MATEMATİK ÖĞRETMENİ ADAYLARININ BİLİMSEL ARAŞTIRMALARA YÖNELİK TUTUMLARININ İNCELENMESİ



Benzer belgeler
Ç.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt 19, Sayı 2, 2010, Sayfa Doç. Dr. Songül TÜMKAYA İlknur ÇAVUŞOĞLU

FEN BİLGİSİ ÖĞRETMEN ADAYLARININ FİZİK LABORATUVARINA YÖNELİK TUTUMLARININ İNCELENMESİ

Okullarda bulunan kütüphanelerin fiziki koşulları nelerdir? Sorusuna tarama yöntemi kullanarak yanıt aranabilir. Araştırmacı, okul kütüphanelerindeki

Holland ın Kariyer Teorisine Göre Müzik Öğretmeni Adaylarının Kişiliği

Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi ISSN: Güz C.5 S.18( ) TEACHİNG TECHNİQUE

ÖĞRETMEN ADAYLARININ FEN ÖĞRETİMİNE YÖNELİK TUTUMLARININ VE ÖZYETERLİK İNANÇ DÜZEYLERİNİN İNCELENMESİ

İLKÖĞRETİM MATEMATİK ÖĞRETMENLİĞİ PROGRAMININ ÖĞRENCİLERİN MATEMATİĞE KARŞI ÖZYETERLİK ALGISINA ETKİSİ

Nicel araştırmalar altında yer alan deneysel olmayan araştırmaların bir alt sınıfında yer alır. Nedensel karşılaştırma, ortaya çıkmış ya da daha

HASAN KALYONCU ÜNİVERSİTESİ EĞİTİM FAKÜLTESİ İLKÖĞRETİM BÖLÜMÜ SINIF ÖĞRETMENLİĞİ ANABİLİM DALI DERSİN TANIMI VE UYGULAMASI

EĞİTİM ÖĞRETİM YILI I. DÖNEM ORTAK SINAVI TEST VE MADDE İSTATİSTİKLERİ

ÖZGEÇMİŞ VE ESERLER LİSTESİ. Derece Alan Üniversite Yıl Lisans Sınıf Öğretmenliği Zonguldak Karaelmas Üniversitesi 2001

İLKÖĞRETİM MÜZİK DERSLERİNDE KULLANILAN REPERTUVARIN GELENEKSEL MÜZİK BOYUTU

İlköğretim Öğretmen Adaylarının Meraklılık Düzeylerinin İncelenmesi

Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi Öğretmen Adaylarının Bilgi Okuryazarlık Öz-Yeterlik Algılarının Araştırılması

SOSYAL BĠLGĠLER ÖĞRETMEN ADAYLARININ DÜġÜNME STĠLLERĠNĠN ÇEġĠTLĠ DEĞĠġKENLERE GÖRE ĠNCELENMESĠ

FEN BİLGİSİ ÖĞRETMEN ADAYLARININ NEWTON UN HAREKET KANUNLARI İLE İLGİLİ KAVRAMSAL ANLAMALARININ KARŞILAŞTIRILMASI

BAŞVURULARDA HATA YAPILMAMASI İÇİN İLANIMIZI SON SAYFAYA KADAR LÜTFEN DİKKATLİCE İNCELEYİNİZ

ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN YABANCI DİL DERSLERİNE İLİŞKİN TUTUMLARI. The Attitudes of University Students Concerning Foreign Language Courses

ARAŞTIRMA ve BİLİMSEL ARAŞTIRMA TÜRLERİ

SINIF ÖĞRETMENLİĞİ ÖĞRENCİLERİNİN FEN BİLGİSİ LABORATUVARI UYGULAMALARI VE LABORATUVAR ŞARTLARINA İLİŞKİN GÖRÜŞLERİ

Key Words: Social Sciences Teaching Undergraduate Programme, Social Sciences Teacher Candidate, Teaching of Knowledge of Citizenship, Concept Giriş Bi

Nicel veri toplama araçlarından anket, test ve ölçek kavramlarının birbiri yerine kullanıldığı görülmektedir. Bu 3ü farklı araçlardır.

MATEMATİK DERSİNİN İLKÖĞRETİM PROGRAMLARI VE LİSELERE GİRİŞ SINAVLARI AÇISINDAN DEĞERLENDİRİLMESİ

MÜZİK ÖĞRETMENİ VE SINIF ÖĞRETMENİ ADAYLARININ EĞİTİM MÜZİĞİ DAĞARINA İLİŞKİN YETERLİLİKLERİ

SELÇUK ÜNİVERSİTESİ FEN FAKÜLTESİ MATEMATİK BÖLÜMÜ ÖĞRETİM DEĞERLENDİRME ANKETİ

İlköğretim Matematik Programında Yer Alan Etkinliklerin Kazanımlara Uygunluğunun Belirlenmesi 1 Sefa DÜNDAR 2 Yasin SOYLU 3

Öğretmen Adaylarının Bilişim Teknolojileri Dersi Öğretim Programına İlişkin Görüşlerinin Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi

Geoteknik Mühendisliğinde Bilgisayar Uygulamaları (CE 554) Ders Detayları

Ders Adı Kodu Yarıyılı T+U Saati Ulusal Kredisi AKTS. Özel Öğretim Yöntemleri1 YDA

KİŞİSEL GELİŞİM VE EĞİTİM İMAM HATİP, MÜEZZİN KAYYIM VE KUR AN KURSU ÖĞRETİCİLİĞİ YETERLİK SINAVINA HAZIRLIK MODÜLER PROGRAMI (YETERLİĞE DAYALI)

SINIF ÖĞRETMENLİĞİ BÖLÜMÜ ÖĞRENCİLERİNİN RESİM- İŞ EĞİTİMİ DERSİ SONRASI RESME İLİŞKİN TUTUMLARININ İNCELENMESİ

Prof. Dr. Abdüsselam ULUÇAM Armağanı

COĞRAFYA ÖĞRETMENİ ADAYLARININ ÖĞRETİM TEKNOLOJİLERİ VE MATERYAL TASARIMI/GELİŞTİRME DERSİNDE ELDE ETTİKLERİ KAZANIMLAR

Ders Adı Kodu Yarıyılı T+U Saati Ulusal Kredisi AKTS. Özel Öğretim Yöntemleri 2 YDA

Kaynaştırma Eğitimine Giriş 3. İş Birliği: Ortaklık ve Prosedürler 25. Düzeyde Engeli Olan Öğrencilere Öğretim 51

Matematiksel Beceriler (Ortaöğretim Matematik Dersi Öğretim Programı)

ANKARA İLİ BASIM SEKTÖRÜ ELEMAN İHTİYACI

Otomotiv Üretimi (MFGE 426) Ders Detayları

LİSE 1. SINIF ÖĞRENCİLERİNİN ÇOKLU ZEKA ALANLARININ TESPİTİ VE FİZİK EĞİTİMİ ÜZERİNE ETKİLERİ

ÜNİVERSİTE ÖĞRENCİLERİNİN GELECEK KAYGISI*

İleri Trafik Mühendisliği (CE 535) Ders Detayları

Çocuklarımızın etraflarındaki dünyayı keşfedebilmeleri için eğitim ortamımızı, canlı, renkli ve bütün ihtiyaçlarını karşılayacak şekilde tasarladık.

ELEKTRİK-ELEKTRONİK TEKNOLOJİSİ PLC VE OPERATÖR PANELİ PROGRAMLAMA GELİŞTİRME VE UYUM EĞİTİMİ MODÜLER PROGRAMI (YETERLİĞE DAYALI)

ÖĞRETMENLİK VE ÖĞRETİM GÖNÜLLÜ İŞLEVSEL YETİŞKİN OKUMA YAZMA ÖĞRETİCİLİĞİ MODÜLER PROGRAMI (YETERLİĞE DAYALI)

OKUL ÖNCESİ ÖĞRETMENİ ADAYLARININ FENE YÖNELİK TUTUMLARININ ÇEŞİTLİ DEĞİŞKENLERE GÖRE İNCELENMESİ

BÜRO YÖNETİMİ VE SEKRETERLİK DANIŞMA GÖREVLİSİ MODÜLER PROGRAMI (YETERLİĞE DAYALI)

T.C. DOKUZ EYLÜL ÜNİVERSİTESİ STRATEJİ GELİŞTİRME DAİRE BAŞKANLIĞI Yılı Sunulan Hizmeti Değerlendirme Anket Raporu

İLAN AKDENİZ ÜNİVERSİTESİ REKTÖRLÜĞÜNDEN

EĞİTİM FAKÜLTESİ İLKÖĞRETİM BÖLÜMÜ EĞİTİM - ÖĞRETİM PLANI İLKÖĞRETİM MATEMATİK ÖĞRETMENLİĞİ LİSANS PROGRAMI. I. Yarıyıl II.

T.C. İSTANBUL ÜNİVERSİTESİ AÇIK VE UZAKTAN EĞİTİM FAKÜLTESİ MÜFREDAT FORMU Ders İzlencesi

LİSE ÖĞRENCİLERİNİN BİYOLOJİ DERSLERİNDE EDİNDİKLERİ BİLGİLERİ GÜNLÜK HAYATLA İLİŞKİLENDİREBİLME DÜZEYLERİ

Ders Adı Kodu Yarıyılı T+U Saati Ulusal Kredisi AKTS. Öğretmenlik Uygulaması YDA

Cinsiyet Eşitliği MALTA, PORTEKİZ VE TÜRKİYE DE İSTİHDAM ALANINDA CİNSİYET EŞİTLİĞİ İLE İLGİLİ GÖSTERGELER. Avrupa Birliği

ÖĞRETMEN ADAYLARININ YARATICILIK DÜZEYLERİ

İmalat Teknolojisi Teorisi II (Kesme Yöntemleri) (MFGE 307) Ders Detayları

GİYİM ÜRETİM TEKNOLOJİSİ KADIN ELBİSE DİKİMİ MODÜL PROGRAMI (YETERLİĞE DAYALI)

FEN BİLGİSİ ÖĞRETMENİ

HUKUK TEMEL ALAN KODU: 38

Kitap Tanıtımı. Remziye YILMAZ. AüİFD Ci lt XLIV (2003) Sayı 2 s

YİYECEK İÇECEK HİZMETLERİ AÇIK ALAN SATICILARI EĞİTİMİ MODÜLER PROGRAMI (YETERLİĞE DAYALI)

SINIF ÖĞRETMENLERİNİN ÖĞRENME ETKİNLİKLERİNİ DÜZENLEME VE GERÇEKLEŞTİRME ÇABALARINDA ZORLANMA DÜZEYLERİ

DİN KÜLTÜRÜ VE AHLAK BİLGİSİ ÖĞRETMENİ

Etkili Konuşma Eleştirel Düşünme (SEÇ352) Ders Detayları

T.C. ANKARA ÜNİVERSİTESİ SOSYAL BİLİMLER ENSTİTÜSÜ FELSEFE VE DİN BİLİMLERİ (DİN EĞİTİMİ) ANABİLİM DALI

Yard. Doç. Dr. Necmettin ÖZEL Abant İzzet Baysal Üniversitesi Öğr. Grv. İbrahim KARAGÖZ Abant İzzet Baysal Üniversitesi

Madde 2. KTÜ de not değerlendirilmesinde bağıl değerlendirme sistemi (BDS ) ve mutlak değerlendirme sistemi (MDS ) kullanılmaktadır.

C.Ü. Sosyal Bilimler Dergisi Aralık 2001 Cilt : 25 No:

Türkçe Öğretmeni Adaylarının Okumaya İlişkin Tutumları (Ege Üniversitesi Örneği)

Hipotez Testinin Temelleri

İNŞAAT TEKNOLOJİSİ DEPREME DAYANIKLI YAPILARDA BETON- BETONARME DENEYLERİ MODÜLER PROGRAMI (YETERLİĞE DAYALI)

Ders Adı Kodu Yarıyılı T+U Saati Ulusal Kredisi AKTS. Çocuklara Yabancı Dil Öğretimi YDA

Olasılık ve İstatistiğe Giriş-I (STAT 201) Ders Detayları

ÖĞRETMEN ADAYLARININ MANTIKSAL DÜŞÜNME BECERİLERİ VE KİMYA DERSİNE YÖNELİK TUTUMLARININ İNCELENMESİ *

2 Ders Kodu: RES Ders Türü: Zorunlu 4 Ders Seviyesi Yüksek Lisans

AVRASYA ÜNİVERSİTESİ

Eğitim Örgütlerinde Performansa Dayalı Denetim Uygulamasına İlişkin Öğretmen Görüşleri: Özel Okul Örneği

Sosyal Bilgiler Öğretmen Adaylarının Yansıtıcı Düşünme Eğilimleri. The Reflective Thinking Tendency of Social Studies Candidate Teachers

TÜRKÇE ÖĞRETMENİ ADAYLARININ KÜTÜPHANELERİ KULLANMA DURUMLARI

Anahtar Kelimeler: Sınıf öğretmenliği eğitimi, sempozyum, bildiri.

FOTOĞRAFÇILIK ALANI KALFALIK ÇERÇEVE ÖĞRETİM PROGRAMI

EL SANATLARI TEKNOLOJİSİ DEKORATİF AHŞAP SÜSLEME MODÜLER PROGRAMI (YETERLİĞE DAYALI)

ARAŞTIRMA YAKLAŞIM - DESEN ve YÖNTEMLERİ

TARIM TEKNOLOJİLERİ PEYZAJ PROJESİ UYGULAMA MODÜLER PROGRAMI (YETERLİĞE DAYALI)

İLKÖĞRETİM 6. ve 7. SINIF FEN ve TEKNOLOJİ DERSİ ÖĞRETİM PROGRAMININ İÇERİĞİNE VE ÖĞRENME- ÖĞRETME SÜRECİNE İLİŞKİN ÖĞRETMEN GÖRÜŞLERİ

EĞİTİM FAKÜLTESİ ÖĞRENCİLERİNİN ÖĞRETMENLİK MESLEK BİLGİSİ DERSLERİNE YÖNELİK TUTUMLARI Filiz ÇETİN 1

Sekizinci Sınıf Öğrencilerinin Fen Derslerine Karşı Öz Düzenleme Becerilerinde Motivasyonun Rolü

Ders Adı Kodu Yarıyılı T+U Saati Ulusal Kredisi AKTS

RF Entegre Devre Tasarımı (EE 575) Ders Detayları

Yrd. Doç. Dr. Sinan AYDIN YYÜ Eğitim Fakültesi, Zeve Kampusu VAN.

İlköğretim Öğretmenlerinin Sınıf Yönetimi Becerilerine İlişkin Algılarının Çeşitli Değişkenler Açısından İncelenmesi*

KĠMYA ÖĞRETMEN ADAYLARININ ÖĞRETMENLĠK MESLEĞĠNE ĠLĠġKĠN TUTUMLARI VE KAYGILARI

HASAN KALYONCU ÜNİVERSİTESİ EĞİTİM FAKÜLTESİ İLKÖĞRETİM BÖLÜMÜ SINIF ÖĞRETMENLİĞİ ANABİLİM DALI DERSİN TANIMI VE UYGULAMASI

AİLE VE TÜKETİCİ BİLİMLERİ EV YEMEKLERİ HAZIRLAMA MODÜLER PROGRAMI (YETERLİĞE DAYALI)

T. C. NECMETTİN ERBAKAN ÜNİVERSİTESİ ENGELSİZ ÜNİVERSİTE BİRİMİ YÖNERGESİ BİRİNCİ BÖLÜM. Amaç, Kapsam, Dayanak ve Tanımlar. Amaç

HASTA VE YAŞLI HİZMETLERİ HASTA KABUL İŞLEMLERİ MODÜLER PROGRAMI (YETERLİĞE DAYALI)

Sosyal Bilgiler Öğretmenlerinin Süreç Odaklı Ölçme ve Değerlendirme Araçlarını Kullanma Durumları: İstanbul İli Örneği

Turkish Journal of Computer and Mathematics Education Vol.7 No.1 (2016),

ÖZET. Arş. Gör. Cumhuriyet Üniversitesi Eğitim Fakültesi, İlköğretim Bölümü Sosyal Bilgiler Eğitimi ABD, El-mek:

Çağdaş İşletmecilik (MGMT 501) Ders Detayları

SPOR DAMA MODÜLER PROGRAMI (YETERLİĞE DAYALI)

Transkript:

MATEMATİK ÖĞRETMENİ ADAYLARININ BİLİMSEL ARAŞTIRMALARA YÖNELİK TUTUMLARININ İNCELENMESİ Kürşat YENİLMEZ 1 Ayla ATA 1 1 Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, İlköğretim Bölümü Özet: Bu araştırmanın amacı ilköğretim matematik öğretmeni adaylarının bilimsel araştırmalara ve araştırmacılara karşı olan tutumlarını belirlemektir. Araştırmada ilişkisel tarama modeli kullanılmıştır. Araştırmanın örneklemini 2011-2012 eğitimöğretim yılında Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İlköğretim Matematik Öğretmenliği programında öğrenim görmekte olan öğrencilerden rastlantısal olarak seçilen 201 öğretmen adayı oluşturmaktadır. Verilerin toplanması aşamasında Korkmaz, Şahin ve Yeşil tarafından geliştirilen Bilimsel Araştırmalara Yönelik Tutum Ölçeği (BATÖ) kullanılmıştır. Verilerin analizi aşamasında adayların bilimsel araştırmalara yönelik tutumlarının ele alınan değişkenlere göre farklılık gösterip göstermediğini belirlemek için t-testi ve ANOVA testinden yararlanılmıştır. Araştırmadan elde edilen sonuçlara göre; öğretmen adaylarının bilimsel araştırmalara yönelik genel olarak nötr tutuma sahip oldukları ve tutumlarının cinsiyet ve akademik başarıya göre farklılaşmadığı ancak Bilimsel Araştırma Yöntemleri dersini alma durumu, sınıf düzeyi, gelecekte bilimsel araştırma yapma sıklığı ve mezun olunan lise türüne göre anlamlı farklılık gösterdiği görülmüştür. Öğretmen adaylarının en çok limit-türev-integral ile matematik kaygısı ve matematiğe yönelik tutum konularında bilimsel araştırma yapmak istedikleri belirlenmiştir. Anahtar Sözcükler: Bilimsel Araştırma, Tutum, Matematik Öğretmeni Adayı 1. GİRİŞ Bilimin değişmez tek bir tanımı yoktur. Bilimin ne olduğu ve ne işe yaradığı konusunda çok çeşitli açıklamalar mevcuttur. Bunlardan bazıları geçerliği kabul edilmiş sistemli bilgiler bütünü, neden-sonuç ilişkilerinin ifade edildiği sistematik bilgiler birikimi ve insanoğlunun biriktirdiği, kaydedilmiş sistematik bilgi şeklindedir (Karasar, 2005). Bilimin tarih içindeki gelişmesi uzun bir süreç içinde gerçekleşmiştir. Mezopotamya ve Mısır uygarlıklarında başlayan bilimsel çalışmalar, günümüzde takip edilemeyecek kadar hız kazanmıştır. Bilim ve teknoloji alanında yaşanan gelişmelerin en önemli dayanağı ise hiç şüphesiz bilimsel araştırmalardır. Bilimsel araştırma; bir konuda sorunların belirlenmesi, çözüm yollarının planlanması, uygulamaya konulması, sonuçlandırılması, sonuçların tartışılması ve yorumlanması ile ilgili olarak gerçekleştirilen bilgi üretim etkinliklerinin tümüdür (Şenol, 2012). İnsanlar ancak araştırdıkları, sorguladıkları, merak ettikleri ve sorumluluk aldıkları müddetçe bilgi üretebilirler. Başka bir deyişle bilgi üretme etkinlikleri, bilimsel düşünebilme becerisine sahip bireyler ile etkili bir şekilde gerçekleştirilebilir. Dolayısıyla bu bireyler günümüz toplumlarının vazgeçilmezidirler. Bilimsel düşünebilen bireyler yetiştirmek de eğitim sistemlerinin en temel hedefleri arasındadır. Bu doğrultuda Türkiye de de yeni yaklaşımlar benimsenerek eğitim programlarında düzenlemeler yapılmıştır. Yapılandırmacı öğrenme, çoklu zeka kuramına dayalı öğrenme, proje tabanlı öğrenme, problem çözmeye dayalı öğrenme, işbirlikli öğrenme ve yaşam boyu öğrenme gibi eğitim yaklaşımları bilimsel düşünebilen bireylerin yetiştirilmesine katkı sağlayacak yaklaşımlardır. Bilimsel düşünme becerisine sahip bireyler yetiştirmede öğretmenlerin önemli ölçüde sorumlulukları vardır. Aynı zamanda öğretmenlerin şu üç alanda yeterlik sahibi olması gerektiği bilinmektedir: Alan bilgisi, meslek bilgisi ve genel kültür bilgisi. Öğretmenlik mesleğinin gerekleri ve öğretmenlerin nitelikleri konusunda yaptıkları çalışmada Şahin (2011) alanıyla ilgili yenilikleri yakından takip ederek bilgilerini güncellemenin, etkili bir öğretmende bulunması gereken en önemli alan bilgisi özelliklerinden olduğunu belirtmektedir. Yine MEB (2005) in öğretim programlarında öğretmen rollerinden bazıları meraklı ve araştırmacı, kendini geliştiren ve yönlendiren şeklindedir. Çelikten, Şanal ve Yeni (2005) eğitimle ilgili sorunları bilimsel yöntemlerle araştırabilme, yenilik ve

gelişmelere açık olma, kendini sürekli yenileyebilme ve araştırmacı bir yapıya sahip olmayı ideal ya da etkili bir öğretmende bulunması öngörülen genel özellikler arasında nitelendirmekle birlikte öğretmenlerin, eğitim sisteminde ve buna paralel olarak da sınıf ortamında sürekli problemlerle karşılaşacaklarını bilmeleri ve karşılaşılan problemlere bilimsel bir yönteme göre çözüm aramaları gerektiğini belirtmektedirler. Görüldüğü gibi çalışmaların ortak noktası öğretmenlerin araştırma bilgi ve becerileri ile alanındaki gelişmeleri takip etme özelliklerine sahip olmaları yönündedir. Çağdaş eğitimin öğretmenlerinin bilimsel araştırmalara yönelik yeterli bilgi ve beceriler ile olumlu tutumlar içerisinde olmaları, önemli bir gereklilik olarak değerlendirilmektedir. Nitekim bu gerekliliğin bir sonucu olarak eğitim fakültelerinin her bölüm/anabilim dalı eğitim programlarında Bilimsel Araştırma Yöntemleri dersi bulunmaktadır. Böylece öğretmen adaylarının; bilimsel araştırma ile ilgili temel bilgi ve beceriler ile bilimsel araştırmalara ve araştırmacılara ilişkin olumlu tutumlar kazanmaları amaçlanmaktadır (Korkmaz, Şahin ve Yeşil, 2011). İki kredilik bir ders olan ve üçüncü yarıyılda okutulan Bilimsel Araştırma Yöntemleri dersi kapsamında bilim ve temel kavramlar (olgu, bilgi, mutlak, doğru, yanlış, evrensel bilgi v.b.), bilim tarihine ilişkin temel bilgiler, bilimsel araştırmanın yapısı, bilimsel yöntemler ve bu yöntemlere ilişkin farklı görüşler, problem, araştırma modeli, evren ve örneklem, verilerin toplanması ve veri toplama yöntemleri (nicel ve nitel veri toplama teknikleri), verilerin kaydedilmesi, analizi, yorumlanması ve raporlaştırılması konuları ele alınmaktadır (YÖK, 2007). Ayrıca Çepni, Küçük ve Gökdere (2002), Demirbaş ve Yağbasan (2005), Kılıç ve Acat (2007) yaptıkları çalışmalarda öğretmen adaylarının mesleki yaşamlarında bilimsel araştırmalar yaparak veya yapanlara katkı sağlayarak bilimsel çalışmalara destek olmaları ve kendi sorunlarını çözerken de bilimsel yöntemlere başvurabilmelerinin amaçlandığını belirtmektedirler. Literatüre baktığımızda, öğretmenlerin veya öğretmen adaylarının bilimsel araştırmalara ve araştırmacılara ilişkin tutumlarının belirlenmesine yönelik pek fazla çalışmanın olmadığı görülmektedir. Bu nedenle bu çalışmada, belki de üzerinde en çok araştırma yapılan bireyler olarak öğretmen adaylarının, özel olarak da ilköğretim matematik öğretmeni adaylarının, bilimsel araştırmalara yönelik tutumlarını belirlemek amaçlanmıştır. 2. YÖNTEM Bu bölümde araştırma modeli, evren ve örneklem, verilerin toplanması ve verilerin analizi ile ilgili bilgiler yer almaktadır. 2.1 Araştırmanın Modeli Bu araştırmada nicel araştırma yöntemlerinden ilişkisel tarama modeli kullanılmıştır. Tarama modellerinde, geçmişte var olmuş ya da halen var olan bir durumu var olduğu şekliyle betimlemek amaçlanmaktadır (Karasar, 2005). 2.2 Evren ve Örneklem Araştırmanın evrenini 2011-2012 eğitim öğretim yılında Eskişehir Osmangazi Üniversitesi İlköğretim Matematik Öğretmenliği programında öğrenim görmekte olan tüm öğrenciler, örneklemini ise bu evrenden rastlantısal olarak seçilen 201 öğretmen adayı oluşturmaktadır. Bu adayların demografik özelliklerine ilişkin dağılımları Tablo 1 de gösterilmiştir.

Tablo 1. Demografik Özellikler Demografik Özellikler f % Cinsiyet Kız 147 73.1 Erkek 54 26.9 Akademik Başarı 0 1.99 7 3.5 2 2.99 127 63.2 3 4 61 33.3 Bilimsel Araştırma Yöntemleri Dersi Alan 148 73.6 Almayan 53 26.4 Sınıf 1 48 23.9 2 48 23.9 3 65 32.3 4 40 19.9 Bilimsel Araştırma Yapma Sıklığı Hiçbir zaman 14 7.0 Nadiren 42 20.9 Bazen 93 46.3 Sıklıkla 52 25.9 Mezun Olunan Lise Türü Genel lise 27 13.4 Anadolu lisesi 78 38.8 And. Öğretmen lisesi 80 39.8 Diğer 16 8.0 Tablo 1 e göre, örneklemi oluşturan öğretmen adaylarının çoğunun kız, akademik başarıları orta düzeyde, Bilimsel Araştırma Yöntemleri dersini almış, sıkça bilimsel araştırma yapmayan, Anadolu ve Anadolu öğretmen lisesi mezunları olduğu görülmektedir. 2.3 Verilerin Toplanması Öğretmen adaylarının bilimsel araştırma ve araştırmacılara yönelik tutumlarını belirlemek amacıyla Korkmaz, Şahin ve Yeşil (2011) tarafından geliştirilen Bilimsel Araştırmalara Yönelik Tutum Ölçeği (BATÖ) kullanılmıştır. Ölçek beşli Likert tipinde olup 30 maddeden ve 4 faktörden oluşmaktadır. Ölçeği oluşturan faktörler Araştırmacılara Yardımcı Olmaya İsteksizlik (AYOİ), Bilimsel Araştırmalara Yönelik Olumsuz Tutum (BAYOT-), Bilimsel Araştırmalara Yönelik Olumlu Tutum (BAYOT+) ve Araştırmacılara Yönelik Olumlu Tutum (AYOT) şeklindedir. Geçerlik ve güvenirlik çalışmaları yapılmış olan ölçeğin bu araştırma için hesaplanan Cronbach Alpha iç tutarlılık katsayısı 0,897dir. Ayrıca öğretmen adaylarının cinsiyet, akademik başarı, mezun olunan lise türü, Bilimsel Araştırma Yöntemleri dersini alma durumu, gelecekte bilimsel araştırma yapma sıklığı ve hangi konuda bilimsel araştırma yapmak istedikleri şeklinde kişisel bilgileri sorgulanmıştır. 2.4 Verilerin Analizi Verilerin analizi aşamasında adayların bilimsel araştırmalara yönelik tutumlarının ele alınan değişkenlere göre farklılık gösterip göstermediğini belirlemek için t-testi ve ANOVA testinden yararlanılmıştır. ANOVA sonucunda bilimsel araştırmalara yönelik tutum puanları açısından elde edilen farklılıkların hangi gruplardan kaynaklandığı ise Tukey çoklu karşılaştırma testi ile araştırılmıştır. 3. BULGULAR VE YORUM Bu bölümde araştırmanın amacına uygun olarak belirlenen bulgulara ve yorumlara yer verilmiştir. Öğretmen adaylarının bilimsel araştırmalara yönelik tutumlarına ilişkin genel olarak değerlendirme sonuçları Tablo 2 deki gibidir.

Tablo 2. Bilimsel Araştırmalara Yönelik Tutumun Genel Analizi Min Max s. s. Tutum 53 150 107.84 15.09 Araştırmacılara Yardımcı Olmaya İsteksizlik 10 40 26.92 6.24 Bilimsel Araştırmalara Yönelik Olumsuz Tutum 14 45 33.20 4.99 Bilimsel Araştırmalara Yönelik Olumlu Tutum 10 35 23.64 4.87 Araştırmacılara Yönelik Olumlu Tutum 6 30 24.06 4.74 Tablo 2 incelendiğinde öğretmen adaylarının, araştırmacılara yardımcı olmaya isteksizlik puanları ile bilimsel araştırmalara yönelik olumlu tutum puanlarının genel olarak orta düzeyde; bilimsel araştırmalara yönelik olumsuz tutum puanlarının düşük ve araştırmacılara yönelik olumlu tutum puanlarının yüksek olduğu görülmektedir. Öğretmen adaylarının bilimsel araştırmalara yönelik tutumlarının demografik özelliklere göre farklılaşıp farklılaşmadığını belirlemek amacıyla gerçekleştirilen t-testi ve varyans analizi sonuçları aşağıda sunulmuştur. Öğretmen adaylarının bilimsel araştırmalara yönelik tutumlarının, cinsiyet değişkeni açısından farklılaşıp farklılaşmadığını belirlemek amacıyla yapılan t-testi sonucunda, erkek ve kız öğretmen adayları arasında anlamlı bir farklılık görülmemiştir. Yani cinsiyet faktörü öğretmen adaylarının bilimsel araştırmalara yönelik tutumları üzerinde etkili değildir. Öğretmen adaylarının bilimsel araştırmalara yönelik tutumları arasında akademik başarıları açısından farklılık olup olmadığını belirlemek amacıyla yapılan varyans analizi (ANOVA) sonucunda, başarı grupları arasında anlamlı bir farklılık görülmemiştir. Yani akademik başarı faktörü de öğretmen adaylarının bilimsel araştırmalara yönelik tutumları üzerinde etkili değildir. Bilimsel Araştırma Yöntemleri dersini alan ve almayan öğretmen adayları arasında, bilimsel araştırmalara yönelik tutum puanları açısından farklılık olup olmadığını belirlemek amacıyla gerçekleştirilen t-testi sonuçları Tablo 3 te verilmiştir. Tablo 3. Bilimsel Araştırma Yöntemleri Dersini Alma Durumuna Göre Farklılık Analizi Sonuçları Bilimsel Araştırma N s.s. t p Yöntemleri Dersi Tutum Alan 148 1.05 14.72 Almayan 53 1.15 13.89-4.293.000 AYOİ Alan 148 26.32 6.25 Almayan 53 28.62 5.91-2.398.018 BAYOT- Alan 158 32.40 4.79 Almayan 53 35.47 4.89-3.945.000 BAYOT+ Alan 148 23 4.68 Almayan 53 25.41 5.02-3.049.003 AYOT Alan 148 23.56 4.72 Almayan 53 25.47 4.55-2.594.011 Tablo 3 incelendiğinde öğretmen adaylarının bilimsel araştırmalara yönelik tutumları, Bilimsel Araştırma Yöntemleri dersini alma durumuna göre anlamlı farklılık göstermektedir. Bilimsel Araştırma Yöntemleri dersini alan adaylar araştırmacılara yardımcı olmaya daha isteksiz ve bilimsel araştırmalara yönelik daha olumsuz tutuma sahip iken dersi almayan adaylar bilimsel araştırmalara ve araştırmacılara karşı daha olumlu tutuma sahiptirler. Farklı sınıf seviyesindeki öğretmen adayları arasında bilimsel araştırmalara yönelik tutum puanı farklılıklarını belirlemek amacıyla varyans analizi (ANOVA) yapılmıştır. ANOVA sonucunda bilimsel

araştırmalara yönelik tutum puanları açısından elde edilen farklılıkların hangi gruplardan kaynaklandığı ise Tukey çoklu karşılaştırma testi ile araştırılmış ve sonuçlar Tablo 4 te sunulmuştur. Tablo 4. Sınıf Seviyesine Göre Farklılık Analizi Sonuçları Bilimsel Araştırma Yöntemleri K.T. S.D. K.O. F p Fark Dersi Tutum Gruplar Arası 2843.26 3 947.754 4.373.005 1-2 Gruplar İçi 42693.64 197 216.719 1-3 Genel 45536.90 200 1-4 AYOİ Gruplar Arası 268.855 3 89.618 2.346.074 Gruplar İçi 7525.03 197 38.198 Genel 7793.88 200 BAYOT (-) Gruplar Arası 379.75 3 126.583 5.417.001 2-1 Gruplar İçi 4603.48 197 23.368 4-1 Genel 4760.21 200 BAYOT (+) Gruplar Arası 254.168 3 84.723 3.704.013 1-2 Gruplar İçi 4506.04 197 22.873 Genel 4760.21 200 AYOT Gruplar Arası 101.892 3 33.964 1.520.211 Gruplar İçi 4402.27 197 22.37 Genel 4504.16 200 Varyans analizi sonucunda öğretmen adaylarının bilimsel araştırmalara yönelik tutumlarının Bilimsel Araştırma Yöntemleri dersini alma durumuna göre farklılaştığı belirlenmiştir. Bu farklılığın Bilimsel Araştırma Yöntemleri dersini henüz almamış olan 1. sınıf öğrencilerinin lehine olduğu görülmektedir. Yani 1. sınıf öğrencileri bilimsel araştırmalara yönelik daha olumlu tutuma sahiptirler. Öğretmen adaylarının bilimsel araştırmalara yönelik tutumları arasında bilimsel araştırma yapma sıklıkları açısından farklılık olup olmadığını belirlemek amacıyla yapılan varyans analizi (ANOVA) sonuçları Tablo 5 te gösterilmiştir. Tablo 5. Bilimsel Araştırma Yapma Sıklığına Göre Farklılık Analizi Sonuçları Bilimsel Araştırma Yapma K.T. S.D. K.O. F p Fark Sıklığı Tutum Gruplar Arası 10387.174 3 3462.39 19.405.000 3-1 Gruplar İçi 35149.73 197 178.42 4-1 Genel 45536.90 200 4-2, 4-3 AYOİ Gruplar Arası 862.268 3 287.423 8.169.000 1-4 Gruplar İçi 6931.61 197 35.186 2-4 Genel 7793.88 200 3-4 BAYOT (-) Gruplar Arası 383.151 3 127.717 5.471.001 1-4 Gruplar İçi 4600.07 197 23.351 2-4 Genel 4983.22 200 3-4 BAYOT (+) Gruplar Arası 1418.864 3 472.955 27.885.000 3-1, 3-2 Gruplar İçi 3341.34 197 16.961 4-1, 4-2, 4-3 Genel 4760.21 200 AYOT Gruplar Arası 246.663 3 82.211 3.804.011 4-1 Gruplar İçi 4257.53 197 21.612 Genel 4504.16 200 1: Hiçbir zaman 2: Nadiren 3: Bazen 4: Sıklıkla 5: Her zaman Varyans analizi sonucunda öğretmen adaylarının bilimsel araştırmalara yönelik tutumlarının bilimsel araştırma yapma sıklıklarına göre farklılaştığı belirlenmiştir. Gerçekleştirilen Tukey çoklu karşılaştırma testine göre, sıkça bilimsel araştırma yapmak isteyen öğretmen adayları, hiçbir zaman araştırma yapmak istemeyen ile nadiren ve bazen bilimsel araştırma yapmak isteyen adaylara göre araştırmacılara yardımcı olmaya daha istekli ve bilimsel araştırmalara yönelik daha olumlu tutuma

sahiptirler. Benzer şekilde bazen bilimsel araştırma yapmak isteyen öğretmen adaylarının bilimsel araştırmalara yönelik tutumları da nadiren bilimsel araştırma yapmak isteyenler ile hiçbir zaman bilimsel araştırma yapmak istemeyen adayların tutumlarına göre daha olumludur. Son olarak sıkça bilimsel araştırma yapmak isteyen öğretmen adayları, hiçbir zaman bilimsel araştırma yapmak istemeyen adaylara göre araştırmacılara yönelik daha olumlu tutuma sahiptirler. Öğretmen adaylarının bilimsel araştırmalara yönelik tutumları arasında mezun oldukları lise türüne göre farklılık olup olmadığını belirlemek amacıyla yapılan varyans analizi (ANOVA) sonuçları Tablo 6 da gösterilmiştir. Tablo 6. Mezun Olunan Lise Türüne Göre Farklılık Analizi Sonuçları Mezun Olunan Lise Türü K.T. S.D. K.O. F p Fark Tutum Gruplar Arası 1755.097 3 585.032 2.632.051 1-5 Gruplar İçi 43781.81 197 222.243 Genel 45536.90 200 AYOİ Gruplar Arası 412.566 3 137.522 3.670.013 1-5 Gruplar İçi 7381.31 197 37.469 2-5 Genel 7793.88 200 BAYOT (-) Gruplar Arası 122.601 3 40.867 1.656.178 Gruplar İçi 4860.62 197 24.673 Genel 4983.22 200 BAYOT (+) Gruplar Arası 46.859 3 15.620.653.582 Gruplar İçi 4713.35 197 23.926 Genel 4760.21 200 AYOT Gruplar Arası 39.958 3 13.319.588.624 Gruplar İçi 4464.20 197 22.661 Genel 4504.16 200 1: Genel lise 2: Anadolu lisesi 3: Fen lisesi 4: And. Öğretmen lisesi 5: Diğer Varyans analizi sonucunda bilimsel araştırmalara yönelik tutum puanları arasında mezun olunan lise türü bakımından anlamlı bir farklılık görülmektedir. Genel lise ve Anadolu lisesi mezunu öğretmen adaylarının diğer türdeki lise mezunu adaylarına göre, araştırmacılara yardımcı olmaya daha istekli oldukları görülmektedir. Araştırmada adaylara yöneltilen Matematik Eğitimi ile ilgili hangi konu/konularda bilimsel araştırma yapmak istersiniz? sorusuna verilen cevaplar aşağıdaki şekilde tablolaştırılmıştır (Tablo 7). Tablo 7. Bilimsel Araştırma Yapmak İstenilen Konular Konu f Konu f Limit-Türev-İntegral 33 Trigonometri 4 Kaygı - Tutum 28 Olasılık 3 Geometri 16 Altın Oran 1 Matematik Tarihi 13 Pi Sayısı 1 Matematik Günlük hayat ilişkisi 13 Fraktallar 1 Öğretim programının iyileştirilmesi 13 Matematiksel Modelleme 1 Sayılar 9 Matematiksel Okuryazarlık 1 Kavram yanılgıları Öğrenme güçlükleri 8 Üstün zekâlılarda matematik eğitimi 1 Cebir 5 Okul öncesi eğitimin matematik başarısına etkisi 1 Tablo 7 incelendiğinde, adayların en çok limit-türev-integral ile matematik kaygısı ve matematiğe yönelik tutum konularında bilimsel araştırma yapmak istedikleri görülmektedir.

4. SONUÇ, TARTIŞMA VE ÖNERİLER Bu araştırmada ilköğretim matematik öğretmeni adaylarının bilimsel araştırmalara ve araştırmacılara karşı olan tutumlarını belirlemek amaçlanmıştır. Araştırmadan elde edilen sonuçlara göre; öğretmen adaylarının bilimsel araştırmalara yönelik genel olarak nötr tutuma sahip oldukları ve tutumlarının cinsiyet ve akademik başarıya göre farklılaşmadığı söylenebilir. Bilimsel Araştırma Yöntemleri dersi alma durumuna göre dersi almayanlar lehine anlamlı farklılık olduğu görülmüştür. Bu sonuç, Büyüköztürk ün (1999) bulgularıyla çelişmektedir. Öğretmenlerin araştırma yeterliklerini araştırdığı çalışmasında Büyüköztürk (1999), öğretmenlerin araştırma yeterliklerini önemli gördüklerini, ancak bu yeterliklere yeterince sahip olmadıklarını; sahip oldukları yeterlikleri öğrenciye aktarmada ve kendilerini geliştirmede yeterince kullanamadıklarını; hizmet öncesi eğitimlerinde Araştırma ve Ölçme ve Değerlendirme dersi alan öğretmenlerin bu dersleri almayanlara göre araştırma alanında daha yeterli oldukları sonucuna ulaşmıştır. Araştırmanın diğer değişkenlerinden; sınıf düzeylerine göre birinci sınıfların, gelecekte bilimsel araştırma yapma sıklığına göre ise sıkça bilimsel araştırma yapmak isteyenlerin ve mezun olunan lise türüne göre de Genel lise ve Anadolu lisesi mezunu öğretmen adaylarının bilimsel araştırmalara ve araştırmacılara karşı daha olumlu tutuma sahip oldukları söylenebilir. Öğretmen adaylarına Matematik eğitimi ile ilgili hangi konu/konularda bilimsel araştırma yapmak istersiniz? sorusu yönlendirilmiş ve adayların en çok limit-türev-integral ile matematik kaygısı ve matematiğe yönelik tutum konularında bilimsel araştırma yapmak istedikleri belirlenmiştir. Nitekim Ulutaş ve Ubuz (2008) da 2000 2006 yılları arasında matematik eğitimi alanında yayınlanan çalışmaları incelemiş ve Temel Matematik (türev, matris vb.) konularında yedi yıl boyunca sadece bir yayın basımının olmasını ilgi çekici olarak nitelendirmişlerdir. Bu araştırmanın sonuçlarına bağlı olarak Matematik öğretmeni adaylarının bilimsel araştırmalara yönelik tutumlarının daha olumlu olabilmesi için bazı öneriler geliştirilmiştir. Eğitim fakültelerinde okutulan Bilimsel Araştırma Yöntemleri dersini yürüten öğretim elemanları derslerinde bilimsel araştırma yapmanın önemi ve gerekliliği konusunu daha sık vurgulayabilir Öğretmen adayları ilgi ve çalışma alanları göz önüne alınarak daha çok bilimsel araştırma yapma konusunda cesaretlendirilebilir İlgili literatürü desteklemek amacıyla öğretmen adaylarının bilimsel araştırma yapmak istedikleri konularla ilgili çalışmalara destek verilebilir Öğretmen adaylarının bilimsel araştırma yapmak istedikleri konuların öğretimi ile ilgili mevcut durum ve zorlukları belirlemeye dönük çalışmalar yürütülebilir.

KAYNAKÇA Büyüköztürk, Ş. (1999). Öğretmenlerin Araştırma Yeterlikleri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi. 18, 257 269. Çelikten, M., Şanal, M. ve Yeni, Y. (2005). Öğretmenlik Mesleği ve Özellikleri. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 19(2), 207-237. Çepni, S., Küçük, M. & Gökdere, M. (2002). Hizmet Öncesi Öğretmen Eğitimi Programlarındaki Araştırmalara Yönelik Derslerin İncelenmesi. V. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresine Sunulmuş bildiri. Demirbaş, M. ve Yağbasan, R. (2005). Sosyal Öğrenme Teorisine Dayalı Öğretim Etkinliklerinin, Öğrencilerin Bilimsel Tutumlarının Kalıcılığına Olan Etkisinin İncelenmesi. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 18(2), 363-382. Karasar, N. (2005). Bilimsel Araştırma Yöntemleri. Ankara: Nobel Yayınları. Kılıç, A. ve Acat, M.B. (2007). Öğretmen Adaylarının Algılarına Göre Öğretmen Yetiştirme Programlarındaki Derslerin Gereklilik ve İşe Vurukluk Düzeyi. Manas Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 17, 21-37. Korkmaz, Ö., Şahin, A. ve Yeşil, R. (2011). Bilimsel Araştırmaya Yönelik Tutum Ölçeği Geçerlilik ve Güvenirlik Çalışması [Elektronik versiyon]. İlköğretim Online, 10(3), 961-973. MEB (2005). İlköğretim Matematik Programı. Ankara: MEB Yayınevi. Şahin, A. (2011). Öğretmen Algılarına Göre Etkili Öğretmen Davranışları. Ahi Evran Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 12(1). Şenol, S. (2012). Araştırma ve Örnekleme Yöntemleri. Ankara: Nobel Yayınları. Ulutaş, F. ve Ubuz, B. (2008). Matematik Eğitiminde Araştırmalar ve Eğilimler: 2000 ile 2006 Yılları Arası [Elektronik versiyon]. İlköğretim Online, 7(3), 614 626. Webster,M. (1985). Webster s Ninth Collegiate Dictionary. London: Meriam-Webster Inc. YÖK, 2007. Öğretmen Yetiştirme ve Eğitim Fakülteleri (1982 2007). Ankara: Yükseköğretim Kurulu Yayınları.