4
K TÜRKİYE DİYANET VAKFİ D SLAM ANSİKLOPEDİSİ Sahibi Türkiye Diyanet Vakfı Yönetim İSAM, Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Araştırmaları Merkezi Bağlarbaşı, Gümüşyolu caddesi 40 Üsküdar - 81200 istanbul Tel: (0 216) 474 08 50 (pbx) Fax : (0 216) 474 08 74 2001 Her hakkı mahfuzdun Yazı ve fotoğraflar kaynak gösterilmeden kullanılamaz.
LOÛOJ e 9 KÂÂNÎ-İ ŞÎRÂZÎ - KASTAMONU İstanbul 2001
Başkan Prof.Dr. Şahin UÇAR Danışma Kurulu Prof.Dr. M. Orhan OKAY Doç.Dr. Ahmet ÖZEL Prof.Dr. Metin TUNCEL
İNCELEME KURULU Prof.Dr. Bekir TOPALOĞLU (Başkan) Prof.Dr. İsmail E. ERÜNSAL Doç.Dr. Ahmet ÖZEL TEKNİK REDAKSİYON Prof.Dr. Ahmet TOPALOĞLU Madde Tesbit ve İç Kontrol FuatGÜNEL Kasım KIRBIYIK İmlâ Dr. İsa KAYAALP Teknik Kontrol Dr. Hilâl GÖRGÜN Bibliyografya İsmail ÖZBİLGİN Abdülkadir ŞENEL YAYIN MÜDÜRLÜĞÜ Ahmet YILMAZ (Müdür) Dizgi Nedim GÜNEY (Şef) Tashih Hüseyin Hilmi KURTULMUŞ (Şef) Mehmet GÜNYÜZLÜ Osman SEVİM Nedret TOPÇU Resimleme Enis KARAKAYA/ M.A. (Şef) Ahmet AKMAN Haluk KARGI /M. A. Çizim Oğuz KALLEK
KÜTÜPHANE ve DOKÜMANTASYON Prof.Dr. îsmail E. ERÜNSAL (Danışman) KÜTÜPHANE ve DOKÜMANTASYON MÜDÜRLÜĞÜ Kütüphane Satın Alma Süreli Yayınlar ve Mübâdele Dokümantasyon SİPARİŞ ve TAKİP MÜDÜRLÜĞÜ Dizgi MUHASEBE MÜDÜRLÜĞÜ PERSONEL ve İDARÎ İŞLER MÜDÜRLÜĞÜ BİLGİİŞLEM Fatih ÇARDAKLI (Müdür) Recep YILMAZ (Şef) Ender BOZTÜRK Suat ÇOBAN Sema DOĞAN Mehmet EĞİLMEZ Abdurrahman M. HACIİSMAİLOĞLU Hüseyin KARAER Salih SANDAL Ali SAVRAN Çetin TÜYLÜ Mehmet YILMAZ Ali Yücel YÜRÜK Cemil Cahit CAN (Şef) Ekrem ARSLAN Selahattin ÖZTÜRK (Şef) Ş. Bilal ÇAVUŞOĞLU M. Birol ÜLKER (Şef) Şevki BAYKUŞ Rahmi CEYLAN Cemal TOKSOY Sabahattin YENİCE (Müdür Vekili) Levent AKÇALAR Ş. Memduh GÜZELER Mustafa KALAYCI Ahmet Ali TON YALI Mustafa DURSUN (Şef) Süleyman ÖZEL Yılmaz SAMANCI A. Savaş DEMİRAY (Müdür Vekili) AtalayALPTEKİ (Şef) Metin ALTINOK Bilal SALMAN Mehmet ŞEVİK Sema TEKİN Yakup KAHRAMAN (Müdür) M: Hanefi DİLMAÇ (Şef) Halit ÖZÇELİK (Şef) İbrahim AKMANOĞLU Coşkun YILDIRIMTÜRK Ali Rıza SET DAĞITIM ve PAZARLAMA KOMAŞ A.Ş. İstanbul Şubesi Yüksel DUTGUN (Şube Müdürü) Abdurrahman TAŞ KALE (Satın Alma ve Teknik İşler)
İLİM KURULLARI ÜYELERİ Cemil AKPINAR (ilimler Tarihi) Doç.Dr. İlyas ÇELEBİ Enis KARAKAYA (M.A.) (İslâm Sanatları / Mimari) Doç.Dr. M. Sait ÖZERVARLI Prof.Dr. Hasan AKSOY Y.Doç.Dr Ahmet Vefa ÇOBANOĞLU (İslâm Sanatları / Mimari) Prof.Dr. Hayreddin KARAMAN (Fıkıh) Prof.Dr. İskender PALA Prof.Dr. Ömer Faruk AKÜN Y.Doç.Dr. Kürşat DEMİRCİ Dr. Ahmet KAVAS Dr. Mehmet Ali SARİ (Dinler Tarihi) (islâm Ülkeleri Coğrafyası) (Tefsir) Doç. Dr Ali AKYİLDIZ (Türk Tarihi ve Medeniyeti) Prof.Dr. İsmail DURMUŞ (Arap Dili ve Edebiyatı) Prof.Dr. Mahmut KAYA (İlimler Tarihi, islâm Düşüncesi ve Ahlâk) Prof.Dr. Muhittin SERİN (islâm Sanatları / Hat) Nurettin ALBAYRAK Prof.Dr. Feridun EMECEN (Türk Tarihi ve Medeniyeti) Dr. İsa KAYAALP Dr. Mustafa SİNANOĞLU Dr. Tayyar ALTI KULAÇ (Tefsir) Y.Doç.Dr. Mustafa ALTUNDAĞ (Tefsir) Dr. Muhammed ARUÇİ Dr. Adnan ASLAN (islâm Düşüncesi ve Ahlâk) Dr. Casim AVCI (islâm Tarihi ve Medeniyeti) Sargon ERDEM (islâm Sanatları / Müteferrik) Y.Doç.Dr. Muhammed EROĞLU (Tefsir) Prof.Dr. İsmail E. ERÜNSAL Prof.Dr. Semavi EYİCE (İslâm Sanatları / Mimari) Prof.Dr. Mustafa FAYDA (İslâm Tarihi ve Medeniyeti) Kasım KIRBIYIK (ilimler Tarihi) Doç.Dr. Ali KÖSE (islâm Düşüncesi ve Ahlâk) Rıza KURTULUŞ (Fars Dili ve Edebiyatı) Prof.Dr. Günay KUT Doç.Dr. İlhan KUTLUER (islâm Düşüncesi ve Ahlâk) Abdülkadir ŞENEL (Hadis) Dr. Recep ŞENTÜRK (İslâm Düşüncesi ve Ahlâk) Prof.Dr. Ahmet TOPALOĞLU Prof.Dr, Bekir TOPALOĞLU Doç.Dr. Tevfik Rüştü TOPUZOĞLU (Arap Dili ve Edebiyatı) Prof.Dr. M. Akif AYDIN (Fıkıh) Prof.Dr. Halis AYHAN (islâm Düşüncesi ve Ahlâk) Beşir AYVAZOĞLU Dr. Nihat AZAM AT (Tasavvuf) Prof.Dr. Ethem Ruhi FIĞLALI Dr Hilal GÖRGÜN (İslâm Tarihi ve Medeniyeti) Dr. Tahsin GÖRGÜN (Fıkıh) Fuat GÜNEL (Dinler Tarihi) Prof.Dr. Cevdet KÜÇÜK (Türk Tarihi ve Medeniyeti) Dr. Talip KÜÇÜKCAN (İslâm Düşüncesi ve Ahlâk) Prof.Dr. M. Orhan OKAY Doç.Dr. Reşat ÖNGÖREN (Tasavvuf) Prof.Dr. Metin TUNCEL (islâm Ülkeleri Coğrafyası) Y.Doç.Dr. ZUlfikar TÜCCAR (Arap Dili ve Edebiyatı) Dr. İsmail TÜRKOĞLU (Türk Tarihi ve Medeniyeti) Doç.Dr. Abdullah UÇMAN Prof.Dr. Ali BARDAKOĞLU (Fıkıh) Prof.Dr. Yusuf HALAÇOĞLU (Türk Tarihi ve Medeniyeti) Prof.Dr. Mustafa ÖZ Prof.Dr. Süleyman (Tasavvuf) ULUDAĞ Doç.Dr. Adil BEBEK Prof.Dr. Ömer Faruk HARMAN (Dinler Tarihi) Prof.Dr. Abdülkerim ÖZAYDIN Prof.Dr. Mustafa UZUN Doç.Dr. Mustafa L. BİLGE (islâm Ülkeleri Coğrafyası) Doç.Dr. A. Azmi BİLGİN Dr. İbrahim HATİBOĞLU (Hadis) Prof.Dr. Ekmeleddin İHSANOĞLU (İlimler Tarihi) (İslâm Tarihi ve Medeniyeti) Prof.Dr. Abdülkadir ÖZCAN (Türk Tarihi ve Medeniyeti) Doç.Dr. Azmi ÖZCAN Dr. İlyas ÜZÜM (Kelâm e Mezhepler Tarihi) Dr. Kâmil YAŞAROĞLU (Fıkıh) Dr. Abdülhamit BİRIŞIK (Tefsir) Prof.Dr. Mehmet İPŞİRLİ (Türk Tarihi ve Medeniyeti) (Türk Tarihi ve Medeniyeti, islâm Tarihi ve Medeniyeti) Prof.Dr. Yusuf Şevki YAVUZ Prof.Dr. İdris BOSTAN (islâm Ülkeleri Coğrafyası) Dr. Âlim KAHRAMAN Y.Doç.Dr. Nuri ÖZCAN (islâm Sanatları / Mûsiki) Prof.Dr. Tahsin YAZICI (Fars Dili ve Edebiyatı) Doç.Dr. Nebi BOZKURT (İslâm Tarihi ve Medeniyeti) Dr. Cengiz KALLEK (Fıkıh) Dr. Tahsin ÖZCAN (Türk Tarihi ve Medeniyeti) Prof.Dr. M. Saim YEPREM Doç.Dr. Ş. Tufan BUZPINAR (Türk Tarihi ve Medeniyeti) Prof.Dr. M. Yaşar KANDEMİR (Hadis) Doç.Dr. Ahmet ÖZEL (Fıkıh) Prof.Dr. Metin YURDAGÜR Prof.Dr. Mustafa ÇAĞRICI (islâm Düşüncesi ve Ahlâk) Prof.Dr. Mustafa KARA (Tasavvuf) Dr. Şükrü ÖZEN (Fıkıh) Doç.Dr. Ahmet YÜCEL (Hadis)
GENEL KISALTMALAR a. e. : Aynı eser DTCF : Dil ve k. Kitap s. : Sayfa TSMA Topkapı Sarayı a.g.e. : Adı geçen eser Tarih-Coğrafya Kar. Karton (Arşiv) salt. : Saltanat yılları Müzesi Arşivi AK : Arazi Fakültesi krş. Karşılaştırınız s.nşr. : Sadeleştirilmiş TSMK Topkapı Sarayı Kanunnâmesi EAÜİF : Erzurum Atatürk Ks. Kısım (Arşiv) neşir Müzesi Akk. : Akkadca Üniversitesi Ktp. Kütüphane, St. : Saint Kütüphanesi Alm. : Almanca İlahiyat kütüphanesi str. : Satır TTK Türk Tarih a.mlf. : Aynı müellif Fakültesi Lat. Latince Sum. : Sumerce Kurumu Arm. : Ârâmîce ed. : Editör iv. Levha SÜ : Selçuk türyer. Türlü yerde, Ar. : Arapça Ed.Fak.: Edebiyat m. Milâdî Üniversitesi birçok yerde aş.bk. : Aşağıya bakınız Fakültesi EÜ : Erciyes md. Madde m.ö. Milâttan önce sy. : Sayı ŞŞ- : Şehinşâhî TY Türkçe Yazmalar UÜ Uludağ AÜ : Ankara Üniversitesi m.s. Milâttan sonra T : Türkçe Üniversitesi Üniversitesi Evr. : Evrak (Arşiv) MS Manuscript tah. : Tahminî vb. Ve benzeri a.y. : Aynı yer Far. : Farsça MÜ Marmara TBMM : Türkiye vd. Ve devamı AY : Arapça fas. : Fasikül Üniversitesi Büyük Millet v.dğr. Ve diğerleri, Yazmalar Fr. : Fransızca MÜİF Marmara Meclisi diğer neşreden b. : Bin. ibn FY : Farsça Yazmalar Üniversitesi TC : Türkiye veya neşredenler BA : Başbakanlık Gr. : Grekçe İlâhiyat Cumhuriyeti VGMA Vakıflar Genel Osmanlı Arşivi h. : Hicrî Fakültesi TDK : Türk Dil Kurumu Müdürlüğü Arşivi bibi. : Bibliyografya hak. : Hakkında nr. Numara TİEM : Türk ve İslâm vr. Varak bk. : Bakınız haz. : Hazırlayan nşr. Neşreden Eserleri Müzesi y. Yıl bl. : Bölüm hk. : Hüküm (Arşiv) (Tahkik eden) TMK : Türk yk.bk. Yukarıya bakınız bs. : Basım, hş. : Hicrî-Şemsî Or. Oriental Medenî Kanunu Zrf. Zarf (Arşiv) baskı, tab' Hz. : Hazreti ö. Ölümü, trc. : Tercüme, >... baskısından c. : Cilt İbr. : İbrânîce ölüm tarihi tercüme eden ofset çz. : Çizim İng. : İngilizce P- Paragraf TRT : Türkiye - Yayımı devam d. : Doğum, doğumu İSAM : İslâm PTT Posta Radyo ve ediyor der. : Derleyen Araştırmaları Telefon Televizyon Önce /Sonra DİB : Diyanet İşleri Merkezî Telgraf Kurumu (yayım yeri) Başkanlığı İsp. : İspanyolca r. Rûmî ts. : Tarihsiz... iki yerde DİE : Devlet istatistik Enstitüsü İÜ : İstanbul Üniversitesi rs. Rus Resim Rusça TSM : Topkapı Sarayı Müzesi yayımlanıyor Madde başı BİBLİYOGRAFYA KISALTMALARI AAS Asiarı and African Jerusalem 1965- Abbas b. İbrahim, Abbas b. İbrâhim, Studies, el-ihâm el-i'lâm bi-men halle Merrâküş oeağmât mine'l-a'lâm (nşr. Abdülvehhâb b. Mansûr), I-X, Abdülkadir el-bağdâdî. Hizânetü'l-edeb Abdülkadir b. Ömer el-bağdâdî. Hizânetü '1-edeb ue lübbü lübâbi lisâni'l- c Arab (nşr. Abdüsselâm M. Hârûn}, l-xii, Kahire 1967-86. ABr. Al Ars Islamica, sy. 1-16, Michigan 1934-51. AIsl. Annales Le Caire 1954 - Aksarâyî, lslamologlqu.es, Müsâmeretü'l-ahbâr Ar.O Archiv Orientâlni, Praha 1929- Ar.S Arabian Studies, London 1974-1990; tiew Arabian Studies, Exeter 1993 - Asitâne Âsitâne-l Aliyye Tekkeleri Ayvansarâyî, Hadîkatü'l-cevâmi' Hüseyin Ayvansarâyî, Hadîkatü'l-cevâmi', l-ll, İstanbul 1281. Ayvansarâyî, Vefeyât-ı Selâtîn Hüseyin Ayvansarâyî, Vefeyât-ı Selâtîn ue Meşâhîr-l Ricâl (nşr. Fahri Ç. Derin), İstanbul 1978. Rabat 1974-83. Abdülhay el-kettânî, Fihrisü 'l-fehâ ris Muhammed Abdülhay b. Abdülkebîr el-kettânî. Fihrisü 'l-fehâris ue 'l-eşbât ve mu'cemü 'l-me'âcim ve'l-meşîhât ue'l-müselselât (nşr. İhsan Abbas), 1 -III, Beyrut 1402/1982. Ana Britannica: Genel Kültür Ansiklopedisi, I-XXIl, İstanbul 1986-90. Âclûnî, Keşfü'l-hafâ 3 İsmail b. Muhammed el-aclûnî, Keşfü 'l-hafâ' ue mûzîlü'l-ilbâs 'amme 'ştehere mine 'l-efrâdîş 'aiâ elsineti'n-nâs[uşr. Ahmed el-kaiâş). I-II, Halep, ts. {Mektebetü't-tiirâsi'l-İslâmî); Kerîmüddin el-aksârâyı, Müsâmeretü 'l-ahbâr ue müsâyeretü 'l-ahyâr: Moğollar Zamanında Türkiye Selçukluları Tarihi (nşr. Osman TUran), Ankara 1944. Âlî, Menâkıb-ı Âlî Mustafa Efendi, Menâkıb-ı Hünerverân Hünerverân (nşr. ibnülemin Mahmud Kemal), ue Bilâd-t Selâse'de Kâin El'ân Meucûd ve Muhterik Olmuş Tekkelerin isim ue Şöhretleri ve Mukâbele-i Şerife Gün/eri Beyân Olunur, İstanbul 1256. Âşık Çelebi, Meşâirü'ş-şuarâ Âşık Çelebi, Meşâirü'ş-şuarâ or Tezkere of 'Âşık Çelebi (nşr. C. Meredith-Owens), London 1971. Ayverdi, Avrupa'da Osmanlı Mimarî Eserleri I Ekrem Hakkı Ayverdi v.dğr., Avrupa'da Osmanlı Mimarî Eserleri: Romanya, Macaristan, İstanbul 1977. Ayverdi, Avrupa'da Osmanlı Mimarî Eserleri II-III Beyrut 1351-52. İstanbul 1926. Ekrem Hakkı Ayverdi v.dğr.. Abdülhay el-kettânî, et-terâtîbü'l-idâriyye Muhammed Abdülhay b. Abdülkebîr el-kettânî, et-terâtîbü'l-idâriyye (Mi^âmü'l-hükûmeti'n-nebeüiyye), Rabat 1346 (Dârü'l-kitâbi'l-Arabî). Beyrut, ts. Abdülhay el-kettânî, et-terâtîbü'l-idâriyye Muhammed Abdülhay b. Abdülkebîr el-kettânî, et-terâtîbû Hz. Peygamber'in 'l-idâriyye: Yönetiminde Sosyal Hayat ue Kurumlar (trc. Ahmet özel), I-III, İstanbul 1990-93. Abdüikâdir el-ayderûsî, (özel) I-II, Ahbârü'd-devleti's- Selcûkıyye (Lugal) Afi b. Nâsır el-hüseynî [?], Ahbârü'd-deuleti's-Selcûkıyye (trc. Necâti Lugal), Ankara 1943. Ahlwardt, Verzeichnis VVilhelm Ahlwardt, Verzeichnis der Arabischen Handschriften der Königlichen Bibliothek zu Berlin, I-X, Berlin 1887-99. Ahmed b. Hanbel, el~ilel (Koçyiğit) Ahmed b. Hanbel, Kitâbü'l- c llel ue ma'rifetû'r-ricâl (nşr. Talat Koçyiğit - İsmail Cerrahoğlu), 1-11, İstanbul 1987. Ali b. Medînî, el-ilel Ali b. Abdullah el-medînî, (Kal'acî) 'llelü'l-hadîş ue ma'rifetü'r-ricâl (nşr, Abdülmu'tî Emîn Kal'acî), Halep 1400/1980. Âlûsî, Rûhu'l-me c ânî Şihâbüddin Mahmûd el-âlûsî, Rülju'l-me'ântrı ue's-sebl'l-meşânî, tefsiri'l-kur'âni'l-'a?îm l-xxx, Bulak 1301 -* Beyrut, ts. ( Dâru ihyâi't-türâsi'l-arabî). Amasya Târihi Hüseyin Hüsâmeddin Yasar, Amasya Târihi, J-IV, İstanbul 1327-35. AO Âşıkpaşazâde, Târih Âşıkpaşazâde, Tevârih-i Âl-i Osmân (nşr. Âlî Bey}, İstanbul 1332. Atâî, Zeyl-i Şeköik Nevtzâde Atâullah (Atâî), Hadâiku 'l-hakâik fî tekmileti'ş-şekâik (nşr. Abdülkadir özcan), II, İstanbul 1989. AÜİFD Ankara üniuersitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, Ankara 1952- Ayn Ali, Kavânîn-i Al-i Osmân Ayn Ali Efendi. Kauânîn-i Âl-i Osman der Hulâsa-i Mezâmîn-i Defter-i Diuân, İstanbul 1280 -» İstanbul 1979. Aurupa 'da Osmanlı Mimarî Eserleri: Yugoslauyal İstanbul 1981. Ayverdi, Avrupa'da Osmanlı Mimârî Eserleri IV Ekrem Hakkı Ayverdi, Aurupa'da Osmanlı Mimârî Eserleri: Bulgaristan, Yunanistan, Amauutluk, İstanbul 1982. Ayverdi, Osmanlı MVmârîsi I Ekrem Hakkı Ayverdi, istanbul Mi'mârî Çağının Menşei Osmanlı Mi'mârîsinin İlk Deuri: 630-805 (1230-1402), İstanbul 1966. erı-nûrü's-sâfi Abdülkadir b. Şeyh r Ahmed b. Hanbel, elhlel (Vasiyyullah) Açta Orientalia, Copenhagen 1923 - Ayn Ali, Risâle-i Vazîfehorân Ayverdi, Osmanlı Mi'mârîsi II Ekrem Hakkı Ayverdi, b. Abdullah el-ayderûsî, en-nurü 's-sâfır 'an ahbâri't-karni'l-'âşir, Beyrut 1405/1985. Ahmed b. Hanbel. Kitâbü 'l- c İlel ue ma c rifetü 'r-ricâl (nşr. Vasiyyullah b. Muhammed Abbas), Mil, Beyrut- Rı'yad 1408/2988. AOH Açla Orientalia Academiae Scientİarum Hungaricae, Budapest 1950- Ayn Ali Efendi. Risâle-i Vazîfehorân ve Merâtlb-i Bendegân-ı Âl-l Osmân (Kauânîn-i Âl-i Osmân içinde), İstanbul 1280 İstanbul 5 979. istanbul Mi'mâris'tnde Çelebi ue II. Sultan Murad Deuri: 806-855 (1403-1451), İstanbul 3 972.
Ayverdi, Osmanlı Mi'mârîsi III-IV Ekrem Hakki Ayverdi, Osmanlı Ml'mârîsinde Fâtih Devri: 955-886 (1451-1481), İstanbul 1973-74. Azîmâbâdî, c Avnü'l-ma c bûd Muhammed Eşref b. Emir - Muhammed ŞemsüT-Hak b. Emîr, 'Aunü 't-ma l bûd(t\şr. Abdurrahman M. Osman). I-XIV, Medine 1388-89/1968-69. BA İstanbul. BA, A.DVN Dîvân-ı Hümâyun ve Bâb-ı Âsafî Divan (Beylikçi) Kalemi. BA, A.MKT Dîvân-ı Hümâyun ve Bâb-ı Âsafî Sadâret Mektûbî Kalemi. BA, A.RSK Dîvân-ı Hümâyun ve Bâb-ı Âsafî Ruûs Kalemi. BA, BEO Bekri, el-mesâlik Ebû Ubeyd el-bekrî, Kitâbü'l-Mesâlik ue'l-memâtlk (nşr. A, P. van Leeııwen - A. Ferre), I-II, Tunus 1992. Bekri, Mu c cem Ebû Ubeyd el-bekrî, Mu'cemü min esmâ'i'l-bilâd me'sta'cem ve'l-mevâzi c (nşr. Mustafa es-sekkâ), I-IV, Kahire 1364-71/1945-51. Bekri, el-muğrib Ebû Ubeyd el-bekrî, el-muğrib fî zikri bilâdi ifrikıyye ue'l-mağrib: Description de l 'A frique sep tentrionale (nşr. ve trc. Mac-Guckin de Slane), I-II, Algiers 1857, 1910. Beİâzüri, Ensâb Ahmed b. Yahyâ el-beiâzürî. Erısâbü'l-eşrâf, (nşr. Muhammed Hamîduilah), Kahire 1959; II (nşr. I Muhammed Bâkırel-Mahmûdî). Beyrut 1974; III (nşr. Abdülazîz ed-dûrî), Beyrut 1398/1977-78; IV/1 (nşr. İhsan Abbas), Beyrut 1400/1979; IV/A (1971}-IV/B (nşr. M. Schloessinger), Kudüs 1938; V{nşr. S. D. F. Goiteln), Kudüs 1936. Brockeimann, GAL Cari Brockeimann, der arabischen Leiden 1943-49. Geschichte Lİtteratur, I-II, Brockeimann, GAL (Ar.) Cari Brockeimann, Târihu'l-edebt'l-'Arabî (trc. Abdülhalîm en-neccâr - Seyyld Ya'küb Bekir- Ramazan AbdOttevvâb), l-vi, Kahire 1983. Brockeimann, GAL Cari Brockeimann, Geschichte der arabischen Suppl. Lİtteratur Supplementband, I-lII, Leiden 1937-42. Browne, LHP Edvvard Granville Brovvne, A Lİterary History ofpersia, I-IV, Cambridge 1906, 1924, 1928, 1951. BSE Bolşaya Souetskaya Entsiklopediya. BSOAS Bulletin ofthe School of Orlental and African Studies, London 1917 - BTTD Belgelerle Türk Tarihi Dergisi, İstanbul 1967- Cevdet, Ma i rüzât Ahmed Cevdet Paşa, Mairüzât (nşr. Yusuf Halaçoğlu), İstanbul 1980. Cevdet, Târih Ahmed Cevdet Paşa, 7arı7ı,l-XII, İstanbul 1309. Cevdet, Tezâkir Ahmed Cevdet Paşa, Tezâkir (nşr. M. Cavid Baysun), l-iv, Ankara 1953-57. Cezîrî, Abdurrahman el-cezîrî, el-fıkh I-V, Kahire 1392 el-mezâhibü'l-erba c a 'ale'l-mezâhibi'l-erba'a, Beyrut, ts. (Dârü'l-fikr). Cezzâr, Medâf}ilü'l-mü 3 ellifîn Fikrî Zekî el-cezzâr. Medâhilü ve'l-a'lâmi'l-'arab 'l-mü'ellifîn hattâ <âm 1215 h. = 1800 m., I -, Riyad 1411 -/1991 - CHIr. The Cambridge History of Iran, l-vii, Cambridge 1968-91. Cuinet Vıtal Cuinet. La Turquie geographie I-IV, Paris 1891-94. administratiue, d'asie: DBİst.A Dünden Bugüne İstanbul Ansiklopedisi, I-V1II, İstanbul 1993-95. DBS Dictionnaire de la Bible: Supplement, Paris 1928, 1985. DDL Doğu Dilleri, Ankara Üniuersitesi Dil ue Tarih-Coğrafya Fakültesi Doğu Dil ve Edebiyatları Araştırmaları Enstitüsü, Ankara 1964- DEFM Darülfünun Edebiyat Fakültesi Mecmuası, İstanbul 1916-33. Delîlü'l-Halîc (Târih) J. G. Lorimer, Delîlü'l-Halîc: el-ktsmü't-târîhî (trc. ve nşr. Mektebetü sâhibi's-sümüv emîri devleti Katar), l-vii I9I4). Devletşah, Tezkire Devletşah, Tezkiretü 'ş-şu'arâ 5 (nşr. E. G. Browne), Leiden 1901. DİA Türkiye Diyanet Vakfı islâm Ansiklopedisi, İstanbul 1988- Bâb-ı Âlî Evrak Odası. BA, D.BŞM Bâb-ı Defterî Başmuhasebe Kalemi. BA, DÜİT Dosya üsutü İrade Tasnifi. BA, HH Hatt-ı BA, KK Hümâyûn. Kâmil Kepeci Tasnifi. BA, MAD Maliyeden Müdevuer Defterler. BA, M D Mühimme Defteri. Belâzurî,Fütûh (Fayda) Ahmed b. Yahyâ el-belâzürî, Fütühu'l-büldân Ankara 1987. Belâzürî, Fütûh (trc, Mustafa Fayda), (Rıdvan) Ahmed b. Yahyâ el-belâzürî, Fütühu'l-büldân (nşr, Rıdvân Muhammed Rıdvan). Kahire 1932 1978. Belîğ, Güldeste İsmâil Belîğ. Güldeste-i İrfân ue Vefeyât-ı Dânişuerân-ı Bursa 1302. Belîğ, Nâdiredân, Nuhbetü'l-âsâr Riyâz-ı İsmâil Belîğ. Nuhbetü'l-âsâr li-zeyll Zübdeti'l-eş'âr (nşr. Abdulkerim Abdulkadlroğlu), Ankara 1985. BEO Bulletin d'etudes Orientales Institut Françaİs de Damas, Damas-Beyrouth 1931 - Buhârî, et-târîhu'l-kebîr Muhammed b. İsmâil el-buhârî, Kitâbü't-Târîhi'l-kebîr (nşr. Abdurrahman b. Yahyâ ei-yemânî v.dğr.), J-IX, Haydarâbâd 1360-80/1941-60. Buhûtî, Keşşâfü'l-kınâ c Mansûr b. Yûnus el-buhûtî, Keşşâfü'l-kınâ' c an metni 't-iknâ' (nşr. Hilâl Musaylihî Mustafa Hilâl), l-vi, Beyrut 1402/1982. Böndârî, Zübdetü'n-Nusra (Burslan) Kıvâmüddin Feth b. Ali el-bündârî. Zübdetü'n-Nusra ue nuhbetü'l-usra: Irak ve Horasan Selçukluları Tarihi (trc. Kıvâmüddin Burslan). İstanbul 1943. Câhiz, el-beyân Amr b. Bahr el-câhiz, el-beyân ue't-tebyîn ve't-tebyin (nşr. Abdüsselâm M. Hârûn), l-iv, Kahire 1388/1968. Cumahî, Fuhûlü'ş-şu c arâ a Muhammed b. Seilâm el-cumahî, Tabakâtü fuhüli'ş-şu'arâ' (nşr. Mahmûd M. Şâkir). I-II, Kahire 1394/1974. Cûzcânî, Tabakât-ı Minhâc-ı Sirâc el-cûzcânî, Tabakât-ı Târîh-îlran Nâşıri: ve İslâm (nşr. Abdülhay Habîbî). I-II, Tahran 1363 hş. Cüveynî, Târîh-i Atâ Melik el-cüveynî, Târîh-İ Cihângüşâ (nşr. Mirzâ M. Kazvînî). I-III, Leİden-London 1912-16. Nâşırî Cihângüşâ Cüveynî, Târîh-i Cihângüşâ (Öztürk) Atâ Melik el-cüveynî, Tarih-İ Cihângüşâ (trc. Mürsel Öztürk), I-III, Ankara 1988. C. Zeydân, Âdâb DİFM Darülfünun İlâhİyat Fakültesi Mecmuası, İstanbul 1925-33. Dihhudâ, Ali Ekber Dihhudâ, Luğatnâme Luğatnâme, l-xxviii, Tahran 1346 hş./1967. Dihhudâ, Luğatnâme Ali Ekber Dihhudâ, (Muin) Luğatnâme (nşr. Muhammed Muîn - Ca'fer Şehîdî). Mukaddime + I-XV, Tahran 1993-94. Dîneverî, el-ahbârü't-tıvâl Ahmet b. Dâvûd ed-dîneverî, el-ahbârü '{-(ıuâ/ (nşr. Abdülmün'im Âmir), Kahire 1960 Bağdad, ts. (Mektebetü'l-Müsennâ). Dîvânü Kâşgarlı Mahmud. Dîuânü lugâti't-türk Lugâti't-Türk (nşr. Kilisli Muallim Rifat), I-III, İstanbul 1333-35; Ankara 1941 (tıpkıbasım). BA, TD Tahrir Defteri. BA, Y.A.RES Yıldız-Sadâret Resmî Mâruzât BA, Y.EE Başbakanlık Osmanlı Arşivi. Yıldız Esas Evrakı Babinger (üçok) Franz Babinger. Osmanlı Tarih Yazarları ue Eserleri (trc. Coşkun Üçok), Ankara 1982. Bâbûr, Veküyi' (Arat) Gâzî Zâhirüddin Muhammed Bâbür, Vekayi: Babur'un Hatıratı (trc. ve nşr. Reşit Rahmeti Arat), I-II, Ankara 1943-46. Bağdadî, el-fark Abdulkâhir el-bağdâdî. el-fark beyne'l-fırak (nşr. M, Zâhid Kevserî), Kahire 1367/1948. Barkan, Kanunlar Ömer Lutfı Barkan, XV ve XVI ncı Osmanlı Ziraî Ekonominin ve Malî Esaslan: İstanbul 1943. Asırlarda (Kevserî) imparatorluğunda Hukukî Kanunlar!, Behcetî, Merâkid-i Mu'tebere-i Üsküdar Behcetî İsmâil Hakkı Üsküdârî, Merâkid-i Mu'tebere-i Üsküdar (nşr. Bedii N. Şehsuvaroğlu), İstanbul 1976. Beyhakl, el-esmâ 3 ve'ş-şıfât Ahmed b. Hüseyin el-beyhaki. Kitâbü'l-Esmâ' Beyrut 1405/1984. BIE ue'ş-şıfât, Bulletin de l'lnstitut d'egyptien, Le Caire. BIFAO Bulletin de l'lnstitut Français d'archeologie Orientale, Le Caire-Paris 1902- Bİlmen, Kamus Ömer Nasuhi Bilmen, Hukuki velstılâhatı Islâmiyye Fıkhiyye Kamusu, I-VI, İstanbul 1949-52. Bilmen, Kamus 1 Ömer Nasuhi Bilmen, Hukuki ue Istılâhatı Islâmiyye Fıkhiyye Kamusu, I-V1II, İstanbul 1985. Blachere, R. Blachere. Târîhu'l-edebi'l-'Arabî Târîhu'l-edeb (trc. İbrahim el-kîlânî), Dımaşk 1357/1956, 1973,1404/1984. Bosvvorth, İslâm Devletleri Tarihi Clifford Edmund Bosworth, İslâm Devletleri Tarihi: Kronoloji ue Soy kütüğü El Kitabı (trc. Erdoğan Merçil - Mehmet Ipşirli), İstanbul 1980. Câhiz, Kitâbü'l-Hayevân Amr b. Bahr el-câhiz, Kitâbü'l-Hayevân (nşr. Abdüsselâm M. Hârûn). I-VII, Kahire 1357-67/1938-47 Beyrut 1388/1969. CAJ Central Asiatic Journal, Wiesbaden -Den Hague 1955 - Cebertî, c AcâHbü'l-âşâr Abdurrahman b. Hasan el-ceberü. Târîhu 'acâ'lbi't-âşâr fiî-terâcim ue'l-ahbâr, I-III, Beyrut, ts. (Dârü'l-Fâris). Cebertî, c AcâHbü'l'âşâr (Bulak) Abdurrahman b. Hasan e!-cebertî, Târîhu e acâ, ibi'l-âşâr fî't-terâcim ue'l-ahbâr, I-II, Bulak 1236. Celâlzâde, Celâlzâde Mustafa Çelebi. Taba kâtü ve 'l-memâlik derecâtü'l-mesâlik Tabakötü'l-memâlik (nşr. P. Kappert), Wiesbaden 1981. CEMOT1 Cahiers d'etudes sur la Mediterranee Orientale et le monde Turco- Iranien, Paris. Cessâs, Ahkâmü'l-Kur^ân (Kamhâvî) Ebû Bekir Ahmed b. Ali el-cessâs, Ahkâmü'l-Kur'ân (nşr. M, Sâdık Kamhâvî), l-v, Beyrut 1405/1985. Cevâd Ali, el-mufaşşal Cevâd Ali, el-mufaşşal fî târîhi'l-'arab kable'l-islâm, I-1X, Beyrut 1968-72; l-x, Beyrut 1976-78. Corcî Zeydân. Târîhu âdâbi'l-luğati'l-'arabiy I-IV, Beyrut 1983. Dabbî, Buğyetü'l-mültemis Ahmed b. Yahyâ ed-dabbî, Buğyetü'l-mültemis fî târîhi ricâli ehli 'l-endelüs (nşr, İbrâhim e!-ebyârî), I-II, Kahire 1410/1989. Danişmend, Kronoloji İsmail Hami Danişmend. ye, (Ebyârî) İzahlı Osmanlı Tarihi Kronolojisi, l-iv, İstanbul 1947-55. Danişmend, Kronoloji 2 İsmail Hami Danişmend. Izahlt Osmanlı Tarihi Kronolojisi, I-IV; V: Batı Osmanlı Dillerinde Tarihleri, İstanbul 1971-72. Dâvûdî, Tabakâtü'l-müfessirîn Muhammed b. Ali ed-dâvudî, Tabakâtü 'l-müfesslrin (nşr. Ali M. Ömer), I-II, Kahire 1392/1972. Dâvûdî, Tabakâtü'l-müfessirîn (Lecne) Muhammed b. Ali ed-dâvûdî, Tabakâtü'l-müfessirîn (nşr. Lecne mine'l-ulemâ'), 1-11, Beyrut, ts. (Dârü'l-kütübi'l-ilmiyye). DB Dictionnaire Paris 1912. de la Bİble, I-V, Dîvânü lugâti't-türk Kâşgarlı Mahmud. Dîvânü Lügatİ't-Türk (trc. Besim Atalay). 1-111, Ankara 1939-41. DMBİ Dâ'iretü 'l-ma'ârif-l Büzürg-İİslâmî, I-, Tahran 1367 hş. - Doerfer, TMEN G. Doerfer, Tercümesi Türkische und Mongolische Elemente im Neupersischen, l-iv, Wiesbaden 1963-75. D'Ohsson. Tableau Mouredgea d'ohsson, Tableau general de l'empire Ottoman, l-vii, Paris 1791-1824. DOL general Dictionary oforiental Litteratures (ed.. Prusek), I-III, London 1974. DSB Dictionary Bİography, ofscientific I-XVI, New York 1981. DTCFD Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Dergisi, Ankara 1940 - DÜİFD Dokuz Eylül Üniversitesi İlâhiyat Fakültesi Dergisi, İzmir 1983 -
EAm. The Encyciopedia Americana, l-xxx, New York 1928. EAÜİFD Atatürk Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, Erzurum 1982 - EB Etudes Balkaniçues, Sofi a 1964 - EBr. Encyclopaedia Britannica, 1-XX1II, Chicago 1972, 1981. Ebû Nuaym, Hilye Ebû Nuaym e)-lsfahânî. Hilyetü'l-euliyâ', I-X, Kahire 1394-99/1974-79. Ebû Şâme, Kitâbü'r-Ravzateyn Abdurrahman b. İsmâil el-makdisî. Kitâbü'r-Ravzateyn fî ahbâri'd-devleteyn (nşr. M. Hilmi Muhammed), J-II» Kahire 1956-62. Ebû Şâme, ez-zeyl Z ale'r-ravzateyn Abdurrahman b. İsmail ei-makdisî, Terâcimü ricâll'l-karneyni's-sâdis ve's-sâbi' (ez-zeyl *ale'r-ravzateyn) (nşr. Seyyid İzzet Attâr el-hüseynî), Beyrut 1947, 1974. Ebû Zeyd el-kureşî, Cemhere (Fâûr) Muhammed b. Ebü'l-Hattâb ei-kureşî, Cemheretü eş'âri 7-V\rab fi'l-câhtuyye ue'l-lslâm (nşr. Ali Fâûr), Beyrut 1406/1986. Ebü'l-Bekâ, el-külliyyât Ebü'l-Bekâ el-kefevî Eyyûb b. Musa. Külliyyâtü Ebi'l-Bekâ* (nşr. Adnan Derviş - Muhammed el-mısrî), Beyrut 1413/1993. Ebü'l-Ferec. Târih İbnü'i-İbrî Ebû'i-Ferec, Târih (trc. Ö. Rıza Doğrul). 1-lt, Ankara 1945-50. Ebü'l-Ferec el-isfahânî, el-eğünî Ebü'l-Ferec Ali b. Hüseyin el-isfahânî. Kitâbü 'l-eğânî, l-xiv, XVI, Kahire 1927; XV, XVII-XXIV (nşr. Abdüsselâm M. Harûn - Abdülkerîm el-azbâvî v.dğr.), Kahire 1970-74 (Dârü'l-kütübi'l-Mısriyye). EFAD Atatürk üniversitesi Edebiyat Fakültesi Araştırma Erzurum 1970 - Dergisi, Eflâkî, Ariflerin Menkıbeleri Ahmed Eflâki, Ariflerin Menkıbeleri (trc. Tahsin Yazıcı), I-Il, İstanbul 1984, 1987. Eflâkî, Menâkıbü'l-arifin Ahmed Eflâkî, Menâlçıbü'l-'ârifîn (nşr. Tahsin Yazıcı). 1 II. Ankara 1959-61. El The Encyclopaedia of İslam (first edition), l-v, Leiden 1908-36. EP (Fr.) Encyclopedie de l'lslam (nouvelle Edition), Leiden 1954 - EP (İng.l The Encyclopaedia (new edition), Leiden 1954 - EP Suppl. (Fr.) Encyclopedie de l'lslam of İslam Suppiement, Leiden 1980 - EP Suppl. (Ing.) The of İslam Encyclopaedia Leiden 1980 - E/r. Suppiement, Encyclopaedia Iranica, London 1985. EJd. Encyclopaedia Judaica, l-xvi, Jerusalem 1972-78. Elmalılı, Hak Dini Elmalılı Muhammed Hamdi Yazır, Hak Dtni Kur'an Dili: Yeni Meâlli Türkçe Tefsir, 1-1X, İstanbul 1935-39; 1-X, İstanbul 1979. ER The Encyciopedia ofreligion (ed. M. Eliade), I-XVI, New York 1987. ERE Encyclopaedia and Ethics, l-xll\, Edinburgh 1979-80. Erünsal, Türk Tarihi II ofreligion Kütüphaneleri İsmail E. Erünsal, Türk Kütüphaneleri Tarihi II: Kuruluştan Tanzimat'a Kadar Osmanlı Vakıf Kütüphaneleri, Ankara 1988. Eş'arî, el-ibâne (Arnaût) Ebü'l-Hasan el-eş'arî. el-ibâne'an uşüli'd-diyâne (nşr Abdülkâdir el-arnaût), Dımaşk -Beyrut 1401/1981; Riyad 1400. Eş'arî, el-lüma c Ebü'l-Hasan el-eş'arî, e/-lüma' fı'r-red 1 ala ehli'z-zeyğ ue'l-bida. c (nşr. Abdülazîz İzzeddin es-seyrevân), Beyrut 1408/1988. Eş'arî, Makölât (Ritter) Ebü'l-Hasan el-eş'arî. Makâlâtü 'l-islâmiyyîn ve ihtilâfü 'l-muşallîn (nşr. H. Ritter), Wiesbaden 1382/1963. EUn. Encyclopaedia üniuersalis, İ-XX, Paris 1980. Evliya Çelebi, Evliya Çelebi. Seyahatname, 1-VI, İstanbul 1314-18; VII-X, İstanbul 1928-38. Seyahatname Ezraki, Ahbâru Mekke (Melhas) Muhammed b. Abdullah el-ezraki, Ahbâru Mekke ve mâ câ'e fi-ha mine'l-âşâr (nşr. Rüşdî Sâlih Melhas), I-U, Beyrut 1399/1979. Fahreddin er-râzî, Me fâtih u 'l-ğayb Muhammed b. Ömer er-râzî. Mefâtîhu'l-ğayb: et-tefsîrü 'i-kebîr (nşr. M. Muhyiddin Abdülhamîd), I-XXX1I, Kahire 1934-62 -» Beyrut, ts. Fâsî, el- c Ikdü 'ş-şemîn Takıyyüddin Muhammed b. Ahmed el-fâsî, el- c ikdü'ş-şemîn fî târihi'l-beledi'l-emîn (nşr. M. Hâmid el-fıki - Fuâd Seyyid - Mahmûd M. et-tanâhî), 1-VI1I, Kahire 1378-88/1958-69. Fatîn, Fatîn Davud, Tezkire Tezkire-i Hâtimelü 'l-eşâr, İstanbul 1271. Feridun Bey. Feridun Ahmed Bey, Münşeât Münşeâtü 's-selatın, 1 -II, İstanbul 1274-75. Fesevî, el-ma c rife ve't-târih Ebû Yûsuf Ya'küb el-fesevî, Kitâbü'l-Ma'rife ve't-târih (nşr. Ekrem Ziyâ el-ömerî), î III, Bağdad 1974-76. el-fetâva'l-hindiyye el-fetâva'l-hind'ıyye,]-v\, Bulak 1310. Fîrûzâbâdî, Firûzâbâdî Ebü't-Tâhir, el-kâmüsü '1-muhH, Beyrut 1406/1986. el-kâmûsü'l-muhit Flûgel, Handschriften Güstav Flügel. Die arabischen, persischen und türkischen handschriften der Kaiserlich -Königlichen Hofbibliothekzu Wien, l-iii, Wien 1865-67. Gazzâlî, İhyâ 5 Ebû Hâmid Muhammed el-gazzâlî. İhyâ'ü 'ulümi'd-dîn, 1-IV, Kahire 1332. Gazzâlî, ihyâ 3 (Beyrut) Ebû Hâmid Muhammed el-gazzâlî. Itıyâ'ü \tlûmi'd-dîn, l-iv (V: mülhak), Beyrut 1402-1403/1982-83; Beyrut, ts. (Dârü'l-ma'rife). Gazzâlî, el-makşadü'l-esnâ (Fazluh) Ebû Hâmid Muhammed el-gazzâlî, el-makşadü'l-esnâ fîşerlyi esmâ'illâhi'l-hüsnâ (nşr. Fazluh Şehâde), Beyrut 1971, 1982. Gazzf, el-keuâkibü's-sâhre Muhammed b. Muhammed el-gazzî, el-kevâkibü's-sâ'ire fi a'yâni'l-mi'eti'l-'âşire (nşr. Cebrâîl S. Cebbûr), l-iii, Beyrut 1945-59, 1979. GDAAD istanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Güney-Doğu Avrupa Araştırmaları Dergisi, İstanbul 1972 - Geographie d'aboulfeda Joseph-Toussaint Reinaud. Geographie d'aboulfeda: Allgemeine Einleitung und fransözisch Ûbersetzung des Taquıım al-buldan von Abul-Fida (gest. 732 H./1331 n.chr.),\-, Geographie d'aboulfeda: Tradulte de l'arabe en Francais, 11/1 (trc.!. T. Reinaud); H/2 (trc. M. Stanislas Guyard), Paris 1883 -» (nşr. Fuat Sezgin), Frankfurt 1985. Gibb, HOP Elias J. W. Gibb, A History of Ottoman Poetry, 1-VI, London 1900-1909. Glasnik VIS Glasnik Vrhovnog Islamskog Staıjesinstva u SFRJ, Sarajevo. Gökbiigin, Edirne ve Paşa Livası M. Tayyib Gökbiigin, XV-XVI. Asırlarda Edirne ue Paşa Liuâsı: Vakıflar-Mülkler-Mukataalar, İstanbul 1952. Gölpınarlı, Katalog Abdûlbaki Gölpınarlı, Mevlânâ Müzesi Yazmalar Katalogu, J-JIJ, Ankara 1967-72. Gövsa, Türk İbrahim Alâeddin Gövsa, Türk Meşhurları İstanbul, ts. 1946. Meşhurları Ansiklopedisi, Gülzâr-ı Savâb Nefeszâde İbrâhim, Gülzâr-ı Savâb (nşr. Kilisli Muallim Rifat), İstanbul 1938-39. Hadîk atü'l-vüze râ Osmanzâde Ahmed Tâib. Hadîkatü 'l-uüzerâ, İstanbul 1271 Freiburg 1969 (zeyilleri ile beraber). Hafâcî, Reyhânetü'l-elibbâ Şihâbüddin Ahmed b. Muhammed el-hafâcî, Reyhânetü 'l-elibbâ ve zehretü'l-fyayâti'd-dünyâ (nşr, Abdülfettâh Muhammed el-hulv), MI, Kahire 1386/1967. Hâkim, Hâkim en-nîsâbûrî, el-müstedrek el-müstedrek C ale'ş-şahîhayn, I-tV, Haydarâbâd 1334-42. Hâkim, el-müstedrek (Atâ) Hâkim en-nîsâbûrî. el-müstedrek C ale'ş-sahîhayn (nşr. Mustafa Abdülkâdir Atâ), 1-1V, Beyrut 1421/1990. Halîfe b. Hayyât, et-tabaküt (Zekkâr) Halîfe b. Hayyât, Kİtâbü't-TabakSt (nşr. Süheyl Zekkâr), l-ll, Dımaşk 1966-67. Halîfe b. Hayyât, et-târîh Halîfe b. Hayyât. et-târıh (nşr. Ekrem Ziyâ el-ömerî), Necef 1386/1967. Hamîdullah, İslâm Muhammed Hamîdullah, (Ömer?) Peygamberi İslâm Peygamberi (trc. Salih Tuğ), l-ll, İstanbul 1980. Hammer (Atâ Bey) J. von Hammer. Devlet-i Osmânlyye Tarihi (trc. Mehmed Atâ), 1-X, İstanbul 1329-37; XI, İstanbul 1947. Hammer, HEO J. von Hammer. Histoire de l'empire (trc. Hellert), I-XV1II, Paris 1835-41. Ottoman Hammer, Staatsverfassung Staatsverıvaltung J. von Hammer, Des osmanischen Staatsverfassung Staatsverwaltung, Wien 1815. Hândmîr, Relches und I-II, Habîbü's-siyer und Gıyâseddin b. Hümâmüddin (Hândmîr), Habîbü's-siyer Ti ahbâri efrâdi'l-beşer, I-IV, Tahran 1342 hş. Harîrizâde, Tibyân Harîrîzâde Kemâleddin, Tibyânü vesâ'iu'l-hakâ'ik fi beyan'ı selâsili'(-(arâ'ı/c, l-iii, Süleymaniye Ktp., Fâtih, nr. 430-432. Hasan el-vezzân, Vaşfü Ifrikıyye Hasan b. Muhammed el-\fezzân ez-zeyyâtî, Vaşfü ifrikıyye (trc. Muhammed Haccî - Muhammed el-ahdar), I-II, Beyrut- Rabat 1983. Hatîb, Târîhu Bağdâd Hatîb el-bağdâdî, Târîhu Bağdâd, I-XIV, Kahire 1349/1931 Medine, ts.; Beyrut, ts. Hayyât, el-intişâr Abdürrahîm b. Muhammed ei-hayyât. Kitâbü'l-lntişârue'r-red e atâ İbni'r-Râuendî el-mülhid (nşr. H. S. Nyberg), Beyrut 1957. Hediyyetü'l- C ârifîn Bağdatlı İsmâil Paşa. Hediyyetü 'l-'ârifîn esmâ'ü'l- mü'ellifîn ve âşârü'l-muşannifin, I (nşr. Kilisli Muallim Rifat - Ibnülemin Mahmud Kemal); II (nşr. Ibnülemin Mahmud Kemal - Avni Aktuç), İstanbul 1951-55 -» Tahran 1387/1967. Heysemî, Mecma c u'z-zevâhd Ebü'l-Hasan Nûreddin el-heysemî, Mecma\i 'z-zeuâ'id ve menba'u'l-fevâ'id, Beyrut 1967. HM Hayat Mecmuası, Ankara 1926-29. Hudûdü'l- C âlem l-x, (Minorsky) Hudüd al-'alam: The Regions of Ihe World (trc. V. Minorsky, ed. C. E. Bosworth), London 1970. Hücvîrî, Keşfü'l-mahcûb (Uludağ), Ebü'l-Hasan Ali b. Osman el-hücvîrî, Keşfü'l-mahcûb: Hakikat Bilgisi (trc. Süleyman Uludağ), İstanbul 1982. Hüseyin Vassâf, Sefine Hüseyin Vassâf, Sefîne-i Euliyâ-yı Ebrâr, l-v, Süleymaniye Ktp., Yazma Bağışlar, nr. 2305-2309. IBLA Revue de l'lnstitut des Belles Lettres Arabes, Tunus 1937 - IC Islamic Culture, Haydarâbâd 1927 - IDB The Interpreter's Dictionary ofthe Bible, I-IV, New York - Nashville 1962. IJMES International Journal of Middle East Studies, London - New York 1970 - IJTS International Journal ofturkish Studies, Madison-Wisconsin 1979- IOS Israel Oriental Studies, Tel Aviv 1971 - IQ The Islamic Ouarterly, London 1954 - IS Islamic Studies, Karachi 1962 - lal. Der İslam, Berlin 1910 - İA İslâm Ansiklopedisi, I-XI1I, İstanbul 1940-88. İbn Abdülber, el-istfâb İbn Abdülber en-nemerî. el-istî'âb fî ma'rifeti'l-aşhâb (İbn Hacer, ei-lşâbe içinde), I-IV, Kahire 1328. İbn Abdülber, el-istî c âb(bicâv\) İbn Abdülber en-nemerî, el-lstvâb fîma c rifeti'l-aşhâb (nşr. Ali M. el-blcâvî), I-IV, Kahire 1969. İbn Abdülhâdî, *Ulemâ 3 ü 'l-hadîş Muhammed b. Ahmed b. Kudâme el-makdisî, Tabakâtü c ulemâ'i'l-hadîş (nşr. Ekrem el-bûşîibrâhim ez-zeybek), I-IV, Beyrut 1409/1989. İbn Abdülhakem, Fütûhu Mışr (Torrey) Abdurrahman b. Abdullah b. Abdülhakem. Fütühu Mışr ue ahbâruhâ (nşr. Ch. C. Torrey), Leiden 1922. İbn Abdürabbih, e l-ikdü'l-ferid Ebû Ömer Ahmed b. Muhammed b. Abdürabbih. el-'ikdü 'l-ferid (nşr. Ahmed Emîn v.dğr.), I-Vll, Kahire 1393/1973. İbn Âbidîn, Mecm û c a t ü 'r-resâh l Muhammed Emîn b. Âbidîn, Mecmü'atü İstanbul 1325. İbn Âbidîn, resâ'ililbn c Âbidîn, Reddü'l-muhtâr Muhammed Emîn b. Âbidîn, Reddü'l-muhtâr 'ale'd-dürri'l-muhtâr, I-V; Tekmiletü Haşiyeti İbn 'Âbidîn, VI/1-2; Takrîrâtü Râfl% VII/1-2, Kahire 1272-1324. İbn Âbidîn, Reddü'l-muhtâr (Kahire) Muhammed Emîn b. Âbidîn, Reddü'l-muhtâr 'ate'd-dürri'l-muhtâr, I-VI; Hâşiyetü Kurreti e uyûnl'l-ahyâr tekmiletü Reddi'l-muhtâr.V ll-viii, Kahire 1386-89/1966-69; İstanbul 1984.
İbn Arrâk, Tenzîhü'ş-şerî c a Ali b. Muhammed el-arrâk, Tenzih ü 'ş-şeri'a ti 'l-merfü'a 'ani't-ehâdisi 'ş-şenî'ati 'l-meuzû c a (nşr. Abdülvehhâb Abdüliatîf- Abdullah M. es-sıddîk), l-ii, Kahire 1378; Kahire, ts. (Mektebetü'l-Kahire). İbn Asâkir, el-mu c cemü'l-müştemil Ali b. Hasan b. Asâkir, el-mu'cemü'l-müştemil 'a/â zikri esmâ'i şüyühi'l-e'immeti'n-nebel (nşr. Sekîne eş-şihâbî), Dımaşk, ts. (Dârü'l-fikr}. İbn Asâkir, Târîhu Dımaşfy (Amrî) Ali b. Hasan b. Asâkir, Târîfru Medîneti Dımaşk (nşr. Ömer b. Garâme el-amrî), I-XL, Beyrut 1415/1995. İbn Asâkir, Tebyînü kezibi'l-müfterî Ali b. Hasan b. Asâkir Tebyînü kezibi'l-müfterî fî mâ nüsibe ile'l-imâm Ebi'l-fjasan e/- ş'an (nşr. M. Zâhid Kevserî), Dımaşk 1347 Beyrut 1399/1979, 1404/1984. İbn Battûta, Seyahatname Muhammed b. Abdullah b. Battûtâ, Seyahatname (trc, Mehmed Şerîf), l-ii, İstanbul 1333-35. İbn Battûta, Voyages Voyages d'ibn Batoutah (nşr. ve trc. C. Defremery- B, R. Sanguinetti). I-IV, Paris 1853-58. İbn Bessâm eş-şenterînî, ez-zahîre Ali b. Bessâm eş-şenterînî, ez-zahîre fî mehâsini ehli'l-cezîre (nşr. İhsan Abbas), I-Vlll, Beyrut 1399/1979. İbn Bîbî, el-evâmirü'l-alâhyye Hüseyin b. Muhammed b. Bîbî. el-euâmirü 'l-'alâ'ıyye fı'l-umûri'l-'alâ'iyye (nşr. Adnan S. Erzi), Ankara 1956. İbn Düreyd, el-iştikâk Muhammed b. Hasan b. Düreyd, el-iştikâk (nşr. Abdüsselâm M. Hârûn), Kahire 1378/1958. İbn Ebû Hâtim, el-cerh ve't-ta c dîl Abdurrahman b. Ebû Hâtim er-râzî, el-cerl} ve't-ta l dîl, I-IX, Haydarâbâd 1371-73/1952-53. İbn Ebû Usaybia, c Uyûnü'l-enbâ 3 Muvaffakuddin İbn Ebû Usaybia, 'Uyûnü'l-enbâ'fîtabakâti'l-etıbbâ' (nşr. Nizâr Rızâ), Beyrut 1965. İbn Fazlullah el-ömerî, Mesâ/iAr İbn Fazlullah el-ömerî. Mesâlikü 'l-ebşâr fi memâliki'l-emşâr (nşr. Fuat Sezgin), I-XXVII, Frankfurt 1408/1988 (tıpkıbasım). İbn Fazlullah el-ömerî, Mesâlik (Krav/ulsky) İbn Fazlullah el-ömerî, Mesâlikü 'l-ebşâr fî memâliki'l-emşâr: Kabâ'ilü'l-'Arab {nşr. D. Krav/ulsky). Beyrut 1985. İbn Fazlullah el-ömerî. Mesâlik (Taeschner) İbn Fazlullah el-ömerî, Mesâlikü 'l-ebşâr fi memâliki'l-emşâr (nşr. Fr. Taeschner), Leipzig 1929, Wiesbaden 1968. İbn Ferhûn, ed-dîbâcü'l-müzheb İbn Ferhûn İbrâhim b. Ali b. Muhammed, ed-dîbâcü'l-müzheb fi ma'rifeti a < yâni c ulemâ'i'l-mezheb{nşr M, el-ahmedî Ebü'n-Nûr), l-ii, Kahire 1972. İbn Fûrek, Mücerredü'l-Makalât İbn Fûrek, Mücerredü Makâlâti'ş-Şeyh Ebİ'l-fjasan el-eş'ari{nşr. D. Gimaret), Beyrut 1987. İbn Habîb, el-muhabber Muhammed b. Habîb el-hâşimî, el-muhabber (nşr. I. Lichtenstadter), Haydarâbâd 1361/1942 -» Beyrut, ts. (Dârü'l-âfâkı'l-cedîde). İbn Hacer, ed-dürerü'l-kâmine İbn Hacer el-askalânî, ed-dürerü 'l-kâmlne fia'yâni'l-ml'eti's-sâmine, I-IV, Haydarâbâd 1348-50/1929-31 Beyrut, ts. (Dârü'l-cîi). İbn Hacer, Fethu'l-bârî (Hatîb) İbn Hacer el-askalânî, Fethu'l-bârî bi-şerhi Şahîhi'l-Buhâri (nşr. Muhibbüddin el-hatîb M. Fuâd Abdülbâkî - Kusay Muhibbüddin el-hatîb), l-xiii, Kahire 1407/1986-87. İbn Hacer, Fethu'l-bârî (Sa'd) İbn Hacer el-askalânî. Fethu'l-bârî bi-şerhi Şahîhi'l-Buhâri (rışt. Tâhâ Abdurraûf Sa'd v.dğr,), I-XXVI1I, Kahire 1398/1978. İbn Hacer, Hedyü's-sârî (Sa'd) İbn Hacer el-askalânî, Hedyü's-sârî mukaddimetü Fethi'l-bâri bi-şerhi Şahîhi'l-Buhâri (nşr. Tâhâ Abdurraûf Sa'd v.dğr.), I-II, Kahire 1398/1978. İbn Hacer, İnbâ^ü'l-ğumr İbn Hacer el-askalânî, Inbâ' ü'l-ğumr bi-enbâ'i'l- l umr (nşr. Abdullah b. Ahmed el-alevî- M. Sâdıkuddin el-ensârî), Haydarâbâd 1387-96/1967-76 Beyrut 1387/1967; Mekke 1406/1986. İbn Hacer, el-işâbe İbn Hacer el-askalânî. el-işâbe fi temyîzl'ş-şahâbe, I-IV^ Kahire 1328. İbn Hacer, el-işâbe (Bicâvî) İbn Hacer el-askalânî. el-işâbe fi temyîzi'ş-şahâbe (nşr. Ali M. el-bicâvî), 1-VJII, Kahire 1390-92/1970-72. İbn Hacer, İbn Hacer el-askalânî. Lisânü 'l-mîzân, I-VII, Haydarâbâd 1329-31. Lisânü'l-Mîzân İbn Hacer, Takrîbü't-Tehzîb İbn Hacer el-askalânî. Takrîbü't-Tehzîb (nşr. Abdülvehhâb Abdüllatîf), l-ii, Kahire 1380 -» Beyrut 1395/1975. İbn Hacer, İbn Hacer el-askalânî, Tehzîbü l-tehzîb, I-XII, Tehzîbü't-Tehzîb Haydarâbâd 1325-27/1907-1909. İbn Haldun, el- e İber Abdurrahman b. Muhammed b. Haldun, Kitâbü'l- C iber ue dîvânü'l-mübtede? ue't-haber..., I-VII, Bulak 1284 -> Beyrut 1971;1399/1979. İbn Haldun, Mukaddime Abdurrahman b. Muhammed b. Haldûn, Mukaddimetü İbn Haldûn (nşr. Ali Abdülvâhid Vâfî), I-III, Kahire 1401. İbn Hallikân, Ve f ey ât İbn Hallikân Ebû'l-Abbas Ahmed b. Muhammed, Vefeyâtü 'l-a c yân ve enbâ'ü ebnâvz-zamân (nşr. İhsan Abbas), 1-VIII, Beyrut 1968-72 1398/1978. İbn Hallikân, Vefey ât (Abdülhamîd) İbn Hallikân Ebü'l-Abas Ahmed b. Muhammed. Vefeyâtü '/-a'yân ue enbâ'ü ebnâ'i'z-zamân (nşr. M, Muhyiddin Abdülhamîd), l-vi, Kahire 1367-69/1948-50. İbn Havkal, Şûretü'l-arz Ebü'l-Kâsım b. Havkal en-nasîbî, Kitâbü Şüreti'l-arz (nşr.. H. Kramers), Leiden 1938-39 Frankfurt 1413/1992. İbn Hayyân, el-muktebes Ebû Mervân b. Hayyân. el-muktebes min enbâ'i (nşr. Mahmûd Ali Mekkî), Beyrut 1393/1973. İbn Hazm, Cemhere ehli'l-endelüs Ebû Muhammed Ali b. Ahmed, Cemheretü ensâbi'l- c Arab (nşr. Abdüsselâm M. Hârûn), Kahire 1982 Beyrut 1403/1983. İbn Hazm, el-faşl (Umeyre) Ebû Muhammed Ali b. Ahmed, el-faşl fı'l-milel ve'l-ehvâ 3 ve'n-nihal (nşr. M. İbrâhim Nasr - Abdurrahman Umeyre), 1-V, Riyad-Cidde 1402/1982. İbn Hazm, el-muhallâ Ebû Muhammed Ali b. Ahmed, el-muhallâ (nşr. Ahmed M, Şâkir), 1-XI, Kahire, ts. (Mektebetü dâri't-türâs). İbn Hibbân, eş-şiköt Muhammed b. Hibbân, Kitâbü'ş-Şil<:ât,\-lX, Haydarâbâd 1393-99/1973-79. İbn Hişâm, es-sîre Abdülmelik b. Hişâm, es-sîretü 'n-nebeviye (nşr. Mustafa es-sekkâ v.dğr.), I-IV, Kahire 1355/1936. İbn Hişâm, es-sîre 2 Abdülmelik b. Hişâm, es-sîretü 'n-nebeuiyye (nşr. Mustafa es-sekkâ v.dğr.), I-IV, Kahire 1375/1955. İbn İshak, es-sîre Muhammed b. İshak, Sîretü İbn Ishâk (nşr. Muhammed Hamîdullah), Rabat 1967 Konya 1401/1981. İbn İyâs, Bedâ 3 Fu'z-zühûr Muhammed b. Ahmed el-hanefî, BedâYu'z-zühûr fî vekâ'ivd-dühür (nşr, Muhammed Mustafa), I-V, Kahire 1383/1963 1984. İbn İzârî, el-beyânü'l-muğrib İbn İzârî el-merrâküşî, el-beyânü 'l-muğrib fi ahbâri'l-endelüs ue'l-mağrlb, l-ii (nşr. R. Dozy), Leiden 1848-51; III (nşr. E. Levi-Provençal). Paris 1930; IV (nşr. İhsan Abbas), Beyrut 1983. İbn İzârî, el-beyânü'l-muğrib (Kettânî) İbn İzârî el-merrâküşî, el-beyân ü 'l-muğrib fiahbâri'l-endelûs ve'l-mağrib: Kısmü'l-Muuahh'ıdîn (nşr. M, İbrâhim el-kettânî- Muhammed b. Tâvît - Muhammed Zenîber - Abdüikâdir Zimâme), Beyrut 1406/1985. İbn Kâdî Şühbe, Tabakâtü 'ş-ş âfihyye Ebû Bekir Ahmed b. Muhammed b. Kâdî Şühbe, Tabakâtü'ş-ŞâfıHyye (nşr. Abdülalîm Hân), I-IV, Beyrut 1407/1987. İbn Kemal, Tevârîh-i Âl-i Osmân Kemalpaşazâde Ahmed, Teuârih-i Âl-i Osmân (nşr. Şerafettin Turan), I. Defter, Ankara 1970; II. Defter, Ankara 1983; VII. Defter, Ankara 1957; VIII., (nşr. Ahmet Uğur), Ankara 1997; X. Defter (nşr. Şefaattin Severcan). Ankara 1996. İbn Kesîr, el-bidâye İsmâil b. Ömer b. Kesîr, el-bidâye ue'n-nihâye, I-XIV, Kahire 1351-58/1932-39 Beyrut 1386/1966. İbn Kesîr, Tefsîrü'l-Kur^ân İsmâil b. Ömer b. Kesîr, Tefsîrü 't-kur'âni 'l- c a?îm (nşr. M, İbrâhim el-bennâ v.dğr.), I-VIII, Kahire 1390/1971. 620/1223 İbn Kudâme, el-muğnî Muvaffakuddin Abdullah b. Ahmed b. Kudâme. e/-mu<jm(şemseddin İbn Kudâme, eş-şerhu 'l-kebîr ile beraber), I-XIV, Beyrut 1392-93/1972-73. İbn Kudâme, el-muğnî(herrâs) Muvaffakuddin Abdullah b. Ahmed b. Kudâme, el-muğnî (M. Halîl Herrâs), MX, Kahire, ts. (Mektebetü İbn Teymiyye). İbn Kuteybe, el-ma c ârif (Ukkâşe) Abdullah b. Müslim b. Kuteybe. el-ma'ârif (nşr. Servet Ukkâşe), Kahire 1960, 1969, 1981. İbn Kuteybe, eş-şfr Abdullah b. Müslim b. Kuteybe. eş-$i t rüe'ş-şu c arâ > (nşr. Ahmed M. Şâkir), I-II, Kahire, ts. (Dârü'l-maârif). İbn Kuteybe, c Uyûnü'l-ahbâr (Tavîl) Abdullah b. Müslim b. Kuteybe. Kitâbü c Uyûni'l-ahbâr (nşr. Yûsuf Ali T^vîl - Müfîd M. Kumeyha), I-IV, Beyrut 1406/1986. İbn Mâkûiâ, el-ikmâl ve'ş-şıfarâ* Ali b. Hibetullah b. Mâkûiâ, el-ikmâl fî ref'i'l-irtiyâb 'anı 'l-mü'telif ue'l-muh telif fi'l-esmâ' ue'l-künâ ue'i-elkâb, l-vi (nşr. Abdurrahman b. Yahyâ el-muallimî), Haydarâbâd 1381-86/1962-67; VII (nşr. Nâyif el-abbas), Beyrut 1976. İbn Manzûr, Muhtaşaru Târihi Dımaşk Muhammed b. Mükerrem b. Manzûr. Muhtaşaru Târihi Dımaşk l'ibn 'Asâkir (nşr. RÛhiyye en-nehhâs - Riyâz Abdülhamîd - M. Mutî' el-hâfız v.dğr.}, İ-XX1X, Dımaşk 1404-1409/1984-88. İbn Miskeveyh, Tecâribü'l-ümem Ebû Ali Ahmed b. Muhammed b. Miskeveyh, Kitâbü Tecâribi'l-ümem: The Eclipse ofthe Abbasld Caliphate (nşr. ve trc. H. F. Amedroz), l-vii, Oxford 1920-21. İbn Nüceym, el-bahrü'r-râ^ik Zeynüddİn İbn Nüceym. el-bahrü'r-râ'ik şerhu Kenzi'd-dekâ'ik, l-vii; Tekmiletü 'l-bahri'r-râ'îk, VIII, Kahire 1311. İbn Rüşte, e l-a^lâ ku'n-n e fıs e Ebû Ali Ahmed b. Amr, Kitâbü 'l-a'lâk: ı 'n-nefîse (nşr. M. i. de Goeje), Leiden 1967. İbn Rüşd, Bidâyetü'l-müctehid Muhammed b. Ahmed b. Muhammed b. Rüşd el-hafîd, Bidâyetü'l-müctehid ve nihâyetü'l-mukteşıd, I-II, Kahire, ts. (el-mektebetü't-ticâriyyetü'l-kübrâ). İbn Sa'd. et-tabakât Muhammed b. Sa'd, e(-tabakâtü 'l-kübrâ (nşr. İhsan Abbas), I-IX, Beyrut 1388/1968. İbn Saîd el-mağribî, el-muğrib Ali b. Mûsâ b. Muhammed b. Saîd el-mağribî, el-muğrib fî hule'l-mağrib (nşr, Şevki Dayf), I-Il, Kahire 1978-80. İbn Sînâ, eş-şifâ 3 et-tabfiyyât (6) Hüseyin b. Abdullah b. Sînâ. eş-şifâ 5 et-tabîhyyât (6): en-iiefs (nşr. G, C. Anawati - Saîd Zâyed), Kahire 1394-95/1974-1975 baskı yeri ve tarihi yok. İbn Tağrîberdî, el-menhelü'ş-şâfî Ebü'l-Mehâsin Yûsuf b. Tağrîberdî. el-menhetü 'ş-şâfî ve'l-müsteufî ba'de'l-vâfi (nşr. Muhammed M. Emîn - Saîd Abdülfettâh Âşûr), I-IV, Kahire 1984-85. İbn Tağrîberdî, en-nücûmü'z-zâhire Ebü'l-Mehâsin Yûsuf b. Tetğrîberdî, en-nücümü 'z-zâhire fi mülüki Mışr ve'l-l<âhire, 1-XI1, Kahire 1956; XIII (nşr. Fehîm M. Şeltût), Kahire 1970; XIV (nşr. Cemâl Muhriz- Fehîm M. Şeltût). Kahire 1972; XV (nşr. İbrâhim Ali Turhan}, Kahire 1972; XVI (nşr. Cemâleddin eş-şeyyâl - Fehîm M. Şeltût). Kahire 1972. İbn Tağrîberdî, en-nücûmü'z-zâhire (Popper) Ebü'l-Mehâsin Yûsuf b. "föğrîberdî. en-nücümü 'z-zâhire fi mülüki Mışr ue't-kâhire (nşr, W. Popper). I-Vll, Berkeley 1909-29. İbn Teymiyye, Mecmû z atü'r-resâ^i l Takıyyüddin Ahmed b. Abdülhalîm b. Teymiyye, Mecmû'atü 'r-resâ'il ve'l-mesâ'il (nşr. M. Reşîd Rızâ), I-V, Beyrut 1403/1983. İbn Teymiyye, Mecmû c u fetâvâ Takıyyüddin Ahmed b. Abdülhalîm b. Teymiyye, MecmüSı fetâuâ, 1-XXXVI1 (nşr. Abdurrahman b. Muhammed), Riyad 1381-86. İbn Vâsıl, Müferricü'l-kürûb Cemâleddin Muhammed b. Sâlim b. Vâsıl. Müferricü'l-kürûb fi ahbâri mülüki Benî Eyyûb, I-III (nşr. Cemâleddin eş-şeyyâl), Kahire 1953-60; IV-V (Haseneyn Muhammed Rebî'), Kahire 1972-77. İbnü'l-Adîm, Buğyetü't-taleb Kemâieddin Ömer İbnü'l-Adîm, Buğyetü't-taleb fi târihi Haleb: Selçuklularla İlgili Haltercümeleri (nşr. Ali Sevim), Ankara 1976. İbnü'l-Adîm, Zübdetü'l-haleb Kemâieddin Ömer İbnü'l-Adîm, Zübdetü'l-haleb min târihi Haleb (nşr. Sâmî ed-dehhân). I-III, Dımaşk 1951-68. İbnü'l-Arabî, Fuşûş (Afîfî) Muhyiddin Muhammed b. Ali el-arabî, Fuşûşü'l-hikem ue huşüşü'l-kilem (nşr. Ebü'l-Alâ el-afîfî), Kahire 1946. İbnü'l-Arabî, el-fütûhât Muhyiddin Muhammed b. Ali el-arabî. el-fütûhâtü'l-mekkiyye fî ma'rifeti 't-esrâri 'l-mâlikiyye ve'l-mülkiyye (nşr Osman Yahyâ - İbrâhim Medkûr), İ-IX, Kahire 1392-1405/1972-85. İbnü'l-Cevzî, el-muntazam Abdurrahman b. Ali b. Cevzî, el-muntazam fî târihi'l-mülük ue'l-ümem (nşr. F. Krenkow), V-X, Haydarâbâd 1357-59/1938-40. İbnü'l-Cevzî, el-muntazam (Atâ) Abdurrahman b. Ali b. Cevzî, el-muntazam fi târîhi'l-ümem ve'l-mûlûk{t\şr. Muhammed Mustafa Abdülkadir Atâ), 1-XVI1I, Beyrut 1412/1992. İbnü'l-Cevzî, Nüzhetü'l-a'yün Abdurrahman b. Ali b. Cevzî, Hüzhetü 'l-a c yüni'n-neuâ^ır fî'ilmi'l-uücüh ue'n-ne?â\r (nşr. M. Abdülkerîm Kâzım er-râzî), Beyrut 1404/1984. İbnü'l-Cevzî, Zâdü'l-mesîr Abdurrahman b. Ali b. Cevzî. Zâdü'l-mesîr filimi't-tefsîr (nşr. M. Züheyr eş-şâvîş - Şuayb, Abdülkadir el-arnaût), I-IX, Dımaşk 1384-88/1964-68.
İbnü'l-Cezerî. Ğâyetü'n-Nihâye Ebü'l-Hayr Muhammed el-cezerî. ûâyelü 'n-nihâyefî tabaka ti 'l-kurrâ* [nşr. C. Bergstraesser). 1-11, Kahire 1351-53/1932-35; Beyrut 1402/1982. İbnü'l-Cezerî, en-neşr Ebü'l-Hayr Muhammed el-cezerî, en-neşr fî'l-kırâ'âti't-'aşr (nşr. Ali M. ed-dabbâ'}, 1-11, Kahire, ts. (Dârü'l-kütübi'l-ilmiyye). İbnü'd-Devâdâri. Kenzü'd-dürer Seyfeddin Ebû Bekir b. Abdullah. Kenzü'd-dürer ue cârnihı'l-ğurer, I (nşr. Bernd Radtke), Wiesbaden-Kahire 1402/1982; II (nşr, Edvvard Badeen), Wiesbaden-Beyrut 1414/1994; III (nşr. M. Saîd Cemâleddin), Wiesbaden-Kahire 1402/1981; IV (nşr. Cunhild Graf- Erika Glassen), Wiesbaden-Beyrut 1415/1994; V (nşr. Dorothea Krawu!sky), Wiesbaden-Beyrut 1413/1992; VI (nşr. Selâhaddin el-müneccid), Kahire 1380/1961; VII (nşr. Saîd Abdülfettâh Âşûr). Freiburg-Kahire 1392/1972; VIII (nşr. Ulrich Haarmann), Freiburg-Kahire 1391/1971; IX (nşr. Hans Robert Roemer), Kahire 1379/1960. İbnü'I-Esîr, el-kâmil Ali b. Muhammed b. Esîr. el-kâmil /î't-târîh (nşr. C. I. Tornberg), [-XIII, Leiden 1851-76 Beyrut 1399/1979; 1385-86/1965-66. İbnü'I-Esîr, el-lübâb Ali b. Muhammed b. Esîr, el-lübâb /î tehzîbi'l-ensâb, l-iii, Kahire 1357-69 Beyrut, ts. (Dâru Sâdır). İbnü'I-Esîr, en-nihâye Mübarek b. Muhammed b. Esîr, en-nihâye fî ğarîbi 'l-hadis ue 'i-eşer (nşr. Mahmûd M. et-t nâhî- Tâhir Ahmed ez-zâvî), l-v, Kahire 1383-85/1963-65. İbnü'I-Esîr, Üsdü'l-ğâbe Ali b. Muhammed b. Esîr, Ûsdü 'l-ğâbe fî l-v, Kahire 1285-87. ma'rifeti'ş-şahâbe, İbnü'I-Esîr, Üsdü'l-ğâbe (Bennâ) Ali b. Muhammed b. Esîr, Ûsdü 'l-ğâbe fî ma'rifeti 'ş-şahâbe (nşr M. İbrahim el-bennâ v:dğr.), 1-VII, Kahire 1390-93/1970-73. İbnü'l-Hatîb, el-ihâfa Lisânüddin İbnü'l-Hatîb, el-ihâta ft ahbâri Gırnata (nşr. M. Abdullah İnân). I-IV, Kahire 1393-98/1973-78. İbnü'l-Hümâm. Fethu'l-kadîr Kemâleddin Muhammed b. Abdülvâhid b. Hümâm, Fethu'l-kadîr, l-vil; Netâ'İcü'l-efkâr /î keşfi'r-rumüz ve'l-esrâr, VIII-X, Kahire 1389-92/1970-72. İbnü'l-Hümâm, Fethu'l-kadîr (Bulak) Kemâleddin Muhammed b. Abdülvâhid b. Hümâm, Fethu'l-kadîr, l-vi; Netâ'icü'l-efkâr fî keşfi'r-rumüz ue'l-esrâr, VII-V1II, Bulak 1315-18. İbnü'l-İmâd, Şezerât Abdülhay b. Ahmed İbnü'l-İmâd, Şezerâtü'z-zeheb fi ahbari men zeheb, I-Vlll, Kahire 1350-51 Beyrut, ts. İbnü'l-İmâd, Şezerât (Arnaût) Abdülhay b. Ahmed İbnü'l-İmâd, Şezerâtû 'z-zeheb (nşr. Abdülkâdir el-arnaût - Mahmûd el-arnaût), l-x, Dımaşk 1406-14/1986-93. İbnü'I-Kâdî, Dürretü'l-hicâl Ahmed b. Muhammed el-kâdî, Dürretü'l-hicâl fi esmâ'i'r-ricâl: Zeylü Vefeyâti'l-a'yân (nşr. Muhammed el-ahmedî Ebü'n-Nûr), l-iii, Kahire 1390-94/1970-74. İbnü'l-Kalânisî, Târîhu Dımaşk (Amedroz) Hamza b. Ese d ed-dımaşkî, Zeylü Târihi Dımaşk (nşr. H. F. Amedroz), Beyrut 1908. İbnü'l-Kalânisî, Târîfyu Dımaşk (Zekkâr) Hamza b. Esed ed-dımaşki. Târîhu Dımaşk (nşr. Süheyl Zekkâr), Dımaşk 1403/1983. İbnü'l-Kelbî, Cemhere (Nâcî) Hişâm b. Muhammed el-kelbî. Cemheretü'n-neseb (nşr. Nâcî Hasan), Beyrut 1407/1986. İbnü'l-Kıftî, Ihbârü'l-ulemâ 3 \Lippert) Ali b. Yûsuf el-kıftî. Kitâbü İhbâri'l-hılemâ' bi-ahbâri 'l-hü kemâ Târîhu 'l-hükemâ' (nşr.). Lippert), Leipzig 1903. İbnü'l-Kıftî, İnbâhü'r-ruvât Ali b. Yûsuf el-kıftî, Inbâhü'r-ruuât 'alâ enbâhi'n-nufrât (nşr. Muhammed Ebü'l-Fazl İbrahim), I-IV, Kahire 1369-93/1950-73, 1406/1966. İbnü'l-Murtazâ, Tabak âtü'l-muhezile Ahmed b. Yahyâ b. Murtazâ. Kitâbü Tabakâti'l-Mu'tezile(nşr. S. D.Wilzer), Wiesbaden 1961. İbnü'n-Nedîm, el-fihrist{fiügel) İbnü'n-Nedîm. el-fihrist fî ahbâri'l-'ulemâ'i 'l-muşannifîn mine 7-Zcudemâ 1 ve'l-muhdeşîn ve esmâ'i kütübihim (nşr. G. Flügel), Leipzig 1872. İbnü'n-Nedîm, el-fihrist (Teceddüd) İbnü'n-Nedîm. el-fıhrist fi ahbâri'l-'ulemâ'i'l-muşannifîn mine'l-kudemâ' ue'l-muhdeşin ue esmâ'i kütübihim (nşr. Rızâ-Teceddüd). Tahran, ts. İbnü's-Salâh, c Ulûmü'l-hadîş Osman b. Abdurrahman İbnü's-Salâh. 'ülümü 'l-hadîş (nşr. Nûreddin Itr), Halep 2336/2966; Beyrut 1972; Dımaşk 1404/1984. İbnü't-Tıktakâ, el-fahrî Muhammed b. Ali b. Tâbâtabâ, el-fahrî rt'l-âdâbi's-sul(âniyye ve 'd-düveli 'l-islâmiyy e, Beyrut, ts. (Dâru Sâdır). İbnülemin, Hoş Sadâ Ibnülemin Mahmud Kemal İnal, Hoş Sadâ, İstanbul 1958. İbnülemin, Son Astr Türk Şairleri İbnülemin Mahmud Kemal İnal. Son Asır Türk Şair/eri, I-XII, İstanbul 1930-42. İbnülemin, Son Sadrıazamlar İbnülemin Mahmud Kemal İnal, Osmanlı Devrinde Son Sadrıazamlar, I-XII (i-!v). İstanbul 1940-53. İclî, eş-şikât Ahmed b. Abdullah el-iclî. Târîhu'ş-şikât (nşr. Abdülmu'tî Emîn Kal'acî), Beyrut 1405/1984. İdrîsî, Şıfatü'l-Mağrib Muhammed b. Abdullah b. İdrîs, Şıfatü'l-Mağrib ve arzü's-südân ve Mışr ve'l-endelüs: Description de l'afrique et de l'espagne (nşr. ve trc. R. Dozy - M.. De Goeje), Leiden 1968. İFM istanbul Üniversitesi iktisat Fakültesi Mecmuası, İstanbul 1940- Ilmiyye Salrıâmesi ilmiyye Salnamesi, İstanbul 1334. İsferâyînî, et-tebşîr (Hût) Ebü'l-Muzaffer el-isferâyînî. et-tebşîr fi'd-dîn ve temyîzi'l-fırkati'n-nâclye 'ani'l-fırakı'l-hâlikin (nşr. Kemâl Yûsuf ei-hût), Beyrut 1403/1983. İsnevî, Tabakâtü'ş-Şâffiyye Abdürrahîm b. Hasan el-isnevî, Tabakâtü'ş-ŞâfiHyye(r\şr. Abdullah Muhammed el-cübûrî), l-ii, Bağdad 1391/1970; Riyad 1401/1981. İst.A istanbul Ansiklopedisi, (-XI, İstanbul 1958-74. İstahrî, Mesâlik (de Goeje) İbrâhim b. Muhammed el-istahrî. Mesâiikü 'l-memâlik (nşr. M.. de Goeje), Leiden 1827, 1967. istanbul Vakıfları Tahrir Defteri 953 (1546) İstanbul Vakıfları Tahrir Defteri 953 (1546) Tarihli (nşr. Ö, Lutfi Barkan - E. Hakkı Ayverdi), İstanbul 1970. İTED İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi İslâm Tetkikleri Enstitüsü Dergisi, İstanbul 1953 - îzâhu'l-meknûn Bağdatlı İsmâil Paşa, feâhu 'l-meknûn fı'z-zeyl 'ala Keşfı'z-zunûn c an esâmi'l-kütüb ve'l-fünûn (nşr. Kilisli Muallim Rifat - Şerefeddin Yaltkaya), I-II, İstanbul 2945-47. İzmirli, Yeni İlm-i Kelâm İsmail Hakkı İzmirli, Yeni ilm-i Kelâm, I-II, İstanbul 1339-40 r./1341-43. JA Journal Asiatique, Paris 1822 - JAK Jahrbuch der Asiatischen Kunst, Leipzig 1924 - JAL Joumal ofarabic Literatüre, Leiden 1970 - JAOS Journal ofthe American OrientalSociety, New Haven, Connecticut 1843 - JE The Jeuıish Encyciopedia, New York 1902. JESHO Joumal of the Economic and Social History of the Orient, Leiden 1957 - JIMMA Journal institute of Müslim Minority Affairs, London 1979 - JNES Joumal of Near Eastern Studies, Chicago 1942 - JPHS Joumal ofthe Pakistan Historical Society, Karacht 1953 - JRAS Joumal ofthe Royal Asiatic Society, London 1833- JRCAS Joumal ofthe Royal Central Asian Society, sy. 19-55, London 1932-69. JSS Joumal of Semitic Studies, Manchester 1956 - JTS Joumal of Turkish Studies / Türklük Bilgisi Araştırmalart, Harvaıd 1977 - Kâdî Abdülcebbâr, el-muğnî Kâdî Abdülcebbâr b. Ahmed. el-muğnî fî ebuâbi 't-tevhîd ve'l-'adl (nşr. Tâhâ Hüseyin - İbrâhim Medkûr v.dğr.), I-XX, Kahire, ts. (eş-şeriketü'l-mısriyye): Kahire 1382-85/1962-65. Kâdî Abdülcebbâr, el-muhît Kâdî Abdülcebbâr b. Ahmed, el-muhît bit-teklif (nşr. Ömer Seyyid Azmî- Ahmed Fuâd el-ehvânî), Kahire, ts. (eş-şeriketü'l-mısriyye). Kâdî Abdülcebbâr, Şerhu'l-Uşûli'l-hamse Kâdî Abdülcebbâr b. Ahmed. Şerhu'1-uşüli'l-h.amse (nşr. Abdülkerîm Osman), Kahire 1384/1965. Kâdîhan, el-fetâvâ Fahreddin Hasan b. Mansür el-özcendî. el-fetâva 'i-hâniyye (el-fetâva'l-hindiyye\ç\nde). I-III. Bulak 1310. Kâdî İyâz, Tertîbü'l-medârik İyâz b. Mûsâ b. İyâz, Tertîbü'l-medârik ue lakrtbü 'l-mesâlik ü-ma'rifetl a'lâml meşhebi'l-imâm Mâüfc(nşr. Ahmed Bekîr Mahmûd), I-lll, Beyrut 1387-88/1967-68. Kâdirî, Neşrü'l-meşânî Muhammed b. Tayyib el-kâdirî. Neşrü 'l-meşânî ti-ehli'l-kami't-hâdi l aşer ue'ş-şânî(nşr. Muhammed Haccî- Ahmed Tfevfîk), l-iv, Rabat 1397-1407/1977-86. Kalkaşendî, Şubhu'l-a c şâ Ahmed b. Ali el-kalkaşendî, Şubhu'l-a'şâ fî ştnâ'ati 'l-lnşâ\ l-xv, Kahire 1910-20. Kalkaşendî, Şubhu'l-a c şâ (Şemseddin) Ahmed b. Ali el-kalkaşendî. Şubhu'l-a'şâ fîşınâ'ati'l-inşâ', I-IV, VII, X-XIV (nşr. M. Hüseyin Şemseddin); V (nşr. Nebîl Hâlid Hatîb); VI, V1!I-IX (nşr. Yûsuf Ali Tavîl), Beyrut 1407/1987. Kamus Tercümesi Fîrûzâbâdî, Ebü't-Tâhir. el-okyânusü'l-basît fî tercemeti'l-kâmüsi'l-muhît (trc. Âsim Efendi), l-iii, İstanbul 1230-33; J-İV, İstanbul 1304-1305. Kâmûsü'l-a'lâm Şemseddin Sâmi, Kâmüsü'l-a'lâm, l-vi, İstanbul 1306-16/1888-99. el-kö mûsü 'l-islâmî Ahmed Atıyyetullah, el-kâmüsü 'l-lslâmî,\-v, Kahire 1383/1963 - Kantemiroğlu, İlmü'l-mûsikî Demetrius Cantemir, Kitâb-ı '//mü 'l-müsiki ( alâ Vechi'l-Hurüfat (nşr. Yalçın Tura), l-iii fas., İstanbul 1976. Karatay, Arapça Basmalar Fehmi Edhem Karatay, İstanbul Üniversitesi Kütüphanesi Arapça Basmalar Alfabe Katalogu, İstanbul 1951. Karatay, Türkçe Fehmi Edhem Karatay. İstanbul Üniversitesi Kütüphanesi Türkçe Basmalar Alfabe Katalogu, I-Ilt, İstanbul 1956. Basmalar Karatay, Türkçe Yazmalar Fehmi Edhem Karatay. Top kapı Sarayı Müzesi Kütüphanesi Türkçe Yazmalar Katalogu, I-H, İstanbul 1961. Kâsânî, Bedâ 3? Ebû Bekir b. Mes'ûd el-kâsânî, BedâYu 'ş-şanâ'i' fi tertîbi'ş-şerâ'i', I-V1I, Kahire 1327-28. Kâşânî, Iştılâhâtü'ş-şûfiyye Abdürrezzâk b. Ahmed el-kâşânî, Işlılâhâtü'ş-şüfıyye (nşr. M. Kemâl İbrâhim v.dğr.), Kahire 1981. Kâtib Çelebi, Cihannümâ Kâtib Çelebi, Cihannümâ, İstanbul 1145. Kâtib Çelebi. Fezleke Kâtib Çelebi. Fezleke-i Târîh, l-ii, İstanbul 1286-87. Kâtib Çelebi, Tuhfetü'l-kibâr Kâtib Çelebi, Tuhfetü 'l-kibârfî esfâri'i-bihâr, İstanbul 1141, 1329. Kays Âl-i Kays, el-îrâniyyûn Kays Âl-i Kays, el-îrâniyyün ue'l-edebü'l-'arabi: Iranians andarab Literatüre, l-vii, Tahran 1984-86. Kehhâle, Mu^cemü'l-mü^ellifîn Ömer Rızâ Kehhâle. Mu'cemü 'l-mü'ellifîn: terâcimü muşannirı'lkütûbi'l'arabiyye, 1-XV, Dımaşk 1376-81/1957-61 Beyrut, ts. (Dâru Ihyâi't-türâsi'l-Arabî). Kelâbâzî, Ricâlü Şahîhi'l-Buhârî Ahmed b. Muhammed el-kelâbâzî, Ricâlü Şahİhi'l-Buhâri: el-hidâye ve'l-irşâd fî ma'rifeti ehli'ş-şikât ue 's-sedâd ellezîne ahrece lehümü'l-buhârî fî Câmi'ih (nşr, Abdullah el-leysî), l-ii, Beyrut 1407/1987. Kelâbâzî, et-ta c arruf Muhammed b. İbrâhim el-kelâbâzî. Kitâbü't-Ta'arruf li-mezhebi ehli 't-taşavuuf, Kahire 1380/1960. Keşfü 'z-zun û n Kâtib Çelebi, Keşfü'z-zunûn 'an esâmi'l-kütüb ve'l-fünûn (nşr. Kilisli Muallim Rifat - Şerefeddin Yaltkaya), l-ll, İstanbul 1360-62/1941-43. Kettânî, er-risâletü'l-müstetrafe Muhammed b. Ca'fer el-kettânî, er-risâletü 'l-müstefrafe (nşr, Muhammed el-müntasır), Dımaşk 1383/1964. er-risâletü'l- (Özbek) Kettânî, müstetrafe Muhammed b. Ca'fer el-kettânî. Hadis Literatürü: er-risâletü 'l-müstetrafe (dipnot ve ilâvelerle trc. Yusuf Özbek), İstanbul 1994. Kınalızâde, Tezkire Kınalızâde Hasan Çelebi. Tezkiretü'ş-şuarâ (nşr. İbrahim Kutluk), l-ii, Ankara 1978-81. Klndî, ResâHl Ya'kûbb. İshakel-Kindî. Resâ'ilü'l-Kindi el-felsefîyye (nşr. M. Abdülhâdî Ebû Rîde), Kahire 1950-53. Kindî, el-vülât ve'l-kudât Ebû Ömer Muhammed b. Yûsuf el-kindî, Kitâbü Vülâti Mışr, Beyrut 1407/1987. Klndî, el-vülât ve'l-kudât (Guest) Ebû Ömer Muhammed b. Yûsuf el-kindî, Kitâbü Vülât ue Kitâbü'l-Kudât (nşr. Rhuvon Guest), Leiden - London 1912, 1964. Koçi Bey, Risâle Koçi Bey Risalesi (haz. Ali Kemâlî Aksüt), İstanbul 1939. Konyalı, Karaman (Aksüt) İbrahim Hakkı Konyalı, Âbideleri ue Kitabeleri ile Karaman Tarihi, Ermenek ue Mut Âbideleri, İstanbul 1967. Tarihi