Editörden TEKSTİL İŞVEREN 375 - Haziran 2011 Türkiye Tekstil Sanayii İşverenleri Sendikası Adına İmtiyaz Sahibi HALİT NARİN Sorumlu Yazı İşleri Müdürü AV. BAŞAR AY Yayın Danışma Kurulu SEVİL BURSA TUĞRUL BORNOVALI AV. SAMİM ERGENELİ Basın Müşaviri MİNE ŞENKUL ERGÜVEN Yayın Kurulu LERZAN ÖZTÜRK AV. ÇİĞDEM SUBAŞI AV. ÖMER EMRE KAYNAK BORA KOCAMAN CEREN ERMİŞ MERVE ŞENEREN İdari Merkezi TÜRKİYE TEKSTİL SANAYİİ İŞVERENLERİ SENDİKASI Metrocity A Ofis Blok Büyükdere Cad. No: 171 K.19 34330 1. Levent-İstanbul Tel: (0212) 344 07 77 (pbx) Fax: (0212) 344 07 66-67 İnternet Adresi www.tekstilisveren.org.tr Ofset Hazırlık DÜNYA YAYINCILIK A.Ş. Tel: (0216) 681 18 39 Grafik Tasarım ve Uygulama ALİ BAYRAM Basıldığı Yer DÜNYA YAYINCILIK A.Ş. Globus Dünya Basınevi 100. Yıl Mah. 34440 Bağcılar-İstanbul Tel: (0212) 629 08 08 Basıldığı Tarih: 3 Haziran 2011 Yayın Türü: Yerel Süreli Yayın ISSN: 1307-6566 Tekstil İşveren Dergisi, Türkiye Tekstil Sanayii İşverenleri Sendikası tarafından aylık olarak yayınlanır. Kaynak gösterilmek suretiyle alıntı yapılabilir. Dergide bulunan imzalı yazıların sorumluluğu yazarlara aittir. OTEL LOBİLERİNDEN EVTEKS FUARI NA Türk tekstil sektörü geçtiğimiz ay dünyanın en büyük fuarı olma yolunda ilerleyen Evteks'e evsahipliği yaptı. Büyük ilgi gören fuarda pekçok firma yer bulamadı. 160'ı yabancı 1.000 firmanın katıldığı 17'nci Evteks Fuarı, şimdilik katılımcı açısından dünyü ikincisi... Geçmişte otel lobilerinde başlayan fuar çalışmalarının bugün geldiği aşamayı gösteren bu durum, tekstil sektörünün gücü ve geldiği nokta anlamında önemli bir gösterge... Yine geçmişte fuarlara alınmayan Türk firmaları şimdi en önemli fuarlara 'başrol oyuncusu' olarak davet ediliyor. Bugün artık Dubai'deki lüks binalardan Las Vegas ve birçok kentte otellere, rezidanslardan, Çin'deki otel ve konutlara, devlet başkanı saraylarından Topkapı Sarayı'ndaki pencerelere kadar birçok mekanı Türk ev tekstili ürünleri süslüyor. Modanın başkenti İtalya'daki lüks dükkanlar bugün Türk ev tekstili ürünlerini satıyor. Hatta bu dükkanlarda Buldan'ın tarihi motifleriyle süslü ürünlerini bulmak mümkün. Monte Napoleone Caddesi'ndeki ev tekstili mağazalarında en büyük ilgiyi de Buldan nevresimleri, yastık yüzleri ve masa örtüleri görüyor. Özetle modanın başkentlerinden olan İtalya'da 'Made in Turkey', 'Made in Italy' kadar çok tutuluyor. Şüphesiz bu gelişmede Batı'daki fuarların kan kaybetmesi ve Türk ev tekstilinde tasarımdaki gelişmenin payı büyük. Özellikle son 5 yıl içinde, tüm gelişmiş Batı dünyasıyla boy ölçüşecek seviyeye gelen sektör, bu süreçte Avrupa'nın desen, tasarım, estetik anlayışını da çok iyi yorumlamış durumda. Kalite, verimlilikteki artışlar, modern tekstil makinelerinin devreye girmesi de bu süreci hızlandırdı. Türk ev tekstilcileri ayrıca coğrafi konum itibariyle aktif pazarlara yakın olmanın yanında müşterinin isteklerini de iyi biliyor. Tüm bunlar Türkiye'nin ev tekstilinde konumunun yükselmesine neden oldu. Bugün dünya ev tekstili ticareti 65 milyar dolarlar seviyesinde. Türkiye ise bu pastadaki payını yüzde 5'lere kadar yükseltti. Peki, bu yeterli mi? Elbette yeterli değil. Bunun bilincinde olan Türk ev tekstilcileri de oturarak mal satmak yerine fuar fuar dolaşıyor, sık sık seyahat ediyor. Tabii bunu yaparken dünyadaki tüketici eğilimlerini, geleceğe dönük değişim ihtimallerini de sürekli hesap ediyor. İhracata dönük stratejiler de bu yönde belirleniyor. Detaylarını sayfalarımızda bulabileceğiniz Evteks Fuarı'na katılan firmalar da sektörün geleceğini şimdiden okumuş durumda. Tek amaçları var: Sektörü daha da büyüterek, dünya pastasındaki payını artırmak... Bu amaç doğrultusunda Broderi Narin, Lüks Kadife, Erfun, Bezci, Küçükçalık, Birlik Mensucat, Epengle, Genel Tekstil ve daha adını burada sayamadığımız birçok firma sürekli koleksiyon yenileyerek ve fuardan fuara koşarak çıtayı yükseltiyor. Ancak bu başarının sürekli olması için tek istekleri var: Biraz destek ve motivasyon... Sizce de 2023 yılında 500 milyar dolarlık ihracat hedefleyen ve dünyada ilk 10 ekonomi arasına girmeyi amaçlayan Türkiye'nin, tekstil ve hazır giyim sektörüne daha fazla destek vermesi gerekmiyor mu? Sayı: 375 - Haziran 2011 1
İçindekiler 12 GÜNCEL İstanbul moda merkezi olma yolunda 04 KAPAK Evteks ziyaretçi rekoruyla iddiasını büyüttü 14 ITMF Toparlanma evresi tamamlandı diyen tekstil makinesi üreticilerinin 2011 beklentileri pozitif 19 GÜNCEL ITMA Anadoluya açıldı, Türkiye fuarda şimdiden ilk 3'e girdi 20 GÜNCEL Tekstilciler 6 yıl sonra Borsa'ya geliyor 22 AYIN KONUSU Avrupa modayı Türk kumaşı ile yaratıyor 26 VERGİ DÜNYASI Kocası karısının işyerini bedelsiz kullanabilecek 34 GÜNCEL İpekçilik yeniden canlandırılıyor Sayı: 375 - Haziran 2011 2
38 GÜNCEL Tekstilciler bu kez de şehirleri dokuyor 28 EKONOMİK DİYALOG İkinci yarıya girerken 30 HAZNEDAR Torba kanun mu, çorba kanun mu? 32 PARANIN MERKEZİNDEN Tek para 42 TEKNO-TEKSTİL Kumaşa mutlaka sanfor gerek 46 ENERJİ Kara elmasın elektrik gücü; Termik santraller 52 TASARIM DÜNYASI Modanın fütüristik ve romantik tasarımcısı: Sıddık Süren 54 KÜLTÜR SANAT 58 GEZİ 60 MEDYADAN YANSIMALAR 62 İNGİLİZCE ÖZET Sayı: 375 - Haziran 2011 3
Kapak EVTEKS ZİYARETÇİ REKORUYLA İDDİASINI BÜYÜTTÜ Dünyanın en büyük fuarı olma yolunda emin adımlarla ilerleyen Türkiye nin en büyük fuarı Evteks, 17 nci kez tekstilcileri bir araya getirdi. Fuar 31 bini yabancı toplam 116 bin ziyaretçiye evsahipliği yaparak rekor kırarken, alanında dünya şampiyonluğuna bir adım daha yaklaştı. Bu yıl 160 ı yabancı yaklaşık bin firmanın katıldığı 17 nci İstanbul Ev Tekstili Fuarı-Evteks 2011, 18-22 Mayıs 2011 tarihleri arasında CNR Expo da gerçekleştirildi. 120 bin metrekarelik alanda düzenlenen fuar 31 bini yabancı olmak üzere toplam 116 bin ziyaretçiyle rekor kırarak dünya ligindeki yerini daha da pekiştirdi. Dış Ticaret Müsteşarlığı (DTM), Türkiye Ev Tekstili Sanayici ve İşadamları Derneği (TETSİAD), Uludağ Tekstil İhracatçıları Birliği (UTİB) ve KOSGEB in desteğiyle gerçekleşen fuarın açılışında konuşan Türkiye Ev Tekstili Sanayicileri ve İşadamları Derneği (TETSİAD) Yönetim Kurulu Başkanı Yaşar Küçükçalık, fuarın gelişiminden bahsederken, 1991 de Sultanhamam da küçük bir dernek olarak kurulan TETSİAD ın bugün ekonomiye katkısı oldukça büyük olan birçok firmayı bünyesinde barındırır hale geldiğini söyledi. münde sivil toplum örgütleri, özel sektör ve devlet vardır. Bu üçünün bir araya geldiği yerlerde çözülemeyecek hiçbir sorun yoktur dedi. Fuar serüveninin 1992 yılında daha ufak mekanlarda başladığını kaydeden Yaşar Küçükçalık, Evteks, katılımcı oranı olarak dünyanın ikinci en büyük ev tekstili fuarı dedi. Türkiye de yaşanan gelişmelerin ev tekstiline de yansıdığını ve ev tekstilinin, Türkiye nin gelişiminin önemli bir göstergesi olduğunu ifade eden Küçükçalık, Bu fuarın daha iyi yerlere gelmesi hükümetin ve iş adamlarının ortak çalışmasıyla gerçekleşecektir. Bugün her şeyin çözü- Sayı: 375 - Haziran 2011 4
Dünya çapında üretiyoruz Türkiye İhracatçıları Meclisi (TİM) Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Büyükekşi ise konuşmasında Evteks Fuarı nın ev tekstili sanayisinde dünyada ikinci fuar olmasının mutluluk verici olduğunu söyleyerek başladığı konuşmasında fuarın her yıl başarıyla düzenlendiğini, bundan sonrası için de geleneksel olarak devam etmesinin önemli olduğunu belirtti. 2010 yılında 160 ı yabancı bin firmanın Evteks e katıldığını ve 60 ülkeden alıcıların geldiğini söyleyen Büyükekşi, 2011 Evteks te de dünyanın çeşitli bölgelerinden fuara katılımcılar olduğunu ifade etti. Büyükekşi, Ziyaretçi sayısına baktığımızda geçen yıl 18 bin 300 yabancı ziyaretçi Evteks fuarını ziyaret etmişti. Demek ki dünya çapında bir fuara Türkler olarak imza atıyoruz dedi. Üretici ve ihracatçılar için dış dünyanın önemli rolü olduğunu ifade eden Büyükekşi, Dünya çapında üretiyoruz, dünya çapında satıyoruz. Tüm sektörlerimiz gibi tekstil sektörü de dünyayı takip ediyor. Tekstil yeni trendler çerçevesinde yeni oluşumlar yapıyor, üretim artırıyor, ihracat artırıyor, böylelikle başarı oluşuyor diye konuştu. Türk sektörlerinin dünya trendlerini belirlemeye ve bu trendlere yön vermeye başladığını söyleyen Büyükekşi, 2012 yılının dünya ev tekstili trendleri İstanbul da bugün, bu fuarda belirlenecek ÇİNLİLER DEN YER PROTESTOSU Tekstil sektöründeki son gelişmelerin sergilendiği, trend ve modaya yön veren ürünlerin ziyaretçilerin beğenisine sunulduğu fuarın açılışına bu yıl Çin li firmaların protestosu damgasını vurdu. Çinli firmalar, CNR nin Çinli acenteye sattığı 5 inci holün altındaki yeri beğenmeyince protesto gösterisi yaptı. Birbirinden ilginç ve yeni ürünlerin görücüye çıktığı EVTEKS İstanbul Ev Tekstili Fuarı na; La Rosa Home Collection ve Daniel Hechter Home (Almanya), StyleTrade (Finlandiya), El Corte Ingles (İspanya), Manor (İsviçre), Iran Merinos (İran), Decostar S.A. ve Roditi Maria (Yunanistan), ADM Baches ve Boelaert -Moens BVBA (Belçika), Stefan Zweig (Avusturya), Kotex (Bulgaristan), Modern (Mısır), Gazzaz, La Masion Simons Inc, Al Moussawi Trading Co. (S.Arabistan) gibi önemli alıcılar katılarak sipariş verdi. Fuarın yurtdışı katılımı geçen yıla oranla yüzde 45'in üzerinde artış gösterdi. Gruppo, Carillo, Algemene, Enzo, Degli, Angiuoni ve Novatex, Evteks'te stand açan büyük yabancı firmalar arasında yer aldı. Almanya, İtalya, İran, Yunanistan ve Rusya'nın yoğun ilgi gösterdiği Evteks Fuarı nda Irak, Ürdün, Suudi Arabistan, Birleşik Arap Emirlikleri, İngiltere, Fransa, Ukrayna ve Suriye den gelen alıcılar dikkat çekti. Çin de fiyatların yükselmesi ve kalitenin düşmesi nedeniyle beklediğini bulamayan Japon firmaları da ev tekstilinde Türkiye yi tercih etti. Fuar kapsamında İstanbul Tekstil ve Hammaddeleri İhracatçıları Birliği nin (İTHİB) düzenlediği tasarım yarışması birincisi Esma Çelik tarafından, perde ve döşemelik kumaş gibi ev tekstili malzemelerinden tasarlanan kıyafetlerle bir defile düzenlendi. L'Oreal Paris Miss Turkey 2011 yarışması güzelleri tarafından sunulan kıyafetler büyük ilgi gördü. Fuarda kişiye özel üretilen yatak ve boyun ölçüsüne göre yapılan yastıkların yanı sıra stresi alan özel iplikle dokunan kumaşla kaplı yataklar en çok ilgi gören ürünler oldu. dedi. Türkiye için ev tekstili sektörünün çok önemli olduğunu, Türkiye tekstil ihracatında ev tekstilinin belirleyici olduğunu söyleyen Büyükekşi, ev tekstili sektörünün sahip olduğu bu potansiyel ile ihracatını bundan sonra da artırmaya devam edeceğini belirtti. Dünya ev tekstili ticaretinde Türkiye ev tekstil sektörünün yüzde 5 lik bir paya sahip olduğunu ifade eden Mehmet Büyükekşi, Bu fuar sayesinde ihracatımız daha da artacak ve daha büyük bir pay almak için mücadele içinde olacağız dedi. Konuşmasında 2023 hedeflerine de değinen Bü- Sayı: 375 - Haziran 2011 5
Kapak yükekşi şunları söyledi: 2023 yılı hedeflerini hep beraber belirledik. Ekonomi Koordinasyon Kurulu na 30 Aralık ta sunumu yapıldı ve Başbakanımız ile birlikte 23 Mart ta kamuoyuna 2023 yılı 500 milyar dolar ihracat hedefimizin sunumunu yaptık. Şu anda da eylem planlarını hazırlıyoruz. Türkler uzun vadeli plan yapamaz, dediler ama biz uzun vadeli planları yapıyoruz. Hedefler belirliyor, eylem planları hazırlıyoruz. 2023 yılında kimileri için hayal gibi görünen 200 milyar dolar ihracatı daha da kısa bir sürede gerçekleştirmeyi hedeflemekteyiz. Bunu şirketlerimiz, işadamlarımız yapacak. Tekstil sektörü 2023 ihracat hedefinin, 20 milyar dolar olduğunu söyleyen Büyükekşi, bu hedefe ulaşma yolunda Evteks Fuarı nın önemli olduğunu vurguladı. Büyükekşi, Ar-Ge ye, tasarıma önem verirsek, bu konuda daha hızlı adımlarla ilerleyerek katma değeri yüksek ürünleri ihraç edebiliriz. Hedef pazarımız tüm dünya ve dünya ticaretinden 2023 yılında yüzde bir buçukluk bir pay almayı hedefliyoruz diyerek sözlerini tamamladı. Büyük ilgi gören Evteks Fuarı nda firmalar yeni ve birbirinden ilginç ürünleriyle iddiasını ortaya koydu. 5 gün süren fuarda yoğun bir süreç geçiren ve sonunda da memnun ayrılan firmalar izlenimlerini paylaşarak sektörle ilgili görüşlerini dile getirdiler: Broderi Narin, Evteks ten memnun Üçüncü nesil olarak sektörde varlığına devam eden Broderi Narin firması, 1923 yılında sektöre giren ilk broderici firma olma özelliği gösteriyor. Sektörde okul olarak yer eden ve işlerini halen büyük bir zevkle yapan firma, pazarın tek ve en öncü şirketleri arasında gösteriliyor. Kurulduğu tarihin eskilere dayanmasından kaynaklı ilk ihracat yapan şirketlerden bir tanesi Broderi Narin... Yaşanan krizler ve sektörün zamanla değişmesi Broderi Narin firmasında da değişikliklere yol açmış durumda. Kriz öncesinde Akdeniz ülkeleriyle ihracatları yoğun olduğu halde firmanın günümüz ihracatında Çin ön plana çıkıyor. Japonya ya da ihracat yapan firmayı son dönemde yaşanan gelişmelerin olumsuz yönde etkilediğini söyleyen Broderi Narin firması sahiplerinden ve sendikamızın Danışma Kurulu Üyesi Cengiz Narin, şunları ifade etti: Son dört senedir fuarlar için yoğun emek sarf ettik ve artık fazlasıyla yorulduk. Evteks Fuarı önemli bir çıkış gösteriyor. Geçtiğimiz sene de krizi atlattığımızı düşündüğümüz halde atlatamamış olduğumuzu gördük. Fakat bu yıl çok daha umutluyuz. Firmamız adına 2011 yılının çok daha iyi geçeceğini düşünüyorum. Yılın ilk beş ayındaki gidişat da bunu kanıtlar nitelikte. Evteks Fuarı na ilk günden beri katılıyoruz ve sektörde herkese yetecek kadar müşteri olduğunu görüyoruz. Er-Fun, sürekli koleksiyon yeniliyor 1997 yılında kurulan firma hem döşemelik hem de perdelik jakarlı dokuma işiyle ilgileniyor. Ana ticaret yaptığı pazar Avrupa olsa da firmanın giderek büyüyen bir iç pazarı var. Kendi alanlarında her türlü imkânı olan firma büyük ölçekli değil orta ölçekli olma özelliği taşıyor. Daha çok müşteri odaklı olduklarını söyleyen sendikamızın Yönetim Kurulu Üyesi ve Er-Fun Tekstil San. ve Tic. Ltd. Şti. Yönetim Kurulu Başkanı Erhan Özkan, fuarla ilgili şunları söyledi: Her bir fuar yeni bir umut... Kapasitemizi artırıcı müşteri hedefliyor, müşterilerimizi artırmayı planlıyoruz. Yalnızca döşeme ve perde olarak bakmamak lazım kumaşlarımız birçok alanda kullanılıyor. Kendimizi disipline almamız açısından da fuarlar önemli. Yılda üç tane fuara katılıyoruz. Heimtextil, Evteks, Mood... Bu demek ki biz yılda üç kez ağır koleksiyonlar yapıyoruz. O yönden de fuarlar önemli. Son iki yıldır kâr marjlarında çok ciddi bir daralma gözlendiğini söyleyen Özkan, ana ihracat pazarlarının Avrupa olmasından ve Avrupa ülkelerinde yaşanan krizden kaynaklı zorluklar yaşadıklarını, temmuz ayıyla birlikte gündeme gelecek ithalat mevzuatından Sayı: 375 - Haziran 2011 6
dolayı umutlu olduklarını söyledi. 2011 yılından umutlu olduklarını, keyifle çalışılacak bir yıl olacağına inandıklarını söyleyen Özkan, müşterilerin talepkâr olduğu bir ortamı çok özlediklerini, böyle bir döneme de girildiğini söyledi. Yaşanan krizin Türkiye deki sektörlerle birlikte Avrupa yı da olumsuz etkilediğini, bu durumun ihracat yapan firmalara da yansıdığını söyleyen Özkan, alternatif pazarlara yönelmelerinin koleksiyonları açısından zorluk olduğunu söyledi ve şunları ekledi: Bizim klasik pazarımız Avrupa Koleksiyon yapımız, fiyatlandırmamız Avrupa ya hitap ettiği için Avrupa pazarıyla çalışıyoruz. Fiyat esaslı değil servis esaslı bir müşteri yapımız var. Birlik Mensucat 2011 den umutlu 1951 senesinde kurulan Birlik Mensucat a bağlı olan Soley markası ise 1988 yılında kuruldu. Kayseri Organize Sanayi Bölgesi tesislerinde işe başlayan Soley markasının ana faaliyet konusu havlu, ev tekstili ve yatak. Soley, Türkiye de özellikle havlu konusunda en çok trend belirleyici markalardan biri olma özelliği taşıyor. Firmanın Türkiye iç piyasasında yaklaşık olarak 10 bin noktada ürünleri satılıyor ve bu ürünler Türkiye genelinde dokuz distribütör ile tüm Türkiye ye dağıtılıyor. Soley markası olarak ihracat pazarlarının Yakın Doğu ülkeleri ve Avrupa ülkelerinin tamamı olduğunu söyleyen Birlik Mensucat A.Ş. Pazarlama Müdürü Semih Oral, Evteks 2011 ve sektöre dair şunları söyledi: Evteks 2011 Fuarı geçen seneye göre çok daha iyi. 2010 senesi de 2009 senesine göre daha iyi geçti. Yine ev tekstilinde satışlarda yükselme var. 2010 iyi geçti, 2011 yılının çok daha iyi geçeceğini düşünüyoruz. İlk dört aylık gösterge bunu bize kanıtlıyor. Bunda krizin etkilerinin azalmakta olmasının etkisi de var. Biz firma olarak öncelikle ürünlerimizin 2011 satış hacimlerinin daha da yükseleceğini düşünüyoruz, çünkü bu sene hazırlamış olduğumuz koleksiyon mevcut olan Soley çizgisinin biraz daha dışında. Bu çizgiye daha önce hitap edemiyorduk, bu yıl bu çizgide ürünler hazırladık. Kendi hitap ettiğimiz portföy dışında, farklı bir portföye de ürünler hazırladık. Dolayısıyla daha yaygınlaşmayı, daha çok bilinirliği ve bulunabilirliği sağlamayı hedefliyoruz. Bu fuar için yepyeni koleksiyonlar hazırlandı. Evteks dışında Almanya daki Heimtextil Fuarı ve Ukrayna ve İran da düzenlenen bölgesel fuarlara katılıyoruz. Lüks Kadife yüzde 20 büyüme hedefliyor 1972 yılında çok ortaklı olarak Kayseri de kurulan Lüks Kadife, 38 yıldır halen Organize Sanayi Bölgesi nde faaliyet göstermekte. Kadife kumaşın ana konu olduğu firmada polyesterli iplikten döşemelik, perdelik ürün gruplarının üretimi de mevcut. Lüks Kadife firması da tekstil firmalarının birçoğunda olduğu gibi Avrupa ülkelerine ihracat yapıyor. Belçika, Hollanda, İngiltere, İspanya ve Fransa gibi ülkelere ihracat yapan firmanın yüzde 35-40 oranında ihracatı yüzde 60 oranında iç piyasası mevcut. Yaşanan krizden kaynaklı ihracat pazarları olumsuz etkilenen firmada yüzde 50 lerde seyreden ihracat oranında yüzde 30-35 lere doğru düşüşler yaşanmakta. İhracatçıların artık Türkiye yi stok merkezi olarak gördüğünü ileri süren Lüks Kadife Muhasebe Müdürü Mehmet Mülayim, şunları söyledi: Biz toplamda yılda sekiz fuara katılıyoruz. Shanghai Fuarı na da katılıyoruz Dubai deki, Fransa daki, Almanya daki fuarlara da katılıyoruz, orada yeni müşterilerle bu açığı kapatıyoruz. 2011 Evteks Fuarı nın tüm dünya için de firmamız için de olumlu sonuçlar vereceğine inanıyorum. Tekstil, Türkiye için birinci öncelikli konu. Ülkenin ihracatının hızlanması tekstille olacak. Bu da Evteks Fuarı yla gerçekleşecek. İhracat artışları ve iç piyasa satışlarıyla birlikte tekstil yine ülkenin ihracatta parlayan yıldızı olacak çünkü tekstilde küçümsenmeyecek bir istihdam var. Tüm hükümetler tekstile kaynak ayırmak ve tekstil sektörünü desteklemek zorunda. Kayıtdışıyla mücadele edilmesi gerekiyor. 2011 senesinde firma ola- Sayı: 375 - Haziran 2011 7
Kapak Bezci Tekstil fuarda ivme yakaladı 1958 yılında önce İstanbul Topkapı da kurulan ardından Gaziosmanpaşa bölgesine geçen Bezci Tekstil, Gaziosmanpaşa da kendi binasını kurarak konfeksiyon yan sanayide sektöre başlıyor. Tosyalı bir firma olan Bezci Tekstil, önceleri el tezgâhlarında iş görüyor, daha sonra ise teknolojinin gelişmesiyle birlikte yapışkan telanın ortaya çıkması firmaya büyük rahatlık sağlıyor. 1993-1997 yılları arasında kurulan nano tesisi ile firma teknolojiyi aktif şekilde kullanmaya başlıyor. 2003-2004 yıllarında ev tekstiline yönelen firma laminasyon makinesi alarak havlu kumaşa su geçirmezlik özelliği kazandırıyor. Su geçirmezlik özelliği sayesinde ürün nefes alabilir bir hale bürünerek otellerde, hastanelerde ve ev tekstilinde rahatça kullanılabiliyor. Firma ağırlıklı olarak Fas ile çalışıyor. Bunun yanında Tunus, Rusya, Yunanistan, Polonya, Romanya da Bezci Tekstil in çalıştığı ülkerak yüzde 20 büyüme hedefi koyduk. Hem ihracat hem iç piyasa ağırlıklı olmak üzere ilk üç ay itibariyle bu hedefleri tutturduk ve iyi bir yıl olacağı sinyalini alıyoruz. Evteks Fuarı na altı senedir katılıyoruz. PANELLER DE BÜYÜK İLGİ GÖRDÜ Evteks Fuarı kapsamında dünyaca ünlü tasarımcılar Karim Rashid ve Defne Koz un Trend Seminerleri programı çerçevesinde verdikleri paneller yoğun ilgi gördü. Uludağ Tekstil İhracatçıları Birliği (UTİB) tarafından organize edilen seminerlerin ilkinde konuşan Karim Rashid, tasarımın insan tecrübesine sahip ve toplumun ayrılmaz bir parçası olduğunu vurguladı. Karim Rashid, "50 bin yıllık insan tarihinde teknolojinin en üst seviyeye ulaştığı bir çağda yaşıyoruz. Bu teknolojiye insan tecrübesi ve çeşitli materyalleri katarak, bütün güzel ve soyut kavramlarla birlikte dijital dünya aracılığı ile fiziksel dünyaya bağlanıyoruz" dedi. Her bireyin kendi özgün bir tarzı olduğunu vurgulayan Rashid, "Çağımızda 1.6 milyon rengi yazıcıdan çıkarabilme şansına sahibiz. Ben her tasarladığım objede bunu düşünerek hareket ediyorum. Bütün dünyayı bu renklere boğmak istiyorum. Biz her ne kadar zanaata, el işine inanıyor olsak da makinelerin bize sunduğu bu büyük muhteşemlik ve kesinlik inkâr edilemez" diye konuştu. Yurtdışında tasarım çalışmalarını sürdüren ünlü Türk tasarımcı Defne Koz ise İstanbul'dan inanılmaz derecede ilham aldığını belirtti. Koz, "Bizler acemilik dönemimizde, kendimizi geliştirmek arzusuyla ilhamı dışarıda aradık. Oysa ki bizim Milano'dan, Tokyo'dan ya da bir İtalya'dan hiçbir farkımız yok. Bugüne baktığımızda biz kendimizi kanıtlamış bir ülkeyiz" ifadelerini kullandı. Sayı: 375 - Haziran 2011 8
ler arasında. Evteks dışında Heimtextil ile Itamma Expo gibi fuarlara katılan firma, Kuzey Afrika ülkelerinin fuarlarını da takip ediyor. Avrupa nın arka bahçesi Kuzey Afrika, dolayısıyla konfeksiyon orada birleşiyor diyen Bezci Tekstil San. A.Ş. İletişim Danışmanı Mehmet Büyükdamgacı, 2011 Evteks Fuarı yla ilgili şunları söyledi: Ev tekstilinin hammaddesi pamuktur ve 2011 senesinin ilk aylarında pamuk muazzam bir ivme yakaladı. Bu durum ev tekstili ve konfeksiyonunu bayağı bir sıkıntıya soktu. Bu fuarın ev tekstiline hareket kazandırmasını umut ediyoruz. Ciddi anlamda müşteriye ihtiyacımız var, çünkü piyasa inanılmaz durdu. Pamuk fiyatlarının artışı sektörü olumsuz yönde etkiledi. Tabii bu global bir artış yalnız Türkiye ye özgü değil. Çin de de Amerika da da artış var ve hammadde bazında zamların olması üreticileri olumsuz etkiledi. 2011 yılında firma olarak hedefimiz 1.5 milyon metre üretim sağlayıp yurtdışı ve yurt içi pazarlarda markamızı duyurarak sektörde daha iyi bir konuma gelmek. Yaşanan global kriz Türkiye yi de etkiledi fakat Avrupa ülkeleriyle krizin boyutunu karşılaştırdığımızda Türkiye nin çok daha rahat bir şekilde atlattığını gözlemleyebiliyoruz. Evteks Fuarı na üçüncü kez katılıyoruz ve bizim için iyi bir ivme oldu. Küçükçalık ABD ve Avrupa ya yoğunlaştı 2011 yılının 2010 dan daha iyi geçeceğinin ihracat rakamlarına bakılarak da görüldüğünü söyleyen Küçükçalık Tekstil Yönetim Kurulu Başkanı Yaşar Küçükçalık, 2010 yılındaki ihracat rakamımız 2.7 milyar dolardı bu sene 3.5 milyar gibi olacağı tahmin ediliyor. 2023 te 20 milyar doları hedef olarak belirledik. Aynı zamanda bavul ticaretini de hesaba kattığımızda toplamda 5-5.5 milyar dolar gibi bir hedefimiz var dedi. Türkiye nin ev tekstili üretiminin 13 milyar dolar civarında olduğunu ifade eden Küçükçalık, bunun üçte ikisinin yani 8 milyar dolarının iç piyasadan oluştuğunu vurguladı. Küçükçalık Tekstil in yıllardır belli müşterilere hizmet verdiğini ve ileriki dönemlerde daha fazla komşularla ticareti ön plana çıkarmayı hedeflediklerini belirten Küçükçalık, bu durumun firma olarak cirolarını olumlu yönde etkileyeceğini söyledi. Küçükçalık Tekstil in ihracat iç piyasa oranının yüzde 40-60 seviyelerinde olduğunu, ihracat oranlarının üçte birini iç piyasaya yaptıklarını belirten Küçükçalık, şunları ekledi: İhracat yaptığımız pazarın çokluğu değil, girdiğimiz pazardaki yoğunluğumuz önemli. Pazar adedinin 30 lu, 40 lı rakamlar olması önemli değil, bir yere konsantre olmak daha çok yere mal satmaktan daha iyi. Avrupa ve Amerika ile daha yoğunlukta çalışmaktayız. 2008 yılında başlayan global krizden çok fazla etkilenmediklerini, 8-10 senedir stabil müşterileri olduğunu söyleyen Küçükçalık, çalıştıkları pazarlar çoğunlukla Avrupa pazarları olmasına rağmen krizi çok az zararla atlatabildiklerini belirtti. 17 senedir Evteks Fuarı nda yer aldıklarını söyleyen Küçükçalık, aynı zamanda Türkiye Ev Tekstil Sanayicileri ve İş Adamları Derneği nin (TETSİAD) Başkanı olduğunu da hatırlatarak dernek hakkında şunları söyledi: 1991 yılında Sultanhamam da kurulmuş bir dernek olan TETSİAD kurulduğu yıllarda küçük bir dernek olmakla birlikte bugün, bin kişinin üzerinde işadamından oluşan üye sayımız mevcut. Günümüz Türkiyesi nde sorunlar üç altın top dediğimiz kuralla çözülmektedir yani sivil toplum örgütleri, özel sektör ve devlet ortaklığı TETSİAD ın ev tekstil sektöründeki rolü hiç de küçümsenecek gibi değildir. Bugün fuar organizasyonundan tutun, devlette olan işlere kadar sanayicilerimizin ve işadamlarımızın sesi olmaya çalışıyoruz. Yaşar Küçükçalık, Evteks dışında Heimtextil Fuarı nı takip ettiklerini de söyledi ve Eskiden He- Sayı: 375 - Haziran 2011 9
Kapak imtexil senede bir defa yapılırdı. Son 30 senede her şey değişti sırf ev tekstili değil, fuarcılıkta da anlayışlar değişiyor. Bundan sonra fuarlar daha ucuz, daha pratik, daha işlevsel, daha güncel olacak. Fuarlarda 30 sene evvelki gibi olmayacak dedi. Fuara özel koleksiyon sergilediklerini de söyleyen Küçükçalık, Burada her köşede bir konsept sergiliyoruz her köşenin bir hikâyesi var. Artık Türkiye de mal satma dönemi bitti. Hikayesi olmayan bir ürün satıyorsanız sadece tül diye adlandırılıyor veya döşemelik diye adlandırılıyor ama eğer bir hikâye satabiliyorsanız o da sizin başarınız oluyor diyerek sözlerini tamamladı. EV TEKSTİLİNDE İLK TASARIM YARIŞMASI Bu yıl ilk defa, fuar kapsamında uluslararası pazarlarda moda ve trend yaratabilmek amacıyla, Uludağ Tekstil İhracatçılar Birliği (UTİB) tarafından, TİM ve TETSİAD işbirliğinde 1. Türkiye Ev Tekstili Tasarım Yarışması düzenlendi. Yarışmada dereceye girenlere ödülleri, CNR Expo İstanbul da düzenlenen görkemli bir gecede verildi. Yatak, perde, banyo ve döşemelik kumaş olmak üzere 4 ayrı kategoride 20 genç tasarımcı ödüllendirildi. Ayrıca genç tasarımcı Feriha Işıklar, en inovatif tasarım ödülüne layık görüldü. Törende konuşan Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Başkanı Mehmet Büyükekşi, Profesyonel tasarımcılarımız ve gençlerimiz ile dünyaya katkı sağlayan ve trendleri takip edilen bir tasarım merkezi olacağız diye konuştu. Uludağ Tekstil İhracatçıları Birliği (UTİB) Başkanı İbrahim Burkay ise bu yarışma ile uluslararası pazarlarda moda ve trend yaratacaklarını, özgün tasarımcıları ortaya çıkaracaklarını ve teşvik edeceklerini, sektörün rekabet gücünü artıracaklarını söyledi. Genel Tekstil geniş bir pazara hitap ediyor 1998 yılında yani Tüyap ta başladığından beri fuara her sene düzenli olarak katılan Genel Tekstil de Evteks 2011 in iyi geçtiğine inanan firmalardan. Firma Amerika, İngiltere ve Avrupa nın çeşitli ülkeleri yanında Asya Ülkeleri, Çin, Sayı: 375 - Haziran 2011 10
Kore olmak üzere çok geniş bir pazara hitap ediyor. Fuarlardan sanayiciler olarak beklentilerinin her daim büyük olduğunu söyleyen sendikamızın Danışma Kurulu Üyesi ve Genel Tekstil San. Tic. A.Ş. nin sahiplerinden Harun Tavaşi, Evteks 2011 fuarına dair şunları söyledi: Hem iç piyasada hem dış piyasada Çin den Türkiye'ye geri dönüş var bunu hissediyoruz. Fiyatlardaki oynamalar, servislerimiz, siparişlere hızlı dönüşümüzden kaynaklı bir memnuniyet var. 2011 senesi firmamız açısından da olumlu başladı fakat ben senenin ikinci yarısının çok daha verimli geçeceğini öngörmekteyim. Öyle ki 2012 senesine sarkan başarılı bir ikinci yarı beklemekteyim. verimli geçeceği görüşünde. Epengle Tekstil Genel Müdürü Hüseyin Gergerlioğlu, kendilerine rakip olan neredeyse bütün ülkelere ihracat yaptıklarını söyledi. Gergerlioğlu Evteks Fuarı ile ilgili de şunları söyledi: 2010 senesi oldukça başarılı geçmişti, bu sene fuarın daha da iyi geçeceğini düşünüyorum. Bu fuar her yıl üzerine daha da katarak iyiye giden bir fuar. Evteks Fuarı na başladığı günden beri katılıyoruz. Evteks dışında 1991 yılında Belçika da Mood fuarına katıldık. Bu fuara da Türkiye den katılan ilk firmayız ve şu anda 91 tane Türk firması katılmakta. Bunun dışında bazen Heimtextile Fuarı na katılıyoruz. Çin de Shanghai Expo Fuarı na bu sene katılacağız. Firma olarak 2011 yılında yüzde 20-25 gibi bir büyüme hedeflediklerini ve üretim artırımı üzerine yatırıma gideceklerini söyleyen Gergerlioğlu, 2009 çok kötü bir seneydi. 2010 da yüzde 25-30 a yakın bir azalma oldu. 2010 senesinin beşinci ayından sonra giderek artan bir tempo başladı ve halen daha sürüyor diyerek sözlerini tamamladı. Epengle nin hedefi yüzde 25 büyüme Bu yıl 150 nci yaşını kutlayan Epengle Tekstil, 1970 senesinden bugüne ihracatın içinde yer alan firmalardan Firma 2011 senesinde cirosunun yüzde 35 ini, imalatının ise yüzde 45 ini ihraç etmeyi hedefliyor. Ulaşım sektöründe de faaliyet gösteren Epengle yönetimi 2011 senesinin 2009 ve 2010 a göre çok daha Sayı: 375 - Haziran 2011 11
Güncel İSTANBUL MODA MERKEZİ OLMA YOLUNDA İstanbul'da düzenlenen Moda Konferası'nda buluşan ve 'modanın hayal takımı' olarak nitelenen ünlü isimler deneyimlerini paylaştı, Türkiye'ye tavsiyede bulundu. Moda devlerinin CEO'larına göre "Türkiye moda ülkesi olmak için gayet ideal. Ancak hücuma geçmesi lazım". Türkiye Giyim Sanayicileri Derneği (TGSD) tarafından düzenlenen 4. İstanbul Moda ve Hazır Giyim Konferansı nda, Ermenegildo Zegna, Ralph Lauren, Loro Piana, Zara ve Tesco gibi dünyaca ünlü firmaların Başkan ve CEO ları Türkiye'yi övdü. Konferansa katılan ünlü CEO'lar, altyapının mükemmel olduğunu belirterek Türkiye'nin moda ülkesi olmak için gayet ideal olduğunu, artık 'hücuma' geçmesi gerektiğini söylediler. 5-6 Mayıs tarihlerinde yapılan konferansın açılış konuşmasını ise Başbakan Recep Tayyip Erdoğan yaptı. Erdoğan konuşmasında, tekstilde çalışan 2 milyon kişiden 350-400 bininin kayıtlı işçi olduğunu, kalan 1.6 milyon kişinin kayıtdışı çalıştırıldığını belirterek, "Biz bunun farkındayız ama katlanıyoruz. Şunu çok açık söylüyorum. Kayıtdışılık azaldıkça üzerinizdeki yükler çok daha hızlı azalacaktır. Kayıtdışı çalışanları ne kadar kayıt içine alırsak sorunları o kadar hızlı çözeriz" dedi. Haliç Kongre Merkezi nde 2 gün süren konferansta 'modanın hayal takımı' olarak nitelenen Ermenegildo Zegna Grup Başkanı Paolo Zegna, Loro Piana nın CEO su Pier Luigi Loro Piana, Polo Ralph Lauren in Üretim ve Tedarikten Sorumlu Başkanı Don Baum ve Zara nın da içinde yer aldığı Inditex Grup Tedarik Zinciri Tepe Yöneticisi Abel Lopez Cernadas birikimlerini Türk hazır giyim sektörü ile paylaştı. Piana: Birikim ve tecrübeniz var leri çıktığında bu taşıma işlemlerinin de anlamını yitireceğini ifade etti. İtalya ile Türkiye ekonomisi kıyaslandığında arada çok fark olduğuna değinen Piana, şöyle devam etti: "İtalya da yüzde 2 lik sabit bir büyüme söz konusu. Ancak Türkiye ekonomisinde sizler yüzde 8 leri gördünüz. Ayrıca Türkiye de alım gücü 2000 den bu yana çok değişti. 2000 de yıllık harcama 24 bin dolarken, şimdi 60 bini aşıyor. Oysa İtalya da alım gücü yıllardır önemli bir farklılık göstermedi. Bu alanda Ortadoğu nun köprüsü olan sizlerden ve Türkiye den öğreneceğimiz çok şey bulunduğuna inanıyorum. Çünkü görüyorum ki siz bu konuda bizden çok iyisiniz." Loro Piana nın CEO su Pier Luigi Loro Piana, düşük gelir ve ucuz işçinin zengin ülkeler yaratmayacağını vurgulayarak, Türk hazır giyim sektörünün katma değeri yüksek ürünlere odaklanması gerektiğini söyledi. Kaliteye, yenilikçiliğe, verime, hizmete ve değere yatırım yapılması halinde başarının kendiliğinden geleceğini anlatan Piana, "Türkiye de pek çok fabrika gezdim. Gördüm ki tecrübe ve bilgi birikimi var. Birçok ülkenin yapamadığı takım elbise dikmeyi sizler çok iyi yapıyorsunuz. Bu başarınızı çok daha iyi noktalara yükseltebilirsiniz" dedi. Piana, fabrikaları bir bölgeden başka bir bölgeye taşıyarak maliyetleri düşürmenin bir noktaya kadar fayda sağlayabileceğini, ancak uzun vadede daha ucuzu üreten biri- Sayı: 375 - Haziran 2011 12
Baum: Krizi fırsata çevirdiniz İstanbul gibi muhteşem bir dokuda bulunmanın müthiş bir duygu olduğunu belirten Polo Ralph Lauren Üretim ve Tedarikten Sorumlu Başkanı Don Baum da kaliteli üretime vurgu yaptı. Ortaklarıyla en ufak bir güven sorunu yaşamadıklarını belirten Baum, buna rağmen daha kaliteli sürüm için tek tek tüm lisanslarını geri topladıklarını bildirdi. "Bir ülkenin sektörlerini geliştirmesi için öncelikle adını iyi satması gerekiyor" diyen Baum, Türkiye nin krizi fırsata çevirdiğini ve üçüncü dünya ülkesi olmaktan çıktığını vurguladı. Ancak iş hacmi rakamlarında dörte üç oranda düşüş yaşanmasını eleştiren Baum, Bunun gerek ekonomik gerekse politik anlamda sorgulanması gerekiyor diye konuştu. farklı yollara başvurarak baş etmek gerek. Made in Turkey için kendi markanızı, tasarımınızı genç ve taze kanlarla yapın." Zegna, kendilerinin Made in Italy için çabaladıklarını belirterek, "Ancak bunun dışında dağıtım ve pazarlamanın payı çok yüksek. Sadece üretmek yetmez. Bunu tüm dünyaya dağıtmak ve İşte biz bu ürünü yaptık demek gerek" açıklamasında bulundu. Fransa ve özellikle Brezilya nın kendi kültürel gelenekleriyle bir moda rüzgârı estirdiğini vurgulayan Paolo Zegna, Türkiye nin de çok zengin, başarılı ve genç nüfusa sahip olduğunu söyledi. Zegna, Türkiye için dünya moda ülkesi olmanın bu şartlarda hiç de zor olmadığını vurgulayarak sözlerini şöyle tamamladı: "Komşu ülke ilişkileri, uzun vade için tasarım ve yaratıcılık, tüketicinin yolunda yürümek, tutarlı olmak ve servis ağı sizleri moda ülkesine götürür. Ağır hastalıklara aspirin iyi gelmez. Uzun yola bakmak için hayal önemlidir. Krizle beraber müşteri profili değişse de biz inat ettik. Hem de çok inat ettik. 1980 lerde de aynısını yaptık. Özel dikim terziler azalınca o dönemde biz de inatlaşarak konfeksiyona yani gömlek, pantolon ve takım dikmeye başladık. Ancak önce kendinizi geliştirin, genişletin ki sonra hep birlikte güzel işlere ve Made in Turkey e imza atın." Konferansta konuşan Gürcistan Ekonomi ve Sürdürülebilir Gelişim Bakanı Vera Kobalia ise "Gürcistan ı merkez üs olarak seçin. Hükümetimiz hepinize açıktır. Türkiye ye yardıma ve yatırıma sonuna kadar açığız" dedi. Zegna: Made in Turkey'e imza atın Ermenegildo Zegna Grup Başkanı Paolo Zegna ise 101 yıllık şirket olarak kalite ve yenilikçiliğe önem verdiklerini belirterek, "Sizlere de bir dost olarak tavsiyem, korumacılıktan ziyade, yenilikçi fikirlere, moda ve markalaşmaya önem verin, enerjinizi buna harcayın" dedi. Zegna, Çin in birçok ülkenin ekonomisinde büyük sarsıntılar yarattığını ifade ederek, kendi ülkeleri olan İtalya nın oluşan bu sarsıntıdan henüz çıkmaya çalıştığını söyledi. Zegna, şöyle devam etti: "Türkiye artık dünyanın parmakla gösterilen sayılı ülkelerinden biri oldu. Bunun için size en büyük önerim korumacılıktan vazgeçin. Biz KOBİ leri çok önemsiyoruz. Siz de öyle yapın. Çünkü rekabetle Roussel: Hücuma geçmeniz lazım Konferansın ikinci gününde Birleşmiş Markalar Derneği Başkanı Yılmaz Yılmaz ın yönettiği "Tedarik zinciri yönetiminde farklı yaklaşımlar" oturumunda konuşan Tesco Global Gıda Dışı Tedarik ve Lojistik CEO su Christophe Roussel, önemini yitiren Çin de ücretlerin arttığına dikkat çekerek, Türkiye nin hücuma geçmesi için çok iyi bir fırsat yakaladığını söyledi. Zara nın içinde yer aldığı Inditex Grup Tedarik Zinciri Tepe Yöneticisi Abel Lopez Cernadas da Türkiye den 1 milyar dolarlık alım yaptıklarını, bunu daha da artırmayı amaçladıklarını söyledi. TGSD Başkanı Cem Negrin ise hazır giyim alanında en küçük birikimi olmayan ülkelerin dahi H&M gibi dünya markası çıkardıklarına dikkat çekerek, global marka yaratma sırasının Türkiye ye geldiğini, moda konferansı ile bunun altyapısını oluşturmaya çalıştıklarını söyledi. Negrin, gelecek yıllarda en az 3 dünya markası yaratmayı taahhüt ettiklerini bildirdi. Tekstil ve hazır giyim sektörünün 2010 yılında 11.5 milyar dolar dış ticaret fazlasıyla Türkiye ye en faydalı sektör olduğuna dikkat çeken Negrin, "Bizi en yakından takip eden tarım-gıda sektörü sadece 4.3 milyar dolar fazla verdi, yarı rakamımıza bile ulaşamadı. İhracat yarışında zaman zaman önümüze geçen otomotiv sektörü ise 3 milyar dolar açık verdi" dedi. Bu arada konferans sırasında alım grupları ve tedarikçiler 2 bin 500 ün üzerinde ikili görüşme gerçekleştirdi. Ayrıca Tesco, Gerry Webber, Li Fung, Best Seller, Group Carrefour, Metro Group ve Marks&Spencer gibi toplam 41 alım grubu da konferansa katılarak görüşmeler yaptı. Konferansın 1.5 milyar dolarlık bir ticaret zeminine sahne olduğu belirtiliyor. Sayı: 375 - Haziran 2011 13
ITMF TOPARLANMA EVRESİ TAMAMLANDI DİYEN TEKSTİL MAKİNESİ ÜRETİCİLERİNİN 2011 BEKLENTİLERİ POZİTİF ITMF Tekstil Makineleri Workshop u 5-6 Mayıs 2011 tarihleri arasında Frankfurt ta gerçekleştirildi. Üreticiler genel olarak 2008-2009 yıllarında gerçekleşen küresel krizin ardından 2009 un son çeyreğinde sektörün toparlanmaya başladığını, 2010 yılında ise çok hızlı bir yükseliş göstererek toparlanma evresini tamamlayıp kriz öncesi satış rakamlarını yakaladığını, daha sonra ise satışların stabil olarak devam ettiğini, 2011 ve 2012 yılları için de genel anlamdaki beklentilerinin pozitif olduğunu açıkladılar. ITMF yöneticileri ve dünyanın önde gelen tekstil makine üreticilerinin katılımıyla her sene geleneksel olarak düzenlenen ITMF (International Textile Manufacturers Federation) Tekstil Makineleri Workshop u, bu sene VDMA- Alman Makine Üreticileri Birliği evsahipliğiyle 5-6 Mayıs 2011 tarihleri arasında ITMF Başkanı Bashir Ali Mohammed başkanlığında gerçekleştirildi. Toplantıya Uster, Trützschler, Mayer, Picanol, Dornier, Brückner gibi önde gelen tekstil makine üreticisi 31 firmanın üst düzey yöneticileri ve sahipleri katıldı. Toplantı, ITMF Başkanı Bashir Ali Mohammed ve VDMA Tekstil Makine Birliği Başkanı Fritz Mayer in açılış konuşması ile başladı. ITMF Tekstil Makineleri Workshop unda genel olarak, global ekonomik kriz sonrasında canlanmanın yaşandığı bir ortamda, tekstil sektörünün ve tekstil makineleri piyasasının durumu analiz edildi ve değerlendirmeler yapıldı. İlk sunum Credit Suisse Global Araştırma Kıdemli Analisti ve eski ITMF ekonomisti Greig Fleming tarafından, Küresel Ekonomik Bakış başlığı altında gerçekleştirildi. Fleming sunumunda, 14 ay önce dibe vuran dünya ekonomisinin iyileşmesi üzerinde durmuş ve 2008-2009 yıllarında gerçekleşen küresel kriz ardından 2009 un son çeyreğinde ekonominin toparlanmaya başladığını, 2010 yılı itibariy- GRAFİK 1: KÜRESEL GSMH BÜYÜME & ÜRETİM DEĞERLERİ Sayı: 375 - Haziran 2011 14
Bora KOCAMAN / Ceren ERMİŞ İstatistik Araştırma Servisi le çok hızlı bir yükseliş göstererek toparlanma evresini tamamladığını, daha sonra ise (2011 yılı) ekonominin stabil şekilde devam ettiğini, makro ekonomik anlamda özellikle Euro ve ABD gibi gelişmiş ülkelerde bir takım risklerin tam olarak bertaraf edilemediğini, emtia kaynaklı enflasyon artışının önümüzdeki dönemde önemli bir tehdit unsuru olabileceğini, Japonya depreminin yanı sıra Ortadoğu ve Kuzey Afrika da yaşanmakta olan siyasi istikrarsızlıkların da dikkatli şekilde izlenmesi gerektiğini, ECB nin enflasyonu dizginleme noktasında faiz artışına gitmesinin kaçınılmaz olduğunu, bu durumun da göreceli olarak değerli olan Euro nun daha fazla değerlenmesi anlamına geleceğini, bu noktada faiz artışının beklendiği kadar çabuk olmayacağını düşündüğünü, ifade etti (Grafik 1). İkinci sunum Gherzi Textil Organisation Yönetici Ortağı Giuseppe Gherzi tarafından Hindistan Tekstil Endüstrisine Yatırım başlığı altında gerçekleştirildi. Sunumda dikkat çeken başlıca noktalar şöyle sıralanabilir: Yıllar itibariyle Hindistan a yapılan Doğrudan Yabancı Yatırımlar; - 2006/07 yılında 15.7 bin ABD Doları, - 2007/08 yılında yüzde 56 artışla 24.6 bin ABD Doları, ŞEKİL 1: 2011 YILI İTİBARİYLE DÜNYA MAKİNE İHRACAT ORANLARI GRAFİK 2: KISA ELYAF İĞ SEVKİYATI 2000-2010 -DÜNYA& BÖLGELER- (Milyon iğ) - 2008/09 yılında yüzde 10 artışla 27.3 bin ABD Doları, - 2009/10 yılında yüzde 5 azalışla 25.9 bin ABD Doları, - 2010/11 yılında yüzde 25 azalışla 18.3 bin ABD Doları na ulaştı. Artan hammadde fiyatları, iplik üreticilerinin devletten daha az destek almaları, örme kumaş üreticilerinin teknik tekstil gibi daha fazla katma değerli ürünlere yönelmesi, entegre ve büyük firmaların (Welspun, Alok, Trielend ve Vardhman) standart ürünlerde maksimum kapasitelere ulaşmaları, Hindistan daki tekstil firmalarını katma değeri daha yüksek olan ürün dallarına yöneltti. Tekstil firmalarındaki Ar-Ge kapasitelerinin yetersizliği, girişimciler ile profesyonel yöneticiler arasındaki dengesizlik, içerisinde aşırı hırs barındıran planlar, hükümetin bu sektörü hala oy bankası olarak görmesi, ürün bazında çok fazla çeşitlenme sonucu yaşanan risk, uzun dönemde rupi deki değer artışı Hindistan daki tekstil firmalarının zayıf yönlerini oluşturmaktadır. Daha sonra kısa bir sunum gerçekleştiren, ACIMIT (İtalyan Tekstil Makineleri Birliği) Başkan Yardımcısı ve Fadis firması temsilcisi Raffaella Carabelli, genel olarak İtalyan Tekstil Makine sektörünü tanıtarak, ekonomik değerlendirmelerde bulundu. 2010 yılı itibariye dünya ihracatının yüzde 11 ini gerçekleştiren İtalya nın (Yüzde 22 Almanya, Yüzde 13 Japonya, Yüzde 10 Çin- Şekil 1), tekstil makineleri klasmanında ana pazarlarının Çin, Türkiye, Hindistan ve Brezilya olduğunu belirtti. İtalya nın, daha çok terbiye (327 milyon Euro değerinde ihracat) ve iplik (380 milyon Euro değerinde ihracat) makinelerinde kuvvetli olduğunu belirten Raffaella Carabelli, 300 tekstil makine üreticisi firmanın (toplam 12 bin 700 çalışan) 2010 yılı itibariyle 2 bin 431 milyon Euro değerinde tekstil makine üretimi yaptıklarını sözlerine ekledi. Son olarak, 2011 yılının ilk çeyreğinde iç pazardan gelen talebin yüzde 36, dış pazardan gelen talebin ise yüzde 41 oranında arttığını ancak ikinci çeyrek için beklenen taleplerin daha düşük olduğunu ifade etti. Daha sonra söz alan ITMF Genel Direktörü Dr. Christian Schindler, 2000-2010 yılları arasındaki Uluslararası Tekstil Makineleri Sevkiyat İstatistikleri çalışmasının sonuçları- Sayı: 375 - Haziran 2011 15
ITMF GRAFİK 3: KISA ELYAF İĞ YATIRIMLARI 2010- EN BÜYÜK 5 YATIRIMCI (Milyon iğ) GRAFİK 4: OPEN-END ROTOR SEVKİYATI 2000-2010 -DÜNYA& BÖLGELER- (1.000 rotor) GRAFİK 5: OPEN-END ROTOR YATIRIMLARI 2010- EN BÜYÜK 5 YATIRIMCI- (Milyon iğ) GRAFİK 6: TEKSTÜRİZASYON İĞ SEVKİYATI 2000-2010 -DÜNYA& BÖLGELER- (1.000 iğ) nı sunarak değerlendirmelerde bulundu. Schindler in sunumunda dikkat çeken başlıca noktalar ise şöyle sıralanıyor: 2000-2010 yılları arasında dünyada gerçekleşen kısa elyaf iğ sevkiyatı 2007 yılında en yüksek düzeye ulaşmıştır (12.8 milyon iğ). Kriz yıllarında (2009 yılı) keskin bir düşüş kaydederek 7.11 milyon iğe gerileyen iğ yatırımları 2010 yılında bir önceki yıla göre yüzde 75 oranında bir artışla toparlanmış ve 12.47 milyon iğ seviyelerine ulaşmıştır (Grafik 2). 2000-2010 yılları arasında kısa elyaf iğ alanında en büyük yatırımcı ülkeler olarak; Çin (7.9 milyon iğ), Hindistan (2.4 milyon iğ), Endonezya (0.5 milyon iğ), Bangladeş (0.4 milyon iğ) ve Türkiye (0.3 milyon iğ) görülmektedir (Grafik 3). Open-end rotor alanında, dünyada gerçekleşen yatırımlar, 2000 yılındaki toplam 207 bin rotordan 2007 yılında 575 bin 900 rotora kadar yükselmiş, 2008-09 yıllarında yaşanan yüzde 75 lik düşüşten sonra, 2010 yılında yüzde 212 lik artışla 450 bin 500 rotor seviyesine yükselmiştir (Grafik 4). Sadece 2010 yılına bakıldığında, open-end rotor alanında en büyük 5 yatırımcı ülke Çin (Yüzde 309 artışla- 323 bin 100 rotor), Brezilya (24 bin 800 rotor), Hindistan (24 bin 600 rotor), ABD (21 bin 100 rotor) ve Türkiye dir (10 bin 400 rotor) (Grafik 5). Dünyada 2000-2010 yılları arasında gerçekleşen tekstürizasyon iğleri sevkiyatı, 2000 yılında 138 bin iğ iken 2004 yılında 406 bin iğe yükselmiş, daha sonraki yıllarda krizin de etkisiyle düşüş kaybeden iğ sevkiyatı, 2010 yılında bir önceki yıla kıyasla yüzde 132 oranında artışla 581 bin 500 iğ ile maksimum seviyesine ulaşmıştır (Grafik 6). 2010 yılında tekstürizasyon iğlerine yatırım yapan ülkeler arasında en büyük 5 ülke Çin (409.500 iğ), Hindistan (53.800 iğ), Vietnam (20.600 iğ), Brezilya (19.700 iğ), Tayland(13.400 iğ) (Grafik 7). Dokuma sektöründe, mekiksiz tezgah sevkiyatı irdelendiğinde, dünya toplam yatırımlarının 2000 yılında 59 bin 450 tez- Sayı: 375 - Haziran 2011 16
GRAFİK 7: TEKSTÜRİZASYON İĞ YATIRIMLARI 2010- EN BÜYÜK 5 YATIRIMCI- (1.000 iğ) GRAFİK 8: MEKİKSİZ DOKUMA TEZGAH SEVKİYATI 2000-2010 -DÜNYA& BÖLGELER- (DOKUMA TEZGAHI) GRAFİK 9: YUVARLAK ÖRME MAKİNE SEVKİYATI 2000-2010 -DÜNYA& BÖLGELER- (MAKİNE) GRAFİK 10: YUVARLAK ÖRME MAKİNE YATIRIMLARI 2010- EN BÜYÜK 5 YATIRIMCI- (MAKİNE) GRAFİK 11: DÜZ ÖRME MAKİNE SEVKİYATI 2000-2010 -DÜNYA& BÖLGELER- (MAKİNE) gah olduğu, yıllar içinde artıp azaldığı ve kriz sonrasında yüzde 146 oranında artış kaydederek, 106 bin 985 tezgaha (maksimum seviye) ulaştığı görülmüştür (Grafik 8). Yuvarlak örme makineleri alanında 2000-2010 yılları arasındaki gelişime bakıldığında, makine yatırımı kriz sonrası yüzde 35 oranında artışla 34 bin 492 adet olmuştur (Grafik 9). 2004 yılından itibaren, Çin in yuvarlak örme makineleri yıllık yatırımları içerisindeki payı yüzde 70 ler civarındadır. 2010 yılında en büyük 5 yatırımcı ülke Çin (26 bin 440), Hindistan (1 bin 371), Bangladeş (1 bin 327), Türkiye (999), Brezilya dır (859) (Grafik 10). Elektronik düz örme makineleri alanında 2000-2010 yılları arasındaki sevkiyatın gelişimine bakıldığında, kriz sonrası toparlanan yatırımlar yüzde 135 oranında artarak 41 bin 995 adet makine yatırımı kaydedilmiştir (Grafik 11). Sayı: 375 - Haziran 2011 17
ITMF Toparlanma dönemi bitti, beklentiler pozitif ITMF Tekstil Makineleri Workshop unda son olarak tekstil makinesi üreten firmaların temsilcilerine teker teker söz verilerek, 2010/11 yılına ait genel bir değerlendirmede bulunmaları istendi. Üreticiler genel olarak 2008-2009 yıllarında gerçekleşen küresel krizin ardından 2009 un son çeyreğinde sektörün toparlanmaya başladığını, 2010 yılında ise çok hızlı bir yükseliş göstererek toparlanma evresini tamamlayıp kriz öncesi satış rakamlarını yakaladığını, daha sonra ise satışların stabil olarak devam ettiğini, ancak bunu olumsuz bir durum olarak algılamadıklarını, 2011 ve 2012 yılları için de genel anlamdaki beklentilerinin pozitif olduğunu söylediler. Avrupalı üreticiler Euro nun ABD Dolar ı karşısındaki değer artışının kendilerinin rekabetçi fiyat yakalamalarını zorlaştırdığını, Euro daki bu değer artışının sürdürülebilir olmadığını belirttiler. 2010 yılı itibariyle, Çin, Hindistan ve Türkiye de tekstil makinesi yatırımlarının çok yüksek olduğunu, en çok makine ihracatı yapan ülkelerin Almanya, Çin, Japonya ve İtalya olduğu, bu ülkeler arasında yüksek teknolojili makine üretiminde Almanya nın başı çektiği, nonwoven, kaplama, laminasyon, kompozit gibi yüksek teknolojili makineler üreten üreticilerin pamuk, enerji fiyatlarının artması gibi konulardan pek de etkilenmediğini ifade eden üreticiler, ITMA ve Texprocess fuarlarına ilginin yüksek olacağını, çok iyi hazırlandıklarını ve yüksek sayıda makine alımı gerçekleşeceğini düşündüklerini vurguladılar. ITMA da sergileyecekleri ürünlerin çevreye duyarlı, mümkün olduğunca az enerji, kimyasal ve su sarfiyatı olan, sürdürülebilir ürünler olduklarını açıklayan makineciler, 2012 yılı ile ilgili olarak da ITMA nın da etkisiyle olumlu havanın devam edeceğini belirterek, uzun vadeye yönelik bir görüşte bulunmadılar. Türkiye Tekstil Sanayii İşverenleri Sendikası Yönetim Kurulu Başkanı Halit Narin, yapmış olduğu değerlendirme konuşmasında Türkiye nin gerek ekonomik büyüklüğü gerekse istikrarlı yapısı ile bölgenin en önemli ülkesi olduğunu, Türkiye nin tekstil konfeksiyon sektöründe 25 milyar dolara yaklaşan ihracatı ve yine aynı şekilde turizm sektöründe 25 milyar dolara yaklaşan geliri ile önemli bir potansiyel barındırdığını, Türkiye de hali hazırda görevde bulunan hükümetin gerçekleştirdiği politik değişimle tekstil ve konfeksiyon üretimini destekleyici bir takım önlemler aldığını, bu bağlamda önümüzdeki dönemde önemli yatırım ve istihdam artışı beklediklerini, makine istatistiklerinde görüldüğü üzere Türkiye nin sektörün önemli yatırım gerçekleştiren ülkelerinden biri olduğunu, büyük çoğunluğu gençlerden oluşan 70 milyonluk nüfusun Türkiye nin geleceği açısından büyük önem taşıdığını, her yıl 1.7 milyon gencin üniversite okumak için yarıştığını, bu durumun kendisini 1950 li yıllara geri götürdüğünü, 2. Dünya Savaşı sırasında Times Dergisi nde Amerikalılar ın, Sovyetler in eğitim alanındaki ilerlemelerinden çekincelerini irdeleyen bir makale kaleme alındığını, Sovyetler de eğitim alanındaki gelişmelerin bu şekilde devam etmesi durumunda uzay savaşında Amerika nın mağlup olacağına dair görüşler yazıldığını, bu bağlamda da Türkiye de eğitim alanında da diğer bir çok alanda olduğu gibi önemli atılımlar yapıldığını ifade etti. Sayı: 375 - Haziran 2011 18
Güncel ITMA ANADOLUYA AÇILDI, TÜRKİYE FUARDA ŞİMDİDEN İLK 3'E GİRDİ Dünyanın en büyük ve en prestijli fuarı olma özelliğine sahip olan ve tekstil ve hazır giyim sektörlerinin olimpiyatı olarak bilinen ITMA Fuarı'na bu yıl Barselona evsahipliği yapacak. İspanya'nın Barcelona kentinde 22-29 Eylül 2011 tarihleri arasında düzenlenecek olan fuara Türkiye bu yıl katılacak firma sayısı açısından şimdiden ilk 3'e adını yazdırdı. AB üyesi 9 ülke tarafından kurulan CEMATEX'in organize ettiği fuara bugüne kadar dünya genelinde bin 331 firma katılma kararı aldığını açıklarken, Türkiye; İtalya ve Almanya'nın arkasından 102 firma ile 3'üncü sırada yer aldı. Türkiye'nin şimdiden ilk 3'e girmesinde ITMA yöneticilerinin Anadolu'ya açılmasının etkisi büyük oldu. ITMA yöneticileri bu yıl İstanbul'un dışında Kahramanmaraş, Gaziantep gibi kentleri de ziyaret ederek fuar daveti yaptılar. 24 Nisan'da Kahramanmaraş Ticaret ve Sanayi Odası'nı (KMTSO) ziyaret eden Uluslararası Tekstil Makineleri Fuarı (ITMA) Pazarlama Müdürü Daphne Poom, bir sunum yaparak 'ITMA 2011 Barcelona' Fuarı'nda Kahramanmaraş'ı da görmek istediklerini söyledi. Dünyanın en büyük tekstil ve giyim teknolojisi etkinliğine tekstilcileri beklediklerini belirten Poom, "Tekstil sektörü kendini sürekli yeniliyor. Çünkü güçlü ve sürdürülebilir bir gelişmeye ihtiyaç var. Düşük maliyetli ve kaliteli ürün yapabilmek çok önemli. Bütün bunlar için makineye ihtiyaç var. Onun için bu fuarın tekstil şehri Kahramanmaraş için önemli olduğunu düşünüyoruz" dedi. ITMA olarak yenilik ve araştırmaya büyük önem verdiklerinin altını çizen Poom, "Günümüzde endüstriyel oyuncular, teknoloji eğrisinin önünde kalabilmek için stretejik araştırma ve geliştirmeler yanında dünya çapında insan kaynaklarına da ihtiyaç duymaktadır. Ayrıca düzenlenecek fuarın 60'ıncı yılında üniversitelere yüzde 75'e varan hibelerde bulunacağız. Araştırma yapmak isteyen akademisyen ve öğrencilerimizi araştırmaya bekliyoruz" çağrısında bulundu. Kahramanmaraş'ın tekstilin en önemli merkezlerinden biri olduğunu belirten Poom, "Buradaki yatırımları çok yakından takip ediyoruz. Onun için tekstilin olimpiyatı bu fuarda, Kahramanmaraş'ı da aramızda görmekten büyük onur duyacağız'' diye konuştu. Pazarlama Müdürü Daphne Poom, ikinci ziyaretini ise 28 Nisan'da Gaziantep'e yaptı. Güneydoğu Anadolu İhracatçı Birlikleri toplantı salonunda sanayicileri çağrı yapan Poom, 100 bin metrekareden fazla alana yayılan fuarın 18 bölümden oluştuğunu belirterek, "Bu yıl düzenlenen dünyanın en büyük fuarına İspanya'nın Barcelona kenti evsahipliği yapacak. A'dan Z'ye tekstil ve giysi üretim değer zinciri oluşturulan alan ziyaretçi akınına uğrayacak. En son teknolojileri, ürünleri ve hizmetleri, 100 bin metrekareden fazla alana yayılmış fuar alanındaki 18 bölümde bulabilirsiniz. Yapılan sektör tahsis planında, fuar alanındaki yerler renk renk ayrılarak bölümleştirilmiştir" dedi. Dünyanın en büyük tekstil ve giyim teknolojisi etkinliğine tekstilcileri beklediklerini belirten Poom, "Tekstil sektörü kendini sürekli yeniliyor. Çünkü güçlü ve sürdürülebilir bir gelişmeye ihtiyaç var. Düşük maliyetli ve kaliteli ürün yapabilmek çok önemli. Bütün bunlar için makineye ihtiyaç var. Fuarın tekstil şehri Gaziantep için önemli olduğunu düşünüyoruz" diye konuştu. Sayı: 375 - Haziran 2011 19