur) 207,8 Milyar Euro Gayri Safi Hasıla ya sahiptir. Ar-Ge harcamalarının gelire oranı %1,55 tir. Katalonya nın ithalatı 68,7 Milyar Euro. (önceki yıla göre %4 düşüş mevcut) Yatırım Çekme, 2012 İspanya daki doğrudan yabancı yatırımın %16,7 si Katalonya da gerçekleşmiştir. Katalonya da 5100 yabancı sermayeli şirket kurulmuştur. Ekonomideki katma değerlerin sektörel dağılımı: Tarım: %1 Sanayi ve Enerji: %21 İnşaat: %8,5 Hizmetler: %70 25474 araştırmacı bilgi ve araştırma alanında çalışmaktadır. 13801 ihracatçı firma mevcuttur. Yabancı şirketlerin %40,2 si Katalonya da kurulmuştur. (2011 5434 inovatif şirket mevcuttur. İspanyol ihracatçı firmaların 1/3 ü Katalonya dadır Dünya bilimsel üretiminin %1 i gerçekleştirilmektedir. Activa nın kuruluş dönemi işsizliğin yüksek olduğu bir dönemdir ve Ajans işsizlikle mücadele etmek amacıyla girişimcilerin kendi işlerini, şirketlerini kurmalarını desteklemiştir. Daha sonrasında Activa eylem planları ile mevcut şirketlerin rekabet güçlerini artırmaları, stratejik sektörlerin belirlenmesi ve teknoloji bazlı yeni şirketlerin kurulumunu desteklemeyi amaç edinmiştir. Activa da 3 aşamalı karma eylem modeli uygulanmaktadır. 1)Online hizmetler 2)Eğitim aktiviteleri 3)Teknik destek, danışmanlık Ayda ortalama 1.000 kişinin faydalandığı, 2 saatlik Activa tanıtım toplantıları sonrasında (bazı toplantılar İngilizce, bazı toplantılar İspanyolca yapılmaktadır) girişimcilerin fikirlerini geliştirmesi ve faaliyete geçirmeleri için ortam oluşturulmaktadır. Şirketler 3 yıl kaldıkları Activa ofislerinden 4. yıl çıkmaktadır ve 7

sonrasında bu şirketlerin %85 i hayatta kalmaktadır. Activa nın Barselona da 9 ofisi bulunmaktadır. Bunlar; Barcelona Activa Sede Central, Centro para la Iniciativa Emprendedora Glòries, Incubadora de empresas Glòries, Centro para el desarrollo profesional Porta 22, Cibernàrium - Media Tic, Parque Tecnológico Barcelona Nord, Almogàvers Business Factory, Convent de Sant Agustí, Ca N'andalet. Örneğin Centro para la Iniciativa Emprendedora Glòries ofisi kendini şirket kurulum inisiyatif merkezi olarak tanımlamaktadır. Burası 50 girişimciye hizmet veren bir kuluçka merkezidir. Girişimciler belli ücret karşılığında kuluçka merkezinde fiziki alan kullanmakta ve dilerlerse hukuk ve muhasebe hizmeti de almaktadır. Convent de Sant Agustí ofisinin ise kişiye özel, projeye özel çalışmalar yapılan özel bir kuluçka merkezi olduğu ifade edilmektedir. Böylelikle ofisler arasında iş bölümü ve uzmanlaşma sağlanmaktadır. Uzmanların Activa hakkında bilgi verdikleri tanıtım toplantılarında katılımcılara şifreler verilmekte; böylece katılımcılar Activa ile iş geliştirme sürecinde online erişime geçebilmekte ve iş planlarını online yapabilmektedir. Activa ya taze fikirler de gelmektedir, geliştirilmiş fikirler de. İşsiz kalması sonucu iş geliştirenlerin Activa ya daha çok başlangıç seviyesinde taze fikirler getirdiği gözlemlenmektedir. Bir iş fikrinin Activa ile geliştirilmiş olması, bankalardan finansman sağlarken iyi bir referans olarak görülmekte ve avantaj sağlamaktadır. Activa da şirketlerin finansman ihtiyacını analiz eden bir ekip mevcuttur. Activa iş fikirlerinin fizibilite aşamasında destek vermektedir, bununla beraber iş fikrinin hayata geçirilmesi tamamen girişimcinin kararıdır, Activa karar verici değildir. Activa nın programlarına katılımcılar daha çok 16-30 yaş arası gençler ve 45 yaş üstü işsizlerdir. Barselona Activa Activa, eğitimli çalışan talebi olan firmalara iletişim ağını kullanarak çalışan bulabilmektedir. Ayrıca Activa, bebek olarak tanımlanan aile şirketlerinin dönüşümünü sağlayarak oğul olarak tanımlanan seviyeye ulaştırmayı amaçlamaktadır. Activa nın danışmanlık etkinlikleri çerçevesinde firma yöneticileri fikir ve tecrübelerini 8

başka firma yöneticileri ile paylaşabilmektedir. Ticaret okulları ve işletme fakülteleri işbirliği ile yönetim kurullarındaki kadınların temsilinin artırılması için çalışılmaktadır. Business Landing etkinlikleri kapsamında yurtdışından gelen firmaların İspanya piyasası hakkında bilgi ve yönlendirme talepleri karşılanmaktaktadır. Barselona Activa, Katalonya bölgesi için bioteknoloji, yenilenebilir enerji ve tasarım sanayiyi öncelikli sektör olarak tespit etmiştir. Yapılan yeni düzenlemeyle, 30 gün süren şirket kurulumunun internet üzerinden artık 24 saat içinde yapıldığı ifade edilmektedir. Ayrıca Activa, finansman toplantıları düzenleyerek melek yatırımcılarla girişimcileri buluşturmaktadır. 2013 yılında Activa dan faydalanan girişimciler; melek yatırımcılardan 12,2 milyon Euro, bankalardan 5,3 milyon Euro (BBVA, Banc Sabadell, Caixabank, Microbank gibi), kamudan 2,5 milyon Euro finansman temin etmişlerdir. Melek yatırımcılar ile girişimcileri buluşturan fuarlar düzenlenmektedir. Activa nın %70 i üniversite mezunu olmak üzere 300 çalışanı bulunmaktadır. Activa nın 25 milyon euro luk 2013 bütçesinin %90 ı belediyeden, %10 u AB fonları gibi dış kaynaklardan ve kuluçka merkezi kira gelirlerinden oluşmaktadır. Activa bugüne kadar 14.775 kişiye hizmet vermiş, 2.653 proje ile ilgilenmiştir. Bunlardan 1.700 ü şirkete dönüşmüştür ve bu şirketlerin herbirinin ortalama cirosu 304 bin Euro dur. Barcelona ACCIÓ (Katalan İşletmelerin Rekabetçiliğini Destekleme Ajansı) Görüşme Tarihi : 10 Eylül 2014 Çarşamba Görüşme Saati : 16:00-17:00 Görüşme Adresi : Passeig de Gràcia, 129 08008 Barcelona Görüşülen Kişiler : Sonia Gonzalez I Relats http://accio.gencat.cat/cat/ ACCIÓ, Katalonya otonom idaresinin sanayi müsteşarlığına bağlıdır ve Katalonya firmalarının rekabet gücünü ve girişimciliğini destekleyip dışa açılmalarını, inovasyonlarla küresel olarak daha rekabetçi olmalarını sağlamak amacıyla faaliyet gösteren ajanstır. Acció, kendini kalkınma ve dışa açılma ajansı olarak tanıtmaktadır. Acció, teknoloji transfer metodu ile inovasyonu ve ihracatı dış pazarlarda yaymayı desteklemektedir. Katalonya yıllık 3,1 milyar Euro araştırma geliştirme harcaması yapan, İspanya ya gelen doğrudan yabancı yatırımın %40 ını çeken, firmalarının %20 si inovasyon odaklı olan ve ülke içinde ülke olarak tanımlanan otonom bir bölgedir. Acció nun ana misyonu da Katalonya yı küresel pazarda önde gelen bir ekonomi haline dönüştürebilmektir. Bu bağlamda pek çok farklı alanda, özellikle uluslararasılaşma aşamasındaki firmalara, eğitim, seminer ve danışmanlık hizmeti vermektedir. 9

Ajansın merkezi Barselona dadır; ancak Ajans 34 adet İş Geliştirme Merkezi ile dünyanın 34 ülkesinde yabancı yatırımcıları Katalonya Bölgesi ne çekmek ve Katalan firmaların ihracat pazarlarını genişletmek için bir network oluşturmuştur. Bu merkezler küresel iş yapmak isteyen firmalara danışmanlık hizmeti, destek ve iş fırsatları sunmak için çalışmaktadırlar. Bu ofisler kendilerini Katalan otonom bölgesinin ticaret ataşeliği olarak da tanımlamaktadır. İstanbul da da bir ofisleri bulunmaktadır. ACCIÓ aşağıdaki hizmetleri sunmaktadır; - Katalan firmalar için dış pazarlarıbulmak ve ticari bağlantılar kurmak - Ar-Ge ve teknolojik inovasyon projelerini desteklemek. - Uluslararasılaşma projelerini desteklemek. - Teşvik ve finans mekanizmaları ve araçları konusunda danışmanlık yapmak. - Yatırımcı çekmek. - Teknoloji transfer modelini güçlendirmek. - Kümelenme çalışmaları yapmak ve bu tür girişimleri geliştirmek. - Kurumsal girişimcilik. - Uluslararası işbirliğini geliştirmek. - Uluslararası tedarik hizmetleri sağlamak. - Otonom idarenin uluslararası alanda kültür, dil, çevre konularında temsilciliğini yapmak. Acció Rekabetçiliği Destekleme Ajansı, Barselona Acció bünyesinde 150 si diplomat sıfatıyla dış ofislerde olmak üzere 400 kişi çalışmaktadır. İhracat yapmak isteyen firmalar Acció nun iş geliştirme birimi ile iletişime geçmektedir. Bu birim, dış ofislerin de maharetiyle firmalar için müşteri 10

araştırması yapmaktadır. Katalan firmaların talepleri doğrultusunda yeni dış ofisler açılabilmektedir. Acció bünyesinde yatırım sonrası izleme birimi bulunmaktadır. Acció herhangi bir teşvik veya destek vermemektedir. Firmalar, 4-5 ay süren bir pazar-müşteri araştırmasını Acció dan 4.500-6.000 Euro karşılığında temin etmektedir. Müşterilerin Acció dan memnuniyet oranı 7,7/10 dir. ISO sertifikasını alan ilk kurum Acció dur (1996). Şu ana dek 17 bin projede yer alan Acció, hizmetleri sonucundaki 1 birim yatırımın 25 birim geri dönüş sağladığını belirtmektedir. İstanbul Acció Ofisi Acció, pek çok ticaret odası ile temas halindedir. Küme araştırmaları yaparak uygun yatırım ortamları araştırmaktadır. Katalan firmaları için geçerli olan hizmet ücreti, İspanya daki diğer bölgelerin firmaları için daha yüksek olmaktadır. Acció, hizmetlerini müşterinin talebine göre şekillendirmektedir. Veri tabanı temin etmek, 3 tarafın bir araya geldiği toplantılar düzenlemek (Katalan firma, yabancı yatırımcı veya müşteri, Acció) gibi hizmetler sağlamaktadır. Accıó International 11

T.C. Barselona Başkonsolosluğu Görüşme Tarihi : 10 Eylül 2014 Çarşamba Görüşme Saati : 17:30-19:00 Görüşme Adresi : Passeig de Gracia, nº7,1ª,08007, Görüşülen Kişiler : SN. EMİR SALİM YÜKSEL (BAŞKONSOLOS) http://barselona.bk.mfa.gov.tr/ Başkonsolos Emir Salim Yüksel ve Ticaret Ataşesi Bekir Aslaner in ziyaret edildiği toplantıda İspanya-Türkiye ilişkileri, AB üyelik süreci, İspanya ekonomik kalkınması ve son dönem ekonomik krizi hakkında bilgi ve görüş alışverişinde bulunulmuştur. T.C. Barselona Başkonsolosluğu 12

Madrid Emprende (Madrid Ekonomik Kalkınma Ajansı) Görüşme Tarihi : 12 Eylül 2014 Cuma Görüşme Saati : 10:00-12:00 Görüşme Adresi : Príncipe de Vergara, 140-1th Floor. 28002 Madrid Görüşülecek Kişiler : Jesús Orejas Valdés http://www.madridemprende.es/ 1 Ocak 2005 tarihinde Madrid Belediyesi ne bağlı Şehir Konseyi ve İstihdam Bölümü olarak kurulan Madrid Emprende Ekonomik Kalkınma Ajansı küçük ve orta ölçekli şirketler arasında rekabetçilik, girişimcilik, teşvik ve şehrin ticari altyapısının iyileştirilmesi gibi konularda çalışmalar yürütmektedir. Emprende dezavantajlı bölgelerde projeler üstlenerek bilgi ve yeniliğe önem vererek ekonomik ve ticari faaliyetlerle kentin ekonomik kalkınma modelinin değişimini teşvik ederek şehri daha rekabetçi yapıp kentin önemli sosyo-ekonomik oyuncularının işbirliği içerisinde çalışmasını sağlamaktır. Madrid Emprende 3 hedef üzerine odaklanmaktadır: - Şehirde şirket kurmayı desteklemek, - İspanya dışından yetenekleri Madrid e çekmek, - Madrid i uluslararası ölçekte iş merkezine dönüştürmek. Madrid Emprende 13

Emprende henüz yeni kurulduğunda ışıklandırma, trafo gibi belediye hizmetleri veren bir kurumken 2005 te dönüşüm yaşamış ve 6 kuluçka merkezi ile 1 girişim fabrikasından oluşan bir iş ağı haline gelmiştir. Madrid hizmet sektörü ağırlıklı bir ekonomiye sahiptir ve şehirde çalışanların %86 sı bu alanda istihdam edilmektedir. Bundan dolayı Emprende, hizmet sektörü odaklı düşünmektedir. Örneğin yabancı bir firmanın karar alıcı idare merkezinin Madrid de kurulması için çaba gösterirken firmanın üretimi nerede yaptığı ile ilgilenmemektedir. Bir çimento fabrikasına yer tahsis etmek veya destek olmaktan ziyade Emprende, çimento fabrikasının hizmetsel tarafını Madrid e çekmeyi amaçlamaktadır. Bu kapsamda Ibero American Development Bank adlı kuruluş, idari merkezini Paris ten Madrid e taşımıştır. Madrid Emprende Emprende, hizmetlerine fizibilitesini yapmış girişimcilere bilgi vermekle başlamaktadır. Yılda ortalama 150 bin girişimci bu şekilde bilgi ağına katılmak için başvuruda bulunmaktadır. Daha sonrasında girişimciler, kuluçka merkezine yönlendirilmektedir. Kendisine 15-35 m² çalışma alanı tahsis edilen girişimci, 6 ay-1 yıl süresince ücretsiz danışmanlık hizmeti almaktadır. Sonraki 3 yıl ana kuluçka dönemi olarak adlandırılmaktadır. Bu aşamada ücretli alan tahsis edilmekle birlikle (13 Euro/m²) ücretler Madrid genel seviyesinin altındadır. Emprende nin 6 kuluçka merkezinde 180 proje faaliyet halindedir. Bu kuluçka merkezleri fidanlık olarak tanımlanmaktadır ve projelerin güçlenip kuluçka merkezinden çıkması amaçlanmaktadır. Bu projelerin ortak özelliği Latin Amerika, Güney Amerika ve açık denizlere açılmak isteyen firmalar olmasıdır. Kuluçka merkezleri Madrid Belediyesi ne ait olmakla beraber, özel firmalar tarafından işletilmektedir. İşletmeci firma, kamu ihalesi ile belirlenmektedir. Her bir işletme yıllık 2 milyon Euro gidere sahiptir. Kuruluşu için 24 milyon Euro harcanan Emprende, 2012 yılından itibaren kâr etmeye başlamıştır. Kuluçka merkezleri moda, tekstil, bilişim teknolojileri gibi bilgi işleyen 14

alanlarda ihtisaslaşmıştır. Girişim fabrikası ise küçük ve ileri teknolojili imalat yapan firmalara kapalı alan imkânı sunmaktadır (3 Euro/m²). Her gün ortalama 100 proje ile karşılaşan risk sermaye şirketleri Emprende mahareti ile ön kuluçka dönemindeki firmalar ile tanıştırılarak, girişim sermayesinin doğru girişimciyi bulması ve girişimcilerin de ihtiyaç duydukları finansmana erişimi sağlanmaktadır. Girişimcilere, iş fikirlerini çok kısa sürede en etkili şekilde girişim sermaye şirketlerine sunma eğitimi verilmektedir (asansör konuşması). Ayrıca girişimcilerin yaptıkları 15 dakikalık sunumlarla melek yatırımcıları ikna toplantıları düzenlenmektedir. İyi projeler hem devletten hem özel sektörden kolayca finansman sağlayabilmektedir. Emprende nin amacı, projeleri finanse edilebilir hale getirmek yani olgunlaştırmaktır. Madrid Uluslararası Laboratuvar (Madrid International Lab.) ile Emprende uluslararası yeteneklerin bularak ve Madrid de iş yapmaya ikna ederek Madrid i cazibe merkezi haline getirmeyi amaçlamaktadır. Emprende; uluslararası kongre, toplantı ve Madrid Start-up etkinlikleri organize etmektedir. Şili den kopya edilen bir model uygulanmaktadır. Şili de zeki öğrenciler eğitimlerini ve girişimlerini Amerika da gerçekleştirmekteyken, hükümetin sağladığı bir dizi destekten oluşan Start-up Şili programı ile ülke, yüksek potansiyelli girişimcilerin 65 ülkeden 10 bin proje başvurusunu alır hale gelmiştir. Yeni aşamadaki girişimlerin ilgisini çekmek için 2010 yılında 40.000 dolar geri ödemesiz ana sermaye desteği ve 1 yıllık vize ile başlayan destekler çeşitlenerek devam etmektedir. Madrid Start-up, Şili örneğine bakılarak tasarlanmıştır. Emprende de girişimcileri tohum sermaye sağlamaları amacıyla melek yatırımcılar ile buluşturmakta, AB üyesi olmayan girişimcilerin İspanya da kalması için İş Girişim Kanunu çerçevesinde yardımcı olunmaktadır. Kuluçka merkezlerindeki 180 projeden 18 i AB üyesi olmayan ülkelerden gelen firmalardan oluşmaktadır. AB dışından Start-up projelerinin Madrid de gerçekleşmesi bölgenin uluslararasılaşmasını sağlayacağı için önemsenmektedir. Ayrıca dünyanın en prestijli işletme okullarından ve ticaret akademisinden 10 tanesinin Madrid de olduğu ifade edilmiştir. Öğrencilerin %80 i yabancı olduğu için Madrid in yeni iş fikirleri geliştirecek nitelikli bir insan kaynağına sahip olduğu düşünülmektedir. Madrid de lisans bitiren bir öğrencinin yüksek lisans için genellikle yurtdışına çıkmaması, Madrid in insan kaynağını cezbetmesine bir örnek olarak bahsedilmektedir. 15

Görüşme Tarihi Türkiye Cumhuriyeti Madrid Büyükelçiliği : 12 Eylül 2014 Cuma Görüşme Saati : 14:00-16:00 Görüşme Adresi Görüşülecek Kişiler http://madrid.be.mfa.gov.tr/ : Calle de Rafael Calvo, 18 2ºA-B 28010 MADRID : SN. VOLKAN IŞIKÇI (Geçici Maslahatgüzar) Maslahatgüzar Volkan Işıkçı ve Ticaret Müşaviri Zeki Ertem in ziyaret edildiği toplantıda İspanya da yaşayan Türkler, AB üyelik süreci, İspanya-Türkiye diplomasisinin seyri hakkında bilgi ve görüş alışverişinde bulunulmuştur. T.C. Madrid Büyükelçiliği 16

SONUÇ ve DEĞERLENDİRME 1975 yılında General Franco nun ölümüyle cumhuriyet yönetimine geri dönen İspanya hızlı bir kalkınma süreci geçirmiştir. İspanya nın, (satınalma gücü paritesi hesaplamasına göre) 2013 yılı için kişi başı GSYH sı 32.411 dolar dır. Avrupa Birliği üyesi olan İspanya, 1,36 Trilyon Dolar GSYH ile 13. büyük ekonomidir. Ülke, sanayi toplumundan bilgi toplumuna geçiş sürecinde sanayi üretimini maliyet avantajına sahip başka ülkelere kaydırmıştır. Fakat, sanayi sonrası toplum için yeteri kadar hazırlıklı olmayan İspanya için işsizlik kronik bir sorun olarak (%26,4 2013 yılı) anılmaktadır. Finans piyasasında küresel kriz kaynaklı kırılganlıklar, inşaat sektöründe artık konuk stoku ve çok düşük nüfus artış hızı (% 0,81 2013 yılı) İspanya nın olumsuz göstergeleridir. Dengeli dış ticaret, rüzgar enerjisi üretiminde dünya 4.lüğü ise olumlu göstergelerdir. İspanya; yenilenebilir enerji, biyoteknoloji, bilgi teknolojileri ve telekomünikasyon gibi değer zinciri yüksek olan yeni sektörlerde büyüme politikası yürütmektedir. İspanya Activa, Acció, Emprende gibi bölgesel kalkınma ajanslarının iyi uygulamalarına sahiptir. Bu ajanslar, nitelikli işgücü ile katma değerli hizmetler üretmeye odaklanmaktadır. Yabancı sermaye çekmeyi, yurtdışı temsilcilikler açmayı, girişimcilik kültürünü yaymayı, girişimleri nitelikli hale getirmeyi, girişimler için kuluçka merkezleri oluşturmayı ve beyin göçü almayı amaçlayan bu ajansların etkin bir çalışma disiplinine sahip olduğu görülmektedir. İş fikirlerini olgunlaştırmayı, fizibilite sürecinde mekânsal, hukuki ve teknik destek sağlamayı önceliklendiren bu ajanslar girişimcilere kredi vermemektedir. Girişimciler krediyi çoğunlukla bankalardan ve risk sermaye şirketlerinden temin edebilmektedir. Girişim sermayesinin etkinliği ve bankaların yeni iş fikirlerine kredi verme eğilimi sonucu, ajanslar kendi enerjilerini iş fikirlerini olgunlaştırmaya harcamaktadır. Ayrıca ajansların, sadece bölgeleri için değil bölgelerini uluslararası pazarlara bağlamak için de çaba sarf ettikleri görülmektedir. Yani Start-up etkinlikleri ile uluslararası alandan iş fikirlerini ve yabancı yatırımcıları ülkeye kazandırmak ajansların temel hedeflerinden biridir. Ajansların bütçelerinin ağırlıklı olarak yerel yönetim bütçesinden karşılanıyor olması ve ajansların gelir elde etmeyi amaçlayan birer şirket gibi hareket etmesi, bölgesel etkinliklerini artırmaktadır. Bu gözlemler çerçevesinde hukuki, muhasebe ve teknik danışmanlıkların fiziki mekânla birlikte sunulduğu kuluçka merkezlerine TRC1 Bölgesi nde de ihtiyaç olduğu düşünülmektedir. Ayrıca girişimleri en etkin şekilde finanse etmek için girişim sermayesinin ve Start-Up etkinliklerinin TRC1 Bölgesi nde büyük fayda sağlaması olasıdır. Bahsi geçen ajansların destek verdiği firmaların teknoloji ağırlıklı ve inovatif unsurlar içermesi, kaynakların daha fazla çıktı sağlaması adına TRC1 Bölgesi için de benimsenmesi gereken bir mali destek stratejisi olduğu düşünülmektedir. 17