Dokuz Eylül Üniversitesi Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi Kılavuzu temel alınarak hazırlanmıştır. deuzem.deu.edu.tr
İçindekiler 1 UZAKTAN EĞİTİM... 3 1.1 Uzaktan Eğitimin Amaçları... 3 1.2 Uzaktan Eğitimin Çeşitleri... 3 1.2.1 Senkron Eğitim... 3 1.2.2 Asenkron Eğitim... 3 1.2.3 Karma Eğitim... 3 1.3 Dünyada Uzaktan Eğitim... 4 1.4 Türkiye de Uzaktan Eğitim... 4 2 GEDİZ ÜNİVERSİTESİ NDE UZAKTAN EĞİTİM... 5 2.1 Tarihçe... 5 2.2 Merkezin Amaçları... 6 2.3 Hakkımızda... 6 3 EĞİTMENLER İÇİN ÖYS... 8 3.1 Eğitmenlerin Görevleri... 8 3.2 Ders İçerikleri Hazırlanırken Dikkat edilmesi Gerekenler... 8 4 ÖYS KULLANIMI... 9 4.1 Genel Bakış... 9 4.2 ÖYS Sistemine Erişim... 9 4.3 Hoşgeldiniz Ekranı... 9 4.4 Oturum Açma ve Kapatma... 10 4.5 Gezinme İpuçları... 11 4.6 ÖYS Çalışma Alanım (Eğitmen Modu)... 11 4.6.1 Anasayfa... 12 4.6.2 Profil... 13 4.6.3 Üyelik... 14 4.6.4 Ders Programı... 14 4.6.5 Kaynaklar... 17 4.6.6 Duyurular... 19 4.6.7 Çalışma Alanı Kurulumu... 19 4.6.8 Tercihler... 20 4.6.9 Hesabım... 21 4.6.10 Yardım... 22 1
4.7 ÖYS Örnek Ders Sayfası (Eğitmen)... 23 4.7.1 Anasayfa... 23 4.7.2 Ders İzlencesi... 24 4.7.3 Ders Programı... 25 4.7.4 Öğrenme İçerikleri... 25 4.7.5 Ödevler... 26 4.7.6 Kısa Sınav ve Testler... 27 4.7.7 Duyurular... 28 4.7.8 Mesajlar... 29 4.7.9 Sohbet Odası... 30 4.7.10 Kaynaklar... 31 4.7.11 Sanal Sınıf... 32 4.7.12 Kullanıcı Listesi... 34 4.7.13 Site Bilgisi... 35 4.7.14 Yardım... 35 2
1 UZAKTAN EĞİTİM Uzaktan eğitim, ekonomik, mesafe ya da benzeri nedenlerden dolayı örgün öğretimden mahrum kalan bireylere, posta, radyo, televizyon, bilgisayar, internet gibi teknolojik araçlar vasıtasıyla eğitim ve öğretimin sağlanması olarak belirtilebilmektedir. Günümüzde uzaktan eğitim, popüleritesi gittikçe artan, çok sayıda saygın üniversite ve firma tarafından alternatif bir eğitim sistemi olarak yaygın bir şekilde kullanılmaktadır. 1.1 Uzaktan Eğitimin Amaçları Uzaktan eğitim sistemi sağladığı avantajlar nedeni ile geleneksel eğitim ve öğretime alternatif olarak uygulanmaktadır. Genel anlamda uzaktan eğitim sisteminin sağladığı avantajlar şöyle sıralanabilir; Esnek eğitim ve öğretim sürelerini sağlaması, Uzak bölgelerdeki kimselere eğitimin teslim edilebilmesini sağlaması, Çalışanlara aynı zamanda eğitimlerini sürdürebilme imkânı sağlaması, Engelli olan kimselerin bulundukları yerden eğitim almalarını sağlaması, Daha çok ve kolay yoldan eğitim materyallerinin paylaşılabilmesini sağlaması, Bilgiye ulaşılmayı kolaylaştırması, Eğitim materyallerini azaltması, Yetişkin insanlara yeniden eğitim alabilmeleri için fırsatlar sağlaması, Bireysel çalışmaya olanak sağlaması, Ulaşım maliyetlerinin azaltılmasına olanak sağlaması, 1.2 Uzaktan Eğitimin Çeşitleri Uzaktan eğitim günümüzde senkron (eş zamanlı), asenkron (eş zamansız) ve karma olarak gerçekleştirilmektedir. 1.2.1 Senkron Eğitim Aynı zamanlı olarak eğitmen ve öğrencilerin etkileşimli şekilde dersleri yürütmeleri anlamına gelmektedir. Senkron eğitim sayesinde eğitmen ve öğrenciler arasındaki etkileşim daha yoğun olarak gerçekleştiğinden, eğitimin başarıya ulaşmasında etkili bir yöntemdir. Genellikle internet konuşmaları ve video konferanslar gibi interaktif şekilde gerçekleşmektedir. 1.2.2 Asenkron Eğitim Eğitmenler ve öğrenciler arasında aynı zamanlı iletişime gerek duymaksızın gerçekleşen uzaktan eğitim sistemidir. Öğrenciler diledikleri zamanlarda eğitimleri sürdürebilirler. Asenkron uzaktan eğitim sisteminde eğitmen tarafından hazırlanan eğitim materyalleri, öğrencilere posta, radyo, televizyon, internet gibi araçlarla teslim edilir. Öğrenciler bu materyaller üzerinden eğitimini sürdürebilmektedir. Esnek çalışma saatlerini imkân sağladığı için tercih edilen bir uzaktan eğitim sistemidir. 1.2.3 Karma Eğitim Karma uzaktan eğitim sistemi, senkron ve asenkron eğitimin karma olarak gerçekleştirilmesidir. Bu eğitim sisteminde eğitim materyalleri belli bir sisteme entegre edilir. 3
Öğrenciler bu materyallere istedikleri zamanlarda ulaşabilmekte ve eğitimlerini sürdürebilmektedir. Ayrıca eğitmenler, belirledikleri zamanlarda canlı olarak dersleri radyo, televizyon yada internet ortamında canlı olarak anlatarak eğitimi desteklemektedir. Bu canlı konferanslarda öğrenciler, eğitmenlere eşzamanlı olarak sorular sorabilmekte ve karşılığında cevap alabilmektedirler. Ayrıca karma uzaktan eğitimi sağlayan kurumlar öğrencilere, belli zamanlarda kendi belirledikleri merkezlerde geleneksel eğitimle de ders sağlamaktadır. Tüm bu eğitim yöntemlerinin kullanıldığı sisteme karma uzaktan eğitim sistemi denilmektedir. 1.3 Dünyada Uzaktan Eğitim Uzaktan eğitimin tarihçesi 1800 lü yıllara kadar uzanmaktadır. O tarihlerde eğitim fırsatlarından yararlanamayan topluluklar için geliştirilen bir yöntem olan uzaktan eğitim posta servisleri ile gerçekleştirilmiştir. Radyo ve televizyonun icadıyla birlikte, eğitimsel düşünürler bu araçların uzaktan eğitim sisteminde kullanılmasıyla eğitimin daha interaktif şekilde yürütüleceğini savunmuş ve düşünceleri uygulamaya konulmuştur. 1969 senesinde İngiliz Açık Üniversitesi nin kurulmasıyla, uzaktan eğitim geniş kapsamlı bir şekilde uygulanmaya başlamıştır. 1990 lı yıllarda bilgisayar ve internet teknolojisinin gelişmesiyle, dünya genelinde birçok saygın üniversite ve firma, uzaktan eğitimi kullanma yolunu seçmiştir. Günümüzde çok sayıda üniversite lisans, ön lisans, lisans tamamlama, yüksek lisans ve birçok sertifika programını uzaktan eğitim ile sağlamaktadır. 1.4 Türkiye de Uzaktan Eğitim Türkiye de uzaktan eğitim çalışmaları 1920 li yıllara değin uzanmaktadır. 1949 yılında toplanan 4. Milli Eğitim Şurası nda geniş halk kitlelerinin okul dışında eğitilebilmeleri üzerine fikirler ileri sürülmüş ve bu tarihten itibaren çeşitli çalışmalarla bu fikir güçlendirilmeye çalışılmıştır. 1961 senesinde kurulan Mektupla Öğretim Merkezi, Eğitim bakanlığının bir alt kurumu olarak faaliyetlerini başarılı bir şekilde yürütmüştür. Bu kurum 1966 senesinde radyo, otelcilik, beslenme, elektrikçilik, kooperatifçilik gibi alanlarda eğitimleri öğrencilere başarılı bir şekilde sağlamıştır. 1975 senesinde gelindiğinde kısaca YAYKUR olarak bilinen Yaygın Yüksek Öğretim Kurumu, Milli eğitim bakanlığınca kurulmuştur. Faaliyetlerini başarılı bir şekilde yürütmüş olsa da çeşitli sebeplerden dolayı 1980 lerde işlerliği durdurulmuştur. 20 Temmuz 1982 tarihinde çıkarılan 41 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile Türkiye de uzaktan eğitim uygulama görevi Anadolu Üniversitesi ne verilmiştir. Anadolu Üniversitesi, uzaktan eğitim sağlayarak birçok öğrenciye eğitim imkânı sağlamıştır. Anadolu üniversitesinin kurulmasıyla ilk sene 29.500 öğrenci İktisat ve İş İdaresi Bölümlerine başvurmuştur. 1990 lı yıllarda Fırat Üniversitesi bölgedeki halka eğitim sağlamak amacıyla bir eğitim televizyonu kurmuş ve bununla uzaktan eğitim çalışmalarına başlamıştır. Bilgisayar ve internet teknolojisinin gelişmesiyle uzaktan eğitime olan dünya genelindeki ilgi Türkiye de de kendini göstermiş ve birçok üniversite bu yönde çalışmalarına başlamıştır. Özellikle Sakarya Üniversitesi ve ODTÜ deki uzaktan eğitim çalışmaları ülkemizde kayda değer şekilde bu sistemi geliştirmiştir. Bugün Türkiye de birçok üniversite uzaktan eğitim sağlayarak önlisans, lisans, lisans tamamlama, yüksek lisans, doktora ve birçok sertifika programını öğrencilerine sunmaktadır. Aşağıda Türkiye de uzaktan eğitim sağlayan üniversitelerin listesi bulunmaktadır: 4
Atatürk Üniversitesi Ankara Üniversitesi Fırat Üniversitesi Atılım Üniversitesi Gazi Üniversitesi Bahçeşehir Üniversitesi İnönü Üniversitesi Balıkesir Üniversitesi İstanbul Üniversitesi Çukurova Üniversitesi İstanbul Aydın Üniversitesi Baykent Üniversitesi Karadeniz Teknik Üniversitesi Uşak Üniversitesi Kırıkkale Üniversitesi İstanbul Teknik Üniversitesi Maltepe Üniversitesi Kocaeli Üniversitesi Mersin Üniversitesi Girne Amerikan Üniversitesi Ondokuz Mayıs Üniversitesi Işık Üniversitesi Sakarya Üniversitesi Yıldız Teknik Üniversitesi Süleyman Demirel Üniversitesi Karabük Üniversitesi Trakya Üniversitesi Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Afyon Kocatepe Üniversitesi Dokuz Eylül Üniversitesi Ahmet Yesevi Üniversitesi Gediz Üniversitesi Anadolu Üniversitesi 2 GEDİZ ÜNİVERSİTESİ NDE UZAKTAN EĞİTİM 2.1 Tarihçe Gediz Üniversitesi Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi 03 Ocak 2013 tarihli Yükseköğretim Yürütme Kurulu kararı ile faaliyetlerine başlamıştır. Merkez, Gediz Üniversitesi bünyesinde gerçekleştirilmesi planlanan tüm uzaktan eğitim faaliyetlerinin (önlisans, lisans, yüksek lisans, sertifika programları, kurslar, kurum içi eğitimler vb.) planlanması, yürütülmesi ve iyileştirilmesi amacı ile kurulmuştur. Kısa adı ile GEDİZ UZEM in görevleri arasında sadece uzaktan eğitim faaliyetlerinin koordinasyonu olmamakla beraber, bu faaliyetlerin hayata geçmesinde hayati öneme sahip altyapı donanımı sürekliliğini sağlamak ve amaca yönelik yazılım geliştirme süreçlerini üstlenmek de bulunmaktadır. Gediz Üniversitesi Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi olarak vizyonumuz Mevcut eğitim faaliyetini yer, zaman ve diğer fiziksel kısıtları ortadan kaldırarak, mümkün olan en geniş kitlenin kullanımına hazırlamaktır. 5
2.2 Merkezin Amaçları Merkezin amacı; iletişim, internet ve bilgi teknolojilerine dayalı olarak Üniversitenin önlisans, lisans, lisansüstü ve sürekli eğitim dahil tüm programları için plan, program, koordinasyon ve uygulama faaliyetleri yürüterek; Yükseköğretimin yeni öğrenci kitlelerine yayılmasını sağlamak suretiyle verimliliği arttırmak, bilgiyi tüm kitlelere yaygınlaştırmak, Teknolojinin sağladığı çoklu ve interaktif etkileşimli ortam imkanlarıyla eğitimin etkinliğini arttırmak, Eğitim- Öğretim imkanlarının paylaşımlarını sağlayarak Üniversite içinde, üniversiteler arasında, ulusal ve uluslararası kurum ve kuruluşlarla işbirliği akademik etkileşimi ve yardımlaşmayı kolaylaştırmak, bu amaçla kurum ve kuruluşların uzaktan eğitim ihtiyaç ve isteklerine yardımcı olmak, önlisans, lisans, lisansüstü ve yetişkin eğitiminde e- öğrenme temelli ders ve programları geliştirmek ve Üniversitede verilmekte olan dersleri e- öğrenme ile desteklemek, uzaktan eğitim yoluyla mezuniyet sonrası eğitim programları düzenleyerek mesleki bilgi güncellemesine yardımcı olmak, Uzaktan eğitim ile ilgili araştırma geliştirme ve uygulama çalışmaları yapmak, Kamu ve özel sektör kurumlarının eğitim programlarını e- öğrenme ortamına uyarlayarak uzaktan eğitim sisteminin geliştirilmesine katkıda bulunmak, Uzaktan eğitim sisteminin tüm aşamalarına akademik ve teknik destek sağlamak, üniversite tarafından uzaktan eğitim yoluyla yürütülmekte olan diploma ve sertifika programlarının standartlarını belirlemek, Üniversitede uzaktan eğitimin aksatılmadan yürütülmesiyle ilgili her türlü idari, teknik ve akademik faaliyetlerin ilgili mevzuata uygun olarak yürütülmesini sağlayıcı tedbirleri almak, Uzaktan eğitimin yürütüldüğü öğretim yönetimi sistemi yazılımının çalışmasını temin etmek ve yönetimini gerçekleştirmek, Üniversitede uzaktan eğitim sistemi için ihtiyaç duyulacak her türlü yazılımı tasarlamak veya mevcut yazılımları ihtiyaca göre düzenlemek, Uzaktan eğitim uygulaması olarak gerçekleştirilecek ders, seminer veya kurslar için web tabanlı eğitim materyalleri geliştirmek ve yürürlüğe koymak, Farklı birimlerde veya diğer üniversitelerde ihtiyaç duyulması durumunda uzaktan eğitim sisteminin kurulması ya da Üniversite altyapısının kullanılarak bu tür hizmetlerin verilmesi konusunda çözümler geliştirmek, ürün ve danışmanlık hizmetleri vermek, Bilgi birikimini ilgili kurum ve kuruluşlara aktarmak, uzaktan eğitimle ilgili araştırma ve uygulamalarda yerli ve yabancı kuruluşlarla işbirliği içinde olmak, yayınlar yapmaktır. 2.3 Hakkımızda Gediz Üniversitesi Uzaktan Eğitim Merkezi, Yrd. Doç. Dr. İbrahim GÜRLER Müdürlüğünde faaliyetlerini sürdürmektedir. Merkez bünyesinde çekirdek ekip olarak; web ve içerik tasarımı, sistem- network ve donanım konularında tecrübeli 3 kişi görev almaktadır. 6
Merkez Müdürü; Yrd. Doç. Dr. İbrahim GÜRLER Merkez Çalışanları; Metin Furkan DÜNDAR Web ve İçerik Yöneticisi Osman KARİMDERE Sistem Destek Uzmanı Mehmet Hakan SELEK Sistem Destek Uzman Yardımcısı İletişim Adresi: Gediz Üniversitesi Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi Gediz Üniversitesi Seyrek Yerleşkesi Menemen, 35655, İzmir, Türkiye Tel: 0232 355 00 00 1186 Faks: 0232 355 00 18 Web: http://uzem.gediz.edu.tr E- Posta: uzem@gediz.edu.tr Facebook: http://www.facebook.com/gedizuzem Twitter: http://www.twittler.com/gedizuzem 7
3 EĞİTMENLER İÇİN ÖYS Uzaktan eğitim programlarında görev alacak eğitmenler bu alanda eğitim vermiş, deneyimli ve teknolojik gelişimlere yabancı olmayan akademisyenler olmalıdır. Ders verecek olan eğitmenlerin klasik ortamda verilen bir ders ile uzaktan öğretim ile verilecek dersin arasında farklılıkların olduğunun bilincinde olması ders materyallerinin hazırlanmasında etkin rol oynayacaktır. 3.1 Eğitmenlerin Görevleri Uzaktan eğitim sisteminde yer alan eğitmenlerin görevleri şunlardır: Ders planını belirlemek, Online sınavları planlama ve zamanında yapmak, Ödev, proje, tartışma konusu vermek ve değerlendirmek, Öğrencilerin mesajlarını yanıtlamak, Senkron derslere belirlenen zamanlarda katılmak, Sınav bankası için soru hazırlamaktır. 3.2 Ders İçerikleri Hazırlanırken Dikkat edilmesi Gerekenler Aşağıda belirtilen eğitmenlerin ders içeriklerinin hazırlanmasında dikkat edeceği hususlar dersin anlaşılabilirliğini önemli derecede arttıracaktır; Dersin hazırlanmasında bol ve değişik kaynaklardan faydalanılması, Kullanılacak sunum içeriklerinde konunun önemli yönlerini belirten özlü, açık ve etkili ifadeler yer alması, Sunum içeriklerinde grafik ve şekillerden faydalanılması, Sunum içeriklerinde gereksiz ayrıntılara girilmemesi, Hazırlanan ders içeriklerinde yapılması düşünülen sunumlar için bir şablon hazırlanması ve tüm sunumların aynı şablon üzerinde yapılması, Ders anlatımı sırasındaki sunumlar için çok uzun zaman harcanmamasıdır. 8
4 ÖYS KULLANIMI 4.1 Genel Bakış ÖYS, geleneksel öğretim yöntemlerine ek olarak çevrimiçi ders materyalleri sunmak, eğitmenler ve öğrenciler arasında işbirliğini kolaylaştırmak için kullanılan bir öğrenme ortamıdır. 4.2 ÖYS Sistemine Erişim Aşağıdaki web tarayıcılardan herhangi birini kullanarak http://oys.gediz.edu.tr adresine girebilirsiniz. Windows; Internet Explorer 7.0 ve üstü Mozilla Firefox Google Chrome Opera Safari Mac Os X Safari Mozilla Firefox Google Chrome Unix/BSD Mozilla Firefox Google Chrome Kullanıcı adı ve parolanız, Gediz Uzem Sistem yöneticileri tarafından verilecektir. Kullanıcı adı ve parolanızı kullanarak oturum açabilirsiniz. Kullanıcı adı ve parolanızı unuttuysanız ya da başka bir nedenden dolayı oturum açamıyorsanız lütfen Gediz Üniversitesi Uzaktan Eğitim Uygulama ve Araştırma Merkezi ile iletişim kurunuz. 4.3 Hoşgeldiniz Ekranı http://oys.gediz.edu.tr adresinden erişmiş olduğunuz karşılama ekranının sol tarafında bulunan Menü Çubuğu sayesinde aşağıda belirtilmiş olan bazı tanıtıcı bilgilere ulaşabilirsiniz. ÖYS yöneticisi tarafından yayınlanan Günün Mesajı, yeni özellikler hakkında güncelleştirmeler, hizmet sorunları ve bakım uyarıları vb, Site listeleyici, mevcut siteler içerisinde arama yapmak, bilgi almak, Yardım kaynakları için bağlantılar. 9
4.4 Oturum Açma ve Kapatma Sisteme giriş yapabilmek için http://oys.gediz.edu.tr sayfasının sağ üst köşesinde bulunan Kullanıcı Adı ve Şifre bölümünde bilgilerinizi yazarak Giriş butonuna basınız. Bunun sonucunda Çalışma Alanım bölümüne erişim izniniz olacaktır. Not: ÖYS de kullanıcı adınız, Gediz PBS sistemine girişte kullandığınız kullanıcı adınızdır. Şekil 1: Kullanıcı Adı ve Şifre Girme Bölümü Çıkış Şekil 2: ÖYS Sisteminden Çıkış Bölümü Sayfanın sağ üst köşesinde bulunan Çıkış butonuna basarak sistemden çıkabilirsiniz. Çalışmalarınızı bitirdiğinizde Çıkış butonuna basarak sistemden ayrıldığınıza emin olunuz. Sisteme yetkisiz erişimleri engellemek amacıyla açmış olduğunuz tüm tarayıcı pencerelerini kapatınız. 10
4.5 Gezinme İpuçları Ders ve proje siteleri içerisinde gezinme; Aşağıda, özellikler içerisinde nasıl gezineceğinize dair kısa bir bakış mevcuttur; Eğer Gezinti Barı üzerinde herhangi bir ders veya proje görmüyorsanız, gezinti barı üzerinde sağ tarafta bulunan daha fazla aşağı açılır menü okuna tıklatın ve görüntülemek istediğiniz Ders veya Proje nin adını seçiniz. Açılır menüler içinde ilerlemek için, aşağı yukarı tuşlarını kullanabilirsiniz, Sayfanın en başına gitmek için Yukarı tuşunu kullanabilirsiniz. İptal gibi düğmeleri görebilmek için Aşağı tuşunu kullanarak sayfanın en altına gidebilirsiniz, Ders ve proje siteleri Site Gezinme Çubuğu nun üst kısmında sekmeler olarak görünür. İlgili siteye girmek için bir sekmeyi tıklatın. Ders siteleri derslerle ilişkilendirilmişken; proje siteleri ve proje diğer işbirliği içinde yapılan faaliyetlerle ilişkilidir. Not: Henüz herhangi bir ders ya da proje sitesinin bir üyesi değilseniz, sadece Çalışma Alanım sekmesini göreceksiniz. Ders sekmeniz siteye kayıt olduktan sonra belirecektir. Menü çubuğu, ekranın sol tarafında yer alan ve mevcut araçlar için bağlantılar içeren sütundur (Örn; Duyurular, Tartışmalar, Kaynaklar vb.). Menü çubuğu içerisindeki araçların sayısı, siteye oluşturan kişiye göre farklılık gösterebilir. İlgili araca gitmek için araç adını tıklatabilirsiniz. 4.6 ÖYS Çalışma Alanım (Eğitmen Modu) ÖYS çalışma alanım bölümü, sakai tarafından tüm öğrenci, eğitmen ve yönetici rollerine sağlanan geniş bir kullanım alanıdır. Kullanıcılar bu bölümde kendi kişisel bilgilerini düzenleyebilmekte, video, pdf, powerpoint sunuları gibi birçok ders materyalini depolayabilmekte ve bunlar gibi daha birçok araçtan yararlanabilmektedir. ÖYS, her kullanıcının aşağıdaki özelliklerden yararlanabilmesini sağlamaktadır; Kişisel özelliklerin yönetimi, Yeni çalışma alanlarına katılabilme, Kullanıcıların sahip oldukları çalışma alanlarının yönetimi ve düzenlenmesi, Kişiye özel ajanda bilgilerinin düzenlenmesi, Tüm kullanıcıların entegre olduğu bir ajandanın görüntülenebilmesi, Kaynaklar arasındaki araç sayesinde birçok materyalin depolanabilmesi, Kullanıcıların sahip oldukları sitelerin görüntülenmesi. 11
4.6.1 Anasayfa Anasayfa bölümü, kullanıcıların en sık şekilde kullandığı araçları içermektedir. BU bölümde günün mesajı, çalışma alanı bilgi ekranı, takvim, son duyurular, mesajlar gibi bilgilendirme bölümleri yer almaktadır. Anasayfa Çalışma Alanım Takvim Çalışma Alanı Bilgi Ekranı Mesaj Bildirimleri Son Duyurular Şekil 3: Çalışma Alanım Anasayfa 12
4.6.2 Profil Profil, ÖYS deki kullanıcılar kişisel bilgilerini girdiği ve diğer kullanıcılarında görebilmeleri için bu bilgilerin yayınlandığı bölümdür. Kullanıcılar bu bölüme girdiklerinde Kişisel Bilgiler, İletişim Bilgileri, Sosyal Ağlar gibi bölümler bulunmaktadır. Ayrıca Profilim, Resimlerim, Bağlantılarım, Mesajlarım, Arama, Gizlilik ve tercihler bölümü bulunmaktadır. Profilim Resimler Bağlantılar Mesajlar Tercihler Profil Arama Gizlili k Şekil 4: Çalışma Alanım Profil Resimler bölümüne girildiğinde, bu alan resim eklememize olanak sağlayan bir araç görüntülenmektedir. Buraya JPEG, GIF ya da PNG formatında resimler eklenebilmektedir. Bağlantılar bölümünde kullanıcıların bağlantıda olduğu kişiler görüntülenmektedir. Ayrıca kişileri arama işlemi, aranılan kişinin ismine, e- mail adresine ya da ortak ilgilerini göre gerçekleşebilmektedir. Mesajlar bölümünde, kullanıcılar mesajlarını görüntüleyebilmekte ve yeni mesaj yazabilmektedir. Arama bölümünde kişileri ismine, e- mail adresine ya da ortak ilgilerine göre aranabilmektedir. Gizlilik bölümü de hangi profil bilgilerinin diğer kullanıcılar tarafından görülebileceği belirlenmektedir. Bu sayede kullanıcılar kişisel bilgilerinin gizliliğini sağlayabilmektedir. Tercihler bölümünde e- mail bildirimleri ayarları, Twitter entegrasyonu ayarları ve widget ayarları gerçekleşebilmektedir. 13
4.6.3 Üyelik Bu bölümde Mevcut Sitelerim ve Katılınabilecek Siteler isminde iki bölüm bulunmaktadır. Bu bölümlerden, kullanıcılar üye oldukları siteleri görüntüleyebilmektedir. Kullanıcılar üye olabilecekleri siteleri yine bu bölümden görebilmektedir. Üyelik Mevcut Derslerim Katılabilinecek Dersler Üye Olunmuş bir dersten çıkmak için, ders seçilir ve üyelikten ayrıl butonuna tıklanır Şekil 5: Çalışma Alanım Üyelik 4.6.4 Ders Programı Bu bölümde, kullanıcılar üye oldukları derslerle ilgili aktiviteleri görebilirler. Ekle, Birleştir, Alanlar ve Yetkiler Sekmeleri Şekil 6: Çalışma Alanım Ders Programı 14
Ekle bölümüne girildiğinde etkinliğin başlığı, tarihi, başlangıç zamanı, süresi gibi seçenekler ayarlanarak etkinlik oluşturulabilmektedir. Etkinliğin Başlığı, Tarihi, Başlangıç zamanı Şekil 7: Çalışma Alanım Ders Programı (Etkinlik Ekleme) Birleştir bölümünden ajanda da görüntülenmesi istenilen ders seçilerek tüm ders etkinlikleri bir ajanda da görüntülenebilmektedir. Kaydet tuşuna basılarak değişiklikler kalıcı olarak kaydedilmektedir. 15
Ajandada beraber görüntülenmesi istenilen derslerin seçilme bölüm Şekil 8: Çalışma Alanım Ders Programı (Birleştir) Yeni alan ekleme bölümü Kaldırılmak istenilen sekmeler işaretlenerek Alan Değişikliklerini Kaydet butonuna tıklayarak sekmeler kaldırılır. Şekil 9: Çalışma Alanım Ders Programı (Alanlar) Alanlar bölümünden yeni bir alan ismi oluşturulabilir ya da mevcut alan isimlerinden istenilenler çıkartılabilmektedir. İşlemler gerçekleştirildikten sonra Alan Değişikliklerini Kaydet butonuna tıklayarak kaydedebilirsiniz. 16
4.6.5 Kaynaklar Kaynaklar bölümü, kullanıcıların ders materyalleri ya da diğer kaynakları depolayabilecekleri bir alandır. Kaynakların bu şekilde depolanabilmesi, cd- rom, usb disk gibi alternatif depolama araçlarının kullanımına gerek bıraktırmaz. Şekil 10: Çalışma Alanım Kaynaklar Şekil 11: Çalışma Alanım Kaynaklar 17
Çalışma alanına herhangi bir kaynak eklemek için şu adımlar izlenmektedir: Sisteme giriş yapıldıktan sonra Çalışma Alanım sekmesi aktif hale gelir, Sol taraftaki araçlar içinde bulunan Kaynaklar bölümü seçilir, Ekle bölümü seçilir ve daha sonra Dosyaları Yükle aktif hale gelir, Yüklenecek Dosyalar bölümüne dosyanın ismi yazılır. Gözat yardımıyla dosyanın konumu belirlenebilmektedir. Görünür İsim bölümünden kaynağın görüntülenmesi istenilen ismi belirlenir, Dosyaları Şimdi Yükle butonuna basarak işlem tamamlanır. (İstenirse Başka Dosya Ekle bölümünden başka kaynakta eklenebilmektedir.) Şekil 12: Çalışma Alanım Kaynaklar (Dosya Yükleme) Gözat butonuna tıklayarak açılacak pencereden yüklemek istediğiniz dosyayı seçerek ve görünmesini istediğiniz isim belirleyerek Dosyaları Şimdi Yükle butonuna tıklayınız Ekle bölümünden Dosya Yükle, Web Bağlantıları (URLs) Ekle, HTML Sayfası Oluştur, Metin Dosyası Oluştur, Atıf Listesi Ekle bölümlerinden çeşitli kaynaklar eklenebilmektedir. Ekle kutusunun yanındaki Eylemler içerisinde Copy (Kopyala), Edit Details (Detayları Düzenle), Move (Taşı), Remove (Sil) ve Edit Folder Permission (Klasör İzinleri Düzenle) seçenekleri bulunmaktadır. Bir kaynak dosyasını silmek için şu adımlar izlenmektedir; Sisteme girildikten sonra Çalışma Alanım sekmesi aktif hale getirilir, Sol taraftaki araçlar içinde bulunan Kaynaklar bölümü seçilir, Silmek istenilen kaynak klasörün yanındaki kutu çentiklenir, Eylemler bölümüne gelinip bir kere basılır, Çıkan menüden Kaldır seçeneği seçilir, Yeni gelen pencerede de Kaldır seçeneği seçilerek işlem tamamlanır, 18
Şekil 13: Çalışma Alanım Kaynaklar (Dosya Silme) 4.6.6 Duyurular Bu bölümde kullanıcılar, mevcut olan duyuların her birini görüntüleyebilmektedir. Bu bölümde Görünüm kısmında Tümü, Genel ve Grup Olarak isminde 3 çeşit duyurular görüntülenmektedir. Tüm duyurular bu alanda listelenir Şekil 14: Çalışma Alanım Duyurular 4.6.7 Çalışma Alanı Kurulumu Bu bölüm, çalışma alanının düzenlendiği, yeni araçların eklenebildiği ve tüm mevcut sitelerin görüntülenebildiği alandır. Eğer ÖYS yöneticisi, öğrenci olan kullanıcılardan bu yetkileri kaldırmadıysa öğrenci kullanıcılar kendi çalışma alanlarında çeşitli değişiklikler gerçekleştirebilmektedir. 19
Tüm mevcut siteler Şekil 15: Çalışma Alanım (Çalışma Alanı Kurulumu) 4.6.8 Tercihler Kullanıcılar bu bölümden duyurular, e- mail bildirimleri, dil seçenekleri, dünya zaman seçenekleri gibi değişiklikler gerçekleştirebilmektedir. Ayrıca kullanıcılar Sekmelerde Görüntülenen Siteler ve Sekmelerde Görüntülenmeyen Siteler bölümlerinden ana ekranda görüntülenmesini istedikleri ya da istemedikleri sitelerin atamalarını oklar yardımıyla gerçekleştirebilmektedir. Değişiklikler yapıldıktan sonra Tercihleri Güncelle seçeneği tıklanmalıdır. Üye olduğunuz derslerin Anasayfa üzerinde görüntülenmesini istemiyorsanız, dersler Sekmelerde görüntülenmeyen siteler bölümünde yer almalıdır. Üye olduğunuz derslerin Anasayfa üzerinde görüntülenmesini istiyorsanız, dersler Sekmelerde görüntülenen siteler bölümünde yer almalıdır. Şekil 16: Çalışma Alanım (Tercihler) 20
4.6.9 Hesabım Bu bölümde kullanıcıların hesap detayları görüntülenmektedir. Bunların altında bulunan detayları düzenle bölümüne girilerek kullanıcı hesap detayları üzerinde değişiklikler gerçekleştirilebilmektedir. Kullanıcı Hesap Bilgileri bu alanda görüntülenmektedir. Kullanıcı detaylarını düzenlemek için bu butondan yararlanılmalıdır. Şekil 17: Çalışma Alanım (Hesabım) 21
4.6.10 Yardım Bu bölümde sistem, kullanıcılara sistemle ilgili gerekli bilgileri sunmaktadır. Karşılaşabilecek çeşitli problemlere çözüm bilgilerine buradan ulaşılabilmektedir. Yardım konuları bu pencerede görüntülenmektedir. Şekil 18: Çalışma Alanım (Yardım) 22
4.7 ÖYS Örnek Ders Sayfası (Eğitmen) Öğrenciler, Öğrenim yönetimi sistemi içerisindeki derslere girdiklerinde, sayfanın sol tarafında bulunan şu menü araçlarını görüntülemektedirler; Anasayfa Ders İzlencesi Ders Programı Öğrenme İçerikleri Ödevler Kısa Sınav ve Testler Duyurular Mesajlar Sohbet Odası Kaynaklar Dosya Yöneticisi Sanal Sınıf Kullanıcı Listesi Site İstatistikleri Site Bilgisi Yardım Menü Araçları Şekil 19: Örnek Ders Menüsü Araçları 4.7.1 Anasayfa Anasayfa bölümünde şu bölümler yer almaktadır; Dersin Adı Dersin Amacı Duyurular Takvim Mesaj Merkezi Bildirimi Son Sohbet Mesajları 23
Dersin adı, genel bilgileri ve dersin amacı bu bölümde görüntülenmektedir. Şekil 20: Örnek Ders Menüsü Araçları (Anasayfa) Bu bölümde mevcut derslerle ilgili genel bilgiler ve dersin amacı yer almaktadır. Dersi veren ilgili öğretim üyesinin öğrencilere gönderdiği duyurular, dersle ilgili aktiviteler yine bu bölümde görüntülenmektedir. Dersin kayıtlı öğrencilerinden sizlere gönderilen mesajlar ve sohbet odasındaki mesajlar bu bölümde görüntülenmektedir. Ayrıca, mevcut derse ilişkin önceden ilan etmiş olduğunuz sınav ve ödev teslim tarihleri gibi aktiviteleri gösteren takvimde bu alanda görüntülenmektedir. 4.7.2 Ders İzlencesi Bu bölümde öğrencilerinizin görmesi için oluşturulmuş, mevcut ders ile ilgili daha ayrıntılı bir tanıtım bölümü bulunmaktadır. Bu bölüm, mevcut dersle ilgili şu bilgileri içermektedir; Ders Adı Genel Bilgiler Dersin Öğrenme Çıktıları Kaynaklar Sınavlar Dersle ilgili bilgiler bu alanda görüntülenmektedir. Şekil 21: Örnek Ders Menüsü Araçları (Ders İzlencesi) 24
4.7.3 Ders Programı Bu bölümde dersinizle ilgili mevcut ders aktiviteleri günlük, haftalık, aylık ve yıllık olarak görüntülenir. Aşağıda yer alan ekran görüntüsü üzerinde sembollerin ne anlama geldiği belirtilmektedir. Sağ üst taraftaki bölümden önceki sayfa, bugün ve sonraki hafta butonları kullanılarak gezinme gerçekleştirilebilmektedir. Bu bölümden günlük, haftalık, aylık ve yıllık olarak ders programı ve aktiviteler görüntülenebilmektedir. Önceki ve sonraki zaman dilimlerine geçiş yapılabilmektedir. Ders programı ve derse ilişkin aktiviteler bu alanda görüntülenmektedir. Şekil 22: Ders Menüsü Araçları (Ders Programı) 4.7.4 Öğrenme İçerikleri Bu araç ile önceden oluşturulmuş ders konuları dersin işleneceği gün otomatik olarak öğrencilere görünür. Sizler dersinizin günlere göre akışını dönem başında oluşturursunuz, öğrencileriniz ise ilgili ders gününde işlenecek konuları otomatik olarak görürler. İlgili ders içeriğinin başlangıç ve bitiş zamanları İlgili haftaya ait ders içerikleri Seçenekler Şekil 23: Ders Menüsü Araçları (Öğrenme İçerikleri) 25
4.7.5 Ödevler Öğretim üyesi tarafından oluşturulan ödevler bu bölüm aracılığı ile öğrencilere ulaştırılır. Ödevleri tamamladıktan sonra öğrenciler bu bölümden ödevleri öğretim üyesine gönderebilirler. Bu bölümde ödevin açıklanma tarihi ve ödevin son teslim tarihi gibi bilgilerde yer almaktadır. Ödevler bu alanda görüntülenmektedir. Şekil 24: Örnek Ders Menüsü (Ödevler) Mevcut bir ödevin üzerine tıklatıldığında ödevin başlığı, konusu, teslim tarihi gibi bilgiler görüntülenmektedir. 26
Ödevlerin özellikleri bu alanda görüntülenmektedir. Şekil 25: Örnek Ders Menüsü (Ödevin İçerik Sayfası) 4.7.6 Kısa Sınav ve Testler Dersle ilgili sınav yapmak istediğinizde oluşturduğunuz sınav sizin belirlediğiniz tarih ve saatte başlayacaktır. Öğrenciler bu bölümden sınava girip sizin belirlediğiniz (süreli, süresiz, test, 27
boşluk doldurma, paragraf ve benzeri) kurallar ile oluşturulmuş sınavı cevaplayacaklardır. Sınavlar bölümünde sınav başladıktan sonra öğretim üyesi sınav üzerinden değişiklik yapamaz, öğrencilerde sınav teslim edildikten sonra sınav cevaplarına müdahale edemezler. Sınavlar bu alanda görüntülenmektedir. Şekil 26: Örnek Ders Menüsü Araçları (Kısa Sınav ve Testler) 4.7.7 Duyurular Bu bölümden öğretim üyesi tarafından öğrencilere gönderilen mevcut dersle ilgili çeşitli duyurular görüntülenmektedir. Görünüm bölümünden tümü, genel olarak ya da grup olarak duyurular görüntülenebilmektedir. Derse ilişkin duyurular bu alanda görüntülenmektedir. Şekil 27: Örnek Ders Menüsü Araçları (Duyurular) 28
4.7.8 Mesajlar Mesajlar bölümünde eğitmenler, derse kayıtlı diğer öğrenciler ile karşılıklı mesajlaşabilmektedirler. Burada gelen mesajlar, gönderilen mesajlar, silinmiş mesajlar ve taslak halindeki mesajlar bölümleri bulunmaktadır. Alınan mesajlar, Gönderilen mesajlar, Silinen mesajlar ve Taslak mesajları bu bölümde görüntülenmektedir. Şekil 28: Örnek Ders Menüsü Araçları (Mesajlar) 29